Russische kerk boos op Vaticaan
PZC
PZC
Ibrahim Rugova, van boeddha
tot eerste president Kosovo
Vlaardingen is een
klein beetje Amerika
in verkiezingstijd
Herstructurering bisdommen zet kwaad bloed in Moskou
Commissie-Van Traa
is derde verdachte in
zaak koningskoppel
5 maart 1952
dinsdag 5 maart 2002
door Joost Bosman
Hartelijk zijn de relaties tus
sen de Russisch-orthodoxe
en de rooms-katholieke kerk
nooit geweest. Maar met de rel
die zich momenteel afspeelt tus
sen de Heilige synode in Moskou
en het Vaticaan, lijkt toenade
ring verder weg dan ooit. Dat
geldt ook voor een bezoek van
de paus aan Rusland, die de
kleine katholieke gemeenschap
in dat land afgelopen weekein
de toesprak via een videover
binding met Moskou.
Vorige maand besloot het Vati
caan de sinds 1991 bestaande
rooms-katholieke bisdommen
in Rusland te herstructureren
tot volwaardige diocesen met
aan het hoofd een metropoliet.
De Heilige synode van de Rus
sisch-orthodoxe kerk stond di
rect op zijn achterste benen.
Het hoofd van de kerk patriarch
Aleksi II beschuldigde het Vati
caan ervan zieltjes te willen
winnen onder de Russisch-
orthodoxe bevolking. De nieu
we structuur zou de rooms-
katholieke gemeenschap in
Rusland (ruim een half miljoen
zielen op een bevolking van 145
miljoen) immers behoorlijk wat
meer armslag geven en efficiën
ter kunnen laten werken.
De Russisch-orthodoxe kerk is
als de dood voor buitenlandse
kerkgenootschappen, die sinds
het uiteenvallen van de Sovjet
unie Rusland overspoelen. Het
wegvallen van het communisme
en de desolate toestand waarin
het land kwam te verkeren,
bleek een vruchtbare bodem
voor vele westerse religieuze ge
meenschappen en sekten. De or
thodoxe kerk beschuldigt veel
genootschappen er (niet altijd
ten onrechte) van, slechts een
dekmantel te zijn voor crimine
le activiteiten.
Collaboratie
Tegelijkertijd heeft de kerk
zichzelf geblameerd door de de
cennialange collaboratie met
communistische regimes. Door
het monopolie dat de Russisch-
orthodoxe kerk daarmee ver
wierf, werd ze lui, hoefde de
kerk niet actief naar buiten te
treden en kon er geen werkelijke
gemeenschap van gelovigen
groeien. Toen in 1991 de vloed
golf aan evangelisatiegemeen
schappen in Rusland op gang
kwam, was de kerk daarop
geenszins voorbereid.
Intussen draaien de propagan
damachines op volle toeren. Vi
ce-voorzitter Mark van de afde
ling binnenlandse betrekkingen
van het Moskouse patriarchaat
waarschuwde onlangs dat het
conflict de verhoudingen tussen
de beide kerkgenootschappen
'minstens tien jaar terugwerpt
in de tijd'. „Het gesprek voort
zetten is onder de huidige om
standigheden zinloos. In de po
litiek van het Vaticaan px-oeven
wij een agressieve missie", ful
mineerde de aartsabt.
Expansie
Zijn collega Vsjevolod Tsjaplin
van buitenlandse betrekkingen
drukt zich nog sterker uit. „Het
Vaticaan gaat de weg van de ex
pansie op. Hoewel de kerk kort
geleden nog beloofde geen mis
sie te bedrijven in Rusland, is de
realiteit anders. In veel tehuizen
in Rusland worden orthodox ge
doopte kinderen opgevoed in
een rooms-katholieke geest.
Dat werk wordt afgeschermd
van de plaatselijke geestelijken
en autoriteiten. In woorden
noemt de katholieke kerk ons
een 'zusterkerk', maar in wezen
beschouwt ze ons als tweede
rangs christenen. Ze willen ge
woon met ons concurreren,
maar daar zijn wij klaar voor",
verklaart Tsjaplin strijdvaar-
dig.
Patriarch Aleksi hield afgelo
pen zaterdag, voorafgaand aan
de pauselijk toespraak, een ere
dienst in het Kremlin, die zeker
niet toevallig was gewijd aan de
zeventiende eeuwse patriarch
Germogen. Deze martelaar
leidde de Russisch-orthodoxe
kerk toen Rusland leed onder
een invasie van het katholieke
Polen. Met zijn brieven vanuit
de gevangenis steunde hij het
moreel van het Russische verzet,
dat uiteindelijk de Polen ver
dreef. Germogen zelf stierf de
hongerdood.
Aleksi beklaagt zich er onder
meer over, dat hij voor een vol
dongen feit werd geplaatst en
niet vooraf door het Vaticaan óp
de hoogte was gebracht van de
herstructurering. De pauselijk
ambassadeur betreurt het op
zijn beurt dat hem twee weken
achtereen de toegang tot het
Heilige Danilovski-klooster in
Moskou werd geweigerd, zodat
hij niet de kans kreeg om de za
ken uit te leggen.
Bovendien, zo zegt het Vati
caan, zijn wij niet uit op uitbrei
ding van de katholieke gemeen
schap, maar herstellen wij
slechts de status-quo van voor
de revolutie van 1917. Toen be
stond er al een rooms-katholiek
aartsbisdom in Rusland.
Het conflict kreeg een extra la
ding toen ook de politiek zich
ermee ging bemoeien. Zo vroeg
Aleksi president Poetin per
soonlijk het Vaticaan te waar
schuwen af te zien van de vier
bisdommen. Poetin zat daarmee
in een lastig parket. Enerzijds
past de Russisch-orthodoxe
kerk goed in zijn beleid van Rus
sisch patriottisme en nationa
lisme. Anderzijds ziet Rusland
in het Vaticaan een invloedrijke
macht, die kan bijdragen tot de
terugkeer van Rusland in Euro
pa.
Bezoek
Ronduit sensationeel was Poet-
ins verklaring tijdens zijn be
zoek aan Polen in januari, dat
hij paus Paulus Johannes II
graag zou ontmoeten in Mos
kou. De paus zelf heeft al vaak
laten weten Rusland te willen
bezoeken. Uiteindelijk raadde
het Russische ministerie van
Buitenlandse Zaken het Vati
caan omzichtig af, de bestuur
lijke structuur van de katholie
ken in Rusland op dit moment
om te vormen.
Het antwoord van het Vaticaan
biedt weinig hoop op verzoe
ning. Kort en droog luidde het:
„Daar zien wij nu al tien jaar
van af."
door Robert Bas
Wanneer het gerechtshof
vandaag arrest wijst in
de meineedzaak tegen het
'koningskoppel' K. Langen-
doen en J. van Vondel, oorde
len de raadsheren niet alleen
of de ex-rechercheurs bij de
parlementaire enquêtecom
missie-Van Traa gelogen
hebben. Eigenlijk is er in het
hoger beroep een derde ver
dachte bijgekomen, de com
missie-Van Traa zelf.
De rechtbank veroordeelde
voormalig chef Langendoen
van de Criminele Inlichtin
gendienst (CID) Kennemer-
land en diens toenmalige on
dergeschikte Van Vondel in
1998 tot respectievelijk vier
en zes maanden celstraf. De
rechtbank achtte bewezen
dat de twee in 1995 bij de
commissie-Van Traa, die on
derzoek deed naar de door
politie gebruikte opspo
ringsmethoden, meineed
pleegden. Daarnaast zou Van
Vondel ook een getuige heb
ben bedreigd.
Meineed
In het hoger beroep draaide
het niet alleen meer om de
meineed van de twee ex-
CID'ers. De raadsheren ver
diepten zich ook in de werk
wijze van de commissie-Van
Traa, die aangifte had ge
daan van meineed. Bij het
hof werd duidelijk dat de
commissie het zelf niet zo
nauw met de regels nam.
Volgens de wet op de parle
mentaire enquête kunnen ge
tuigen op twee manieren
worden verhoord, in het
openbaar onder ede en in be
slotenheid. In de wet staat
precies vermeld wat de rech
ten en plichten van de getui
gen zijn in beide verhoren.
De commissie-Van Traa in
troduceerde tot grote verba
zing van het hof een derde
variant, het besloten ge
sprek. Dat betekende dat ge
tuigen achter gesloten deu
ren werden verhoord, zonder
dat de status van het gesprek
duidelijk was vastgelegd. Zo
werd de geheimhouding om
zeild die wel geldt bij het be
sloten verhoor. Een van de
getuigen die in een besloten
gesprek werd ondervraagd,
was een voormalig politie-
informant, alias de sapman.
Deze vertelde de commissie
in alle vertrouwelijkheid dat
hij grote sommen geld had
ontvangen van Langendoen
en Van Vondel. Toen deze dat
in openbare verhoren ont
kenden, deed de commissie
aangifte van meineed.
In het hoger beroep tegen de
ex-CID'ers bleek dat de sap
man er niet van op de hoogte
was gesteld dat zijn verkla
ring en persoonsgegevens in
de aangifte werden vermeld.
Van Traa had de beloofde ab
solute geheimhouding ge
schonden, stelde de in België
wonende Nederlander ge
schokt vast. Het hof voelde
plaatsvervangend commis
sievoorzitter T. de Graaf
hierover uitgebreid aan de
tand. Hij beaamde dat de
sapman niet om toestem
ming is gevraagd 'omdat zijn
gegevens toch al bekend wa
ren bij justitie'.
Dat de gegevens van de sap
man door de aangifte open
baar zouden worden, was
volgens de D66-fractievoor-
zitter de commissie niet aan
te rekenen. Het Openbaar
Ministerie (OM) moest vol
gens hem maar bekijken wel
ke door de commissie aange
dragen gegevens voor een
strafrechtelijk onderzoek
gebruikt zouden worden.
Het hof toonde zich verbaasd
over de handelwijze van de
commissie en komt hierop
ongetwijfeld terug in zijn ar
rest. Of de beloftebreuk door
de commissie ertoe leidt dat
het OM niet-ontvankelijk
wordt verklaard, blijkt van
daag. Volgens de advocaten
van Langendoen en Van Von
del is dit in ieder geval de eni
ge juiste sanctie.
Advocaat-generaal M. van
der Horst was het hier niet
mee eens. Hij eiste in januari
celstraffen van twaalf en
vijftien maanden, waarvan
vier en vijf maanden voor
waardelijk, tegen Langen
doen en Van Vondel. ANP
Twee politici die handen
schudden, vuilnisman
spelen, buurten bezoeken,
hun breedste glimlach to
nen. Het is nog een magere
afspiegeling van Ameri
kaanse verkiezingen,
maar voor het eerst voeren
twee kandidaten een ei
gen campagne: voor het
burgemeestersambt in
Vlaardingen.
door Cock Rijneveen
Hoe bereik je 58.157 burgers
in amper een maand tijd?
Iloe laat je je tot burgemeester
kiezen van een stad waar de
meeste inwoners, ondanks alle
inspanningen, niet veel meer
van je weten dan je naam en ge
zicht? En dan nog moet je hopen
dat ze die op het stembureau
niet door elkaar halen.
De inwoners van het Zuid-Hol
landse Vlaardingen en het Bra
bants Best mogen morgen als
eersten hun burgemeester aan
wijzen. Het is een primeur en
een politiek experiment. Maar
wat moet de kiezer ermee. Geeft
de partijkleur de doorslag of het
gezicht dat trekjes vertoont van
voormalig CDA-coryfee Brink
man, kies je de x-appe tong of de
sociale bevlogenheid van een
'Swiebertj es-burgemeester'?
Een gekozen eerste burger
klinkt als het summum van de
mocratie. Maar in een land waar
politici geen enkele ervaring
hebben met het voeren van per
soonlijke campagnes, heeft het
referendum verdacht veel weg
van een 'blind date'. In Vlaar
dingen pogen ze er in elk geval
het beste van te maken.
Avontuur
„Je wordt een beetje voor het
blok gezet, maar het is wel een
spannend avontuur", stelt
kandidaat-bui-gemeester van
Vlaardingen Rik Buddenberg
(48 jaar, CDA)
Hij is sinds 1995 eerste burger
van Sassenheim, na vier jaar
wethouder te zijn geweest m
Zoeterrheer. „Uit mijn omge
ving heb ik meer negatieve reac
ties gehad dan positieve. Colle
ga's prijzen me dat ik het doe,
maar zelf moeten ze er niet aan
denken", reageert concurx-ent
Tjerk Bruinsma (50 jaar, PvdA),
acht jaar wethouder in Gronin
gen.
Door de gemeenteraad geselec
teerd uit veertien kandidaten
moeten de twee op een on-Ne-
derlandse manier stemmen zien
te werven. Ze zijn erdoor over
vallen, wijzen er allebei op dat
pas na hun sollicitatie de ge
bruikelijke procedure - voor
dracht door de gemeenteraad,
benoeming door de minister -
wei'd verruild voor een volks
raadpleging, en dat ze pas na
hun officiële kandidaatstelling
op 29 januari aan het werk kon
den. Buddenberg: „Voor burge
meesters is het een cultuurschok
om voor je eigen baan op cam
pagne te moeten, die ook nog
eens op de persoon is gericht.
Het is pionieren." Bruinsma: „Ik
heb er moeite mee. Niet om een
verkiezingscampagne te voe
ren, wel om te zeggen dat je de
beste bent."
Bruinsma was de eerste drie da
gen van vorige week gewoon in
zijn eigen stad aan het werk.
Donderdag zette hij zijn cam
pagne voort: onder meer langs
de kinderopvang, een wande
ling door de wijk, een optreden
bij een kinderplaybackshowom
ten slotte met de Turkse ge
meenschap van Vlaai-dingen
rond de tafel te zitten. In het
weekeinde bezocht hij een mos
kee.
Rotary
Zijn opponent uit Sassenheim
spreidt zijn promotietocht:
dinsdag was er de rotary,
woensdag de eigen partij, don-
derdag door weer en wind als
vuilnisman op pad en gisteren
een mini-waterpolotoernooi.
Het is de vraag of de inwoners zo
iets van de kandidaten te weten
komen. De eerste en enige opi
niepeiling maakte duidelijk dat
tweederde van de bevolking
geen flauw benul heeft op wie te
stemmen.
„Stel dat wij op eigen kracht
campagne hadden moeten voe
ren en het referendum niet ge
lijktijdig met de gemeente
raadsverkiezingen zou worden
gehouden, dan had ik moeten
zien of we de minimale dertig
procent van de stemgerechtig
den wel zouden halen", erkent
Tjerk Bruinsma.
Rik Buddenbex-g struint daarom
elk weekeinde de sportvelden
af. „Daar kom je de gewone
Vlaai-dinger tegen." Want hij
realiseert zich één ding terdege:
„Om meer dan vijftig procent
van de stemmen te halen, kun je
niet volstaan met je eigen ach
terban." GPD
pagina 15: Te Veldhuis
door Cees van Zweeden
Hij is zo saai dat hij in poe-
dervorm als slaapmiddel
zou kunnen dienen. Hij kwam
ooit bovendrijven bij gebrek
aan gewicht. Hij was pacifist
toen zijn volk bij geweld
zwoer. Hij drukte de beul van
dat volk, Slobodan Milosevic,
de hand. Maar gisteren werd
Ibrahim Rugova (57) gewoon
gekozen tot de eerste president
van Kosovo.
De verkiezing van Rugova
kwam niet meer als een verras
sing, nadat zijn partij (LDK)
op 17 november de parle
mentsverkiezingen had ge
wonnen. De LDK haalde wel
iswaar niet genoeg stemmen
vooreen absolute meerderheid
in het 120 zetels tellende par
lement, maar een alternatief
was er niet. Rugova kreeg de
baan na ruim drie maanden
ondex-handelen met de voor
malige verzetsstrijders van
Hashim Thatci.
Mysterie
De populariteit van Rugova
onder de Kosovaren blijft voor
buitenstaanders een mysterie.
„Ibrahim Rugova is een my
the", zo zei Ax-beni Kastrati,
een acteur in de hoofdstad
Pristina en een verklaard te
genstander van de man. „Je
kunt niet winnen van een my
the."
Zijn grootste populariteit ge
niet Rugova op het platteland,
waar hij het aureool heeft van
vader des vaderlands. „Rugo
va zegt nooit iets negatiefs, zo
dat hij weinig vijanden heeft",
verklaai'de een westerse diplo
maat. „Hij is een soort boed
dha."
Valse start
Deze boeddha werd in 1944
geboren, tegen het einde van
een oorlog die hem een valse
start in het leven zou geven.
Zijn vader werd door de parti
zanen geëxecuteerd wegens
vermeende collaboratie met
de Duitsers.
Dat kon Ibrahim er later niet
van weerhouden zich aan te
sluiten bij de communistische
partijDie zou hem echter roy
eren. Na zijn vrijage met het
communisme reisde hij naar
Parijs, waar hij aan de Sor-
bonne studeerde. Tot zijn hob
by's rekent hij sindsdien goede
wijn en zeldzame stenen, die
De nieuwe leiders van Kosovo: president Ibrahim Rugova (links) en premier Bajram Rexhepi na
hun verkiezing. foto Hazir Reka/RTR
beide in ruime mate aanwezig
zijn in zijn hoofdstedelijke vil
la.
In december 1989 behoorde
Rugova met 22 andere intel
lectuelen tot de oprichters van
de LDK (Democratische Liga
voor Kosovo), die lijdzaam
verzet tegen de Serviërs pre
dikte. Rugova hield er de bij
naam 'Gandhi van de Balkan'
aan over, die hij eer aandeed
door tijdens de NAVO-oorlog
tegen Servië de veimaledijde
Slobodan Milosevic de hand te
drukken.
Rugova kreeg het leiderschap
van de LDK in de schoot ge-
woxpen, nadat de gedoodverf
de kandidaat Rexhep Qosja
voor de eer had bedankt.
„Rugova was een complete
outsider", zei Ramiz Kelmendi
later, een journalist die ook tot
de oprichters behoorde „Hij
was het type van de eeuwige
verliezer die in een hoekje kof
fie zat te drinken."
Rugova had misschien het
imago van een verliezer, hij
won keer op keer. Nadat Milo
sevic Kosovo zijn autonomie
had ontnomen, besloot Rugo
va net te doen of de Serviërs
niet bestonden. Hij organi
seerde verkiezingen voor een
'paxiement' en een 'president',
en honderdduizenden Koso
varen brachten hun stem uit in
illegale stemlokalen. Rugova
kreeg 99,5 procent van de
stemmen. De Serviërs negeer
den de farce, maar Rugova liet
zich 'Meneer de President noe
men' en begon zich in een 'pre
sidentiële' Audi te verplaat
sen.
Belasting
Zijn regering moest hij echter
in het buitenland vestigen, in
Bad Godesberg bij Bonn.
Voornaamste bezigheid was
het heffen van 'belasting' op de
Kosovaren die in Duitsland
werkten. Rugova inde genoeg
geld om een compleet alterna
tief onderwijsstelsel in Kosovo
op te zetten, waar onderricht
in het Albanees werd gegeven.
Dit stelsel was geenszins een
farce, want in 1998 was het
aantal schoolkinderen toege
nomen tot 270.000.
In dat jaar kwam echter de gu-
errillaoorlog tegen de Serviërs
in een stroomversnelling,
waardoor de 'Gandhi van de
Balkan' wei'd gemarginali
seerd. Toen begin 1999 in het
Franse Rambouillet met de
Sexviërs moest worden onder
handeld, werd guerrillaleider
Thatci hoofd van de delegatie.
Rugova maakte in Rambouil
let op de westerse bemidde
laars een zwakke en besluite
loze indruk.
Nadat de NAVO de Serviërs
Kosovo uit had gebombar
deerd, wachtte Rugova twee
maanden alvorens naar de
provincie terug te keren. Hij
vreesde de toorn van zijn volk.
omdat hi j ti j dens de oorlog had
gepleit voor het onderbreken
van de bombardementen op
Seivië. Maar langs de kant
stonden honderden mensen
en op een viaduct hing een
spandoek met de woorden
'Welkom thuis, meneer de pre
sident'.
Dat welkom kreeg voor Rugo
va een extra feestelijk cachet
bij de regionale verkiezingen
van 2000, toen zijn partij 58
procent van de stemmen ver
gaarde. Afgelopen november,
toen de Kosovaren werd ge
vraagd een parlement te kie
zen, bleef Rugova steken op 46
procent. Maar dat was altijd
nog bijna twee keer zo veel als
zijn rivaal Thatci. GPD
Pachtprijzen
De Grondkamer voor Zeeland
heeft de pachtprijzen ver
hoogd. De Grondkamer heeft
de afgelopen weken overlegd
met pachters en vexpachters
om hun mening te horen over
de pachtprijzen. Algemeen
was men van oordeel dat de
piïjzen wel iets omhoog kon
den. De maximum pachtprijs
voor de beste grond is nu 170
gulden per hectare.
Niet mee
De familie Van Dijk uit Wate
ringen wacht met spanning in
Rotterdam op de 18-jarige
dochter Elisabeth. De familie
vertrekt binnenkort naar Ca
nada. Maar de avond voor hun
vertrek is de oudste dochter
verdwenen. Toen de plannen
voor de emigratie vaste vor
men aannamen, verzette het
meisje zich hevig tegen vertrek
naar Canada, maar de laatste
tijd leekzij zich erbij te hebben
neex-gelegd. De politie heeft
haar nog niet gevonden.
Corruptie
Tegen een hoge ambtenaar van
het ministerie van Oorlog is
een jaar gevangenisstraf ge-
eist wegens corruptie. De man.
die tot taak had een groot aan
tal reseive-officiei"en voor uit
zending naar Indonesië uit te
zoeken, bekende tot 4500 gul
den steekpenningen te hebben
aangenomen. Hiermee hebben
zeker twee officieren uitzen
ding voorkomen.
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax:(0118)470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax. (0118) 470102
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax (0113)273030
E-mail redgoes@pzc.nl
T erneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115) 645742
E-mail redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114) 372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail. redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst:
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Internet: w
v.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 13 30 uur
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20 00 tot 22,00 uur
Tel (0118)484000
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bi| acceptgirobetaling geldt een
toeslag van ?,-)
per maand 19,25
per kwartaal 52,--
per jaar 198,--
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail abci@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag. 1.--
zaterdag €1.50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMR0 47 70.65.597
Postbank 35 93 00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd bij
de advertentieorderafdeling
Tel. 0118-484321
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van hel Wegener-concern De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC, afdeling
lezersservice, Postbus 18,4380 AA Vlissingen
