Invloed agrariërs geconsolideerd
PSD klaar voor
't laatste jaar
Sjezen door het
kabelkanaal
Herinnering aan rijke roomse leven
Landbouwafdeling
Arensman komt in
handen Van Gilst
Wachtlijst RIO
onaanvaardbaar
voor Klaverblad
Bouw stevent af
op stakingsacties
De man van de
crisissituaties
Tweederde van waterschapsbestuur ongewijzigd na verkiezingen
vrijdag 8 maart 2002
1970) al lang vervangen zouden
zijn als de PSD niet zou worden
opgeheven. Beide schepen heb
ben een extra onderhoudsbeurt
ondergaan, waarbij onder meer
hulpmotoren zijn vervangen.
Thomaes: „We hebben er goede
hoop op dat ze het nu nog een
jaar volhouden."
Onderdelen
Twee jaar geleden besloot de
PSD extra reserveonderdelen in
huis te halen voor de aandrijf-
en stuurpropellers van de twee
nieuwste veerboten, de Konin
gin Beatrix en de Prins Johan
Friso. Deze laatste verspeelde in
1999 zo'n propeller. Door de
lange levertijd van onderdelen
het schip geruime tijd uit de
vaart. Het is goed van pas geko
men dat de PSD die reservema
terialen nu op de plank heeft lig
gen.
Schadevaringen hebben zich
sindsdien niet meer voorge
gaan, maar toen onlangs bleek
dat in het mechaniek van de
propellers van de Johan Friso
zand terecht was gekomen, was
het euvel tij dens een gewone on
derhoudsbeurt dankzij de reser
veonderdelen vlot te verhelpen.
Ook het personeelsverloop
baart Thomaes nog geen zorgen.
„Afgezien yan het natuurlijk
verloop vertrokken vóór 1995
jaarlijks gemiddeld vijf mede
werkers. Vorig jaar het er tien.
Dat is weliswaar het dubbele,
maar het blijft heel erg weinig."
De PSD-directeur erkent dat
het wel meer moeite kost om
voor een periode van ongeveer
één jaar vervangers te vinden
voor ervaren personeelsleden
die vertrekken. Dat dit ten koste
gaat van het niveau van de
dienstverlening, bestrijdt hij.
„Als klanten het idee hebben
dat de service en de deskundig
heid achteruit gaat, dan is dat
voor een belangrijk deel inbeel
ding. Het verloop - en daarmee
de vervanging van vertrokken
mensen - is zo gering dat dit
nauwelijks van invloed kan
zijn."
Thomaes houdt nog wat slagen
om de arm, maar toch durft hij
te stellen dat het ernaar uitzien
dat de PSD voldoende mede
werkers zal weten te
behouden om de veerboten tot
aan het eind toe te laten varen.
Als extra stimulans om mede
werkers ertoe over te halen tot
de opheffing van de PSD in
dienst te blijven, is een wacht
geldregeling in het leven geroe
pen.
foto Charles Strijd
door Wout Bareman
TERNEUZEN - Crossen mogen
ze er niet mee, maar hun nieuwe
vervoermiddel is wel een ge
schenk uit de hemel. Want het
'woon-werkverkeer' in het ka
belkanaal van de tunnel nam
toch wel érg veel tijd in beslag,
zeker nu dat kanaal al een eind
richting Ellewoutsdijk is gevor
derd.
Een medewerker van de instal-
latiebureau's van de firma's
Croon en Wolter Dros kwam
op het lumineuze idee een aan
tal electro-scooters in te zetten
voor het vervoer naar de werk
plek en terug. Tunnelbouwer
Kombinatie Middelplaat Wes-
terschelde (KMW) haakte erop
in en na een risico-analyse wer
den twintig electro-scootertjes
aangeschaft. Daarmee sjezen de
installateurs nu dagelijks door
hun kabelkanaal. Er zijn wel
veiligheidsvoorschriften aan
verbonden: de scooteraars moe
ten verlichting voeren, mogen
niet harder dan acht kilometer
per uur en het dragen van een
helm is verplicht. Het deert de
installateurs niet.
Alles beter dan eerst een wande-
ling van een kilometer of zes
naar de werkplek. En terug.
door Jeffrey Kutterink
GOES - Het nieuw opgerichte
landbouwmechanisatiebedrijf
Van Gilst Goes bv neemt de
landbouwafdeling van het in fe
bruari failliet verklaarde
Arensman over. Twaalf van
de twintig werknemers kunnen
er blijven werken tegen de
oude arbeidsvoorwaarden.
De acht overige werknemers
gaan met de grondverzet-tak
van de onderneming naar Geve-
ke.
Arensman was gespecialiseerd
in de verkoop, verhuur en repa
ratie van landbouwwerktuigen,
transportmateriaal en grond
verzet machines en met name
actief op de Zeeuwse markt.
Arensman kwam in de proble
men doordat vorig jaar een be
langrijk dealerschap werd op
gezegd van het merk Kamatsu.
Daardoor verviel zo'n 60 tot 70
procent van de werkzaamhe
den. Het bedrijf vroeg en kreeg
in januari uitstel van betaling
en werd onlangs failliet ver
klaard. Toch was de bewind
voerder in gesprek met een aan
tal overnamepartners. Vorige
week raakten de onderhande
lingen in een stroomversnelling
Overnamepartners
De Goese ondernemer A. van
Gilst was een van de overname
partners. Voor de overname van
Arensman heeft Van Gilst een
nieuwe bv opgericht: Van Gilst
Goes. Die heeft de landbouwtak
van Arensman overgenomen,
dat wil zeggen inclusief perso
neel, klanten en schulden „Er
zit veel kennis en wil in het be
drijf en ze voeren mooie merken.
Er is met alle importeurs dan
ook overeenstemming bereikt",
zegt Van Gilst.
De onderneming heeft volgens
CNV-bestuurder A. van Damme
zeker weer één tot drie jaar no
dig om de klap te boven te ko
men.
„Arensman was voor klanten
niet meer betrouwbaar. Dat ge
schonden vertrouwen moet
weer worden herwonnen. Dat
betekent ook dat mensen flexi
bel met de klanten moeten om
gaan. Belangrijk is dat de werk
nemers hun baan houden en niet
op een uitkering zijn aangewe
zen. De salarissen over januari,
die niet meer door Arensman
konden worden voldaan, wor
den door het GAK betaald. Ove
rigens komen er nu wel kleine
lijkjes uit de kast. Zodookereen
achterstallige telefoonrekening
van duizenden guldens op.
Maar daarvoor worden oplos
singen gezocht."
Goed beschouwd is de totale on
derneming gered. Van Damme:
„Het personeel heeft er wel een
psychische deuk van opgelopen
en dat laat zich niet in geld uit
drukken."
(Advertentie)
door Eugène Verstraeten
TERNEUZEN - De Zeeuwse
patiëntenorganisatie het Kla
verblad doet een dringend be
roep op de gemeenten in
Zeeuws-Vlaanderen om met een
snelle oplossing te komen voor
de wachtlijsten bij het regionaal
indicatieorgaan (RIO).
Dit kan volgens het Klaverblad
door het direct inzetten van ex
tra menskracht om de huidige
achterstand weg te werken. Ver
volgens moet volgens de patiën
tenorganisatie worden overge
gaan op productfinanciering.
„De politiek moet hier het voor
touw nemen en de zorggebrui
kers bieden waar zij recht op
hebben: de toegang tot de zorg",
aldus het Klaverblad. De stich
ting stelt vast dat het RIO
Zeeuws-Vlaanderen heeft te
maken met een wachtlijst van
bijna 1000 mensen, die nog be
oordeeld moeten worden of ze in
aanmerking komen voor ver
pleging of zorg. „Dat betekent
dat een groot aantal mensen die
zorg nodig hebben niet tijdig
toegang krijgen tot die zorg",
stelt het Klaverblad. „Het ge
volg is dat aanbieders plaatsen
onbezet hebben. Een volstrekt
onaanvaardbare situatie voor
de zorggebruikers in Zeeuws-
-Vlaanderen". In een brief aan
de Zeeuws-Vlaamse colleges
van B en W brengt de patiënten
organisatie in herinnering dat
er al half vorig jaar is gesproken
over een oplossing, onder ande
re door over te gaan naar een fi
nanciering per product. 'Het
verwondert ons dat de politiek
dit punt niet slagvaardiger ter
hand heeft genomen', aldus het
Klaverblad.
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - De stakings
bereidheid onder Zeeuwse
bouwvakkers is groot. Tijdens
de bedrijfsbezoeken die vak
bonden afleggen, roepen de
bouwvakkers om een harde
confrontatie met de werkgevers
als er zaterdag geen akkoord
ligt voor een nieuwe CAO.
Inzet is de vorig jaar met de
werkgevers overeengekomen
reisurenregeling. Werkgevers
willen niet praten over een nieu
we cao voordat de bonden toe
zeggen die regeling te schrap
pen. Bonden weigeren dat en
hebben de werkgevers een ulti
matum gesteld. Of de werkge-
verseis gaat van tafel en er kan
worden gepraat, of er volgen
stakingen. Nu de onderhande
lingen wederom op niets zijn
uitgelopen, lijken stakingen on
afwendbaar.
Er zijn nog geen concrete plan
nen voor stakingen op bouw
projecten in Zeeland. „Dat is
ook nog niet aan de orde", zegt
bestuurder G. Yesidal van FNV-
Bouw. „Als er zaterdag geen ak
koord ligt, stelt het landelijk ac
tiecentrum vast wat voor soort
acties er gaan plaatsvinden. Dat
kunnen estafettestakingen zijn,
maar ook acties die zich als een
olievlek over het land versprei
den. Volgende week treffen we
de voorbereidingen voor regio
nale acties. Dan komen de
draaiboeken uit de kast en be
palen we waar er geslaakt gaat
worden. Dat betekent dat er in
de week van 18 maart acties te
verwachten zijn."
Om bouwvakkers op te roepen
komende maandag naar de pro
testbijeenkomst in Roosendaal
te gaan, bezoeken de vakbonden
tal van bouwplaatsen. Enkele
tientallen bouwvakkers in Mid
delburg legden gistermiddag
tijdelijk het werk neer door de
lunchpauze te verlengen. Verte
genwoordigers van de vakbon
den bezoeken vandaag bouw
plaatsen in Goes en Middelhar-
nis om de actiebereidheid te pei
len. Het is niet de bedoeling om
het werk tijdelijk neerteleggen.
door Wout Bareman
TERNEUZEN - Als coör
dinator van het boorpro-
ces maakte hij hectische
tijden mee. Andreas Pesch
(38) maakte mooie mo
menten mee toen de boren
zich in ijltempo door de
Westerschelclebodem
maalden. Maar hij werd
ook geconfronteerd met
crisissituaties. Bij de af
dichting van het lekkende
hoofdlager van tunnel
boormachine Sara droeg
hij dé oplossing aan en
ook de extreme slijtage
van de snijtanden in het
snijrad loste hij op.
Maar dat geval van die
weggeslagen borstels in
de boorkop van Sara leid
de zelfs bij Pesch tot enige
paniek. De oostelijke tun
nelbuis stroomde toen vol
water. Maar ook dat euvel
werd verholpen.
Andreas Pesch zette al z'n
sociale contacten over
boord voor zijn bijdrage
aan de bouw van de Wes-
terscheldetunnel. Een
uniek project, dat niet te
vergelijken valt met de
opdrachten die hij eerder
van z'n baas kreeg. Na zijn
studie civiele techniek en
z'n promotie op de toepas
sing van hoge sterktebe-
ton in de bouw, werkte hij
geruime tijd op het ont
werpbureau van het Duit
se bouwconcern Philipp
Holzmann, één van de zes
aannemers van het tun-
nelconsortium. Z'n eerste
opdracht was het bereke
nen van de vriesmethode
voor de dwarsverbindin
gen. Een ingewikkeld ver
haal, „Want je kon vooraf
niet precies berekenen
wat de invloed van de
warmte van de tunnel-
wand op die vrieslansen
was. Toen het in eerste in
stantie niet helemaal naar
wens ging, heb ik onder
meer voorgesteld om meer
isolatiemateriaal te ge
bruiken. Dat heeft gehol
pen."
Nu het boren achter de rug
is en de boormachines
worden onttakeld, richt
Pesch zich op andere za
ken. De NV wil straks als
opdrachtgever beschik
ken over de precieze gege
vens van het verloop van
de bouw. „Tot in het klein
ste detail wordt alles op
papier gezet en medio au
gustus overhandigd,zo
dat de technici over pak
weg tien, twintig jaar-als
zich een probleem voor
doet op een bepaalde
plaats - precies kunnen
achterhalen welke be
tonsoort op dat punt is ge
bruikt of er zich mogelijk
problemen hebben voor
gedaan en meer van die
informatie.En als die pa
pieren rompslomp achter
de rug is, keert Andreas
terug naar Duitsland. Op
welk karwei hij dan wordt
gezet, weet hij nog niet."
door Ben Jansen
Bij de PSD is de vertraging die
aanvankelijk is opgetreden bij
het boren van de Westerschei de-
tunnel als uitstel van executie
gezien. Thomaes: „Iedereen
weet hier dat het uiteindelijk
over en uit is. Met die gedachte
hebben we ons al lang ver
zoend."
De belangrijkste zorg van Tho
maes en de zijnen is de handha
ving van het motto Tot en met de
laa tste klant veilig naar de over
kant. De PSD heeft de taak de
dienstverlening in stand te hou
den tot de Westerscheldetunnel
voor het verkeer wordt vrijge
geven. Hoewel de directeur van
het veerbedrijf zich er voortdu
rend van bewust is dat in het
verleden behaalde resultaten
geen garantie bieden voor de
toekomst, heeft hij er goede
hoop op dat de PSD het laatste
jaar van zijn bestaan zonder
kleerscheuren zal volmaken.
Ernstige storingen met de veer
boten hebben zich het afgelopen
jaar niet voorgedaan. En dat
terwijl de Prinses Christina
(bouwjaar 1968) en de Prins
Willem-Alexander (bouwjaar
Andreas Pesch foto Charles Strijd
VLISSINGEN - Ze hebben er
schouderophalend kennis van
genomen bij het provinciale
veerbedrijf PSD. De Wester
scheldetunnel is niet november
volgend jaar klaar, maar moge
lijk al in maart. En dat betekent
dat de PSD dan naruim 135 jaar
ophoudt te bestaan. „Praktisch
gezien komt ons dat eigenlijk
wel goed uit", zegt directeur
Harold Thomaes van de Provin
ciale Stoomboot Diensten.
„Dan hoeven we volgend jaar in
elk geval geen dienstroosters te
plannen voor de zomervakan
tie. Dat is altijd een lastig kar
wei."
[door Rolf Bosboom
GOES - Het algemeen bestuur
van waterschap Zeeuwse Eilan
den blijft voor tweederde onge
wijzigd. Van de 35 huidige leden
keren er 23 terug. Tien mensen
hadden zich niet meer kandi
daat gesteld. De Vlissingse
wethouder H. de Haas (catego
rie ingezetenen) en M. van
Beek (bedrijfsgebouwd) uit
Sint-Annaland werden niet
herkozen.
De nieuwkomers zijn: C. Koop-
'man uit Sint-Maartensdijk, S.
Verheij uit Goes, R. Lambeck uit
f'Kapelle en L. Waterman uit
F Oost-Souburg in de categorie
•ingezetenen, P. Flikweert uit
I!Nieuwerkerk, P. van den Dorpel
uit Tholen en W. Oorthuijsen uit
Nieuw- en Sint Joosland in de
categorie gebouwd, M. Remijn-
•se uit Kamperland en J. Kodde
uit Amemuiden in de categorie
ongebouwd en C. Ollebek uit
•Axel, L. van der Kallen uit Ber
gen op Zoom en R. Soer uit
Kamperland in de categorie be
drijfsgebouwd.
Consolidatie
De invloed van de agrariërs
werd geconsolideerd. Alle veer
tien kandidaten die de belan
genorganisaties ZLTO en Veka-
bo in verschillende categorieën
naar voren hadden geschoven,
kregen voldoende stemmen om
zitting te nemen in de algemene
vergadering, zoals het algemeen
bestuur van Zeeuwse Eilanden
officieel heet.
Ook de 'groenen', de vertegen
woordigers namens natuur- en
milieuorganisaties, handhaaf
den zich en krijgen vijf van de 3 5
zetels. Onder hen zijn de nieuw
komers Verheij, Lambeck en
Oorthuijsen. A. van de Hoef uit
Middelburg, de afgelopen vier
jaar ook dagelijks bestuurder
van het waterschap, en F. Kra
mer uit Vlissingen keren terug.
Vrouwen
Het aantal vrouwen in het be
stuur is ongewijzigd gebleven:
vier. Drie van hen waren al ver
tegenwoordigd: J. Nieuwen-
huijse-de Schipper uit Nisse
(ingezetenen), S. van 't Westein
de uit Goes (gebouwd, de laatste
jaren ook dagelijks bestuurder)
en J. Wisse-Francke uit Melis-
kerke (ingezetenen). Weliswaar
is S. de Jong vertrokken, maar
Verheij houdt met haar komst
het aantal vrouwen op peil.
Het aantal stemmen per kandi
daat laat grote verschillen en
wordt ook beïnvloed door het
aantal kandidaten per categorie
en district.
De meeste stemmen, zowel ab
soluut als relatief, gingen naar
J. Hoekman uit 's-Gravenpol-
der, kandidaat in de categorie
ingezetenen op Zuid-Beveland.
Hij trok 7583 stemmen. Hoek
man was al lid van het dagelijks
bestuur.
Tevreden
De opkomst stemde het water
schap tevreden, want die lag ho
ger dan vier jaar geleden. In de
categorie ingezetenen kwam
50,1 procent van de kiesgerech
tigden naar het stembureau; in
de categorie gebouwd 47,3 pro
cent. In 1998 was dat in beide
gevallen 45 procent. Voor de ca
tegorie ongebouwd is geen op
komstpercentage gegeven,
omdat daarvoor alleen op
Schouwen-Duiveland gestemd
hoefde te worden. In de andere
districten was het aantal kandi
daten gelijk aan het aantal ze
tels.
De opkomst was bij de ingezete
nen het hoogst in de gemeente
Veere (58 procent) en bij de cate
gorie gebouwd in de gemeente
Reimerswaal (59 procent). De
verkiezingen van het water
schap trokken de minste be
langstelling in de gemeente
Vlissingen: 36 (ingezetenen) en
41 (gebouwd) procent. De op
komst lag gemiddeld zo'n
twaalf procent lager dan bij de
gemeenteraadsverkiezingen.
De komende weken wordt ach
ter de schermen overlegd over
de samenstelling van het dage
lijks bestuur, dat op 10 april of
ficieel wordt gekozen.
Alle categorieën en districten
moeten daarin zijn vertegen
woordigd. Alle leden van het
huidige dagelijks bestuur zijn
beschikbaar voor een nieuwe
termijn. Behalve Van 't Westein
de, Van de Hoef en Hoekman
zijn dat J. Mol uit Sint-Maar
tensdijk (ongebouwd) en A.
Ruijtenberg uit Renesse (be
drijfsgebouwd).
Verzamelaarster Carla Saman: „Bidden met mijn rozenkransen doe ik niet.'
foto Wim Kooyman
door Jean-Lou de Gucht
HULST - De rozenkrans, het
meest bekende voorwerp van
echte volksdevotie dat herin
nert aan het rijke roomse leven.
Iedere katholiek had er vroeger
wel één. Tegenwoordig hebben
alleen oudere mensen deze ge-
bedssnoeren nog onder handbe
reik. Of verzamelaars, zoals
Carla Saman uit Hulst.
Haar verzameling telt op dit
moment 230 verschillende
exemplaren. „Het begon alle
maal vier jaar geleden met een
rozenkrans die ik van iemand
kreeg. Wat moet ik daar nu mee
doen, vroeg ik me af. Voor ik het
wist had ik een hele verzame
ling. Je wilt ook steeds meer ro
zenkransen hebben. Ik denk wel
eens dat m'n verzameling com
pleet ismaar toch vind i k steeds
weer nieuwe exemplaren.
Een rozenkrans is een bidsnoer
dat bestaat uit een aantal kra
len. De kralen zijn bestemd voor
het aftellen van de aantallen
weesgegroetjes. Dat zijn er tel
kens tien, afgewisseld door een
Onze Vader, dat doorgaans
wordt aangegeven door een wat
grotere kraal.
De rozenkrans werd veel gebe
den. Zo maar thuis bij het
avondgebed, op bedevaart, op
reis en tijdens processies. Of in
de Mariamaanden mei en okto
ber bij de verering in de ver
schillende kapelletjes. De ro
zenkrans werd het gemeen
schapsgebed bij uitstek. Pausen
schreven het winnen van veld
slagen toe aan het bidden van de
rozenkrans en verschijningen
van Maria gingen gepaard met
het dragen van een rozenkrans
tijdens de verschijning.
Troost
Saman: „Het was mensen tot
troost en speelde een belangrij
ke rol in hun leven. In moeilijke
tijden werd de rozenkrans veel
gebeden. Ik vind het jammer dat
deze bidsnoeren uit het leven
verdwenen zijn. Terwijl het
vroeger voor de mensen veel
waarde had. Daarom koester ik
ook alle exemplaren die ik heb.
Want achter iedere rozenkrans
zit een verhaal. En dat gooi je
toch niet zomaar weg. Zoals het
verhaal dat iemand vertelde
over zijn overgrootmoeder die
met de rozenkrans altijd bij de
kachel zat te bidden."
Saman is geboeid door alle her
inneringen aan het rijke roomse
leven. Ze spaart ook wij water
vaatjes en heiligenbeelden. Ge
woon omdat ze dat mooi vindt.
En omdat het iets vertrouwds is
uit het verleden.
„Nee, bidden met mijn rozen
kransen doe ik niet. Dan zou ik
aan niets anders meer toeko-
Joosse Interieurs langstraat 2-4, AwrewMPflitcv. 0118-601273
Ceooeito VAN MAANDAG t/M ÖTEAOAG EN .vftutw&AvoNu.