Even de adem in bij het Ja
Wij waren de rekwisieten
luwe
Tuttenclub vindt
t een mooi koppel
Geweldig, fantastisch, buitengewoon
maandag 4 februari 2002 b 1 3
door Wout Bareman
TERNEUZEN - Het is tien uur. De
gasten melden zich in robe en rok bij
de Beurs van Berlage en in de woning
in de binnenstad van Terneuzen wor
den oranje tompoucen van de HEMA
geserveerd. Dat gebeurt met enige
egards, want Sjaan Steketee van de
Tuttenclub (niet officieel geregi
streerd) houdt van decorum. Dus moet
ook haar man, André, eraan geloven.
Weg van de bank; de Tuttenclub wil
ongestoord Het Huwelijk zien.
De Tuttenclub telt vier leden. Ze zijn
inmiddels allemaal de zeventig ge
passeerd. Addy den Hollander is de
oudste. Zij is de enige weduwe, al
meer dan tien jaar. Voor de gelegen
heid heeft ze zich een oranje trui aan
geschaft. Ook Sjaan beweegt zich
voort in een oranje creatie. Andere le
den van de club: Riek van Leuven
(voorzitter en regelnicht) en Rie
Leeuw. Die twee houden zich wat op
de vlakte; Sjaan en Addy schuwen de
discussie niet. Maar eerst wordt An
dré naar elders verwezen. De tutten
club duldt nu eenmaal geen manvolk.
Eens per week komen ze samen. Riek
regelt waar dat plaatsgrijpt. Dan pra
ten ze, roddelen een eind weg, drinken
koffie of een borreltje en als ze niks
meer weten leggen ze een kaartje. An
dré wordt weggestuurd.
Meeleven
Eerst het huwelijk met Cohen, daarna
het gedragen verhaal van dominee Ter
Linden. „Ach, 't is toch zonde", leven
de vier dames mee met prins Claus.
„Hij heeft al z'n krachten opgespaard
om dat huwelijk mee te maken. Zie je
dat wuivende handje?!" Als 'het paar'
verschijnt, wordt het stil. Bewonde
ring alom. „Ze liek wel een bitje zene-
wachtig", stelt de Tuttenclub vast.
Maar de algemene constatering is dat
het een 'mooi koppel' is. Zelfs: „Ze
kunnen van Willem-Alexander zeg
gen wat ze willen, maar 't is toch een
schone vent, zo in dat uniform." Addy
den Hollander zegt het, maar die was
dan ook j aren getrouwd met een leger-
man.
De vrouwen over het enthousiasme,
ook de avond tevoren in de Arena al:
„Wij kunnen toch feesten hè. Ze zeg
gen wel: 'Hoe dichter bij de knoflook,
hoe enthousiaster', maar het is hier
net andersom. Heb j e dat huwelij k van
Philippe en Mathilde gezien? Een
aanfluiting." Instemming alom. Be
wondering ook. Voor de jurk van
Maxima. „Eenvoudig en mooi", luidt
het oordeel. De Italiaan Valentino
heeft in zijn creatie de Argentijnse
passie weten te temmen.
De oorbellen van Maxima zijn prach
tig. Trouwens, het diadeem - of is het
nu een kroontje, of een tiara - wordt
ook omschreven als 'oogverblindend'.
Tijdens de plechtigheden in Beurs en
kerk is het doodstil in de kamer. De
dames drinken de woorden in. Maar
als de dominee het heeft over 'een car
rière ontwikkelen', is het droge com
mentaar van Addy: „Dus: 'Ga maar
werken. Zoek maar een baantje!'
Alexander zegt volgens de vierschaar
wat al te gulzig 'ja'. Hebberig vinden
ze hem. Als het paar en de gasten een
plaspauze uitvoeren, verliezen Addy
en Sjaan zich in een discussie, die net
niet leidt tot porcelein aan scherven.
Of de vader erbij mocht zijn of niet,
daar gaat het over. Rie zet de toon met
„Ik vind het schandalig dat hij en z'n
vrouwernietzijn."Sjaan: „Ikvindhet
wel goed hoor. Voor haar is het erg,
maar als-ie toch was gekomen, was
het hier revolutie geweest." Addy bo
zig: „Ach mens, hier mag toch alles!
De keizer van J apan is hier zelfs op be
zoek geweest. En dan mag die vent
hier weer niet komen. Altijd dat ver
domde opgeheven vingertje van ons!
Als Hare Maartje via de televisie laat
weten dat Maxima met de huwelijks
voltrekking ook direct Ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw (het
Grootkruis) is geworden, wordt dat
weggehoond. Rie Leeuw echter, grin
nikend: „Dat heb ik geregeld!
Port, sap en jenever op tafel, 't Is ten
slotte feest. Addy proostend: „En dat
hun kinderen maar rijke ouders mo
gen krijgen." Daarna hummen de vier
van de Tuttenclub gezellig mee met de
gezangen in de kerk. Logisch, ze zaten
op een christelijke school. Behalve re
gelnicht en voorzitter Riek van Leu
ven. Die was 'openbaar'. Er is soep en
er zijn broodjes. De Tuttenclub viert
feest als nooit tevoren. Maar Lof zij de
Heer en het Ave Maria doen de tutten
even zwijgen.
Na de balkonscene breken de dames
op. Het was mooi, heel mooi. En dat
het spektakel ruim 20 miljoen euro
kostte, kan ze ook niks schelen. Addy:
„Ze hebben daar gewoonrecht op. Het
eerste het beste bezoek van zo'n vent
als Bush kost aan veiligheidsmaatre
gelen ook een klauw met geld."
En verder vindt ze het nog steeds jam
mer dat ze haar oranje sjerpje niet
heeft omgedaan. Het sjerpje dat ze
ook droeg toen Beatrix werd geboren,
net voor de oorlog.
door Rolf Bosboom
GOES - Een groots, uitbundig feest
zoals op Koninginnedag werd het
niet, maar toch waren afgelopen
weekeinde in alle kernen van de regio
activiteiten in het kader van het ko
ninklijk huwelijk. Op sommige plaat
sen bleven die beperkt tot de traditio
nele lampionoptocht, elders hadden
de plaatselijke Oranjeverenigingen
gezorgd voor een breder programma.
In Oostdijk was dorpshuis Apeldoorn
open. Wie dat wilde kon de plechtig
heden die in de Beurs van Berlage en
de Nieuwe Kerk plaatsvonden op een
groot scherm volgen. Al rond tien uur
was de zaal al aardig gevuld, voorna
melijk met kinderen uit het dorp. In de
loop van de ochtend liep het helemaal
vol met mensen die de historische ge
beurtenissen gezamenlijk wilden be
kijken.
„De opkomst is echt boven verwach
ting", stelde voorzitter Nico Huizen
van de Oranjevereniging enthousiast
vast. „We dachten toch dat veel men
sen thuis zouden gaan kijken."
De vereniging serveerde ook koffie, li
monade en oranjegebak. Bezoekers
konden tevens een felicitatiebrief on
dertekenen die prins en prinses na hun
huwelijksreis op de koninklijke deur
mat vindenVooral de kinderen keken
geboeid naar het televisiesprookje.
Tijdens het cruciale moment, het ja
woord, hield iedereen even de adem
in.
Oranjevereniging' Juliana in Rilland
had hetzelfde idee opgevat, zodat ook
in dorpshuis Luctor et Emergo de uit
zending gezamenlijk kon worden
bekeken. Elders in de regio werd mas
saal thuis gekeken, zodat het onge
woon stil was op straat. Pas om twee
uur, na De Kus, stroomde de Goese
binnenstad bijvoorbeeld snel vol met
mensen die hun zaterdaginkopen wil
den doen. Daar konden zij ook de
'Oranjerapsodie' horen die zaterdag
op vele carillons in het land werd ge
speeld. In Goes gebeurde dat door
stadsbeiaardier Sjoerd Tamminga.
Oranjebomen
Ter gelegenheid van het huwelijk zijn
zaterdag twee grenslinden geplant op
de.Lenshoekdijk bij 's-Gravenpolder
en de Koedijk bij Nisse. Linden wer
den op Zuid-Beveland vroeger niet al
leen als 'grenspaal' gebruikt, maar
ook als gedenkmonument bij bijzon
dere gebeurtenissen. De Stichting
Landschapsbeheer Zeeland streeft
ernaar dat gebruik in stand te houden
wat met steun van serviceclub Kiwa-
nis gebeurt. In de Goese wijk Noord-
hoek werd op initiatief van de wijk-
vereniging ook een huwelijksboom
geplant.
Zaterdagavond liepen de inwoners
van Kapelle massaal uit, niet alleen
voor de lampionoptocht, maar vooral
voor het vreugdevuur dat op het par
keerterrein bij de sportvelden werd
aangericht. Onder toeziend oog van
de brandweer werden de bijna 450
kerstbomen die de interkerkelijke
werkgroep na de jaarwisseling hadin-
gezameld verbrand, wat zorgde voor
forse vlammen en veel rook. Met de
verkoop van onder meer warme cho
colademelk, glühwein en oranjebitter
werd bijna 325 euro opgehaald voor
een kindertehuis in Polen. Mede van
wege dat goede doel had de gemeente
eenmalig toestemming gegeven voor
het vuur.
Zaterdagavond was het op verschil
lende plaatsen bal. Onder meer in
Krabbendijke, Rilland, Kruining'en,
Wolphaartsdijk, Heinkenszand en
Kortgene werd een feestavond gehou
den. Ook in 's-HeerHendrikskinderen
werd het 'Maximabal' druk bezocht.
Aan het begin van cle avond was het
vooral de jeugd die zich meldde in het
Heer Hendrikhuis; later voegden ook
de wat ouderen zich bij het gezelschap
en werd er gedanst op muziek van het
Riverside Trio. Vrijwel iedereen had
gehoor gegeven aan de oproep van de
oranjevereniging om iets oranjes aan
te trekken, al was het maar een strikje.
Sommige meisjes waanden zich ko
ninklijk met een diadeem op 't hoofd.
De echtverbintenis van Willem-
Alexander en Maxima kreeg gister
ochtend een reprise in de Johannes-
kerk in Kruiningen. Daar speelden
leerlingen van de christelijke basis
school De Welle de gebeurtenissen na,
met Farron en Bowling in de hoofdrol.
Het geheel was tot in de details uitge
werkt, met corsages voor de kerkgan
gers, dominee Gerrit van Dijk die het
'huwelijk' inzegende en na afloop een
receptie. Met het bruiloftsspel wilden
de kinderen en leerkrachten van De
Welle inspelen op het thema 'trouw'.
De rooms-katholieke Maria Magda-
lenakerk in Goes liep gistermiddag
helemaal vol voor het Oranjeconcert
dat de Commissie Manhuistuin-Con-
certen in verband met het koninklijk
huwelijk had georganiseerd. HetFan-
farekorps Koninklijke Landmacht,
het Zeeuws Mannenkoor en sopraan
Margaret Roest presenteerden diverse
klassieke werken.
De televisietoren in Goes droeg de af
gelopen dagen ook bij aan de feest
vreugde. De ringen van de toren wa
ren sinds donderdag 's avonds oranje
verlicht.
De opkomst bij de activiteiten in het kader van het huwelijk was overal boven verwachting.
foto's Willem Mieras
door Rolf Bosboom
AMSTERDAM - Zeeuwen die naar
Amsterdam waren afgereisd om het
koninklijk huwelijk van nabij mee te
maken, hadden de dag van hun leven.
„Het was echt geweldig", aldus Mar-
greet Rentmeester uit 's-Heerenhoek.
„Fantastisch, buitengewoon, in alle
opzichten een stralende dag", vond
ook het echtpaar Stoutjesdijk-Engel-
vaart uit Tholen.
Rentmeester was vrijdag met vijf col
lega's naar de hoofdstad vertrokken.
„We hadden in september al een hotel
geboekt, niet omdat we zo koningsge
zind zijn, maar we wilden per se de
sfeer meemaken." Zaterdagochtend
om zes uur waren ze op de Dam aan
wezig, uiteraard volledig uitgedost in
het oranje.
De vooraf verspreide mededelingen
dat wie alle gebeurtenissen goed wil
de zien beter thuis kon blijven dan
naar Amsterdam te reizen, bleken ze
ker niet helemaal te kloppen. Rent
meester had in elk geval het gevoel
eerste rang te staan. „We stonden pre
cies tussen het paleisbalkon en de
Nieuwe Kerk. Daar zagen we alle ho
ge gasten voor ons langs lopen. Er ge
beurde ook elke keer wat. De sfeer was
ook heel gemoedelijk, zeker waar wij
stonden."
Uitnodiging
Het echtpaar Stout jesdijk-Engel-
vaart was op uitnodiging naar de fees
telijkheden gegaan. Op verzoek van
het bruidspaar stond tijdens de rijtoer
een groot aantal mensen in streek-
dracht langs de route. Alleen al vanuit
Zeeland waren veertig inwoners aan
wezig. De familie Stoutjesdijk verte
genwoordigde samen met het echt
paar Hage-Ligtendag de Thoolse
dracht.
Met de bus werden ze 's ochtends
vroeg naar Amsterdam gebracht,
waar ze al om half negen arriveerden.
Daar werden ze opgevangen en kre
gen ze de gelegenheid de plechtighe
den op de televisie te volgen. Vervol
gens gingen alle klederdrachtverte
genwoordigers met de bus in colonne
naar de Singel. „Iedereen zwaaide
naar ons", zegt mevrouw Stoutjes
dijk. „De mensen waren zo enthousi
ast, het leek wel of we zelf het bruids
paar waren."
Op de Singel hadden ze een uitsteken
de plaats om de Gouden Koets te zien.
„Maxima zat aan onze kant, dus we
konden haar heel goed zien. Ze zag er
echt heel mooi uit. Ze is in het echt
precies zoals op de televisie, heel leuk,
heel spontaan. Eigenlijk zijn we hele
maal vergeten naar Willem-Alexan
der te kijken."
Beide Zeeuwsen beseffen een histori
sche gebeurtenis te hebben bijge
woond. „Het was echt een voorrecht
om dit te mogen meemaken", zegt me
vrouw Stoutjesdijk. Margreet Rent
meester: „Op de terugweg zeiden we
nog: als we later in het bejaardenhuis
zitten, vertellen we dit verhaal aan
onze kleinkinderen."
door A.J. Snel
AMSTERDAM - We waren erbij,
maar wat hebben we eigenlijk gezien'?
Overwegend achterhoofden en, zo nu
en dan, een glimp van het toekomstige
staatshoofd Willem-Alexander en
diens bruid Maxima. Soms zagen we
ze, heel eventjes, in levenden lijve.
Een enkel ander moment via een vi
deoscherm. Maar van de historische
gebeurtenis zal ons vooral bijblijven
het beeld van met zorg gefriseerde
kapsels, in een aantal gevallen tegen
de adviezen in getooid met een hoed.
Wij waren naar de Beurs van Bei'lage
gekomen in de naïeve veronderstel
ling dat we gasten zouden zijn. Dat
pakte anders uit. Eén van de leden van
de Zeeuwse delegatie vatte het, toen
we daar gezeten waren, trefzeker sa
men: „Wij zijn de rekwisieten".
Vanaf kwart voor vijf in de ochtend
treffen de tweeënveertig leden van de
Zeeuwse delegatie voor de voltrek
kingvan het burgerlijke huwelijk van
WA en Maxima elkaar in de bus. Het
gezelschap wordt bijeengesprokkeld
te Middelburg, Kapelle en nabij Ber
gen op Zoom. Een afnemende, ruim
halve maan heft tijdens de rit naar de
hoofdstad het duister ten dele op.
De delegatie is samengesteld uit twee
entwintig dames en heren die hun best
hebben gedaan om van het kennisma
kingsbezoek van Maxima en Willem-
Alexander aan Zeeland, op 25 oktober
van het vorige jaar, iets moois te ma
ken. Mijn levensgezellin hoorde daar
bij. Ieder mocht zich op de schone dag
van de tweede van de tweede van 2002
doen vergezellen door een partner
naar keuze en zij liet andermaal haar
voorkeur voor mij gelden.
De uitnodiging om in de Beurs van
Berlage aanwezig te zijn, gewerd ons
trapsgewijs. Eerst bereikte ons van de
zijde van het provinciebestuur mon
deling de vraag of wij mee wilden.
Heel verstandig, want zo voorkomt
men weigeringen in een te laat stadi
um. En óf wij wilden. Op het bevesti
gende antwoord volgde een zeer ele
gant schrijven van Hare Majesteit de
Koningin en Zijne Koninklijke Hoog
heid Prins Claus der Nederlanden. Zij
vonden het een genoegen ons uit te no
digen, schreven ze. De kaart was ver
sierd met een in reliëf gedrukte gou
den kroon. Wij waren geïmponeerd en
zeer vereerd. Vrienden, familieleden
en kennissen die we op de hoogte stel
den, stoomden welhaast van jaloezie,
inclusief het enkele republikeinse
warhoofd dat zei er echt helemaal
niets in te zien.
Voorschriften
De uitnodiging van de koningin en
haar gade werd gevolgd door missiven
met een iets dwingender karakter. Wij
moesten kopieën van onze paspoorten
inleveren, werd ons meegedeeld. En
later kwam er een brief waarin stond
dat de heren een donker kostuum aan
moesten en zeker geen combinatie
pantalon-colbert. De dames werd
verzocht zich te hullen in een middag
japon dan wel deux-pièces. Zij moch
ten van de medewerkers van de ge
meente Amsterdam ook wel een
broekpak aan, maar ze werden ge
waarschuwd: 'het Hof prefereert dit
niet'.
In dezelfde brief werden we bijgelicht
over de vertrektijden. Wie in Middel
burg op de bus wilde stappen, diende
dat uiterlijk te kwart voor vijf te doen.
Op de volgende opstapplaatsen was
dat uiteraard ietsje later maar nog al
tijd heel vroeg. We lieten niets merken
van getemperde geestdrift. En geen
der genodigden bleek zich, zo werd
zaterdagmorgen duidelijk, uit het
veld te hebben laten slaan door de na
dere bepalingen. De monarchie kost
een paar offers, maar dan heb je ook
wat, zo was de heersende stemming in
de bus. Ondanks het vroege uur spra
ken de dames uitvoerig over de siera
den die ze hadden uitgeprobeerd bij
hun veelal nieuwe outfit en waarom
zij een aantal ornamenten hadden
thuisgelaten wegens vloekende kleu
ren dan wel fout wegvallen in de kle
dij. Voorts werd veel gespeculeerd
over de resultaten van de verrichtin
gen van de couturier Valentino: zou
Maxima verschijnen in hoog gesloten
dan wel laag uitgesneden bruidsja
pon? De Zeeuwse delegatie was dus,
voorzover niet ingedut, in opperbeste
stemming, zeker toen reisleidster Illy
Vermaire-Burm van het kabinet van
de commissaris der koningin met gul
le hand koffie plus broodjes serveerde
en namens de commissaris de brochu
re 'Zeeland in de ban van Oranje' van
de hand van Jacques Cats ten ge
schenke deed. Het kon niet op.
Na een kort oponthoud in de Passen
ger Terminal Amsterdam, kreeg de
dag een glorieus karakter. Per bus
werd de Zeeuwse delegatie naar de
Beurs vervoerd en jawel hoor, het ge
mene volk stond reeds langs de route.
In oranje slaapzakken gehuld, zwaai
den ze ons toe en minzaam wuifden
wij terug, een gebaar dat ons zo te zien
door het janhagel in nederige dank
werd afgenomen.
De euforie nam nog toe bij aankomst
bij de monumentale creatie van Ber
lage. Een uit twee personen gefor
meerde erewacht hield ter begroeting
de sabels perfect en zonder scheelkij-
ken voor de neus. Soms kregen we ze
bijna een heel klein beetje aan het la
chen en dat was niet aardig van de
Zeeuwen want erewachten staan
nooit ergens voor de lol.
En toen; toen was het afgelopen met
de vorstelijke bejegening. Aanstonds
bij het betreden van de Beurs werden
de delegaties uit de provincies door
vazallen met badges op de revers de
trouwzaal ingebonjourd om dik een
uur lang op plastic zeteltjes te gaan
zitten wachten op de Grote Gebeurte
nis. Niks koffie met iets erbijniks nog
even vertreden. De enkeling die het
waagde de aanwijzingen in de wind te
slaan, oogstte storm. De vazallen, te
gen de rand van overspanning, riepen
tegen ieder die zich maar even verhief:
„Mogen we u verzoeken uw plaatsen
in te nemen?" Er ging te veel dreiging
van uit om het als verzoek te kunnen
horen. „Ze doen zo omwille van de
rust van de organisatie", verklaarde
een expert in onze directe omgeving.
Gezagsgetrouw kleefden we op de
klapstoelen.
De placering pakte voor de Zeeuwse
groep niet bijster gunstig uit. Blijk
baar was zo'n beetje de vorm van het
land aangehouden en zo kwam de de
legatie nogal op afstand te zitten, met
alleen de Limburgers op enkele rijen
achter zich. Losse types waren dat
trouwens. „Zijn we helemaal naar
Amsterdam gekomen om naar de tele
visie te kijken", zei zo'n oneerbiedige
zuiderling, wijzend op één van de
beeldschermen die in de galerijen wa
ren geplaatst.
Het lachen zou hem snel vergaan.
Toen de zaal was volgelopen, bleek
vrijwel geen der genodigden iets te
kunnen ontwaren van het bruidspaar,
de andere leden van het vorstenhuis
en burgemeester Job Cohen. Een op
lopende vloer had uitkomst kunnen
bieden, maar wellicht getuigt een sug
gestie van die strekking van een on
ontwikkeld kostenbewustzijn of van
een gebrek aan kennis van het proto
col. De gasten zouden iets hebben
kunnen zien, maar ze zouden ook
hooggezeten zijn en dat was mis
schien wel tegen de regels. Van televi
sie kijken kwam ook maar weinig.
Slechts een enkeling, op een plaatsje
kort bij of op de hoek, had zicht op de
net een half metertje te laag opgehan
gen videoschermen. Soms week de
menigte even op een manier dat van
het bruidspaar in een flits iets te zien
was. „Hoog gesloten", hoorden we tij
dens die schaarse momenten fluiste
ren.
Luisteren
Zo werd het dus een half uurtje mas
saal luisteren. Om na afloop van de
burgerlijke voltrekking van Het Hu
welijk in filmzaaltjes van de Beurs in
ongedwongen sfeer via grote beeld
schermen de verdere ceremoniën te
volgen of in de foyers iets te nuttigen
van de rijke buffetten.
Prachtig weer was het geworden, zo
ervoer de Zeeuwse delegatie op weg
naar de parkeerplaats waar de bus
wachtte. En mooi dat geen van de da
mes die een broek droeg, was berispt
door het Hof. En wat een verrassing,
daar kwamen over het Damrak talrij
ke muziekkorpsen en de Gouden
Koets. Leeg, en met een ongepaste lik
witte verf op het dak, maar evengoed.
In doezelige sferen keerden de geno
digden huiswaarts. Waarbij van te
leurstelling geen blijk werd gegeven.
We zouden ruim op tijd thuis zijn voor
de herhaling op televisie.
En wij hadden toch maar met het
bruidspaar in één ruimte mogen ver
toeven. Dat nam niemand ons nog af.
foto Peter Nicolai
De leden van de Tuttenclub kijken gespannen naar de tv.
