Hoop op extra subsidie voor kerk
Wie leeft er van de wind?
PZC
VVD wil disco's
in centrum
Renesse sluiten
Fracties steunen voortbestaan voetbalclubs
Praktij konder wij s
Noordzelke onder
vleugels van Pontes
Zeilboot vast op Westerschelde
Belgische trekpaarden bij strao
Boete voor dreigende taal
Ontploffing in Gentse kanaalzone
Doorgereden na botsing
Restauratie in Haamstede maakt alsnog kans op kanjerregeling
Concert van
Seniorenorkest
agenda
o
a
HANSWEERT - Een zeilboot heeft ongeveer een etmaal vast
gezeten op een zandbank in de Westerschelde. Er waren enke
le opvarenden aan boord. Gisteravond slaagden twee sleep
boten erin het schip los te trekken.
De tweemaster Reindert, met een lengte van ongeveer veertig
meter, was maandagavond vanuit Vlissingen op weg naar
haar thuishaven Walsoorden. Ter hoogte van Hansweert be
landde het schip in slecht weer op de Platen van Ossenisse en
kwam muurvast te zitten. Volgens bergingsbedrijf Polderman
uit Hansweert weigerde de kapitein zowel maandagavond als
gisterochtend hulp. Op verzoek van de verzekering werd Pol
derman gisteren in de loop van de dag wel ingeschakeld. Gis
teravond rond acht uur slaagden de sleepboten Delta en Wa
tersnip van het bedrijf erin de tweemaster los te krijgen.
De Reindert is vervolgens naar de haven van Hansweert ge
sleept en zal vandaag vermoedelijk alsnog naar Walsoorden
vertrekken. In hoeverre het schip schade heeft opgelopen, is
nog niet bekend.
NOORD WELLE - Het organiserend comité van de straovie-
ringin Noordwelle verwacht vijftig Belgische trekpaarden op
het folkloristische feest, zaterdag 23 februari. In totaal hoopt
het strao-comité tachtig deelnemers te kunnen verwelkomen.
Vanaf negen uur arriveren ruiters en paarden bij de Smidsweg
in Noordwelle. Om half twaalf begint aan de Dorpsring de
paardenkeuring en om twaalf uur vertrekt de ruiterstoet naar
landgoed Zeelandia. Naar verwachting bereiken paarden en
ruiters omstreeks één uur het strand, waar de paardenbenen
in het zoute water gewassen worden. Om half twee begint op
de Dorpsring het ringsteken per fiets voor kinderen. Rond
drie uur wordt de ruiterstoet terug in het dorp verwacht. Na
een rondgang met de fanfare volgt de officiële ontvangst, ge
volgd door het ringsteken te paard. Om vier uur barst het
feestgedruis los.
MIDDELBURG - Een 33-jarige man uit. Middelburg is giste
ren door de Middelburgse politierechter M. Tilman veroor
deeld tot 225 euro boete. De verdachte had 2 mei vorig jaar in
zijn woonplaats iemand bedreigd met de dood. ,,Als ik mor
gen mijn radio niet terug heb, dan schiet ik je kapot", had hij
gezegd.
GENT - In de Gentse kanaalzone is gisterochtend heel even
opschudding ontstaan na een ontploffing in het chemisch be
drijf Oleon, het voormalige Fina Oleochemicals, aan de Kuhl-
mankaai op de westelijke kanaaloever. Rond half negen 's
ochtends hoorde een werknemer een droge knal, gevolgd door
een steekvlam. Het bleekte gaan om een ontploffing in een lei
ding met vetzuren.
Bij aankomst van de brandweer hadden de bedi'ijfsbrand-
weerkorpsen van Oleon en van het naburige Fina het vuur al
gedoofd. Bij de explosie kwamen geen schadelijke stoffen
vrijEr vielen geen gewonden en de materiële schade bleef be
perkt.
GOES - Een auto, die geparkeerd stond aan de Goese Keizers-
dijk, is gisterochtend tussen 11.10 en 11.40 uur aangereden
door een nog onbekend motorvoertuig. De dader is daarna
doorgereden. De auto raakte aan de voorzijde over de hele
breedte beschadigd. Hoe groot het schadebedrag is, is onbe
kend.
woensdag 6 februari 2002
door Famke van Loon
BURGH-HAAMSTEDE - De
kerk van Haamstede maakt gro
te kans alsnog tot kanjermonu-
ment benoemd te worden. Vol
gens wethouder C. Veerlioek is
het 'bijna honderd procent' ze
ker dat voor de restauratie van
de kerk een fikse rijkssubsidie
wordt binnengehengeld.
Dit vooruitzicht bespaart de ge
meente een moeilijke keuze tus
sen subsidie geven voor restau
ratie van de houtloodsen of voor
de kerk. Het kanjerproject is een
subsidieregeling waarmee
staatssecretaris Van der Ploeg
(cultuur) grote restauratiepro
jecten kan ondersteunen. Het
bedrag wordt verstrekt naast de
gewone restauratiesubsidies
waarop een gemeente aan
spraak kan maken.
De manier waarop Den Haag
bijdraagt aan restauratie van
rijksmonumenten is veranderd.
Niet langer krijgt een gemeente
een bedrag toegekend op grond
van het aantal rijksmonumen
ten, maar op basis van de be
hoefte. Schouwen-Duiveland
krijgt ruim 250 duizend euro
voor 2007:152.550 euro voor het
herstel van woningen en boer
derij en en 9 8317 euro voor 'ove
rige' restauratieprojecten.
Bij het opstellen van een uitvoe
ringsprogramma werd de ge
meente snel duidelijk dat de
ZIERIKZEE - Het Zeeuws Se
niorenorkest geeft woensdag 20
februari in gebouw De Harmo
nie in Zierikzee een conceit voor
de ANBO-afdeling Zierikzee.
Het optreden begint om 14.30
uur.
STREEKACTIVITEITEN
ZIERIKZEE - Gebouw De Driehoek, 14.00
uur: Mini-instuif voor jeugd tot en met 6
jaar;
Commissiekamer gemeentehuis, 19.30
uur: Vergadering commissie ruimtelijke
ordening en economische zaken;
Haagse bijdrage niet toereikend
zou zijn. Ook al was het toege
kende subsidiebedrag volgens
wethouder Veerhoek (monu
mentenbeleid) 'gelukkig meer
dan we gevreesd hadden'; het
bedrag ligt iets hoger dan voor
2006.
Wat betreft de woonhuizen en
boerderijen heeft de gemeente
daarom eerst gepolst welke
huiseigenaren de komende ja
ren daadwerkelijk van plan zijn
de subsidie te gebruiken. Ook is
de noodzaak tot restauratie be
keken.
Daarna is een lijst van 32 pan
den opgesteld die de komende
vijf jaar voor subsidie in aan
merking komen. Het merendeel
van deze rijksmonumenten ligt
in Zierikzee (24), maar ook de
verzoeken van onder meer boer
derij De Drie Willigen in Eiker
zee en twee panden aan De
Markt in Brouwershaven zijn
opgenomen in het programma.
Verzuimd
Bij de overige rijksmonumen
ten, zoals molens, bedrijfsge
bouwen en kerken, zijn twee
grote restauratie-projecten in
gediend: de Houtloodsen in Zie
rikzee (begroot op 272 duizend
euro) en de kerk aan De Ring
van Haamstede (begroot op 910
duizend euro). Geld voor beide
plannen is er niet. Gezien de om
vang van dat laatste project,
had de kerk op de kanjerlijst van
staatssecretaris Van der Ploeg
kunnen staan. De kanjermonu
menten zijn vorig jaar aangewe
zen. ,,Maar drieënhalf jaar gele
den heeft de gemeente verzuimd
dit als kanjerproject in te die
nen", knarsetandt Veerhoek.
De kerk van Haamstede maakt
nu toch grote kans op de kanjer-
lijst terecht te komen. De staats
secretaris heeft voor de groot
schalige restauraties extra geld
van de Tweede Kamer weten los
te peuteren. In overleg met de
Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg heeft de gemeente het
voor elkaar gekregen dat de res
tauratie van de kerk alsnog als
kanjerproject mag worden aan
gemeld. De wethouder be
schouwt deze handreiking als
'uniek' en is zeker van zijn zaak.
„De kans op honorering is uiter
mate groot. Bijna honderd pro
cent."
De BruseBoys in actie tegen Serooskerke. Voetbalclubs op Schouwen hoeven voorlopig niet te fuseren. foto Pieter Honhoff
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Opheffen of fuse
ren van voetbalverenigingen is
voorlopig van de baan, en daar
kunnen de Schouwse fracties
zich helemaal in vinden. Hoe
wel dit beleid haaks staat op
eerdere besluitvorming in de ge
meenteraad, toonde de commis
sie maatschappelijke aangele
genheden zich gisteravond
positief.
De sportverenigingen op
Schouwen-Duiveland hebben
de afgelopen maanden het over
leg met wethouder G. van der
Salm benut om hun bestaans
recht te bevechten. Met succes:
niet alleen de voorgenomen fu
sies zijn afgewend, ook wordt er
de komende jaren niet meer ge
dacht over het afstoten van bui
tensportaccommodaties. Eind
augustus nog was de raad van
mening dat op termijn niet alle
accommodaties zouden kunnen
voortbestaan. De raad koos toen
voor een zogeheten kwaliteits
impuls voor een beperkt aantal
buitensportvoorzieningen. Dit
toekomstperspectief diende
echter goed besproken te wor
den met de betrokken sportver
enigingen, vond diezelfde raad.
,,In feite is het een negatieve im
puls die tot een positief resul
taat heeft geleid. Ik heb dan ook
ongelooflijk veel waardering
voor de wethouder", was de re
actie van If. de Vries (Groen-
Links). C. Geluk (D66), N. de
Danschutter (CDA) en M. de
Pagter-ten Kate (RPF) uitten
hun waardering voor het feit dat
de verenigingen terdege hun be
staansrecht hebben aange
toond. Zij pleitten er wel voor
enige haast te maken met de in
voering van breedtesport-im
pulsen. Dat zijn mogelijkheden
om sportvereniging breder te la
ten functioneren en bijvoor
beeld ook een taak te geven in
naschoolse opvang.
„Kalm aan, de clubs nu niet te
veel belasten. Het Rij k stelt daar
nog tot 2008 extra middelen
voor beschikbaar", vond wet
houder Van der Salm echter. Hij
waarschuwde dat er nog veel op
de clubs afkomt in verband met
de privatisering van opstallen
en veldmeubilair op de sport
velden. De wethouder zegde toe
dat de gemeente eerst het ach
terstallig onderhoud wegwerkt,
voordat zij zaken aan de sport
verenigingen overdraagt.
Kunstgras
Een deel van sportveld Bannink
wordt afgestoten. Er wordt
overlegd met de hockey- en
korfbalvereniging over de aan
leg van kunstgrasvelden. In elk
geval moet bezien worden hoe
veel de clubs zelf kunnen in
brengen bij deze omvangrijke
investering. Het tennisveld aan
de Lange Blokweg wordt van de
hand gedaan. Omwonenden
hebben belangstelling het stuk
grond aan te kopen. „We moeten
wel opschieten. Het is zo verwil
derd dat het bijna natuurgebied
is", aldus van der Salm.
door Marcel Modde
ZIERIKZEE - Het praktijkon
derwijs voor moeilijk lerende
kinderen in Zierikzee wordt
vanaf 1 augustus onderge
bracht bij de Pontes Scholen-
groep. Directeur J. de Jong van
de Noordzelke heeft er vertrou
wen in dat het overleg met de
scholengemeenschap daarover
naar tevredenheid kan worden
afgerond. Daarmee blijft het
speciaal voortgezet onderwijs
voor Schouwen-Duiveland be
houden.
Door een nieuwe wet van het
ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen houdt het spe
ciaal onderwijs per 1 augustus
op te bestaan als aparte school
soort. Staatssecretaris Adel-
mund wil daarmee het stigma
doorbreken dat leerlingen uit
deze sector zouden meedragen
in hun verdere loopbaan.
De verandering betekent voor
Schouwen-Duiveland een be
stuurlijke splitsing van de Bea-
REDACTIE
NOORD-ZEELAND
Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB ZIERIKZEE
Tel: (0111) 454647
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Marcel Modde (chef)
Piet Kleemans
Famke van Loon
Ali Pankow
Rudy Boogert (sport)
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118)484000
Fax: (0118) 470102
E-mail: redactie@pzc.nl
INTERNET
www.pzc.nl
E-mail: web@pzc.nl
trixschool (zeer moeilijk leren
de kinderen), de Meie (speciaal
basisonderwijs) en de praktijk
vakschool Noordzelke (speciaal
voortgezet onderwijs). Nu is de
gemeente nog eindverantwoor
delijk voor alle drie de school
soorten. De Beatrixschool gaat
op in de nieuw te vormen pro
vinciale stichting De Korre,
eveneens bedoeld voor aange
past onderwijs aan lichamelijk
gehandicapten. De Meie blijft
als basisschool onder de hoede
van de gemeente Schouwen-
Duiveland. De Noordzelke
wordt ondergebracht binnen de
sector voorbereidend middel
baar beroeps onderwijs (vmbo)
van de Pontes Scholengroep.
Daarmee blijft de praktijk
school behouden voor de regio
en hoeven de leerlingen niet uit
te wijken naar Goes, onder
streept een beleidsambtenaar
van de provincie het belang van
de onderhandelingen. De Jong
blijft locatiedirecteur voor de
drie vestigingen.
Concentreren
De Noordzelke telt momenteel
twintig leerlingen. In het ge
bouw aan het Jannewekken is
een aantal praktijklokalen on
dergebracht. Een deel van de
praktijklessen wordt al gevolgd
op de locatie Pieter Zeeman van
de Pontes Scholengroep.
Volgens De Jong is het nadruk
kelijk niet de bedoeling de vesti
ging op te heffen en het onder
wijs te concentreren aan het
Hatfieldpark. „Hetgaat hierom
een groep kwetsbare mensen,
waarvoor heel praktisch geor
ganiseerd onderwijs nodig is. In
een grote massa raken ze snel
geïsoleerd. In de huidige samen
stelling krijgen ze de extra aan
dacht die ze nodig hebben."
Kwaliteit
De Jong vreest niet dat de Pon
tes desondanks uit bezuini
gingsoverwegingen zal beslui
ten tot concentratie van het
volledige vmbo. Hij put die
overtuiging uit het overleg met
het schoolbestuur, waarin door
Pontes de nadruk wordt gelegd
op waarborgen van de kwaliteit
van het vakonderwijs..
Gedeputeerde Staten hebben
Adelmund gisteren positief ge
adviseerd over de omvorming
van de Noordzelke. Een zelf
standige school voor praktijk
onderwijs is niet haalbaar.
Daarvoor moet zo'n school meer
dan honderd leerlingen hebben.
Molen Den Haas en de achterzij de van de Hoofdpoortstraat in 1910.
fotocollectie Gemeentearchief Schouwen-Duiveland
door Betty Blikman-Ruiterkamp
Wie kan er van de wind leven? Natuur
lijk, dat is de molenaar. Het is een
van de vele molenraadsels die vroeger in
omloop waren. Als de lange donkere win
teravonden waren aangebroken, was het
de tijd voor gezelligheid en verhalen ver
tellen.
Een ander raadsel was: vier grote heren, in
lange witte kleren, ze lopen dat ze hijgen
en kunnen elkander niet krijgen. U weet
de oplossing wel. Molens en het mole
naarsvak spraken enorm tot de verbeel
ding van de mensheid. Talloze legenden
spelen er rond dit onderwerp.
De beschei'mheilige van de molenaars
was Sint Victor. Aan hem zouden we het te
danken hebben dat molens vier wieken
hebben en dat de maalstenen van groeven
zijn voorzien. Eerst waren er alleen stan
derdmolens met twee wieken en maalste
nen met een onregelmatig bewerkte op
pervlakte. Victor was een braaf en vroom
man en dat soort mensen moest nogal eens
beproevingen doorstaan. Veel tijd be
steedde hij aan het zoeken naar een ma
nier waarop hij de maalstenen beter kon
scherpen. Eens was hij daarmee bezig,
toen de duivel plotseling tevoorschijn
kwam. Sint Victor sloeg een kruis naar
hem. Dat deed meneer Bokkepoot schrik
ken en tegelijk krabde hij met zijn scherpe
nagels vierhonderd keiven op de stenen.
Sint Victor zag meteen dat dit een goede
vorm om te kerven was. Het waren er al
leen wat veel, hij bracht het later terug tot
tweehonderd. Een tijdje later kwam Luci
fer weer op bezoek. Net op dat moment
zag Sint Victor in een visioen een malende
molen met een kruis, dus een molen met
vier wieken. Meteen maakte hij nog twee
extra wieken aan zijn molen, en sindsdien
liet de duivel zich niet meer zien. Het
kruisteken was duidelijk een machtig wa
pen tegen de satan.
Schouwen-Duiveland heeft veel molens
geteld, in de loop der eeuwen. Nu zijn het
er nog elf. Vrijwel allemaal verkeren ze in
goede staat. Een van de meest imponeren
de is 'Den Haas', op het bolwerk te Zierik
zee. Het is een stellingmolen, een onge
tailleerde ronde stenen bovenkruier. Een
herkenningspunt voor iedereen die vanaf
het water Zierikzee nadert. En een prima
plaats voor een molen, goed op de wind en
bezijden het verkeer. Rond 1600 stond er
op die plek al een standerdmolen, die ech
ter in 1723 werd gesloopt.
De Flesse
De plek bleef slechts enkele jaren leeg. In
1726 vroegen Willem van Schelven en
Gijsbreght Blom, de eigenaren van de
houten korenmolen 'De Flesse' die op de
wal stond bij de Karnemelksvaart, ver
gunning aan om hun molen te mogen slo
pen. Zij wilden er een nieuwe voor in de
plaats bouwen op het Bolwerk, waar
vroeger de standerdmolen stond. Dit werd
toegestaan en in het daarop volgende
voorjaar startte de bouw van de nieuwe
molen. 'Den Haas' werd gebouwd door
Hubrecht Kooijman, metselaar te Brou
wershaven. Dat was tegen de zin van de
leden van het plaatselijke metselaarsgil
de, het was een inbreuk op hun gilden
rechten. Over maatregelen is niets te vin
den, dus de bouw zal wel gewoon door
gang hebben gevonden. Boven de ingang
metselde men een gevelsteen in, waarop
het volgende is te lezen: Den Haas. Korne-
lia Blom en Jakomina De Kok met haar
Tweeën, leyden den Eersten En Tweeden
Steen den 20 Maart even als Men 1727
Schreven, Willem van Schelven en Gys-
bregt Blom. Tussen de eerste twee woor
den huppelt een rood geschilderde haas.
Misschien sprak de snelheid van dit dier
hen aan.
Wie waren de genoemde personen? Wil
lem van Schelven was geboortig uit de
buurt van Spijkenisse en op dat moment
nog ongehuwd. Gijsbregt Blom was wel
getrouwd en zijn dochtertje Cornelia
moet een wonderkind zijn geweest, want
dit karweitje verrichtte ze toen ze nog
maar tien maanden oud was. Jacomina de
Kok was ook nog heel jong op dat mo
ment, ruim vier jaar. In welke relatie ze tot
Van Schelven stond, is niet duidelijk.
De families Blom en Van Schelven be
woonden een huis in de Hoofdpoortstraat.
Blom had geen opvolger, na zijn overlij
den zal zijn zakenpartner zijn aandeel
hebben overgenomen, want heel lang
heette de molenaar van 'De Haas' Van
Schelven. In 1838 liet Izak van Schelven
een huis bouwen op het Bolwerk, maar
een jaar nadien vei'kocht hij molen,
schuur en huis aan F. J. van Schaverbeke.
Latere molenaars heetten Luteyn, Aal-
bregtse, Van Oeveren, en daarna werd de
molen bezit van H. en H. J. van Dijke. Tot
1953 was de molen in bedrijf, Na aankoop
door de gemeente in 1984 en restauratie in
1987 is 'Den Haas' in prima conditie en ze
kreeg een hoog rapportcijfer van de Ver
eniging De Zeeuwse Molen. Stilstand is
achteruitgang, daarom stelden zij de juist
gediplomeerde molenaar Jeroen van Dij
ke aan. Geen familie. Beroepsmolenaars
zijn zeldzaam geworden. Dat is jammer,
want hoewel ze van de wind leven, hebben
ze altijd eten na de maaltijd.
door Marcel Modde
BURGH-HAAMSTEDE - De
VVD-fractie wil de discotheken
in het centrum van Renesse slui
ten. Lijsttrekker en zittend wet
houder G. van de Velde-de Wil
de voelt meer voor een 'ultra
moderne uitgaansgelegenheid'
met meerdere zalen aan de rand
van het baddorp.
Zo kan definitief worden afge
rekend met overlast voor om
wonenden én krijgt de jeugd een
complex dat is toegesneden op
de jongste wensen.
Van de Velde gooide gisteren tij
dens een discussie
bijeenkomst in
Burgh-Haamstede
over de toekomst
van het toerisme en
de recreatie op
Schouwen-Duive
land de knuppel in
het hoenderhok.
Om te kunnen aan
haken bij het nieu
we elan in toeristen-
land, moeten ondernemers vol
gens haar juist nu risico durven
nemen. De bestaande discothe
ken zijn 'hopeloos vei-ouderd en
niet meer van deze tijd'Renesse
verdient op dat front een op
waardering, vindt de lijsttrek
ker van de VVD.
Maar de huidige locaties bieden
te weinig armslag en dus is het
beter de zaak rigoureus aan te
pakken.
Van de Velde pleitte voor de vol
le zaal van middenstanders, ho
reca- en recreatie-ondernemers
voor sluiting van de discothe
ken in het hart van Renesse en
verplaatsing van die activitei
ten naar een nieuw te bouwen
complex aan de rand van het
dorp. Het initiatief daartoe zal
van de ondernemers zelf moeten
komen, de gemeente kan enkel
'de juiste randvoorwaarden
scheppen'. De bestaande disco's
zouden in de nieuwe situatie een
andere invulling moeten krij
gen, die beduidend minder snel
tot overlast voor omwonenden
zal leiden.
Kritiek
Vooralsnog zag het er op de door
Recron, Horeca Nederland en de
Schouwse federatie van mid
denstanders FOS georganiseer
de verkiezingsbijeenkomst niet
naar uit dat de ondernemers
snel in de rij zullen staan om het
O
balletje van de WD op te pak
ken. Een aanzienlijk deel van de
avond was gevuld met kritiek
aan het adres van de gemeente,
doordat hun ingediende plan
nen onaangeroerd in de ambte
lijke burelen blijven liggen. De
belofte van alle negen deelne
mende partijen dat er in de nieu
we gemeenteraad wél serieus
met de verzoeken en projecten
zal worden omgesprongen,
werd met de nodige scepsis ont
vangen. „Als ik dit zo aanhoor,
staan na 6 maart alle deuren
voor ons open, gaat het allemaal
goedkomen en zijn onze proble
men zó de wereld uit", aldus
campinghouder M.
Ruijtenberg.
De nodige scepsis
was er ook anders
om. De lijsttrek
kers J. van den
Berge (Christen-
Unie) en A. van der
Wouden (PvdA)
twij felden openlijk
aan de bereidheid
van de recreatie
ondernemers om in gezamenlijk
overleg tot een opwaardering
van de Schouwse identiteit te
komen. Van der Wouden: „Zon,
zee en strand voldoen al lang
niet meer. Wat dat aangaat zit
ten we in een crisisHun opvat
ting werd gevoed doordat de
discussie zich in belangrijke
mate beperkte tot het verrui
men van de sluitingstijden van
de horeca. Van den Berge: „Ie
dereen praat ook hier weer voor
de eigen toko. Ook al krijgt u zo
dat ene uur of die extra caravan
erbij, dan toch gaat u het verlie
zen. Op deze manier komen we
er niet."
Cultuursteden
Nieuwkomer Alert! vreest bo
vendien de invloed van de Wes-
terscheldetunnel. Schouwen-
Duiveland raakt door die snelle
verbinding gegarandeerd klan
ten kwijt aan de cultuursteden
Gent en Brugge en de bruisende
Vlaamse kust, als investeringen
in de toeristische sector achter
wege blijven, meent J. van Feli-
us.
Volgens Van de Velde ziet haar
oud-partijgenoot het te zwart
in. Zij vernacht eerder het om
gekeerde. „Je bent van hieruit
straks ook in een wip in die ste
den. Dat heeft ook weer z'n toe
gevoegde waarde voor onze gas
ten."
