Milosevic ontkent schuld leger
PZC
Nieuwe staat Timor Loro Sae
wil goede relatie met Jakarta
Getuigen komen en
gaan in Belgische
moordzaak dominee
Tegenstrijdige verklaringen over moordpartij in Kosovaars dorp
Walvissen lopen aan de grond
Oppositieleider Zimbabwe
beschuldigd van hoogverraad
Protesten verlammen
hoofdstad Madagaskar
Veiligheidschef
van Georgië
pleegt zelfmoord
Ethiopië en
Eritrea zullen
voorstel grens
accepteren
Zware straffen
mensensmokkel
Nieuw-Zeeland
Verdachten ontvoering Pearl langer vast
Wetenschapper verspreidde antrax
President Angola wil bestand
Rebellen Nepal gedood
Regeringspartij wint in Cambodja
Japanse gangster geëlimineerd
Alle bajesklanten willen
vriendjes van Tommy zijn
dinsdag 26 februari 2002
door Frans van den Houdt
DEN HAAG - Zaten in Lando-
vice in Kosovo strijders van het
Albanese bevrijdingsleger
(UCK) die Servische militairen
doodschoten, waarop het leger
terugschoot? Of was in het dorp
geen enkele UtpK-strijder te
vinden en sloegen Servische
troepen zonder reden aan het
moorden, plunderen en brand
stichten onder de voornamelijk
Albanese bevolking.
Die vraag stond gisteren cen
traal tijdens het proces voor het
Joegoslavië-Tïibunaal tegen
Slobodan Milosevic. Tegenstrij
dige en onduidelijke verklarin
gen van getuige Halil Morina
waren koren op de molen van
Milosevic, die hem bleef door
zagen over bepaalde feiten en de
getuige zo nog meer in verwar
ring bracht.
Rechters, aanklager en 'vrien
den van het hof' kwamen in het
geweer omcluidelijkheid te krij
gen over wat zich in maart 1999
nou precies afspeelde in het
Kosovaarse dorp. Totdat de
rechter bepaalde dat de getuige
hierover met rust gelaten moest
worden en Milosovic opmerkte
'dat hier verkeerde getuigen
verschijnen, die niks weten en
mij onheus bejegenen'.
Volgens de Kosovo-Albanees
Morina hadden Servische mili
tairen dorpelingen op brute wij
ze vermoord en 75 procent van
de huizen, waaronder het zijne,
platgebrand. Hij zag hoe een
verlamde vrouw levend werd
verbrand in haar huis en ont
dekte bij de buurman dertien
lijken. Een deel van de plaatse
lijke moskee werd opgeblazen.
Morina, die zich had schuilge
houden, zocht na de geweldda
digheden naar 39 familieleden
en andere dorpelingen, maar
vond niemand.
Bussen
Enkele dagen later sloeg ook hij
op de vlucht. In een verderop ge
legen plaats schaarde hij zich
bij een groep van zeker 800 Al
banese vluchtelingen uit de re
gio. De plaatselijke Servische
bevolking gaf hen echter te ver
staan dat ze zo snel mogelijk
weer moesten vertrekken en re
gelde bussen om hen naar Alba
nië te brengen.
Het Servische leger had de be
woners volgens Morina gewaar
schuwd dat als ze zich niet snel
van de Albanese vluchtelingen
zouden ontdoen, ook zij zwaar
getroffen zouden worden.
„Nee", antwoordde Morina
stellig op een vraag van de aan
klager, „we wilden helemaal
niet naar Albanië. Maar we had
den geen keus. Als we gebleven
waren, dan had het leger ons
vermoord."
Milosoviclezing van de gebeur
tenissen in Landovice stond
haaks op deze verklaring. Vol
gens hem waren regeringsmili
tairen door UCK-strijders be
schoten en gedood toen zij naar
een winkeltje in het dorp gingen
om iets te kopen. Het leger nam
daarop het gebied rondom de
winkel onder vuur. Opnieuw
schreef hij de vernielingen in de
dorpen toe aan de NAVO-bom-
bardementen.
Getuige Morina hield hardnek
kig vol geen bombardementen
gehoord of gezien te hebben en
bleef ontkennen dat zich U£K-
strijders in zijn dorp ophielden.
Een eerdere op schrift gestelde
verklaring dat de soldaten wel
degelijk door het U£K waren
gedood, had Morina reeds als
'een vergissing' ingetrokken, al
dus aanklager Ryneveld.
Vriend van het hof Steven Kay,
die erop moet toezien dat Milo
sovic een eerlijk proces krijgt,
wees op Morina's eerdere ver
klaring dat het gebied waar hij
woont voor het UCK 'een uiter
mate veilig onderkomen' was.
De aanklager wil aantonen dat
de Servische troepen de wanda
den in Kosovo uitvoerden in op
dracht van Milosevic. GPD
van onze redactie buitenland
HARARE - Morgan Tsvangirai,
de belangrijkste oppositieleider
in Zimbabwe, heeft gisteren ge
zegd dat hij formeel is aange
klaagd voor hoogverraad omdat
hij zou hebben deelgenomen
aan een complot om president
Robert Moegabe te vermoorden.
De politie had hem eerder op de
dag verhoord in verband met
deze zaak. Zij liet hem na twee
uur vrij.
Tsvangirai ontkent de beschul
digingen. Hij is de leider van de
Beweging voor Democratische
Verandering (MDC) en de grote
rivaal van president Moegabe
bij de presidentsverkiezingen
op 9 en 10 maart. De 78-jarige
-Moegabe is al meer dan twintig
jaar aan de macht in Zimbabwe.
De advocaat van Tsvangirai zei
tijdens een persconferentie ver
baasd te zijn over het feit dat
zijn cliënt is vrijgelaten on
danks de ernstige beschuldigin
gen. Die zijn gebaseerd op een
mysterieuze video die eerder op
de Australische televisie werd
vertoond. Tsvangirai noemde
het 'politiek drama van de
hoogste orde'.
Volgens Londen probeert Moe
gabe met de aanklacht tegen
Tsvangirai de verkiezingen te
saboteren. Minister Straw van
Buitenlandse Zaken noemde
het een 'verontrustende ontwik
keling' en een nieuwe poging om
vrije en eerlijke verkiezingen te
voorkomen. Zimbabwe was tot
1980 een kolonie van Groot-
Brittannië. AFP/ANP/RTR
van onze redactie buitenland
ANTANANARIVO - Duizenden
demonstranten hebben gisteren
in Antananarivo in Madagaskar
ondanks de noodtoestand gede
monstreerd om hun steun te be
tuigen aan oppositieleider Mare
Ravalomanana.
De mensenmassa trok naar zijn
huis om er een levend cordon te
vormen. De oppositieleider en
-burgemeester van de Malagas-
..sische hoofdstad riep zichzelf
-vrijdag uit tot president.
De regering van president Di-
dier Ratsiraka ontkent dat Ra
valomanana de verkiezingen al
in de eerste ronde op 16 decem-
ber heeft gewonnen, zoals de
oppositieleider beweert. Die wil
daarom niet meedoen aan de
tweede ronde op 24 maart en
heeft zichzelf tot president be
noemd. In reactie daarop riep
Ratsiraka vrijdagavond de
noodtoestand uit.
Hoogste prioriteit
Intussen duurt de algemene sta
king in Antananarivo al ruim
rdrie weken, terwijl Ravaloma
nana heeft gezegd dat het her
stel van de bedrijvigheid in de
stad de hoogste prioriteit moet
krijgen. De inwoners zijn de be
togingen en stakingen zo lang
zamerhand beu. „We begrijpen
best dat 'president' Mare Ra
valomanana's huis wordt be
schermd, omdat het gerucht
I gaat dat hij kan worden gear-
resteerd, maar voor ons wordt
het dagelijks leven onmoge-
lijk", zegt een inwoner. De cen
trale bank is al ongeveer een
maand dicht. De brandstof-
voorraden van de stad zijn bijna
op, doordat jongeren die aan de
kant van Ratsiraka staan, blok
kades hebben opgeworpen bij
de havens van het eiland.
In de zuidelijke provincies zijn
confrontaties gemeld tussen
supporters van Ravalomanana
en veiligheidstroepen. In Fiana-
rantsoa, zo'n 320 kilometer ten
zuiden van Antananarivo,
schoot de politie met traangas
op betogers, die daarop met ste
nengingen gooien. De autoritei
ten stelden een avondklok in,
nadat een radiostation, eigen
dom van Ravalomanana, in
brand was gestoken.
Volgens analisten is het moeilijk
te zeggen wie de macht in han
den heeft in Madagaskar. De
miljonair Ravalomanana geniet
massale aanhang in de hoofd
stad, maar het is niet duidelijk
hoe populair hij is op het platte
land, waar 80 procent van de be
volking woont. Daar is Ratsira
ka, die al ruim 20 jaar regeert,
beter bekend. Een groep Ra-
valomanana-aanhangers is zeer
standvastig in de steun voor de
man die zegt dat hij wordt ge
holpen door God. RTR
TOKIO - Wandelaars bekijken de tientallen walvissen die de stranding op de Japanse kust 90 kilometer
ten oosten van Tokio niet overleefden. In totaal werden gisteren op het strand 85 walvissen gevonden,
nadat zondag al tien gestrande dieren waren gevonden. Met veel moeite konden 32 walvissen op tijd
naar zee teruggebracht worden, de rest stierf. foto AP
doorTheo Haerkens
JAKARTA - Oost-Timor heeft
de Indonesische president Me
gawati Soekarnopulri gisteren
uitgenodigd voor de onafhan
kelijkheidsviering op 20 mei. De
uitnodiging kwam tijdens de
besprekingen op Bali waar ver
tegenwoordigers van Indonesië
en Oost-Timor, dat in de toe
komst Timor Loro Sae zal heten,
proberen de plooien in hun on
derlinge verhouding glad te
strijken.
De volksraadpleging in 1999 die
de opmaat vormde tot onafhan
kelijkheid van de regio die door
Indonesië 24 jaar eerder was in
gelijfd, ging gepaard met een or
gie van geweld. Honderden
mensen kwamen om, honderd
duizenden werden onder dwang
naar West-Timor gedeporteerd
en steden en dorpen werden
platgebrand.
De gesprekken in Bali moeten
praktische kwesties regelen, zo
als de terugkeer van de laatste
vluchtelingen uit West-Timor,
de markering van de grens, de
studie van Oost-Timorezen in
Indonesië, de samenwerking
van posterijen en politie en het
gebruik van de roepia in de regio
die formeel op de dollar is over
geschakeld.
Ook moet er een regeling komen
voor soepel grensverkeer tussen
beide delen van het eiland
waartussen intensieve banden
zijn ontstaan. De enclave Oe-
kussi in het noorden van West-
Timor behoort tot Oost-Timor.
Berechting
De verhoudingen tussen Oost-
Timor en Jakarta zijn nog steeds
stroef door de Indonesische wei
gering mee te werken aan be
rechting van de verantwoorde
lijken voor de schendingen van
de mensenrechten.
Eén van de belangrijkste ver
dachten, Eurico Guterres, lei
der van de beruchte Aitarrak-
militie is voor menig Indonesiër
een voortreffelijk vaderlander.
Hij leidt tegenwoordig een jon
gerengroep van de PDI-P van
Soekarnoputri.
Indonesië wist een internatio
naal tribunaal over Oost-Timor
slechts af te wenden met de be
lofte de wandaden, zoals de
moord op de Nederlandse jour
nalist Sander Thoenes, zelf te
berechten. Daar wordt in slak
kengang aan gewerkt. Top-mi-
litairen zoals generaal Wiranto
wassen him handen in onschuld
en staan niet op de lijst van ver
dachten.
De verkiezing van president
Wahid vormde een belangrijke
impuls voor verbetering van de
betrekkingen. Wahid bezocht
Oost-Timor in het voorjaar van
2000. Hij had een goede band
met de gedoodverfde president,
voormalig rebellenleider Xana
na Gusmao, die zeven jaar ge
vangen zat in Jakarta.
De nationalistische president
Soekarnoputri heeft een ge
compliceerder relatie met. Oost-
Timor. Zij was tegen onafhan
kelijkheid van de regio en be
zocht die tijdens de campagne
voor de Indonesische verkiezin
gen in 1999 om steun te geven
aan voorstanders van autono
mie binnen de Indonesische
eenheidsstaat.
Gusmao, die zich steeds verzoe-
TBILISI - Het hoofd van de Na
tionale Veiligheidsraad van de
voormalige sovjetrepubliek Ge
orgië heeft gisteren zelfmoord
gepleegd.
Noegzar Sadzjaja (60) schoot
zichzelf in zijn kantoor door het
hoofd met zijn dienstpistool. Hij
overleed op weg naar het zie
kenhuis.
De reden voor de zelfmoord is
onbekend. AP
nend opstelt tegenover Indone
sië, bezocht Jakarta verscheide
ne malen. Megawati wilde hem
aanvankelijk niet ontmoeten.
Zij houdt de uitnodiging voor 20
mei in beraad. GPD
ASMARA - Eritrea en Ethiopië
hebben gisteren laten weten dat
zij de vaststelling van de grens
tussen de twee landen door een
internationale commissie zul
len accepteren.
Dat melden de Verenigde Na
ties. Het besluit van de commis
sie zou al donderdag bekend
worden gemaakt, maar om lo
gistieke problemen is dat uitge
steld tot maart.
De Noorse ambassadeur Ole Pe
ter Kolby, leider van een missie
van de VN-Veiligheidsraad
naar deregio, zei gisteren dat de
Eritrese president Isaias Afwer-
ki en de Ethiopische premier
Meles Zenawi, ondanks beden
kingen hebben benadrukt met
de VN te zullen samenwerken.
Verder blijven de verhoudingen
tussen de landen gespannen.
Tussen mei 1998 en december
2000 vochten de twee straatar
me landen in de Hoorn van Afri
ka een bloedige oorlog over de
1.000 kilometer lange grens.
Onderdeel van de wapenstil
stand die eind 2000 werd geslo
ten is het instellen van een com
missie onder toezicht van het
Permanente Arbitragehof in
Den Haag dat de grens definitief
zal vaststellen. Het PCA is een
sinds 1899 actieve internatio
nale organisatie met 95 lidsta
ten.
Momenteel houden vierduizend
VN-vredesmilitairen toezicht in
een bufferzone. AP
WELLINGTON - Om de aan
trekkingskracht van het land
voor bendes die illegale immi
granten binnensmokkelen te
verminderen, kondigde de
Nieuw-Zeelandse regering gis
teren aan mensensmokkel te be
straffen met maximaal twintig
jaar gevangenis.
Minister van Buitenlandse Za
ken Goff maakte bekend dat
boetes van 500.000 Nieuw-Zee
landse dollars (231.000 euro)
kunnen worden opgelegd. Ille
gale immigranten riskeren ze
ven jaar cel en boetes van
100.000 dollar. Voor werkge
vers, die moeten bewijzen dat
hun personeel legaal in het land
verblijft, worden vergelijkbare
straffen ingevoerd. AP
Onder strenge politiebewaking en met een kap over het hoofd worden twee verdachten van de ontvoe
ring van Pearl voorgeleid in Karachi. foto Zahid Hussein/RTR
lengd. Zij worden ervan verdacht e-mails te heb
ben verzonden, waarin mededelingen werden ge
daan over de ontvoering van Pearl.
De advocaat van Abil en Saquib (Omar heeft geen
advocaat) zei dat de politie de drie onder druk had
gezet om te bekennen. Ook zouden ze blanco pa
pieren hebben ondertekend. Ze zeiden verder wel
goed behandeld te zijn door de politie.
Een woordvoerder van de rechtbank in Karachi
verklaarde dat de hechtenis is verlengd om de po
litie in de gelegenheid te stellen te zoeken naar het
lijk van Pearl en het wapen waarmee de Ameri
kaan is vermoord. Sjeik Omar wordt beschouwd
als een van de belangrijkste leiders van de verbo
den islamitische beweging Jaish-e-Mohammad
Vorige week werd bekend dat Pearl door zijn ont
voerders is vermoord. De Pakistaanse autoritei
ten kregen een videoband in handen, waarop was
te zien dat Pearl de keel werd doorgesneden. RTR
van onze redactie buitenland
KARACHI - De Pakistaanse politie mag het ver
moedelijke brein achter de ontvoering van de
Amerikaanse journalist Daniel Pearl, sjeik Omar,
nog veertien dagen vasthouden. Dat heeft een
rechtbank in Karachi gisteren bepaald. Ook werd
bekend dat de politie in totaal elf verdachten op
het oog heeft, van wie er vier zijn gepakt.
Onder strenge politiebewaking en met een kap
over zijn hoofd is de belangrijkste van de elf, de
28-jarige Omar, gisteren voorgeleid aan een anti-
terroristische rechtbank in Karachi. Hij werd
twee weken geleden aangehouden en bekende
kort daarop dat hij opdracht had gegeven tot de
ontvoering van Pearl. Twee andere verdachten,
sjeik Abil en Salman Saquib, zijn gisteren voorge
leid. Ook hun detentie wordt twee weken ver-
WASHINGTON - De FBI verdenkt een Amerikaanse weten
schapper die twee keer door de regering is ontslagen, van het
versturen van brieven met antrax. Daardoor kwamen uitein
delijk vijf mensen om.
Volgens The Washington Times is de FBI de wetenschapper op
het spoor gekomen na het ondervragen van ruim driehonderd
mensen die in opdracht van de regering met antrax werken.
De verdachte is mogelijk betrokken geweest bij de ontwikke
ling van biologische wapens voor de regering. Nadat hij tot
twee keer toe was ontslagen, zou de man verscheidene keren
hebben gedreigd de antraxbacterie te verspreiden. ANP
LISSABON - President Jose Eduardo dos Santos van Angola
wil een bestand met de rebellen van Unita. Dos Santos wil
'met snelle stappen' de politiek in Angola weer op een nor
maal niveau brengen. Een bestand is daarbij van groot be
lang, zei de president gisteren.
Het was voor het eerst dat Dos Santos in het openbaar rea
geerde na de dood vrijdag van de Unita-rebellenleider Jonas
Savimbi. Die werd gedood door regeringssoldaten. Dos San
tos is in Portugal voor overleg met zij n collega Jorge Sampaio
Dos Santos wil binnen anderhalf tot twee jaar verkiezingen
houden, maar dat hangt volgens hem af van het staakt-het-
vuren en van de ontwapening van Unita. RTR
KATHMANDU - Nepalese soldaten hebben sinds afgelopen
zaterdag zeker 76 maoïstische guerrillastrijders gedood.
De regering intensiveerde de strijd tegen de guerrilla's nadat
vorige week bij een aanval van de rebellen in het westen van
het land 137 mensen om het leven waren gekomen, voorname
lijk militairen en politiemensen.
Volgens het ministerie werden 67 rebellen gedood tijdens een
offensief zaterdagavond. De slachtoffers zouden verant
woordelijk zijn voor de aanval van vorige week. De overigen
kwamen bij diverse andere gevechten om het leven. RTR/DPA
PHNOM PENH - De regeringspartij van de Cambodjaanse
premier Hun Sen heeft de lokale verkiezingen van begin deze
maand gewonnen. De uitslag is een aanwijzing voor de parle
mentsverkiezingen volgend jaar.
Het zijn de eerste gemeenteraadsverkiezingen sinds het land
in 1953 onafhankelijk werd. Er waren 1621 gemeenten waar
kon worden gestemd. De Cambodjaanse Volkspartij (CPP)
won in 1597 van de 1620 districten. De ruim 5,2 miljoen Cam-
bodjanen konden stemmen op meer dan 75.000 kandidaten.
De oppositionele Sam Rainsy Partij (SRP) won in dertien dis
tricten en de Funcinpec Partij van prins Norodom Ranariddh
wist er tien te bemachtigen. RTR
TOKIO - Een Japanse crimineel is op de intensive care van een
ziekenhuis in Tokio doodgeschoten. De politie zegt dat de
moord samenhangt met een bloedige bendeoorlog.
Het slachtoffer, de 54-jarige Takashi Ishizuka, was een ben
deleider. Een geheel in het zwart geklede man kwam naar bin
nen door een raam op de eerste verdieping in te gooien. Hij
leunde naar binnen en vuurde vier kogels af. Op de afdeling
bevonden zich nog tien patiënten en verpleegkundigen, maar
niemand raakte gewond.
Twee politieagenten bewaakten de gang en de deur van de
ziekenzaal. De bendeleider was zondag in het ziekenhuis op
genomen omdat hij was neergeschoten. ANP/RTR
doorTheo Haerkens
JAKARTA - Tommy, de jongste
zoon van de Indonesische ex-
dictator Soeharto, wordt door
de bewoners van de Cipinang-
gevangenis in Jakarta op han
den gedragen. Zijn mede-ge-
vangenen zien in de oogappel
van Soeharto die er sinds
woensdag verblijft, een kans
hun eigen verblijf draaglijker te
maken.
De steenrijke Hutomo'Tommy'
Mandale Putra, die verooi'deeld
is wegens corruptie en verdacht
wordt van moord op een rechter,
heeft een eigen cel met douche.
Die bevindt zich in het blok
waar voorheen onder anderen
de voormalige minister van Bui
tenlandse Zaken onder Soekar-
no, Soebandrio, zijn dagen sleet
als gevangene van Tommy's va
der.
Aanvankelijk was Tommy bang
voor geweld van mede-gevan
genen. Maar voor een multi
miljonair zijn sommige proble
men oók in de gevangenis oplos
baar. Donatie van een geit en
een koe voor het offerfeest, heeft
de andere bewoners van het
complex mild gestemd.
De ervaringen met Ricardo Ge-
lael, Tommy's zakenvriend die
zijn straf voor corruptie er al op
heeft zitten, heeft het pad naar
warme vriendschap geëffend.
„Hij gaf ons altijd koek, dure si
garetten, zeep en soms geld," al
dus een mede-gevangene. „Voor
hem was het niets, maar voor
ons betekende het een hoop. In
ruil daarvoor hebben we hem
geen haar gekrenkt."
Tommy is gewaarschuwd. GPD
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - In het proces tegen
de Hongaarse dominee Andras
Pandy, die in Brussel terecht
staat voor de moord op zeven fa
milieleden, is een nieuwe getui
ge opgedoken: een klusjesman
die beweert dat hij Andras en
dochter Agnes heeft horen ruzi
ën over de moorden. Een andere
belangrijke getuige, stiefdoch
ter Timea, heeft afgehaakt.
De klusjesman, een Hongaar,
meldde zich afgelopen vrijdag,
De man beweert dat hij begin j a-
ren negentig door Pandy naar
Brussel was gehaald om klusjes
op te knappen in huis. Het ge
kibbel tussen Andras en Agnes
nam hij weinig serieus. Pas toen
hij vorige week in een Hongaar
se krant een bericht las over het
geruchtmakende proces in Bel
gië, besloot hij naar de politie te
stappen. Hij wordt nog deze
week naar Brussel overgevlogen
om tegen Pandy te getuigen.
De tweede verrassing gisteren,
was dat Timea niet tegen haar
stiefvader zal getuigen. Timea,
dochter van de tweede echtge
note van Pandy, Edit Fintor,
werd gezien als kroongetuige in
het moordproces, dat zijn twee
de week is ingegaan.
Timea werd vanaf haar zeven
tiende door Andras Pandy mis
bruikt. In 1984 baarde ze zijn
zoon. Toen ze zich uit de greep
van Pandy probeerde los te ma
ken en dreigde haar moeder te
vertellen over het seksueel mis
bruik, probeerde stiefzus Agnes
(die samen met haar vader te
recht staat) haar te vermoorden.
Volgens Timea was Agnes daar
toe gedwongen door haar vader.
De moordpoging op Timea in
1985 vormde volgens de Belgi
sche justitie de aanzet voor de
andere moordpartijen. Timea
zelf vluchtte naar Canada. Te
genwoordig woont ze in Honga
rije. Nadat haar man onlangs
zelfmoord pleegde, besloot ze af
te zien van haar getuigenis. Ze
wil niet meer met het verleden
geconfronteerd worden.
Verzonnen
Intussen blijft Andras Pandy
volhouden dat hij onschuldig is.
Hij beweert dat Agnes alle aan
tijgingen heeft verzonnen. De
44-jarige Agnes beweert dat
Pandy zijn twee echtgenotes,
twee zonen en twee stiefdoch
ters vermoordde en hun licha
men oploste in een agressief
ontstoppingsmiddel. Agnes
hielp; ze had een incestueuze re
latie met haarvader en was vol
ledig in zijn ban.
De Hongaarse dominee op zijn
beurt beweert dat zijn kinderen
en Edit Fintor nog in leven zijn.
Waar ze wonen, wil hij niet
kwijt. Volgens Pandy heeft hij
contact met zijn kinderen 'via
de engelen'
