Plaatselijke partijen gaan scoren Nederland heeft een taak in conflict Midden-Oosten PZC PZC Centraal-Europa totaal verdeeld door het verleden Vluchtelingen hard nodig voor opbouw van Afghanistan Wetenschappers signaleren structurele verandering politiek landschap Campagne in moskee en disco om te gaan stemmen „m, trfWfe'T Wtfó te gast 26februari 1952 dinsdag 26 februari 2002 door Hans van Soest De lokale partijen zouden bij de komende gemeente raadsverkiezingen wel eens 40 tot 45 procent van het aantal ze tels kunnen gaan halen. Dit voorspelt hoogleraar staats recht aan de Rijksuniversiteit Groningen Douwe Jan Elzinga. In veel gemeenten staan nieuwe Leefbaar-partijen te trappelen om het pluche te veroveren. Van de ruim 10.000 raadszetels in Nederland wordt nu ongeveer een kwart ingenomen door lo kale partijen. Medio jaren tach tig was dat nog eenvijfde. „En de stijgende lijn zet door", zegt Elzinga. „De traditionele par tijen zullen het over een andere boeg moeten gooien om in de toekomst de grootste machts factor te blij venin de gemeente raden." In het verleden waren het vooral gemeenten in Noord-Brabant en Limburg waar lokale belan genpartijen het erg goed deden. Inmiddels moeten de tr-aditio- nele partijen echter overal raadszetels afstaan aan de plaatselijken. Volgens Elzinga is dit een structurele verande ring van het lokale politieke landschap. „Al twaalf jaar zit er een stijgende lijn in het aantal zetels dat lokale partijen be machtigen. Er komen steeds meer zogeheten Leefbaar-par tijen bij en de traditionele par tijen hebben steeds meer moeite om hun kandidatenlijsten gevuld te krijgen." Volgens Elzinga's collega Anton Zijder- veld van de Rotterdamse Eras mus Universiteit moet de ver klaring onder andere gezocht worden in aanhoudende schaal vergroting. „Den Haag is ver weg en abstract voor burgers. Daarachter speelt de toenemen de invloed van Europa en de mondialisering. Maar wij voe len ons geen wereldburgers. Daardoor wordt de directe om geving, de buurt, de gemeente en de regio, steeds belangrijker om onze eigen identiteit te be palen." Volgens Zijderveld spe len stadspartij en daarop in. „Zij zeggen de belangen van de bur ger beter te behartigen dan de landelijke partijen. Burgers identificeren zich daarmee. Daarnaast spelen ze vaak in op enkele aansprekende onder werpen die in de gemeente spelen, de zogeheten one issue partijen. Maar een sluitende verklaring voor het succes van de lokale partijen is moeilijk te geven: want ondanks het toene mende belang van de regio, is de opkomst bij gemeenteraadsver kiezingen nog" altijd lager dan die bij de verkiezingen voor de Tweede Ka mei'." Beloond Elzinga zoekt de verklaring van het succes vooral in het groeien de belang van beeldvorming in de politiek. „De oude partijen denken nog steeds dat ze de kie zers kunnen verleiden met hun verkiezingsprogramma's. En van onze redactie binnenland Een stembus- en danceparty in Now Wow en een praat programma in Nighttown. Door jongeren in uitgaansgelegenhe den in aanraking te brengen met politiek wil de gemeente Rotter dam hen stimuleren 6 maart te stemmen. In de aanloop naar de raadsver kiezingen gaat veel aandacht naar jongeren en allochtonen. De gemeente omschrijft beide hoe meer punten uit hun pro gramma's ze de afgelopen jaren hebben verwezenlijkt, hoe meer ze daarvoor beloond denken te wox-den door de kiezex-. Die is echter helemaal niet geïnteres seerd in partijprogramma's. Te genwoordig is voor de kiezer een duidelijk profiel van een lijst trekker veel belangx-ijker ge- woi-den. Ze vex-binden een be paald waardepx-ofiel aan de pei'soon." Als voox-beeld op landelijk ni veau noemt Elzinga Wim Kok. De premier heeft met zijn imago van 'gewone man' een deugde lijk waardeprofiel. Dat heeft de PvdA veel extra kiezers opgele verd. „Op lokaal niveau hebben partijen als de SP en de Leefba ren dit goed begrepen", zegt El zinga. „Ze speculei-en hierop door zichzelf een scherp profiel aan te meten. Dit jaar zou onder invloed van Leefbaar Neder land dit proces nog wel eens in en stroomversnelling kunnen komen bij de gemeenteraads verkiezingen. Ook zonder For- tuyn deed Leefbaar Nederland het goed in de opiniepeilingen. Dat succes zal ongetwijfeld zijn weerslag krijgen bij het stemge- di-ag op 6 maart. Als de geves tigde paxtijen niet snel iets doen aan hun onzichtbaarheid, zou den de lokale partijen wel eens tot 60 procent van het aantal raadszetels kunnen bemachti gen." In tegenstelling tot Elzinga denkt Zijdexveld dat de invloed van de politieke ontwikkelin gen op landelijk niveau zal af nemen. „Het stemgedrag bij de gemeenteraadsverkiezingen staat steeds meer los van wat mensen landelijk stemmen. Niet alleen door de opkomst van de x-egio's, maar ook dooi'dat het Binnenhof niet meer het politie ke centrum van de macht is: Brussel en de x-egio's ki-ijgen steeds meer in de melk te brok kelen." Zijderveld noemt de verkiezin gen van 6 maart 'uitermate spannend'. „Zeker Rotteidam zal door de buitenwacht als een afspiegeling wox-den gezien van wat er 15 mei bij de landelijke verkiezingen gaat gebeuren, omdat Pim Fortuyn ook hier meedoet. Al gaat de vergelijking niet op, omdat Rotterdam rela tief meer allochtonen kent, die zeker niet op Fortuyn zullen stemmen. In de toekomst zal de raadsverkiezing steeds meer los komen te staan van de landelij ke politiek. Dat maakt het voor de landelijke partijen van be lang zich meer op de regio te richten." GPD pagina 12: lokaio's komen eraan als moeilijk bereikbare groepen die minder op de hoogte zijn van hun democratisch recht. Migranten- en jongerenorgani- saties infoi-meren op verzoek van de gemeente sinds januari hun aanhang over de vei'kiezin genDe islamitische koepelor ganisatie Spior bijvoorbeeld, houdt in de moskee aparte bij eenkomsten voor mannen en vrouwen. Kaapvei'diaanse vrouwen hebben het er tijdens een theemiddag over waarom ze zouden gaan stemmen.ANP door Runa Hellinqa Een kleine maand geleden waren de toekomstige EU-lidstaten in Centraal Eu ropa het nog roerend met el kaar eens: het EU-voorstel dat hen recht gaf op minder landbouwsubsidies dan West-Europese landen, was onaanvaardbaar. Nu dreigt de vergadering, waarin ze hun gezamenlijke standpunt hadden moeten vastleggen, vanwege onderlinge ruzies geheel in het water te vallen. De oorzaak daarvan heeft niets met landbouw te ma ken, maar alles met de woeli ge geschiedenis van de regio. Een week geleden werd de Hongaarse premier Viktor Oi'ban in het Europese parle ment gevraagd wat hij vond van de zogenaamde Benes decreten, de Tsjechoslo- waakse wetten waarmee direct na de Tweede Wereld oorlog zo'n drie miljoen Su- detenduitsers en Hongaren hun staatsburgerschap en bezittingen kwijtraakten en uit het land werden verdre- ven. Ook werd er een am nestieregeling afgekondigd voor iedereen die zich in 1945 aan Duitsers, Hongaren of hun bezittingen had vergre pen. Tot nu toe heeft Hongarije zich, in tegenstelling tot Duitsland en Oostenrijk, nooit over de Benes dekreten uitgelaten, maar toen Orban er zo expliciet naar werd ge vraagd, zei hij dat dit soort wetten van de vorige eeuw waren en niet meer thuis ho ren in de 21 ste eeuw. Hij zei er verder vanuit te gaan dat de decreten automatisch wor den ingetrokken als Tsjechië en Slowakije lid worden van de Europese Unie. Dat schoot de Tsjechen totaal in het vei'keerde keelgat. Re cent nog noemde de Tsjechi sche premier Milos Zeman de Sudeten-Duitsers landver raders en rechtvaardigde hun verdrijving omdat ze 'Hitlei's vijfde kolonne' wa ren geweest. Dit overigens naar aanleiding van uitspie ken van de Oostemij kse ex treem-rechtse politicus Jörg Haider, die meent dat Tsje chië en Slowakije alleen EU- lid mogen worden nadat de decreten herroepen zijn. Andere Tsjechische politici reageren iets gematigder, maar hun standpunt is het zelfde. „De Benes decreten zijn en blijven een deel van de Tsjechische legale wetge ving, net als de wetten en de creten van EU-landen die te maken hebben met confisca tie van vijandelijk eigendom na de Tweede Wereldoorlog. Alleen is de betekenis van de wetten voor ons inmiddels uitgestorven", aldus minis ter van Buitenlandse Zaken Jan Ka van. Contraproductief Praagse bestuurders beslo ten na de uitspi'aken van Or ban om deze week niet af te reizen naar Boedapest, waar Hongarije, Slowakije, Polen en Tsjechië over de EU-land- bouwkwestie zouden praten. De Slowaken, die de Benes decreten net zo goed nog in hun wetgeving hebben staan, sloten zich daar onmiddellijk bij aan. „Het verleden her openen, is contraproductief en leidt tot niets", aldus de Slowaakse premier Mikulas Dzurinda. Voor de Slowaken zijn de de creten overigens maar één kwestie. Daarnaast hebben Boedapest en Bratislava een slepend conflict over de Hon gaarse Statuswet, die de Hongaarse minderheden in de buuxianden recht geeft op een eigen Hongaars identi teitsbewijs en bepaalde ma teriële ondersteuning vanuit Boedapest. De onderhande lingen daarover zitten geheel vast, voor Slowakije een re den te meer om niet naar Boedapest te komen. De Po len sloten zich vei-volgens bij de andere twee aan. Wanneer en of de vergade ring van de zogeheten Vise- grad-vier nog doorgaat, is op dit moment volslagen ondui delijk. GPD door Hans Leber Gevluchte Afghanen moeten hun eigen land weer opbou wen. Een conferentie in Ede over de toekomst van Afghanis tan, leek daardoor een soort ba- nenmarkt. De 250 aanwezigen voelden zich aangesproken door minister Herfkens van Ontwik kelingssamenwerking die op riep om, desnoods tijdelijk, terug te keren. Iedereen wilde, mits één probleem wordt op gelost: de veiligheid in het land. Zelfs de veiligheid in Ede vergde het afgelopen weekeinde voor zorgsmaatregelen. Voor de ze kerheid waren twee stevige he- ï-en van een beveiligingsbedrijf gehuurd, omdat ook tijdens een conferentie over de toekomst van Afghanistan de vele Af ghaanse fracties verhit kunnen raken. Gevluchte Afghanen zijn even verdeeld als hun landgeno ten thuis. Hele toer Alleen al het uitnodigen van 250 Afghaanse deelnemers aan de conferentie was om die reden een hele toer. Medeoi'ganisator Pim van Harten van het Tropen instituut kreeg een aantal lelijke telefoontjes. „We hebben uit de 500 inschrijvingen 250 mensen geloot. Menigeen die buiten de boot viel, vatte dat op als een complot en ging te keer aan de telefoon." Maar het'bleef rustig in Ede, de partijen slaagden erin voor de verandering eens naar elkaar te luisteren. „Heel bijzonder", vol gens Basir Dehzad, die vroeger universitair docent was in Ka boel. „De één is gevlucht voor de Russen, een ander later voor de Taliban. De één werkte wel sa men met de Russen, de ander weer niet. In 23 jaar ooiiog zijn de verhoudingen tussen veel mensen ernstig verstoord ge raakt en dat merk je tot op de dag van vandaag." Baan Dehzad (45) is bijna tien jaar in Nederland en ki'eeg na twee jaar opleiding kort geleden een nieu we baan in de jeugdhulpvexie- ning. Zijn Nederlands is ver zorgd, maar ook Dehzad keert terug als het veilig is in Afgha nistan. „Dat is voor iedereen hier het grootste probleem. In Kaboel is het redelijk rustig, maar daarbuiten regeert de loop van het geweer: Ik denk dat het drie jaar duurt vooi'dat het land is ontwapend." Beelden uit het geteisterde land geven ook de dertigjarige H. Ya- ri een reden om terug te gaan. De wegen in het land zijn vergaan, asfalt zie je amper. De wegen bouwkundige zou er op zijn plaats zijn. „Ik weet het, ik kan er veel doen. Maar niet zonder hem." Yari wijst op zijn buur man, de 54-jarige A. Aoudjan. „Want hij is ook wegenbouwer, en heeft dat vroeger echt gedaan in Afghanistan. Ik ben inNeder- land opgeleid, ben niet gewend aan de lokale technieken en ge bruiken in Afghanistan." Ook Yari en Aoudjan zouden morgen vertrekken als het er veilig was. „Dat geldt voor ons allemaal. Maar ik vind dat er dan wel een goede regeling moet zijn en dat we daar moeten wer ken onder Nederlandse condi ties qua CAO en andere arbeids omstandigheden. Daaraan ben ik nu gewend, dat heeft de in tegratie van me geëist en dat laat ik nu niet meer los", aldus Yari. Van de ongeveer 35.000 Af ghaanse vluchtelingen is zeker 80 procent hoog opgeleid, denkt Yari. „Deze mensen, zoals mijn ouders, hebben het daar de laat ste decennia heel zwaar gehad. Als je een vrijdenker bent, of er gens goed in bent, ben je daar al gauw een gevaar voor iemand. Zeker politiek gezien." In het land waar vrouwen driekwart van de bevolking uitmaken doordat veel mannen niet thuis kwamen van de oorlogen, is een volwaardige positie voor vrou wen van belang. Voeding Vooralsnog zijn voeding en hy giëne de belangrijkste behoef ten, werd tijdens de conferentie geconcludeerd. Op de lange ter mijn is een heuse democratie, met een goede balans tussen is lamitische en seculiere regels, van belang. En is het zaak dat oorlogsmisdadigers worden be recht, klonk het prachtig. Er gloeide even wat hoop onder de intellectuele voorhoede in Ede, Maar iedereen wist wel be ter: het zal heel veel tijd kosten om armoede, krijgsheren, ge loofstwisten en corruptie in het thuisland te slechten. Ook mi nister Herfkens had het al voor speld: „Het duurt een hele gene ratie voordat het land er weer bovenop is." GPD Nederland vindt dat de in ternationale gemeen schap de plicht heeft in te grijpen hij ernstige schen ding van mensenrechten op grote schaal. Toch zwijgt ook Den Haag als het gaat om het conflict tussen Israël en de Pales- lijnen. De Nederlandstali ge Palestijnse activist Ar jan El Fassed constateert dat ons land een naam hoog te houden heeft als waakhond van het inter nationale recht. Door het uitblijven van maatrege len escaleert het conflict in het Midden-Oosten. door Arjan El Fassed Het is duidelijk dat het con flict in het Midden-Oosten niet met militaire middelen kan worden opgelost. Dit wordt ech ter nog niet beseft door de Israë lische premier Ariel Sharon. In een toespraak voor de Israëli sche televisie riep hij op de een heid te bewaren en herhaalde hij zijn belofte dat hij het ge weld de baas wordt. Van nieuwe ideeën was bij hem geen sprake. De toespraak van Sharon kwam na harde Israëlische acties in de door Israël bezette Westelijke Jordaanoeveren deGazastrook. Daarbij zijn negen Palestijnen gedood. Een dag eerder was het dodental zelfs achttien, het hoogste aantal Palestijnse slachtoffers op één dag sinds het uitbreken van de onlusten, ze ventien maanden geleden. Diverse Israëlische, Palestijnse en internationale mensenrech tenorganisaties zien in de recen te gebeurtenissen bewijzen dat Israël zich op grote schaal schuldig maakt aan het schen den van mensenrechten en het internationaal humanitair recht. Er is sprake van daden die kunnen worden aangeduid als oorlogsmisdaden. Het is duide lijk dat internationale interven tie noodzakelijk is. Nederland is partij in de Vierde Conventie van Genève. Dit ver plicht een land niet alleen om zich aan deze conventie te hou den, maar ook om er voor te zor gen dat andere partijen zich houden aan de bepalingen van de conventie. Voorlopig trekt Is raël zich echter niets aan van de Een Palestijns meisje ziet vanuit haar raam in Jeruzalem een ortho doxe jood passeren. foto Abdelhak Senna/AP regels. Deze verbieden onder andere het wijzigen van de be volkingssamenstelling in bezet gebied, maar ook het bouwen van nederzettingen, standrech telijke executies, het vernieti gen van huizen, collectieve straffen en foltering. Clausule Daarmee schendt Israël ook verschillende artikelen van het Associatieverdrag tussen Israël en de Europese Unie. De Associ atieverdragen bevatten een be langrijke clausule die zegt dat de relaties tussen de partijen ge baseerd zijn op respect voor de mensenrechten. Dit uitgangs punt vormt een essentieel ele ment van dit verdrag. De Europese Unie heeft tot nu op geen enkele manier blijk ge geven dat het gevolgen wil ver binden aan overtreding van de ze afspraken. Ook Nederland heeft dit als lidstaat van de EU tot nu toe nagelaten. Hoewel de Europese Unie de Israëlische veiligheidsbehoeften erkent, heeft Israël de plicht de rechten van de mens te respecteren. Hoe langer de internationale gemeenschap wacht met ingrij pen, hoe meer doden geteld zul len worden. Het is duidelijk dat we op het punt zijn aangeland waarbij Nederland en de Euro pese Unie moeten overgaan tot passende maatregelen en nale ving en toepassing van interna tionale verdragen en recht moe ten eisen. De nalatigheid van de internationale gemeenschap in het afdwingen van respect voor de rechten van de mens door Is raël heeft ons gebracht bij het dieptepunt van vandaag. Hoe langer men wacht, des te groter de escalatie. De Nederlandse regering heeft zich in andere gevallen waarin sprake was van een (dreigende) schending van de mensenrech ten minder afzijdig gehouden. In februari 2000 besloot Neder land samen met dertien andere lidstaten van de Europese Unie tot diplomatieke sancties tegen Oostenrijk. Aanleiding voor de sancties vormde het toetreden tot de Oostenrijkse regering van de extreem-rechtse Vrijheidspartij (FPÖ) van Jörg Haider. De sanc ties kwamen er in de praktij k op neer dat het reguliere diploma tieke verkeer met Oostenrijk op een laag pitje werd gezet. Ne derland bleef evenmin afzijdig toen het erom ging druk uit te oefenen op de regering van pre sident Moegabe van Zimbabwe om deze te bewegen de mensen rechtensituatie te verbeteren. Afgelopen week heeft de Euro pese Unie besloten tot sancties tegen Zimbabwe. Verschillende internationale mensenrechten organisaties zo als Amnesty International en Human Rights Watch hebben gepleit voor het sturen van in ternationale waarnemers naar de Palestijnse gebieden. Ook de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenig de Naties heeft voor het zenden van waarnemers gepleit. Hoe wel de Europese Unie in prin cipe voorstander is van het zenden van internationale waarnemers naar de Palestijn se gebieden, ziet Israël niets in het voorstel en weigert instem ming. Nederland dient nu in Europees kader dezelfde instrumenten te gebruiken om verdere schen dingenvan de mensenrechten in de door Israël bezette Westelij ke Jordaanoever en de Gazastrook te voorkomen. Indien Nederland zijn taak als waakhond van het internatio nale recht echt serieus neemt, dan dient Den Haag naleving af te dwingen. GPD Arjan El Fassed woont in Jeru zalem en werkt voor LAW, the Palestinian Society for the Pro tection of Human Rights and the Environment Spelen gesloten In Oslo zijn de Olympische Spelen met een korte plechtig heid afgesloten. Opvallend ge noeg trok de sluitingsceremo nie meer volk dan de opening. De Nederlandse equipe gaat weer naar huis met drie zilve ren medailles, goed voor een zesde plaats in het medaille klassement. Vlissingseweg De aanleg van de Nieuwe Vlis singseweg nadert haar vol tooiing. Naar verwachting zijn de verbindingen tussen de nieuwe weg en de Baileybrug, die de Keersluisbrug tijdelijk vervangt, over veertien dagen gereed en kan het verkeer de nieuwe weg gebruiken. Bij re gen zal het wat langer duren. Zonsverduistering Van de zonsverduistering van gistermorgen viel in Zeeland weinig te zien. Slechts om vier minuten voor tien brak de zon even door het wolkendek, en toen konden Zeeuwen die met een zwartgemaakt kijkglas naar de hemel staarden zien dat er inderdaad een hap uit het hemellichaam ontbrak. Een expeditie van Nederland se wetenschappers had meer geluk. Samen met collega's uit negen andere landen deden zij belangrijke waarnemingen in Khartoem, Soedan, gedurende de drie minuten die de eclips duurde. Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingslijden; zaterdags tot 13.30 uur Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur; Tel. (0118) 484000. Fax (0118) 470100. Abonnementen (bi| acceptgirobetaling geldt een toeslag van€ 1,~) per maand- 19,25 per kwartaal; 52,- - periaar; 198,-- Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: abo@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor het emde van de betaalperiode Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag. 1,~ za terdag: 1,50 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderaldeling. Tel: 0118-484321 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De door u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. afdeling lezersservice. Postbus 18 4380 AA Vlissingen Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax; (0118) 470102 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax (0118)470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114) 372776 Fax. (0114) 372771 E-mail: redhulsl@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8 00 tot 1030 uur

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 2