EU wacht met vrije energiemarkt
Kanoën op Waalse
rivieren aan banden
Amerikaanse mortuaria slaan DNA op
Vijf doden door bomaanslag op
buitenlanders in kerk Pakistan
Aluminiumdivisie Corus zou te
koop staan voor 1,6 miljard euro
Herkozen
meteen in
Moegabe
de aanval
EU wil Israël geen
bezetter noemen
Top Barcelona houdt het voorlopig op keuzemogelijkheid voor bedrijven
Duitse Groenen zijn om
Nepalese leger doodt 62 rebellen
Aanslagen begraafplaatsen Berlijn
Aartsbisschop van Cali vermoord
Berging lichamen Koersk afgerond
Indonesië boycot viering
400-jarig jubileum VOC
maandag 18 maart 2002
van onze redactie buitenland
EAST HARTFORD - Mortuaria
in de Verenigde Staten bieden
klanten een nieuwe dienst aan:
de opslag van DNA-materiaal
van overleden familieleden.
Het DNA-materiaal kan toe
komstige generaties in staat
stellen te bepalen of zij een gro
tere kans hebben op een ziekte
als borst- of darmkanker. Dat
heeft de Amerikaanse nieuws
zender CNN zaterdag gemeld.
Het genetisch materiaal kan
volgens president-directeur
Bernard Naegele van het Ame
rikaanse bedrijf DNA Analysis
ook worden gebruikt in genthe
rapie, waarbij artsen een gene
tisch defect behandelen door
het kunstmatig inbrengen van
genen. Volgens Naegele zal gen
therapie binnen tien tot vijftien
jaar in elk Amerikaans huis
houden een gangbaar woord
zijn.
Als een familie van de nieuwe
dienst gebruik wil maken, dan
verzamelt het mortuarium
DNA-materiaal van een overle
dene en zendt het naar DNA
Analysis. Het verzamelen van
het materiaal is gratis, maar de
opslag kost 112 euro. Het DNA-
materiaal blijft voor die som 25
jaar bewaard. ANP
BERLIJN - Met geweld ingrijpen kan noodzakelijk zijn op
basis van de principes van de rechtstaat of die van het inter
nationaal recht. Dit stelt de voorheen pacifistische partij van
de Duitse Groenen in de nieuwe basisbeginselen.
De Groenen hebben die gisteren in Berlijn aangenomen. Het
is voor het eerst sinds de oprichting in 1980 dat de Groenen
hun beginselen herzien.
Een belangri j ke s tap voor de Groenen is dat ze nu ook formeel
de noodzaak erkennen van met name militaire missies van de
Verenigde Naties. DPA/AFP
KATHMANDU - Het Nepalese leger heeft gisteren een trai
ningskamp van maoïstische rebellen aangevallen en daarbij
zeker 62 rebellen gedood. Dat heeft een woordvoerder van het
ministerie van Defensie gezegd.
Het kamp bevond zich in het district Rolpa, dat als een bol
werk van de rebellen wordt gezien.
Het leger voert een offensief tegen de rebellen sinds de rege
ring in november vorig jaar de noodtoestand uitriep, nadat de
rebellen vredesonderhandelingen hadden afgebroken. Voor
dien bestreed alleen de paramilitaire politie de rebellen, die
sinds 1996 vechten voor afschaffing van de monarchie. AP
BERLIJN - Op de begraafplaats van Marzahn in het oosten
van Berlijn is een gedenkteken geschonden voor de sovjetmi
litairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gesneuveld.
Zaterdagavond deed zich bij de ingang van de joodse begraaf
plaats in Charlottenburg in West-Berlijn een explosie voor.
De exacte tijd waarop het gedenkteken op de begraafplaats
van Marzahn is geschonden, is nog niet vastgesteld. De daders
hebben hakenkruisen en andere verboden tekens uit de nazi-
tijd op het monument geklad. Bovendien zijn talrijke zerken
omvergegooid of kapotgemaakt.
Op de joodse begraafplaats onderzochten deskundigen van
de politie welke springstof is gebruikt. Op de begraafplaats
zijn alle zerken ongeschonden. DPA
BOGOTA - De rooms-katholieke aartsbisschop van de Co
lombiaanse stad Cali, Isaias Duarte Cancino, is zaterdag
avond laat vermoord. Hij werd van korte afstand in het hoofd
en de borst geschoten toen hij de Buen Pastor kerk verliet na
een avondmis. De daders ontkwamen op een motor. De politie
verdenkt marxistische rebellen van de aanslag.
Cancino (63) stond bekend om zijn harde kritiek op rechtse
paramilitairen, linkse guerrillabewegingen en drugsbazen in
het Zuid-Amerikaanse land. In februari beschuldigde hij nog
enkele lokale parlementariërs ervan verkiezingscampagnes
te hebben gefinancierd met drugsgeld. AFP/DPA/EFE/RTR
MOSKOU - De berging en identificatie van de stoffelijke
overschotten uit het wrak van de Russische kernonderzeeër
Koersk is afgerond. Met behulp van DNA-technologie is de
identiteit van 114 van de 118 bemanningsleden achterhaald.
Volgens een woordvoerder van justitie is het bijzonder dat zo
veel lichamen konden worden geïdentificeerd, omdat zich
aan boord van de Koersk twee explosies hebben voorgedaan.
Het laatste bemanningslid dat werd geïdentificeerd was de
commandant, zo zei de procureur-generaal zaterdag.
De Koersk zonk in augustus 2000 tijdens een oefening in de
Barentszzee. Het wrak werd in oktober afgelopen jaar gelicht
door het Nederlandse bergingsbedrijf Mammoet. DPA
door Mare Peeperkorn
en Henk van den Boom
BARCELONA - Bedrijven in de
Europese Unie kunnen vanaf
2004 zelf bepalen waar zij hun
elektriciteit en gas kopen.
Daarmee krijgt zestig procent
van de energiemarkt te maken
met concurrentie. Voor gewone
huishoudens laat de keuzevrij
heid voorlopig nog op zich
wachten.
De EU-regeringsleiders slaag
den er in het weekeinde niet in
lidstaat Frankrijk te vermur
wen om de totale stroom- en
gasmarkt (omzet 250 miljard
euro per jaar) open te gooien.
Parijs vreest dat de burger in de
kou komt te staan als energiebe
drijven elkaar op leven en dood
beconcurreren. De energiecrisis
in Californië vorig jaar is daar
bij het schrikbeeld.
Onder druk van de Franse presi
dent Chirac en premier Jospin
besluit de EU op zijn vroegst ko
mend voorjaar of ook burgers
hun energieleverancier mogen
kiezen. Eerst moeten er harde
garanties komen over de lever
plicht voor de nutsbedrijven.
Chirac en Jospin staan aan de
vooravond van de Franse ver
kiezingen onder grote druk van
de vakbonden. Die vrezen ba
nenverlies en energietekorten
door liberaliseren van de elek
tra- en gasmarkten.
De meeste EU-landen verwach
ten forse prijsverlagingen voor
gas en elektra als de concurren
tie toeneemt. Totale liberalise
ring zou burgers en bedrijven
jaarlijks vijftien miljard euro
voordeel opleveren.
Premier Kok erkende na afloop
van de ontmoeting met zijn col
lega's dat het debat 'moeizaam'
was geweest. Hij toonde zich
niettemin tevreden over het be
reikte resultaat. Chirac en
Jospin waren ronduit enthousi
ast. Jospin benadrukte dat het
geenszins zeker is dat scherpere
concurrentie tot lagere prijzen
leidt. Hij verwees naar Zweden
waar de vrije energiemarkt al
een feit is, maar de burger nu
meer betaalt.
De EU-leiders werden het ver
der eens over de invoering van
een aparte energiebelasting.
Die moet ondernemingen en
huishoudens vanaf 2004 tot een
zuiniger energiegebruik aan
zetten. Hoe hoog de 'ecotaks'
wordt is nog niet duidelijk. Ne
derland kent al een energiehef
fing. Diplomaten verwachten
dat de Europese heffing lager
uitvalt zodat dit voor de Neder
landse burgers geen gevolgen
heeft. Zo'n 300.000 mensen heb
ben zaterdagavond in Barcelo
na na afloop van de EU-top ge
demonstreerd tegen de globali
sering van de wereldeconomie.
Volgens de organisatoren was
dit de grootste manifestatie die
ooit tegen de globalisering werd
gehouden.
De demonstratie verliep zonder
prblemen, maar na afloop raak
ten kleine groepen radicale ac
tievoerders slaags met de politie
toen ze ruiten begonnen in te
gooien en vuilniscontainers in
brand staken. Bij het monument
van Columbus voerde de politie
charges uit om de menigte te
verspreiden. Daarbij vielen
lichtgewonden, onder wie enke
le fotografen en journalisten.
Ook later op de avond moest de
politie op verschillende plaat
sen ingrijpen. In totaal werden
40 activisten gearresteerd. GPD
Arbeiders in Barcelona halen een van de betonnen versperringen weg die het hoofdkwartier van de EU-top afschermden. Gistermiddag werden de blokkades opgeheven.
foto Albert Olive/EPA
Een Pakistaanse militair bewaakt de ingang van de kerk in Islamabad.
fotoTarik Aziz/AP
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD - Bij een aanslag op een internatio
nale protestantse kerk in de Pakistaanse hoofd
stad Islamabad zijn gisteren zeker vijf doden ge
vallen. Volgens de politie zijn de meeste doden
buitenlanders.
Tussen de veertig en vijftig mensen raakten ge
wond, onder wie twaalf Pakistanen, tien Ameri
kanen, vijf Iraniërs en twee Srilankanen. Enkelen
van hen zijn er slecht aan toe. Of er ook Nederlan
ders in de kerk zaten is niet bekend. Het gebouw
staat vlakbij de Amerikaanse ambassade in de
streng beveiligde diplomatenwijk.
Een Amerikaan bevestigde dat de twee Ameri
kaanse doden de echtgenote en 17-jarige dochter
van een diplomaat zijn. De andere doden zijn
waarschijnlijk een Iraakse en twee Pakistaanse
vrouwen. Een arts zei dat zes mensen, allen bui
tenlanders, in kritieke toestand verkeren.
Zestig zeventig mensen woonden de dienst in de
kerk bij. De aanslag werd uitgevoerd door twee
mannen die zes granaten gooiden.
De Pakistaanse president Musharraf veroordeel
de de aanslag als 'een daad van sabotage tegen de
belangen van Pakistan'. Hij acht het mogelijk dat
de aanslag door buitenlanders is gepleegd. De
verantwoordelijkheid is niet opgeëist.
Aangenomen wordt dat de daders moeten worden
gezocht in kringen van fundamentalistische mos
lims die zich verzetten tegen het Amerikaanse op
treden in het buurland Afghanistan en Mushar-
ra fs steun daarvoor. AFP/RTR/ANP/DPA
door Pascale Thewissen
HAN-SUR-LESSE - De smalle
kronkelige straatjes van het Ar-
dense dorp Hanne-sur-Lesse
liggen er verlaten bij. Een een
zame visser heeft postgevat op
een leeg campingterrein op de
oever van het riviertje de Lesse.
'Kajak- en fietsenverhuur',
staat op een groot bord bij de in
gang. „Dat mogen ze nu wel
weghalen", grijnst de sportvis
ser. „Kajakken, dat mag hier
sinds gisteren niet meer."
Het is zondagochtend in Han-
sur-Lesse, een toeristenplaatsje
in de gemeente Rochefort. In de
zomermaanden stikt het hier
van de vooral Nederlandse toe
risten. De grotten en de kano
tochten over de Lesse zijn de
voornaamste trekpleisters.
TVee jaar geleden liepen zo'n
200 kajak-verhuurders mee in
een demonstratie tegen de in
voering van een kano-verbod op
grote delen van de populaire
waterlopen in de Belgische Ar
dennen. Het mocht niet baten:
kanovaren is op de bovenlopen
van de Ourthe, Lesse en Amblè-
door Hetty van Rooij
BARCELONA - De regerings
leiders van de Europese Unie
weigeren Israël te bestempelen
als de bezettingsmacht van Pa
lestina. Israël hoeft van hen niet
te voldoen aan de VN-regels
vooreen land dat een ander land
bezet houdt. Door het conflict in
het Midden-Oosten niet als
'oorlog' te bestempelen, houden
zij Israël de hand boven het
hoofd.
Tijdens de top in Barcelona her
haalden de EU-leiders het
sUndpunt dat zij al maanden
uitdragen. Israël moet zijn troe
pen terugtrekken uit de Pales
tine gebieden en de Palestijnse
leder Arafat dient een einde te
taken aan de terroristische
ainvallen. Een poging van EU-
tcpdiplomaat Solana om Israël
sterker onder druk te zetten,
strandde zaterdag op verzet van
Duitsland en Groot-Brittannië.
Solana vroeg de EU-leiders om
ve tussen 15 maart en 1 oktober
taboe.
Volgens de Waalse gewestminis
ter van Landbouw, José Hap
part, is de maatregel hard nodig
om de flora en fauna te bescher
men. In de zomer staat er weinig
water. De kano's schuren op veel
plaatsen over de rivierbodem
waardoor schade wordt berok
kend aan de natuur.
Milieu-beschermers juichen het
verbod toe. De kano-verhuur
ders niet. Die zijn naar de Raad
van State gestapt om de maatre
gel aan te vechten. Mare Zim-
mer, voorzitter van de Waalse
federatie van kajakverhuur
ders, schat dat zeker negen ver
huurbedrijven als gevolg van de
maatregel hun deuren moeten
sluiten. „Anderen kunnen hun
zaak wel voortzetten, maar
dreigen heel wat inkomsten mis
te lopen doordat de trajecten die
bevaren mogen worden veel
korter zijn geworden."
Het zijn vooral Vlamingen en
Nederlanders die op vakantie
gaan naar de Ardennen. De
maatregel wordt in Vlaanderen
dan ook gezien als de zoveelste
plaagstoot van de rabiate Waal
zwart op wit te verklaren dat Is
raël de rechten van Palestijnse
burgers moet respecteren vol
gens de regels van de 'Vierde Ge-
neefse conventie'uit 1950.
De Israëlische premier Sharon
liet de regen ngsleiders zaterdag
weten dat hij een verwijzing
naar de conventie zou beschou
wen als 'een politieke aanval op
Israël met een bot wapen'.
De vierde conventie regelt de
positie van burgers in bezet ge
bied en stelt voorwaarden aan
een militaire bezetting. Een for
mele verwijzing naar die regels
zou betekenen dat de EU-lei
ders Israël beschouwen als een
oorlogvoerende natie die zich
moet onderwerpen aan de inter
nationale oorlogswetgeving,
Minister Van Aartsen bagatelli
seerde zaterdag de afgezwakte
verklaring van de regeringslei
ders. Nederland wilde de con
ventie graag vermeld zien, maar
volgens Van Aartsen 'maakt het
niet veel uit' dat de conventie uit
de tekst verdwenen is. GPD
Happart, die voor hij minister
werd regelmatig de media haal
de als de dwarsliggende burge
meester van de taalstrijd-ge
meente Voeren.
Met de maatregel is hij in één
klap verlost van al die Neder
landers en Vlamingen die tij
dens het zomerseizoen de Waal
se'rivieren bevolken. En dat zijn
er veel Te veel, zo liet Happart
zich al diverse keren ontvallen.
Gevolgen
De federatie van kajakverhuur
ders heeft exact becij ferd wat de
gevolgen zijn van het kano-ver-
bod. Wallonië telt in totaal 2700
kilometer rivier. Na de invoe
ring van strenge maatregelen in
1994 en 1996 bleef 317 kilome
ter over. Over een lengte van on
geveer 230 kilometer zijn com
merciële verhuurbedrijven te
vinden. Door het nieuwe kano
verbod wordt nog eens 101 ki lo
meter rivier afgesloten. In het
hoogseizoen blijft er daardoor
amper 120 kilometer voor ka
jakkers. Het verbod geldt onder
meer voor de strook tussen Han
en Houyet op de Lesse; het ge
deelte tussen Cheneux en Naze
op de Amblève; de westelijke
Ourthe en de oostelijke Ourthe,
de Our, de Vesdre, de Warche en
l'Eau Blanche.
„Op plekken waar wel nog ge
varen mag worden, zoals in het
toeristenstadje La Roche-en-
Ardenne, wordt het komende
zomer dringen geblazen", voor
spelt Zimmer.
Drukker
Bij de 'Brussels kajakclub' in La
Roche zien ze de kano-verhuur'-
ders liever gaan dan komen.
Voorzitter C. Allonsius: „Wij
zitten hier al sinds 1934 en zien
met lede ogen aan hoe het steeds
drukker wordt op het water. En
hoe drukker het wordt, hoe
meer problemen zich voor
doen." Allonsius is een voor
stander van het kano-verbod.
Sterker nog: het gaat hem nog
lang niet ver genoeg. „Wij beoe
fenen de sport vooral buiten het
seizoen, als er genoeg water
door de rivier stroomt. Zo hoort
het ook. 's Zomers is er hier, met
al die toeristen, geen lol aan."
De vissers op hun beurt, zijn bij
zonder blij met het verbod, zegt
de hengelaar in Han-sur-Lesse.
Het visseizoen op forel is net za
terdag geopend, de dag waarop
het kano-verbod van kracht
werd. „Wij hebben voortaan al
le ruimte", zegt hij met een glim
lach van oor tot oor.
van onze redactie economie
LONDEN - Corus wil zijn alu-
miniumproductie verkopen
voor ongeveer 1,6 miljard euro.
Het Brits/Nederlands concern
zal dit vandaag aankondigen hij
de presentatie van de jaarcijfers
in Londen. Dit heeft de Britse
krant Sunday Telegraph giste
ren gemeld.
Als mogelijke kopers worden
grote spelers genoemd als het
Amerikaanse aluminiumcon-
cern Alcoa, zijn Canadese bran
chegenoot Alcan en het Franse
alumuniumconcern Pechiney.
De te verkopen onderdelen be
treffen onder meer fabrieken in
Delfzijl en het Duitse Voerde en
het Corus-belang in een Cana
dese onderneming.
Recent sprak de centrale onder
nemingsraad van het concern al
de vrees uit dat de activiteiten
op het gebied van aluminium
worden afgestoten. Het concern
zou de opbrengst van de ver
koop willen gebruiken om de
schuldenlast te verlichten en
een reorganisatie te financiëren.
Corus, in 1999 ontstaan uit de
fusie van Hoogovens en British
Steel, maakt moeilijke tijden
door. De staalprijzen zijn laag
en de concurrentie is hevig. Het
dure Britse pond frusteert de
export van producten uit het
Verenigd Koninkrijk. Een extra
klap werd uitgedeeld door Ame
rika dat onlangs besloot de im
portheffingen op staal te verho
gen. De verwachting is dat
Corus vandaag een verlies over
2001 rapporteert van zo'n 726
miljoen euro. Corus wilde giste
ren niet reageren. ANP
door Eelco van der Linden
PRETORIA - Het lange zwijgen
van Moegabe na zijn door de
halve wereld als frauduleus af
gedane verkiezingsoverwin
ning in Zimbabwe, was geen te
ken dat de 78-jarige tot inkeer
was gekomen. Gisteren, tijdens
zijn officiële inauguratie in de
hoofdstad Harare, haalde Moe
gabe fel uit naar 'Groot-Brit
tannië en zijn witte bondgeno
ten', en riep hij andere
Afrikaanse leiders op hem te
steunen in zijn strijd tegen kolo
nialisme en imperialisme.
Tijdens een ceremonie die bol
stond van Britse symboliek - op
perrechters met pruiken en lui
de kanonsalvo's - hield de her
kozen president vast aan de
retoriek en de thema's uit zijn
verkiezingscampgane. Zo
beloofde hij nog sneller land
bouwgrond van de blanke boe
ren te verdelen onder zijn aan
hangers. Moegabe vond dit
nodig 'om het verlies en de te
genvallers van het afgelopen
droge seizoen te kunnen com
penseren'.
Honger
Hij ging voorbij aan het feit dat
de huidige voedselschaarste en
honger juist iets te maken heb
ben met die landverdeling.
door Erik Beijen
JAKARTA - Indonesië zal niet
deelnemen aan het jubileum
van de oprichting van de Ver
enigde Oost-Indische Compag
nie (VOC) 400 jaar geleden. Dat
heeft het Indonesische ministe
rie van Buitenlandse Zaken
meegedeeld.
Hot hoofd van de directie Euro
pese Zaken van het ministerie.
Broto Utomo, zei dat uitnodi
gingen aan overheidsfunctiona
rissen om bij evenementen
aanwezig te zijn niet worden ge
accepteerd. De Indonesische
ambassade in Den Haag heeft de
opdracht gekregen deze bood
schap aan de Nederlandse rege
ring over te brengen, aldus Bro
to Utomo.
De cultureel attaché op de Indo
nesische ambassade in Den
Haag, Andi Lolo, bevestigde dit
besluit. Gezien de geschiedenis
liggen VOC-aangelegenheden
Vrijwel alle 5000 commerciële
boerderijen staan op Moegabe's
confiscatielijst en hebben 'oor
logsveteranen' binnen hun
poorten.
De inhuldiging werd niet het
grote feest dat de man die al 22
jaar regeert en nu nog eens zes
jaar mag aanblijven, in gedach
ten had. De Westerse landen
stuurden geen diplomatieke af
vaardigen en maar vijf van de 21
uitgenodigde Afrikaanse presi
denten waren aanwezig.
De Zimbabwaanse president
deed een oproep in oude revolu
tionaire stijl om samen het kolo
niale kwaad te bestrijden. Op
positiepartij MDC noemde hij
een dekmantel voor obscure
partijpolitieke belangen, en dat
was een slag voor iedereen die
de afgelopen dagen had gehoopt
dat Moegabe een regering van
nationale eenheid zou willen
vormen met de oppositie. Want
dat is het plan dat de presiden
ten van Zuid-Afrika en Nigeria,
die afwezig waren bij de inau
guratie, bedachten om de Zim
babwaanse crisis te bezweren.
Beiden vliegen vandaag naar
Harare om met Moegabe en zijn
uitdager Morgan Tsvangirai te
praten. Morgen zullen in Lon
den bespreken wat in Gemen-
best-verband aan het geval
Zimbabwe kan worden gedaan.
GPD
gevoelig bij de regering en het
Indonesische volk. Daarom zul
len de regering en bevolking
niet deelnemen aan de viering,
zo laat hij weten. Dit besluit is
niet bedoeld om de relatie tus
sen Indonesië en Nederland op
het spel te zetten, benadrukt hij.
Hij wijst erop dat de viering of
herdenking van de VOC een
zaak is van Nederland. „En het
is het recht van Indonesië om er
een andere mening op na te hou
den Er zijn veel historisch ge
schriften, documenten en ar
chieven die uitwijzen dat de
praktijken van de VOC in Indo
nesië niet alleen op de handel
betrekking hadden, maar ook
politieke en militaire activitei
ten inhielden."
De Indonesische ambassadeur
zal er niet bij zijn wanneer de
oprichting van de VOC wordt
herdacht op woensdag in de
Ridderzaal waarvoorde buiten
landse ambassadeurs in Neder
land zijn uitgenodigd. ANP
