Vertrouwen dat het goed zit
PZC
Verliefd op de jazz van Ella en Duke
Brood, wijn, een boek en jou
16'
Opmars naar
Zeeuwse kust
is begonnen
lezers schrijven
Drie Zeeuwse bands in halve finales Kaaipop
kunst cultuur
vrijdag 22 maart 2002
door Jacques Cats
KAMPERLAND - De toeristi
sche onderdakverschaffers in
Zeeland maken zich op voor een
nieuw seizoen. Vanuit Duits
land is de opmars naar de kust
begonnen. Veel oosterburen
hebben vanaf vandaag al paas
vakantie. In het tweede deel van
de volgende week komt de trek
van elders uit het land naar Zee
land op gang.
De vrije dagen rond Pasen, wor
den als gebruikelijk benut om
het rollend vakantiematerieel
voor de dag te halen en de sei-
zoenstek in te nemen. Voor de
reguliere campings betekent
dat alle hens aan dek. De be
langstelling voor andere ver-
blij fsaccommodaties komt wat
later op gang. „We merken dat
het publiek veel korter op het
moment van de paasdagen zelf
gaat zitten", signaleert Marjan
de Kort van het Bureau voor
Toerisme Zeeland. Omdat er te
genwoordig eerder sprake is van
last second- dan van last minu-
teboekingen is er nog geen peil
op te trekken hoe de bezetting
over een week zal zijn.
R. de Reus, representant van de
organisatie van recreatieonder
nemers Recron, is optimistisch
gestemd over de verwachtingen
voor het komend seizoen. De re
serveringsoverzichten op kam-
peergebied liggen op het niveau
van vorig jaar, toen het na aan
vankelijk veel nattigheid uit
eindelijk toch nog allemaal
goed kwam met het seizoen. De
belangstelling voor bungalows
en stacaravans zit in de lift.
De interesse van landgenoten
voor Zeeland is constant. Dat
geldt ook voor Duitsland, alleen
wordt de frequentie van het be
zoek van oostei'buren, mede
door de economische situatie in
eigen land, wat lager. De Vla
mingen beginnen steeds meer de
weg naar de Zeeuwse kust te
vinden. Ze kwamen wel eerder
op dagbezoek, maar maken er
nu vaker een meerdaags verblijf
van. Met promotie bij de zuider
buren valt volgens De Reus nog
veel te winnen. Toeristisch Zee
land dient erop bedacht te zijn
dat de verblijfsgast een steeds
grilliger vakantiegedrag gaat
vertonen. De trend blijft, dat
kwaliteit op prijs gesteld wordt.
En dan mag het best wat meer
kosten.
Hogeschool Zeeland heeft 1500 buitenlanders nodig voor voortbestaan
door Henk Postma
VLISSINGEN - De Hoge
school Zeeland mikt op 1500
buitenlandse studenten. Die
zijn nodig om de bestaande,
voor een deel verlieslijdende
opleidingen in stand te hou
den. De nieuwe voorzitter van
het college van bestuur, Jan
Bart Mandos, heeft er alle ver
trouwen in dat die ambitie
wordt gehaald. Jammer alleen
dat er nu plotseling zoveel
commotie is over buitenlandse
studenten aan wie 'al te ge
makkelijk' geld zou zijn ver
diend. Niet dat daar iets mis
mee is. „Alle signalen die ik op
vang, geven vertrouwen dat
het goed zit." Meer wil Mandos
er voorlopig niet over kwijt.
„Ik moet eerst zelf een duide
lijk beeld hebben. Zodra dat
het geval is zal ik er volledig
open over zijn."
Het had er alle schijn van dat
het bedje voor Mandos was ge
spreid. Toen hij, de initiatief
rijke, voortvarende, creatieve
en open communicerende oud-
burgemeester van Borsele, het
roer van de Zeeuwse hoge
school in handen nam, wap
perden de banieren feestelijk
in de wind. Zijn voorganger
Lein Labruyère had de school,
die zes jaar terug nog zo goed
als failliet was, tot ver buiten
Nederland op de kaart gezet
als florerend onderwijsinsti
tuut. Zo wist de hogeschool in
de afgelopen drie jaar het aan
tal inschrijvingen uit het bui
tenland te verdriedubbelen:
van 430 naar bijna 1400.
Nu, nauwelijks twee maanden
later, moet Mandos lastige
vragen ontwijken over buiten
landse studenten waarmee via
'grijze circuits' miljoenen eu
ro's zouden zijn binnenge
haald. „Heel jammer dat daar
nu zoveel commotie over is. Ik
zit hier nog in de oriëntatiefa
se. En dan is het vervelend dat
zoiets veel aandacht en energie
vraagt. Het positieve is dat al
les nu helder op tafel komt."
Hebben de hogescholen, de
Zeeuwse voorop, al te gretig
gehoor gegeven aan de minis
teriële roep om internationali
sering? Heeft de hogeschool in
De nieuwe voorzitter van het college van bestuur van de Hogeschool Zeeland, J. Mandos: „Alle sig
nalen die ik opvang, geven vertrouwen dat het goed zit." foto Wil lem Mieras
Vlissingen miljoenen guldens
overheidsgeld opgestreken
door buitenlandse studenten
voor vol in te schrijven, terwijl
ze hier slechts aanvullende,
kwalitatief niet serieus te ne
men opleidinkjes volgden?
Mandos verwacht het niet.
Maar zwijgt zolang de onder
ste steen niet is bovengehaald.
Op initiatief van Mandos heeft
de Zeeuwse hogeschool exter
ne, en dus onafhankelijke ac
countants ingeschakeld om de
zaak te onderzoeken. Minister
Hermans wil ook duidelijk
heid. Hij heeft de hogescholen
zes weken de tijd gegeven om
wat vragen te beantwoorden.
Mandos denkt ruim voor die
tijd met de resultaten voor de
dag te kunnen komen. Mocht
het nodig zijn, dan hoopt hij
dat de landelijke regelgeving
wordt aangescherpt.,Ik ben er
voor dat er duidelijkheid komt
over wat wel en niet mag, zodat
hogescholen niet via handig
heidjes geld binnen halen."
Kwaad daglicht
Eén ding doet Mandos onder
tussen echt pijn. Het televisie
programma Nova bracht
afgelopen week een oud visita
tierapport in beeld over het pa
radepaardje van de Zeeuwse
hogeschool: de algemeen als
uniek en uitstekend gewaar
deerde opleiding aquatische
ecotechnologie. Het rapport
zette twijfels bij de kwaliteit
van deze opleiding voor wat
betreft het onderwijs aan
Spaanse studenten. Ten on
rechte, concludeex-de zowel de
hogeschoolraad als de minis
ter. Nova ging daar aan voor
bij, betreurt Mandos. Sterker
nog: „Die uitzending heeft de
hele opleiding in een kwaad
daglicht gezet."
Mandos verheelt niet dat hij,
als de nieuwe topman van de
Zeeuwse hogeschool, nog veel
te leren heeft. Na twee maan
den 'in verwondering' op de
hogeschool te hebben rondge
lopen - „Als nieuweling moet
je dat gewoon doen" - ging hij
afgelopen week met zijn twee
mede-directeuren in conclaaf.
„We zijn bij elkaar gaan zitten
om de strategie voor de komen
de jaren vast te stellen. En om
te bekijken: zouden we een
paar dingen niet anders kun
nen doen?"
De hoofdlijnen blijven wat
Mandos betreft kaarsrecht
overeind: handhaving van de
relatief kleine hogeschool als
een zelfstandig instituut met
een zo breed mogelijk en kwa
litatief hoogstaand opleidin
genpakket. Dat betekent dat
ook de kleine technische oplei
dingen, waar geld op wordt
toegelegd, behouden blijven.
Essentieel voor het behalen
van die doelstelling is een con
tinue instroom van studenten
uit het buitenland.
„We hebben vastgesteld dat we
blijvend 1500 buitenlanders
nodig hebben. Zouden die
wegvallen, dan schieten we er
jaarlijks 2,5 miljoen euro bij in.
Mijn vrees is dat de regels voor
de bekostiging dusdanig wor
den aangescherpt of bemoei
lijkt dat het minder aantrekke
lijk wordt buitenlandse
studenten te werven. Dat staat
dan wel haaks op het beleid
van de minister. Want die wil
juist dat de hogescholen inter-
nationaler worden. Daar moet
dan wel geld tegenover staan."
Dan is er ook nog de commerci
ële kant: opleidingen en cur
sussen die buiten het reguliere
onderwijs vallen en door be
drijven, instellingen en parti
culieren zelf betaald worden.
Daar kan wat Mandos betreft,
nog flink wat aan verbeterd
worden: „Want dat loopt nog
niet echt goed. Het moet strak
ker en beter worden geregeld,
zowel om meer geld binnen te
krijgen als de kwaliteit te ver
hogen."
Het laatste wat de Zeeuwse
hogeschool wil, is opgaan
in een fusie. Maar er wordt
wel gestreefd naar zoveel
mogelijk samenwerkingsver
banden met andere hogescho
len en universiteiten, zowel in
binnen- als buitenland. „Zo
helpt de Hogeschool Rotter
dam ons nu met het verbeteren
van de opleiding verpleegkun
de."
Verder wordt nauwe samen
werking nagestreefd met de
ROC's in Zeeland, en met het
voortgezet onderwijs. En ten
slotte: „Er wordt hier door een
heleboel mensen hard en crea
tief gewerkt. Maar dat gebeurt
nog te vaak gescheiden van el
kaar. We moeten harder gaan
werken aan een 'wij-gevoel':
dat we met z'n allen de Hoge
school Zeeland zijn."
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche-1
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langerzijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge-
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
jaar VOC, wordt opeens herden
king genoemd (PZC, 20-3). De
'negatieve associaties' doen wel
beseffen, wat de viering van de
VOC meebrengt. De Gouden
Eeuw heeft Nederland rijk ge
maakt ten koste van vele slacht
offers en diefstal in Indonesië
Men krijgt de indruk dat de em
pathie van het Nederlandse
volk op een laag pitje staat. De
VOC-viering wordt alleen van
uit het Nederlandse perspectief
bekeken. Er wordt geen aan
dacht besteed aan onderdruk
king, buitenechtelijke kinderen
en gestolen rijkdom. 'Chapeau'
voor de Gouden Eeuw en de Ne
derlandse mentaliteit.
Carla van Rees
Fortrapastraat 33
's-Gravenpolder
Fortuyn V
Fortuyn is als het duveltje uit
het doosje uit het onderbewust
zijn van Paars. Waar acht jaar
langs alle genegeerde en afge
wezen signalen van onrust- en
onlustgevoelens uit de samenle
ving heen werd gepraat. Hoe ko
misch het effect nu soms ook is,
laten we ons wel realiseren dat
Pim voor een flinke afzwaaier
naar 'rechts' staat. De tweede
ling arm-rijk zal groter worden,
de belasting op mensen nog
zwaarder. De arrogantie van de
man zal zich vroeg of laat
(waarschijnlijk vroeger dan ons
lief is!) tegen ons keren.
Marina van der Werff
Nieuwstraat 49
Vlissingen
Rob Oudkerk
De uitspraak van Rob Oudkerk
over kut-Marokkanen was te
horen op televisie en te lezen in
de PZC. Daaruit blijkt hoe hij
erover denkt, anders zeg je zo
iets niet. Pim Fortuyn heb ik dit
woord nog nooit horen zeggen.
Hij zegt het op een andere ma
nier, maar niet op deze manier.
Dit zijn de bestuurders uit Den
Haag, zeer slechte verliezers.
Na acht jaar worden ze allemaal
wakker geschud. De laatste ja
ren hebben ze op hun lauweren
gerust en niet naar de burger ge
luisterd. Elke burger stemt op
de partij die hij zelf kiest. We le
ven tenslotte in een land waar
dat kan. Dus laat je stem niet
verloren gaan.
W. v. Doorne
W. Druckerlaan 7
Vlissingen
VOC-viering
„Het Nederlandse volk een
spiegel voorhouden, kan men
niet beter doen, dan hem te con
fronteren met het koloniale ver
leden", aldus een bekend emeri
tus hoogleraar talen en culturen
van Indonesië. Dit wordt gezegd
omdat je in de geschiedenis heel
duidelijk de Nederlandse be
krompenheid en kortzichtig
heid ziet. De viering van 400
As van kwaad
Het is verontrustend te horen
hoe Bush gemakshalve Iran,
Irak en Noord-Korea samenge
voegd tot'De As van het Kwaad' I
(PZC. 20-3). Niet alleen omdat
de stelling simplistisch is, maar
ook niet van werkelijkheidszin
getuigt. Hoe kunnen die drie
landen een as vormen? Ten eer
ste zijn Irak en Iran geen vrien
den, ten tweede verhoudt de re
ligieuze ideologie van deze twee
zich als water en vuur met die
van het atheïstische Noord-Ko
rea. Onzin dus. Nog erger zijn de
plannen voor het eventuele ge
bruik van kernwapens tegen ze
ven landen, waaronder nota be
ne Rusland. Hoe halen ze het in
hun hoofd? Is het succes van de
oorlogvoering tegen het terro
risme de Amerikanen naar het
hoofd gestegen? Krijgt Bush de
zelfde grootheidswaanzin als de
Napoleon indertijd? Wij als EU
hebben geen problemen met
Rusland en die willen we ook
niet. Provocerende taal tegen
over een goede buur en handels
partner valt ons slecht op de
maag. Het is nodig dat de EU dit
Amerika goed duidelijk maakt,
want sinds WO II zijn we niet
meer zo dol op wapengekletter.
In Afghanistan hebben de VS
hun doel bijna bereikt. Laat dit
genoeg zijn.
Wim van Gilst
Boogerdlaan 23, Kortgene
De Beurs voor
Kunst en Antiek
22, 23 en 24 maart. Zeelandhallen te Goes
vrijdag 17-21 u, zaterdag cn zondag 11-18 uur
org. Reijmerink 06-53393667
Liefde is het thema van de
Boekenweek. Tot en met
zaterdag vertellen lezers
dagelijks in de PZC over
hun favoriete liefdeshoek
of -gedicht. In de negende
aflevering Niels Augustin
uit Middelburg, schrijver
en directeur van het Cera-
misch Museum
ROOSENDAAL- Drie Zeeuwse pop
groepen doen komend weekeinde mee
aan de halve finales van het concours
Kaaipop.
Zaterdagavond (vanaf 20 uur) treden
in het Verkadehuis de Middelburgse
groep Rebba the Loon en S.M.O.K.E.
uit Vlissingen op. Behalve tegen elkaar
moeten zij het opnemen tegen de drie
Brabantse groepen The Coffinkids, De
Steeg en Gallowmere.
Zondagmiddag (vanaf 14 uur) treedt
de Vlissingse band Nota Bene in het
strijdperk tegen de Brabantse acts
Miss Behaviour, The Collision, 8 Worm
en Cotton Fever. Een jury van kenners
bepaalt welke bands doorgaan naar de
finale van Kaaipop, die op 7 april
plaatsvindt in zaal Erato in Roosen
daal. De winnaar van Kaaipop krijgt
onder meer een cheque ter waarde van
1000 euro voor de aanschaf van instru
menten en apparatuur.
Zangeres Roberta Gambarini laat Porgy Bess morgen swingen
Niels Augustin: „Khayyam leert ons hier op aarde te genieten van het leven." foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Als het over
de liefde gaat, kan volgens Niels
Augustin buiten het bijbelse
Hooglied geen tekst tippen aan
de gedichten van de Perzische
wijsgeer, astronoom en bard
Omar Khayyam. „Hij leert ons
hier op aarde te genieten van het
leven, in alle nederigheid. Pas
als wij zelf gelukkig zijn, is zijn
stelling, kunnen wij anderen
proberen gelukkig te maken."
De gedichten van Omar
Khayyam zijn voor Westerse le
zers toegankelijk gemaakt in
een Engelse vertaling van Ed
ward Fitzgerald. Daarop heb
ben vervolgens tal van dichters
en vertalers hun Nederlandse
versie gebaseerd. Augustin
heeft ze stuk voor stuk bestu
deerd.
„Van de vijfenzeventig kwatrij
nen uit de vertaling van Fitzge
rald zijn er maar enkele gewijd
aan de liefde voor een vrouw",
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - Als klein meisje zong
Roberta Gambarini thuis, in Turijn, vro
lijk mee met de jazzplaten van haar va
der. Ongemerkt legde ze de basis voor
haar carrière als jazz-zangeres. „Wist ik
veel. I was just having fun." Tegenwoor
dig woont ze in New York en treedt ze op
met de idolen uit haar jeugd. Zoals mor
genavond, in jazzclub Porgy Bess in
Terneuzen, als ze het podium deelt met
Jimmy Woode, bassist in een van de be
roemdste bezettingen van het orkest van
Duke Ellington. Gambarini: „Ellington
is de muzikale liefde van mijn leven."
Door een staaltje van creatief program
meren is Porgy Bess erin geslaagd de
Italiaanse zangeres, die op het ogenblik
triomfen viert in het New Yorkse
jazzcircuit, exclusief voor Nederland in
Temeuzen te laten optreden. Gisteren is
ze in Amsterdam aangekomen. Van daar
uit vliegt ze begin volgende week naar
Kaapstad, om daar met The Jazz Orches
tra of the Concertgebouw en Toots
Thielemans een concert te geven op het
satelietfestival van North Sea Jazz. Por
gy Bess heeft haar voor zaterdagavond
weten vast te leggen. Naast Woode wordt
haar begeleidingsgroep gevormd door
pianist Bert van den Brink en drummer
John Engels.
Haar ogen zijn klein van de jetlag, maar
pratend over muziek leeft Gambarini
zienderogen op. Ze vertelt hoe ze in aan
raking kwam met jazz. „Mijn vader was
een verdienstelijke amateur op de tenor
saxofoon. Hij had een behoorlijke pla
tencollectie. Zo maakte ik als kleuter
kennis met Ella Fitzgerald en Louis
Armstong. Het was de eerste muziek
waar ik bewust naar luisterde. Ik vond
het heerlijk om mee te zingen.
Klassiekers
Gambarini wordt geroemd om haar ken
nis van de standards, de klassiekers uit
het jazzrepertoire. Ze weet bovendien op
een indrukwekkende manier instrumen
tale solopartijen te scatten, zeg maar
door middel van haar stem te vertolken.
Dat is eigenlijk wat ze als meisje al deed;
meezingen, meeneuriën, onbevangen
improviseren. „Zo heb ik er nooit over
nagedacht, maar inderdaad. Ik was toen
al bezig mijn eigen stijl te creëren."
Vader Gambarini was een liefhebber van
big bandmuziek. Het orkest van Count
Basie was zijn favoriet. Dochterlief zag
meer in Duke Ellington. „Voor mij blijft
hij de eerste en de beste. Ik vind de platen
die Ella Fitzgerald samen met Duke El
lington heeft gemaakt prachtig en ik hou
veel van Ellingtonian singers als Al Hib-
bler en Betty RochéIn de j aren veertig en
vijftig hadden veel jazz-zangers een nog
al gekunstelde manier van zingen. De
zangers van Ellington waren naturel."
Via kennissen van haar vader belandde
Gambarini halverwege de jaren tachtig
in de muziek. „Ik was zeventien en de
middelbare school zat erop. Ik stond voor
(Advertentie)
volgde wel klassieke zanglessen. Ze kan
zich voorstellen dat sommigen de klas
sieke zangtraditie in haar vertolkingen
terug horen. „Het ligt voor de hand dat te
beweren, alleen al omdat ik uit Italië
kom, maar er zit wel iets in. Er is duide
lijk een muzikale link tussen de laat-Ro-
mantische klassieke muziek en de jazz.
Ik hou ook veel van opera. Het is moeilijk
om mijn eigen stijl te analyseren, maar ik
heb werk gezongen van componisten als
Stravinsky, Poulenc en Milhaud en ik zie
gelijkenissen. Niet zozeer in zangtech
niek, alswel in expressie en een sterk ge
voel voor melodie. En improvisatie is al
een kenmerk van barokmuziek. De
scheiding tussen jazz en klassieke mu
ziek, maar ook die tussen jazz en wereld
muziek, is naar mijn gevoel kunstmatig.
Er bestaan veel meer overeenkomsten
dan de meeste mensen denken."
New York
Vier jaar geleden verruilde Gambarini
Milaan („De jazzscene stelt daar niks
meer voor") voor New York. Daar moest
ze helemaal overnieuw beginnen. „Dat
ik een vocale versie kon geven van
'Straight no chaser' van Thelonious
Monk betekende daar niets. Van zangers
wordt verwacht dat je de standards van
Gerswin en Cole Porter kent. Bij mij lag
de nadruk op muzikale interpretaties,
maar de Amerikanen zijn enorm tekstge
richt. Je moet ook iets weten van de tra
ditie van cabaret, de ouderwetse Ameri
kaanse liedjescultuur, niet te verwarren
met wat wij in Europa onder cabaret ver
staan."
Haar Amerikaanse doorbraak heeft er
voor gezorgd dat Gambarini inmiddels
met tal van jazzsterren heeft samenge
speeld, onder wie Roy Hargrove, Herbie
Hancock en Johnny Gri ffin. Over de laat
ste zegt ze lachend: „Mijn vaders idool."
Zelf is ze ingenomen door de samenwer
king met Jimmy Woode, die meespeelde
tijdens het legendarische concert in Ne
wport waarmee Duke Ellington in 1956
zijn come-back maakte. Met hem zal ze
morgen zeker enkele nummers van El
lington vertolken. „Wat we precies gaan
doen, beslis ik ter plekke. Wat het ook
wordt, het zal zeker swingen. Want dat
weet iedereen, hè. It don't mean a thing if
it ain't got that swing."
Concert: Roberta Gambarini, morgenavond in
Porgy Bess in Terneuzen, aanvang21 uur.
stelt hij. „Maar uit de hele cy
clus, en vele andere gedichten
die aan hem zijn toegeschreven,
spreekt een grote liefde voor het
leven, voor de medemens. Zijn
haast verwonderde aanvaar
ding van de simpele zegeningen
van het bestaan, het brood, de
wijn, de natuur, de schoonheid
van de vrouw, de vrienden in de
kroeg, ja zelfs het aardewerk,
spreken mij evenzeer aan als de
weinige rechtstreeks tot een ge
liefde gerichte regels."
Het bekendste, meest geciteerde
kwatrijn van Omar Khayyam
luidt, in de vertaling van Fitzge
rald: Here with a loaf of bread
beneath the bough, a flask of
wine, a book of verse - arid thou
beside me singing in the wilder
ness - and wilderness is paradi
se enow.
Augustin heeft vertalingen van
onder anderen P,C. Boutens (uit
1913), J.A. Vooren (uit 1955) en
Joh. Weiland (uit 1960) naast el
kaar gelegd. Mooie versies,
vindt Augustin, maar wel wat
plechtig. Verder is hem opgeval
len dat vrijwel iedereen 'be
neath the bough' vertaalt als
'onder de boom', terwijl hij het
logischer vindt daar 'de hemel
boog)' te lezen. „Dat past bij
Khayyams stelling dat het para
dijs hier op aarde is."
Mede daarom heeft Augustin
aan de vele vertalingen van dit
vers een eigen, meer in heden
daagse spreektaal gestelde ver
sie toegevoegd: hier met wat
brood en wijn, een boek en jou
de zon oranjegeel, de hemel
blauw de krekels kirrend in de
wildernis en wildernis is 't pa
radijs voor nou.
Roberta Gambarini: „Er bestaan veel meer overeenkomsten tussen klassiek en jazz
dan de meeste mensen denken. foto Emiel van Lint
de keuze wat ik moest doen. Ik had met
lokale jazzmuzikanten opgetreden in
Bielle, Triest, Rome en Genua. Dat was
me zo goed bevallen dat ik meer wilde.
Dat betekende dat ik naar Milaan moest,
destijds dé jazzstad van Italië."
Gambarini genoot geen jazzopleiding
(„Ik heb het mezelf aangeleerd"), maar