Recreatiesector komt in de knel
PZC
Glunderen aan boord van de Beatrix
Praten en juichen
taboe bij Boccia
Zeeuwse Landschap
wil geen pretpark
op Neeltje Jans
Bedrijven in of bij groen kunnen straks geen kant meer op
Fortuynlijk
Zeeland
wil geen
toestanden
Pot persoonsgebonden budget leeg
Twee Zeeuwen naar spreek wedstrijd
De Oude Vaart schaakt het best
Toeristen gewond bij botsing A58
Lezing over
fietsen in Spanje
Octasion
Spektakel
28-29-30 MAART
maandag 25 maart 2002
door Jacques Cats
OOSTKAPELLE - Een flink
aantal in of nabij groengebie
den gesitueerde bedrijven in de
Zeeuwse recreatiesector ver
keert in grote onzekerheid over
de toekomst van hun onderne
ming. De overheid laat de eige
naren en exploitanten gissen
naar de effecten van de natuur
doelstellingen zoals die zijn
verwoord in de Vijfde Nota
Ruimtelijke Ordening en de zo
geheten ecologische hoofd
structuur.
„Wij weten nog steeds niet om
welke bedrijven het gaat'",
schetst voorzitter R. Soer van de
organisatie van recreatieonder
nemers in Zeeland Recron, de
huidige situatie. „Het ministe
rie geeft geen kaarten uit waar
uit dat valt op te maken." Dat
die kaarten er nog niet zijn is
volgens Soer een bewuste stra
tegie „omdat dan de hel hele
maal losbarst".
Uitbreiding
Situering van recreatiegebie
den in groene contourgebieden
brengt met zich mee dat er niet
of nauwelijks mag worden uit
gebreid. Voor veel bestaande
bedrijven is uitbreiding echter
van levensbelang. De steeds ho
gere eisen van de consument, de
(Advertentie)
- Ergonomie
gekoppeld
aan kwaliteit
wens om meer aan natuuront
wikkeling te doen en de wette
lijke veiligheidseisen brengen
met zich mee dat recreatiebe-
drijven ruimer worden opgezet.
Hierdoor neemt het exploitatie
resultaat af. Om het bedrijf ren
dabel te houden is uitbreiding
noodzakelijk.
Bedrijven die midden in de bos
sen liggen lopen het meest ge
vaar. Die zijn vooral te vinden
op de Veluwe en in Brabant.
Landelijk dreigen rond de acht
honderd bedrijven in de ver-
blijfsrecreatie in hun expansie
mogelijkheden te worden
beperkt. Als ook dagrecreatie-
bedrijven als golfbanen, buiten-
sportbanen, jachthavens en ho
recagelegenheden in de tel
ling worden opgenomen gaat
het zelfs om zo'n duizend be
drijven. Bij elkaar bieden ze
werkgelegenheid aan 9000
mensen.
In Zeeland zitten rond dertig
bedrijven in de gevarenzone.
Daarbij gaat het vooral om
'randgevallen', recreatiebedrij-
ven die naast natuurgebieden
zijn gelegen. „Gekoppeld aan
een aantal andere zaken begint
de toekomstvisie voor onze sec
tor er maar somber uit te zien",
meent Soer.
Verplaatsing van bedrijven kan
volgens de Zeeuwse Recron-
voorzitter verstrekkende gevol
gen hebben: „De kracht van
zo'n bedrijf ligt toch mede in de
natuurwaarde. Dat is voor veel
bedrijven hun bestaansrecht."
Soer vreest voor verpaupering
van bedrijven die vanwege hun
ligging in of bij groengebieden
straks geen kant meer op kun
nen. Dat kan leiden tot verkoop
aan ondernemingen die er sta
caravanterreinen van maken
waardoor veel ruimte voor toe
ristische kampeermogelijkhe-
den verloren gaat.
De Zeeuwse Recronvoorzitter
bepleit een onderzoek naar de
wijze waarop recreatiebedrij-
ven de omgeving waarin ze ge
vestigd zijn kunnen versterken.
„Misschien kunnen ze wel wat
betekenen in beheer."
www.R2.nl
DISHOEK - De een is ervarings
deskundige met de WAO, de an
der weel alles van misbruik van
WVG-gelden door een gehandi
capte dochter en een derde voelt
zich niet langer gelukkig als be
stuurder van de Zeeuwse Alge
mene Ouderen Vereniging. Ze
vinden elkaar op een zondag
middag in de lente in Dishoek,
op een vergadering van de ver
eniging Fortuynlijk Zeeland.
Inderdaad een aparte vereni
ging, want als het ooit met Pim
Fortuyn nog eens de verkeerde
kant opgaat, kan de vereniging
zelfstandig besluiten wat ze op
dat moment doet, legt de kers
verse voorzitter en architect te
Middelburg, Lein Sturm uit.
Voorlopig is het echter nog Pim
Fortuyn wat de klok slaat. De
posters met de glimmende bol
gaan grif van hand tot hand. En
aan een bezoek van de landelij
ke voorman aan Zeeland wordt
gewerkt. „Maar dat moet wel
netjes gebeuren," aldus regio
coördinatrice Regina de Nooy-
er, „want we willen hier geen
toestanden met taarten en zo."
Wat orde en netheid betreft zit
het wel goed met Fortuynlijk
Zeeland. De gemiddelde leeftijd
van de ruim twintig bezoekers
gaat aardig in de richting van de
vut. Zeker als de twee jongsten
in het gezelschap direct bij het
aanbreken van de pauze op
stappen, al mompelend 'veel te
chaotisch allemaal'.
Geen Zeeuwse kandidaten van
de lijst Fortuyn in Dishoek.
Maar die bestaan ook eigenlijk
niet. De één staat op het punt uit
Zeeland te verhuizen, de ander
woont in België en de enige 'ech
te' Zeeuw, Adri van Duijvenbo-
de uit Zierikzee, staat op een on
verkiesbare plaats. „Het moest
allemaal snel gaan en het is be
ter dan niets", verontschuldigt
DeNooyerzich.
Het is duidelijk; Fortuynlijk
Zeeland heeft het nog erg druk.
Alles is voorlopig gericht op de
verkiezingsdatum 15 mei.
Daarna wil de vereniging begin
nen met de voorbereidingen
voor deelname aan de verkie
zingen voor Provinciale Staten
Voorzitter Sturm is vol goede
moed. In zijn maidenspeech ci
teert hij violist Yehudi Menuhin
en popzanger Frank Boeyen en
hij merkt op dat de balans in Ne
derland te veel is doorgeslagen
naar welvaart in plaats van wel
zijn. Het wordt tijd dat mensen
hun verantwoordelijkheid weer
terugpakken, vindt hij.
Het inschepen van de passagiers in Vlissingen vergt het nodige geduld.
door Ellen De Vriend
VLISSINGEN - Ongeveer duizend ver
standelijk gehandicapten en hun bege
leiders genoten zaterdag van de jaarlijk
se boottocht op de Westerschelde. De
Provinciale Stoombootdiensten stelde
voor deze veertiende keer de veerboot
Koningin Beatrix inclusief bemanning
beschikbaar. Misschien wel voor hel
laatst.
Het groepje cliënten van Huize Den Berg
in Goes had erg naar de boottocht uitge
keken. „De boottocht is de laatste dagen
het gesprek van de dag geweest", vertelt
begeleidster Angela Bakker. „We zijn
met twee volle bussen gekomen. Dat von
den de bewoners ook al geweldig." Geert
duurt het wachten op het Veerplein in
Vlissingen te lang. Hij staat vooraan,
bang om de boot te missen en trekt luid
'ja' roepend ongeduldig aan Angela's
hand. Op de klanken van de Vlissingse
Melody Makers schuifelt de bonte stoet
mensen de loopbrug op, in de richting
van het autodek.
PSD-medewerkers Henk Kokelaar en
Dave Koppelaar schudden handen van
cliënten en zwaaien naar bekenden. Bei
den varen al voor de veertiende keer mee
als vrijwilliger. „Wat is nou één dag op
een heel jaar? Al die blije gezichten is zo
geweldig. Daar doe je het voor", zegt
Kokelaar. In totaal varen tien mensen
van de PSD en kapitein Co Jakobse mee.
Loods Jac de Vries vertelt in het stuur
huis dat hij maar twee van de veertien
vaartochten heeft gemist. Hij heeft zelf
een gehandicapte zoon en houdt graag
een dagje vrij om te helpen.
Als de ruim zevenhonderd opvarenden
aan boord zijn, vertrekt het veer naar
Breskens, waar nog een aantal mensen
wordt opgehaald. Ook komt daar de mu
ziekvereniging voor gehandicapten Axe-
lerando uit Axel aan boord. Daarna
koerst de boot aan op Kruiningen.
Wiebelen
Omdat er geen lift aan boord is, blijven
de rolstoelers en cliënten die slecht ter
been zijn, beneden op het autodek. Daar
staan eettentjes, tafels en stoelen en een
podium. De dans- en amusementband
Toe Joe uit Vlissingen weet de sfeer er al
snel in te krijgen. Bewoners en begelei
ders dansen door elkaar en wie niet kan
staan wiebelt op zijn stoel mee op de mu
ziek. Martin Lodewijk van Den Berg uit
Goes zingt voor de microfoon vol vuur
het lied Oerendhard van Normaal, ter
wijl andere cliënten meeswingen op het
podium.
Bekenden
Jannie en Carolien van de Jannewekken
in Zierikzee zitten in het restaurant te
glunderen achter hun chocomel. Ze kun
nen niet praten, maar hun begeleidsters
Debby en Ingrid zien hoe zij het naar hun
zin hebben. Regelmatig stopt een cliënt
of begeleider bij hun tafeltje om wat te
praten. Ingrid: „Dat is juist zo leuk. Je
ziet aan boord allerlei bekenden."
Stemmingmaker in het restaurant is het
straatorkest Olé uit Goes. Manella uit
Goes staat met haar hoofd tussen twee
trompetten en hupt enthousiast mee. Cli
ënten lopen hand in hand met hun ver
zorgers door het hele schip. Van alle
kanten komt je een doordringende kro-
kettenlucht tegemoet.
Arina uit gezinsvervangend tehuis De
foto Ruben Oreel
Annewas in Sint Annaland heeft weinig
tijd om te praten. Zij kijkt geconcen
treerd, over haar bril heen, met een verre
kijker naar een passerend schip. Bege
leidster Jolanda vertelt dat zij met een
groep van tien bewoners en twee begelei
ders, voor de eerste keer meevaren. Iets
verderop aan de reling staat Helma Pol
derman van Philadelphia uit Middel
burg met een paar boomlange cliënten.
Zij vaart voor de tweede keer mee,
maar vindt de tocht van drie uur te lang
duren. Ze heeft het koud, omdat er met
duizend cliënten en begeleiders aan
boord niet voor iedereen binnen een zit
plaats is. Om wat op te warmen, gaat zij
met haar pupillen een kijkje nemen in het
stuurhuis.
Coördinator van de boottocht Jan Kalle-
meijn en secretaris Els Krottje zorgen
met andere vrijwilligers van de Vereni
ging Ouders Geestelijk Gehandicapten
(VOGG) voor de organisatie van de jaar
lijkse boottocht. Door de bouw van de
tunnel en het daarmee gepaard gaande
verdwijnen van de veerboten is het nog
onzeker of de tocht volgend jaar gehou
den kan worden.
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - In sporthal de
Voorborch in Middelburg werd
zaterdag voor de eerste keer hel
open Zeeuws kampioenschap
Boccia gehouden. Boccia is een-
sport voor mensen met een li
chamelijke handicap. Het lijkt
wel wat op jeu de boules, maar
het wordt gespeeld met leren in
plaats van metalen ballen.
Het is muisstil in de hal. Alleen
de kletsende ballen maken ge
luid. Elektrische rolstoelen zoe
men voorbij. Spelers concentre
ren zich. De regels van het spel
zijn streng. Wie praat als de te
genstander aan de bal is, krijgt
een waarschuwing van de
scheidsrechter. En wie (per on
geluk) zijn rolstoel over de lijn
zet, krijgt een strafbal tegen.
„Er mag onderling niet gespro
ken worden", zegt bondsvoor
zitter Kees van der Eijk. „De
spelers mogen ook niet juichen.
Het is echt een concentratie-
sport. Andere spelers hebben er
last van."
Voor zijn eigen zoons Erik en
Rob valt het niet mee om zich
rustig te houden. Erik is bloed-
fanatiek en kan het niet laten
toch even te juichen als hij goed
gooit. Volgens zijn vader mag
dat dan weer wel. „De andere
speler is nog niet aan de bal,"
Boccia is niet zomaar een spelle
tje. Het is sinds 1984 een para
lympische sport. Eigenlijk is het
de enige sport die geschikt is
voor mensen in een rolstoel die
ook nog een beperkte handfunc
tie hebben.
Toch zijn er in Nederland nog
maar honderd spelers. En dat
moeten er meer worden, zegt
Van der Eijk. „We streven naar
driehonderd." Bovendien wil de
Nederlandse bond in 2004 een
team afvaardigen naar de Para
lympics in Athene. Daarom is er
een bondscoach aangesteld die
zich bezighoudt met de nationa
le selectie.
Boccia lijkt op jeu de boules. Het
grote verschil is het materiaal
van de ballen. Verder zijn de re
gels voor het werpen losser. Spe
lers mogen onderhands of bo
venhands gooien. En wie niet
zelf kan gooien, krijgt hulp. De
speler krijgt een 'goot' op schoot
waar hij de bal kan inleggen.
Een assistent richt de goot op
aanwijzing van de speler. Om
dat de assistent met zijn rug
naar het spel zit, is het aan de
boccia-speler om zo duidelijk
mogelijk aanwijzingen te ge
ven.
Aan het Zeeuws kampioen-
VLISSINGEN - Er moet meer geld komen voor de persoons
gebonden budgetten (pgb's) in de geestelijk gezondheidszorg,
anders gaat het pgb aan het eigen succes ten onder. Ziektekos
tenverzekeraar CZ-Groep, als Zorgkantoor uitvoerder van de
AWBZ in Zeeland, schrijft dat samen met de andere zorgkan
toren in een brief aan het ministerie van Volksgezondheid.
Het persoonsgebonden budget, waarmee een cliënt zijn eigen
geestelijke gezondheidszorg kan inkopen, is vorig jaar inge
voerd voor heel Nederland na een proefperiode in drie zuide
lijke provincies., Het aantal aanvragen voor het pgb is na drie
maanden al zo groot dat het budget voor 2002 op is. Aanvra
gen worden afgewezen door geldtekort, terwijl in dertien re
gio's een wachtlijst met ruim driehonderd mensen bestaat.
Volgens de zorgkantoren is er voor 2002 vraag naar 17 5 0 bud-
getten voor in totaal twintig miljoen euro. De beschikbare
10,2 miljoen euro voor 2002 is in april op, waarschuwen de
zorgkantoren. Naast structureel meergeld willen de zorgkan
toren de wachtlijsten ook aanpakken door extra aanvragen
volgens de verpleeg- en gehandicaptenzorgregelingen.
VLISSINGEN - Twee Zeeuwse deelnemers zijn doorgedron
gen tot de landelijke finale van de Public Speaking Competi
tion. Dat is een wedstrijd waarbij middelbare scholieren in
het Engels een spreekbeurt houden. Johanneke Kranendonk
uit Koudekerke en Patrick van den Bosch uit Hulst plaatsten
zich voor de finale door zaterdag in de halve finale in Utrecht
bij de eerste vier te eindigen. Johanneke, die in VWO 5 van de
Nehalennia scholengemeenschap in Middelburg zit, werd
tweede. Patrick, van het Reynaertcollege uit Hulst, eindigde
als vierde. Johanneke hield een speech met als titel 'Reaching
for the starsZe vertelde het publiek over haar ambitie om als
muzikante haar brood te verdienen. Optreden in het open
baar is niet nieuw voor haar. Ze speelt in de band NoCode en
volgt een opleiding aan een musicalschool. Het onderwerp
van Patricks speech was euthanasie. De Public Speaking
Competition wordt georganiseerd door het Genootschap Ne-
derland-Engeland. De finale is op 6 april in Zeist.
TERNEUZEN - Twintig schaakteams van basisscholen uit de
hele provincie streden zaterdag in Terneuzen om de titel
Zeeuws schaakkampioen voor basisscholen 2002. Het team
van basisschool De Oude Vaart uit Terneuzen bleek uiteinde
lijk het sterkst en werd winnaar. Na vele voorronden waar-
aanin totaal 160 teams hebben meegedaan, troffen de twintig
overgebleven schaakteams elkaar op de finaledag in het club
gebouw van de schaakvereniging Terneuzen. Quinten Volle
man van het winnende team van De Oude Vaart had in de pau
ze al door dat zijn team zou gaan winnen: „We hebben nu al
gewonnen van een paar sterke scholen, dus ik denk dat we wel
bovenaan zullen blijven staan. Drie spelers van onze ploeg
zijn lid van de schaakclub en één nog niet maar die gaat mis
schien wel lid worden.'t Noorderlicht uit Goes eindigde ach
ter de winnaar en de Cypressenhof uit Middelburg mag zich
derde noemen.
WAARDE- Twee Duitse inzittenden van een camper zijn za
terdagmiddag gewond geraakt aan rug en nek nadat de cam
per betrokken was bij een kop-staart-botsing op de A58. De
33-jarige Duitse bestuurder van de camper reed voor een 25-
jarige Vlissinger toen de eerste plotseling remde. De Vlissin-
ger kon niet vermijden dat hij op de camper klapte. Een 26-ja-
rige inzittende van de camper moest aan haar gezicht worden
behandeld en 34- jarige andere inzittende raakte evenals de
bestuurder gewond.
door Rinus Antonisse
NEELTJE JANS - De natuurbe
scherming vreest dat Neeltje
Jans afglijdt in de richting van
een ordinair pretpark. De voor
genomen aanleg van een bijna
twaalf meter hoge waterglij
baan door Waterland Neeltje
Jans tast de horizon van het
voormalige werkeiland in de
Oosterscheldemonding aan.
Zo'n kermisachtige attractie
hoort daar niet, aldus de na
tuurbescherming.
Volgens directeur M. Hemminga
van stichting Het Zeeuwse
Landschap gaat Waterland een
heilloze weg op. Er is altijd ge
zegd dat op Neeltje Jans voor
lichting over Deltaplan, water
beheer, natuur en landschap
voorop moeten staan. Om de be
groting rond te krijgen wordt
Waterland steeds commerciëler,
constateert Hemminga.
Hij vindt de aanleg van een hoge
waterglijbaan (in pretparktaai
Delta-slide) totaal niet passen
in een omgeving als Neeltje
Jans. „Het is misschien goed om
meer mensen binnen de poorten
te krijgen, maar het werkt ver
keerd uit voor het gebied. Dit
heeft pretpark-aspecten die je
daar absoluut niet moet willen",
betoogt Hemmiga. „Natuur,
landschap en waterbouw horen
de bepalende elementen te
zijn."
Ook voorzitter J Lilipaly van
het Nationaal Park Ooster-
schelde is allesbehalve gelukkig
met de komst van de hoge wa
terglijbaan. Hij wijst erop dat
rijksbouwmeester Jo Coenen
een plan ontwikkelt voor in
richting van een bezoekerscen
trum in en om de reserve-pijler
bij Neeltje Jans. Daarbij wordt
ook gekeken naar een betere
invulling van het gebied rond
het Topshuis (het bedienings
gebouw van de stormvloedke
ring). Vriend en vijand zijn het
erover eens dat het nu een rom
meltje is, mede door de activi
teiten van Waterland, die
weinig samenhang hebben.
Volgens Lilipaly is het beter te
wachten met ingrijpende nieu
we voorzieningen als een wa
terglijbaan, tot er duidelijkheid
is over de toekomst van Neeltje
Jans. „Als we daar een betere
kwaliteit willen, dan rftoet je dit
soort zaken niet doen. Wij moe
ten als Nationaal Park besluiten
of we wel of niet op Neeltje Jans
willen zitten. Daar heeft de om
geving nadrukkelijk mee te ma
ken. Het moet voor ons wel inte
ressant blijven."
Duinen
Directeur A van de Hoef van
Waterland ziet de bouw van de
ongeveer 320.000 euro kostende
glijbaan als een logische ont
wikkeling. Hij bestrijdt dat de
horizon van het gebied er door
wordt vervuild. Het is de bedoe
ling rondom duinen aan te leg
gen, zodat het bouwwerk min
der opvalt. Van de Hoef hoopt
dat de gemeente Veere snel met
een bouwvergunning afkomt,
zodat de aanleg nog voor het zo
merseizoen kan beginnen. Lukt
dat niet, dan komt de waterglij
baan er pas volgend jaar.
Wethouder L. Wisse van Veer?
zegt dat er geen grote bezwaren
zijn tegen de bouw. Wachten tot
er meer duidelijkheid is over de
toekomst van het eiland acht hij
niet juist, omdat Waterland ver
der moet kunnen. „Je moet op
passen dat je dingen niet onno
dig ophoudt. Het conflicteert
niet met onze gedachtengang.
Er zijn wel meer lelijke dingen
op Neeltje Jans." De wethouder
tekent wel aan dat het 'niet al
leen fun' moet worden, maar
daar is Waterland naar zijn me
ning ook niet op uit.
Geconcentreerd werpt een van de deelnemers aan het toernooi de leren bal de baan op.
foto Ruben Oreel
schap deden 38 spelers mee, in
vier verschillendeklassen. Het
toernooi werd georganiseerd
door Boules Plesant, de enige-
boccia-vereniging in Zeeland.
Erik van der Eik, N. van Roy en
R Verbaenen wonnen het toer
nooi hun klassen. In de open
klasse haalde K. de Jonge van
Boules Plesant de eerste plaats
en werd daarmee ook Zeeuws
kampioen.
TERNEUZEN - Fietsfanaat
Bert Sitters verzorgt morgen in
de Terneuzense bibliotheek een
lezing met dia's over een fiets
tocht van Santiago de Compos-
tela naar Granada,
Fietsen is de grote passie van
Bert Sitters. Op zijn tweewieler
trok hij door meer dan veertig
landen. Sitters schreef zes fiets-
reisboeken en -gidsen. De lezing
begint om 19.30 uur
(Advertentie)
VAH Pt GtZAMtNIUKE 00ISE AUTODEALERS
ZEELANDHALLEN TE GOES
MINIMALE INRUIL
€1.300,- OF MEER
KEUZE UIT MEER DAN 400
GEBRUIKTE AUTO'S
GRATIS ENTREE GRATIS PARKEREN
