Grijze generatie wil weer lesgeven
i
m
O
Tom Poes en de Erfpachter Toonder Studio's
Casper Hobbes
Lerarentekort kan worden opgevangen met terugkeer van vutters
het weer
puzzel
T
D
N
E
D
1
E
L
E
E
Z
H
R
recept
T omatenchutney
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
G) zonnig
matige sneeuw
zware sneeuw 4^
lichte regen
Warmtelroni S7V ha8el
matige regen
Samengesteld trant zwaaroewomt zware regen
Zon
vrijdag
onder 18.12
\,.j.
zaterdag
op 7.43
Maan
vrijdag
onder 4.11
zaterdag
op 12.53
vrijdag 22 februari 2002
Het natte weer in het stroomgebied van de Maas houdt de
komende dagen aan. Min of meer om de dag dringt een storing
met regen van betekenis tot het gebied door. Vrijdag kan in de
Ardennen en in het noordoosten van Frankrijk lokaal meer dan 20
millimeter vallen. En ook de dagen daarna blijven de neerslag
kansen groot. De verwachting lijkt dan ook gerechtvaardigd dat
het waterpeil in de Maas de komende dagen hoog blijft. Het is
overigens niet alleen in het noordwesten van Europa wissel
vallig. Een sterk ontwikkelde straalstroom blaast de storingen ver
Europa binnen. Alleen Spanje en Portugal onttrekken zich eraan.
In Denemarken, waar tot donderdagmorgen in het noorden een
zware sneeuwstorm woedde die het leven volledig lam legde,
valt de komende dagen weer regen. De sneeuw zal er gaan
verdwijnen. Veel sneeuw wordt boven 1000 meter wel verwacht
in de Franse en Zwitserse Alpen. Het lawinegevaar neemt er de
komende dagen verder toe. Bij dit alles schommelt de tempera
tuur in Europa vaak tussen 5 en 10 graden. Het noorden is kouder,
het zuiden wat warmer.
Zeeland: Regen en wind
d<
T]
st
ti'
V(
el
R
hi
w
it
D
ds
hi
s:
P'
zi
A
di
VI
SC
16
le
rr
g'
d
h
v
A
li
n
Europa: Veel regen
Het ging de afgelopen nachten Door: Margot Ribberink
behoorlijk te keer langs de kust met
stormachtige windkracht 8 tot 9! In de nacht van woensdag naar
donderdag uit het noorden, maar meest uit de vertrouwde
zuidwesthoek. De komende dagen blijft het zeer wisselvallig en
soms onstuimig. Vandaag hebben we te maken met regen die vrij
traag naar het oosten zal trekken. Pas in de loop van de middag
wordt het vanuit het noordwesten wat droger en klaart het op.
De wind draait wat meer naar de westhoek en blijft vrij stevig,
krachtig tot hard. Door de aanvoervan minder zachte lucht zullen
de hoge temperaturen van 10a 11 graden wat terugvallen.
Vanavond en vannacht klaart het verder op, maar komen er vanuit
het westen ook buien, mogelijk met hagel. Het kwik daalt tot 6 gra
den. Morgen is het erg wisselvallig. Af en toe valt er een stevige
bui en soms schijnt de zon. De zuidwestenwind is behoorlijk vlage-
rig, hard tot stormachtig, landinwaarts vrij krachtig tot krachtig.
Het wordt daarbij 8 graden.
Zondag is er wat minder
wind, maar zo mooi als het
afgelopen zondag was, wordt
het zeker niet.
Er kan een enkele bui vallen
en het wordt 7 graden.
Een eind aan de wissel
valligheid is nog steeds niet
in zicht. Ook begin volgende
week blijft het een komen en
gaan van storingen die vanaf
de Oceaan met volle vaart
richting ons land koersen. Re-
gengebieden worden afge
wisseld door opklaringen en
een bui.
Van tijd tot tijd trekt de wind
stevig aan. Overdag wordt
het 8 a 9 graden,'s nachts ligt
het kwik rond 4a 5 graden.
Vooruitzichten
max. 8° 7° 8° 8°
wind
ZW 6
Nautisch bericht
Vandaag waait er een krachtige tot harde zuidwestenwind.
Het zicht wordt vanmiddag beter en de temperatuur van het water
is 7 graden.
Waterstanden
VRIJDAG
Hoog
water
Laag water
22 FEBRUARI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
09.05
146
21.48
139
02.23
137
15.26
147
Terneuzen
09.25
167
22.06
160
02.56
147
15.34
154
Cadzand
08.48
137
21.26
130
02.05
126
15.05
136
Roompot Buiten
09.26
115
21.56
107
02.45
106
15.30
118
Roompot Binnen
09.50
106
22.45
095
03.29
105
16.26
114
Zierikzee
10.05
119
22.50
112
03.35
115
16.30
127
Krammersl. West
10.21
132
22.55
121
03.35
123
16.14
130
Hansweert
09.50
181
22.35
173
03.10
164
15.59
169
Stavenisse/Yers.
10.09
125
22.55
114
03.34
120
16.36
128
ZATERDAG
Hoog
water
Laag water
23 FEBRUARI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
10.30
151
23.11
148
04.06
134
16.45
148
Terneuzen
10.50
173
23.25
170
04.14
140
17.04
154
Cadzand
10.06
141
22.45
138
03.56
123
16.24
138
Roompot Buiten
10.36
118
23.09
112
04.15
105
16.44
115
Roompot Binnen
11.05
103
04.45
101
17.45
110
Zierikzee
11.35
120
05.00
114
17.50
125
Krammersl. West
11.36
129
05.00
116
17.56
125
Hansweert
11.16
184
23.52
183
04.40
154
17.30
168
Stavenisse/Yers.
11.41
123
05.06
115
17.55
124
vliegen
Zwitsers
gerecht
moed
drukken
potlood-
onzin
wam'
k"d?.T
l
1
quasi
persoon
lijk vnw.
adel
safe
l
3
meertje
deel van
het oor
af
richten
in het
jaar
visgerei
l
brand
stof
schaap
gesprek
4
'"maaf
f
T
dieren
geluid
l
geladen
2
land
tong
5
opgeld
In dit diagram is een woord van
12 letters verstopt. Het is te vin
den door, beginnend bij het
vakje met de stip, telkens een
vakje naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te versprin
gen. Elke letter wordt één keer
gebruikt. Hoe luidt het zoek
woord?
Ze zijn er nog: leerkrachten die
na de vut toch voor de klas blij
ven staan. Een redding voor
scholen, want met de naderende
pensioengolf dreigt opnieuw
een dramatisch lerarentekort.
'Oude rotten'met liefdevoor het
vak. „Als ik met pensioen ga,
heb ik nooit meer vakantie.
doorCarine Neefjes
Weten jullie wat een tele
gram is?, vraagt meester
Lambert van Poppel (64). „Ja!"
gillen de kinderen in groep vijf.
„En zullen mensen tegenwoor
dig nog vaak een telegram ge
bruiken?" „Nee! Je hebt toch
e-mail!" De meester knikt vol
daan en maant tot stilte. Op een
rustige manier corrigeert hij
kinderen die door de klas
schreeuwen. „Eerst je vinger
opsteken." Met de evenwichtige
uitstraling van een vriendelijke
man op leeftijd brengt hij de
acht- en negenjarigen tot beda
ren.
„Ik kan het onderwijs niet mis
sen", vertelt Van Poppel, die
tussen de middag nog snel even
zijn lokaal stofzuigt. Terwijl
zijn collega's de dagen aftellen -
'hoe lang moet ik nog?' - is de 64-
jarige leerkracht dolgelukkig
dat hij nog op basisschool de
'Armhoefse Akker' in Tilburg
voor de klas mag staan. „Ik was
net een paar dagen met de vut
toen ik 's ochtends om half acht
uit bed werd gebeld. Of ik een
poosje wilde invallen. Met dat
telefoontje was ik net zo blij als
toen ik mijn eerste baan kreeg.
Als je op je 62ste nog echt gewild
bent als docent, dan geeft dat
een heel speciaal gevoel."
Leuker
Na veertig jaar onderwijs,
waarin hij vooral carrière
maakte op middelbare scholen,
staat Van Poppel weer bij de
kleintjes voor de klas. Niet als
een oude zuurpruim die betoogt
dat vroeger alles beter was. In
tegendeel. „Het onderwijs is
leuker geworden en kinderen
zijn veel spontaner. Vroeger wa
ren ze bang voor de leraar, er
heerste een autoritair systeem.
Een kind ging over of bleef zit
ten, punt uit. Nu worden ze ge
toetst op hun eigen niveau. Ik
zie dat kinderen met veel meer
plezier naar school gaan."
Veel scholen staan aan de voor
avond van een enorme pensi
oengolf. Ruim een kwart van de
leraren in het basisonderwijs is
de vijftig gepasseerd, in het
voortgezet onderwijs is dit bijna
veertig procent. Als scholen
geen maatregelen nemen om
oudere leerkrachten binnen
boord te houden, dan ontstaat
opnieuw een schreeuwend te
kort, waarschuwt Walter Dres-
scher, vice-voorzitter van de
Algemene Onderwijsbond (AOb
met 75.000 leden de grootste
werknemersorganisatie. Vooral
in het voortgezet onderwijs zien
de lerarenkamers wel erg grijs.
„Binnen nu en 2010 gaat
bijna de helft met pensioen. Er
dreigt een tekort van twee
tot drieduizend leerkrachten.
Dat is een drama", aldus Dres-
scher.
De 'grijze generatie' is nog een
erfenis van voormalig minister
Deetman Van Onderwijs, die in
de jaren tachtig forse bezuinig
de. Het is tegenwoordig on
denkbaar, maar toen werd ook
het onderwijs getergd door
werkloosheid. Wie een baan
had, bleef veilig zitten waar hij
zat. De veertigers van toen na
deren nu de pensioengerechtig
de leeftijd. Verreweg het meren
deel wil halverwege de vijftig al
afbouwen en houdt het op zijn
62ste echt voor gezien.
Kunstjes
Met speciale regelingen probe
ren scholen het werk aantrekke
lijk te houden voor oudere
leerkrachten. Zo is er het bapo-
verlof (bevordering onderwijs-
participatie ouderen): 52-plus-
sers kunnen een halve dag per
week minder werken en na hun
56ste een hele schooldag min
der. „Zo hou ik het wel vol", ver
telt Bart Wessels (64), docent
Frans op het Stedelijk gymnasi
um in Breda. Ook hij behoort tot
de zeldzamen die na de vut voor
de klas blijven staan. „Ouder
zijn heeft voordelen. Al tijdens
de eerste les zie ik wie de rot jon
gens zijn. Mijn werk kost min
der energie dan vroeger. Ik ken
een aantal kunstjes, een proef
werk draai ik zo in elkaar."
Zijn leerlingen hebben geen
moeite met een 'oude vent' voor
de klas, meent Wessels. „Er is
niks conservatiever dan kinde
ren. Ze willen alles graag hou
den zoals het is. Eerstejaars vra
gen mij bij wijze van spreken of
ik er ook nog ben als ze eindexa
men moeten doen."
Oprotpremie
Jan van den Berg (69), docent
wis-, natuur- en scheikunde,
werd tien jaar geleden met een
'oprot-premie' weggestuurd
van een middelbare school in
Utrecht. De 'oude rotten in het
vak' moesten plaats maken voor
jonge, werkloze leerkrachten.
Van den Berg vervulde zijn jon
gensdroom en voer met zijn zeil-
jacht de wereld rond. Toen hij
een paar jaar geleden weer te
rugkwam in Nederland, was hij
stomverbaasd. „Ik wist niet wat
ik zag, er was een tekort aan
leerkrachten."
Van den Berg werkt al weer twee
jaar op de Amsterdamse Apol-
loschool voor voortgezet speci
aal onderwijs. Vier dagen per
week geeft hij les aan kinderen
van wie sommigen autistisch
zijn, last hebben van woord
blindheid of de hyperactivi
teitsstoornis ADHDIn tien j aar
tijd is er weinig veranderd,
vindt Van den Berg. „Kinderen
blijven kinderen. Als je niet
kijkt, gooien ze met propjes of
vliegtuigjes. Spieken blijft ook
populair. Vroeger stopten meis
jes briefjes in hun nylonkous, nu
sturen ze een sms'je naar een
slimme klasgenoot. Die mobiele
telefoons pak ik dus af. Ik heb
overwicht, dat is belangrijk.
Jonge collega's vinden kinderen
al gauw brutaal; ik zie dat an
ders. Ze zijn gewoon mondiger
geworden."
Van den Berg wil doorgaan tot
zijn 71ste. Zijn 64-jarige colle
ga's in Tilburg en Breda zijn ook
niet van plan om na hun pensi
oen de klas te verlaten. Bart
Wessels: „Als ik stop met wer
ken, moet ik verven, de tuin
spitten en fietsen. Dat zie ik niet
zitten. Weet je wat het is: als ik
met pensioen ben. heb ik nooit
meer vakantie." GPD
Meester Lambert van Poppel op
de basisschool Armhoefse Ak
ker in Tilburg. -
foto Phil Nijhuis/GPD
Er bestaan duizenden recepten
voor tomatenchutney. Ze zijn er
ook waarin geen suiker en azijn
wordt verwerkt. Of die producten
de naam chutney mogen dragen is
nog maar de vraag. Een andere
naam zal waarschijnlijk moeilijk te
vinden zijn. In Amerika geeft men
de voorkeur aan chutneys die met
groene tomaten worden bereid.
In sommige delicatessenwinkels in
ons land worden ze verkocht. De
smaak lijkt niet op onze tomaten-
chutney. Dat heeft niet alleen met
de tomaten maar ook met de overi
ge ingrediënten te maken. Boven
dien kun je in Amerikaanse chutney
vaak opmerken dat men er bind
middelen aan toegevoegd heeft.
Dat is voor een échte chutney niet
eens nodig.
Voor 5 a 6 potjes:
1 1/2 kg tomaten, ontveld; 1/2 kg
zoetzure appels, zoals goudrenet
ten; 1 grote ui, gesnipperd; 1 kleine
rode Spaanse peper, vruchtvlees
in uiterst smalle reepjes gesneden;
150 gram gedroogde (Californi-
sche) pruimen; 2 dl natuurazijn; 200
Hans Belterman
gram bruine basterdsuiker; zout; 1
eetl. fijne Franse (Dijon) mosterd,
zoals Grey Poupon.
Halveer detomaten en neem de ker
nen, het zaad en het vocht weg.
Snijd het vruchtvlees in stukjes.
Schil de appels. Snijd het vrucht
vlees in stukjes.
Schep in een pan met dikke bodem
tomaten, appels, ui, Spaanse peper
en pruimen door elkaar. Voeg azijn,
suiker en 1/2 theel. zout toe. Breng
alles, onder voortdurend roeren
aan de kook. Temper de warmte
bron en laat alles 1 uur zachtjes ko
ken. Proefde chutney en voeg even
tueel nog wat extra zout toe. Roer
daarna de mosterd er door.
Doe de chutney over in zorgvuldig
schoongemaakte potjes. Dek de
potjes af met plastic folie. Schroef
de deksels op de potjes en voorzie
ze van etiketten met vermelding
van datum en inhoud.
Bewaar de chutney op een koele,
droge en donkere plek. De chutney
is niet veel langer dan 3 weken
houdbaar.
Horizontaal:
4. Die klap komt boven de herrie
uit (8); 6. Voetzoekers die veel
bijval oogsten (8); 8. Ten eerste
beteugelen van deeltjes (6); 9.
'Grillige manier om er beter van
te worden (4); 10. In schuine
richting van het buffet (4).
Verticaal:
1. De middelen worden er heilig
van (4); 2. Pot voor de inmaak?
(9); 3. Dubbele ren in het geweer
(8); 5. Door heel weinig van de
kaart (5); 7. Geen gierige vis (3).
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL: 1. Kapok; 5. dag; 6. ere; 8. Maori; 11.
amp; 13. beo; 15. na; 16. ega; 18. kr; 19. on; 20. lo; 21. cd;
23. TIR; 25. ba; 26. hel; 28. keg; 29. eloge; 32. bio; 33. ork;
34. smaak.
VERTICAAL: 1. Kamp; 2. aga; 3. oer; 4. krib; 7. nanacht;
9. oog; 10. corsage; 12. ma; 14. ek; 16. ent; 17. air; 22. de;
24. Ino; 25. be; 27. leis; 28. kerk; 30. lom; 31. Goa.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 5. Welkompas; 6. pretnetel; 7. agressier; 8.
ongepasta.
Verticaal: 1. Bedragent; 2. ikatoenen; 3. smeerslag; 4.
naredelta.
Met deze woorden spoedde hij zich de grot uit en de rookwolken van
de kookpot kolkten hem na. „Tot ziensriep de oude dame, die hem
uitliet. „Als je het volgend voorjaar terugkomt, zal hier veel veran
derd zijn! Mijn jongen zal er een heel ander land van maken, wan
neer hij het in zijn bezit krijgt. En dat zal gebeuren, want de erf
pacht wordt natuurlijk niet op tijd ingelost. Hèhèhè!" Kwetal voel
de zich niet helemaal op zijn gemak toen hij door de kloof naar het
zuiden liep. „Erfpacht", mompelde hij. „Wat kan ze daarmee doe
len? Het is iets van heel lang geleden, en ik denk, dat het iemand
aangaat, die ik goed ken. Maar mijn denkraam is even tochtig als dit
Waaigat, en herinneringen worden er gemakkelijk uitgeblazen..."
Op dat moment wakkerde de wind plotseling aan, zodat het ventje
in een loeiende stormvlaag werd opgenomen en op zijn mantel de
kloof uitwoei. „De kloen is opengegaan", stelde hij vast. „Storm uit
het noordwesten; dat helpt om naar het zuiden te komen. Met deze
windkracht kan ik over een half uurtje Bommelstein passeren, en
dan..." Hier onderbrak hij zijn gedachtengang en er verscheen een
frons boven zijn ogen. „Bommelstein!" sprak hij tot zichzelf. „Dat
is het! Het gaat over Bommelstein! Dat is in gevaar." Daar zag het
echter nog niet naar uit. Het oude slot stond sterk en zwaar in het
noodweer, en behalve enkele dakpannen die van de torens woeien,
was er niets dat op gevaar duidde.
door Bill Watterson
HET LIJKT ALSOF HIER
EEN TAAK VOOR HEGA"
NANLIGT!^
EIGENLIJK IS
DIT HELE/HAAL
NIET ZIJN
SOORT WERK
ZE BE5CHREEF PRECIES DE
KAP EN CAPE DIE IK VOOR
JE G/EHAAKT HEB. f
NOU, DAN ZAL f
HETMïGAMAW
WEL GEWEEST ZIJN,
VERDEDIGER VAN
VRIJHEID EN
GERECHTIGHEID!
ILSE ZAL HET WEL
VERDIEND HEBBEN.
LUISTER NAAR HE. JE KUNT
IE/HAND ZO FLINK BEZEREN,
EN ALS IK OOIT HERK DAT
JE HET WEER DOET, PAK IK
VOOR ALTIJD JE PAK AF.
BEGREPEN?
ILSES /HOEDER ZEGT DAT
JE EEN SNEEUWBAL ZO GROOT
AL5 EEN BOWLINGBAL
EEN BOON OP
DAT KAN IK
NIET GEWEEST
ZIJN! IK BEN
HEEL ZACHT- 1
AARDIG.
LATEN