Celibaat staat weer op de agenda
mm!
Geboortekerk van Jezus is
al eeuwenlang strijdtoneel
PZC
PZC
Verzakkingen zijn
onvermijdelijk op
zachte ondergrond
Rooms-Katholieke Kerk worstelt met seksschandalen
Kenners beschrijven
opkomst en val van
president Wahid
5 april 1952
vrijdag 5 april 2002
Het Vaticaan wordt geteisterd door meldingen over geestelij
ken die zich vergrijpen aan kinderen en jongvolwassenen-
Voor paus Johannes Paulus II was het jongste seksschandaal
binnen de Amerikaanse kerk de druppel die de emmer deed
overlopen. Vlak voor Pasen hekelde hij in een brief aan het
wereldepiscopaat priesters die de 'genade van de wijding'
verraadden door toe te geven aan 'de afschuwelijkste vormen
van het mysterium iniquitatis' (mysterie van het kwaad).
Woorden zijn echter niet meer genoeg.
door Hans Geleijnse
Padre Margarilo Reyes Mar-
chena hield het vliegticket
enkele reis Mexico tussen ro
zenkrans en bijbel geklemd toen
de Siciliaanse politie hem aan
hield. Op het arrestatiebevel
stonden de namen van de kinde
ren die hij acht jaar lang zou
hebben misbruikt tijdens zijn
werk in het door nonnen gerun
de opvangtehuis van Partinico.
De uit Honduras afkomstige
priester ontkent. Vicaris Noto
van het biscom Monreale steunt
hem. „Deze 59-jarige priester
die nauwelijks Italiaans spreekt
is het echte slachtoffer", zei No
to tegen het dagblad La Repub-
blica, dat vorige week berichtte
over 'de zaak Marchena'.
In hetzelfde artikel neemt de
progressieve Siciliaanse pries
ter Domenico Gallizzi afstand
van deze beoordeling. „De kerk
moet vooral aandacht geven
aan de kinderen die slachtoffer
zijn. Laten we gehoor geven aan
de oproep van de paus, zodat er
openlijk en op een verstandige
manier over deze zaken gespro
ken kan worden."
Geen enkele instelling stelt het
op prijs om de vuile was buiten
te hangen, dat geldt zeker voor
de Rooms-Katholieke Kerk. Het
schandaal in de Amerikaanse
kerk, waar de leiding op de
hoogte was van pedofiele activi
teiten van priesters maar geen
drastische maatregelen nam,
dwong het Vaticaan echter tot
enige openheid.
Maar velen vinden die ene ali
nea in de pauselijke brief ontoe
reikend. De problemen zijn zo
oud als de weg naar Rome. Maar
gelovigen, de publieke opinie en
justitie pikken het niet langer.
Zo is vorig jaar in Frankrijk de
Normandische bisschop Pierre
Pican tot drie maanden voor
waardelijk veroordeeld omdat
hij voor de politie had verzwe
gen dat pater Rene Bissey elf
kinderen had verkracht.
Anderen laten het zover niet ko
men. De aartsbisschop van Poz-
nan, beschuldigd van seks met
seminaristen, diende zelf zijn
ontslag in. Dinsdag deed de Ier
se bisschop Brendan Comiskey
bij het Vaticaan hetzelfde. Co
miskey had verzwegen dat
priester Sean Fortune uit zijn
bisdom twee decennia lang mis-
dienaars misbruikte. Fortune
pleegde in 1999 zelfmoord.
Des te opvallender is het dat
kardinaal Dario Castrillon
Hoyos, prefect van de Vaticaan
se congregatie van de Geeste
lijkheid, in een persconferentie
over de pauselijke brief relati
verend sprak. Met verwijzing
naar een onderzoek van de
Pennsylvania State University
zei hij dat slechts 0,3 procent
van de Amerikaanse priesters
pedofiele neigingen had. Vol
gens Hoyos zou dat waarschijn
lijk ook zo zijn bij andere be
roepsgroepen.
Misschien. Maar anders dan bij
andere beroepen wordt niet het
individu maar het instituut
kerk aangekeken op wange
drag. De betaling van miljoenen
dollars aan slachtoffers van
seksueel misbruik is geen aflaat
voor wat door velen wordt be
schouwd als een oorzaak: het
voor priesters verplichte celi
baat, de belofte van kuisheid.
Niet voor niets pleitte het blad
The Pilot van het bisdom Boston
(waar tachtig (ex-)priesters zich
aan kinderen vergrepen) voor
het ter discussie stellen van het
celibaat.
„De kerk krijgt letterlijk de re
kening gepresenteerd voor sek
sueel misbruik, dat niet eerder
op zo'n schaal naar buiten
kwam", zegt Rud Smit, rector
van het Pauselijk Nederlands
College. Het is hem opgevallen
dat in de huidige publiciteits
golf vooral geestelijken op ge
vorderde leeftijd een rol spelen.
Er komen zaken naar boven van
vele jaren geleden. „Dat zijn
collega's van mijn generatie",
zegt de 60-jarige priester uit het
bisdom Breda. „Sommigen van
ons gingen als 12-jarige reeds
naar een seminarie. Zo'n vroeg
tijdige voorbereiding op het ce
libaat levert het grote gevaar
op dat je niet harmonisch leert
omgaan met de eigen seksuali
teit."
De celibaatsplicht bestaat sinds
de concilies van Lateranen van
1123 en 1139. In de jaren zestig,
na het. Tweede Vaticaans Conci
lie, is er, vooral vanuit Neder
land. vergeefs gepleit voor af
schaffing. Kardinaal Alfrinks
inspanningen op dit gebied zijn
hem door Rome niet in dank af
genomen.
De kerk in Nederland sloeg toen
een andere weg in. Gehuwde
diakens en gehuwde en onge
huwde pastoraal werk(st)ers
werdenals beroepskrachten
aangesteld. Dat vraagt van de
bisschoppen slalommen om er
zorg voor te dragen dat ieder
zich houdt aan de taken en be
voegdheden die hem toekomen.
Onlangs reageerde Kardinaal
Mediva Estevez van de Congre
gatie van de Goddelijke Ere
dienst kritisch op berichten dat
in parochies priesters en pasto
raal werkers in roosterdienst de
taken delen.
Discussie
Het is een signaal dat het Vati
caan angstig is voor nieuwlich
terij. Afschaffing van het celi
baat kan de weg openen naar
hernieuwde discussie over de
vrouw in het ambt, aantasting
van de onfeilbaarheid van de
paus en de hiërarchische struc
tuur.
Het priestertekort brengt de
kerk in de verleiding om onvol
doende selectief te zijn bij het
aantrekken van geestelijken. In
Nederland is de psychologische
test al jaren een onderdeel van
de priesteropleiding. Pas nu on
derzoekt het Vaticaan de moge
lijkheid om die verplicht te stel
len. Een vernieuwing overigens
die volgens een in het dagblad
La Stampa gepubliceerd intern
document van de Congregatie
voor Scholing gepaard zou gaan
met een test naar de seksuele ge
aardheid.
Om het 'mysterie van het
kwaad' terug te dringen is echte
vernieuwing nodig. En die valt
onder Johannes Paulus II niet te
verwachten. GPD
pagina 5: justitie krijgt namen
doorTheo Haerkens
Briljante oppositieleiders
slagen niet automatisch
als regeringsleiders. Tot die
conclusie komt Greg Barton
in Gus Dur, waarin hij de op
komst en ondergang van de
Indonesische president Ab
durrahman Wahid be
schrijft. In het boek wordt
het drama haast tastbaar.
De Australische hoogleraar
werkte al jaren aan een boek
over Wahid als leider van.
Nadhlatul Ulama, met circa
veertig miljoen leden de
grootste moslimorganisatie
ter wereld. Het onderwerp
van zijn boek, de kwajon
gensachtige intellectueel die
als NU-leider zijn plaats in
een familie- én religieuze
traditie innam, werd plotse
ling president. Zo werd Bar
ton net zo onverwacht de bio
graaf van een president.
Dat is wel te zien aan het
boek. De gedegen beschrij
ving van de fascinerende we
reld van de Indonesische
moslims houdt ineens op als
de blinde Wahid in oktober
1999 president wordt. Daar
na komt de president, en met
hem zijn biograaf, in een
maalstroom die geen tijd
meer laat voor bronnenon
derzoek of diepgaande ge
sprekken met strijdmakkers
en opponenten. Vanaf dat
moment wordt het boek een
autobiografie die door een
ander is opgeschreven. Bar
ton identificeert zich meer en
meer met zijn onderwerp en
neemt zelfs de wilde beschul
digingen over die Wahid
rondstrooit als hij het moei
lijk krijgt.
Tot de frustrerendste erva
ringen van Wahid en zijn en
tourage behoorde de omgang
met de pers. De media liepen
altijd met hem weg. De be
minnelijke, intellectuele
potsenmaker, die als mos
limleider religieuze toleran
tie uitdroeg en dictator Soe-
harto te slim af was, kon
altijd rekenen op een goede
pers.
Maar de val van Soeharto be
vrijdde ook de media. Ze ble
ven Wahid aanvankelijk
goed gezind, maar weigerden
missers goed te praten. Wa
hid had wel door dat er iets
moest gebeuren om zijn ima
go te redden. Toen een advi
seur hem zei dat hij iemand
nodig had als de bekende te
levisiepersoonlijkheid Wi-
mar Witoelar, antwoordde
hij: „Ik heb niet iemand no
dig als Wimar Witoelar. Ik
heb Witoelar zelf nodig
Witoelar, de goedlachse dik
zak, ging de uitdaging aan en
boekstaafde zijn ervaringen
als woordvoerder in Geen
spijt. Typisch is wel dat hij de
val van de president niet
meemaakte: die kwam na
melijk net zo onverwacht als
zijn verkiezing. Witoelar
moest vanuit een Australi
sche hotelkamer toezien hoe
Wahid zichzelf afserveerde.
Oprecht
Zijn boek is verbijsterend
oprecht. Witoelar afficheert
zich als kenner van de natio
nale en internationale me
dia. Hij had echter totaal niet
in de gaten dat kritische me
dia ook kritisch blijven ten
opzichte van een democrati
sche president. Misstappen
en onnodige rellen domi
neerden de voorpagina's. Dat
was onthutsend genoeg geen
aanleiding tot zelfreflectie of
klinkende afspraken over
wat de president wel of niet
zou zeggen in het openbaar.
Witoelar onderschatte vol
komen het vernietigende ef
fect van de uitspraken die de
vierde president van Indone
sië als een ongeleid projectiel
in het rond strooide. Hij
bleek toen het er op aan
kwam, net zo blind als zijn
president. GPD
'Gus Dur, the authorised biogra
phy of Abdurrahman Wahid'.
Greg Barton, 4.14 pag. Equinox
Publishing, Jakarta/Singapore.
ISBN 979-95898-5-1
'No Regrets, reflections of a pre
sidential spokesman'. Wimar Wi
toelar, 200 pag. Equinox Publi
shing, Jakarta/Singapore
ISBN 979-95898-4-3
-J
door Jos Steehouder
De Nederlandse bodein drilt
en trilt. Veen, klei, zand en
water vechten om een plekje,
diep onder ons. We wonen, wer
ken en rijden op een enorme,
modderige chipolatapudding.
We bouwen er torenflats op en
leggen wegen, dijken en spoor
lijnen aan. En we hebben de
mannen van Rijkswaterstaat
om te zorgen dat het er allemaal
piekfijn bij ligt.
Woensdag ging het even hele
maal fout op de snelweg A15,
even ten oosten van Gorinchem.
Een kuil van een halve meter in
het wegdek deed het besef her
leven dat het fundament van
ons land niet ligt op een onwrik
bare rots, maar op een ondefi
nieerbare smurrie, waarin bou
wers zeer behoedzaam moeten
opereren.
Als Nederland al een funda
ment heeft, dan steunt dat op de
kennis uit de grondmechanica,
een wetenschap die zich sinds
begin vorige eeuw snel ontwik
kelde. Immers: de opmars van
zware voertuigen en treinen
maakte eeuwenoude kar
rensporen en kinderkopjes in
een oogwenk ongeschikt voor
transport. Door de jaren heen
werd steeds steviger infrastruc
tuur noodzakelijk.
Pijnlijk duidelijk werd dat in de
jaren twintig van de vorige
eeuw, toen de spoordijk tussen
Middelburg en Vlissingen na
zware regenval bezweek onder
het gewicht van een trein, die
met passagiers en al naar bene
den donderde.
Onvermijdelijk
De komende tien jaar wordt in
Nederland vrijwel overal ge
sleuteld aan wegen en spoorlij
nen. Moeten automobilisten en
treinreizigers nu vrezen voor
herhaling van dit soort onge
lukken? „Het gebeurt niet vaak,
zo eens per tien jaar, zoals bij
Gorinchem. Dat is in ons land
onvermijdelijk. Gelukkig zijn er
geen slachtoffers", zegt hoogle
raar grondmechanica F. Molen
kamp van de Technische Uni
versiteit in Delft.
Pudding: druk er een lepel te
genaan en je ziet de massa uit
dijen, trillen en omhoog komen.
Leuk voor smulpapen, maar
voor ingenieurs van Rijkswa
terstaat is het verschijnsel een
voortdurende bron van zorg.
Goed beschouwd is de bodem
bij Gorinchem niet veel meer
dan zo'n pudding, waarop in het
verre en zeer recente verleden
enorme krachten zijn uitgeoe
fend, vertelt Molenkamp.
De bodem bestaat overwegend
uit veen (eeuwenoude planten
resten) en klei (een zachte drab
van zeer fijne zandkorreltjes
die door de rivieren zijn aange
voerd). Die ondergrond wordt
door de zeer lage ligging ver
mengd met veel water dat zich
met geweld een weg baant door
de onderlagen, zeker in tijden
van hoge waterstanden in de na
bij e Merwede. „Veen en klei
hebben al weinig draagvermo
gen van zichzelf, maar met wa
ter ontstaat een heel onstabiele
prut", zegt Molenkamp. „Hoe
meer water, hoe erger: uiteinde
lijk ga je er als het ware op drij
ven."
De stabiliteit van de onder
grond ten noorden van Gorin
chem is in de jaren zestig al he
vig op de proef gesteld door de
aanleg van de snelwegen A15 en
A27. De, wegen liggen op zand-
pakketten die met hun gewicht
in de smurrie-achtige onder
grond drukken. Hetzelfde geldt
voor de viaducten en andere
'kunstwerken', die horen bij het
knooppunt waar de beide snel
wegen elkaar kruisen.
Door het besluit om de nieuwe
goederenspoorlijn Betuweroute
te bundelen met de A15, is op
luttele meters uit de berm van de
snelweg opnieuw een kolossale
hoeveelheid zand opgespoten,
die met het volle gewicht in de
zachte ondergrond drukt. Niet
alleen de spanning in de onder
grond neemt daardoor toe, ook
het grondwater perst zich een
uitweg. Molenkamp: „Zo krijg
je een heel onstabiele situatie.
Misschien is het zand voor de
spoorlijn te snel opgespoten. Als
er dan ook nog geheid wordt
voor nieuwe viaducten, dan
wordt het risico op plotselinge
zettingen nog groter."
Volgens Molenkamp en de di
rectie Zuid-Holland zijn er wel
metingen gedaan om duidelijk
heid te krijgen over de spannin
gen inde ondergrond. „We slaan
spanningsmeters in de grond die
de beweging van het grondwa
ter meten. Hoe dichter die me
ters bij elkaar zitten, hoe nauw
keuriger de meting. Kennelijk
heeft zich bij Gorinchem een
beweging voorgedaan die tus
sen de mazen van het net is
doorgeglipt", aldus Molen
kamp. GPD
Rond de Geboortekerk van Je
zus Christus in Bethlehem op
de Westelijke Jordaanoever
zijn gisteren gevechten uitge
broken tussen Israëlische mili
tairen en Palestijnen. De Ge
boortekerk is een van de
belangrijkste heiligdommen
voor christenen, maar dat is
nooit een beletsel geweest voor
gewelddadigheden. De basi
liek is al eeuwenlang het to
neel van strijd.
door Dora Rovers
Het kruisvormige gebeds
huis is gebouwd boven de
grot waar volgens de bijbelse
overlevering Jezus is geboren.
De arme families van Bethle
hem gebruikten de rotsspleten
in deze streek van oudsher als
stallen of woningen.
In de Heilige Grot markeert
een zilveren ster de plaats
waar Jezus uit de maagd Maria
zou zijn geboren. Katholieken
brachten het door miljoenen
pelgrims gekuste symbool in
1717 in de marmeren vloer
aan. De Grieks Orthodoxe
Kerk haalde de ster 130 jaar
later weg, maar moest die uit
eindelijk op gezag van de
Turkse autoriteiten terug
plaatsen.
De toegang tot de geboorte
kerk voert door de piepkleine
'Deur van Nederigheid'. De in
gang is door de Kruisvaarders
verkleind om vijandige mos
limridders te paard buiten te
houden. De Mammelukken
(Egyptische soldaten van
Mongoolse afkomst) reduceer
den de deur om dezelfde reden
nog verder. Zowel de Kruis
vaarders als de Mammelukken
verwaarloosden en misbruik
ten het interieur.
Plunderingen, een aardbeving
(in 1834) en een brand (in 1869)
beschadigden de Geboorte
kerk verder. Alleen de rode
kalkstenen pilaren, onderdeel
van het schip met vier rijen
zuilen, stammen nog uit de
eerste kerk die hier in 323 door
de Romeinse keizer Constan-
tijn werd gebouwd.
Het interieur maakt tegen
woordig een rommelige in
druk, omdat de basiliek kapel
len en plaatsen van verering
van verschillende godsdien
sten bevat. Niet zelden strij
den de Grieks-orthodoxen, die
het grootste deel in handen
Vlakbij de Geboortekerk van Jezus Christus gebaart een Israëlische militair tegen journalisten dat
zijniet verder mogen. foto Oleg Popov/RTR
hebben, met de rooms-katho-
lieken en de Armeens-ortho-
doxen om hun rechten. In 1984
gingen Griekse en Armeense
priesters elkaar te lijf met sta
ven en kettingen, die ze onder
hun rokken verborgen hiel
den.
De wereldvermaarde kerk
staat in het centrum van Beth
lehem, dat sinds 1995 onder
bestuur staat van de Palestij
nen. De Geboortekerk is niet
alleen een trekpleister voor
miljoenen toeristen en christe
lijke pelgrims, maar oefent
ook aantrekkingskracht uit op
moslims. Regelmatig lopen er
studentes met hoofddoekjes
op door het gebedshuis. Van de
vijftigduizend Palestijnse in
woners van Bethlehem is im
mers een groeiend deel, tach
tig procent, moslim.
De aangrenzende franciscaner
Catharinakerk, de locatie van
de wereldwijd uitgezonden
kerstnachtmis, is tijdens een
recente renovatie met twintig
meter uitgebreid. Elke milli
meter is meegenomen tijdens
de nachtelijke hoogmis waar
in de gelovigen elkaar verdrin
gen.
De afgelopen jaren zat de Pa
lestijnse leider Jasser Arafat,
een devoot moslim, vooraan in
de kerkbanken, behalve vorig
jaar toen de Israëliërs hem
geen toestemming gaven om
Ramallah te verlaten. De
kerstdienst in het uit 1881 da
terende gebedshuis wordt tra
ditiegetrouw voorgegaan door
de Latijnse patriarch Sabbah,
de hoogste katholiek in het
heilige land.
Verwaarloosd
Bethlehem is gedurende de 28
jaar van Israëlische bezetting
grondig verwaarloosd. Mocht
Jezus besluiten naar de aarde
terug te keren, dan zou hij geen
moeite hebben de weg te vin
den in zijn geboorteplaats, zei
den de Palestijnen dan ook cy
nisch. Betere tijden braken
aan toen Bethlehem met be
hulp van internationale do
nors werd opgeknapt. Het cen
trale Mangerplein, voor de
Geboortekerk, is autovrij ge
maakt en de smalle steegjes te
genover de basiliek zijn gere
noveerd.
De heilige plaats, die symbool
werd van de Palestijnse onaf
hankelijkheid, leefde op en
ontving tijdens de kerst van
1998 de Amerikaanse presi
dent Bill Clinton. In maart
2000 bezocht paus Johannes
Paulus II de Geboortekerk.
Bethlehems millennium-op
knapbeurt van honderden
miljoenen euro miste echter
een belangrijk doel, het aan
trekken van toeristen. De be
zoekers bleven al snel weg,
omdat de heilige plaats op
nieuw werd overspoeld door
het geweld tussen Israël en de
Palestijnen. GPD
Vreemdelingen
Velen in Zeeland zijn niet op de
hoogte van de meldingsplicht
voor vreemdelingen. Wij vesti
gen er daarom de aandacht op
dat ieder die huisvesting ver
leent aan buitenlandei's, daar
van mededeling moet doen aan
de politie.
Dijkdoorbraak
Vrijdag is plotseling over een
lengte van circa tien meter de
Kleidijk bij Doesburg bezwe
ken, Met donderend geweld
stortte het water zich in de
sluis en in minder dan zes mi
nuten stond de kolk geheel ge
vuld. Twee arbeiders konden
zich nog net in veiligheid stel
len. De oorzaak van de door
braak is waarschijnlijk dat
mollen de dijk gedeeltelijk
hebben ondermijnd.
Interland
De heer J. Verkerk uit Vlissin
gen is zondag grensrechter in
de voetbalwedstrijd België-
Nederland, die in Antwerpen
wordt gespeeld, ITij is de eerste
Zeeuw die wordt uitverkoren
als grensssrechter bij een in
terlandwedstrijd.
Velsense tunnel
Vrijdag is de Velsense tunnel
bouw begonnen. Het eerste
werk is het vervaardigen van
zeven tunnelfragmenten in
een bestaande bouwput ten
zuiden van het Noordzeeka
naal. De bouwtijd wordt ge
schat op vijfjaar.
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax:(0118)470102
E-maiB redactïe@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax (0113)273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax. (0114) 372771
E-mail: redhulst@pzc,n!
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111) 454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/mvrijdaq
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur
Tel. (0118)484000.
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 1,--)
per maand 19,25
per kwartaal 52,--
perjaar: 198,--
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag:
zaterdag 1,50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMR0 47 70 65.597
Postbank 35,93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd bij
de advertentieorderafdeling
Tel. 0118-484321
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegenor-concern. De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)administratie en om u te (laten) inlormeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC, afdeling
lezersservice, Postbus 18,4380 AA Vlissingen.