Liefde maakt weerloos
Reclassering als beschermengel
Kühnhausen sober maar expressief
Bl0f ingeschreven als
eerste Vrienden van
Film by the Sea
Duidelijkheid
hulpverlening
op Tholen
Klimtoren
hoogtepunt
presentatie
Landmacht
lezers schrijven
Fortuyn III
Gele kaart
Dieren
mishandelingen
Begeleidings
project
kunst cultuur
SINT-MAARTENSDIJK - Voor
half mei wordt duidelijk tot
welkehulpverleningsregio Tho
len gaat behoren. Dat kan Zee
land worden, of West-Brabant.
Burgemeester W. Nuis van Tho
len zegt te hebben begrepen dat-
Den Haag nog deze kabinetspe
riode uitsluitsel geeft.
In de actualisering van het ram
penplan gaat Tholen nog van
beide mogelijkheden uit. 'Een
spagaat', noemde Nuis dat gis
teren. De gemeenteraad ging
overigens unaniem accoord met
de vaststelling daarvan.
Het nieuwe rampenplan moet
korter en begrijpelijker zijn dan
het vorige, datdateert uit 1997.
Daarnaast is het aangepast aan
de nieuwe inzichten in de ram
penbestrijding. Door de geogra
fische ligging, werkt Tholen al
geruime tijd op gebied van
brandweer en ambulancedienst
samen met West-Brabant. De
rijksoverheid wil echter dat die
diensten in dezelfde gebieden
worden opgedeeld als de poli
tieregio's. Voor Tholen zou dat
aansluiting bij deandere
Zeeuwse gemeenten betekenen.
Nuis zei 'eerstdaags' een reactie
uit Den Haag te verwachten.
MIDDELBURG - De opleiding
Oriëntatie Jaar Koninklijke
Landmacht (OJKL) houdt za
terdag 16 maart een presentatie
op de Markt in Middelburg.
Blikvanger is een grote klimto
ren, die het publiek mag be
klimmen.
Daarnaast verzorgt de Nationa
le Reserve NATRES een ten
toonstelling over wapens en
uitrusting. Voor de algemene in
formatie komt er een informa
tie- en wervingsbus te staan van
de Koninklijke Landmacht. Ba-
nenwinkel Breda heeft een
voorlichtingsstand. De mani
festatie duurt van 10 tot 16 uur.
De gehele dag is een groot aan
tal militaire voertuigen te be
zichtigen, waarondereen aantal
historische voertuigen.
donderdag 14 maart 2002
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Na lezing van het artikel over
'professor' (waar is hij eigenlijk
hoogleraar Fortuyn
(PZC, 9-3), vraag ik mij af of
Helmut Hetzel een journalist is
of een (tijdelijke) aanhanger
van de denkbeelden van de heer
Fortuyn, die hij naar ik mag
aannemen tot ontzetting van
het CDA op één lijn plaatst met
de heer Balkenende. Kritiekloos
meewaaien op het succes van de
overwinnaar en het ongenuan
ceerd neersabelen van de verlie
zer is een eigenschap van de
schaamteloze opportunist.
Waarom is het verboden om de
gespreksleider te vragen in te
grijpen indien iemand niet het
fatsoen heeft een ander te laten
uitspreken. Omdat hij de verlie
zer is of omdat de politieke
overtuiging de journalist niet
aanstaat. De heer Melkert
steekt niet onder stoelen of ban
ken dat hij de opvattingen van
de heer Fortuyn weerzinwek
kend vindt. Desondanks wil hij
om democratische redenen met
hem in debat. Hoezo neerbui
gend. De heer Dijkstal zonder
argumenten neerzetten als een
bouwer van zandkastelen kan
pas met recht als neerbuigend
bestempeld worden. Ik raad
Helmut Hetzel aan het artikel
van Mark Kranenburg 'Het na
tionale chagrijn' over hetzelfde
onderwerp in de NRC van 9
maart te lezen. Indien hij mijn
advies opvolgt kan hij in dezelf
de krant kennis nemen van de
stellingname van Rob Oudkerk
„Vervreemden journalisten hun
lezers en kijkers niet van essen
tiële maatschappelijke zaken?"
H.A. Rierink
Kloosterweg 110
Burgh-Haamstede
De uitspraak van de timmer
manszoon dat paars een gele
kaart heeft gekregen is mijns in
ziens nog zacht uitgedrukt daar
hij aanstaande 15 mei wel eens
rood kon kleuren. De haarsnij-
derszoon zakte bij de verkie
zingsuitslag van 6 maart als een
pudding in elkaar. Zijn laatste
stuiptrekking was dan ook dal
de kiezers het niet meer begre
pen. Hij dan wel soms? Wat de
kiezers wel begrepen was dal
'paars' Nederland tot de groot-,
ste beerput van Europa had be
vorderd. Een gezegde luidt; de
geschiedenis herhaalt zich. Een
eeuw geleden waren het de soci
alisten, waarvan nu geen sprake
meer is, die de arbeider die be
stolen, vernederd en als slaaf
behandeld werd uit het slop
haalden. Deze rooie oproer
kraaiers zoals zij werden ge
noemd werden met de nek aan
gekeken omdat zij voor een
rechtvaardig bestaan opkwa
men. Volgens mij zitten wij nu
ongeveer in diezelfde situatie
om een leefbaar en veilig land te
krijgen. De stem van de kiezer
heeft kenbaar gemaakt dat er
verandering moet komen en of
deze geclachtengang ook aan
wezig is bij hen die niet zijn we
zen stemmen of uit principe
stemmen zal 15 mei blijken.
Th. J. Izeboud
Falckstraat 96
Vlissingen
Vol afschuw las ik het artikel
over de mishandelde hond Max
(PZC 11-3). Onbegrijpelijk dat
er zulke mensen bestaan. Een
hond of dier nemen betekent dat
je het verzorgt tot zijn laatste le
vensjaar. Een dier kan niet pra
ten, dat verdienen ze niet, begin
er dan niet aan. Dit zijn geen'
mensen meer (misdadigers). Ik
heb er geen woorden voor. Max
zag ik al op tv. De rillingen lie
pen over mij heen. Wat zal die!
hond geleden hebben, en dan
nog het lef hebben om hem over;
de schutting te gooien. Deze
mensen moeten gestraft wor
den. Minister Korthals, maak de'
straffen zwaarder, óók voor die-
renmishandeling. Het is hier'
toch al zo'n soft beleid. Denk
ook eens na over dit zinloze ge-1
weid onder de dieren. Als je de
mensen leert kennen, ga je van,
de dieren houden.
Wil van Doom
W. Druckerlaanl
Vlissingen
door A.J. Snel
Vijf dagen heeft Johan (15) in voorar
rest gezeten en wat hem betreft
heeft hij daarmee voor de rest van zijn
leven meer dan genoeg van de bajes ge
zien.
Hij heeft een kleine reeks misdrijven
achter de rug: fietsendiefstal, vernie
ling en brandstichting, waarbij men
senlevens in gevaar zijn gebracht. Hij
heeft nog enkele maanden Intensieve
Trajectbegeleiding (ITB) door de
Jeugdreclassering Zeeland voor de
boeg. Als hij zich houdt aan de regels
die daarbij horen, kan hij een gevange
nisstraf ontlopen. „Dat ben ik wel van
plan. Ik heb nagedacht en ik wil een
normaal leven."
Ruim een jaar loop het project ITB nu
en de jeugdreclassering heeft er een po
sitief oordeel over. Van de elf jongeren
die intensief zijn begeleid, hebben er
acht het project tot een goed einde ge
bracht. Twee hebben het afgebroken en
moeten alsnog hun straf ondergaan en
één deelnemer is tussentijds in de fout
gegaan. Hij heeft een nieuw misdrijf
begaan. Ook hij heeft zijn straf nog te
goed.
Binnen het project ITB treedt de jeugd
reclassering op als een beschermengel,
die overigens in hoge mate is aangewe
zen op de medewerking van een aantal
instanties: scholen, werkgevers, de po
litie, het consultatiebureau voor alco
hol en drugs, sportclubs, leerplicht
ambtenaren.
Het uitgangspunt is dat een jongere cri
mineel - het gaat om mensen van tussen
de twaalf en de achttien jaar - ter ver
vanging van een gevangenisstraf het
aanbod krijgt gedurende een half jaar
een zwaar programma te doorlopen
waarbij hij (of zij) niet alleen in de ga
ten wordt gehouden, maar waarbij hij
ook via waarschuwingen wordt be
schermd.
Alternatief
Monique Kreikamp, die voor de jeugd
reclassering een aantal 'harde kern
jongeren' binnen het project begeleidt:
„Het is een kans die wordt geboden. We
zoeken ze op als ze nog vastzitten en
bieden aan met de rechter-commissaris
te spreken over een alternatief voor de
gevangenisstraf. Wie intensieve bege
leiding krijgt, heeft huisarrest en dat
wordt door ons en door de politie ge
controleerd. Verder proberen we dag
besteding te zoeken en vrijetijdsbeste
ding, bijvoorbeeld bij een sportvereni
ging. En er kan worden bepaald dat re
gelmatig de urine wordt gecontroleerd
om te zien of er drugs gebruikt worden.
Het is heel strikt. De jongeren binnen
Monique Kreikamp: „Deze manier om met jongeren om te gaan die een criminele carrière lijken te beginnen, is veel minder
kostbaar dan een gevangenisstraf." foto Lex de Meester
kwijt. Toen ik in voorarrest zat, heb ik
wel gedacht dat ik nog een hele tijd zou
moeten zitten. Een bewaker zei dat ook.
Daar ben ik van geschrokken. Ik werk
nu als hovenier en in het begin waren er
wel dagen dat ik het moeilijk vond op
tijd uit bed te komen. Maar nu bevalt
het wel goed. ITB is wel streng, maar
het is redelijkHet komt in de plaats van
de gevangenis. Ik heb zelf om straf ge
vraagd door dingen te doen die niet
kloppen."
Kreikamp: „Wij denken bij de jeugdre
classering positief over deze manier om
met jongeren om te gaan die een crimi
nele carrière lijken te beginnen. Het is
veel minder kostbaar dan een gevange
nisstraf. En als je jongeren opsluit, wor
den ze daar zeker niet beter van. Ze le
ren verkeerde dingen van elkaar. Voor
de Intensieve Trajectbegeleiding is het
wel nodig dat anderen zo goed zijn me
dewerking te verlenen. Je moet een
werkgever vinden die een jongere in
dienst wil nemen, de politie vindt vaak
in principe dat de controle prioriteit nul
heeft en die moet je dus zien te overtui
gen. Er is een heel netwerk nodig. Aan
de andere kant: je kunt, als een project
als dit succes heeft, heel veel maat
schappelijk kosten en ellende bespa
ren. Als jongeren stoppen met crimineel
gedrag en ze weten hun leven op een
zinvolle manier in te vullen, dan is dat
heel wat waard."
Voor Johan loopt de ITB in mei af. Hij
heeft intussen wel enig zicht gekregen
op zijn criminele gedrag. Het was voor
al om de kick dat hij van de partij was
als in zijn woonplaats in Zeeland rot
tigheid werd uitgehaald. Het ging hem
erom te laten zien wat hij wel durfde,
waarbij hij niet nadacht over wat de
slachtoffers van zijn gedrag te verduren
hadden. Hij wekt de indruk daar intus
sen wel een idee van te hebben en hij is
van plan zich op een afstand te houden
als problemen dreigen te ontstaan.
Kreikamp: „Het gaat in veel gevallen
goed. Een enkeling die in het traject
meeloopt, weet zich precies binnen de
grenzen van de afspraken te begeven,
op een berekenende manier. Bij de
meesten gaat het anders, beter. Wij ge
loven in die jongens".
De naam Johan is gefingeerd.
het project hebben het zeker niet mak
kelijk. Het is, om een voorbeeld te ne
men, heel gênant als iemand van de
jeugdreclassering iets voor jou bij een
voetbalclub regelt en bij een baas bij
wie je kunt komen werken."
Johan, die wordt omschreven als een
impulsief handelende jongen met een
wat te sterke ontwikkelde hang naar
avontuur, beaamt dat het project zwaar
is.Je hebt j e maar aan de regels te hou
den en die zijn behoorlijk streng. Maar
in de cel ben je helemaal je vrijheid
Liefde is het thema van de
Boekenweek. Tot en met
volgende week zaterdag
vertellen Zeeuwse lezers
dagelijks in de PZC over
hun favoriete liefdesboek
of -gedicht. In de tweede
aflevering Oona Glaser
uit Aardenburg, coördi
natorvan expositieruimte
de Raadskelder in Sluis.
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - Het festival
Film by the Sea heeft gisteren de
Vrienden van het Festival ge
lanceerd. Wie daar lid van
wordt, krijgt nieuws over het
festival thuis en ontvangt uitno
digingen voor tal van evene
menten rond en tijdens Film by
the Sea. De leden van de pop
groep Blof zijn ingeschreven als
eerste Vrienden van Film by the
Sea.
„We zijn een echt publieksfesti-
val", verklaart artistiek direc
teur Leo Hannewijk het initia
tief. „Speciale evenementen als
de openings- en slotavond of be
paalde prijsuitreikingen willen
we via de vriendenclub makke
lijker toegankelijk maken.
Vrienden krijgen voorrang bij
de inschrijving voor toegangs
kaarten of worden sowieso uit
genodigd." Ook ontvangen de
Vrienden, die jaarlijks 100 euro
betalen, tien procent korting op
de toegangskaarten van Film by
the Sea.
Het programma van het festi
val, dat van 9 tot en met 15 sep
tember in Vlissingen wordt ge
houden, begint aardig vorm te
krijgen. Naast het Panorama
programma met voorpremières
van internationale films, krijgt
het onderdeel Film Literatuur
steeds meer nadruk. Voor het
eerst zal een Cinema Literair
Lezing worden georganiseerd,
met de juryleden van de Film
Literatuurprijs worden talk
shows a la 'Zomergasten' - dus
met filmfragmenten - georgani
seerd en op basis van stemmen
van internationale filmcritici
wordt een top vijf van litera
tuurverfilmingen samengesteld
en vertoond. In aansluiting op
het in oktober te verschijnen
boek van Carolijn Visser (In het
spoor van Samuel van de Putte)
wordt aandacht besteed aan
wereldcinema.
In het programma Eurofocus
staan Duitse speelfims centraal
en het International Documen
tary Festival Amsterdam
(IDFA) organiseert een Vlis-
singse avond met documentai
res onder het motto 'Docs by the
sea'.
door Ernst Jan Rozendaal
VEERE - Temidden van de
Matthaus en Johannes Passio
nen staan in de aanloop naar
Pasen in Zeeland ook passie
concerten op het programma
met minder voor de hand lig
gend repertoire. De Capella
Veerensis voert zaterdag en
zondag in Domburg en Veere
de Matthaus Passion van J.G.
Kühnhausen uit, organist
Bram Beekman speelt donder
dag 21 maart in de Oostkerk in
Middelburg koralen van Jo-
hann Sebastiaan Bach en de
Cantorij der Basiliek Hulst
heeft zondag 24 maart de Via
Crucis van Liszt op de lesse
naar staan.
door Ernst Jan Rozendaal
AARDENBURG - Als het gaat
over literatuur en liefde is het
gedicht 'Voor een dag van mor
gen' van Hans Andreus het eer
ste waaraan Oona Glaser denkt.
„Ik hou veel van poëzie en zou
een heleboel prachtige gedich
ten kunnen noemen, maar deze
dringt zich meteen op als het
gaat over de liefde. Wat ik mooi
vind aan dit gedicht is dat het
intuïtieve, het gevoelsmatige
van de liefde wordt benadrukt.
Het rationele wordt uitgesloten.
De dichter zegt: vertel het aan
de bomen, vertel het aan de
wind, vertel het aan een kind,
vertel het aan een dier, vertel
aan de huizen en de stad hoe lief
ik je had, maar zeg het aan geen
mens, want ze zouden je niet ge
loven. Mensen gaan verstande
lijk redeneren en dan zie je dat
ze zich afvragen hoe het toch
mogelijk is dat die en die van el
kaar houden. Maar dit gedjcht
geeft aan dat echte liefde het
verstand te boven gaat."
Volgens Glaser gaat Andreus'
gedicht ook over de kwetsbaar
heid van de liefde, iets waar veel
mensen voor terugschrikken.
„Uit het gedicht spreekt dat de
liefde tussen twee mensen be
schermd moet worden. Als de
overgave tussen twee mensen zo
Oona Glaser: „Dit gedicht geeft aan dat echte liefde het verstand te boven gaat.'
foto Charles Strijd
groot is als in dit gedicht wordt
beschreven, hebben anderen
daar vaak moeilijkheden mee.
Dan komen jaloezie en bemoei
zucht op de proppen. Denk aan
een jeugdliefde waar ouders te
gen zijn en die ze willen verbie
den. Over die dreiging van bui
tenaf heeft Andreus het, die bo
ze buitenwereld waartegen j e de
liefde moet beschermen.
Schoonheid en liefde zijn
kwetsbaar. 'Alles van waarde is
weerloos', schreef Lucebert zo
mooi in een gedicht."
„Ik denk dat een heleboel men
sen terugschrikken voor de
emoties die bij echte liefde ho
ren. Je springt toch in het diepe
als je van iemand houdt. Dat
maakt je kwetsbaar. Kijk maar
naar mensen die het leven niet
meer aankunnen als ze hun met
gezel verliezen. Daarom kiezen
veel mensen voor veiligheid. Ze
durven de echte liefde niet aan,
omdat het verstand overheerst.
Dit gedicht gaat over het volgen
van het gevoel. En dat in de
meest eenvoudige en krachtige
bewoordingen. Iedereen kan het
begrijpen."
„Populair gezegd zitten aan de
Matthaus Passion van Kühn
hausen minder toeters en bel
len dan aan die van Bach"zegt
de Middelburgse dirigente Bea
Zwadlo. „Maar in al zijn so
berheid is hij net zo expres
sief." Zwadlo leidt zaterdag en
zondag de Capella Veerensis.
In de jaren zeventig heeft zij
het stuk van Kühnhausen re
gelmatig uitgevoerd in Lim
burg. Tot 1983, het jaar dat ze
in Zeeland kwam wonen, was
deze passie naar haar zeggen
hier totaal onbekend.
Wie onvoldoende zitvlees
heeft voor de urenlange pas
sies van Bach - iets wat Zwad
lo zich trouwens niet kan voor
stellen - zou die van Kühnhau
sen eens kunnen proberen. Net
als Bach wilde Kühnhausen
het lijdensverhaal van Jezus
verklanken, zoals dat is opge
tekend door de evangelist
Mattheus. Zwadlo: „Ze waren
beiden muzikale dominees. Ze
wilden het bijbelverhaal ver
tellen." Maar anders dan Bach
had hij niet een volledig orkest
en twee koren nodig. Een kla
vecimbel (in Domburg en Vee-
re bespeeld door Jos Vo
gel) en gamba (Trudy Straus)
volstonden.
Genie
„Bach was natuurlijk een ab
soluut genie", zegt Zwadlo.
„Toch sta ik er versteld van dat
Kühnhausen in enkele maten
eenzelfde expressiviteit en fel
heid bereikt als Bach in com
plete aria's of recitatieven. Het
indrukwekkende van zijn
Matthaus Passion zit 'm niet in
de moeilijkheidsgraad, maar
in de emotie die wordt overge
bracht. Het verdriet, de
kwaadheid, het verraad, in
klein formaat zit het allemaal
Organist Bram Beekman.
in dit stuk en persoonlijk vind
ik dat de grote waarde."
De Middelburgse organist
Bram Beekman vertolkt wel
werk van Bach, maar het gaat
om orgelcomposities die, ook
al zijn ze voor de passietij d ge
schreven, niet zo vaak worden
vertolkt. De reden daarvoor is
praktisch, aldus Beekman. „In
de passietijd staan nauwelijks
orgelconcerten gepland, van
wege de kou in de kerken.
Daardoor worden deze stuk
ken, die destijds natuurlijk
voor kei'kdiensten zijn ge
schreven, niet bijzonder vaak
uitgevoerd."
Toch heeft Beekman van 1968
tot 1974 jaarlijks met veel suc
ces zulke concerten in Middel
burg gegeven. Hij verhuisde
naar Wenen en werd later or
ganist in Vlissingen, waardoor
een traditie in de kiem werd
gesmoord. Nu hij bespeler is
van het De Rijckere-orgél
(„het beste instrument in Zee
land om dit werk op uit te voe
ren") in de Oostkerk, wil Beek
man de draad weer oppakken.
Op het programma staan voor
namelijk koralen uit het Or-
gel-Büchlein. Net als bij alle
muziek van Bach ligt de char
me van deze werken volgens de
organist in de harmonie en de
ritmiek. „Zijn muziek heeft
een drive die je meesleurt."
Via Crucis
De Hulster dirigent Anton de
Kort leidt de Cantorij der Ba
siliek Hulst, bas-bariton Co-
nor Biggs en pianist Michel
Stas over anderhalve week bij
de vertolking van de Via Cru
cis van Franz Liszt. Van de
zelfde componist worden nog
twee Maria- en twee passielie
deren gespeeld, terwijl Biggs
mag schitteren in gezangen
van Johannes Brahms. „Voor
koren ligt het repertoire van
Liszt niet zo voor de hand",
meent De Kort. „Je moet iets
met zijn muziek hebben. Hij
staat bekend als een virtuose
componist, iemand van heel
veel noten, maar deze werken
die hij op latere leeftijd schreef
zijn juist uiterst puur. Ze be
vatten weinig noten maar zijn
harmonisch bijzonder interes
foto RienZandee
sant." Voortbouwend op het
werk van Bach - in enkele ko
ralen zitten melodieën uit
diens passies verweven - wilde
Liszt nieuwe kerkmuziek
schrijven. De Kort noemt de
verklanking van de veertien
kruiswegstaties meer schilde-
i-end dan verhalend. „Ze heb
ben een specifieke sfeer, iets
mysterieus. Door het geraffi
neerde verloop van melodie en
klankkleuren wordt de tekst
vormgegeven. Omdat hij het
meer moet hebben van sfeerte
kening dan van een dramati
sche verbeelding met meesle
pende koralen en donderende
koren, zal dit werk nooit depo-
pulariteit krijgen van de pas
sies van Bach."
Passieconcerten: Capella Vee
rensis, za 16 maart Hervormde
Kerk Domburg (20 uur) en
zondag 17 maa rt SO W-kerk
Veere (16.30 uur). Bram Beek
man, donderdag 21 maart
Oostkerk Middelburg (20uur).
Cantorij der Basiliek, zondag
24 maart in de Willibrordusba-
siliek in Hulst (15 uur).
Hebb,„Vwfc" en