F ranse minister veegt
vloer aan met de VS
PZC
Sudetenduitsers trekken weer aan bel
Het beest blijft onbestraft
fiÉBf mwrn
Kir w s w
If w
Y H
ik Hf V
Argentinië schrapt
stevig in uitgaven
Védrine: Simplisme hypermacht bedreigt wereld
Radioactieve
containers in
Georgië zoek
Raketten bij
Nabloes
onderschept
Topman Belgische
voedselautoriteit weg
Saluutschoten ter ere van Elizabeth II
s
r'
ml /|2 JJL F iJJ
Dood Papoea-leider onderzocht
Joyrider (14) maakt dodenrit
Marihuana maakt depressief
Politiebescherming voor Valentijn
Baby heet Wegversperring
President Clinton zou
het goed met Milosevic
hebben kunnen vinden
Activist Bove moet toch zitten
donderdag 7 februari 2002
van onze redactie buitenland
PARIJS - De wereld wordt be
dreigd door het 'simplisme' van
de Verenigde Staten. Dat heeft
de Franse minister van Buiten
landse Zaken Védrine gisteren
in een vraaggeprek gezegd. Hij
laat zich vernietigend uit over
de Amerikaanse buitenlandse
politiek.
TBILISI - De regering van Ge
orgië heeft gisteren gezegd te
zoeken naar twee containers
met radioactief materiaal die
ergens in een bergachtig gebied
in het westen van het land moe
ten staan.
Twee identieke containers zijn
begin deze week geborgen. Soso
Kakoesjadze, hoofd van de af
deling nucleaire veiligheid van
het ministerie van Milieu, zei
dat pas vanaf het voorjaar in
tensief naar de vermiste contai
ners met strontium-90 zal wor
den gezocht. De containers
werden tijdens de sovjettijd ge
bruikt voor de opwekking van
stroom bij de aanleg van een
stuwdam. Het Russische minis
terie van Atoomenergie zegt dat
sovjetingenieurs acht nucleaire
'objecten' hebben achtergela
ten, waarvan er volgens Ka
koesjadze nu zes zijn geborgen.
Hij sloot niet uit dat er nog meer
kernmateriaal rondslingert,
met name op voormalige bases
van het sovjetleger in Georgië.
De regering verzekert dat het
materiaal niet in handen kan
vallen van terroristen, maar de
grootste uraniumroof aller tij
den had plaats in Georgië, waar
de politie vorig jaar drie man
nen arresteerde die 1,7 kilo pro
beerden te slijten aan kopers in
Turkije. AP
JERUZALEM - Israëlische
soldaten hebben gisteren ten
noorden van de autonome Pa
lestijnse stad Nabloes, op de
Westelijke Jordaanoever, een
vrachtwagen aangehouden die
raketten vervoerde van het type
Qassam 1.
Dit hebben bronnen binnen het
Israëlische leger gemeld. In de
vrachtwagen werd volgens de
zelfde bronnen ook een 'aan
zienlijke hoeveelheid' wapens
aangetroffen. De raketten wa
ren verstopt tussen een lading
groenten.
Volgens de Israëlische legerra-
dio is het de eerste keer dat
raketten van dit type worden
aangetroffen op de Westelijke
Jordaanoever. Tot nu toe wer
den ze alleen gebruikt voor aan
vallen op Israëlische doelen in
de Gazastrook.
Controlepost
De Israëlische politie heeft gis
teren in een lijnbus vlakbij Jeru
zalem een man gearresteerd die
explosieven om zijn lijf droeg.
De bus was op weg van de joodse
nederzetting Maale Adumim
naar Jeruzalem, maar de chauf
feur stopte onderweg bij een
controlepost en vertelde de poli
tie dat hij een verdachte man
aan boord van zijn bus had zien
gaan. Toen de politie pools
hoogte ging nemen, ontstond
een worsteling en werd de ver
dachte in de kraag gevat. Op dat
moment ontdekte de politie ook
de band met explosieven om het
lichaam van de man. AFP/RTR
Védrine vindt het simplistisch
dat de Amerikanen alles louter
vanuit de hoek van 'strijd tegen
het terrorisme' benaderen. De
bewindsman denkt dat deze
Amerikaanse houding niet al
leen voortvloeit uit de aansla
gen van 11 september, maar al
bij het aantreden van president
Bush is begonnen.
Het enige uitgangspunt van de
VS is volgens de Franse minister
het eigenbelang. Dat blijkt uit
de weigering internationale ak
koorden te bereiken of uit te
voeren. Ook willen de VS niet
deelnemen aan enig internatio
naal overleg dat de eigen beslui
ten, de soevereiniteit of de
vrijheid van handelen van
Washington zou kunnen aan
tasten.
Tegenover deze Amerikaanse
'hypermacht' moet Europa pro
beren zichzelf te blijven, aldus
Védrine. ,,En als we het ergens
niet mee eens zijn, moeten we
dat de VS zeggen."
Isolement
Een voorbeeld is volgens hem
het Midden-Oosten. De Europe
anen zijn het niet eens met de
politiek van het Witte Huis om
'de pure repressie van (de Israë
lische premier) Sharon' blind te
steunen. Het isolement van de
Palestijnse leider Jasser Arafat
is nog zo'n vergissing. De Euro
peanen hebben zich echter niet
door de VS laten intimideren en
blijven hun steun uitspreken
aan Arafat, die slachtoffer is
van een toenemende isolatie, al
dus Védrine.
Europa wil voorstellen doen om
de impasse in het Midden-Oos
ten te doorbreken. Een recent
voorstel van Védrine gaat over
verkiezingen in de Palestijnse
gebieden. De Franse bewinds
man meende 'dat de Ameri
kanen toch niet tegen verkiezin
gen kunnen zijn'. Een woord
voerder van Buitenlandse Za
ken in Parijs heeft echter gezegd
dat Védrines Amerikaanse col
lega Powell afgelopen week al
'negatief' op Védrines plannen
heeft gereageerd.
De Fransen willen dat de Israë
lische regering eerst erkent dat
er een Palestijnse staat moet ko
men. Dan moeten er verkiezin
gen komen in de Palestijnse ge
bieden. De winnaars van die
verkiezingen hebben dan een
mandaat om met Israël te on
derhandelen. AFP/ANP
doorTon van Lierop
BRUSSEL - De hoogste
ambtenaar van het Belgische
nationale voedselagent
schap heeft gisteren zijn ont
slag ingediend na de ontdek
king van 26 nieuwe, niet op
gevaarlijke pcb's onderzoch
te stalen varkensvoer bij het
veevoederbedrijf Hanekop
in Roeselare. De topambte
naar was eerder al geschorst
door minister van Volksge
zondheid Aelvoet.
Over het functioneren van
directeur Beernaert van het
Federale Voedselagentschap
(FVA) bestonden al langer
vraagtekens. Het FVA werd
in 1999 juist opgericht om de
Belgische voedselindustrie
meer geloofwaardigheid te
geven na het dioxineschan
daal, dat eerder dat jaarleid
de tot dramatisch verkie
zingsver lies van premier De-
haene.
De twijfels over het FVA leid
den ook tot grote onzeker
heid binnen de groene rege
ringspartij Agalev, waarvan
Aelvoet lid is. Agalev kwam
door grote stemmenwinst na
het dioxineschandaal juist in
de regering en zei werk te
zullen maken van een betere
voedselveiligheid.
Uit voorzorg over een uitge
breide pcb-besmetting zijn
de afgelopen dagen wel de
varkensfokkerijen die met
Hanekop zakendoen, geslo
ten. Het is nog onduidelijk of
er besmet vlees op de markt is
gekomen. Bijna twee weken
geleden werden bij Hanekop
in stalen kippen- en varkens
voer sporen van giftige pcb's
aangetroffen. De tests op
varkens die het voer hadden
gegeten, bleken negatief.
Het is de tweede keer in een
week tijd dat er niet-onder-
zochte stalen voer bij Hane
kop opduiken. Vorige week
donderdag ging het om 33
stalen. Het FVA kreeg toen de
wind van voren van minister
Aelvoet, die een intern on
derzoek gelastte. ANP
LONDEN - Zestig kanonschoten markeerden gisteren aan de oever van de Theems in
Londen het vijftigjarig ambtsjubileum van de Britse koningin Elizabeth II. Zij be
steeg de troon toen haar vader, koning George VI, overleed op 6 februari 1952.Konin-
gin Elizabeth brengt de dag van haar troonsbestijging gewoonlijk met familie door op
het familiegoed Sandringham, waar haar vader een halve eeuw geleden stierf aan de
gevolgen van longkanker. Dit jaar echter opende zij het 1,2 miljoen pond (bijna twee
miljoen euro) kostende kankercentrum van het Queen Elizabeth-ziekenhuis in King's
Lynn, 160 kilometer ten noorden van Londen.Ter ere van het gouden jubileum van de
vorstin staat er deze zomer een groot aantal concerten en feesten op het programma.
De 75-jarige Elizabeth zal bovendien een rondreis maken langs verscheidene plaat
sen in Groot-Brittannië, diverse andere landen van het Britse Gemenebest en een
aantal voormalige kolonies. foto Richard Lewis/AP
door Runa Hellinqa
BOEDAPEST - Sudetenduit
sers in Oostenrijk eisen financi
ële compensatie van Tsjechië
voor de onteigening van hun be
zittingen en hun massale ver
drijving na de Tweede Wereld
oorlog.
Onder de zogenoemde Benes-
decreten werden destijds 3,5
miljoen mensen, vooral Sude
tenduitsers, maar ook honderd
duizenden Hongaren, als colla
borateurs van de nazi's het land
uitgegooid.
De kwestie is actueel geworden
nu Jörg Haider, de leider van de
extreem rechtse regeringspartij
FPÖ in Oostenrijk, meent dat
opheffing van de nog steeds gel
dende Benes-decreten voor
waarde moet zijn voor toelating
van Tsjechië tot de Europese
Unie. Doet Tsjechië dat niet,
dan moet Oostenrijk volgens
Haider zijn veto daartegen uit
spieken.
De Tsjechische premier Zeman
zei dat van opheffing van de Be-
nes-decreten geen sprake kan
zijn en dat de Sudetenduitsers
'landverraders' waren. Die uit
spraak zette niet alleen in Oos
tenrijk kwaad bloed, maar ook
in Duitsland, waar de grootste
groep Sudetenduitsers woont.
Tsjechië en Duitsland sloten in
1997 een verdrag over de kwes
tie, waarin Tsjechië zich veront
schuldigde voor het aangedane
onrecht. Maar een CSU-politi-
cus meende na Zemans opmer
king dat je met zo'n instelling
geen EU-lid kunt worden.
De Oostenrijkse bondskanselier
Schüssel zei vorige week dat hij
niets voelt voor een Europees
veto, maar dat hij de zaak in bi
laterale gesprekken wil oplos
sen. Hij heëft begrip voor de
Tsjechische angst voor compen
satie. Hij stelde daarom voor de
decreten niet formeel af te
schaffen, maar in een gezamen
lijke Oostenrijks-Tsjechische
verklaring tot 'dode letter' te
verklaren. Premier Zeman voelt
daar echter niets voor. Ook voor
de 160.000 Sudetenduitsers in
Oostenrijk is dat niet voldoen
de, zei hun leider Gerhard Zeih-
sel. „We hoeven geen nationale
verontschuldiging. Het is onzin
dat Tsjechen die toen nog niet
geboren waren, zich zouden
moeten verontschuldigen.
Maar we willen wel compensa
tie."
Zeihsel erkent dat de Sudetend
uitsers nooit alles terug kunnen
krijgen. Het gaat volgens hem
omgerekend naar de koers van
door Henk Glimmerveen
PARIJS - Opschudding bij het
gevangenispersoneel en heftige
emoties bij de families van de
zeven slachtoffers. Guy Geor
ges, de seriemoordenaar uit Pa
rijs die de bijnaam Het Beest
van de Bastille meekreeg, zal
niet worden gestraft voor zijn
poging om uit de Santé-gevan-
genis te vluchten.
Georges had vlak voordat zijn
proces in april vorig jaar begon,
getracht te ontsnappen, maar
bij kon nog net op tijd in de
kraag worden gevat.
De rechtbank in Pari js blij kt en
kele maanden geleden te heb
ben besloten Georges daar niet
voor te vervolgen, maar die be
slissing is nooit wereldkundig
gemaakt. Dooreen toeval kwam
de vakbond van cipiers er ach
ter. „Als je dit onbestraft laat, is
het eind zoek," reageerde een
woordvoerder van de bond. Een
vluchtpoging uit de gevangenis
wordt in Frankrijk in de meeste
gevallen bestraft met twee jaar
extra cel.
Guy Georges maakte in het be
gin van de j aren negentig de om
geving van de Bastille onveilig.
Hij bracht zeven jonge vrouwen
op gruwelijke wijze om het le
ven, onder wie twee Nederland
se: Agnes Nijkamp en Hélène
Frinking. In april vorig jaar
werd hij tot levenslange gevan
genisstraf veroordeeld, wat in
Frankrijk betekent dat hij 22
jaar opgesloten blijft. Daarna
komt hij weer op vrije voeten.
De beslissing van de rechtbank
om Guy Georges niet te straffen
voor zijn vluchtpoging was ge
baseerd op zijn veroordeling tot
levenslange gevangenisstraf.
De enige maatregel die tegen
hem is genomen is veertig dagen
eenzame opsluiting geweest.
Toen hem die straf werd meege
deeld had hij gevangenisdirec
teur Alain Jego toegebeten: „Ik
maak je kapot."
Advocaten van de slachtoffers
hebben geprotesteerd tegen het
onbestraft laten van de vlucht
poging: „Deze man heeft zo lang
kunnen moorden omdat justitie
te laks is geweest. Nu doet de
rechtbank niets, kennelijk om
dat men bang voor hem is", zo
zei advocate Rault. GPD
m
JAKARTA - President Megawati Sukarnoputri van Indonesië
heeft gisteren ingestemd met een plan om de dood van Pa
poea-leider Theys Eluay te laten onderzoeken door een over^
heidscommissie.
Daarmee gaat zij voorbij aan de wens van mensenrechtenac
tivisten en kerkelijk leiders in de provincie Papoea (Irian Ja-
ya) om een onafhankelijk onderzoek door buitenlandse des
kundigen te laten verrichten. Vertegenwoordigers van Am
nesty International die naar Papoea waren gegaan om een on
derzoek in te stellen werden vorige week door Indonesië uit de
provincie gezet.
De door Megawati benoemde commissie, die alleen verant
woordelijkheid hoeft af te leggen aan de pi'esident, wordt ge
leid door een gepensioneerde politiegeneraal. AP
WESEL - Een 14-jarige joyrider heeft gisteren in het Duitse
Voerde een ernstig ongeval veroorzaakt. Daarbij kwamen
twee mensen om het leven en raakten er vier gewond, meldde
de politie van Wesel.
De jongen, die in gezelschap was van drie vrienden, was ach
ter het stuur gekropen van een Mercedes uit de luxe S-klasse.
Door zijn rijgedrag op de autosnelweg A3 trok de jongen de
aandacht van de politie, die hem tot stoppen probeerde te
brengen. De jongen sloeg echter op de vlucht en ramde met
hoge snelheid een personenauto. De 64-jarige bestuurster van
die auto overleed ter plaatse. Ook een van de jongens in de
Mercedes overleed. De bestuurster van een derde auto en twee
jongens in de Mercedes raakten zwaargewond. De joyrider
kwam er met licht letsel af. AP
SYDNEY - Australische onderzoekers zeggen voor het eerst
duidelijk bewijs te hebben dat veelvuldig gebruik van mari
huana kan leiden tot depressie en angststoornissen. Dat geldt
vooral voor jonge vrouwen. De onderzoekers van het Royal
Children's Hospital in Melbourne baseren hun uitspraak op
een zeven jaar durend onderzoek onder 2000 jongeren. Dit
meldde de krant Sydney Morning Herald gisteren. ANP
NEW DELHI - Een winkelketen in de Indiase hoofdstad New
Delhi is naar de rechter gestapt om politiebescherming af te
dwingen op Valentijnsdag. Vorig jaar vielen hindoe-nationa
listen, die Valentijnsdag een verderfelijk westers gebruik vin
den, vestigingen van de winkelketen Archies Gallery aan. De
directie zegt dat de politie slechts toekeek en wil dat de poli
tiecommissaris van New Delhi voor de rechter zegt, dat hij er
alles aan zal doen om geweld te voorkomen.
Vorige week gaven drie nationalistische groepen een verkla
ring uit waarin ze de Indiërs waarschuwen geen Valentijns
dag te vieren. Onder jongeren in India is Valentijnsdag de
laatste jaren steeds populairder geworden. AP
GAZA - Een jonge Palestijnse vrouw werd gisteren gedwon
gen haar baby ter wereld te brengen voor een Israëlische
wegversperring in de Gazastrook. Ter herinnering aan de ver
nederende gebeurtenis gaf de 24-jarige Salma el Daize haar
zoontje de naam Chadsches, wat 'wegversperring' betekent.
Sinds het begin van de tweede intifada, zestien maanden ge
leden, hebben tientallen Palestijnse vrouwen noodgedwon
gen hun kinderen moeten baren voor opgeworpen wegblok
kades. In zeker twee gevallen is bekend dat de pasgeborenen
stierven door gebrek aan medische behandeling. DPA
vandaag om 260 miljard euro.
Het is duidelijk dat Tsjechië dat
niet kan betalen. „Maar terug
gave van onroerend goed zou
een mogelijkheid zijn; 80 pro
cent van wat toen is geconfis
queerd, is nog steeds staatsbe
zit." GPD
van onze redactie buitenland
BUENOS AIRES - De Argen
tijnse regering heeft gisteroch
tend een begroting aan het par
lement voorgelegd die in een
sterke beperking van de uitga
ven voorziet.
In vergelijking met een eerdere
begroting, die oud-minister Do
mingo Cavallo eind vorig jaar
presenteerde, wil de regering
22,5 procent minder besteden.
Met de nieuwe begroting hoopt
Buenos Aires het Internationaal
Monetair Fonds gunstig te
stemmen. Dat had de vrees geuit
voor een te optimistische ra
ming van de economische toe
komst. Ook vreesde het fonds
dat de regering niet zou afstap
pen van de gewoonte in de Ar
gentijnse politiek om meer uit te
geven dan er aan geld binnen
komt.
Veel economen zien dat beleid
uit het verleden als de belang
rijkste oorzaak van de crisis
waarin het Latijns-Amerikaan
se land verkeert. „Het terug
brengen van de uitgaven is on
vermijdelijk, omdat niemand
ons geld leent", zei minister Jor
ge Remes Lenicov van Econo-
mische'Zaken.
De regering wil dit jaar 38 mil
jard peso (22 miljard euro) uit
geven. Zij gaat uit van een be
grotingstekort van 3 miljard
peso. Vorig jaar bedroeg het te
kort nog 10 miljard peso. Zij
schat de inflatie dit jaar op 15
procent. In januari stegen de
prijzen met 2,3 procent. Dat was
het hoogste percentage in één
maand in tien jaar. De inflatie is
het gevolg van de devaluatie
van de peso met 29 procent,
waartoe de regering in Buenos
Aires begin januari besloot.
Terwijl de regering haar plan
nen presenteerde, gingen dui
zenden Argentijnen de straat op
voor het recht op werk en voed
sel. DPA/AFP
PARIJS - De Franse anti-globalist Jose Bove staat in een namaakkooi buiten het gerechtsgebouw in
Millau. Hij protesteert daarmee tegen wat hij en zijn medestanders zien als een oneerlijke juridische
aanval op hun recht op demonstratie. Het Franse hooggerechtshof handhaafde gisteren de drie maan
den celstraf waartoe Bove was veroordeeld. Bove krijgt de straf voor het vernielen van een vestiging
van McDonald's in aanbouw. McDonald's is volgens hem het teken van Amerikaans imperialisme. Voor
Bove zijn nu alle mogelijkheden om in beroep te gaan uitgeput. foto Pascal Pavani/EPA
door Cees van Zweeden
BOEDAPEST - Ex-president
Clinton van Amerika kon goed
overweg met de Servische leider
Milosevic, die vanaf volgende
week in Den Haag terecht staat
op beschuldiging van oorlogs
misdaden.
Dit blijkt uit telefoongesprek
ken tussen beide heren die door
de Kroatische inlichtingen
dienst zijn afgeluisterd. Een
deel van die gesprekken werd
gisteren door het Kroatische
weekblad Globus gepubliceerd.
„Het is leuk om uw stem te ho
ren", zei Clinton in januari 1996
toen hij Milosevic vanuit het
presidentiële vliegtuig belde.
Enkele maanden eerder had de
Amerikaanse president Milose
vic toevertrouwd: „Wij zijn
voorstanders van de normalise
ring der betrekkingen, en ik
weet dat dat zonder u niet kan
worden bereikt."
Afluisteren
Dat sommige westerse leiders
goed met Milosevic overweg
konden, was niet helemaal on
bekend. Milosevic werd tot het
einde van de Bosnische burger
oorlog in 1995 beschouwd als
'zowel een deel van het pro
bleem, als een deel van de oplos
sing'. Opmerkelijk is wel dat de
Kroaten kennelijk Milosevic'
gesprekken konden afluisteren.
Dat werpt de vraag op, waar
over zij verder nog beschik
ken.
Ook Milosevic zelf zou banden
in zijn bezit hebben van ge
sprekken. Volgens een goed in
gelichte bron in Belgrado kan
Milosevic bewijzen dat Made
leine Albright, de toenmalige
Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, hem in 1998
het groene licht gaf voor politio
nele acties in Kosovo.
Volgens Globus omschreef Clin
ton dezelfde Albright tegenover
Milosevic als 'een echte teef'.
Milosevic op zijn beurt laakte de
regeringskrant Politika, en be
loofde een eind te maken aan de
negatieve commentaren over
Clinton.
Het proces dat woensdag in Den
Haag begint, kan een nieuw
licht werpen op westerse be
moeienis met de Balkan. Milo
sevic zou van plan zijn Bill Clin
ton, Tony Blair en andere leiders
als getuigen a décharge op te
roepen. GPD