Malle Betje? Nooit van
r
PZC
*^3
Verticaal Portret combineert
kunst en communicatie
Beamholes halen herinneringen
op met Dylan en Fleetwood Mac
Osaka speelt
lambrisering
van muren
14
Terneuzenaar
moet zitten voor
mishandeling
en bedreiging
Lieneke Dijkzeul
in De Stenge
GELICHT
Sprekende gevel
lezers schrijven
Koe was gevallen. Toen ik daai' bin
Heupfractuur
kunst cultuur
-i Jo
zaterdag 2 februari 2002
TERNEUZEN - Een 41-jarige
inwoner van Terneuzen heeft
gisteren van politierechter Van
Unnik 110 dagen gevangenis
straf gekregen, waarvan de helft
voorwaardelijk. Tevens kreeg
hij tachtig uur werkstraf opge
legd. Hij werd veroordeeld voor
mishandeling van zijn vriendin
en het bedreigen van meerdere
personen.
Officier van justitie J. de Graaf,
achtte daarnaast poging tot
zware mishandeling van zijn
vriendin (de verdachte zou haar
met een aardappelschilmesje
hebben gestoken) bewezen. Zij
eiste zes maanden gevangenis
straf, waarvan twee maanden
voorwaardelijk. Hoewel poli
tierechter G. van Unnik wel
aanwijzingen had voor een po
ging tot zware mishandeling,
kon hij het bewijs niet hard ma
ken.
De verdachte bevond zich in een
hevige gemoedstoestand toen
hij die dag volledig ontspoorde,
wat tot een explosie van agres
sie en geweld in de Terneuzense
binnenstad leidde. Zijn vrien
din, die hun relatie dezelfde dag
beëindigde, werd herhaaldelijk
mishandeld en met de dood be
dreigd. Haar moeder viel het
zelfde lot ten deel en ook andere
buurtbewoners gingen gebukt
onder de levensbedreigende
scheldpartijen van de man. Ge
tuigen hadden hem horen
schreeuwen dat hij ze allemaal
dood zou maken. De verdachte
beweerde dat het allemaal leu
gens waren. Hij was immers zelf
het slachtoffer geweest, zei hij.
HEINKENSZAND - Kinder
boekenschrijfster Lieneke
Dijkzeul brengt morgen een be
zoek aan bibliotheek in De
Stenge in Heinkenszand. Dat
gebeurt in het kader van 'Lurv
op zondag', waarbij kinderende
bijeenkomst zelf organiseren. In
dit geval gaat om leerlingen van
de Franck van Borsseleschool.
Dijkzeul heeft een groot aantal
kinderboeken op haar naam
staan. Vorig jaar verscheen Ei
land in de wind. De bijeenkomst
begint om 15.00 uur.
door Jacques Cats
Het idee lijkt een beetje afgekeken
van Bergen op Zoom: daar bleek de
toren van de Gertrudiskerk, in tijden
van carnaval hardnekkig aangeduid
met de Peperbus, te kunnen praten. Het
gebeurde een paar jaar geleden tijdens
het bezoek van de koninklijke familie
aan de markiezenstad ter gelegenheid
van de viering van Koninginnedag op
locatie.
Toen het vandaag in het huwelijk tre
dende paar Willem-Alexander en
Maxima Zorreguieta vorig najaar op de
Middelburgse Markt de tournee door
Zeeland afsloot, raakte het stadhuis
aan de praat. Vol belangstelling luister
den het koninklijke gezelschap en het
toegestroomde publiek naar de uitleg
over kenmerkende onderdelen van het
rijk geornamenteerde front dat het ge
zicht van de lokale bestuurszetel be
paalt. Het is de bedoeling dat het Mid
delburgse stadhuis ook in de toekomst
vaker op deze wijze van zich zal laten
horen. Daar hoeft geen hoog bezoek aan
te pas te komen. De sprekende gevel
leent zich ook uitstekend als toeristi
sche attractie voor het gemene volk.
Voor de ingezetenen is het tevens een
mooie gelegenheid om de kennis over
Madonna houden en denken dat het een
kerk is. Ik heb Duitsers gesproken die
het over een Katholische Kirche had
den."
Sijnke stelde een tekst samen waarin
bijzonderheden over de stadhuisgevel
waren verwerkt. Hij had zich vanwege
de aard van het bezoek uistluitend ge
richt op de beelden van de graven die
direct wat met het Huis van Oranje-
Nassau te maken hebben gehad..Maai
er is over het stadhuis natuurlijk veel
meer te vertellen."
De reacties op de presentatie tijdens het
kennismakingsbezoek van WA en
Méxima hebben geleid tot het voorne
men om het idee verder uit te werken en
meer te perfectioneren. Kabinetchef
Els Wisse: „Op tv kwam het beter over
in werkelijkheid gebeurde. We wilden
eerst met laserlichten aangeven welke
beelden zich voorstelden maar dat was
gezien het tijdstip niet goed zichtbaar
te maken. Maar met de toelichting door
loco-burgemeester Bruijnooge was het
voor het paar toch goed te volgen."
Volgens Sijnke past het initiatief uitste
kend in het onlangs besproken plan
voor kunst in de openbare ruimte,
waarin ook sprekende gevels aan de or
de komen. Dat spreekt hem zeer aan.:
,,Ik ben een beetje allergisch voor bord
jes. Alles wordt er tegenwoordig mee
dichtgetimmerd. Beter is het om een ge
bouw op een leuke manier het eigen
verhaal zelf te laten vertellen. Een soort
klank- en lichtspel dat zich vooral leent
voor de avonduren." Maar er is ook iets
mee doen in het kader van de seizoens
verlenging als in het najaar de dagen
wat korter worden. „Dan kun je op het
eind van de middag zo'n presentatie
verzorgen."
Leergierig
Tijdens haar rondleidingen door Mid
delburg treft stadsgids Magda van Suy-
lekom altijd een leergierig publiek, ze
ker als ze uitleg geeft over het stadhuis,
een staaltje van gotische architectuur
van het Vlaamse bouwmeestersge
slacht Keldermans. „Daar zou veel
meer over te vertellen zijn als er ook
meer informatie beschikbaar zou zijn.
Zo zitten er bepaalde figuurtjes boven
de deur die een bepaalde betekenis heb
ben. Maar ik zou niet weten waar ik het
moet opzoeken." Het is de stadsgids
door vaak naar boven te kijken wel op
gevallen dat de toren van het stadhuis
ten opzichte van de rest van het gebouw
een beetje scheef staat. „Misschien
komt dat omdat het stadhuis in etappes
is gebouwd."
Menig Middelburger heeft er absoluut
geen weet van dat de stadhuistoren de
bijnaam 'malle Betje' draagt. En wie
het wel weet kent vaak het waarom
niet. Dat de Abdijtoren Lange Jan
wordt genoemd ligt vanwege het 8 5 me
ter de lucht in priemende bouwsel voor
de hand. De andere bijnaam heeft te
maken met de uurslag van de klok in de
stadhuistoren. Die loopt net iets achter
bij die van de Lange Jan. Sijnke: „De
stadhuisklok huppelt er altijd achter
aan. Dat is een beetje x-aar. Vandaar:
malle Betje. Mooi vei'haal, hè."
dit stukje monumentale stedenschoon
in eigen omgeving wat bij te spijkei-en.
Zelfs voor de in het stadhuis werkende
chef kabinet Els Wisse ging er een klei
ne wereld open toen de gevel in aanwe
zigheid van het verloofde paar op ge
dragen toon wetenswaardigheden
begon te verkondigen en verschillende
beelden zich vooi-stelden. Het was vol-
sti-ekt nieuw voor haar te vernemen dat
de versteende gestalten in de nis boven
in de topgevel van het Vleeshalgedeelte
niet de Madonna met kind voorstellen
maar Wilhelmina met de jonge Juliana
op schoot.
Misverstand
„Dat levert regelmatig misvei-standen
op", weet adjunct-dii-ecteur Peter Sijn
ke van het Zeeuws Archief. „Er zijn
buitenlandse toeristen die het op de
Koninklijke belangstelling voor de sprekende Middelburgse stadhuisgevel.
foto Ruben Oreel
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
nenkwam om 10.15 uur lag mijn
moeder op bed en was de dokter-
gewaarschuwd maar nog niet
gearriveerd. De dokter kwam
om 10.35 uur binnen en consta
teerde direct dat er sprake was
van een heup fractuur. Mijn
moeder moest naar het zieken
huis. Hij zei er meteen ook bij
dat het wel enige tijd zou duren
voordat de ambulance er kon
zijn, die was namelijk besteld
voor de patiënt waar hij net
vandaan kwam. Er zat niets an
ders op dan wachten. Dat duur
de tot ongeveer 12.15 uur. Toen
nog ruim een half uur rij den van
Burgh-Haamstede naar Goes.
Daar werd mijn moeder afgele
verd op de afdeling Spoedeisen
de Hulp. Wat een lachertje zeg.
Gelukkig werd ze de volgende
dag al geopereerd, liefdevol ver
pleegd en kon ze na een week
weer terugkeren naar haar uit
stekende vei-zorgingshuis.
Huib Marsman
Zeelelieweg 12
Af en toe worden we even met
onze neus op de feiten gedrukt.
Zo ook afgelopen maandag (28-
01). Op de voorpagina van de
PZC prijkt een bijzonder wee
moedig kijkende koe die zojuist
aan het slachthuis is ontsnapt.
Dit is een enkel geval waarmee
we eraan herinnerd worden dat
vlees van een dier afkomstig is.
Dit is slechts één exxkel dier van
de vijfhonderd miljoen dieren
per jaar die wegkwijnen in de
bio-industrie. Dit dier heeft het
bloed en de dood geroken en
heeft het hazenpad gekozen.
Daarmee heeft ze haar leven
met veertien dagen kunnen ver
lengen, omdat het lichaam vol
met verdovingsmiddel en
stresshormonen zit. Alsof ze
normaal op weg naar het slacht
huis niet vol stress zitten. Als ie
mand in Amerika de elektrische
stoel krijgt en niet komt te over
lijden, krijgen ze gratie. Ik zou
ook willen pleiten voor een oude
dag in Stichting de Leemweg
voor deze koe. Je kunt het toch
niet over je hart verkrijgen om
dit dier alsnog na veertien da
gen de kogel te geven? Alle men
sen die bij het zien van de foto
'ach en wee' hebben geroepen,
kunnen dit misschien over twee
weken nogmaals doen als ze
voor de vleesvitrine in de super
markt staan. Sorry, ik moet echt
niet meer.
J. W H. Haak
Sint Jacobsstraat 18, Vlissingen
Hoe lang lezen we al niet over
bereikbaarheid van spoedei
sende medische zorg? Nu weer
een ai-tikel over 'het door de bo
dem zakken van ziekenhuis
zorg' (PZC, 29-1). Men maakt
zich druk, onder meer over het
feit dat de vexvoerstijden naar
een ziekenhuis, vanaf Schou-
wen-Duiveland, buiten alle
normen vallen. Hoe de actuele
situatie is heb ik gemei"kt. Op
een zondagmorgen, enkele we
ken geleden, ging ik mijn moe
der bezoeken in het verzor
gingshuis. Terwijl ik onderweg
was had men naar mijn huis ge
beld om te waarschuwen dat zij
Bonedijkebuurt II
Ik bewonder de analyse van
Geeraert van de ontwikkelin
gen in de Vlissingse Bonedijke
buurt (PZC 1-2). Kort en krach
tig heeft hij de situatie haarfijn
weergegeven. Een kleine aan
vulling wil ik echter geven. Voor
het plan Middengebied is er een
stuurgroep, een projectgroep,
een bewonersplatfoim en een
overleggroep maatschappelijke
oi'ganisaties. Overal hebben ge
meente en woningcorpoi'atie
een grote vinger in de pap. Dat
bewoners nu een heel klein
beetje mogen meepraten heb
ben ze zelf moeten afdwingen.
Niet echt van harte werd toen
een projectgroep en een bewo
nersplatform in het leven geroe-
pen. Wat die maatschappelijke
organisaties moeten doen is nog
steeds een raadsel. Wethouder
De Keijzer zit in de stuurgroep
en is op verzoek voorzitter ge
worden van de px-ojectgroep,
waar bewoners in de minder
heid zijn. Is dat echte inspraak?
A. Soplantila
Kievietsprenk 42
Vlissingen
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het is een ex
positie met werk van zeventien
schilders en tegelijkertijd een
installatie van de Rotterdamse
kunstenaars Rini Biemans en
Tonny van Sommeren. In de
Middelburgse Galerie T toont
Biemans namelijk schilderijen -
allemaal paneeltjes van veertig
bij veertig centimeter - van zijn
cursisten. „De meeste kunste
naars geven met tegenzin een
cursus", zegt hij. „Dat beschou
wen ze als het uitleggen van hun
vak aan sukkels. Ik zie het als
een onderdeel van mijn oeuvre."
Biemans en Van Sommeren zijn
conceptuele kunstenaars. Orga
nisatie en communicatie zijn
wezenlijke bestanddelen van
hun kunst. Een goed voorbeeld
is het project Bruidsschat van
Van Sommeren, dat is uitge
voerd in het kader van Rotter
dam Culturele Hoofdstad 2001.
Daarvoor werkten 230 vrouwen
van verschillende komaf samen
aan een groot wandkleed voor
de stad.
Nieuwe wegen
„Een kunstenaar is iemand die
nieuwe wegen verkent, ook als
het gaat om maatschappelijke
problemen", verklaart Bie
mans. „Door dat werk aan het
wandkleed kwam een betere
communicatie op gang dan je
ooit krijgt wanneer je bijeen
komsten organiseert waarbij
Nederlanders en allochtonen
met elkaar in gesprek moeten
komen."
Vorig jaar gaf Biemans vorm
aan de Middelburgse Kunst
CultuuiToute van de maand fe-
bruari onder de noemer 'Analy
se Middelburg in Woord en
Beeld'. Voor Lia Hector, mede
initiatiefneemster van de
kunstroute, was dat reden hem
dit jaar dekeldeiverdieping van
haar galerie te laten vullen. Het
pi'oject dat Biemans heeft be
dacht voor Galerie T is enigszins
vergelijkbaar met Bruidsschat,
maar dan meer gericht op de
communicatie in de kunstwe-
reld.
Biemans kwam op het idee van
een 'Verticaal Portret'. Hij vroeg
zijn Biemans Gx-oep, cursisten
die onder zijn leiding schilde
ren, drie avonden lang werk te
maken voor de Middelburgse
expositie. De groep bestaat uit
gevorderden die met enige re
gelmaat exposei'en, maar ook
uit beginners. Him werk is in
Galerie T opgehangen zonder
naam maar met alleen een num
mer. Via een lijst kan de bezoe
ker achtei'halen wie wat heeft
gemaakt, maar in eerste instan
tie is het onduidelijk of het gaat
om werk van een amateur of een
pi-ofessional.
„Allereerst wil ik mensen vro
lijk maken", legt Biemans uit.
„Dat ze dit werk zien en denken:
'Leuk, ik ga ook schilderen.'
Maar ik wil ze ook aanmoedigen
een eigen mening te formuleren.
In galeries of een instituut als de
Vleeshal kan dat gewoonlijk
niet, omdat anderen dan al be
paald hebben wat mensen be
langrijk moeten vinden. Mensen
duiven niet te zeggen: 'Dit is le
lijk.' Ik wil toe naar een situatie
waarbij ze alleen naar het werk
kijken en gewoon toegeven of ze
het mooi vinden of niet. Voor de
cursisten geldt hetzelfde. Ik wil
dat ze een eigen stijl ontwikke
len, dat ze zich niet schamen
voor wat ze maken."
Boekwerkje
Bij de tentoongestelde schilde
rijen hoort een boekwerkje met
tekst. Het gaat om conversaties
die Van Sommeren heeft opge
tekend tijdens de drie cursus
avonden. Biemans: „Dat maakt
dit tot een verticaal portret.
Tekst en werk samen geven een
beeld van zeventien individuen,
hun plezier in het schilderen,
maar ook hun manier van com
municeren, hun onderling con
tact. Dat maakt dit geheel tot
een groepsportret."
Expositie: Biemans Groep, t/m 23
feb in Galerie T in Middelburg open
do t/m za van 11.00-16.00 en komen
dezondag van 13.00-17.00 uur. Dan
zijn alle kunstenaars ook aanwezig.
The Beamholes, met een voorkeur voor muziek uit de jaren zestig en zeventig, treden zondag op in Middelburg,
foto Lex de Meester
Op de expositie rondom het 'Verticaal Portret' zijn veel portretjes van veertig bij veertig centimeter te
zien. foto Lex de Meester
doorJan Dirk van Scheyen
MIDDELBURG - Het zijn allemaal
veertigers, op een 'jonkie' van 34 na, en
ze houden allemaal van de popmuziek
die in trek was in de periode 1965 tot
1975. Het is dan ook niet verwonderlijk
dat de leden van de Walcherse pop
groep The Beamholes een repertoire
hebben opgebouwd met muziek uit die
tijd.
Namen als Neil Young, Bob Dylan,
Wishbone Ash en Fleetwood Mac (in de
oorspronkelijke bezetting met het ge
nie Peter Gx-een) staan prominent op de
playlistvan The Beamholes. Niet dat ze
allemaal van dezelfde artiesten hou
den. Hun muzikale smaken lopen zeer
uiteen, vertelt Robbert Jan Swiers,
zanger en gitaifst. „Maar we slagen er
toch steeds in een gemeenschappelijke
muzikale noemer te vinden. Anders
heb je geen band." Zondag 3 februari
treden The Beamholes op in 't Schut
tershof in Middelburg.
Ontvankelijk
Swiers heeft er wel een verklaring voor
dat zijn band zo graag covers uit de ja-
ren zestig en zeventig speelt. Die jaren
vormden immers voor de meeste band
leden de opmaat tot hun volwassen
heid, een fase waarin een mens zeer
ontvankelijk is voor nieuwe indruk
ken.
Swiers: „De muziek die je toen hoorde
zit dieper in je donder dan de muziek
waarmee je op latere leeftijd kennis
maakt. Veel liedjes uit die tijd kan ik nu
nog steeds van begin tot eind foutloos
meezingen. Met de popsongs van te
genwoordig lukt me dat niet meer, hoe
goed ik ze soms ook vind."
De voorkeuren van de afzonderlijke le
den van The Beamholes lopen uiteen
van Link Wray, Richard Thompson en
Frank Zappa tot Camel, Poco en The
Flying Burxito Brothers. Swiers:
„Maar vroeg of laat stuiten we altijd
wel op een nummer dat ogenblikkelijk
door alle bandleden tegelijk muzikaal
wordt opgepikt. Daar gaan we dan mee
aan de slag."
The Beamholes (Engels voor: balken-
gaten; de oefenruimte van de band
staat in Het Balkengat, een Middel
burgs achterafstraatje) kozen voor een
aanpak waarbij de covers die ze spelen
soms een fikse metamorfose onder
gaan. Gitarist Peter Urbanus wil nog
wel eens een nummer 'opruigen', zoals
hij het zelf noemt. Hij deed dat bijvoor
beeld met Outlaw Blues van Dylan ('Ik
heb het origineel nog nooit gehoord').
Swiers is dan de man die er voor zorgt
dat het niet al te veel uit de hand loopt.
„We klinken stevig, maar niet snoei
hard", aldus Swiers, „en ik vind dat een
liedje ook spannend moet blijven. Dat
betekent dat er in de opbouw af en toe
ook rustige en melodieuze momenten
moeten zijn. Zelfs de ruigste haidrock-
groep last wel eens een ballad in."
De derde gitarist in het gezelschap,
Sam Bei-hitu, ooit lid van de bekende
Zeeuwse band Melrose Abbey, biedt
eveneens tegenwicht aan het gitaarge-
weld van Urbanus. „Sam is de virtuoos
met de soepele techniek, met een voor
keur voor melodieuze countiyrock, en
ik ben de man die een hoop herrie
maakt", grapt Peter Urbanus.
Eigen materiaal
Naast covers bestaat hetrepertoix-e van
The Beamholes voor ongeveer de helft
uit eigen materiaal, geschreven door
Robbeit Jan Swiers. S wiei's is afkom
stig uit de folkrock-hoek. Jarenlang
was hij actief met een eigen band,
Swiers Company. „Op de middelbare
school schreef ik al liedjes", vertelt hij.
„Ik herinner me nog goed dat we een
keer op school optraden met een drum
mer die zo stoned was dat hij halverwe-
ge het optx'eden in slaap viel... 't Is
maar goed dat die niet in de muziek is
doorgegaan."
The Beamholes spelen zondag 3 februari in
'l Schuttershof in Middelburg, aanvang
17.00 uur.
Bezetting: Peter Urbanus, gitaar; Robbeit
Jan Swiers, gitaar en zang; Sam Berhitu, gi
taar en zang; Henlc van Boeijen, drums en
zang; Jan Kuipers, bas.
MIDDELBURG,
Stadsschouwburg
Osaka Dadada-Dan Tenko met een Japanse slag
werkshow
door Douwe Eisenga
De stoelen trilden gisteravond in de Middel
burgse schouwburg bij het ritmische ge
weld van Osaka Dadada-Dan Tenko. De per
cussiegroep speelde de lambrisering van de
muren in een show waar de muziek het na de
pauze won van de theatrale vormgeving.
Een aantal jaren geleden was ik in hetzelfde
theater getuige van een concert van een Japan
se slagwerkgroep. Wat mij toen volkomen ver
bijsterde was de ongelofelijke pi-ecieze timing
waarmee de mannen op hun enorme trommels
sloegen. Zet een willekeurige slagwerkgroep
van twintig mensen bij elkaar en laat ze geza
menlijk een ritme spelen. Je hoort dan 'brram,
broem, broem, briram', waarbij de hoeveel
heid 'eri'etjes' verraadt dat de spelers nét niet
helemaal gelijk op de vellen slaan. Bij de onge
looflijk gedisciplineerde Japanse slagwerkers
zijn, als het goed is, alle 'erren' weg. Als één
man hanteren ze hun foi'se stokken.
Zo ook bij Osaka Dadada-Dan Tenko, de groep
die in 1987 opgericht is door Isaya Mondori.
Deze choreogx-aaf, die een klassieke Japanse
dans- en theateropleiding heeft gevolgd, vei-
smelt het Japanse slagwerk met westerse thea
terelementen. Beginnend zonder financiële
armslag en oefenend op autovelgen heeft de
groep inmiddels een wereldwijde bekendheid
opgebouwd.
Het gezelschap is dus geen traditioneel Japans
ensemble, maar brengt een wervelende show
waarin aankleding, dans, licht en humor een
belangrijke plaats naast de muziek innemen.
De vrolijkheid voor de pauze zat 'm vooral in
een als soortement tafeltenniswedstrijd ge
choreografeerde, spetterende compositie voor
zeven slagwerkers. Muzikaalgezien maakte de
Maandans, met een overrompelend samen
gaan van live-slagwerk en tape de meeste in
druk.
In de tweede helft van het programma werd de
theatrale opsmuk uitgezonderd een schitte
rende vondst, waarbij alleen de slagwerkstok-
ken zelf in beeld waren, goeddeels weggelaten.
En, het moet gezegd worden, daarmee over-
tuigden de musici zo mogelijk nog meer dan
voor de pauze. In een drietal slagwerkcompo
sities lieten de dames en heren van Dadada-
Dan horen waar ze werkelijk toe in staat wa
ren. Tot op de millimeter synchroon en met een
beukende dynamiek sloeg het ensemble zich in
het zweet.
Het concert sloot af met een overdonderend en
oorverdovend Beats for the Future waarvoor
het publiek uitbarstte in een enthousiaste blijk
van waardering. En dat alles in een bomvolle
schouwburg. Of beter gezegd, ineen 'boemvol-
le' schouwburg, want 'Dadada-Dan' schijnt
Japans te zijn voor niets anders dan 'bam,
boem, boem.bam!