Je kunt ook thuis ontpolderen
Tegendraadsheid als een roeping
PZC
Werkstraf voor
slaan van baas
Buiten het harde,
binnen 't fragiele
18
Handel in xtc
bestraft met
dienstverlening
Open huis in
kraamhotel
Bergen op Zoom
Poëzie
aan Zee
Telefoonlijnen open voor
meldingen over vervoer
kunst cultuur
Alliteratie van
klavecimbel
en barokhobo
donderdag 31 januari 2002
MIDDELBURG - Wie in xtc-
pillen handelt, zit goed fout.
„Dealen doe je om er zelf beter
van te worden, terwijl diegene
die de drugs kopen er slechter
van worden", vatte de Middel
burgse politierechter R. Fibbe
zijn oordeel over de negentien
jarige verdachte samen. De po
litierechter vonniste de jonge
Middelburger conform de eis tot
200 uur werkstraf en een maand
voorwaardelijke gevangenis
straf.
Fibbe vond dat de man van ge
luk mocht spreken dat hij op 27
april vorig jaar bij het fouilleren
in de Middelburgse discotheek
Nighttrain tegen de lamp was
gelopen. „U mag de Nighttrain
dankbaar zijn. Dat u bent ge
pakt heeft uw leven een positie
ve wending gegeven."
De verdachte had in de eerste
vier maanden xtc-pillen in het
uitgaanscircuit aan de man ge
bracht. „Dat was gemakkelijk
geld verdienen", zei officier van
juistitie J. de Graaf. Ze wees op
het gevaar. „Xtc is niet alleen
een vrolijke partydrug, maar
het maakt ook de hersens ka
pot." Raadsman P. de Jonge
meende dat zijn cliënt er als ge
bruiker vanzelf in was gerold.
Maar, voerde hij ter verdediging
aan: „Hij heeft snel afscheid ge
nomen van het schimmige we
reldje." De strafpleiter stelde
een boete voor, maar de politie
rechter vond daarvoor het delict
te ernstig.
BERGEN OP ZOOM - Kraam
hotel De Ooievaar in Bergen op
Zoom houdt morgen open huis
in het Golden Tulip Hotel. Van
19.00 tot 21.00 uur zijn kraam-
verzorgers aanwezig om bezoe
kers te informeren.
Toekomstige vaders en moeders
kunnen een kijkje nemen op de
derde verdieping van het hotel
waar een aantal kamers is gere
serveerd. In het kraamhotel
wordt 24 uur per dag kraamzorg
geboden. Het heeft een regiona
le functie en richt zich op vrou
wen uit Zeeland, West-Brabant
en Vlaanderen.
door A.J. Snel
In zijn werkkamer hangt een kinder
tekening: een aanvallige berin in een
blauw jurkje, die de wereld in een tekst
ballonnetje deelgenoot maakt van haar
gemoedstoestand. „Wat is het tog een
heerlijken dag", zegt ze. Kijk, zo'n ver
zuchting, daar kan de wereld wat mee.
De dichter Sip Beth laat zich gaarne
aanmoedigen door de berin. Net als
door de Rotterdamse instantie die op de
vuilniswagens déze groet heeft laten
schilderen: „Goedemorgen schoon
heid."
Beth (46), die in het dagelijks leven de
publieke betrekkingen voor de Zeeuw
se Bibliotheek onderhoudt, bemint het
woord waarmee enige verlichting
wordt bewerkstelligd. „Er wordt nogal
wat leed uitgegeven waar vervolgens
niemand iets mee doet. Ik zie graag een
tekst waarmee de dag kan worden op
gefleurd en waannee wat gerelativeerd
wordt. „Goedemorgen schoonheid",
dat zijn twee woorden die de dag in een
ander licht zetten, die een aardig per
spectief bieden. Je kunt veel doen met
woorden. Ze kunnen ontroeren en ge
nadeloos zijn. Of een glimlach teweeg
brengen. Het laatste is, vind ik, al heel
wat."
Beth is de schrijver van het in Zeeland
best verspreide gedicht van dit mo
ment. Vandaag is het, voor de derde
maal in drie jaar, landelijke gedichten
dag. De Zeeuwse Bibliotheken geven
met hun organisatie Poëzie aan Zee aan
die dag invulling door onder meer het
gedicht 'Zeeland 2002' van Sip Beth in
een oplage van ruim honderdduizend
ansichtkaarten in winkels en openbare
gebouwen te verspreiden. Het is de be
doeling dat het sonnet heden te negener
ure in de ochtend op zoveel mogelijk
plaatsen in Zeeland wordt gelezen of
voorgelezen. Op de Middelburgse
Markt zullen vijfentwintig kooplieden
het gedicht reciteren en er worden
vaandels aangebracht waarop de tekst
is afgedrukt.
Publiek bezit
Beth is er content over:,Ik vind het heel
aardig als poëzie tot publiek bezit ge
maakt worden. Het is op zichzelf al ple
zierig om bij de bakker een eerlijk
brood te gaan kopen. Als daar dan op de
toonbank nog een gedicht ligt, dat je
voor niks kunt meenemen, dan voeg je
nog iets toe om de dag waardevol te ma
ken. Nee, poëzie is niet echt ergens voor
nodig. Maar je hebt kunt er wel iets
mee."
Sip Beth is door de organisatie van de
gedichtendag in Zeeland gevraagd eni
ge poëzie aan te dragen. In eerste in-
Dichter Sip Beth: „Een glimlach uitlokken, dat is al heel wat."
stantie is Wim Hofman uitgenodigd,
maar die zag er niet direct iets in. Beth:
„Toen is het verzoek bij mij terechtge
komen. Het klopt, ik maak deel uit van
de organisatie. Maar het is absoluut
niet de bedoeling mijzelf in de markt te
zetten. Het gaat er alleen om het pu
bliek in aanraking te brengen met ge
dichten. Ik vind het natuurlijk leuk dat
ik het heb mogen maken, maar terzake
doend is dat niet."
Het gedicht van Beth, dat eindigt met
de regel 'Want ik worstel en ontpolder'.
heeft de commissaris van de koningin
in dit gewest, W. van Gelder, in een mil
de stemming gebracht. Hij mag de regel
graag citeren. De maker van het gedicht
heeft echter niet de bedoeling gehad
een pleidooi te houden voor het water-
huishoudelijk ontpolderen. „Die zin is
overdrachtelijk bedoeld. Ik heb met
ontpolderen op het oog dat geen dijken
moeten worden opgeworpen om nieu
we denkbeelden tegen te houden. Je
kunt de zin dus ook op die manier lezen
dat je, als je ooit op het idee bent geko
men dat Zeeland moet ontpolderen,
aan die gedachte niet als aan een dogma
moet vastzitten. Elk idee moet ter dis
cussie staan. Het doorsteken van dijken
is een metafoor waarmee ik tot uitdruk
king wil brengen dat een mens zich
kwetsbaar moet opstellen, moet open
staan voor allerlei gedachten en invloe
den, dat je naar je omgeving moet kij
ken. Je kunt thuis ook ontpolderen. En
Deltahoogte, dat is per mens verschil
lend.
De schrijver van 'Zeeland 2002' heeft
foto Dirk-Jan Gjeltema
tot nu toe weinig poëzie gepubliceerd.
„Ik heb een stuk of twintig gedichten
geschreven en wel eens iets in eigen be
heer uitgegeven. Ik ben het grondig met
Hans Warren eens dat je nooit een ge
dicht moet schrijven als je het laten
kunt. Bij mij werkt het zo dat enkele
woorden of een zin voor een gedicht
zich aandienen en meestal duurt het
vrij lang voor ik het voltooi. Waar die
eerste woorden vandaan komen, daar
ben ik nog niet achter gekomen. De er
varing leert wel dat als een zin de moei
te waard is om op te schrijven, je die zin
onthoudt. Dat is onontkoombaar. Het
heeft met evenwicht te maken. Leo Vro-
man heeft in zijn gedicht 'Vrede', in die
strofe, die begint met 'Kom vanavond
met verhalen, hoe de oorlog is verdwe
nen' een volmaakte balans gevonden.
Daar ligt alles in besloten."
Mijn gedicht dat nu de ronde doet; of
het een lied is of poëzie, ik weet niet pre
cies waar de scheidslijn ligt. Ik loop de
kans dat mensen er iets in zien en het ri
sico dat ze het helemaal niets vinden.
Vind je het niks, dan is dat zo."
door Aector Dooms
MIDDELBURG - Een 51-jarige
inwoner van Borssele, die zijn
baas na een langlopend conflict
bewusteloos sloeg, kreeg giste
ren van de Middelburgse
politierechter de rekening ge
presenteerd: zeventig uur werk
straf en twee weken voorwaar
delijke gevangenisstraf. Eerder
al was hij, na dertig jaar dienst
verband, bij diezelfde baas ont
slagen.
In de strafmaat werd ook een
bedreiging met de dood meege
rekend. Het slachtoffer wilde
alvast een voorschot van 1750
euro smartengeld zien, maar die
eis werd door politierechter A.
Janssens-van Kampen niet-
ontvankelijk verklaard. De
schadeclaim zal via de burger
rechter verhaald moeten wor
den.
Door voortdurende spanningen
tussen de verdachte en zijn chef
werkplaats was de situatie on
houdbaar geworden. Vorig jaar,
op 8 november, barstte in het
Ritthemse bedrijf de bom. De
Borsselenaar koelde zijn opge
kropte woede op zijn chef door
hem met een voorwerp tegen het
hoofd te slaan. Het slachtoffer
werd knock-out geslagen en
kon zich niets meer van het inci
dent herinneren. Hij liep een
hersenschudding en een fikse
hoofdwond op. Dat het er niet
zachtzinnig aan toe was gegaan
bleek uit de twaalf hechtingen
in het hoofd van de man.
De aanleiding tot het incident
vormde een ruzie over een mo
tor. „Hij heeft mij uitgescholden
en een duw gegeven. Ik was door
het dolle heen", vertelde de ver
dachte op zitting. Raadsman M.
van der Want meende dat het
niet duidelijk was met welk
voorwerp er was geslagen. „Er
is een complexe voorgeschiede
nis. Dit is geen standaard mis
handeling. Hij is en public uit
gescholden. Mijn cliënt heeft
zelf zijn fout ingezien en contact
gezocht met de reclassering",
stelde de strafpleiter. De politie
rechter achtte een poging tot
zware mishandeling niet bewe
zen, maar dat was nauwelijks
van invloed op de strafmaat.
De verdachte zei nog steeds op
zoek te zijn naar ander werk.
GOES - De koepel voor zorg-
consumenten Het Klaverblad
houdt van 4 tot 8 februari een
meldweek over het thema ver
voer. Twee telefoonlijnen staan
die week open bij het Informa
tie- en Klachtenbureau Ge
zondheidszorg, deel van Het
Klaverblad, waar mensen erva
ringen en problemen met ver
voer in Zeeland kunnen melden.
De meldweek is bedoeld voor
collectief vervoer, openbaar
vervoer, vraagafhankelijk ver
voer en vervoer volgens de Wet
Voorzieningen Gehandicapten.
Tegelijk houdt Het Klaverblad
drie bijeenkomsten met
patiëntenverenigingen, cliën
tenraden, werkgroepen gehan
dicaptenbeleid en andere
vertegenwoordigers van zorg
gebruikers om hun meningen
over de vervoersmogelijkheden
in Zeeland te vergaren. De re
sultaten van beide activiteiten
publiceert Het Klaverblad
tijdens een symposium op don
derdag 4 april over vervoer ter
gelegenheid van de Zeeuwse In-
tegratieprijs voor mensen met
en functiebeperking. Het Kla
verblad reikt deze ZIF-prijs
jaaxdijks uit aan een instelling of
instantie die zich op bijzondere
wijze van waarde toonde bij de
integratie van zorggebruikers
in de samenleving.
De telefoonlijnen voor de meld
week vervoer (0113
249490/249491) zijn van maan
dag 4 februari tot en met vrijdag
8 februari open tussen 09.00 en
12.00 uur en tussen 13.00 en
16.00 uur. Het Klaverblad houdt
regelmatig meldweken over
verschillende onderwerpen om
de mening van zorggebruikers
te polsen. Vandaag kan er nog
gebeld worden met meldingen
over pleegzorg.
MIDDELBURG - De Broekert
en De Bruine, dat zijn nog eens
allitererende achternamen. Of
de klank van de instrumenten
van deze musici even goed sa
mengaan, valt morgenavond te
beluisteren in de Kloveniers
doelen in Middelburg. Onder de
paraplu van 'Incanto', de stich
ting voor oude muziek, concer
teert het duo op klavecimbel en
hobo.
Frank de Bruine bespeelt een
barokhobo. Het is een instru
ment dat volgens de Middel
burgse klavecinist Leen de
Broekert anders van toon is dan
zijn modernere broertje. „De
klank is genuanceerder van
toon, is niet egaal maar juist ge
varieerd in dikte." De Broekert
studeerde piano, orgel, forte
piano en klavecimbel, treedt op
in binnen- en buitenland en
heeft diverse cd's opgenomen.
Frank de Bruine is, hoewel ook
geboren en getogen in Middel
burg, iets minder bekend in deze
contreien. Tot ver buiten onze
provinciegrenzen wordt hij ech
ter gezien als één van de belang
rijkste barokhoboïsten. Hij
treedt dan ook over de hele we
reld op met diverse gerenom
meerde ensembles.
Programma
Het programma bestaat mor
genavond dan ook volledig uit
muziek uit de Barok. Het con
cert start met een Sonate in F
van George Friedrich Handel.
De tweede componist, Johann
WeiB, is minder bekend. WeiB
stamt uit een beroemde familie
van luitspelers en musici die al
lemaal werkzaam waren aan
het hof van de keurvorst in
Dresden. Zijn Sonate in G is
nooit uitgegeven en daarom
moeten De Broekert en De Brui
ne het doen met een copie van de
originele handgeschreven par
tituur. Behalve een drietal wer
ken van vadertje Bach wordt de
Sonate in G van zoon Carl Phi-
lipp Emanuel ten gehore ge
bracht. Van Bach zelf klinkt on
der andere de Partita in C. De
Broekert speelt het stuk op kla
vecimbel, terwijl het oorspron
kelijk voor de luit bedoeld is.
Het is maar goed ook, want vol
gens De Broekert is het werk op
een luit razend lastig: „Er zitten
zulke rare grote sprongen voor
de luit in die muziek, dat Bach of
geen idee had hoe een luit eruit
zag of het voor een totaal ander
soort luit geschreven heeft."
Frank de Bruine (barokhobo) en
Leen de Broekert (klavecimbel):
morgen om 20.30 uur in de Klove
niersdoelen Middelburg.
Zeeuws literair tijdschrift Ballustrada viert vijftienjarig bestaan
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - Wie klein is,
moet hard schreeuwen. Wellicht
is dat een verklaring voor de
tegendraadsheid van Ballustra
da, het Zeeuwse literaire tijd
schrift dat vandaag zijn vijf
tienjarige bestaan viert. „Zodra
wij een stroom zien, roeien wij er
onmiddellijk tegenin", zegt re
dacteur Jan Kuipers. Dat maakt
het blad in kleine kring zeer po
pulair. „Onze succesformule is
het ontbreken van een succes
formule."
Voor een tijdschrift dat in de
marge opereert en zijn mede
werkers daarom niet betaalt,
kan Ballustrada bogen op een
indrukwekkende lijst van gast
schrijvers. Rinus Ferdinandus-
se, Ed Leeflang, Hans Warren,
Wim de Bie, Jan Muldei\ als het
onderwerp ze aansprak was een
enkel telefoontje genoeg om ze
tot een bijdrage te bewegen.
Niet slecht voor een blad dat bij
aanvang het uiterlijk had van
een veredelde schoolkrant.
„Ik wilde graag een tijdschrift
beginnen", vertelt Temeuze-
naar Anclré van der Veeke, re
dacteur van het eerste uur. „Ik
kwam op het spoor van Willy de
Houck en Ronald Verstraten.
Met hen begon ik. Ballustrada
verschafte ons een podium. Als
beginnend schrijver kon ik mijn
verhalen niet kwijt bij een lan
delijk tijdschrift en in Zeeland
ontbrak iets dergelijks. Had ik
in Utrecht gewoond, dan had ik
niet zelf iets hoeven oprichten.
Dan had ik me bij een bestaand
blad kunnen aansluiten."
Inmiddels bestaat <le redactie
naast Van der Veeke uit Theo
Raats (sinds 1988), Jan Kuipers
(sinds 1990) en Cees Maas (sinds
1995). Kunstenaar Ko de Jonge
verzorgt sinds jaar en dag de so
bere maar prachtige omslagen.
„Op een beurs ontmoetten we
een keer een gra fisch ontwerper
uit de Randstad", zegt Raats.
„Hij zei: 'Dit zijn de lelijkste
omslagen die ik ooit heb gezien.
Een mooier compliment kon hij
ons niet geven."
De anekdote is illustratief voor
de tegendraadsheid van Ballus
trada. Het blad ontvangt een
kleine subsidie van de provin
cie, heeft een paar honderd
abonnees (Kuipers: „Het pre
cieze aantal is geheim.") en moet
dus inventief (Van der Veeke:
„Soms een beetje sluw.") zijn om
het hoofd boven water te hou
den. Zo sponsorde Dow ooit een
aflevering. Toen achteraf bleek
dat die ging over literatuur en
anarchisme- zag het bedrijf af
van verdere steun. Geluk is ook
belangrijk. De redacteuren her
inneren zich ook nog hoe Multi-
Copy in Terneuzen het science
fiction-nummer sponsorde. Op
de dag dat het klaar was, ging
Multicopy failliet. „Van der
Veeke: „Door de achterdeur gin
gen we met de dozen weg. Nooit
meer wat van gehoord."
Themanummers
Een van de pijlers waarop Bal
lustrada steunt is het maken van
themanummers. Niet alleen
verleiden die gerenommeerde
auteurs vaak tot gratis bijdra
gen, ze spreken ook lezers aan,
binnen en buiten Zeeland. Als
de redactie tenminste de kunst
verstaat interessante thema's te
vinden. Ballustrada heeft onder
meer nummers gemaakt over
Hans Verhagen, de vergeten
dichter Wim Hessels uit
Zaamslag, de Schelde en mail-
art. Gewerkt wordt aan een af
levering over bomen.
Een tweede pijler is literaire
kwaliteit. „We krijgen veel ko
pij", verklaart Maas. „Er wordt
lang gedacht en gepraat voor we
iets publiceren. We zijn zeer kri
tisch." Stijl is de belangrijkste
maatstaf, beaamt Kuipers. „We
kunnen het alle vier oneens zijn
met het standpunt dat in een
stuk wordt verwoord, maar als
het prachtig is geschreven, pu
bliceren we het."
Toch zijn interessante thema's
en kwaliteit niet genoeg. Dat
Ballustrada het volhoudt, is ook
te danken aan de betrokkenheid
van de redacteuren. „Als het er
op aankomt, laten we betaalde
werkzaamheden lopen voor
Ballustrada", zegt Kuipers. En
Maas: „Zelfs de meest cynische
en ironische redacteuren glim-
fnen van trots als er weer een
nieuwe Ballustrada is uitgeko
men."
zie pagina 27: bloemlezing
Ballustrada
door Anita Tournois
PHILIPPINE - Voor galerie
atelier Sia zijn beelden uitge
stald van Luc Ingels, beeldhou
wer uit Walsoorden. Binnen is
nieuw werk te zien van eigena
resse Sia Braakman. Een groter
contrast tussen twee werelden
van beeldende vormgeving is
nauwelijks denkbaar.
Bij de ingang van de galerie lig
gen stenen kussens op straat.
Toch lukt het Ingels ze hun spe
cifieke zachtheid te geven,
vooral een klein kussentje in
oersteen lijkt heel knuffelbaar.
Een onverzettelijke stierenkop,
't Stierke, gehouwen uit labra
dorgraniet en getooid met bron
zen horens lijkt de weg te ver
sperren naar de ingang. Maar
even verderop maakt een staal
constructie van een vrouw met
open armen me duidelijk dat be
zoekers welkom zijn.
Eenmaal binnen ervaart men
het contrast met het werk bui
ten. Vervaardigde Sia Braak
man voorheen vooral schalen en
vazen, deze nieuwe expositie
onthult nieuwe vormen. „Ik
durf steeds meer van me zelf te
laten zien. Latent was dit alles
reeds aanwezig, maar nu komt
het er pas uitaldus Braakman
Deze gedachtenstroom en re
cente ervaringen, opgedaan op
vakantie in Griekenland brach
ten haar ertoe ook mensen en
maskers uit klei te vormen. Uit
dunne laagjes klei bouwt zij
haar vormen op. Met hier en
daar openingen, zodat het werk
toegankelijk wordt. De vormge
ving is strakker en eenvoudiger
dan voorheen en de vele nuances
blauwe en bronzen tinten zijn,
hoewel in dezelfde sfeer, bedui
dend terughoudender, minder
fel. Blauw water vormt voor de
kunstenares de belangrijkste
bron van inspiratie en laat haar
nooit los - het voert ook nu weer
de boventoon. Bij een van de
nieuwe werken, een lieve basale
kop, wordt dit echter terugge
bracht tot slechts een subtiel
streepje blauw op de neus.
Mond
Een ander trots gelaat bevat
meer blauw en meer versierin
gen. Een masker met mond
toont een niets ontgaand ge
zicht. De figuren zijn verder
veelal van hun mond beroofd.
„Zonder woorden kan je bijna
alles laten zien en tot uitdruk
king brengen", aldus de galerie
houdster.
Behalve het keramiek tonen ook
haar schilderijen de hunkering
naar Griekenland, het licht, het
landschap en haar bevolking
van mensen en paarden. „Met
dit alles wil ik laten zien en aan
mensen doorgeven wat ik erva
ren heb", zegt Braakman.
Onze multiculturele samenle
ving drukt eveneens zijn stem
pel op haar werk. Er zijn meer
dere culturen in terug te vinden.
Zo zijn totempalen te zien, op
het volk van de Masai lijkende
figuren, Afrikaanse maskers,
versierd met gekleurde kraal
tjes en sisaltouw en een Indiase
vrouw, opgebouwd uit kerami
sche delen.
Tentoonstelling t/m 17 maart in Ga
lerie Sia, Waterpoortstraat 2a in
Philippine.
Openingstijden vr., za. en zo. van
13.00-17.00 uur en op afspraak.
Sia Braakman met de lieve en de trotse kop. foto Charles Strijd
De redactie van Ballustrada, v.I.n.r.: Jan Kuipers, André van der Veeke, Theo Raats en Cees Maas.
foto Lex de Meester
