Baggerslib gracht bevat asbest
Haaieneieren in De Sprong
Oorzaak amputatie
verkeerde been
blijft raadselachtig
Gemeenten moeten
volgens Kamerlid
groener leren denken
Middelburgs project
fitness voor ouderen
Werk in Middelburg ligt voorlopig weer stil
Politie lost
inbrakenreeks
Yerseke op
DKNY
DIESEL HILFIGER
CDA bepleit
meer toezicht
van politie in
uitgaansleven
zeeuwse almanak
Declareren
MIDDEN
dinsdag 5 februari 2002
door Claudia Sondervan
VLISSINGEN - Het simpelweg
ontbreken van de aanduiding
'rechterbovenbeen' blijkt de
boosdoener die leidde tot de am
putatie van het verkeerde been,
afgelopen januari in het Vlis-
singse ziekenhuis. Onverklaar
baar blijft volgens directeur J.
Van den Blink waarom niemand
dat gemist heeft.
Tot na de voorbereiding van de
patiënt voor de operatie heeft
geen van de betrokkenen gesig
naleerd dat niet bekend was
welk been moest worden afge
zet.
Dat blijkt uit het interne onder
zoek dat het Ziekenhuis Wal
cheren uitvoerde naar de medi
sche fout die dinsdag 22 januari
leidde tot de amputatie van het
verkeerde been.
Vanaf de aanmelding van de
amputatie op het operatieroos-
ter, twee dagen ervoor, bij de
overdracht van de patiënt van
de verpleegafdeling naar de ok-
afdeling, bij de narcosevoorbe-
reiding tot bij het begin van de
ingreep bleek de aanduiding
'rechterbovenbeen' te ontbre
ken in de gegevensoverzichten,
zonder dat iemand dat opmerk
te.
Bij het installeren van de instru
mententafel in de operatieka
mer is de chirurg gevraagd welk
been het betrof. De chirurg heeft
geen verklaring waarom hij op
dat moment zonder aarzelen het
verkeerde been koos. De chirurg
had de patiënte voor de ingreep
nog bezocht.
Verfijning
Het ziekenhuis werkt intussen
aan de verfijning van het opera
tieprotocol, waarbij vijf perso
nen in elke stap naar de operatie
verantwoording dragen over de
gedetailleerde voorbereiding
van een ingreep. Die conclusie
en maatregel heeft de zieken
huisdirectie maandag in een
rapport verzonden aan de In
spectie op de Gezondheidszorg.
De Inspectie moet nu besluiten
of onderzoek en maatregelen af
doende zijn, of dat nader onder
zoek gewenst is.
De Inspectie kan besluiten dat
tuchtrecht of strafrecht van toe
passing is.
Directeur Van den Blink ver
wacht dat. „Een aantal mede-
werkers heeft gefaald. Maar er
was geen sprake van grove non
chalance of opzet. Het waren
toevalligheden", bevestigt hij
de eerdere aaname van de direc
tie over de toedracht.
Zorgvuldig
Patiëntenorganisatie Het Kla
verblad zei gisteren nog te wei
nig informatie te hebben om te
kunnen reageren. Het wil daar
voor de reactie van de Inspectie
voor de Gezondheidszorg af
wachten, die eind deze maand
kan worden verwacht. Het nieu
we protocol dat het ziekenhuis
wil instellen, waarbij elke be
trokken arts en verpleegkundi
ge bij een ingreep de benodigde
handelingen en gegevens moet
controleren en paraferen, lijkt
het Klaverblad een zorgvuldig
plan, liet adjunct-directeur
Marleen Vermeer gisteren we
ten.
De Zoutelandse vrouw die de
foutieve amputatie onderging
maakt het naar omstandighe
den redelijk goed, meldde direc
teur Van den Blink gisteren. Hij
heeft de familie de onderzoeks
uitkomsten vrijdag meege
deeld.
De familie heeft laten weten nog
steeds vertrouwen in de betrok
ken chirurg te hebben. De chi
rurg is gisteren weer aan het
werk gegaan.
pagina 19: nooit honderd
procent vrij van fouten
(Advertentie)
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - Bij bagger-
werkzaamheden in de Middel
burgse Binnengracht is asbest
aangetroffen. Volgens water
schap Zeeuwse Eilanden is er
geen gevaar voor de gezond
heid.
Het werk was half januari al
stilgelegd omdat het nieuwe
systeem, dat de hoeveelheid af
te graven grond precies moet
bepalen, niet goed werkte. Dooi
de asbestvervuiling lopen de
werkzaamheden verder vertra
ging op.
De vervuiling kwam aan het
licht bij een controle van de bag
gerspecie bij grondverwer-
kingsbedrijf Zeeuwgrond in
Nieuwdorp. Het waterschap
heeft naar aanleiding van die
resultaten in de gracht zelf ook
monsters genomen „We heb
ben de gracht in vijf vakken ver
deeld". zegt woordvoerder D.
Laing van het waterschap. „In
twee van de vijf zijn hele kleine
hoeveelheden asbest aangetrof
fen." Het gaat om asbest in de
vorm van microscopisch kleine
vezels. Het waterschap kijkt sa
men met de aannemer en de
arbeidsinspectie welke maatre
gelen er moeten worden geno
men om risico's voor werkne
mers en omwonenden te
verkleinen. Tot die tijd wordt er
niet gebaggerd.
Zware metalen
Asbest is alleen gevaarlijk voor
de gezondheid als de vezels wor
den ingeademd. Omdat het slib
bij de baggerwerkzaamheden
nat blijft, zijn de risico's volgens
het waterschap in dit geval ge
ring. Bovendien waren er al
maatregelen genomen, omdat
rekening gehouden was met
vervuiling van het slib met zwa
re metalen. De grond is altijd
afgevoerd in vloeistofdichte
bakken met kleppen aan de bo
venkant en de vrachtwagens
zijn, voordat ze vertrokken van
de laad- en losplaats, aan de
binnen- en de buitenkant
schoon gemaakt.
Wat de oorzaak is van de asbest
vervuiling, is niet duidelijk.
„Het kan er al heel lang liggen",
zegt Laing. „Asbest kwam voor
in alledaagse dingen. Zo zat het
bijvoorbeeld in remvoeringen
van auto's." Sinds 1993 is het ge
bruik van asbest verboden.
Zachte bodem
De Binnengracht wordt gebag
gerd vanaf de rechtbank tot de
watertoren. De werkzaamhe
den zijn in december begonnen.
Het werk liep toen al vertraging
op omdat het nieuwe plaatsbe
palingssysteem niet goed werk
te. Het systeem moest op de cen
timeter nauwkeurig bepalen
hoeveel grond er kon worden af
gegraven. Dat is met conventio
nele methodes moeilijk in te
schatten omdat de bodem in de
binnengracht erg zacht is. „Als
er te diep wordt gegraven, be
staat er een kans dat de oevers
afkalven en dat alles instort",
zegt Laing.
Met behulp van computers en
satellieten wordt berekend hoe
veel grond er kan worden weg
gehaaldIn j anuari bleek dat het
nieuwe systeem nog niet goed
werkte en werd het baggeren ge
staakt. Inmiddels is het systeem
opnieuw aangepast en ge
bruiksklaar, maar door de ge
constateerde vervuiling loopt
het werk opnieuw vertraging
op. Wanneer er weer kan wor
den gebaggerd, is nog niet be
kend.
YERSEKE - Met de aanhouding
van een 33-jarige man uit Breda
heeft de politie vijf inbraken in
Yerseke opgelost.
Samen met een 27-jarige
plaatsgenoot stal de verdachte
in de nacht van 30 op 31 decem
ber voor duizenden euro's aan
apparatuur en geld in bedrijven
en woningen.
De politie hield de 27-jarige in
de nacht van de inbraken na een
achtervolging aan; de andere
Bredanaar ontsnapte toen nog,
maar werd op 21 januari gear
resteerd.
Beide daders zitten in voorlopi
ge hechtenis. Eén van hen heeft
inmiddels een bekentenis afge
legd.
Ook al bestaat er volgens het waterschap geen gevaar voor de gezondheid, na de ontdekking van asbestdeeltjes in de modder is het baggerwerk in de Middelburgse Binnen
gracht weer stilgelegd. foto Lex de Meester
Kinderkleding/schoenen
Segeersstraat 26 Middelburg
door Piet Kleemans
NEELTJE JANS - De Zeeuwse
gemeenten moeten veel meer
werk maken van duurzaam
bouwen, zegt Tweede-Kamerlid
L. van Dijke van de Christen-
Unie. Hij noemt het ambitieni
veau bij de gemeenten te laag.
Van Dijke sprak gisteren tijdens
een mini-symposium over wa
ter- en klimaatbeleid dat werd
gehouden op Neeltje Jans. De
gemeenten kunnen in zijn ogen
veel beter tijd en energie steken
in duurzaam bouwen, dan zich
te beperken tot discussies over
de kleur van de stenen bij een
bouwproject. 'Bemoeizucht',
volgens Van Dijke, die vindt dat
de lat voor duurzaam bouwen
veel te laag wordt gelegd.
Niet alleen de Zeeuwse gemeen
ten kregen van hem een veeg uit
de pan. Het zittende kabinet
moest het eveneens ontgelden.
„Paars is niet groen gebleken.
Het klimaatbeleid moet veel
scherper", is zijn oordeel. Hij
stelde dat de regering de strijd
tegen het broeikaseffect moet
intensiveren en pleitte in dat
verband voor 'een hard plafond
voor verkeer en vervoer' en 'ver
groening van het belastingstel
sel.
Te luchtig
Van Dijke waarschuwde voor
een te luchtige benadering van
de klimaatverandering, in de
sfeer van 'na ons de zondvloed'.
De aarde warmt op, het regent
vaker en heftiger en de zeespie
gel rijst. Problemen die we, stel
de Van Dijke, aan ons zelf te
danken hebben. „We hebben te
lang op te grote voet geleefd en
de gevolgen daarvan zijn bij
zonder ernstig."
B. Eickhout van het Climate
Change Research Team van on
derzoeksinstituut RTVM en Th.
de la Court van (symposiumor
ganisator) Centrum voor inter
nationale samenwerking COS-
Zeeland sloten zich bij de con
clusie van Van Dijke aan. Cijfers
tonen volgens hen aan dat het
opwarmen van de aarde, het
broeikaseffect, de laatste vijftig
jaar erg hard is gegaan. De rap
porten dié daar inmiddels over
zijn verschenen, zijn volgens De
la Court sterk 'onderkoeld'. We
tenschappers steken volgens
hem de kop in het zand en zijn
geneigd van de meest gematigde
toekomstvoorspelling uit te
gaan. Dat doet de politiek vol
gens Van Dijke ook. „Die kiest
vaak voor het 'vastklampscena-
rio'. En da^r moeten we vanaf.
We moeten werken aan duurza
me energie."
Eén van de manieren daaraan
bij te dragen is het plan van
adviesbureau voor ecologie,
natuur, landschap en milieu
Waardenburg. Dat wil het noor
delijke gedeelte van de Brou-
wersdam slopen en vervangen
door een stormvloedkering met
getijdencentrale. Een plan dat,
betoogde K. Hulsbergen van het
bureau gisteren, haalbaar is.
Met Delta Synergie, zoals het
plan is gedoopt, kunnen volgens
Hulsbergen meer vliegen in één
klap worden geslagen. Door de
open vex-binding met de Noord
zee wordt de Gi'evelingen weer
een dynamisch estuarium, en de
getijdencentrale kan voldoende
energie opwekken om Schou-
wen-Duiveland én Goeree-
Overflakkee van stroom te
voorzien.
VEERE - De fractie van het
CDA Veere wil dat de politie in
de nachtelijke uren van het
weekeinde scherper gaat con
troleren.
Zij kaart aan dat jongeren
steeds vaker slachtoffer zijn van
zinloos geweld. Navi'aag bij het
Ziekenhuis Walcheren leerde
dat ook het afgelopen weekein
de weer een aantal jongeren 'in
elkaar was geslagen om niets'.
De fractie zegt te constateren
dat jongeren die van de ene ho
recagelegenheid naar de andere
gaan. in toenemende mate doel
wit zijn van vandalen. Deze jon-
geren verdienen bescherming,
stelt de fractie. Het CDA
spreekt de hoop uit dat door ver
scherpt politietoezicht de da
ders sneller kunnen worden op
gepakt.
De chi'isten-democraten signa-
leren dat er onder jongei'en veel
onduidelijkheid bestaat hoe ze
aangifte van een incident moe
ten doen. Te vaak gaan er daar-
door vele uren verloren. Zij stelt
voor dat er een overleg komt
waarbij politie, burgemeester
en horecaeigenai-en woi'den be
trokken. De fractie zal er bij de
Veerse burgemeester A. de
Bruijn op aandi'ingen dat de po
litie de controle opvoert.
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - De Stichting
Welzijn Ouderen Middelburg
(SWOM), de Zeeuwse Sport
raad en De Gezonde Zaak be
ginnen gezamenlijk het project
Seniorenfitness om zestigplus
sers in beweging te krijgen.
Volgens de drie partners is een
goede lichamelijke conditie
(ook) voor ouderen belangrijk
om gezondheidsklachten te
voorkomen. Het aanbod aan se-
niorensport in Middelburg is di
vers. Het varieeit van volksdan
sen tot badminton en koersbal.
Senioi'enfitness ontbrak nog. M.
Jones van de SWOM: „Ik heb di-
verse jonge ouderen gespi'oken,
die interesse hadden in deze
nieuwe activiteit. Bewegen
heeft een heel belangrijke socia
le functie voor ouderen. Je doet
het samen met anderen. Je kunt
je aan elkaar optrekken. Je hebt
steun aan elkaar."
Hartslag
Bij fitness wordt gebruik ge
maakt van hartslaggestuurde
apparatuur en krachtappara
ten, afgestemd op de individue
le capaciteit van de deelnemer.
Senioren die zich aanmelden,
moeten eei'st een medische vra
genlijst invullen. Die wordt be
keken door een aan De Gezonde
Zaak verbonden arts. Hij be
kijkt of iemand klachten heeft,
waarmee rekening moet worden
gehouden. Vexwolgens vinden
testen plaats, waarbij wordt ge
keken naar lengte, gewicht, vet
percentage, conditie en kracht.
Op basis daaiwan stelt De Ge
zonde Zaak het fitheidsniveau
vast. Belangstellenden krijgen
daarna tekst en uitleg over hun
conditie, gevolgd door een in
troductietraining. Alle gege
vens staan op een pasje dat in de
apparaten wordt wordt inge
voerd. „Dat pasje geeft aan op
welk hartslagniveau de mensen
moeten trainen", zegt René
Maljaars van De Gezonde Zaak.
Elke training duurt een uur en
begint met een warming-up in
groepsverband. Daarna begint
een individueel programma.
Mensen kunnen in eigen tempo
fitnessen onder begeleiding van
bijvoorbeeld een fysiothera
peut. Maljaars: „Als mensen
ernstige klachten hebben,
wordt daar eerst apai-t mee ge
sproken. Negen van de tien
mensen die meedoen, kunnen
ons programma gewoon vol
gen." De training eindigt met
een cooling-down in groepsver
band. Seniorenfitness duurt
drie maanden. „Daarna kunnen
mensen bekijken of ze willen
doorgaan", zegt Maljaars.
De Zeeuwse Sportraad vindt
fitness vooral belangrijk, omdat
er een preventieve werking van
uitgaat. Op dinsdag 19 februari
vindt om 11.00 uur een voor
lichtingsbijeenkomst plaats in
De Gezonde Zaak aan de Schen-
ge in Middelburg. „Fitness zal,
hoop ik, meer mannen aanspre
ken", zegt Marja Reijnders van
de Zeeuwse Sportraad. „Als je
kijkt naar andere sporten voor
ouderen, zijn het vooral vrou
wen die meedoen. Je ziet dat
vooral mannen vaak heel indi
vidueel bezig zijn. Ik denk dat
het mannen zal aanspreken."
Declareren is nog een hele
kunst, zo merkte de nieuwe
medewerkster van het Oost-
burgse kantoor. De hele
maand had ze netjes haar rit
ten bijgehouden op het speci
ale groene formulier. Toen ze
het wilde inleveren vroeg een
collega of hij toch nog even
mocht kijken of alles wel pre
cies volgens de regels was in
gevuld.
Na een vluchtige blik werd de
jongedame vriendelijk doch
dringend gevraagd het op
nieuw in te vullen. Want IJ-
zendijke, om maar een voor
beeld te noemen, lag toch
echt niet op tien kilometer af
stand. Hij keek haar strak
aan en haalde vervolgens
vanuit zijn bureaulade een
lijstje tevoorschijn. Gebruik
dit maar, raadde hij haar
aan. Dat doet iedereen hier.
En zo zag ze dat IJzendijke
precies veertien kilometer
van Oostburg vandaan ligt.
En allerlei andere plaatsen
lagen ook heel wat verder
dan haar eigen kilometertel
ler aangeeft. Dat lijstje ge
bruiken we al jaren, ver-
trouwde de collega haar toe.
Sinds die dag weet de nieuwe i
medewerkster wat bedoeld I
wordt met creatief boekhou-
den.
door Anja Bimmel
KOUDEKERKE - Openbare
basisschool De Sprong in Kou-
dekerke heeft gisteren als
eerste school in Zeeland een
aquarium met haaien in de
klas gekregen. De haaien, die
nu nog in hun ei zitten, zijn on
derdeel van het project 'Haai
en in de klas' van het Arsenaal
in Vlissingen.
Bioloog Jan van der Veen in
stalleert, onder toezicht van
nieuwsgierige eerste- en twee
deklassers, het nieuwe onder
komen van de zeedieren. Nor
maal gesproken zijn de grote
doorzichtige eiei'en van de
hondshaai en de kathaai al
leen te zien in een speciaal
kweekbassin in het Arsenaal.
Mensen zien dan alleen een
momentopname van het em
bryo in zijn omhulsel.
Van der Veen vond dat erg j am-
mer en bedacht een project
waardoor scholieren elke dag
in hun eigen school de haaien
kunnen bekijken. „De kinde
ren kunnen nu elke ochtend
zien hoe het met de haaitjes
is." De vissen blijven twee tot
drie maanden op de Sprong.
Om toch het hele groeiproces
van meer dan acht maanden te
kunnen volgen, zijn vijf eieren
in het aquarium geplaatst die
in verschillende gi'oeistadia
zitten.
Onderwijzer R. Gabriëlse is
razend enthousiast over het
project. Tijdens een vergade-
ï'ing werd het idee voorgesteld.
Hij wist meteen dat de school
mee wilde werken. „We heb
ben zo snel mogelijk gerea
geerd op het aanbod", zegt de
leraar van de bovenbouw.
„Waai'schijnlijk zijn we daar
om ook als eerste aan de
beurt."
Vreemd
Niet alleen de leerkrachten,
maar vooral de kinderen zijn
enthousiast over de nieuwe
schoolhuisdiex-en. Met open
mond kijken ze hoe de bioloog
het water vult met ki-abben,
kleine visjes, zeesterren en na
tuurlijk de eieren. Sommige
kleuters vinden de langwerpi
ge omhulsels met krullende
draadjes aan de uiteinden
maar vreemd. „Ik wist hele
maal niet dat ze er zo uitzien"
zegt de vijfjarige Niels Boome
verbaasd. Ook leeftijdgenoot
Michelle Smid is onder de in
druk van de vi'eemde eitjes „Ik
dacht dat ze heel veel breder
waren."
Een klasgenootje ontfermt
zich meteen over het welzijn
van de onderwatei'diei'en. Be
zorgd vraagt hij of de krabben
de visjes niet opeten. Van der
Veen stelt hem genist. De
krabben en de anderen in het
aquarium eten kleine garnaal
tjes en algjes. „De dieren hoe
ven maar twee keer per week
gevoerd te worden", zegt hij.
„De eiei'en hebben geen voed
sel nodig, alles wat ze nodig
hebben, zit in de dooier." Vol
gens Van der Veen is het vooral
belangrijk dat de temperatuur
van het water altijd goed in de
gaten wordt gehouden.
Kinderen van De Sprong en
een klein groepje moeders, dat
zich de natuurouders noemt,
controleren het water en ver-
zorgen de dieren. De zeven
vrouwen begeleiden ï-egelma-
tig projecten op de school die
in het teken van de natuur
staan. Vorig jaar heeft de
school bijvoorbeeld vlinders
gekweekt.
Gabriëlse vindt 'Haaien in de
klas' goed aansluiten op het
project 'Zeeland', waar de klas
nu al een tijdje mee bezig is. De
klas leerde in dit project al van
alles over het strand en de zee
met zijn bewoners. Nu mogen
ze een eigen studie gaan uit
voeren. Ze moeten een logboek
bijhouden met de vooruitgang
van de haaitjes, ook moeten ze
elke dag een tekening maken
van de beestjes. „We zetten ze
zelfs op het internet, zodat an
dere scholen ook met ons mee
kunnen kijken", zegt Gabriël
se.
Wie de groei van de haaitjes
wil volgen en de logboeken
van de kinderen wil lezen, kan
kijken op: go. to /sprong.
De leerlingen van De Sprong in Koudekerke vonden 'hun' haaieneieren er maar vreemd uitzien.
foto Lex de Meester
