Broekie schaart zich bij de groten
Super Mario moet Canada
van frustratie afhelpen
PZC
De Jong: Het was allemaal voor niets
Skikoningin Kostelic
krijgt standbeeld
Overtraind
Russen spreken over
smerigste Spelen ooit
19
Tweede gouden medaille en nieuw wereldrecord voor Uytdehaage
OOG
Protest Zuid-Korea afgewezen
Curlinggoud voor Britse vrouwen
Verdacht pakje in E Center
Medaillewinnaars naar koningin
Veiling levert 20.000 dollar op
medailles
zaterdag 23 februari 2002
door Frank van den Heuvel
SALT LAKE CITY - Jochein
Uytdehaage heeft zich bij de
grootste Nederlandse schaat
sers aller tijden geschaard.
Slechts vijf Nederlanders slaag
den er eerder in oin op één Win
terspelen drie medailles te pak
ken. alleen Ard Schenk (Sap
poro '72) en Yvonne van Gennip
(Calgary '88) deden het nog be
ter met drie gouden plakken.
Uytdehaage won in de Utah
Olympic Oval de 10.000 meter
in een fabuleus nieuw wereldre
cord. Als eerste schaatser ooit
brak hij de dertien-minuten-
grens: 12.58,92. Gianni Romme
(zilver) volgde op gepaste af
stand.
Uytdehaage zal zich nauwelijks
bewust zijn geweest van de his
torische waarde van zijn presta
ties. De 25-jarige Utrechter
noemde zichzelf in de week voor
de start van de Spelen nog een
SALT LAKE 2002
'gigantisch broekie'. Hoewel hij
pas aan zijn tweede internatio
nale seizoen bezig is, hoeft hij
daar niet meer mee aan te ko
men. Hij is de grote ster van het
olympische schaatstoernooi.
Uytdehaage beleeft de Olympi
sche Spelen als in een roes. die
hij opriep door zijn zege op de
5000 meter op de eerste dag. Op
de 1500 meter was hij dicht bij
goud, maar moest hij Derek
Parra voor zich dulden. Op de
tien kilometer hoefde hij na zijn
rit nauwelijks te vrezen. Gianni
Romme was eerder op 13.10,03
uitgekomen. Teleurstellend,
vond de Brabander ook zelf,
maar miraculeus was het nog
wel voldoende voor zilver. Het
brons was verrassend voor de
Noor Lasse Saetre (13.16,92).
Uytdehaage maakte korte met
ten met de stelling dat je je te
genwoordig moet specialiseren
om voor een olympische gouden
medaille in aanmerking te ko
men. De Europees allround
kampioen boekte in de voorbije
twee weken drie wereldrecords,
waarvan die op de vijf en tien ki
lometer nog staan. De 12.58,92
van gisteravond was het gevolg
van een akelig vlakke race. Zijn
25 rondjes bleven allemaal bin
nen een marge van achttienden
van een seconde. Hij stond er
met nog vier paren te gaan ook
direct ontspannen bij. „Dit
grensde aan de perfecte race.
Technisch reed ik zo gemakke
lijk. Het klinkt saai, maar daar
heb ik mijn grootste winst ge
haald."
Gianni Romme slaagde er als
nog in iets van het gezicht van
Spaar Select op deze Olympi
sche Spelen te redden. De twee
voudig olympisch kampioen
van Nagano '98 ging strijdend
ten onder. Hij begon goed met
rondjes in de dertig seconden,
maar kreeg al snel 'die rare
klap', zoals hij het zelf noemde.
Hij bleef desondanks 'rondjes
32' rijden. De slotconclusie was
duidelijk: „Dit was gewoon niet
goed". Het verschil met Uytde
haage sprak boekdelen; ruim elf
seconden.
Gianni Romme is zijn aura van
onaantastbaarheid ergens in
het vorige seizoen verloren. In
november 2000 reed hij nog een
fenomenaal wereldrecord op de
10.000 meter tijdens de World
Cup in Heerenveen, een laatste
uiting van de dominantie die hij
in het jaar daarvoor had opge
bouwd. In het seizoen
1999/2000 trok de geboren Ma-
denaar het schaatsen met re
cords en machtige overwinnin
gen naar een nieuwe dimensie.
De vraag is waarom het sinds
die mooie zondagmiddag een
kleine anderhalf jaar geleden
niet meer lukt om de concurren
tie de geselen. Vorig jaar werden
de tegenvallende prestaties ver
klaard met de griep die hem
rond de jaarwisseling vaker
teistert. Dit seizoen is er fysiek
niets mis met hem. Hij kan nog
steeds winnen, zie de wereldbe
kers in het begin van het sei
zoen, maar hij verliest steeds
vaker.
Romme ontkent dat de terugval
iets te maken heeft met de on
rust die het Spaar Select-team
zo kenmerkt. Hij heeft voortdu
rend aangegeven dat hij alleen
naar zichzelf kijkt en zich niet
laat beïnvloeden. „Sinds de
cember is het heel wisselvallig.
Het is een vreemd iets, waarvoor
ik geen verklaring heb. Daar
moet ik dadelijk in rustige tij
den maar eens goed over gaan
nadenken."
Ondertussen dreigen zich boven
coach Peter Mueller donkere
wolken samen te pakken. Eén
zilveren medaille is een erg
schrale buit voor het voormali
ge Dream Team. Vandaag rijdt
Marja Vis nog op de 5000 meter,
maar van haar mogen geen
wonderen worden verwacht.
Hoewel het seizoen nog niet is
afgelopen, er staat bijvoorbeeld
nog een WK allround voor de
deur, kan nu al de conclusie
worden getrokken dat Mueller
te weinig succes heeft geboekt
met de miljoenenformatie. Of
dat consequenties heeft voor
zijn toekomst, hij heeft nog een
tot 2006 een contract bij Spaar
Select, zal in de komende weken
duidelijk worden. GPD
Coach Geert Kuiper probeert Bob de Jong na diens race op de 10.000 meter te troosten.
foto Marcel Antonisse/ANP
van onze sportredactie
SALT LAKE CITY - Na de bla
mage op de 5000 meter (dertig
ste) draaide voor Bob de Jong
ook de 10.000 meter uit op een
fiasco. De schaatser eindigde in
een veld van zestien deelnemers
als vijftiende.
De Jong deed ruim vijftig secon
den langer dan winnaar Uytde
haage over de afsluitende olym
pische schaatsafstand bij de
mannen. De Jong was na zijn rit
hevig ontdaan. „Ik weet niet
wat het is. Ik ben goed in vorm.
Heb goed getraind. Maar in de
race loopt het ineens niet meer.
Dan lopen je benen vol en is het
over." Het lag volgens hem niet
aan de voorbereiding. „Na mijn
mislukte vijf kilometer heb ik
goed getraind. Het liep hartstik
ke lekker. Ik was ook heel posi
tief voor de tien kilometer. En
dan komt het er weer niet uit. Ik
heb hier zeven jaar naar toe ge
werkt. Het was allemaal voor
niets."
Ook voor schaats-Belg Bart
Veldkamp liepen de Spelen uit
op een debacle. De manier
waarop hij zijn Winterspelen af
sloot, maakte hem woest. Een
verkeerde planning in de aan
loop maakte in Amerika van een
topper een tobber. Op de tien ki
lometer reed hij weliswaar met
13.27,48 een persoonlijk record.
Maar dat iemand als de Rus Di-
mitri Sjepel met zijn handen op
de benen van de pijn seconden
sneller was, kon volgens Veld
kamp niet. „Ik ga er een jaartje
tussenuit. Marathonschaatsen,
fietsen. Dit is heel frustrerend."
GPD/ANP
SALT LAKE CITY - De internationale schaatsunie (ISU)
heeft het protest van Zuid-Korea tegen de diskwalificatie van
shorttracker Kim Dong-sung afgewezen.,Dat appèl is inder
daad verworpen", zei woordvoerder Park Pil-soon. „We heb
ben onze hoop nu gevestigd op de beslissing van het Hof van
Arbitrage in Lausanne."
Chef de mission Park Sung-in bevestigde dat de Zuid-Korea-
nen juridische actie overwegen tegen de Australische hoofd-
scheidsrechter James Hewish, die Kim op de 1500 meter uit
sloot omdat hij Apolo Anton Ohno zou hebben gehinderd. De
Amerikaanse lieveling werd daarmee tot olympisch kampi
oen gekroond. ANP
OGDEN - De Britse vrouwen hebben het olympische curling-
toernooi gewonnen. Het team van aanvoerster Rhona Martin
versloeg Zwitserland in de finale met 4-3. Het was het eerste
goud voor Groot-Brittannië bij de Winterspelen sinds de tri
omf van het befaamde ijsdanspaar Jayne Torvill en Christop
her Dean in 1984.
Het brons was voor titelverdediger Canada, dat de Verenigde
Staten met 9-5 de baas was. Groot-Brittannië werd in het cur-
lingtoernooi vertegenwoordigd door de Schotse vrouwen-
ploeg. Het winnende punt kwam op naam van Martin, een 35-
jarige moeder van twee kinderen. De Britse ploeg dwong eer
der in het toernooi via een tiebreak met Duitsland de laatste
plaats in de halve finales af. ANP
SALT LAKE CITY - Een half uur na de finale van de ijshoc-
keyvrouwen van Canada en de Verenigde Staten (3-2) werd
het E Center onmiddellijk ontruimd. Veiligheidsofficials von
den een verdacht pakje op de tribunes. De politie zette speur
honden in en de hal werd van onder tot boven nauwkeurig
doorzocht. De persconferentie van beide ploegen werd onder
broken. In de hal waren 8599 mensen aanwezig. ANP
SALT LAKE CITY - De Nederlandse medaillewinnaars wor
den woensdag 27 februari in de Ridderzaal in Den Haag ge
huldigd. Om twaalf uur worden ze door koningin Beatrix ont
vangen op Paleis Noordeinde. Voor de ontvangst door de
koningin zal staatssecretaris Vliegenthart van sport konink
lijke onderscheidingen uitreiken. Aansluitend aan de huldi
ging vindt een rondrit door de binnenstad in Den Haag plaats,
die eindigt met een publiekshuldiging op het Spuiplein. ANP
SALT LAKE CITY - De veiling van diverse attributen van Ne
derlandse wintersporters in Salt Lake City heeft in het Hol
land Heineken House 19.260 dollar (ongeveer 22.000 euro)
opgebracht. Het geld gaat naar Olympic Aid, de organisatie
die bijvoorbeeld kinderen in de Derde Wereld probeert te hel
pen. Zo'n 25 voorwerpen werden onder de hamer gebracht.
Het meeste bracht het olympische pak van schaatser Jochem
Uytdehaage op: 3550 dollar. Koper was de Noor Johann Olav
Koss, voorzitter van Olympic Aid en tijdens de Winterspelen
van Lillehammer in 1994 met drie gouden medailles de beste
schaatser. Hij won de biedstrijd van ondermeer schaatsspon
sor Aegon. Het pak van Uytdehaage was gesigneerd door de
olympisch kampioen zelf en zijn teamgenoten Renate Groe-
newold, Andrea Nuyt en Carl Verheijen. Ook het wedstrijd-
pak van Erben Wennemars deed het uitermate goed. Hoewel
de sprinter van Spaar Select geen medaille won op de Winter
spelen, leverde het wel 3400 dollar op. ANP
van onze sportredactie
PARK CITY - Janica Kostelic
heeft geschiedenis geschreven
bij de Olympische Winterspe
len. De twintigjarige alpineski
ster won gisteren in de reuzen
slalom haar derde goud. Met
bovendien zilver in de tas is zij
de skikoningin van Salt Lake
City. Kroatië zal haar thuis eren
met een standbeeld.
De Zweedse Anja Paerson won
het zilver met 2.31,33 en de
Zwitserse Sonja Nef kreeg voor
haar2.31,67 de bronzen medail
le. Janica Kostelic torende daar
met 2.30,01 ver bovenuit. Niet
één- of tweehonderdste van een
seconde maakte het onder
scheid maar 1,32 seconden.
Drie keer goud in één Winter
spelen is nooit eerder vertoond
bij de vrouwen. Janica Kostelic
overtrof de Duitse legende Rosi
Mittermaier en de Liechten
steinse Hanni Wenzel die in een
grijs verleden (1976 en 1980)
twee keer goud wonnen.
De ontvangst in Zagreb zal
groots zijn. Vorig jaar lag er een
bed met 1256 rozen voor haar
klaar bij de ontvangst door de
premier en werd zij gevierd door
duizenden landgenoten. Ze
stond al op een postzegel. De
beeldhouwers werken al met de
ellebogen om haar standbeeld
uit steen te houwen. ANP/RTR
Ik ben erg blij voor Gianni
Romme. De druk om te
presteren was zo groot ge-
ivorden. Spaar Select stond
immers nog op nul medailles.
Hij ivas direct na de race erg
somber, maar achteraf is het
met zilver erg meegevallen.
Tot en met de vier kilometer
reed Gianni Romme prach
tig, toen zag het er goed uit.
Daarna kreeg hij problemen.
Hij reed zes slagen op het
rechte stuk. Dat is te weinig,
een te grote belasting voor de
bovenbenen. Eigenlijk moet
je zeven tot acht slagen ma
ken. Zijn geluk was Molicki.
Daardoor hield hij zijn ron
detijden laag, maar toen hij
Molicki passeerde schoten
zijn rondetijden weer om
hoog.
Romme was vroeger niet het
beste jongetje van de klas.
Zijn bewegingsvermogen
was matig. Zijn oude trainer
Wim den Elzen was uren met
hem bezig, uren schaven aan
zijn techniek. Aan zijn inzet
lag het niet. Romme is een
trainingsbeest, ook vroeger
al.
Een van zijn problemen was
zijn nervositeit. Hij ivas
altijd zo ontzettend zenuw
achtig. Dat uitte zich in on
verklaarbare valpartijen.
Zomaar op het rechte stuk,
niet eens in de bocht. Hij is
daar natuurlijk ontzettend
goed uitgekomen. Hij heeft
keihard gewerkt aan zijn
techniek en zijn kracht. Hij
kreeg de beloning in de vorm
van de ivereldtitel en twee
gouden medailles in Nagano.
Ik denk dat Romme de afge
lopen zomer te hard heeft ge
traind. Zijn afweersysteeyn
functioneerde niet goed
meer. Dat zag ik ook bij een
paar andere jongens in de
ploeg. Mark Tuitert en Jakko
Jan Leeuwangh hebben bei
den de ziekte van Pfeiffer op
gelopen. Dat overkomt je
niet zo maar.
Daar hebben Mueller en
Romme een inschattingsfout
gemaakt. In de euforie dat al
les nog goed ging, zijn ze te
hard blijven trainen. Ook
Mueller heeft vergeten dat
Romme maar een mens is.
Daarom vind ik het zo knap
van Gerard Kemkers. Die
bleef benadrukken dat de we
reldbekerwedstrijden niet
belangrijk waren. Het olym
pisch kwalificatietoernooi
eind december in Heeren
veen, daar moesten zijn jon
gens pieken. En dat is gelukt.
Leen Pfrommer
Mario Lemieux (rechts) in duel met de Wit-Rus Vadim Bekbulatov tijdens de halve finale in Salt Lake City.
foto Mike Blake/RTR
door Johann Mast
SALT LAKE CITY - 'Le magnifique' noe
men ze hem in het Franstalige gedeelte van
Canada. 'Super Mario' is hij voor alle ande
ren. IJshockeyvedette Mario Lemieux staat
in Salt Lake City voor de opgave om te doen
waarin zijn legendarische voorganger Way
ne Gretzky in Nagano niet slaagde: Canada
de eerste olympische titel bezorgen sinds
1952. Door gisteravond met 7-1 van Wit-
Rusland te winnen is in elk geval de finale
bereikt.
'Lemieux' betekent in het Frans 'de betere'.
De 36-jarige speler-eigenaar van de NHL-
profclub Pittsburgh Penguins doet zijn ach
ternaam alle eer aan. De aanvoerder van het
Canadese ijshockeyteam is een superster,
de grootste die rondloopt in het olympisch
dorp. De Amerikaanse tv-zender NBC por
tretteerde hem deze week als 'de Michael
Jordan van het ijshockey'. Frappante over
eenkomst: Lemieux stopte in 1997, net als
de basketballer Jordan twee jaar later, en
keerde in december 2000 terug bij zijn oude
club. Jordan keerde onlangs terug in de
NBA.
Op zijn 36e wijst multimiljonair Lemieux
het Canadese team tot dusverre de weg in
Salt Lake City. Tegen Tsjechië, de olym
pisch kampioen van vier jaar geleden,
scoorde hij twee keer en Lemieux heeft van
alle spelers de meeste punten, het combina
tieklassement van gescoorde goals en gele
verde assists. En dat ondanks een vervelen
de heupblessure, die heel Canada tijdens het
toernooi in de greep hield.
De nummer 66 van het Canadese team (Gre
tzky droeg altijd nummer 99, mede-vedette
Eric Lindros draagt 88) is naar Salt Lake Ci
ty gekomen voor de enige prijs die hij nog
niet heeft gewonnen. Sinds Lemieux in 1984
prof werd won hij twee keer de Stanley Cup
in de National Hockey League, de profcom-
petitie waarin alle olympische topspelers
uitkomen.
„Olympisch goud betekent heel veel voor
me", zei Lemieux. „Ik ben hiervoor nooit in
de gelegenheid geweest om mee te doen.
Maar het zal moeilijk worden." Voor 1998
mochten profspelers niet meedoen aan het
olympische ijshockeytoernooi en vier jaar
geleden in Nagano was Lemieux gestopt.
Mario Lemieux scoorde in zijn indrukwek
kende loopbaan 1570 punten (648 doelpun
ten en 922 assists) in 788 NHL-wedstrijden.
Toen hij in 1997 stopte werd hij opgenomen
in de Hockey Hall of Fame en werd zijn rug
nummer 66 taboe voor andere spelers bij
Pittsburgh, waar hij sinds 1984 had ge
speeld. Alle onderschei dingen en prijzen die
een ijshockeyprof kan winnen of verdienen
had hij toen al in zijn bezit. Op die olympi
sche titel na.
In 1993 werd bij Lemieux de ziekte van Ho-
dgins geconstateerd, maar hij miste dat sei
zoen slechts een maand. Hij werd alsnog
topscorer. Lemieux is tegenwoordig naam
gever aan de Mario Lemieux Foundation,
dat onderzoek doet naar kanker. Hij schonk
vijf miljoen dollar aan de medische faculteit
van de Universiteit van Pittsburgh, even
eens ten bate van kankeronderzoek.
Toen Lemieux als speler van Pittsburgh hal
verwege de jaren negentig zag dat zijn club
financieel naar de afgrond tuimelde, kocht
hij de club op. Daarmee werd de Canadees
de eerste speler-eigenaar in de geschiedenis
van het ijshockey. Hij werd er alleen maar
populairder door.
Zoals Gretzky ervoor zorgde dat het ijshoc
key in zuidelij ke gedeelten van de Verenigde
Staten op de kaart kwam te staan, deed Le
mieux dat in Pittsburgh. „Als hij hier niet
gespeeld had, was er geen ijshockey meer
geweest in Pittsburgh", zei zijn trainer. „We
hadden een superster nodig en dat is Mario.
Hij is de beste atleet die ooit bij Pittsburgh
heeft gespeeld."
In de olympische finale zal Lemieux morgen
al zijn talent moeten aanwenden om te win
nen. Mocht dat gebeuren, dan zal de vedette
mogelijk de populariteit benaderen van
'The Great One', Wayne Gretzky. Het ijshoc-
key-gekke Canada, dat tussen 1924 en 1952
zes keer olympisch kampioen werd, hunkert
na vijftig jaar naar een nieuwe titel. Zo niet,
dan duurt de frustratie voort. GPD
door Frank Hendrickx
MOSKOU - De televisiepresen
tator kon alleen nog maar mom
pelen 'een schande, een schan
de', het parlement belegde een
speciale zitting om alle woede
de vrije loop te laten en zelfs de
immer onderkoelde president
Poetin hekelde de 'oneerlijke en
partijdige' houding tegenover
de Russische ploeg in Salt Lake
City.
'De smerigste spelen ooit' heb
ben Rusland op de rand van de
massahysterie gebracht. Het
land is er van overtuigd dat er
een complot gaande is tegen
Russische sporters.
De bekende druppel was de dis
kwalificatie van langlaufster
Larissa Lazoetina voor de esta
fette, een onderdeel waarin
Rusland al decennia domineert.
Het nieuws over de te hoge ha-
moglobinewaarde in het bloed
van Lazoetina kwam zo laat dat
de Russen geen vervanger meer
konden aanwijzen. Duitsland
ging er met het goud vandoor.
Eerder had Rusland zich al mas
saal dood geërgerd aan de arbi
trage in de ijshockey wedstrijd
tegen Olympisch kampioen
Tsjechië. Russische spelers ver
dwenen met de regelmaat van
de klok naar de strafbank en
boekten slechts ternauwernood
een 1-0-overwinning.
Ook bij het freestyle skisprin
gen voor vrouwen voelden de
Russen zich eerder deze week
tekort gedaan. Olga Koroleva
moest een Australische en twee
Canadese concurrenten voor la
ten gaan. „Iedereen was ge
schokt door de jurering", ver
klaarde de woedende voorzitter
van de Russische bond. De aller
grootste schok voor de Russen
was nog de gedeelde gouden me
daille bij het kunstschaatsen
voor koppels, nadat het Ameri
kaanse televisienetwerk NBC
twijfel had gezaaid over een
Frans jurylid. „Het IOC verte
genwoordigt de belangen van
Amerikaanse showbusiness",
liet Leonid Tjagatsjov, voorzit
ter van het Russisch Olympisch
Comité, verbitterd weten. „Dit
zijn de smerigste spelen ooit."
President Poetin gelooft even
eens dat 'excessieve vercom
mercialisering' van de spelen
een rol spelen in de schandalen.
De grote televisienetwerken
zouden er belang bij hebben dat
Amerikaanse en Canadese ster
ren winnen. Eerder had Poetin
een brief gekregen van IOC-pre-
sident Rogge, die opriep tot
kalmte. De sportliefhebber Poe
tin noemde Salt Lake City giste
ren echter 'een flop'. Hij hekelde
onder meer het feit dat bij het
Olympisch ijshockeytoernooi
alleen scheidsrechters uit de
Amerikaanse competitie NHL
actief zijn. „Een vreemde logi
ca", aldus Poetin.
In een speciale zitting van het
parlement gingen Russische
parlementariërs nog verder.
Zjirinovski oordeelde dat de
Russische ploeg onmiddellijk
naar huis moet komen. Bij het
afscheid zouden de Russen hun
gastheren in het gezicht moeten
spugen. In een massaal aange
nomen motie besloot het parle
ment gisteren dat Rusland niet
zal deelnemen aan de slotcere
monie, tenzij het IOC actie on
derneemt tegen de benadeling
van Rusland. „Wat er nu ge
beurt, is het begin van het einde
van de olympische beweging",
aldus Kovaljov van de Vader
land-fractie.
Gisteren werd een paar uur voor
de halve finale ijshockey tussen
de Verenigde Staten en Rusland
de verhouding tussen de twee
landen nog verder bekoeld. De
Russische schaatsbond diende
een officieel protest in tegen de
in hun ogen subjectieve jurering
van de vrij e kür van de vrouwen
Ze eist dat Irina Sloetskaja ook
een gouden medaille wordt toe
gekend. Het protest is onderte
kend door bondsvoorzitter Pi-
sejev en meteen na de uitslagin-
gediend bij de ISU. Het protest
richt zich tegen de hoge waarde
ringscijfers die de Amerikaanse
Sarah Hughes van de jury kreeg,
waardoor ze van de vierde
plaats, na de verplichte kür, op
schoof naar de eerste plaats. Het
protest werd gisteren echter af
gewezen. GPD
Goud Zilver Brons
Duitsland 10 16 7
Ver Staten 10 11 9
Noorwegen 10 7 4
Rusland 5 6 3
Finland 4 2 1
Frankrijk 3 4 2
Nederland 3 4 0
Zwitserland 3 2 5
Italië 3 2 4
Canada 3 17
Kroatië 3 1 0
Oostenrijk 2 4 10
Zuid-Korea 2 10
Australië 2 0 0
Spanje 2 0 0
China 1 2 2
Tsjechië 10 1
Estland 1 0 1
Groot-Brit- 1 0 1
tannië
Bij achtervolging skilopen is twee keer
zilver uitgereikt en geen brons. Bij het
paarrijden kunstschaatsen zijn twee gou
den medailles uitgereikt en geen zilve-
