PZC
Bloot aan de Turkse Riviera
Comfortabele business class in de touringcar
37
Salamanca
Erfgoed
Slaaptrein
Ecotoerisme
IJsland
Legoland
zaterdag 16 februari 2002
Al jarenlang stijgt de
vraag naar naturisti-
sche reizen. Kamperen,
zwemmen, wandelen of zei
len in je blootje. Maar het
aanbod groeit niet mee. Reis
organisatie Internatuur is
daarom blij met eindelijk
een nieuwe bestemming:
Turkije.
Soms moet je een beetje geluk
hebben. Dat ondervond
reisbureau Internatuur uit Velp
gespecialiseerd in naturistische
vakanties, vorig jaar aan den lij
ve. De eigenaar van een terrein
in Beldibi, aan de Turkse Rivie
ra, stuurde een e-mailtje rond
waarin hij te kennen gaf dat hij
nog ruimte had. Internatuur
reageerde direct: kom maar op,
maar we doen alleen in blootva
kanties. Dat bleek geen pro
bleem en sinds dit jaar heeft de
reisorganisatie twee Turkse be
stemmingen. Een primeur.
„We krijgen vaker van die alge
mene mailtjes", zegt Christy-
Anne Kniestedt, dochter van In -
ternatuur-oprichtster Anneke
Schurink. „Als wij antwoorden
dat het om naturistische reizen
gaat, haken de meesten af."
Park Erman Villas in Beldibi
niet, zij het dat de accommoda
ties - veertig vrijstaande bunga
lows en vijftien vrijstaande vil
la's - dit jaar alleen voor 15 mei
en na 15 september voor naakt-
recreatie beschikbaar zijn.
„Maar de eigenaar is niet onge
negen bij voldoende belangstel
ling ook in het hoogseizoen al
leen voor naturisten open te
zijn." De tweede Turkse be
stemming, bungalowpark Sun-
dancecamp in het nabijgelegen
Tekirova, is met twintig huisjes
wel het gehele jaar voor de
blootrecreatie beschikbaar.
De twee nieuwe parken kwa
men voor Internatuur, met vijf
tien jaar de oudste naturistische
reisorganisatie in ons land, als
een geschenk uit de hemel. „Het
betekent toch dat ik een paar
duizend gasten kan boeken",
zegt Anneke Schurink. „Elk
jaar neemt de vraag toe, maar
het aanbod blijft daar ver bij
achter." Dat wijt zij voorname
lijk aan de weerstand die in veel
landen nog steeds bestaat te
genover naakt recreëren.
„Veel mensen denken daarbij
direct aan seks, maar niets is
minderwaar", zegt Christy-An
ne. Wat ook niet echt helpt zijn
strenge wetgevingen. „In Grie
kenland is het verboden, daar
mag het alleen met een vergun
ning. Die krijg je meestal niet.
Hetzelfde geldt voor Cyprus."
Ook in het katholieke Italië ko
men naaktterreinen niet echt
van de grond. In Portugal daar
entegen zit 'beweging', dat geldt
ook voor enkele Oost-Europese
landen.
Belangstelling genoeg voor na
turistische vakanties onder Ne
derlanders, zo blijkt uit een
rondje langs een aantal reisor
ganisaties. Sauna's en naakt
stranden trekken kennelijk
steeds meer mensen over de
streep. En de gespecialiseerde
reisbureaus groeien jaarlijks
mee met percentages tussen de
20 en 50. Omdat het aanbod
daarbij achter blijft, vist bijna
iedereen daarom in dezelfde vij
ver en kom je in de diverse bro
chures vaak dezelfde accommo
daties tegen.
Mede door het geringe aanbod
blijven de prijzen hoog en wordt
er bovendien steeds vroeger ge
boekt. Voor sommige bestem
mingen in het hoogseizoen moe
ten enkele reisbemiddelaars nu
al 'nee' verkopen.
„De prijs is het over algemeen
geen probleem", zegt Anneke en
zij verwoordt daarmee de me
ning van haar collega's. „Natu
ristische reizen zijn altijd al
duurder geweest dan geklede
bestemmingen, omdat het
meestal om kleinschalige terrei
nen gaat, die op fraaie plekjes
midden in de natuur of aan
mooie stranden liggen. Het is er
over het algemeen rustiger en
schoner dan op textielterreinen,
disco's en zo tref je er niet snel
aan en de sfeer is er socialer.
Mensen zijn bereid daar extra
voor te betalen."
Ook de naaktrecreant vraagt
steeds meer luxe, stelt de bran
che vast en ook hier neemt het
aantal korte vakanties toe. An
neke: „De eisen die gesteld wor
den aan sanitair worden steeds
hoger, kampeerders willen toi
let en douche het liefst in de
tent. Ook de vraag naar vliegva
kanties en luxe hotels neemt toe
Mensen met kinderen willen
animatie hebben en degenen
zonder kinderen kiezen voor
rust en natuur. En ook wij krij
gen steeds meer overwinte
raars."
Lacherig
Het profiel van de 'gemiddelde'
naakttoerist is dat van de 'ge
middelde' Nederlander, zegt
Anneke. Dochter Christy-Anne
vult aan: „Het loopt van hoog
opgeleid tot laag, van mensen
met geld tot degenen die er een
jaar voor moeten sparen. Maar
ze hebben wel elk jaar meer te
besteden. Wij krijgen opvallend
veel klanten uit het onderwijs
en de medische wereld." Anne
ke: „Wij hebben ook klanten die
niet per se bloot willen recreë
ren, maar er toch voor kiezen
vanwege de mooie locaties. En
ook mensen die wel naar een
naaktstrand willen, maar in een
niet-bloot hotel willen verblij
ven, kunnen wij helpen."
Volgens beiden voorzien de na
turistische reisbureaus in een
behoefte omdat bij de reguliere
bureaus nog vaak lacherig
wordt gedaan over naturisti
sche reizen, als ze al worden ver
kocht. „Mensen voelen zich toch
een beetje opgelaten." Interna
tuur kent een jaarlijkse groei
van zo'n 25 procent en hoopt dit
jaar de grens van duizend boe
kingen te bereiken. Een dip ken
de het bedrijf na 11 september
vorig jaar nauwelijks.
Gerard Chel
Internatuur, aangesloten bij
Natunion International, heeft
onder meer kampeer- en vlieg-
bestemmingen in Zuid-Europa,
de Canarische Eilanden, Tur
kije, het Caribisch gebied en
Australië. De prijzen variëren
van 200 euro per persoon voor
een week kamperen in Kroatië
tot 2.800 euro p.p. vooreen week
all-in in het luxueuze Grand Li-
do Braco Resort op Jamaica.
Info: tel. 026 36 17 134 en op in
ternet www.internatuur.nl
Volgens de NFN, de Nederlandse Federatie van Naturistenver
enigingen (waarvan overigens ook particulieren lid kunnen
worden) maken jaarlijks ruim 1,5 miljoen Nederlanders gebruik
van de circa honderd officiële naaktstranden langs onze kust. Veel
van de 65.000 leden bivakkeren bovendien op de 48 privé-terreinen
van de 55 naturistenverenigingen die ons land kent. Hoeveel Neder
landers jaarlijks in het buitenland naturistisch vakantievieren, is
onduidelijk. Afgaand op het stijgend aantal boekingen en volle
campings moeten dat er tienduizenden zijn, maar exacte cijfers
ontbreken.
In ons land zijn diverse 'naturistische' reisbemiddelaars actief. Een
klein aantal biedt een wereldwijd pakket, de meesten richten zich
op één of enkele landen. Ook hebben enkele Franse campings zich
verenigd om collectief gasten te werven. Een overzicht:
Internatuur te Velp, voor verschillende kampeer- en vliegarrange-
menten wereldwijd, (www.internatuur.nl, tel. 026-3617134);
Natu-Service in Utrecht, het reisbureau van de NFN. Eveneens
wereldwijde bestemmingen en verschillende arrangementen.
(www.natuservice.nl, tel. 030-2364646).
Bon'Nature camp uit Dieren verhuurt luxe bungalowtenten op ze
ven terreinen in Frankrijk en Spanje, (www.bonnature.nl, tel. 0313
450658).
Naturocamp gevestigd in Enschede, verhuurt bungalowtenten,
stacaravans, kampeerplekken, chalets, appartementen en studio's
op 10 vakantieoorden en één eigen camping in Frankrijk, (www.na-
turocamp.com, tel. 053-5388830).
A.B.C. Recro Advies uit Nieuwerkerk, hoofdzakelijk verhuur van
caravans en appartementen in Kroatië, (www.abcrecro.nl, tel.
0111-647277).
Bare Holidays, uitsluitend gericht op Australië en Nieuw-Zee-
land. (www.bareholidays.nl, tel. 020-7721484).
NatuTravel uit Purmerend, per 1 januari gestart, biedt arrange
menten voor Frankrijk, Griekenland, Kroatië en Spanje, (www.na-
tutravel.nl, tel. 0299-47 21 74).
De luxe en ruimte van busi
ness class in het vliegtuig,
maar dan in de bus. Volgens De
Jong Intra Vakanties is daar een
markt voor. Vanaf april gaan
hun super-de-luxe bussen rij
den. Wij maakten alvast een
proefritje.
Nee, vervoer zoals vroeger op
schoolreisjes, met z'n vijftigen
op hardleren, plakkerige bank
jes in één bus, dat kennen we
niet meer. Bussen zijn in de loop
der tijd veel luxer geworden:
meer ruimte, meer comfort. En
busreizen wei'den er ook naar
genoemd: Comfort Class, Royal
Class.
Maar het kan allemaal nog be
ter, mooier en luxueuzer en
daarom gaat reisorganisator De
Jong Intra Vakanties vanaf
april op een groot aantal ti'ajec-
ten de Business Class-touring-
car inzetten. Een nieuwe bus
met slechts dertig zitplaatsen,
tien rijen van twee aan de ene
kant en tien eenpersoons stoe
len aan de andere kant. Daar
tussen een heel breed midden
pad.
Dat is dus echt héél luxe reizen,
zo bleek tijdens een proefrit tus
sen Eindhoven en Maastricht -
vice versa - in aanwezigheid van
Coby van Dongen, commercieel
directeur van De Jong Intra en
Dolf Beuk, algemeen directeur
van Beuk Touringcars.
Voor mensen die wel eens per
vliegtuig op vakantie gaan en
vanuit die altijd veel te krappe
stoeltjes jaloers naar het veel
duurdere maar ook veel comfor
tabelere business class-com-
partiment geloerd hebben, kan
de droom om ook eens zo gerief
lijk te kunnen reizen nu in ver
vulling gaan, al is het dan in een
bus.
Het zitvlak van de business
class-fauteuils is 50 centimeter
breed, tien centimeter meer dan
gebruikelijk. De beenafstand is
94 centimeter. De stoelen zijn
voorzien van voetsteunen, en ze
zijn uiteraard verstelbaar, maar
dankzij al die ruimte is er geen
kans datje in slaapstand op de
schoot van je achterbuurman
terecht komt. De stoelen zijn
ook plezierig bekleed en ge
vormd voor j e slaperige hoofd is
altijd een lekker plekje te vin
den.
Dolf Beuk, die rond het konink
lijk huwelijk van Willem -
Alexander en Maxima dagen
De nieuwe bus telt slechts dertig zitplaatsen in een zogeheten een-
twee-opstelling. foto GPD
lang 25 bussen inzette voor het
vervoer van VIP's, zegt niet zon
der trots dat de business class-
bus een door Beuk zelf ontwik
keld concept is. In wezen geba
seerd op de 'VIP-bus' zoals die
in 1962 gebruikt werd om de ko
ninklijke gasten van koningin
Juliana en prins Bernhard bij
him 25-jarig huwelijk te vervoe
ren. Dat was al een bus met de
zogenoemde een-twee-opstel-
ling. Veel gasten, die in de de
cennia erna, bij ontvangsten en
dergelijke, in dit type bus te
recht kwamen, zeiden: „In zo'n
bus zou ik óók wel op vakantie
willen gaan." Dat deed Beuk,
mede-aandeelhouder trouwens
van De Jong Intra, besluiten de
ze touringcar voor de vakantie-
markt te gaan ontwikkelen: met
plaats voor dertig in plaats van
vijftig personen.
Excursiereizen
Ze worden gebouwd bij de Bel
gische bussenf abrikant Van
Hooi en er zijn er inmiddels drie
in gebruik voor Japanse toeris
ten die ons land bezoeken. In
april gaat De Jong Intra er dus
mee van start, in eex*ste instantie
voor de excursiereizen en voor
de rondreizen door Frankx-ijk,
Oostenrijk, Zwitserland, Span
je, Griekenland, Italië, Groot
Brittannië en Ierland.
Van de reizen met de Business
Class-bus van Beuk maakt De
Jong Intra Tours Golden Class-
reizen door er ook verder de no
dige luxe aan te vex'binden: van
koffie of thee met gebak bij het
vertrek uit Den Bosch tot vier-
sterrenhotels onderweg, en geen
'allemaal tegelijk met elkaar
aan tafel-toestanden'. Meer pri
vacy dus.
En voor het steeds grotere aan
tal 'singles' dat op vakantie
gaat, er hoeft geen eenpersoons
kamertoeslag betaald te wox~-
den. Hoewel zo'n Golden Class-
reis uiteraard wel wat meer kost
dan een 'normale' krijg je daar
dus wel wat voox\ Een 15-daagse
Golden Class Grand Tour-rond
reis door Frankrijk kost 1820
eux-o inclusief de overnachtin
gen, halfpension en de excur
sies.
Dolf Beuk: „Ik heb vextrouwen
in deze bus, dit kan niet mis
gaan. Mensen krijgen echt waar
voor hun geld. Van degenen die
er al mee gereisd hebben, is er
bijna niemand geweest die te
leurgesteld was. En op deze ma
nier krikken we het non-imago
van de touringcar-branche,
waar we toch nog steeds last van
hebben, ook behoorlijk op."
Rob de Vries
Meer informatie over de Golden
Class-reizen met de Business
Class-touringcar is te krijgen
bij De Jong Intra Vakanties, Ha
venkade 1, 2984 AA Ridder
kerk, tel. 0180-45 77 77,
www.dejongintra.nl (e-mail: in-
formatie@dejongintra.nl).
Net als de Vlaamse stad
Brugge is Salamanca dit
jaar Culturele Hoofdstad van
Europa. Er worden ruim twee
honderd concerten, theater-,
dans- en opex-a voorstellingen
gegeven. Daarnaast zijn er 52
exposities. Veel muziekvoor-
stellingen zijn gewijd aan de ba
rok.
Toch vermeldt de lijst van op
tredende artiesten zeer gemeng
de stijlen en namen, variërend
van José Carreras en Montserrat
Caballé (klassiek), tot Van Mo-
risson en Patti Smith (pop) en
Barbara Hendricks (jazz).
Meer informatie via de website
www.salamanca2002.es
Unesco heeft de Spaanse stad
Aranjuez geplaatst op de
lijst van Werelderfgoederen
Aranjuez ligt cix-ca vijftig kilo
meter ten zuiden van Madrid,
aan de rivier de Taag. Het opval
lendste bouwwerk in de stad is
het koninklijk paleis met de vele
tuinen. Al sinds de vijftiende
eeuw is Aranjuez de residentie
van de koningen van Spanje.
Spanje kent inmiddels 39 plaat
sen die op de Unesco-lijst staan,
De ANVR, de overkoepelen
de organisatie van tourope
rators, en reizigersorganisatie
Rover zijn verre van gelukkig
met het besluit van de NS om de
slaaptreinen te schrappen. Per
15 maart stopt de winterse Al
pen Expres, en in oktober komt
een einde aan de zomerse auto-
slaaptrein. Van beide treinen
maken gemiddeld 30.000 men
sen gebruik, aantallen die bo
vendien groeien. Toch is dat vol
gens NS te weinig om rendabel
te opereren. KNVBusvervoer,
de werkgeversorganisatie in het
besloten busvervoer, heeft in
middels laten weten dat de tou
ringcar een uitstekend alterna
tief kan zijn voor de slaap- en
fietstreinen. Wel moeten er dan
circa tien nieuwe, aangepaste
bussen komen.
De Verenigde Naties hebben
het jaar 2002 officieel uit
geroepen tot 'Jaar van het Eco
toerisme'. Hoogtepunt moet de
eerste wereldtop over ecotoeris
me worden, van 19 tot 22 mei in
de Canadese stad Québec. Au
stralië heeft reeds op 5 februari
de aftrap gegeven voor het eco-
toerisme. Dat gebeurde in het
Zuid-Australische Coorong
National Park.
Australië beschikt over veertien
x-egio's, die op grond van hun
unieke biologische betekenis
door de Unesco als gebieden van
het werelderfgoed worden er
kend. Het zijn er meer dan waér
ook op onze aardbol.
Dit jaar zijn er ruim zestig grote
evenementen die in het teken
staan van ecotoerisme, zoals de
opening van een tentenkamp -
in haiTtionie met het milieu - bij
Ayers Rock (Uluru) door Voy
ages Hotels and Resorts.
Meer informatie: www.austra-
lia.com
Ervaren skiërs die toe zijn aan
een nieuwe uitdaging, kun
nen deelnemen aan de Arctic
VolcanoeRace in IJsland. Teams
van twee personen leggen een
crosscountryparcours af van ze
ventig kilometer door sneeuw
en ijs, langs vulkaankratex-s, ra- 1
vijnen en over bergen tot 1100
meter hoogte.
De race heeft plaats op 16 en 17
maart. Er wox-dt overnacht in
een berghut en gebaad in een
warmwaterbron. Meer infor
matie: IJslands Verkeersbu
reau, Muntplein 2,1012 WR
Amsterdam, tel. 020-5213955.
Het tijdschrift Iceland Review
kan sinds dit jaar ook via inter
net gelezen .worden: www.ice-
landreview.com
Het attractiepark Legoland
in het Deense Billund legt
momenteel de laatste hand aan
een nieuwe attractie. Als op 23
maart het park heropent, moet
de turbo-roetsjbaan X-treme
Racers klaar zijn. Deze acht
baan is bedoeld voor zowel kin
deren als volwassenen. Lego-
land boekte vorig seizoen met
bijna anderhalf miljoen gasten
het op een na beste bezoekers
aantal uit de 33-jarige geschie
denis. Vooral het aantal be-
drijfsuitstapjes steeg sterk.
Meer informatie: tel. 0045 75 33
13 33, www.legoland.dk
Naturisten kunnen dit jaar voor het eerst via een reisbureau terecht aan de Turkse Riviera.
Turkije