Verzet tegen slikken Duits tekort
Vliegramp in West-Iran eist
ruim honderd mensenlevens
Ook ex-topman Lay zelf zwijgt over Enron
Gletsjers in Alpen
verdwijnen als
sneeuw voor de zon
China zet westerse
Falun Gongers uit
Pakistan onderschept Boeddha's
Beloning voor tip geroofde gsm's
Hennepkwekers vast in Bazel
Oudste pinguïn overleden
Journalist bekent overdrijving
Liberalen in Europarlement boos over afzien van officiële waarschuwing
Belgische politie
vergat gevangene
Zweden geeft
neutraliteit op
Unicef berispt
Nederland om
verdrag over
kindsoldaten
Rechter laat vermeende terrorist vrij
Adviseur berooft
21 banken Italië
Brussel steunt
illegale tipgevers
woensdag 13 februari 2002
LONDEN - De Pakistaanse douane heeft achttien waarde
volle Boeddhabeelden onderschept, voordat ze het land uit
gesmokkeld konden worden. De gestolen beelden zaten in een
metalen koffer die de douane op het vliegveld van Peshawar,
bij de Afghaanse grens, in beslag nam, verklaarde een woord
voerder gisteren tegenover de Britse omroep BBC.
De waarde van de beelden, waarschijnlijk gestolen bij arche
ologische opgravingen, loopt in de miljoenen euro's. De beel
den stammen volgens een hoogleraar aan de Universiteit van
Peshawar uit de tweede eeuw. anp
LONDEN - Gsm-fabrikant Samsung looft 200.000 pond
(325.000 euro) uit voor informatie over de roof van 26.000 ge
avanceerde mobiele telefoons uit een opslagruimte bij Lon
den, heeft de Britse politie gisteren bekendgemaakt.
De partij heeft een waarde van 4,2 miljoen pond (6,82 miljoen
euro). Samsung heeft de gestolen telefoons gedeactiveerd,
waardoor zij in elk geval in Groot-Brittannië niet meer bruik
baar zijn.
De politie denkt dat de Samsung A-300's zondagavond zijn
ontvreemd. De diefstal werd maandag ontdekt, enkele uren
voordat het hoofd van de Londense politie, John Stevens,
maatregelen aankondigde tegen de diefstal van gsm's. ap
MÜNCHENSTEIN - De Zwitserse politie heeft twee Neder
landers gearresteerd die in de buurt van Bazel een hennep
kwekerij runden. De politie kwam de Nederlanders van 35 en
37 jaar vorige maand op het spoor. In de hal die zij hadden ge
huurd werden 2800 hennepplanten en 56 kilo marihuana ge
vonden.
In hetzelfde kanton ontdekte de politie nog een plantage, die
werd gerund door drie Zwitsers. De Zwitsers hadden 1,5 ton
marihuana klaar liggen voor de verkoop.
De totale straatwaarde van de drugs bedroeg tien miljoen
frank (6,7 miljoen euro). ap
TOKIO - In Japan is de, volgens zijn oppassers, oudste dieren
tuin-pinguïn ter wereld gestorven. Ginkichi was ongeveer 41
jaar oud. Naar menselijke maatstaven is dat 140 tot 150 jaar.
Het pinguïnmannetje overleed aan ouderdomsverschijnse-
len. Sinds december ging zijn gezondheid achteruit. De 95
centimeter grote pinguin was op het laatst vrijwel blind.
Ginkichi verbleef in de dierentuin van Nagasaki, nadat hij in
1962 op Antarctica was gevangen.
De oppassers bereiden een herdenkingsdienst en een fototen
toonstelling voor. Volgens het Japanse persbureau Kyodo wil
len ze Ginkichi laten opzetten. dpa/anp
LONDEN - Een correspondent van de Britse krant The Inde
pendent heeft bekend dat hij de omstandigheden van zijn ar
restatie op 4 februari in Zimbabwe enigszins heeft aangedikt.
De 30-jarige Basildon Peta had eerder tot in detail over zijn
'nachtmerrie' verhaald.
Gisteren bekende de verslaggever, volgens de krant The Ti
mes, een en ander te hebben overdreven. Hij had eerder ver
teld in een 'walgelijke cel' te zijn 'gegooid' waar hij 'een eeu
wigheid' had moeten wachten en 'een lange nacht' tegemoet
ging.
Maar volgens The Times heeft hij nu gezegd dat hij eigenlijk
maar een paar uur had vastgezeten voordat hij werd vrijgela
ten voor een medische behandeling. afp
l van onze redactie buitenland
BRUSSEL - Dc liberale fractie
in het Europees Parlement vindt
dat de EU-ministers van Finan
ciën gisteren ten onrechte heb
ben geweigerd Duitsland en
Portugal een officiële waar
schuwing te geven voor hun be
grotingsbeleid. Volgens fractie
leider Graham Watson zullen de
burgers en de financiële mark
ten dit terecht zien als een 'ty-
pisch voorbeeld van euroge-
knoei'.
De Europese Commissie had de
I EU-ministers aanbevolen
Duitsland en Portugal op de
vingers te tikken, omdat hun be-
ar, grotingstekort in de buurt van
de bovengrens van 3 procent
j dreigt te komen. Maar Duits
land, de grootste EU-lidstaat,
maakte zoveel misbaar dat de
meeste landen clit niet meer
aandurfden.
De EU-ministers zagen gisteren
I unaniem af van een officiële
n waarschuwing. De Europese
v Unie neemt genoegen met de
plechtige belofte van Berlijn om
snel financieel orde op zaken te
stellen. Minister Zalm (Financi-
en) is tevreden met de toezeg
gingen van zijn Duitse collega
Eichel. Die beloofde dat Duits
land zich strikt zal houden aan
de regels die gelden voor de eu-
I rolanden. Alle meevallers wor-
I den ingezet voor vermindering
van het tekort en in 2004 is de
begroting in evenwicht, aldus
Eichel.
Zalm noemde de verklaring een
BRUSSEL - De politie van de
Brusselse gemeente Anderlecht
heeft een dakloze man drie da
gen zonder eten of drinken in de
cel laten zitten.
De politie zei gisteren dat de
man was opgepakt bij een
nachtopvangcentrum dat geen
plaats meer voor hem had. Tij
dens de overdracht aan de och
tendploeg hadden agenten in de
cel moeten kijken, maar zij ver
gaten dat. Hij werd uiteindelijk
ontdekt toen een agent iemand
anders in de cel wilde zetten. AP
'heel goed' resultaat. „Alles was
de Commissie wilde staat erin,
alleen het woord 'waarschu
wing' ontbreekt." Volgens de
minister is de hardheid van de
euro meer gebaat bij dit soort
'snelle antwoorden' door het be
trokken land zelf, dan bij een of
ficiële waarschuwing uit Brus
sel.
Zalm verheelde niet dat de dis
cussie tussen de EU-ministers
bijzonder hard en moeizaam
was geweest. ,,In het Kremlin
noemden ze dat vroeger een
'openhartig' debat. "Hij hekelde
de kritiek van bondskanselier
Schroder op de Commissie. Dat
Schroder desondanks zijn zin
kreeg, had een puur praktische
reden. „Verdeeldheid tussen de
EU-ministers is pas echt scha
delijk voor de euro", aldus
Zalm.
Eichel wees de Commissie als
hoofdschuldige aan voor de
weken durende ruzie tussen
Brussel en Berlijn. „Ik beloof
vandaag niet meer dan ik drie
weken geleden al deed. De Com
missie had er goed aan gedaan
daar eerder naar te luisteren.
De liberale fractievoorzitter
Watson pleit ervoor het stabili
teitspact, dat voorschrijft aan
welke regels de twaalf eurolan
den zich moeten houden, nog
eens onder de loep te nemen. De
Brit wijst er ook op dat de twaalf
eurolanden de beslissing over
Duitsland en Portugal maan
dagavond al hebben genomen,
terwijl dat eigenlijk gisteren
had moeten gebeuren door de
ministers van alle vijftien EU-
lidstaten.
Ierland
WD-Europarlementariër Jules
Maaten, wiens partij net als D66
deel uit maakt van de liberale
fractie, wijst erop dat Ierland
vorig jaar wel een gele kaart
heeft gekregen van de EU omdat
het te weinig deed om zijn infla
tie te beteugelen. Maaten heeft
er 'grote moeite' mee dat Duits
land bij een zwaarder vergrijp
vrijuit gaat.
PvdA-Europarlementariër Ieke
van den Burg heeft wel begrip
voor de coulante houding tegen
over Duitsland. Dit land heeft
volgens haar veel te lijden gehad
onder de economische terug
gang. anp/gpd
Lay verlaat de zaal nadat hij de senaatscommissie liet weten niet te antwoorden op vragen over de ondergang van zijn concern.
foto Larry Downing/RTR
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De voormalige topman
van het energieconcern Enron, Kenneth
Lay, heeft gisteren zoals verwacht in het
Amerikaanse Congres niets willen zeggen
over de ondergang van zijn concern. Hij be
riep zich op het recht om te zwijgen, zoals is
vastgelegd in de Amerikaanse Grondwet.
Lay verscheen gisteren voor de Senaats
commissie voor Handel omdat hij vorige
week was gedagvaard. Hij zei dat hij moeite
had met zijn zwijgrecht, omdat het daar
door lijkt dat hij iets te verbergen heeft. Hij
kon echter naar eigen zeggen niet tegen het
advies van zijn advocaat ingaan.
Voordat Lay formeel aankondigde dat hij
zich op de Grondwet zou beroepen, moest
hij anderhalf uur kritiek van senaatsleden
aanhoren. Senator Peter Fitzgerald, eenRe-
publikein uit Illinois, vergeleek Lay met
Charles Ponzi, die in de jaren twintig met
een soort piramidespel met aandelen als
fraudeur te boek kwam te staan.
De Senaat wil weten wat Lay wist van de
schimmige transacties die Enron vorig jaar
in de afgrond stortten. The Wall Street Jour
nal maakte gisteren melding van een docu
ment met Lay's handtekening, waarin een
financiële constructie met dochteronderne
mingen wordt goedgekeurd. De oud-be
stuursvoorzitter heeft tot dusver ontkend
dat hij iets te maken had met de constructies
die zijn mededirectieleden uitdokterden om
de omzet en de winst van Enron op te krik
ken.
Lay is de zesde getuige in de Enron-zaak die
zijn lippen op elkaar houdt. Vorige week
wilde de voormalige financieel directeur
van het concern, Andrew Fastow, helemaal
niets zeggen. Jeffrey Shilling, die amper een
half jaar leiding heeft gegeven aan Enron,
wilde wel antwoorden op vragen van het
Congres, maar hij kreeg daarna veel kritiek
omdat hij niet geloofwaardig overkwam.
Morgen wacht Lay ook nog een hoorzitting
van een energie- en handelscommissie van
het Huis van Afgevaardigden. Waarschijn
lijk zal de man die Enron groot maakte, dan
ook zwijgen. anp/rtr/afp
door Bob Kroon
GENÈVE - De Alpengletsjers
smelten weg. In Zwitserland
hebben de beroemde Rhöne- en
Aletschgletsjers de laatste 15
jaar eenvijfde van hun volume
verloren. Geen twijfel mogelijk
dat de roemruchte klimaatver
warming hier toeslaat, zegt de
World Glacier Monitoring Ser
vice (WGMS) van de Universi
teit van Zürich, die namens de
Wereld Meteorologische Orga
nisatie van de Verenigde Naties
het afkalven van de gletsjers
over het hele aardoppervlak re
gistreert.
Als het zo doorgaat, aldus de
WGMS-experts, dan zijn in
2050 alle gletsjers in de Europe
se Alpenketen verdwenen. Het
verschijnsel is vooral in deze on
gewoon zachte winter niet
moeilijk te verklaren. Door de
geringe sneeuwval in de Alpen
- krijgen de ijstongen van de glet
sjers een grijsblauwe tint.
Sneeuwitte gletsjers kaatsen de
zonnestraling vrijwel volledig
terug, maar 'naakte' ijsmassa's
absorberen de zonnewarmte,
waardoor het smeltproces ver
snelt. En door de klimaatver
warming komt de sneeuwgrens
STOCKHOLM - Zweden geeft
zijn neutraliteit op. Dit blijkt
uit de nieuwe defensiepolitiek
die gisteren openbaar werd ge
maakt. Het Scandinavische
land wil samenwerken met an
dere landen om toekomstige
veiligheidsbedreigingen het
hoofd te kunnen bieden.
Zweden heeft sinds 1813 geen
oorlog meer gevoerd. afp
steeds hoger te liggen, zoals ie
dere wintersporttoerist dit sei
zoen heeft kunnen constateren.
Waar vroeger sneeuw viel, krij
gen de gletsjers nu regen te
incasseren, hetgeen het smelt
proces ook nog stimuleert.
„Gletsjers zijn perfecte baro
meters voor klimaatverande
ringen", aldus WilfriedHaberli,
directeur van de WGMS. „Sinds
de laatste ijstijd zijn alle Euro
pese gletsjers, met uitzondering
van die in Noorwegen, geleide
lijk gekrompen, maar er waren
fluctuaties. Sinds 1900 is er een
geleidelijke teruggang gemeten,
maar die kwam in 1920 en 1970
tijdelijk tot staan. De laatste
twintig jaar is de afkalving ech
ter in een stroomversnelling ge
raakt."
„Als het zo doorgaat", waar
schuwt de glacioloog Haberli,
„dan zijn we in 2025 de helft van
onze gletsjers kwijt en tegen
2050 zullen de meeste Al
pengletsjers verleden tijd zijn
geworden. Als de sneeuwgrens
zo'n honderd meter naar boven
opschuift, dan is een gletsjer ten
dode opgeschreven, want het is
de eeuwige sneeuw, die de ijs
massa's van de gletsjer voedt en
in stand houdt."
Watertoren
De sneeuwval in de Alpen en het
wel en wee van de Alpenglet
sjers beïnvloeden rechtstreeks
cïe waterhuishouding van de
West-Europese laagvlakten,
Nedeiiand niet uitgezonderd,
zegt de Wereld Meteorologische
Organisatie, want de Alpen-
boog is de 'watertoren' van
West-Europa. Het smeltproces
van de sneeuwlaag in het voor
jaar reguleert de watertoevoer
naar de Rijn en andere rivier
bekkens en iedere verstoring
kan overstromingen, maar ook
waterschaarste in de zomer te
weegbrengen. GPD
(Advertentie)
Lofti Raissi en zijn vrouw na de voorlopige vrijlating van de piloot door een rechtbank in Londen.
foto Adam Butler/AP
doeling mensen om het leven te brengen. De VS
zullen wegens gebrek aan bewijs niet om de uitle
vering van Loftie Raissi vragen. Wel lopen er nog
onderzoeken tegen Raissi op grond van overtre
ding van Amerikaanse immigratieregels en het
indienen van een vervalste aanvraag voor een
vliegbrevet.
De Britse rechter Workman zei dat de beschuldi
ging van de Verenigde Staten dat Raissi contacten
had met terroristische organisaties niet langer
'geloofwaardig' is. De Algerijn moest als borgsom
ruim 16.300 euro betalen. Ook moest hij zijn pas
poort inleveren en mag hij geen visa aanvragen.
Op 28 maart moet hij weer voor de rechter ver
schijnen. rtr/afp/Anp/ap
van onze redactie buitenland
LONDEN - Een rechtbank in Londen heeft giste
ren de Algerijnse piloot Lofti Raissi op borgtocht
vrijgelaten tot 28 maart. De Amerikanen zien
Raissi als een van de hoofdverdachten van de aan
slagen van 11 september in New York en Washing
ton.
De Algerijnse piloot werd vorig jaar september in
Groot-Brittannië opgepakt. Hij wordt ervan ver
dacht dat hij vliegles heeft gegeven aan de daders
van de aanslagen in de VS die daarbij om het leven
kwamen. Raissi werd vorig jaar voorgeleid en
aangeklaagd wegens samenzwering met de be-
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
0800 - 0231 231 (GRATIS)
van onze redactie buitenland
TEHERAN - Een ongeluk met
een Iraans passagiersvliegtuig
heeft gisteren 117 mensen het
leven gekost. Dat hebben de au
toriteiten in Iran bekendge
maakt. Het toestel vloog tegen
een berg in het westen van het
land. De oorzaak van het onge
luk is nog niet bekend.
De meeste passagiers van het
toestel waren Iraniërs. Op de
passagierslijst stonden echter
ook de namen van vier Span
jaarden. Een medewerker van
de Spaanse ambassade zei dat
de vier voor het elektriciteitsbe
drijf Fagor werkten. De Iraanse
autoriteiten hebben niet beves
tigd dat de vier Spanjaarden in
het vliegtuig zaten.
Het ongeluk gebeurde in berg
achtig gebied bij de stad Khor-
ramabad. Bewoners in het ge
bied zeiden een luide explosie te
hebben gehoord. De wrakstuk
ken van het toestel zijn inmid
dels gevonden in moeilijk toe
gankelijk gebied. In verband
met sneeuwval wordt het voor
reddingswerkers een hele toer
de rampplaats te bereiken.
Het toestel, een Toepolev 154,
was bezig met een binnenlandse
vlucht van de hoofdstad Tehe
ran naar Khorramabad. Het
ging om een vliegtuig van Iran
Air Tours, dat verbonden is met
de nationale luchtvaartschap
pij Iran Air. In een Toepolev 154
is plaats voor 148 passagiers.
Iran heeft een verouderde lucht
vloot met veel oude Boeings die
vóór de Iraanse revolutie van
1979 zijn gebouwd, Iran kan
moeilijk aan onderdelen komen.
Tegen Teheran zijn sinds 1996
Amerikaanse sancties van
kracht, omdat het land het ter-
DEN HAAG - Ook Nederland
moet het nieuwe internationale
kindsoldatenverdrag ratifice
ren dat gisteren van kracht is
geworden. Dat vinden Unicef
Nederland en Save the Children
Nederland.
Het verdrag verbiedt deelne
mende landen en rebellengroe
pen om minderjarigen in te zet
ten bij militaire conflicten. Nog
79 landen, waaronder Neder
land, die een protocol daartoe in
mei 2000 ondertekenden, moe
ten het ratificeren.
Het internationale verdrag
staat werving toe vanaf 16 jaar
en daadwerkelijke militaire in
zet vanaf 18 jaar. Unicef Neder
land, maar ook de Tweede
Kamer (in een breedgesteunde
motie uit 2000) willen dat
staatssecretaris Van Hoof van
Defensie echter ook bij de wer
ving uitgaat van minimaal 18
jaar. Maar Van Hoof wil wegens
een personeelstekort ook 17-ja
rigen kunnen werven.
Ook Unicef Nederland houdt
vast aan die grens van 18 jaar.
„Om een geloofwaardig voor
vechter te zijn, moet Nederland
de lat hoog leggen: geen werving
en geen inzet van kinderen in
het leger", stelde gisteren Uni
cef Nederland-directeur Henk
Franken.
Wereldwijd vechten ongeveer
300.000 kinderen in ruim 35
landen in regerings- of rebellen
legers. anp
rorisme zou steunen. Boeing
kan daardoor geen nieuwe toe
stellen verkopen aan het land.
Iran Air Tours least voor het me
rendeel toestellen van voorma
lige sovjetrepublieken.
In mei vorig jaar kwamen dertig
mensen om toen een toestel in
het noorden van het land neer
stortte. Onder de slachtoffers
waren toen de minister van
Transport en zeven parlementa
riërs. Iraanse parlementsleden
dringen sinds dat ongeluk aan
op strengere veiligheidsmaatre
gelen in de luchtvaart.
rtr/afp/efe/anp
van onze redactie buitenland
PEKING - China heeft gisteren
een Canadese en een Ameri
kaanse aanhanger van de ver
boden Falun Gong-beweging
het land uitgezet. Zij hadden
maandag, de Chinese Nieuw
jaarsdag, een spandoek op het
Tienanmenplein ontvouwd.
Daarop stond te lezen dat de
zelfverbranding van vermeende
Falun Gongers vorig jaar een
opzetje van de Chinese geheime
dienst was.
Een woordvoerster van het mi
nisterie van Buitenlandse Za
ken in Peking zei gisteren dat de
Canadees Jason Loftus en de
Amerikaan Levi Browde inmid
dels het land hebben verlaten.
Precies een jaar geleden hadden
vijf zogenaamde volgelingen
zich op het Tienanmenplein in
brand gestoken. Twee van hen,
een twaalfjarig meisje en haar
moeder, kwamen om het leven.
Falun Gong ontkende dat de vijf
volgelingen waren.
Gruwelijk
De Chinese autoriteiten hebben
beelden van de zelfverbranding
op het Plein van de Hemelse
Vrede gebruikt in een media
campagne tegen de Falun
Gongbeweging, die in 1999
werd verboden. De gruwelijke
TURIJN - Een welgestelde fi
nancieel adviseur uit het Itali
aanse Turijn heeft in enkele
maanden 21 banken overvallen.
Na zijn aanhouding zei de 37-
jarige overvaller dat hij op deze
wijze uit zijn depressie wilde
komen, waarin hij was geraakt
na zijn scheiding.
„Ik was op zoek naar intense ge
voelens om aan het zwarte gat
van de depressie te ontkomen",
liet hij weten De overvaller
voerde zijn werk in stijl uit. Hij
reed met een Maserati naar de
beoogde bank. Bij de overval ge
bruikte hij een speelgoedpis
tool. Na afloop keek hij toe hoe
politiewagens naar de plek van
het misdrijf scheurden. ..Bank
roof werd voor mij een slechte
gewoonte", aldus de dader.
Volgens de Italiaanse media gis
teren maakte de financieel ad
viseur bij elke overval 5000 tot
110.000 euro buit. De politie
pakte hem nadat hij binnen
veertig minuten twee banken
had beroofd. dpa
beelden werden meermalen ge
toond op de staats-tv in een po
ging de publieke opinie te beïn
vloeden.
Voor hun arrestatie hadden Lof
tus en Browde een persconfe
rentie voor de buitenlandse pers
in een hotel belegd. Daar toon
den zij een video-opname van de
zelfverbranding waaruit blijkt
dat er sprake is van betrokken
heid van de Chinese geheime
dienst. Op de video is te zien dat
een van de slachtoffers door een
politieman werd gedood.
Vorig jaar november zette China
35 buitenlandse aanhangers het
land uit nadat zij op het Tienan
menplein hadden gedemon
streerd. Een Canadese vrouw
overkwam vorige maand het
zelfde. rtr
BRUSSEL - De Europese Com
missie stelt voor dat illegalen
die de politie helpen bij het op
rollen van bendes mensensmok
kelaars, een tijdelijke verblijfs
vergunning krijgen.
Mensen die ieder moment het
land kunnen worden uitgezet,
zijn niet geneigd naar de autori
teiten te stappen, is de redene
ring van Brussel.
De Europese ministers moeten
zich nog buigen over het voor
stel. De Commissie pleit voor
een legaal verblijf van twee keer
zes maanden.
Wat er met de illegaal gebeurt
nadat de mensensmokkelaars
achter de tralies zitten, kon een
woordvoerder van de Commis
sie niet zeggen. „Hij kan na
tuurlijk een permanente status
aanvragen", zei hij. eraan toe
voegend dat er geen garantie is
dat dat verzoek wordt ingewil
ligd. anp
Advertentie
Vandaag kijkdag
13 februari 10.00-20.00 uur
(donderdag kijkdag 10.00-13.00 uur)
Kunst- en Antiek-
VEILING
14 februari, aanvang 13.30 uur
ZEEUWS VEILINGHUIS
Herengrachl 74, Middelburg
Tel. 0118-650680
