Excuses voor moord op Lumumba
PZC
Nederland redt
dieselprijs voor
voorlopig lage
vrachtvervoer
Kraakhelder
voordeel
Palestijnen gelyncht in rechtszaal
Hoofdrolspeler zaak
Schuller meldt zich
bij Franse justitie
Inenting zoon Blair
zorgt voor rumoer
Britse machinist raakt spoor bijster
Ijs vissen en zonnen tegelijk
Kroonprins en
Maxima zouden
in St. Moritz zijn
Meer camera's op
Vlaamse wegen
Britse veemarkten gaan weer open
Lijken in Thaise grensrivier
Regens rond Sydney houden aan
Slachtpartij in Algerijnse woning
Theeceremonie in de ruimte
Krijgsheren eisen losgeld
voor Pakistaanse Taliban
België erkent betrokkenheid bij executie eerste Congolese premier
woensdag 6 februari 2002
MINSK - Tweemannen vissen in een wak in het ijs, terwijl jonge vrouwen een zonnebad nemen op een bevroren meer buiten de Wit-Russi-
sche hoofdstad Minsk. De laatste dagen is het met temperaturen tot 17 graden Celsius in Wit-Rusland opvallend warm weer voor de tijd
van het jaar.
foto Viktor Dratsjev/EPA
door Henk Glimmerveen
PARIJS - De affaire Schuller,
die Frankrijk al twee weken be
zighoudt, heeft gisteren een on
verwachte wending gekregen,
doordat de hoofdpersoon zich
persoonlijk bij justitie in Parijs
meldde.
Schuller vluchtte in 1995, nadat
hij was beschuldigd van fraude.
Niet alleen hijzelf, maar vooral
ook de gaullistische partij RPR
was beter geworden van zijn
illegale activiteiten. Hij was di
recteur van HLM, de maat
schappij die alle woningwetwo
ningen in het departement
Hauts-de-Seine bij Parijs be
heerde. Hij zou bouwmaat
schappijen de renovatie van de
woningen hebben gegund, in
ruil voor steekpenningen.
Schuller had zijn komst naar
Parijs aangekondigd. Hij zegt
dat hij zijn zoon wil redden uit
de handen van een sekte. Schul
ler liet weten dat hij 'reken
schap wil afleggen' over zijn ac
tiviteiten.
Geregisseerd
De gaullistische RPR van presi
dent Chirac beschuldigt de soci
alistische partij van premier
Jospin ervan de affaire-Schul-
ler te hebben 'geregisseerd'. De
voorzitter van de socialistische
ST. MORITZ - Kroonprins Wil-
lem-Alexander en prinses
Maxima verblijven in het Zwit
serse plaatsje St. Moritz in de
villa van de onlangs overleden
biermagnaat FreddieHeineken.
Dat heeft de Zwitserse krant
Bliek gisteren gemeld.
Volgens de krant wordt het af
gelegen chalet zwaar bewaakt.
Zelfs in vogelhuisjes zitten be
wakingscamera's verstopt. In de
stervormig aangelegde villa
heeft het paar gezelschap van
enkele tientallen medewerkers.
Het prinselijk paar is zondag
avond na aankomst op het
vliegveld Kloten bij Zürich met
geblindeerde auto's naar het
skioord St. Moritz gereden. De
volgende dag stonden ze al op de
ski's, aldus Bliek. Op de piste
wordt het paar afgeschermd
door 'mannen in donkerblauwe
skipakken'. ANP
partij, Francois Hollande, zei
verbaasd te zijn over die aanval.
„Iedere keer wanneer de gaul
listen in opspraak zijn over
fraude, worden wij er van be
schuldigd de president van de
Republiek aan te vallen. Ik be
grijp dat niet."
Zijn collega-voorzitter van de
RPR, Michèle Alliot-Marie, ver
klaarde dat de gaullisten 'geen
cent' van Schuller hebben ont
vangen en wees de beschuldi
gende vinger naar Charles
Pasqua. Deze ex-minister van
Binnenlandse Zaken heeft zich
destijds afgekeerd van de RPR
om een eigen partij op te richten.
Zijn naam is de afgelopen tijd
tot driemaal toe opgedoken in
evenzovele financiële schanda
len. Maar ook Pasqua ontkent
bij de frauduleuze handelingen
van Schuller betrokken te zijn
geweest. GPD
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Met een slimme
truc heeft Nederland verhin
derd dat de Europese Commis
sie een einde maakt aan de rege
ling die de transportsector een
lage dieselprijs garandeert. Een
besluit over de teruggaverege-
ling van dieselaccijns is voor
ten minste drie maanden uitge
steld.
De vraag of het gaat om onge
oorloofde staatssteun moet nu
beantwoord worden door de
vijftien lidstaten, die vorig jaar
unaniem akkoord gingen met de
regeling.
In september 2000 besloot het
kabinet-Kok, onder zware druk
van protesterende vrachtwa
genchauffeurs, om de vracht
sector te compenseren voor de
sterk gestegen dieselprijzen. De
beroepsvervoerders kregen met
terugwerkende kracht een deel
van de dieselaccijns terug.
De overige EU-lidstaten waren
het daar mee eens, maar de Eu
ropese Comissie- het dagelijks
bestuur van de Unie- startte in
april vorig jaar een onderzoek
naar de regeling. Als de terug
gave van dieselaccijns volgens
de Commissie in strijd is met de
EU-regels op het gebied van
staatssteun, kan zij de maatre
gel verbieden. De Commissie
kan ook eisen dat Nederland
met terugwerkende kracht het
belastingvoordeel terugvordert
bij de transportbedrijven.
Gisteren werd het formele be
sluit van de Commissie ver
wacht dat er sprake is van onge
oorloofde staatssteun, maar zo
ver kwam het niet. Maandag
avond arriveerden er in Brussel
drie brieven die de hele proce
dure ondersteboven haalden.
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Een uitzinnige me
nigte van meer dan vijfhonderd
Palestijnen is gisteren in Jenin,
op de Westelijke Jordaanoever,
een rechtszaal binnengedron
gen. Ze hadden het gemunt op
drie verdachten, die er terecht
stonden wegens moord. Het
drietal is gelyncht.
Net voor de massa binnen
stormde had de in het nauw ge
brachte politie het drietal opge
sloten in de toiletten, maar dat
mocht niet baten. Nadat de deu
ren waren ingetrapt werden de
slachtoffers geschopt, geslagen
en met kogels doorzeefd. Ver
volgens sleepte de menigte de
ontzielde lichamen in triomf
door de straten, waarbij vreug
desalvo's in de lucht werden ge
lost.
De achtergrond van de lynch
partij was een mengeling van
een familieruzie en nationalisti
sche sentimenten. De drie man
nen die terecht stonden werden
beschuldigd van de moord, vier
dagen eerder, op Osama Qleil,
een lid van hun familieclan die
werkte voor de Palestijnse vei
ligheidsdienst.
Omdat alle gebouwen van de
Palestijnse politie in Jenin de
afgelopen maanden bij Israëli
sche luchtmachtaanvallen zijn
verwoest, was er gisteren een
rechtszaal ingericht in het ge
bouw van de Kamer van Koop
handel. Buiten stond een grote
politiemacht opgesteld, maar
niet groot genoeg om een me
nigte van vijfhonderd man te
kimnen bedwingen. Na een
korte zitting veroordeelde de
speciale 'veiligheidsx-echtbank'
twee van de drie verdachten ter
dood. Maar toen buiten het ge
rucht de ronde deed dat er straf
fen waren uitgedeeld van 'niet
meer dan vijftien jaar cel', be
stormde de menigte het ge
bouw.
Bloedigste
Het is niet de eerste keer dat Pa
lestijnse rechtszaken eindigen
in geweld en chaos, maar het in
cident van gisteren was het
bloedigste tot nu toe. Mensen
rechtenorganisaties klagen al
lang over de willekeur waarmee
'veiligheidsrechtbanken' Pales
tijnen al een paar dagen na hun
vergrijp tot zware straffen ver
oordelen.
Dat gebeurt in veel gevallen
zonder vooronderzoek en zon
der dat de verdachten een kans
krijgen zich behoorlijk te laten
verdedigen. GPD
In Rafah, op de Gazastrook, wordt het lichaam van een gelynchte Palestijn naar zijn laatste rustplaats
gedragen. foto Charles Dharapak/AP
Samen met Italië en Frankrijk -
twee landen die ook een regeling
hebben voor vrachtwagen
chauffeurs - doet Nederland een
beroep op artikel 88 van het ver
drag van Amsterdam. Daarin
staat dat de vijftien lidstaten sa
men kunnen besluiten dat
staatssteun in sommige uitzon
derlijke gevallen wèl mag, bij
voorbeeld wanneer er een 'groot
nationaal belang' op het spel
staat.
Knoop doorhakken
De ministers van Financiën, die
de regeling al eerder goedkeur
den, hebben drie maanden de
tijd voor een besluit. Als ze er
niet uitkomen, moet de Europe
se Commissie de knoop alsnog
doorhakken.
Door de snelle actie slaan Ne
derland, Frankrijk en Italië
twee vliegen in een klap: zij heb
ben voorkomen dat er binnen
een maand een einde komt aan
de regeling en bovendien is de
kans op een goede afloop aan
zienlijk toegenomen. Het initia
tief voor de actie is van Neder
land. maar met name voor de
Franse regeling is het uitstel
bijzonder welkom. Over drie
maanden zijn de Franse verkie
zingen achter de rug.
Staatssecretaris Bos (Financiën
heeft inmiddels toegegeven dat
de compensatieregeling er nooit
had mogen komen. Volgens hem
is de Nederlandse regering ten
onrechte door de knieën gegaan
voor de wegblokkades van de
boze vrachtrijders. Voor de re
geling werd in Nederland des
tijds een bedrag van 750 miljoen
gulden uitgetrokken. GPD
BRUSSEL - Voor het einde van
het jaar zal het aantal camera's
langs Vlaamse wegen flink
worden opgevoerd om 'door
rood licht rijden' en snelheids
overtredingen te betrappen.
Nu zijn dat er niet meer dan
drie. Dat moeten er honderd
worden, vooral bij gevaarlij
ke kruispunten, en later 350.
ANP/Belga
door Harm Harkema
LONDEN - Zoontje Leo van de
Britse premier Blair heeft twee
weken geleden een injectie ge
had tegen mazelen, de bof en ro
de hond. Is dat belangrijk om te
weten?
De zogeheten kwaliteitskrant
The Independent vindt van wel.
Die opende er de voorpagina
zelfs mee. De MMR-prik, zoals
die in Groot-Brittannië wordt
genoemd, is namelijk onder
werp van discussie nadat on
derzoeker Wakefield van het
Londense Royal Free Hospital
waarschuwde voor een ver
hoogd risico op autisme als ge
volg van de injectie.
Wakefields bevindingen zijn op
alle fronten onderuit gehaald
door andere wetenschappers.
Maar volgens gegevens van het
ministerie van Volksgezondheid
heeft diens publicatie de onge
rustheid onder ouders aange
wakkerd en wordt meer dan 15
procent van de Britse baby's in
middels niet meer ingeënt
Inenting met een aparte prik te
gen alleen de mazelen kan niet
meer, sinds de regering deze
mogelijkheid heeft geschrapt,
omdat die prik onvoldoende be
scherming tegen de ziekte zou
bieden.
De kwestie werd vorige week
extra actueel toen in Londen
drie gevallen van de uiterst be
smettelijke mazelen werden be
vestigd en nog eens 22 worden
onderzocht. Gisteren werd bo
vendien bekend dat in Liver
pool vier baby's waarschijnlijk
de mazelen hebben.
Hoewel de mazelen bij vrijwel
alle patiëntjes een onschuldig
verloop heeft, kan de ziekte
'naar binnen slaan', waardoor
in sommige gevallen blijvend
hersenletsel of zelfs de dood het
gevolg is. GPD
(Advertentie)
Chicago® 440
Standaard
€13ö,-
€149,-
Digitale draadloze telefoon, geschikt voor NummerWeergave J
Geheugen voor 20 telefoonnummers
Stand-by-tijd tot 200 uur en gesprekstijd tot 10 uur
NummerWeergave-geheugen voor 30 nummers
Uit te breiden tot 6 handsets
Niet afluisterbaar
Ook verkrijgbaar: Chicago® 440 Standaard handset van €112,90 voor 95 I
Chicago® 440 Comfort met handsfree bellen en extra groot r
geheugen van 210,- voor 179 - i
Chicago® 440 Comfort handset van 149.- voor 125. f
Actieperiode duurt van 6 februari tot en met 24 februari 2002.
business^2SEfl
Primafoon
opent je wereld
door Hans Heijt
BRISTOL - „Hier spreekt uw
conducteur. We moeten om
draaien omdat de machinist de
weg kwijt is." Honderden pas
sagiers op de trein van Bristol
naar Edinburgh kwamen deze
week zeker een uur te laat op de
plaats van bestemming omdat
de machinist moest terugkeren
om de weg te vragen.
De Britse krant The Daily Tele
graph maakte gisteren melding
van het ongenoegen onder de
reizigers over het ongewone
oponthoud. De 52-jarige com
municatiedeskundige Chris
Bates was zo boos na de dienst-
mededeling dat hi] uitstapte op
de plek waar hij in de trein was
gesprongen en met zijn auto
koers zette richting Leeds.
„We geloofden onze oren niet",
aldus Bates in The Daily Tele
graph. „Sommige mensen zul
len dit verhaal grappig vinden,
maar gezien de situatie waarin
de spoorwegen verkeren is het
helemaal niet om te lachen."
Zo begon gisteren in Noord-
Engeland voor de tweede maal
in twee weken een staking van
48 uur om een betere CAO af te
dwingen. Tweederde van de
treinen viel daardoor uit.
Een woordvoerder van Virgin
Trains, de exploitant van de
trein, zei dat de machinist de
weg was kwijtgeraakt omdat
hij moest omrijden wegens
werkzaamheden op het spoor.
ANP
LONDEN - Vanaf komende week mag er weer worden gehan
deld op de Britse veemarkten. De regering heeft, dat gisteren
besloten. De veemarkten werden een jaar geleden gesloten na
de ontdekking van mond- en klauwzeer. Om de kans op een
nieuwe besmetting te verkleinen, moeten de veemarkten tal
van extra maatregelen treffen. Markten die de strenge hygië
nische voorschriften aan hun laars lappen, worden meteen
weer gesloten, zei minister van Voedsel en Landbouw Lord
Whitty.AP
MAE SOT - In het grensgebied van Thailand en Myanmar zijn
de lijken gevonden van twintig mensen. De Thaise politie trof
de stoffelijke resten aan in de rivier de Moei, die langs de grens
stroomt. Ze zijn vanuit Myanmar vermoedelijk de rivier afge
dreven naar Thailand.
Veertien mensen waren vermoedelijk leden van de etnische
groep Karen, die al meer dan vijftig jaar strijdt voor autono
mie in Myanmar. De slachtoffers waren geblindoekt, hun pol
sen waren vastgebonden en kelen doorgesneden. De politie
vermoedt dat de twintig zijn vermoord door bendes die be
trokken zijn bij mensensmokkel, drugshandel en illegale
houtkap. RTR
SYDNEY - Rond Sydney zijn gisteren een dode en drie ge
wonden gevallen als gevolg van een zware storm, Een maand
nadat de Australische stad werd geteisterd door enorme bos
branden, mede veroorzaakt door hitte en aanhoudende
droogte, kampt de stad nu met grote overlast door overvloe
dig hemelwater.
Even ten noorden van Sydney raakten een zes weken oude ba
by en twee vrouwen gewond toen er een boom op hun huis viel
De baby liep slechts een snee in zijn voorhoofd op. Op de we
gen ontstond chaos als gevolg van de stortregens. Daarbij
kwam een automobilist om het leven. Verwacht wordt dat het
weer in de loop van de week zal verbeteren. AP
ALGIERS - Gewapende mannen hebben in Algerije zeker 24
mensen gedood en zes verwond. Dit heeft het officiële persbu
reau APS gisteren bericht.
In een huis in Sidi Lakhdar hebben rebellen dertien leden van
een familie gedood, nadat zij de deur hadden opgeblazen.
Sommige slachtoffers werden doodgeschoten, terwijl ande
ren de keel werd doorgesneden. Volgens het persbureau was
de heer des huizes lid van een regeringsgezinde militie.
Op de weg van Algiers naar Oran werden negen mensen dood
geschoten. Drie anderen raakten gewond. Nabij Tizi Ouzou,
110 km ten westen van Algiers, schoten de rebellen drie mili
tiemannen dood. De aanslagen zijn vermoedelijk het werk
van moslimextremisten. AFP/RTR
TOKIO - In een krap bemeten ruimtestation is over het alge
meen weinig plaats voor tradities. Het internationale ruimte
station ISS is geen uitzondering. Maar Japan, dat deelneemt
aan het project, ziet toch mogelijkheden: een theeceremonie
in een ruimte van vier vierkante meter.
De Japanse ruimtevaartorganisatie Nasda is bezig een plan
uit te werken om de ceremonie in het ISS mogelijk te maken.
De theeceremonie leent zich niet eenvoudig voor een gewicht
loze ruimte, maar Nasda vindt het toch de moeite waard. De
ceremonie geeft de nodige ontspanning voor de astronauten
op hun psychisch zware reis. RTR
van onze redactie buitenland
OOCH - Afghaanse krijgsheren
dreigen honderden gevangen
genomen Pakistaanse aanhan
gers van de Taliban te doden als
hun familieleden niet met geld
over de brug komen. Dit heeft de
Amerikaanse krant The Was
hington Post gisteren gemeld.
Na de aanslagen van 11 septem
ber staken duizenden Pakista-
nen de grens over om samen met
de Taliban tegen de Amerika
nen en de Noordelijke Alliantie
te vechten. Afghaanse stamlei-
ders hebben honderden van de
ze Pakistanen gevangen geno
men.
Volgens The Washington Post
sturen de Afghaanse krijgshe
ren in Pakistan wonende land
genoten af op de familieleden
van de gevangenen. „Soms leg
gen Afghanen in vluchtelingen
kampen in Pakistan de contac
ten", aldus de 35-jarige Khiasda
Rahman. Hij zei dat zijn familie
8000 dollar moet betalen voor
de vrijlating van een 17-jarig
neefje.
Hulpverleners en Pakistaanse
journalisten bevestigen dat
krijgsheren geld proberen te
verdienen aan hun gevangenen.
„Het is gewoon een kwestie van
losgeld eisen", aldus Afrasiab
Khattak van de Mensenrech
tencommissie voor Pakistan.
Khattak heeft een lijst met na
men van duizend vermisten op
gesteld. Hij vermoedt dat erbui
ten de mensen op de lijst nog
eens duizend Pakistanen wor
den vermist. ANP
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - De Belgische rege
ring heeft gisteren haar excuses
aangeboden voor de moord op
de eerste premier van het onaf
hankelijke Congo, Patrice Lu
mumba.
Aanleiding voor de excusesbij
na veertig jaar na dato, is een
parlementair onderzoek waar
uit blijkt dat oud-kolonisator
België op z'n minst een morele
verantwoordelijkheid droeg
voor de executie op 17 januari
1961.
Louis Michel, de Belgische mi
nister van Buitenlandse Zaken,
las in de Kamer een verklaring
voor waarin hij namens de rege
ring zijn excuses aanbood aan
de nabestaanden en het Congo
lese volk voor de moord op Lu
mumba en twee van zijn minis
ters. Hij deed dat na afloop van
het debat over de conclusies van
de parlementaire onderzoeks
commissie. Dat debat werd bij
gewoond door twee zoons van
Lumumba, Fran?ois en Roland.
Ook kondigde Michel de oprich
ting van een Lumumba-fonds
aan dat de democratisering in
Congo moet bevorderen. De na
bestaanden van de Congolese
premier zullen in het bestuur
van die stichting zitten.
De parlementaire enquête
commissie kwam er na het ver
schijnen van een boek van so
cioloog/schrijver Ludo De Wit
te. In dat boek stelt De Witte dat
niet de Amerikaanse inlichtin
gendienst CIA (die in de natio
nalistische Lumumba een Afri
kaanse Fidel Castro zag) maar
de toenmalige Belgische rege
ring achter de moord zat. België
wilde door het elimineren van
de premier zijn belangen in de
voormalige kolonie veilig stel
len.
Het boek van De Witte sloeg in
als een bom. Betrokkenen van
toen deden opeens hun mond
open. Zoals de inmiddels over
leden Vlaming Gerard Soete,
destijds inspecteur-generaal
van de politie in Elizabethstad
(het huidige Lumumbashi). Hij
kreeg daags na de moord de
opdracht het lichaam te laten
verdwijnen. Maar had, zo bleek
tijdens een geruchtmakend in-
tei*view, een paar tanden van de
Congolese politicus bewaard.
Niet alleen de bekentenissen
van Soete deden stof opwaaien.
Ook opmerkelijk was de huis
zoeking die op gezag van de par
lementaire onderzoekscommis
sie werd verricht in het kasteel
van prinses Lilian, de weduwe
van koning Leopold III. De
commissie was op zoek naar de
dagboeken van kolonel Guy
Weber, die destijds als majoor
van de gendarmerie in de Con
golese provincie Katanga werk
zaam was en tegenwoordig ad
judant is van de prinses.
Slotconclusies
In haar slotconclusies laakt de
commissie de rol die het ko
ningshuis speelde in de zaak.
Leopolds zoon, wijlen koning
Boudewijn, wist dat het leven
van Lumumba in gevaar was,
maar deed niets met die infor
matie. Ook de toenmalige re
gering deed niets om de
moox-d te voorkomen. Maar
hoewel er duidelijk plannen
waren om Lumumba uit te
schakelen, is er geen bewijs
dat België ook index-daad be-
ti-okken was bij het moordcom
plot, stelt de onderzoekscom
missie.
