Russen hebben imagoprobleem
PZC
PZC
Janssen van Raay gaat boek
Pim Fortuyn eens goed lezen
Impasse
Kamer laat Hermans
voorlopig bungelen
Onschuldige zakenman wordt vaak aangezien voor lid maffia
21 maart 1952
donderdag 21 maart 2002
door Ferdi Schrooten
AMSTERDAM Bonafide Buiiucbe
'bizncsmenni' hebben de grootste
moeite om zaken te doen in Nederland,
doordat ze over één kam worden ge
schoren met bun gevreesde landgeno
ten in de georganiseerde misdaad. Ban
ken zijn huiverig met het verstrekken
van leningen, en bedrijven deinzen er
voor terug contracten te sluiten, uit
vrees betrokken te raken bij zware cri
minaliteit.
Dat zegt dr. Dina Siegel, verbonden
aan de rechtenfaculteit van de Vrije
Universiteit (VU) in Amsterdam De uit
Rusland afkomstige wetenschapper
gaf aan de VU een lezing over Russische
bizncsmenni' in Nederland. Ze deed
dat tijdens een groot congres over de
impact van de Oost-Europese misdaad
op West-Europa
Uit een rapport van het kernteam
Noordoost-Nederland, het politieteam
dat zich bezighoudt met Oost-Europe-
se criminaliteit, bleek vorige maand al
dat de Oostblokmaffia steeds actiever
wordt in Nederland. Met name witwas
sen van geld zou een probleem vormen
Europol concludeerde recent nog dat
binnen de Europese Unie (EU) zeker
tachtig bendes uit voormalige Oost
bloklanden, waaronder Rusland, actief
zijn.
Siegel, geboren in Rusland, heeft voor
haar onderzoek twee jaar binnen de
Russische gemeenschap in Nederland
verkeerd. In die periode heeft ze niet al
leen contact gehad met 'gewone' Russi
sche immigranten, maar ook met zware
criminelen van in Rusland opererende
misdaadbendes.
Liberaal
Enkele tientallen vun hen houden zich
volgens Siegel ook in Nederland bezig
met vrouwcnsmokkel voor de prostitu
tie, drugshandel en witwassen van
misdaadgelden ..De liberale omstan
digheden hier maken Nederland inte
ressant voor dit soort misdadigers",
zegt Siebel. Ze doelt onder meer op het
relatief open financiële klimaat ..Het
stelsel van banken is zeer geschikt voor
witwaspraktijken en andere illegale
transacties Nadeel voor gewone Rus
sen is dat zij door de rotte appels in de
mand gestigmatiseerd worden." Vol
gens Siebel telde Nederland tot een
paar jaar terug nog honderden Russi
sche zakenlieden „Na de crisis in Rus
land in 1998 is hun aantal flink terug
gelopen
De Nederlandse Vereniging van Ban
ken (NVB) is niet verrast over vermeen
I)ina Siegel: Nederland is interessant voor dit soort misdadigers.
de terughoudendheid van Nederlandse
banken ten opzichte van Russische
klanten. „Ik kan me er wel iets bij voor
stellen". zegt NVB-directeur Hein
Blocks. Volgens hem is de reputatie van
Russische criminelen in de financiële
sector berucht „Formeel zou het niet
zo mogen zijn dat je als bank onder
scheid maakt naar tie herkomst van
mensen. Maar niets menselijks is bank
medewerkers vreemd
Banken moeten in de toekomst nog
nauwgezetter opereren om criminele
activiteiten zo veel mogelijk te voorko
men, aldus Blocks. „Een bank zal en
mag geen relaties aangaan of rekenin
gen openen, als vermoed kan worden
dat het om criminele doeleinden gaat
Dan maak je je als bank strikt gezien
schuldig aan heling Zeker als je straks
moet weten wat de herkomst van geld
is."
De zware Russische criminelen die hier
actief zijn, verblijven volgens Siebel
niet permanent m Nederland „Ze ko
men als ze een deal hebben, als er wat te
verdienen valt, en daarna vertrekken
ze weer." Dat wil niet zeggen dat er van
hun aanwezigheid niets te merken is.
Vanaf 1992 tot nu toe hebben in crimi
nele Russische kringen inmiddels een
paar liquidaties plaatsgevonden, on
der meer in Amsterdam, die nooit zijn
opgelost
Volgens Siebel ging het daarbij meestal
om afpersing van zogeheten 'bescher-
mingsgeld'. Criminelen die elkaar geld
aftroggelen, maar ook bendes die Rus
sische immigranten afpersen ..Als ie
mand niet op tijd betaalt, volgt eerst
nog een waarschuwing. Maar duurt
het veel langer, dan heb je een pro
bleem
Het Nederlandse zakenleven is bang
om verstrikt te raken in dit soort activi
teiten zodra ze met Russische zakenlie
den in zee gaan. Voor een deel is dat be
grijpelijk. Want behalve de bonafide
zakenmensen en de echte criminelen is
er volgens Siegel nóg een twijfelachtige
categorie.
Paddestoelen
„Daarbij gaat het om Russisch spre
kende lieden die zich als zakenman
presenteren en die dingen doen die m
Rusland wel mogen, maar m Neder-
foto Marisa Beretta/GPD
land niet Dat kan relatief onschuldig
zijn, zoals het plukken en verkopen van
paddestoelen. Maar denk ook eens aan
omkoping. Hier is dat taboe, maar in
Rusland hoort het bij de cultuur, het is
zeg maar een teken van dankbaar
heid."
Ook al is het voor de Nederlandse
leek moeilijk om te zien in hoeverre
Russische zakenlieden direct of indi
rect banden hebben met de georgani
seerde misdaad, de kans om daarbij be
trokken te raken is volgens Siegel
klein ..Vergeleken met landen als de
Verenigde Staten, Duitsland en Israël
valt het hier allemaal wel mee", zegt
Siegel, die als joods immigrant uit Rus
land jaren m Israël heeft gewoond.
GPD
Pim Fortuyn verkiest ongrijpbaar te blijven voor
zijn opponenten in de landelijke politiek. Met
provocerende taal en een moeilijk te duiden pro- j
gramma(boek) profileert hij zich. In de peilingen stijgt
zijn ster snel. De gevestigde politieke partijen reageren
zwak: als verlamd (PvdA en D66), belachelijk onbehol
pen (WD) of uit op een lift (CDA). Ze kunnen niet ont
kennen dat Fortuyn met politiek geraaskal grote aan
tallen kiezers aan zich lijkt te binden. Dat is de pijnlijke
politieke waarheid van dit moment.
Met zijn Leefbaar Rotterdam doet Fortuyn niet anders
Hij vertolkt de gevoelens van het volk. Met veel geblaat
en weinig wol. En als hij even niet weet hoe het verder
moet, wil hij een referendum houden. De coalitievor
ming na de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam
raakt in een impasse, omdat Fortuyn niet reageert op de
terechte uitdagingen van zijn onderhandelingspart
ners tot inhoudelijke gesprekken. Fortuyn is er kenne
lijk niet aan toe. Hij probeert politiek Rotterdam zijn
wil op te leggen met een formatie uit de losse pols.
PvdA, CDA en VVD verwachten juist dat hij zijn kaar
ten op tafel legt. Als dat gebeurt, zal de levensvatbaar
heid van de verschillende combinaties van partijen in
Rotterdam snel duidelijk zijn. Maar Fortuyn zou nu
eerst de stem van het volk willen horen. Zo kort na de
verkiezingen, waarin onverwacht veel Rotterdammers
hun vertrouwen in hem uitspraken, is dit een zwakte
bod.
De kracht van lokale partijen als Leefbaar Rotterdam
ligt in hun vaardigheid om de ongepolijste wensen van
burgers zonder omhaal te vertalen. Onvrede, oprispin
gen en angst vinden via hen een korte weg naar de be
stuurlijke fora. Dat is bij de gevestigde politieke orde
weieens anders. Daar blijft nogal wat liggen, omdat het
in een bredere politieke afweging - bijvoorbeeld het co
alitiebelang - even niet uitkomt.
Als het de Fortunisten lukt wat vonken te laten over
springen tussen burgeren bestuur, kan hun rol de moei
te waard zijn. Voorwaarde daarbij is echter, dat zij tot
een werkbare bestuurlijke dialoog met de overige par
tijen komen. Anders zijn hun kreten behalve tamelijk
hol ook volstrekt zinloos.
Het is de vraag of en, zo jawanneer Fortuyn en zijn vol
gelingen de overschakeling maken van het deelbelang
naar het algemene. Tot nu toe blijkt een beperkt poli
tiek gedachtegoed geen garantie voor zinnig en door
tastend optreden in de raad. In Rotterdam gaat het in
elk geval de verkeerde kant op. Wie de opstelling van
Leefbaar Rotterdam doortrekt naar Haags niveau,
moet zich wel grote zorgen maken over het effect van
een stem op de Lijst Fortuyn op 15 mei.
De voornemens van ex-professor Pim met dit land mo
gen vaag blijven, inmiddels is zonneklaar dat de man
ooit de politieke inburgeringscursus heeft gemist.
Is dat een reden voor uitzetting?
door Erwin Tuil
Het komt niet meer goed tus
sen de Tweede Kamer en
minister Hermans van Onder
wijs als het gaat om de fraude
door hbo-opleidingen. Noncha
lant, laconiek, laks, naïef, kwa
de trouw, beschamend. Het rijn
allemaal kwalificaties die Her
mans tijdens het debat dinsdag-
avond over zich heen kreeg. Niet
alleen van de oppositiepartijen,
maar ook van twee van de drie
regeringsfracties.
Wanneer Hermans nu echt op de
hoogte was van de fraude of nat
tigheid begon te voelen, blijft
nog onduidelijk Maar dat het
bekend worden een koude
douche was, staat buiten kijf Er
moest iets gebeuren om de scha
de te beperken. Daarom stelde
de minister een accountantson
derzoek in. Het resultaat was
dat tegen zes hogescholen een
strafrechtelijk onderzoek is ge
start wegens fraude of valsheid
in geschrifte.
Vragenlijstje
Daarop volgde een zelfreini
gend onderzoek' waarbij de in
stellingen met zichzelf in het
reine konden komen. Alle oplei
dingen in het beroepsonderwijs
en het universitair onderwijs
kregen een vragenlijstje en het
verzoek van het ministerie om
het netjes en waarheidsgetrouw
tn te vullen Daarnaast wilde
Hermans een toetsing van de
antwoorden door de Algemene
Rekenkamer
Dat slikte de Kamer niet In te
gendeel. De minister vond een
kamerbreed front tegenover
zich dat niet gelooft dat hij op
die manier de onderste steen bo-
ven krijgt En naarmate de tijd
vordert, worden de twijfels over
Hermans steeds groter
Afglijden
Want het lijkt wel alsof alle cru
ciale kumervragen langs de mi
nister afglijden Bij vlagen is het
een onwerkelijk schouwspel.
De fracties verzoeken, soebat
ten, vragen, dringen aan. som
meren Het lijkt niets uit te
muken Hermans geeft de infor
matie die hij wil geven en niets
meer.
Dus verliest de Kamer haar ge
duld CDA-kamerlid Eurlings
verzocht bijvoorbeeld voor de
vijfde, zesde en zevende keer om
een gedetailleerd chronologisch
overzicht van alle signalen die
op het ministerie waren binnen -
gekomen sinds Hermans in 1998
aantrad Eurlings kreeg afge
meten voor de vijfde, zesde
en zevende keer nul op het re
kest
Het helpt Hermans niet dat er
wekelijks nieuwe onthullingen
naar buiten komen. En het
wordt er ook niet beter op nu de
geruchten overeen machtsstrijd
en gedonderjaag binnen het mi
nisterie eerder toe-, dan afne
men Is het niet een topambte
naar die ineens ziek is. dan is het
er wel een die politiek belangrij
ke informatie een maand onder
zich houdt De ambtenaren heb
ben geen politieke voelhoorns,
concludeert de Kamer en Her
mans mag het allemaal uitleg
gen
In di' hand
Zo langzamerhand dringt zich
de vraag op of de minister de
ontwikkelingen nog wel in
de hand heeft De TVeede Ka
mer oordeelt in toenemende
mate dat dat niet het geval is.
Maar wat kan de Kamer onder
nemen?
Zowel de minister als de Kamer
heeft er belang bij dat de onder
ste steen boven komt Want de
lijst met vermoede en werkelij
ke misstanden groeit Hel gaat
allang niet meer alleen om ge
goochel met studenten en finan
ciering Inmiddels is gebleken
dat hbo-opleidingen wel erg
ruimhartig zijn met diploma's,
cijfers en vrijstellingen Resul
taat is dat de waarde van de pa
piertjes sterk daalt
De Kamer kan natuurlijk de mi
nister naar huis sturen Als de
affaire een jaar geleden aan het
licht was gekomen, dan was
Hermans waarschijnlijk nog
voor het zomerreces 2001 weg
geweest Maar nu ligt dat an
tiers Als Hermans de laan uit
vliegt, dan komt er een minister
voor een paar weken, tot de ver
kiezingen op 15 mei Daarna is
hij demissionair tot de opvolger
beëdigd is. Zo n minister kan
weinig tot niets doen om de
kwestie uit de weg te ruimen en
het geschonden blazoen op te
wrijven. De kwestie ettert dan
door.
Consequenties
De Kamer weet dat Tegelijker
tijd moet ze echter laten zien dat
ze controleert, oordeelt en con
sequenties trekt Dus blaft de
Kamer in koor. laat de tanden
zien, maar bijt niet door IVnzij
Hermans de Kamer geen anden
keuze laat. bijvoorbeeld als de
komende weken blijkt dat hij de
Kamer bewust onjuist heeft in
gelicht of cruciale informatie
neeft onthouden Tbt dat mo
ment bungelt Hermans en laat
de Kamer dat zo GPD
Hij is de enige kandidaat met
politieke ervaring op de Lijst
Pim Fortuyn Mr. Jim Janssen
van Raay (69) stond aan de
wieg van het CDA, zat 18 jaar
in het europarlement. For-
tuyns jongste boek heeft hij
nog niet gelezen. „Over zijn
opvattingen over de islam ga
ik nog eens hartig met hem
babbelen."
door Lianne Sleutjes
Zeshonderd calorieën per
dag. geen alcohol, wél con
ditietraining. Van de tien kilo
die hij eraf wilde hehben, heeft
Jim Janssen van Raay er
nog vijf te gaan. Hij ondergaat
zijn jaarlijkse 'opknapbeurt'
in een Spaans gezondheids
oord.
Of hij die vijf kilo deze week
nog haalt, is de vraag. Morgen
dient hij aanwezig te zijn bij de
presentatie van de kandida
tenlijst van de Lijst Pim For
tuyn TVrwijl hij Fortuyn en
diens 'steunpilaren' nog zo had
bezworen dat ze een jongen
kandidaat moesten zoeken.
„Maar die is blijkbaar niet ge
vonden."
Vorige week zong het rond dat
Janssen van Raay op de lijst
zou komen Toen heeft hij
maar toegegeven De voorma
lige europarlementariër is
gevallen voor Fortuyn, omdat
deze pleit voor een onafhan
kelijk opstelling van fracties
in de politiek Dus niet de rege
ring steunen, omdat daar toe
vallig de eigen partii deel
van uit maakt Dat deed Jans
sen van Raav denken aan zijn
oude CHU die is opgegaan
in het CDA ..Steun waar
mogelijk, oppositie waar no
dig
Veilig
Ook Fortuyns opvattingen
over veiligheid sproken hem
aan. „Ik wil om tien uur
avonds veilig in de tram kun
nen zitten, bij mij in het park
kunnen lopen Ik ben negen
jaar honorair consul-generaal
geweest van Singapore Het
zou hier net zo veilig moeten
zijn als daar."
Janssen van Raay was 'des
duivels' toen Leefbaar Neder
land Fortuyn aan de kant zette
wegens zijn uitlatingen over
het schrappen van artikel 1
van de Grondwet,, het artikel
Jim Janssen van Raay wil om tien uur avonds veilig in de tram
kunnen zitten. foto Jaap Rozema/GPD
dat beoogt discriminatie tegen
te gaan Het was onterecht
In Duitsland heeft men het
gezegde Vijanden, aartsvij
anden. politiek» vrienden'
Artikel 1 is in strijd met de ar
tikelen over de vrijheid van
meningsuiting en de vrijheid
van vereniging
Commotie
Dat Leefbaar Nederland voor
al viel over Fortuyns uitlating
dat geen moslim meer het land
binnen mag, wist Janssen van
Raay niet Hij vertoefde rond
die tijd in Equatoriaal Guinee,
waarvan hij nu honorair con
sul-generaal is en vernam pas
later van de commotie „Als
Fortuyn doelt op de Wahabie-
ten. die rijke moslims uit Saoe-
di-Arabie waar het elke week
'chopchop-dag' is, dan is dat
prima Die islam waar ze vrou
wen stenigen, dat is een ach
terlijke islam Maar ik heb veel
islamitische vrienden en die
zijn volstrekt unders Moslims
uit Turkije. Indonesië Dat is
een volstrekt goede islam Ik
moet zijn boek nog lezen, maar
als hij ook hen l>edoelt. ga tk
eens hartig met hem babbelen
Dan ga ik zeggen "Joh. je ver
gist je' Verreweg de meeste
moslims zijn liberaal Ik moet
dat boek voor donderdag van a
tot z gelezen hebben. Ik moet
eerst weten hoe hij dat af
keurt."
Een ander programmapunt
waarin Janssen van Raay zich
nog grondig wil verdiepen, is
de WAO. Daarin horen volgens
Fortuyn alleen mensen die
ziek zijn geworden door hun
werk Iemand met kanker
hoort daar niet in, aldus For
tuyn. Deze bemoeienis be
vreemdt Janssen van Raay.
„Volgens mij betaalt de belas
tingbetaler niet voor de WAO
Dat zijn afspraken tussen
werkgevers en werknemers,
zij betalen premies. Nu moet ik
dat boek echt gaan bestude
ren."
Ruzie
Janssen van Raay vertrok in
1997 uit de eurofractie van de
Evangelische Volkspartij, na
een ftfese ruzie met toenmalig
CDA-partijvoor/.itter Hel-
gers. Hij zou het lidmaatschap
van het europarlement hebben
misbruikt ten gunste van een
bevriende zakenman Ook zou
hij met de partij hebben afge
sproken dat hij halverwege
zou opstappen ten gunste van
een andere CDA'er De hele af
faire is volgens Janssen van
Raay uit de lucht gegrepen en
dus kleeft geen enkele smet
aan hem.
„Ik heb voor een Britse euroso-
cialist. Megahy, een brief ge
schreven omdat een van zijn
kiezers hem om hulp had ge
vraagd. Die kiezer had een
conflict met de Taiwanese
regering die niet wilde betalen
VOOr een gebouwde fabriek.
Ik had contacten dus ben
ervoor in het geweer geko
men Zonder een cent vergoe
ding
Hij heeft het kamerlidmaat
schap nooit geambieerd, ziet
zich niet als coach voor jonge
re fractiegenoten „Tbrwijl ik
van oorsprong toch geen be
scheiden mens ben. Natuurlijk
ben ik bereid mensen te trai
nen op het gebied van wetge
ving Politieke uitspraken zal
Fortuyn immers moeten om
zetten in wetgeving. Dat is het
kamerwerk Daar wordt hij
over vier jaar op afgerekend
Maar het verbaast me dat ik
als een soort trekdier wordt
gezien Mijn hoofdambitie is
eigenlijk het voorzitterschap
dat ik bekleed van het Kra-
Ungs Museum." GPD
Woonoord
Het Molukse woonoord in
Grijpskerke is ontruimd. De
bewoners zijn verdeeld over
een aantal andere kampen.
Het kamp in Grijpskerke zal
weer worden gebruikt als ar-
beiderslogies
Vliegtuigen
De Wereldbank heeft aan de
KLM zeven miljoen dollar ge
leend voor de aanschaf van
nieuwe vliegtuigen. De KLM
wil 23 nieuwe toestellen ko
pen, waaronder negen super-
Constellations. Overigens kan
met de lening van de Wereld
bank slechts een deel van de
aanschaf worden bekostigd.
Met de aankoop is een bedrag
van 33 miljoen dollar gemoeid
Huizen
Op kasteel Oud-Wassenaar
zijn Duitsland en Israël be
sprekingen begonnen over
schadeloosstelling. Israël eist
van de Duitsers anderhalf mil
jard dollar. De West-Duitse re
gering heeft aangeboden om
huizen in de joodse staat te
gaan bouwen.
Mijnenveger
De Britse mijnenveger Bram
ble is terug in de haven van
Vlissingen Het schip maakte
deel uit van de vloot die in 1944
de slag om de toegang tot de
Westerschelde uitvocht Nu is
de Bramble met enkele andere
Britse oorlogsbodem in Vlis
singen vanwege een marineoe
fening.
Hoofdredactie:
Internet: w* pzc n
Internetredactie:
Centrale redactie:
Oost souOur gseweg 10
Posttxd te
438C AA VHsmgen
T«M (0118)484000
Fa. (0118)470102
Vlissingen:
Postbus '8
4380 AA VliSS*«an
Te» (0118)484000
Fa. (0118)470102
E-mau redwaichOpzc ni
Goes: ad 22
Postbus 31
44« AA (ioe;
Tel (0113)273000
Fa. (0113)273030
E-mail redgoeeOpzc n»
Terneuiewi
PoStbuS '46
4630 AC Te"x-uzen
Tel (0115)645769
Fa. (0115)645742
E-mn redlem^pzcm
4380 AAVIissjngen
E-ma» weöOp/c nl
Bezorgklachten:
0000-0231231
op maandag tAnvnfdag
gedurende oe oc*"- ngstijden
13 30u>
Overlijdensadvertenties:
t/m vrijdagavond var 20 30
lot 22 00 uur »r zondagavond
var 20 00 lol 22 00 uur
Tol (0118)484000
Fax (0118) 470100
toeslag var i
par maanci
per kwanaai 52
perjaa» 198
Voor toezenang per poel gekit
eon toeslag
E rna»! aboOpzc ni
het e»nde van de betaalperiode
Hulst:
udeioo 16
4600 AfiHudt
T* (0114)372776
Fa. (0114)372771
E mail redhutstttpzc t*
Zierlk.ee: "*eg
4300A8Z*r*uee
Tel (0111)454647
F*. (0111)454657
E-ma-; 'edzzeeOpzc m
Opening kantoren:
Maondaa ttnw dag
var 6 00 lot 17 00 uur
Zdfixzee Goes er Mul»
8 30-17 0C uuf
Zaterdags ei V-ssmgen
van 6 00 tot 1030 us
rur-» A-jrtbus OaCA
maandag v-" dag f -
/eieraeg r,50
Ase öe^agen zo" «hcA»e/6% 87W
Bankrelaties
A0N AMBO 47 70 65 5«7
Poetben* 35 03 0c
Advertenties
Alio advertent eoodrachten worden
U '.gevoerd onder toepassng van
de agemene voorwaarde- ,an
Otgevers PZC BV alsmede oe
regelen voor het advertentie*«en
Tareven kunnen r-oene karsooruren
worden opgevraagd t>
deadvenen-eoro»
Ta» 0'i&*46432i
