El Suizo bouwde 160 bruggen
PZC
Tom Poes en de Erfpachter
Casper Hobbes
T
O
N
A
D
M
T
Zwiterse solo-hulpverlener ontsluit nieuwe werelden
recept
Roereieren met gerookte zalm
puzzel
het weer
LD
LU
vrijdag 15 maart 2002
door Bob Kroon
Toni Ruttimann is geen doorsnee
Zwitser. Geen betaalde baan, geen
gezin, geen auto, geen vaste woon- of
verblijfplaats. Telg uit een midden
standsfamilie in Pontresina, een berg-
stadje in het prachtige Engadin.
Op 19-jarige leeftijd trok Toni na zijn
gymnasiumopleiding de wereld in.
Niet zomaar. „Op tv zag ik beelden van
een verwoestende aardbeving in Ecua
dor", zegt de nu 34-jarige Ruttimann.
„Ik vond dat ik daar maar eens een
handje moest helpen."
Toni kwam niet terug, want ook na de
aardbeving van 1987 vond hij in de
straatarme binnenlanden van Ecuador
het nodige te doen. Hij kwam op het
idee om simpele hangbruggen te bou
wen over de woeste bergstromen, 'zo
dat de geïsoleerde Indianenbevolking
tenminste veilig een weg of een markt
kon bereiken', vertelt hij.
Dat bleek makkelijker gezegd dan ge
daan, want 'als gymnasiast leer je La
tijn en geen bruggenbouw'. Bovendien
sprak Ruttimann geen woord Spaans.
Maar met onverwoestbaar idealisme,
overredingskracht en doorzettingsver
mogen kreeg 'Toni El Suizo' (Toni de
Zwitser) het toch voor elkaar. Tot op
heden heeft hij zonder regeringssteun,
hulporganisaties of wervingsacties
maar liefst 160 voetbruggen gebouwd
in Ecuador, Colombia, Mexico en Hon
duras. Met een gemiddelde van een
brug per maand wist El Suizo voor
600.000 mensen een nieuwe wereld te
ontsluiten.
„Ik timmerde veel, maar niet aan de
weg", lacht Toni, een pezig pioniersty
pe met een geruit houthakkershemd,
zachte stem en een blik op oneindig. Hij
toont een video vol fraaie hangbruggen
met dankbare voetgangers over woest
stromende riviertjes. Hoe presteer je
zoiets?
Oliemaatschappijen
„Dat vroeg ik dus in Ecuador aan Hugo
van Drunen, een bevriende Hollandse
ingenieur, die me enorm heeft gehol
pen", vertelt Ruttimann. „Voor een
simpele hangbrug heb je niet veel no
dig: vier pijlers en wat kabels en plan
ken. Daarvoor klopten we aan bij
plaatselijke oliemaatschappijen. Die
hadden genoeg restanten kabel en pijp
leidingen die we als pylonen konden
gebruiken. We bietsten ook cement en
gereedschap bij elkaar. De indianen
maakten zelf de vlonders, want er is
daar genoeg hout. Zo bouwden we met
de plaatselijke bevolking onze eerste
voetbrug van 200 meter lengte. Voor
namelijk van schroot. Kostte praktisch
geen cent."
De oliemaatschappijen, nooit populair
bij milieubewegingen, zagen in El Sui
zo's dadendrang een welkome gelegen-
Töni 'El Suizo' Ruttimann
heid om hun reputatie wat op te krik
ken. Via Van Drunen kreeg Toni de
medewerking van Walter Yanez, een in
Zwitserland afgestudeerde Ecuadori-
aan 'die de weg wist en tenminste
Spaans sprak' en zo kwam het brug-
genavontuur definitief van de grond.
De media kwamen poolshoogte nemen
en zo kregen ze publiciteit. „Later kre
gen we zelfs transporthelikopters aan
geboden om de pij pen en kabels af te le
veren."
Toen hij in Ecuador zo'n tachtig brug
gen had gebouwd, verlegde Ruttimann
zijn werkterrein naar het grensgebied
van Colombia. En nadat Honduras in
het najaar van 1998 was geteisterd
door de orkaan Mitch, bouwde hij ook
daar een dei*tigtal voetbruggen. In
Mexico verrezen er twintig. In Midden-
Amerika kreeg hij steun van het Chi-
quita bananenconcern voor het ver
voer van 150 ton pijpen en kabels die
Toni van Amerikaanse oliebazen in
Houston had losgepraat.
„Als je eenmaal de weg weet, dan is het
allemaal niet zo moeilijk", meent de
bescheiden idealist. „Met vijftig vrij
willigers zetje zo'n brug in twee weken
in elkaar. Voor hooguit 2500 dollar. En
daarvoor heb ik geen grote organisatie
nodig." Ruttimann is inmiddels in
Cambodja begonnen, want ook daar is
behoefte aan simpele oeververbindin
gen.
Gelovig
In zijn rusteloos leven ziet 'El Suizo'
voorlopig geen mogelijkheid voor hu
welijk en kinderen. Maar zijn motive
ring is sterker dan ooit. „Ik kom uit een
katholiek gezin, maar ik ben niet over
dreven kerkelijk. Wel gelovig in de zin
dat ik wat voor arme mensen wil doen.
Tenslotte zijn we in deze wereld alle
maal buren van elkaar."
Is zo'n onbaatzuchtige instelling niet
een klein Nobelprijsje waard? „Heb ik
helemaal geen behoefte aan", zegt To
ni, Wat hij wel nodig heeft voor zijn
bruggenbouw en levensonderhoud,
sprokkelt hij in Zwitseidand bij elkaar
met lezingen en vrijwillige bijdragen.
Vooral geen grote inzamelingsacties
'want dat wordt me te bureaucratisch'.
„Ik krijg genoeg geld bij elkaar en ik
heb geen aanleg voor bankieren." Dus
geen tussenpersonen, geen kantoox-,
geen poespas. Na een computer-stoom-
curcus houdt Toni's moeder in Pontres
ina nu de boekhouding bij. Het blijft
een mobiele éénmansorganisatie. Op
het visitekaartje van Toni staat alleen
een gestileerd hangbruggetje en een
email adres:
toni.ruttimann@ti-edu.ch. GPD
Hans Belterman
Roereieren met gerookte zalm
kun je als een warm voorge
recht opdienen.
Het gerecht leent zich er bijzonder
goedvoorom bij delunch of brunch
te serveren. Bij het diner kunt u er
eventueel in een wok gebakken spi
nazie en gebakken kleine aardap
peltjes bij geven.
Het gerecht is wereldwijd bekend
en komt voor op de kaarten van de
restaurants van veel internationale
hotels.
Voor 4 lunch- of brunchgerechten:
6 eieren; 3 eetl. melk; zout; witte pe
per uit de molen; 40 gram boter; 1
eetl. fijngehakte (blad)peterselie;
150 - 200 gram gerookte zalm, dun
ne plakken, in smalle reepjes ge
sneden; 12 bieslooksprieten; 4
kerstomaatjes, in partjes gesne
den.
Roer in een kom de eieren met de
melk los. Voeg wat zout en peper
toe. Verhit een wok (de meest ideale
pan om roereieren te maken) en
voeg de boter toe. Laat de gesmol
ten boter even door de wok walsen.
Temper de warmtebron. Schenk
het eiermengsel in de pan. Laat de
eieren, onder voortdurend roeren
en omscheppen, stollen. Strooi er
tijdens het roeren en omscheppen
peterselie over en schep de zalm er
bij kleine gedeelten door.
Presentatie: schep de roereieren
met zalm in het midden van voor
verwarmde borden. Schik er als
garnering bieslooksprieten en in
partjes gesneden kerstomaatjes bij.
Dien er sneetjes licht geroosterd
witbrood bij op. Zet een schaaltje
met boter(balletjes) op tafel. Voor
hoofdgerechten is de combinatie
met een aardappelsalade of een
komkommersalade met tomaten of
radijsjes aantrekkelijk.
gÉr^'irfl
oeving v.
d. grond
sFang
plaag
geest
docente
geslacht
T
Dit gekluts duurde gelukkig maar kort. Het omgewoelde perk
kwam tot stilstand, en toen lag alles weer stil in de ochtendnevels
alsof er niets gebeurd was. „W-wat w-wastat?" stamelde heer
Bommel, terwijl hij zich danig geschrokken uit de aardkluiten los
maakte en bevreesd om zich heen keek. „Het is niet pluis", zei Tom
Poes. „Dit heeft vast iets te maken met uw erfpacht, die verloopt!"
Deze woorden gaven heer Ollie zijn bezinning terug. „Daar wil ik
niets meer over horenriep hij zich oprichtend. „Niets, dat weet je
toch?" Tom Poes haalde de schouders op en liep weg. „In die stem
ming is er niet met hem te praten", sprak hij tot zichzelf. „Ik ben
bang dat er nog heel andere dingen moeten gebeuren, voordat hij tot
Zeeland: Zachter
Het wordt opnieuw zachter in Zee- Door: Reinout van den Bom
land. Vandaag al kunnen de tempera
turen met een beetje geluk tot 12 of 13 graden oplopen en de ko
mende dagen komt daar misschien nog wel een graadje bij. Het
weerbeeld kenmerkt zich daarbij door een afwisseling van droge
momenten met zon en bewolktere perioden. Vanaf zondag neemt
de kans op regen of buien toe. Vandaag lijkt het beste weer voor
de ochtenduren en het begin van de middag weggelegd. Er zijn wel i
iswaar wolkenvelden, maar de zon kan zich af en toe ook behoorlijk
laten zien. Wel is de oost- tot zuidoostenwind nog steeds vrij stevig,
boven de riviermondingen en op zee af en toe vrij krachtig. Door de I
hogere temperatuur voelt het echter een stuk zachter aan dan giste
ren. Morgen knapt het weer verder op. Als alles meezit, blijft het de
hele dag droog en zijn er flinke perioden met zon. De zuidoostelijke
wind is meest matig en voert nog wat zachtere lucht aan. Gemid- I
deld komt de temperatuur op 12 of 13 graden uit, maar lokaal kan j
het ook best 14 of misschien
wel 15 graden worden. In de
zon en uit de wind doet het
lenteachtig aan. Voor zondag
is de verwachting wat onze
kerder. Een storing nadert
Zeeland vanuit het zuidwes
ten. Volgens sommige mo
dellen neemt de kans op re
gen of buien pas in de loop
van de middag toe. Dan zou
het nog een mooie lentedag
kunnen worden. Andere mo
dellen laten de neerslag al
veel eerder beginnen en dan
valt het mogelijk een deel van
de dag tegen. Na zondag wij
zen alle modellen in de rich
ting van een wisselvalliger en
later ook wat minder zacht
weertype.
Wolken en zon
fpp
ITT n
ZÓ'4
;.ZQ5y"
ém> J2_,
tr
indaag
komende nacht
ml
Vooruitzichten
Ruttimann is inmiddels ook in Cambodja begonnen met bet bouwen van voet
bruggen. foto GPD
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
weer
At
At
max.
13°
12°
12°
10°
min.
6°
8°
7°
6°
wind
ZO 6
Z 6
ZW 6
NW 6
Zon
O
Maan
vrijdag
onder 18.4
zaterdag
op 6.57
vrijdag
onder 20.C
zaterdag
op 8.05
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Matige, boven de riviermondingen en op zee af en toe vrij krachti
ge oostzuidoostenwind.
Meest matig zicht.
Waterstanden
andere gedachten komt. Het is vervelend, maar ik kan er niets aan
doen." Zo denkende naderde hij het buiten van de markies De Can-
teclaer, waar deze bezig was zijn haag te knippen, voordat de winter
viel. „Fi done", prevelde de edelman, al snoeiende. „Het etentje op
Bommelstein heeft me een heel kwalijke nasmaak bezorgd! Eh
bien, men kan beter aan zijn eigen kant van de haag blijven. Het
struweel beschermt tegen het grauw aan de andere zijde; dat voelt
men heel duidelijk na al deze..."
Hij werd onderbroken door een trilling in de bodem, en onder de
schaar van de knippende aristocraat verdween de gehele liguster
heg ritselend in de grond.
VRIJDAG
Hoog
water
L
aag water
15 MAART
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
02.59
223
15.17
230
09.25
212
21.25
186
Terneuzen
03.19
247
15.37
255
09.50
221
21.55
195
Cadzand
02.36
214
14.51
222
09.00
206
21.06
180
Roompot Buiten
02.59
163
15.17
173
09.26
156
21.14
130
Roompot Binnen
04.16
134
16.41
139
10.30
139
22.30
114
Zierikzee
04.35
158
16.55
164
10.40
159
22.40
133
Krammersl. West
04.51
168
17.05
175
10.35
161
22.41
136
Hansweert
03.56
257
16.15
266
10.15
234
22.22
211
Stavenisse/Yers.
04.41
163
16.55
169
10.40
158
22.39
133
ZATERDAG
Hoog
water
Laag
water
16 MAART
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
03.29
230
15.48
232
09.55
213
22.00
189
Terneuzen
03.47
255
16.05
257
10.22
223
22.28
198
Cadzand
03.02
222
15.21
224
09.29
208
21.38
183
Roompot Buiten
03.27
170
15.46
173
09.50
157
21.44
132
Roompot Binnen
04.45
138
17.05
139
11.06
140
23.05
118
Zierikzee
05.05
161
17.25
163
11.10
160
23.15
136
Krammersl. West
05.16
171
17.35
175
11.10
163
23.21
140
Hansweert
04.26
265
16.38
268
10.46
238
22.52
214
Stavenisse/Yers.
05.06
167
17.31
170
11.10
160
23.16
137
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
O
zonnig
lichte sneeuw
matige sneeuw
mist
A A
Koufront
Warmtetront
Samengesteld Iront
A
licht bewolkt
zwaar bewolkt
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
p
hagel
door Bill Watterson Europa: Tweedeling
R
s
I
In dit diagram is een woord van
12 letters verstopt. Het is te vin
den door, beginnend bij het
vakje met de stip, telkens een
vakje naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te versprin
gen. Elke letter wordt één keer
gebruikt. Hoe luidt het zoek
woord?
Horizontaal:
4. Europeaan aan de schoon
maak? (8); 6. Die zeehond is er
hard aan toe (8); 8.
Wijnvoorraden voor schepen (6);
9. vogel(mest) (4); 10.
Draaglichaam (4).
Verticaal:
1. De ironie van de reclame (4);
2. Die dokter heeft altijd dienst
(9); 3. Voor de vorst kwam was
het een watergolf (8); 5.
Barnsteen heeft de kleur van
hars (5); 7. Aanwijzing die weer
energie geeft (3).
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL:
1. Conus; 5. bon; 6. Inn; 8. motto; 11. ala; 13. rue; 15. pij;
16. Ipg; 18. tr; 19. te; 20. om; 21. al; 23. bod; 25. pe; 26.
aan; 28. lam; 29. Onega; 32. nto; 33. oma; 34. klomp.
VERTICAAL:
1. Coma; 2. ono; 3. uit; 4. snor; 7. kapzaag; 9. top; 10.
beroemd; 12. lij; 14. ut; 16. leb; 17. god; 22. la; 24. oke;
25. pa; 27. notk; 28. lamp; 30. nol; 31. gom.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 5. Grondelen; 6. beeldiglo; 7. stropgang; 8.
knoeieindje.
Verticaal: 1. Proesteng; 2. knalpoter; 3. gedingang; 4.
peilandje.
IK DENK DAT IK HAAR EEN5
EEN PAAR DOZITN HOTELS
KOOP. -T
rt GRRR,
Aj WACHT MAAR
Ly TOT IK OP
..c*l KANS KOM !T
ER STAAT, U HAAKT DE BANK
GELD AFHANDIG. COMPUTER-
ZWENDELAAR SCHRIJFT ACTIVA
OVER NAAR ÜW REKENING
U ONTVANGT 5000 E0RQ
MONOPOLY IS VEEL
LEUKER ALS TE TE EIGEN
KAN5KAARTEN MAAKT.
HA! IK STA OP KANS!
IK MAG EEN KAART PAKKEN
De grens tussen koude en warme lucht ligt vandaag over Schot
land via de Noordzee naar de Benelux, dwars door Duitsland naar i
het zuiden van Polen. Noord daarvan vriest het 's nachts en blijft
het kwik overdag onder de 10 graden steken. Het is wel droog en
de zon schijnt volop. Verantwoordelijk voor de kou is een krachtig
hogedrukgebied dat vrijdag nog steeds met een kerndruk van
1033 hPa boven Scandinavië ligt. Aan de zuidflank staat een schra-
Ie oostenwind over Denemarken, de Benelux en Schotland. Op het
grensvlak zelf zit wat bewolking, maar neerslag valt er nauwelijks.
Neerslag valt er wel rond de tegenhanger van het Scandinavische
hoog, een actief lagedrukgebied ten westen van Frankrijk. Vooral
Portugal en het westen van Spanje worden vandaag nat. Ook gro-
te delen van Frankrijk en de Britse eilanden krijgen buien, soms
zelfs met onweer. Beter toeven is het verder naar het oosten; langs
de Costa's, in de Alpen, in zuid Italië, op de Balkan, in Griekenland
en in Turkije. Op veel plaatsen schijnt daar de zon. Een kleine uit
schieter is midden Italië waar enkele fikse buien gaan vallen. In de
Alpen is het zeer zacht met een vorstgrens boven de 2000 meter.
VERWACHTING VOO? VRIJDAGMIDDAG 15 MAART 200£_