Bomen hebben controle nodig
PZC
Tom Poes en de Erfpachter
Casper Hobbes
Eigenaar aansprakelijk voor schade als gevolg van slechte verzorging
recept
Eieren met garnalensaus
puzzel
het weer
Sk
donderdag 14 maart 2002
Een monumentale beuk van 150 jaar oud en 25 ton stortte
maandagmiddag middenin het centrum van Woerden ter aar
de. Twee mensen raakten gewond. Wie is aansprakelijk voor
zo'n boom?
van onze redactie binnenland
Mensen weten bedroevend
weinig van bomen. „Een
ouwe beuk verdient goede zorg,
dat moet het de eigenaar waard
zijn", zegt Sam van der Molen
van de Bomenstichting in
Utrecht. Maar volgens boom
verzorgers beseffen veel bezit
ters niet dat ze hun boom op
leeftijd moeten laten inspecte
ren om breuken én brokken te
voorkomen.
Bewoners van nieuwbouwwij
ken willen wat zien in hun kale
tuin en planten vaak van die
snel groeiende bomen als Itali
aanse populieren, vertelt boom
verzorger Albert van der Weide
van inspectiebedrijf Copijn in
Utrecht. Die schieten als
woudreuzen de lucht in en wie
gen zo fraai in de wind. „Maar
men weet niet dat zo'n boom al
vanaf 25 jaar vanwege het min
dere hout kan afbreken." Elke
boom moet op den duur perio
diek worden geïnspecteerd.
„Een boom heeft een beheer-
plan nodig, en regelmatige con
trole." Veel bezitters weten
echter niet eens dat ze wettelijk
voor hun boom moeten zorgen.
En er wil in het winderige Ne
derland nogal eens een boom
omwaaien. De laatste storm
achtige weken vielen en braken
ze bij bosjes. Pas als het heeft
gewaaid denken sommigen na,
zegt Van der Weide. Dan rijst
plots de vraag: ben ik aanspra
kelijk als er een tak op de auto
van de buurman waait? „Na een
storm krijgen we wel telefoon
tjes met de vraag of we een boom
kunnen onderzoeken. Door
gaans zijn die bomen niet slecht.
Het rapport kan de eigenaar dan
gebruiken als bewijsstuk voor
de verzekeraar."
Overmacht
Want in beginsel is de eigenaar
aansprakelijk. De boomtaxa
teur van de verzekeringsmaat
schappij gaat na of de gevallen
boom voldoende zorg heeft ge
noten en in redelijke gezond
heid verkeerde. Van der Weide,
die zelf bomen taxeert: „Was
een boom gezond, dan is er bij
storm sprake van overmacht en
ben je gedekt. Een gezonde
boom kan ook omwaaien. Maar
stelt de taxateur vast dat de
boom ziek is en dat de eigenaar
dat had moeten zien, terwijl hij
er niets aan heeft laten doen,
dan keert hij niet uit."
Daar weten ze bij gemeenten al
les van, zegt boomtaxateur, ver
zorger en tuinarchitect Copijn
in Groenekan. Waait er een tak
langs de gracht op een rij auto's,
dan regent het claims. „Ik zou de
gemeente ook weten te vinden.
En boombezitters gaan dan toch
denken: hoe staat mijn boom in
de voortuin er eigenlijk voor?"
Van der Molen hoopt dat het
claimgedrag niet leidt tot een
heksenjacht. „Mensen moeten
gewoon tijdig een verzbrger in
schakelen."
Eigenaren geven wel steeds
meer om bomen, meent Pieter-
Jan de Winter van de Bomen-
bank in Bleskensgraaf. Het
minder boomlievende motief
van dreigende claims is daar
niet vreemd aan, denkt hij.
„Maar het heeft ook wel te ma
ken met milieubewustzijn. Er is
tenslotte steeds minder groen."
Kennisniveau
Copijn merkt het ook. „Mensen
letten er op of zwammen schade
aanrichten. Sommige zijn heel
agressief. Beuken worden daar
meer door aangetast dan dertig
jaar geleden." Toch blijft het
kennisniveau bedroevend. Er
zijn mensen die een rank boom
pje bij een tuincentrum halen
om na enkele jaren tot hun
schrik te ontdekken dat hij 'wel
erg hard groeit' en het hele tuin
tje dreigt te overschaduwen.
Boomzorg is een vak, zegt Van
der Molen. Een diagnose van
ziekte of ouderdomsverschijn-
selen is niet zo eenvoudig te stel
len. De Winter namens de De
Bomenbank: „Waar u naar moet
kijken? Raken ze dunner in
blad, hebben ze weinig
scheutlengte, korte twijgjes,
scheefstand, wortelopdruk."
Boomchirurg Van der Weide en
zijn bedrijf gebruiken een
'echogx'afie' om de vermolming
van het binnenste van de boom
vast te stellen. Met sensoren
wordt een tweedimensionaal
beeld van de stam gemaakt. Co-
Bomen moeten stelselmatig worden gecontroleerd om het gevaar van omvallen, zoals hier in het Gelders Weurt, te beperken.
Hans Belterman
Het gerecht van vandaag is een
klassieker uit de tijd dat er in de
restaurants van veel (stations)ho-
tels menu's werden opgediend die
vooral door handelsreizigers wer
den gewaardeerd. De eieren met
garnalensaus stonden aan het be
gin van de vorige eeuw meer dan
tien jaren op de kaart van een derge
lijk hotel in Arnhem. Het hotel is tij
dens de oorlogshandelingen in de
tweede wereldoorlog verwoest en
daarna voorgoed verdwenen. Han
delsreizigers die met de trein reizen
zijn er ook niet meer. Eieren en gar
nalen om een gerecht na honderd
jaar opnieuw op tafel te brengen
zijn en gelukkig nog wel.
Hoofdgerecht voor 4 personen:
6 eieren, hard gekookt (10 minuten
250 a 300 gram verse gepelde
(Noordzee-)garnalen; 30 gram bo
ter; 25 gram bloem; 1 eetl. tomaten
puree; 2 dl visfond, uit potje; 2 a 3
eetl. droge witte wijn; 3 - 4 eetl.
slagroom; 2 rijpe (Italiaanse) toma
ten, ontveld, vruchtvlees in blokjes
gesneden; zout; witte peper uit de
molen; 1 eetl. fijngesneden verse
dille.
Laat de eieren na het koken schrik
ken in koud water. Pel ze en houd ze
apart in een bak met lauwwarm wa
ter (ca. 35°C.).
Spoel de garnalen enkele malen in
ruim koud water. Verwijder onge
rechtigheden zoals delen van de
schildjes die op de garnalen zijn blij
ven zitten. Laat de garnalen in een
bolzeef uitlekken en zoveel moge
lijk opdrogen (plaats zeef op een
tochtige plek).
Verhit een pannetje met dikke bo
dem. Laat de boter smelten en
wacht tot het schuim begint weg te
trekken. Roer tomatenpuree door
de hete boteren voeg daarna bloem
toe. Blijf roeren tot een vrij egale
massa is verkregen. Voeg de vis
fond en de wijn toe, Blijf zolang roe
ren tot alles aan de kook is gekomen
en een gebonden saus is verkregen.
Roer slagroom en tomatenblokjes
door de saus. Laat de saus enkele
minuten zachtjes sudderen. Voeg
naareigen smaak en inzichtzouten
peper toe. Schep daarna de garna
len er door. De saus mag na hettoe-
voegen van de garnalen niet meer
aan de kook komen.
Presentatie: halveer de eieren en
zet ze met de punten omhoog in het
midden op voorverwarmde bor
den. Schep de saus met de garnalen
er over. Bestrooi de gerechten met
dille.
Geef er warm en knapperig, in eigen
oven afgebakken, stokbrood bij of
dien er kleine gekookte aardappel
tjes (krieltjes) en een frisse gemeng
de sla bij op.
Dit luchtte hem op, en nadat hij zijn pijp had opgestoken, greep hij
een schoffel. „Ik ga de dahliabedden gereedmaken voor de winter",
sprak hij, terwijl hij de achterdeur verliet. „Er gaat niets boven
werk in de frisse natuur om de spinnenwebben uit de schedel te ja
gen, wat jij?"
„Hm", zei Tom Poes. Hij keek onderzoekend naar de grond en boog
luisterend het hoofd. De wind was gaan liggen en de plantengroei
stond verflenst in de ochtendnevel. Maar in de doodse stilte, die
over het toneeltje hing, meende hij een dof, rommelend geluid te ho-
door Bill Watterson
HORIZONTAAL:
1. Kegel; 5. bekeuring; 6. rivier in Oostenrijk; 8. devies; 11. op de
manier van; 13. straat (Fr.); 15. monnikskleed; 16. autogas; 18.
telegraaf restant; 19. voorzetsel; 20. voorzetsel; 21. reeds; 23.
kooppoging; 25. bijvoorbeeld (Fr. afk.); 26. voorzetsel; 28. jong
dier; 29. Russische rivier; 32. netto; 33. grootmoeder; 34. houten
schoeisel.
VERTICAAL:
1. Volkomen bewusteloosheid; 2. windrichting; 3. voorzetsel; 4.
knevel; 7. soort zaag; 9. hoogste punt; 10. vermaard; 12. zijde
van een schip; 14. grondtoon; 16. koeienmaag; 17. opperwezen;
22. Frans lidwoord; 24. in orde; 25. vader; 27. nader overeen te
komen (afk.); 28. verlichtingsmiddel; 30. zandheuvel; 31. plaksel.
Op elke regel twee woorden invullen. Twee of meer eind
letters van het eerste woord zijn meteen de beginletters
van het tweede woord.
Horizontaal:
5. Ondermaatse vis (7);
Het alternatief van kiezen (5);
6. Zo schoon als een kunstwerk (7);
Koelhuis? (4);
7. Tegenvaller voor een das (5);
Gemaakt boven de snelheid (6);
8. Geen prettige zitplaats als ik aan het modderen ben!
(5);
Aanknopingspunt (6).
Verticaal:
1. Van het lachen voor vreemdelingen (8);
Rondhout-dat een heilige.griezelig vindt (5);
2. Explosieve stuff? (7);
Aardappel(planter) (5);
3. Proces over het wedijveren (6);
De vaart is er nog niet uit (6);
4. Bepaal de diepte van het niveau! (4);
Klein broedgebied? (8).
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Fraai, reden, kolos, riool, snaak,
Parijs, kolom, hooi, karaf, snood,
havik, korst, sloop, kluif. Het
citaat is van Goethe: "De
omgang met vrouwen is de
basis der goede manieren".
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Welzijn; 5. stof
jas; 7. opper; 9. kunst; 10.
tegenin.
Verticaal: 1. Kwetsen; 2. plof-
boten; 3. bijna; 6. piket; 8. poen.
Zeeland: Wisselend
pijn kwam jaren geleden al met
een noviteit: de boomchirurg.
„We doen altijd de route van de
Gouden Koets, op 2 februari de
den we een deel van de trouw-
route in Amsterdam." Die beuk
in Woerden is niet zomaar om
gewaaid, denlrt Copijn. „Zo'n
beuk, zonder blad, moet zwaar
ziek zijn. Het kan van de zwam
men komen. Maar het kan ook
de bestrating zijn." Het doet
hem pijn hoe we onze bomen
slopen. „We begraven ze onder
asfalt en tegels. Een kabeltje
hier, een hekje daar, een gras
veld erover. Onder de grond
hebben bomen ook zuurstof no
dig." GPD
Er kunnen de komende dagen grote
verschillen optreden in het Zeeuwse
weerbeeld. Op sommige dagen is het stralend zonnig, terwijl op
andere dagen wolkenvelden overheersen en er zelfs kans is op een
paar buien. Daarbij waait het de hele periode stevig en het wordt
overdag niet warmer dan 9 graden. De oorzaak van deze wind in
onze omgeving vindtzijn oorsprong in een krachtig hogedrukge-
bied boven Scandinavië en een actief lagedrukgebied boven het
noorden van Spanje. Hierdoor kan het in Nederland en dus ook bij
ons in Zeeland zo flink waaien. Ook ligt er in dit gebied een brede
band met bewolking en regen. Gisteren hadden we daar in Zeeland
nog mee te maken. Het was lange tijd bewolkt en vooral 's ochtends
viel regen. Vandaag blijft het bij ons droog en er zijn regelmatig flin
ke perioden met zon. Als er al bewolking voorkomt, is dat vooral
hoge sluierbewolking. Het lijkt een aardige lentedag, ware het niet
dat er een straffe wind uit het oosten waait kracht 5, tot 6 aan zee.
Het wordt dan ook niet war
mer dan 7 of 8 graden.
Komende nacht neemt de
bewolking toe en vooral in
het zuiden vap onze regio
kan later vannacht enige re
gen vallen. Morgen over
heersen wolkenvelden. Mis
schien dat er 's ochtends nog
een paar zonnestralen te zien
zijn. Verspreid over de dag
valt er regen. Uiteindelijk kan
erzo'n 3 millimeter vallen.
Zaterdag zijn de wolken weer
grotendeels verdreven en is
erveel ruimte voorzon. Nog
steeds waait er dan een straf
fe oostenwind en wordt het
maximaal 9 graden. Zondag
zijn er weer meer wolken en
valt er soms wat lichte regen.
Straffe wind
Maximumtemperatuur vow vandwg
Minimumlemperaluur voor de komende nacht
Vooruitzichten
foto Ger Loeffen/GPD
Toonder Studio's
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
weer
max.
9°
9°
9°
11°
min.
5°
5°
5°
6°
wind
05
04
ZO 4
Z 4
Zon
donderdag
onder 18.47
vrijdag
op 6.59
Maan
donderdag
onder 19.01
vrijdag
op 7.51
Nautisch bericht
De temperatuur van het kustwater bedraagt circa 8 graden en het
zicht is goed. Vrij krachtige tot aan zee krachtige oostenwind,
kracht 5 tot 6.
Waterstanden
ren. „Wat sta je daar?" vroeg heer Ollie een beetje geprikkeld. „Zou
je me niet liever een handje helpen, dan toe te kijken?" „Wacht eens
even", zei Tom Poes. „Er beweegt iets onder de grond. Het is bijna
niet te zien, maar het klinkt alsof er..."
Op dat moment voer er een vreemde beweging door het dahliabed.
De grond verzakte, zodat de tuinierende heer tot het middel in de
aarde verdween. En te midden van rondvliegende modderkluiten
en omvallende planten begon het gehele perkje rond te draaien, als
of het omgeroerd werd.
DONDERDAG
Hoog
water
Laag
water
NM 14 MAART
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
02.31
213
14.49
225
08.56
208
20.56
180
Terneuzen
02.51
237
15.09
249
09.18
217
21.21
189
Cadzand
02.08
204
14.26
217
08.28
202
20.36
174
Roompot Buiten
02.36
154
14.49
169
08.46
154
20.43
125
Roompot Binnen
03.46
130
16.10
138
09.55
138
22.16
109
Zierikzee
04.05
153
16.30
163
10.15
157
22.10
128
Krammersl. West
04.21
165
16.46
175
10.05
160
22.16
130
Hansweert
03.26
249
15.46
262
09.46
231
21.50
205
Stavenisse/Yers.
04.16
158
16.30
168
10.16
157
22.09
128
VRIJDAG
Hoog
water
aag water
15 MAART
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
02.59
223
15.17
230
09.25
212
21.25
186
Terneuzen
03.19
247
15.37
255
09.50
221
21.55
195
Cadzand
02.36
214
14.51
222
09.00
206
21.06
180
Roompot Buiten
02.59
163
15.17
173
09.26
156
21.14
130
Roompot Binnen
04.16
134
16.41
139
10.30
139
22.30
114
Zierikzee
04.35
158
16.55
164
10.40
159
22.40
133
Krammersl. West
04.51
168
17.05
175
10.35
161
22.41
136
Hansweert
03.56
257
16.15
266
10.15
234
22.22
211
Stavenisse/Yers.
04.41
163
16.55
169
10.40
158
22.39
133
L Lagedrukgebied
lichte sneeuw
matige sneeuw
H Hogedrukgebied
zonnig
mist
A A
Koufront
licht bewolkt
lichte regen
ly> onweer
Warmtelronl
matige regen
A A
IÉ» zwaarbewolkt
1030
Samengesteld Iront
zware regen
Isobaar
Europa: Spaanse bui
Hoewel er donderdag boven Scandinavië een hogedrukgebied in de
steigers wordt gezet, betekent dit niet dat er in het westen van Euro
pa een winterse nasleep in aantocht is. Echt koude lucht is immers
nauwelijks voorhanden in de brongebieden zoals het westen van
Rusland, Polen en Scandinavië zelf. Alleen rondom de Witte Zee en
in Finland ligt de temperatuur ook overdag nog beneden het nul
punt. Een lagedrukgebied heeft zich genesteld in de Golf van Biskaje
en dat zal de komende dagen niet meteen ergens anders zijn positie
innemen. Hierdoor wordt vooral het zuidwestelijk deel van Europa,
zoals Spanje en Frankrijk, door buien bestookt. In Spanje zit er on
weer bij. Aan de Spaanse oostkust blijft het donderdag overigens
droog en er zijn perioden met zon. Het wordt een graad of 17. Aan de
voet van de Pyreneeën lijkt het ook net droog te blijven en bij veel
zon wordt het er 20 graden. Voor de combinatie uitbundige zon en
twintigers op de thermometers kan men terecht in Italië, het voorma
lig Joegoslavië, Griekenland, Bulgarije, of Turkije. Alleen in het oos
ten van Turkije kan nog een bui vallen. Onder invloed van het hoge
drukgebied hebben ook de Britse eilanden redelijk weer.
miDE£-
SORRt
HOOR!
