Fortis heeft harde tegenwind
Voor De Boed staan principes voorop
V astgoedbedrij ven
de zwakke stek
van bouwbedrijven
Je kind vragen om
kostgeld moeilijk
maar wel redelijk
VNU boekt
kleine winst
HL
UFO boven Floriade
Meer opslag
goed werkend
personeel Ikea
profijt
OR Corus vreest voor
afstoten aluminiumtak
Conglomeraat in 2001 voor honderden miljoenen het schip in
j Alleen al in de Verenigde Staten,
inclusief Enron, ging Fortis
voor 122 miljoen euro het schip
in. Het totaal aan voorzieningen
voor slechte leningen moest de
I bank-verzekeraar opkrikken
tot 667 miljoen euro. Afgezet te-
het bedrijf
HAARLEM - Ondanks de
economische malaise wist
uitgever VNU de netto
winst met 2 procent op te
voeren tot 416 miljoen eu
ro. De forse inzinking op
de advertentiemarkt werd
vrijwel geheel gecompen
seerd door de goede resul
taten van de marketing-
en media informatietak
van VNU.
Voor dit jaar is het con
cern positief gestemd,
maar voor uitspraken
over een winstgroei is het
nog te vroeg.
De vanmorgen gepresen
teerde cijfers laten over
2001 zelfs een winst zien
van ruim één miljard euro,
een stijging met 26 pro
cent. In dat bedrag zit
echter ook de verkoop van
VNU Tijdschriften aan
Sanoma en uitgeverij
Malmberg aan 3i. De ge
wone nettowinst steeg
met 2 procent tot 416 mil
joen, maar omdat het aan
tal aandelen met 4 procent
steeg daalde uiteindelijk
de winst per aandeel met 3
procent. Analisten had
den gerekend op 5 pro
cent.
Inmiddels wordt 70 pro
cent van de omzet gehaald
uit de groep marketing en
media informatie die in
honderd landen actief is.
Het eerder gekochte be
drijf AC Nielsen is daarin
het belangrijkste en houdt
zich bezig met het meten
van kijkcijfers en adver
tentiebestedingen. Dit
jaar tekent deze groep
voor ruim 55 procent van
het bedrijfsresultaat.
Niet goed ging het met de
internetactiviteiten. De
kosten daarvan stegen
van 40 tot 150 miljoen,
terwijl de omzet steeg tot
maar 79 miljoen. Om de
verliezen te beperken is
een deel van de activitei
ten gestopt of afgestoten.
Echt zwaar weer was er
voor de groep bedrijfsin
formatie. Vooral in de VS
daalde het advertentievo
lume. Er zijn wel kosten
besparingen 'doorge
voerd, maar al met al
daalde het bedrijfsresul
taat met 30 procent. In
Nederland hebben vooral
Intermediair en Compu
table het moeilijk. Ook
voor dit jaar wordt in met
name Nederland en Enge
land gerekend op een ver
dere daling van het aantal
advertenties.GPD
donderdag 14 maart 2002
VIJFHUIZEN - Op de Floriade werken medewerkers van con
structiebedrijf Meijers Staalbouw uit Serooskerke (W) aan het
'ruimteschip' van de provincie Noord-Holland. Deze provinciale
inzending bestaat uit een stalen UFO die van binnen bekleed is
met projectieschermen en van buiten glanzende panelen krijgt.
In het 65 hectare grote park zullen ook diverse landen vertegen
woordigd zijn met onder meer typerende groenten, fruit en bij
zondere planten. fotoTon Borsboom/ANP
van onze redactie economie
AMSTERDAM - De meeste gro
tere bouwbedrijven hebben een
succesvol jaar achter de rug. Het
is nog de vraag of dat dit jaar
ook het geval zal zijn. Dat is niet
het gevolg van de dreigende sta
king voor hoger loon die boven
de bouwplaatsen hangt, maar
van de belangen van bedrijven
in vooral het commerciële vast
goed. Dezer dagen komt er meer
duidelijkheid, want dan presen
teren de grote bouwers hun
jaarcijfers.
Vooral de grote bedrijven die op
alle markten thuis zijn, hebben
goed gevulde orderportefeuil
les. Ze zullen volgens analisten
dit jaar en in 2003 profiteren
van de toenemende investerin
gen in de infrastructuur. Grote
werken als de Betuwelijn, de
Westerscheldetunnel en de aan
leg van de HSL bereiken dan
hun piek.
Ook in de woningbouw groeit de
omzet, zegt R. Westeneng van
SNS Securities. Die groei komt
niet van de bouw van meer wo
ningen, maar door de nog steeds
stijgende verkoopprijzen. De
vraag naarzo'n 100.000 nieuwe
woningen per j aar is al lang gro
ter dan het aanbod van de
70.000 die gereedkomen. Sterk
op deze markt is Heijmans, door
M. Auper van Rabo Securities
betiteld als 'kampioen ontwik
keling' van vooral de duurdere
nieuwbouw.
Uitzondering
Zorgen zijn er vooral over het
commerciële vastgoed, zoals
kantoorgebouwen, winkelcen
tra of varkensstallen. Zodra de
conjunctuur laag is, daalt hier
de omzet nog sterker, leert de er
varing, Bedrijven in bijvoor
beeld de telecom of de zakelijke
dienstverlening, zoals uitzend
bureaus, houden de hand op de
knip en stellen het nieuwe kan
toor even uit. Het is voor Weste
neng de vraag of Ballast Nedam,
dat vooral deze tak achter zich
wil laten, een uitzondering is of
dat andere bedrijven ook dit
soort uitspraken zullen doen.
Bedrijven die sterk zijn in het
hele traject, van planontwikke
ling tot aan beheer van het ge
bouwde, hebben de toekomst,
stelt Aupers. ,,Wat dat betreft is
Volker Wessels Stevin mijn fa
voriet. Dat loopt daarin voor
op." Deze multifunctionele
bouwers hoeven niet alleen te
vissen naar nieuwe opdrachten,
maar hebben op termijn zekere
inkomsten van het onderhoud.
HBG kwam in februari, toen het
Spaanse Dragados zich als
overnemer aandiende, al met
cijfers naar buiten. Morgen
worden die toegelicht maar ze
zullen niet of nauwelijks afwij
ken: een nettowinst van 110 mil
joen euro over 2001 na de rode
cijfers een jaar eerder. Volker
Wessels Stevin, internationaal
en in bezigheden zeer gespreid,
zal vandaag volgens de analis
ten een zeker 8 tot 10 procent
hogere winst laten zien dan de
97 miljoen euro over 2000. Rabo
Securities houdt het op 11 pro
cent en komt uit op 108 miljoen
eu.To.ANP
AMSTERDAM - Ikea-mede-
werkers die goed presteren,
krijgen er 1 april 4 procent bij.
Wie onvoldoende scoort, ont
vangt maar 1 procent terwijl het
salaris van uitstekende collega's
met 5 procent toeneemt.
Deze prestatieafhankelijke
aanpassing is opnieuw afge
sproken in de nieuwe CAO voor
de 4000 Ikea-medewerkers, zo
hebben Ikea, werknemersver
eniging Ikea Medewerkers
(WIM) en FNV Bondgenoten
gisteren gemeld.
Ze benadrukken dat het meren
deel van de werknemers de be
oordeling 'goed' krijgt. Volgend
jaar hanteren het woonwaren-
concern en de vakbonden een
nieuw beoordelings- en belo-
ningssysteem.De nieuwe CAO
geldt voor een jaar. ANP
door Brenda van Dam
DEN HAAG - Jongeren verlaten
het ouderlijk huis op steeds la
tere leeftijd. Thuis is het goed en
gezellig. De drang om op eigen
benen te staan is maar bij een
beperkte groep aanwezig. Jon
gens gaan duidelijk later het
huis uit dan meisjes. Driekwart
van 24-jarige jongens woont
nog thuis, tegen ruim de helft
van de meisjes van dezelfde
leeftijd.
Volwassen worden doe je
tegenwoordig dus gewoon lek
ker thuis. Ook als je financieel
eigenlijk al op eigen benen zou
kunnen staan. Als thuiswonen
de jongeren een eigen.inkomen
hebben, is het redelijk dat zij
ook kostgeld betalen. Hun ou
ders maken immers kosten voor
hen, vaak veel meer dan ze zelf
denken. Maar hoe bereken je
een goed kostgeldbedrag?
Vragen
Kun je het eigenlijk wel maken
om je eigen kind om kostgeld te
vragen? ,,Ja hoor", vindt het Na
tionaal Instituut voor Budget
voorlichting (Nibud) dat weke
lijks zo'n 15 telefonische vragen
over kostgeld krijgt. „Ouders
maken kosten voor hun kind,
dus is het redelijk dat ze daar
een vergoeding voor krijgen.
Hun zoon of dochter heeft im
mers een eigen salaris of uitke
ring waarmee ze in principe
zelfstandig'kunnen wonen." Als
er geen kostgeld gevraagd
wordt, of te weinig, kunnen er
scheve verhoudingen ontstaan:
ouders die elk dubbeltje moeten
omdraaien, terwijl kinderen een
luxe leventje leiden.
De meeste ouders die het Nibud
om advies vragen, hebben het
geld van hun kinderen eigenlijk
niet nodig. Ze vragen kostgeld
om opvoedkundige redenen.
„Ze vinden het anders te gek dat
hun kind zoveel geld vrij kan be
steden. Ze willen dat hun kind
de waarde van geld leert ken
nen. Door kostgeld te vragen
krijgen jongeren een beeld van
wat het levensonderhoud eigen
lijk kost", meldt Caroline Sod-
enkamp van het Nibud.
Véél te laag
Ouders blijken nauwelijks een
idee te hebben van de kosten die
ze voor hun kinderen maken.
„Ze denken aan een kostgeldbe
drag van 100 euro of iets in die
geest", vertelt Sodenkamp.
„Maar dat is véél te laag, dat
dekt nog niet eens de kosten
voor voeding."
Het Nibud adviseert ouders en
kinderen altijd om zélf een kost
geldbedrag uit te rekenen, maar
geeft ook wel richtbedragen, Je
zit al snel op een kostgeldbedrag
van 200 euro per maand. Dat is
dan een vergoeding voor voe
ding, energie en het draaien van
de was. Voor wat oudere jonge
ren met een behoorlijk salaris is
een bedrag van 340 euro heel re
delijk. Daarin zitten dan de kos
ten voor huur, voeding, energie,
gemeentelijke heffingen, tele
foon, waskosten en ook wat
huishoudelijk werk.
Ouders vinden het lastig de
hoogte van het kostgeld te bepa-
len. Ze willen vooral niet aan
hun kinderen verdienenHet
Nibud adviseert ouders gewoon
eens met hun kinderen om de ta
fel te gaan zitten en te kijken
welke kosten er gemaakt wor
den. Niet elke post hoeft altijd
meegerekend te worden. Bij een
inwonende zoon of dochter van
26 voor wie de kamer schoonge-
houden wordt en alle kleding
keurig gestreken in de kast ge
legd wordt, is het niet onredelijk
een vergoeding voor huishoude-
lijk werk te vragen. Maar dat
doe je minder snel bij een kind
van 18 dat nauwelijks het mini
mumloon verdient.
Huursubsidie
Een ander aspect waar rekening
mee gehouden moet worden, is
dat ouders er in inkomen flink
op achteruit kunnen gaan als
hun inwonend kind een eigen
inkomen heeft. Dat geldt bij
voorbeeld voor de huursubsidie.
Hoe hoger het gezinsinkomen,
des te lager de huursubsidie.
Vooral alleenstaande ouders
moeten alert zijn. Zij kunnen
hun heffingskortingen voor al
leenstaande ouders kwijtraken
of een flink deel van hun bij
standsuitkering verliezen. Het
is dan zeker redelijk om via het
kostgeld een eventuele achter
uitgang te compenseren. GPD
Info: www.nibud.nl; sociale dienst
(voor eventuele verlaging bijstands
uitkering); belastingtelefoon (voor
eventueel verlies heffingskortingen
alleenstaande ouders); gemeentelijk
afdeling huisvesting/huursubsidie
(over korting huursubsidie)
van onze redactie economie
IJMUIDEN - De Centrale On
dernemingsraad (COR) van Co-
rus is bang dat het concern de
aluminiuinpoot wil verkopen.
Met de opbrengst van de ver
koop van de divisie moeten de
grote verliezen in de staaldivisie
worden opgevangen.
De COR stelt dat het eventuele
afstoten van de aluminiumtak
grote negatieve gevolgen zou
hebben voor de toekomst voor
het hele concern. Afgelopen
inaandag heeft de Centrale On
dernemingsraad in een gesprek
met P. Jongenburger, directeur
Corus Nederland, haar be
zorgdheid geuit.
Het bedrijf maakt grote verlie
zen als gevolg van de lage staal-
prijzen en de hoge koers van het
Britse pond, waardoor de staal-
exporten vanuit het Verenigd
Koninkrijk worden belemmerd.
Bovendien dreigen de Verenigde
Staten over te gaan tot tarief-
heffingen tot 30 procent op
staal. Met name Corus IJmui-
den, dat 10 procent van zijn
staal uitvoert naar de VS, zou
door deze maatregel worden ge
troffen.
Uit een analyse van de COR
komt naar voren dat de verkoop
van de aluminiumdivisie zeker
tot de mogelijkheden hoort. De
Corus-leiding wil inhoudelijk
niet reageren.
Vorig jaar nog gaf de COR te
kennen dat Corus meer moet in
vesteren in de aluminiumactivi-
teiten. Volgens de onderne
mingsraad zou het concern zich
te veel richten op de productie
van staal. De COR stelde des
tijds vast dat sinds de fusie van
Hoogovens en British Steel tot
Corus, in 1999, de aluminium-
poot ondergewaardeerd zou
zijn. De prijs van aluminium is
momenteel hoog door de grote
internationale vraag naar deze
metaalsoort.
Winst
De eerste helft van 2001 lever
den de aluminiumactiviteiten
ruim 57 miljoen euro winst op.
Begin dit jaar probeerde Corus
nog de Duitse aluminiumpro-
ducentVAW in te lijven. GPD
door Inge Heuff
van onze redactie economie
UTRECHT - Fortis is vorig jaar
gebukt gegaan onder de nodige
tegenwind. Het Belgisch-Ne
derlandse financiële conglome
raat zat al middenin een reorga
nisatie, toen daar de naweeën
van de aanslagen in de Verenig
de Staten overheen kwamen. De
val van de Amerikaanse ener
giegigant Enron zette de kre
dietportefeuille van 200 miljard
euro nog eens extra onder druk.
NIEUWE-TONGE - Met een
omzet van zo'n vijf miljoen eie
ren per week - waarvan drie mil
joen scharreleieren, gelegd door
220.000 scharrelkippen- heeft
Natuurfarm De Boed in Nieuwe
Tonge naar eigen zeggen 25 pro
cent van de Nederlandse markt
in scharreleieren in handen.
Het aandeel diervriendelijke ei
eren groeit nog steeds. In de su
permarkten komt 70 procent
van de verkochte eieren van
scharrelkippen. De Boed heeft
inmiddels ook een gegaran
deerd salmonellavrij scharrelei
op de markt gebracht: het
Maïstro-ei.
„De binnenkant van het ei was
al salmonellavrij, doordat wij
de kippen enten", legt directeur
J. de Boed uit. „Maar het Maïst
ro-ei wordt eerst gewassen
voordat het de doos ingaat.
Daarmee is de laatste kans op
besmetting uitgesloten." De
kippen van De Boed die in de
productiestations in Nieuwe
Tonge, Dreischor en Ooltgens-
plaat in grote groepen rond
scharrelen hebben los stro, ei
gen legnesten, open drinkwater
en een nachtrust van acht uur
maar ze komen nooit buiten.
Dat kan volgens De Boed ook
niet, omdat de kans op vogel
pest en salmonellabesmetting te
groot is.
„Dit is toch een bedrijf voor de
voedingsindustrie, dan staat de
voedselveiligheid absoluut
voorop." Wisseling van kleding
voordat de stallen bezocht wor
den en uiterste hygiëne in het
overpakstation moeten de be
smettingskansen tot een mini
mum beperken. Natuurfarm De
Boed heeft altijd scharrelkip
pen gehad.
De Boed senior begon in 1937
met tweehonderd kippen. In
1953 waren het er zeshonderd
die geen van allen de waters
noodramp overleefden. Maar
daarna zette de groei in met in
1975 60.000 kippen en tien jaar
later het dubbele aantal. Eind
jaren tachtig, begin jaren
negentig werden pluimveebe-
drijven in Oude Tonge, Oolt-
gensplaat en Dreischor overge
nomen.
Als gevolg van de toegenomen
productie werd vervolgens een
nieuw en uitgebreid pakstation
over dat uit 1978 heen ge
bouwd.De overgenomen legs-
tallen die uit legbatterijen be
stonden, werden omgebouwd
tot scharrelstallen.
„Wij zijn principieel tegen het
houden van legbatterijkippen.
Een legbatterijkip zit in een
hokje met een oppervlakte van
een A-4tje; een scharrelkip
Een medewerkster van Natuurfarm De Boed pakt eieren in.
heeft bijna 2,5 keer meer ruimte
tot haar beschikking waarbij
zijzoals de naam al zegt, los kan
lopen. Alle eieren van Natuurf
arm De Boed komen dan ook
van scharrelkippen."
Het voorvoegsel maïs wordt
verklaard door de voeding die
de kippen krijgen en die voor 70
procent uit maïs bestaat. Princi
pes lopen echter tegen markt
werking aan. Supermarkten
eisen van hun leveranciers een
totaalpakket. Dat houdt in dat
De Boed ook gewone eieren
moet leveren. Deze worden ech
ter onder een andere naam op de
markt gebracht.
Naast de maïs- en Maïstro-eie-
ren, heeft Natuurfarm De Boed
ook araucana-eiren. Deze ko
men van de Zuid-Amerikaanse
Araucanakippen die gekruist
zijn met Barnevelders of de Wit
te Leghorn. „Deze kippen leg
gen 200 tot 250 eieren per jaar.
Dat is beduidend minder dan de
Nedeiiandse scharrelkip die
toch gauw 300 tot 320 eieren
kan leggen."
Met 10.000 van deze kippen
weet De Boed de hele Neder
landse markt voor deze eieren te
bedienen.De Nederlander eet
Naam:
Natuurfarm De Boed
Plaats:
Nieuwe Tonge
Opgericht:
1937
Aantal werknemers:
48
Omzet:
rond de 20 miljoen euro
Nevenvestigingen: Dreischor en
Ooltgensplaat
gemiddeld 180 eieren per jaar.
De Fransman 261 en deler 120.
Dat zijn grote verschillen. Vol
gens De Boed zit er nog wel wat
groei in de consumptie de zoge
naamde tafeleieren. Van de vijf
miljoen eieren die Natuurfarm
De Boed wekelijks weg rijdt, is
4,5 miljoen een tafelei. De rest
verdwijnt de voedingsindusti'ie
in.
„Presentatie en veel publiciteit
zijn daar credit aan", meent de
directeui". „Als wij in een super
markt met onze eieren komen is
de verhouding vaak half om
half. Binnen een paar jaar heb
ben we dat door onze presenta
ties weten om te buigen naar 70
procent tegen 30 procent."
De Boed vindt dat ook niet
vreemd. „De consument wil
graag een veilig ei. Juist omdat
onze kippen nooit buiten ko
men, kunnen wij dat garande
ren. Een salmonellabesmetting
kan echt verdragende gevolgen
hebben." Dat is mede de reden
dat de voedingsindustrie vaak
met gepasteuriseerde literpak-
ken werkt. De samenstelling en
smaak is door het pasteurisatie-
proces echter net even anders.
„Ik proef dan ook de trend dat
met name de restaurants weer
teruggrijpen op het ruwe pro
duct, het ei", zegt De Boed. „Een
paar jaar geleden heb ik over
wogen om ook in die markt van
pasteurisering te stappen maar
foto Marijke Folkertsma
uiteindelijk geloof ik niet dat
daar veel valt te winnen." De
Boed is ook leverancier aan
Warnink advocaat. Deze fabri
kant werkt alleen met het ruwe
product dus het verse ei dat daar
ter plaatse gebroken wordt.
„Die advocaat smaakt toch an
ders er zit meer leven i n
Pasen
Met de Pasen in aantocht wordt
het een extra drukke tijd voor
Natuurfaxm De Boed. Nee, de
kippen krijgen geen stimulans
om meer te leggen, de grote aan
voer van eieren is meer een
kwestie van plannen. „Normaal
hebben wij de productie van een
cl twee dagen op voorraad lig
gen. Rond de Pasen gaat alles
direct de vrachtwagen in. Daar
mee weten we aan de vraag te
voldoen."
De aanloop naar Pasen levert
een tijdelijke verhoogde omzet
van 50 procent op maar die groei
wordt in de weken na Pasen
vrijwel tenietgedaan door de
sterk dalende afzet. „Uiteinde
lijk levert het ons gemiddeld een
verhoging van 10 procent op",
zegt de directeur. „Wat natuur
lijk nog steeds niet slecht is.
gen de totale portefeuille bete
kende dat een toename van 0,15
pi'ocentpunten. In 2000 bedroe
gen de oninbare leningen nog
0,24 procent van het totaal.
De dekking van de risicolenin
gen vrat flink aan de nettowinst
op. Het concern boekte in 2001
2,59 miljard euro winst, tegen
2,76 miljax-d het jaar daaxwoor
(min 6 procent). Het netto ope
rationeel resultaat nam 4 pro
cent af tot 2,27 miljard euro.
Daarmee voldeed Fortis aan de
verwachtingen. Het concern
waarschuwde al op 19 februari
dat het netto operationeel resul
taat 5 procent lager worden.
De winstwaarschuwing van
medio febi'uari viel slecht in de
financiële wereld. De late mel
ding versterkte de indruk dat de
interne communicatie en rap
portage bij het versnipperde
Fortis moeizaam verloopt. For-
tis-topman A. van Rossum hield
gisteren vol dat het concern de
beleggers tijdig op de hoogte
had gesteld over het zware weer.
Volgens Van Rossum is de con-
cerntop bij de diepgaande por
tefeuille-onderzoeken heel
zorgvuldig te werk gegaan. For
tis koos voor accuratesse en niet
voor snelheid, aldus Van Ros
sum. Hij voegde er wel aan toe
dat de 'interne systemen' voor
het risicomanagement de ko
mende tijd worden versterkt.
Impuls
Fortis is tevreden over de diver
se integratieprocessen binnen
het conglomeraat. Maar het
proces had kennelijk nog een
extra impuls nodig; voor de ver
schillende reorganisaties zette
Fortis vorig jaar nog eens 212
miljoen euro opzij. Driekwart
van de voorziening, 151 miljoen
euro, is bestemd voor het bank
bedrijf, waarin verder wordt ge
sneden. Van de 2350 filialen in
2000 moet over drie a vier jaar
de helft over zijn. Voor Neder
land betekent dat dit jaar een
extra reductie, van het aantal
kantoren van 261 tot 185. Om
gedwongen ontslagen te voor
komen, kunnen medewerkers
van 56 jaar en ouder vexvroegd
stoppen met werken.
Fortis durft nog geen verwach
ting uit te spreken voor 2002, De
bank-vei'zekeraar staat klaar
om de vruchten te plukken van
een economische opleving,
maar het is nog onzeker of het
broze herstel zich doorzet, aldus
Van Rossum. ANP