Storingen verzwakken netwerk
PZC
Zeelandcampings zeer gewaardeerd
IpaStS
Zeeland rampgebied als het gaat
om behoud oude boerderijen
N atuuror ganisaties
willen getijden terug
21
Onderbrekingen in elektriciteitsvoorziening verhogen kans op problemen
Banken willen
samenwerken
op platteland
wm
Hm.':
Brand in elektriciteitskast
Stroommakers stoppen kolenkoop
Pompstations verhuizen wellicht
Aanleg kanaal bespreekbaar
Nieuw logo voor
Kinderopvang
donderdag 31 januari 2002
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Klanten van
Delta Nutsbedrijven hebben
steeds vaker te lijden onder
stroomstoringen. Niet alleen
rond Middelburg en niet alleen
de laatste maanden. Het aantal
(forse) onderbrekingen in de
elektriciteitsvoorziening is toe
genomen van 62 in 1995 tot 110
in 2000. Het nog niet definitieve
totaal in 2001 staat op 108.
Daarbij komen nog kleinere sto
ringen. waar kleinere gebieden
zoals een straat door worden ge
troffen. Dat waren er 263 in
1995 en 239 in 2000. Het begin
van 2002 voorspelt weinig goeds
voor de eindscore van dit jaar,
erkent directeur W. Zweemer
van Delta Netwerkbedrijf, dat
de Zeeuwse elektriciteitsnetten
beheert. In januari is al vijf keer
de stroom uitgevallen: twee
keer in Middelburg, in Arne-
muiden, Sint Laurens en
Noord-Beveland. „Het gaat
hard ja."
Zweemer tekent daarbij aan dat
ook het netwerk groter is ge
worden. „Er liggen meer kilo
meters kabel dan vroeger." Het
risico op storingen neemt daar
mee toe.
Klanten van Delta zitten vaker
zonder stroom dan afnemers
van andere energiebedrijven.
Volgens cijfers van de koepel
van energiebedrijven Energie-
Ned uit 2000, heeft een Zeeuws
huishouden gemiddeld eens per
twee jaar te maken met een
stroomstoring. Elders is dat
eens per drie jaar of nog minder
vaak.
Oorzaken
De storingen duren volgens
EnergieNed in Zeeland boven
dien langer dan elders. Per jaar
zit een klant van Delta gemid
deld 53 minuten zonder stroom.
De andere bedrijven blijven on
der het halfuur. Het resultaat
van Delta wordt wel negatief
beïnvloed door een paar forse
stroomstoringen in 2000 die bo
vendien langer duurden dan
normaal, verdedigt Zweemer
„Vorig jaar ging het beter en
toen was de stroomuitval ge
middeld weer 30 minuten per
klant."
De oorzaken lopen uiteen.
DEN HAAG - De banken zijn
bereid op het platteland samen
te werken om het aantal filialen
zoveel mogelijk op peil te hou
den. WD-Kamerlid II. Voüte-
Droste heeft die stellige indruk
overgehouden aan een ontmoe
ting tussen een groep Kamerle
den en de Nederlandse Vereni
ging van Banken (N VB) gisteren
in Den Haag. Zij verwacht over
enkele maanden concrete voor
stellen van de NVB.
Al langer maakt de Tweede Ka
mer zich druk over het afkal
vend voorzieningenniveau van
banken op het platteland en in
stadswijken. Vrijwel alle ban
ken zijn bezig het aantal filialen
terug te brengen. De Postbank
trekt zich terug uit postagent
schappen. De Rabobank besluit
'onrendabele' vestigingen op te
doeken, zoals onlangs op
Schouwen-Duiveland. En ook
ABN Amro is aan het snijden in
het aantal kantoren.
De banken zeggen dat er steeds
minder klanten in de filialen
komen. Zij moedigen tegelijker
tijd het gebruik van internet-
achtige diensten aan, waarvoor
klanten niet meer uit huis hoe
ven. De Tweede Kamer heeft
feitelijk niets te zeggen over het
vestigingenbeleid van de ban
ken. maar uit het hele land komt
kritiek, met name van ouderen
bonden en de Consumenten
bond. „En dat trekken wij ons
aan", aldus WD-Kamerlid
Voüte-Droste. „De hele Kamer
vindt dat consumenten op een
redelijk afstand van hun wo-
ninggeld moeten kunnen halen,
eenvoudige bankzaken moeten
kunnen regelen.
In het gesprek met de Neder
landse Vereniging van Banken
(NVB) heeft de delegatie van
Kamerleden dit aan de orde ge
steld. „Zij zijn in principe be
reid onderlinge afspraken te
maken, zodat klanten van de
éne bank bij de andere bank te
recht kunnen. Je kunt door zo
samen te werken het econo
misch draagvlak van kleinere
bankfilialen vergroten", liet
Voüte-Droste na afloop weten.
De NVB vx'oeg zich volgens het
WD-Kamerlid wel af of de Ne-
derlandse Medediqgingsautori-
'teit, de NMa, zulke afspraken
wel zou goedkeuren, uitconcur-
rentie-overwegingen. Navraag
..leerde dat de NMa bereid is veel
toe te staan, als de gemaakte af
spraken echt ten gunste komen
van de mensen op het platte
land. Volgens Voüte-Droste is
het de bedoeling dat de NVB
over 'een paar maanden' met
uitgewerkte voorstellen komt.
Stroomstoringen zijn lang niet
altijd de schuld van Delta. Veel
kabels worden kapotgetrokken
bij graafwerkzaamheden door
aannemers. Ook auto's die tegen
stroomkasten aanrijden, ver
oorzaken nogal eens stroomuit
val. Memorabel is bovendien de
storing die Middelburg-Zuid
trof toen een doe-het-zelver een
schuttingpaal de grond in sloeg
en een elektriciteitskabel raak
te.
Daarmee zijn echter niet de pro
blemen verklaard die vooral
Middelburg ten zuiden van het
Kanaal door Walcheren troffen.
Daar ontstonden de storingen in
het netwerk van Delta: in de ka
bels, in verbindingsstukken
(moffen) en in schakelstations.
Delta sloot deze week nieuwe
storingen in dat gebied niet uit,
omdat het netwerk ter plaatse
van een storing een flinke klap
krijgt. Zwakke plekken worden
dan extra gevoelig.
J. Sloot, universitair hoofddo
cent elektriciteitsvoorziening
aan de TU in Eindhoven, kan
zich vinden in die verklaring.
„Zeker als de kabels oud zijn.
Meestal is de loden mantel die
eromheen zit dan versleten. Dat
gaat goed zolang die kabel stil in
de grond ligt en je er niet aan
komt. Maar doet zich een sto
ring voor, dan kan door de klap
een ander stuk van de isolatie
loslaten. Dat maakt het netwerk
extra kwetsbaar. Ook vocht kan
dan een probleem worden."
Vervanging
Volgens Sloot wachten de mees
te energiebech'ij ven met het ver
vangen van kabels tot zich sto
ringen voordoen. „Dan weten ze
precies welk stuk vervangen
moet worden. Ze wentelen het
probleem als het ware af op de
klant."
De oude kabels met een loden
omhulsel gaan ongeveer veertig
jaar mee. Zweemer geeft toe dat
Delta Netwerkbedrijf die niet
meteen vervangt als de levens
duur is verstreken, maar dat
laat afhangen van de kwaliteit
op dat moment. „We spreken
van een gemiddelde levensduur.
Sommige gaan langer mee, an
dere korter, bijvoorbeeld omdat
de belasting op een deel van het
netwerk is toegenomen."
Onderhoud aan kabels, schake
laars en moffen vindt slechts
sporadisch plaats. „Met die
componenten gebeurt immers
niks, ze liggen in de grond", ver
klaart Zweemer. „Maar we con
troleren wel regelmatig of de ca
paciteit nog voldoende is voor
het gebruik. De kabels doorme
ten om te zien of ze nog goed
zijn, is niet eenvoudig en boven
dien kostbaar. Er is een techniek
voor, maar die is nieuw en staat
nog ter discussie."
Het netwerk van Delta is echter
niet verouderd, weerspreekt
Zweemer. „We investeren jaar
lijks twintig miljoen euro om
het in goede staat te houden. Het
is ook goed beveiligd." Ook
Sloot wijst op de relatief grote
investeringen van het bedrijf in
het netwerk. „Delta heeft wat
dat betreft zeker geen slechte
naam."
J**
Een geëxplodeerde elektriciteitskabel veroorzaakte in mei 2001 een stroomstoring in Vlissingen.
vtemr*
foto Lex de Meeste r
door Jacques Cats
VLISSINGEN - De negen recre-
atiebedrijven die zich hebben
verenigd binnen de Stichting
Zeelandcampings, doen het
goed bij het publiek. Dat blijkt
uit de resultaten van een enquê
te onder ruim 2000 gasten. Het
onderzoek meet een aantal za
ken als sanitair en privacy van
campingplaatsen. Tevens wordt
een beoordelingscijfer ge
vraagd.
De Stichting Zeelandcampings
legt, zo blijkt uit de toelichting
van voorzitter H. Goovers, voor
de leden de lat erg hoog: het
laagste cijfer moet een acht zijn.
Wie de norm niet haalt moet ex
tra dingen gaan doen om alsnog
de hoge score te bereiken. Mis
lukt dat, dan mag de bewuste
campinghouder weer als aspi
rantlid van de stichting begin
nen. Nog niet eerder kwam het
tot een afgang: de leden doen ie
der voorzich hun stinkende best
om kwalitatief goed uit de bus te
komen. De uitslag van de en
quête bevestigde dat: het pu
bliek waardeerde een verblijf op
een Zeelandcamping gemiddeld
met een 8.3.
De bij Zeelandcampings aange
sloten bedrijven zijn voor het
publiek een waarborg voor een
bepaalde kwaliteit. De afzon
derlijke bedrijven hebben mede
door hun ligging een eigen iden
titeit. Op jaarbasis zijn ze samen
goed voor een miljoen over
nachtingen.
Anders dan bij eerdere enquêtes
werd het campingpubliek deze
keer tevens gevraagd hoe be
langrijk ze bepaalde voorzie
ningen vinden. „Sanitair staat
met stip bovenaan", meldt
stichtingsbestuurslid Jeannett
Brinkman. Vervolgens wordt
veel waarde gehecht aan kind
vriendelijkheid, aan veiligheid
en aan de standplaats. Volgens
campinguitbater Arjen Brink
man stellen gasten in toenemen
de mate een eigen plekje op
prijs, het liefst nog met eigen sa
nitaire voorzieningen. Negentig
procent van de ondervraagden
stelt dat de prijs en de kwaliteit
van het gebodene met elkaar
overeenstemmen. „Kwaliteit
mag wat kosten", heeft cam
pingexploitant Toine Vermeu
len ervaren. „De plaatsen met
eigen sanitair zijn het duurst,
maar ze zijn wel het eerste vol
geboekt."
De gasten die op Zeelandcam
pings neerstrijken behoren tot
de hoger opgeleiden, met een
behoorlijk salaris, waardoor het
huren van een vakantiebunga
low of een hotelkamer geen pro
bleem is. Dat ze toch kiezen voor
een camping heeft te maken met
de voorkeur voor sociale con
tacten.
Volgens Vermeiden is het pla
fond van de service nog niet be
reikt. Hij denkt bijvoorbeeld
aan stacaravans voor twee fa
milies die ook over twee badka
mers kunnen beschikken. De
kleurentv is al standaard aan
wezig, de magnetron bijna stan
daard. De tijd is niet ver meer
verwijderd dat er ook een video
apparaat in het huurobject aan
wezig is.
Camping De Pekelinge in Oostkapelle, één van de negen recreatiebedrijven die zich hebben verenigd in
de Stichting Zeelandeampings. foto Dirk-Jan Gjeltema
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Oude boerde
rijen verdienen het gekoesterd
te worden. Het is cultureel erf
goed dat aan snelle veranderin
gen onderhevig is. De teloor
gang voltrekt zich in Zeeland
sneller dan elders. Recent on
derzoek wees uit dat de provin
cie in dit opzicht 'een rampge
bied' genoemd kan worden.
Dit betoogde consulent regio
nale geschiedbeoefening A. de
Klerk woensdag bij de presen
tatie van een langjarig onder
zoek naar de geschiedenis van
een aantal boerderijen op Wal
cheren. De Klerk wees erop dat
behoud van de historische boer-
derijen, ondanks toenemende
aandacht daarvoor, nog lang
geen vanzelfsprekendheid is. In
dit verband noemde hij de situa
tie van de zogenaamde nood-
boerderijen die na de Tweede
Wereldoorlog op het door inun
datie getroffen Walcheren ge-
bouwdzijn. „Hetzouergzijnals
daar geen enkele boerderij meer
van behouden blijft."
Burgemeester A. de Bruijn van
Veere, die als voorzitter van de
Stichting Cultureel Erfgoed
Zeeland (SCEZ) de dossiers
over de boerderijen in ont
vangst nam, beklemtoonde dat
gemeentelijk beleid in grote ma
te kan bijdragen aan het behoud
en herstel van waardevolle, his
torische boerderijen (en monu
menten in het algemeen). „Niet
alleen in financiële zin, maar
ook wat betreft gebruiksmoge
lijkheden." Ze herinnerde aan
de mogelij kheden voor zoge
naamde 'nieuwe economische
dragers'op het platteland. „Mo
numentale en karakteristieke
boerderijen moeten bijvoor
beeld de mogelijkheid krijgen
voor kleinschalige verblijf sre-
creatie", betoogde De Bruijn. Ze
voegde eraan toe dat.gemeenten
ook in beschermende zin een be
langrijke rol kunnen spelen, on
der meer door het opstellen van
een gemeentelijke monumen
tenlijst of door opname van een
lijst van waardevolle boerderij
en in het bestemmingsplan Bui
tengebied.
Veeres burgemeester erkende
dat bescherming altijd gepaard
dient te gaan met financiële on
dersteuning. Ze achtte uitgaven
in de sfeer van cultureel erfgoed
verantwoord. Dat cultureel erf
goed is van economisch belang
voor recreatie en toerisme; bo
vendien dragen onderhoud en
restauratie ook weer bij aan de
werkgelegenheid. De Bruijn
vond wel dat de bevolking be
trokken moet worden bij de in
spanningen om cultuurhistori
sche elementen te behouden.
Het openstellen van erven of ge
bouwen voor publiek zag ze als
een belangrijke stap tot bewust
making. Ze gaf aan dat Veere
jongeren wil betrekken bij het
behoud van cultureel erfgoed.
MIDDELBURG - Door een storing is gistermiddag een brand
onstaan in een elektriciteitskast aan de Zilvermeeuwstraat in
de Veerse Poort in Middelburg. Door de brand liep een huis in
aanbouw wat schade op. Monteurs van Delta Nutsbedrijven
moest de kast eerst ontkoppelen voor de brandweer de brand
goed kon bestrijden. Drie kwartier na de melding was het
vuur gedoofd.
DE BILT - De Nederlandse stroomproducenten stoppen in ju
li met de gezamenlijke inkoop van kolen. Volgens de betrok
ken concerns Essent, Reliant Energy en EPZ is het opheffen
van het koleninkoopbureau GKE een logisch gevolg van de li
beralisering van de energiemarkt.
De GKE-aandeelhouders Essent, Reliant Energy en EPZ wa
ren eerst collega's, nu zijn zij vooral concurrenten. De stroom
producenten hebben daarom behoefte aan een eigen beleid en
strategie, verklaarde GKE gisteren.
Electrabel Nederland (eigenaar van het vroegere EPON) en
E-On (eigenaar van EZH) hebben hun deelname in het kolen-
bureau al in 2001 om dezelfde reden beëindigd. ANP
BERGEN OP ZOOM - Het provinciebestuur van Noord-Bra
bant wil onderzoeken of de pompstations van Delta Nutsbe
drijven op de Brabantse Wal verplaatst kunnen worden. Die
staan bij Ossendrecht (sinds 1912) enHuijbergen (sinds 1967)
en leveren drinkwater aan grote delen van Zeeland.
De wateronttrekking is van invloed op het waterpeil in de
Brabantse Wal. Volgens de milieubeweging is de verdroging
van het gebied zeer zorgelijk. Het stoppen van de waterwin
ning in de hooggelegen gronden kan daar verbetering in bren
gen.
De Zeeuwse en Brabantse milieufederaties en milieuvereni
ging Benegora pleiten in hun woensdag verschenen toe
komstvisie ZeeBi'a dan ook voor een actieplan. De Brabantse
milieugedeputeerde L. Verheijen bediende de organisaties op
hun wenken.
Hij deelde tijdens de presentatie van de visie in Bergen op
Zoom mee, dat binnenkort een provinciaal waterhuishou
dingsplan verschijnt. Daarin is sprake van verplaatsing van
de Delta-pompstations. Die moeten uitwijken naar zoge
naamde kwelgebieden in het noordoosten van Brabant (rich
ting Steenbergen), aldus Verheijen.
BERGEN OP ZOOM - De aanleg van een waterverbinding
tussen de Wester- en Oosterschelde is voor de gemeente Rei-
merswaal bespreekbaar. Deze zogenoemde Overschelde
wordt bestudeerd in het kader van een toekomstvisie voor de
Deltawateren.
„Het is een vorm van ontpoldering. Maar het gemeentebe
stuur van Reimerswaal heeft een redelijk positieve houding
als de verbinding uit veiligheidsoverwegingen nodig is", zei
burgemeester A. Verbree woensdag in Bergen op Zoom tij
dens de presentatie van de nota ZeeBra, uitgegeven door de
Brabantse en Zeeuwse Milieufederaties en de milieuvereni
ging Benegora. Het graven van de Overschelde (westelijk van
het Schelde-Rijnkanaal) krijgt van Reimerswaal geen steun
als dat alleen voor natuurontwikkeling gebeurt, lichtte Ver
bree toe.
Hij gaf aan dat de studie moet uitwijzen of het om een pex'ma-
nente doorsteek gaat of een overstromingsgebied, dat onder
loopt bij extreem hoog water in de Westerschelde. Aan het
plan verbond Verbree één zware voorwaarde: er mag geen
vervuild water uit de Westerschelde in de Oosterschelde ko-
door Rinus Aritonisse
BERGEN OP ZOOM - Meer na
tuurontwikkeling, herstel en
versterking van het open land
schap, terugkeer van het getij in
de Deltawateren met inbegrip
van een verbinding tussen Wes
ter- en Oosterschelde, stoppen
met de waterwinning op de hoge
delen van de Brabantse Wal,
kleinschalige recreatie, bunde
ling van windmolens, concen
tratie van wonen, stroomlijning
van het goederenvervoer en
geen nieuwe bedrijfsterreinen.
Dat zijn de hoofdlijnen van Zee
Bra, de toekomstvisie van mi
lieuvereniging Benegora en de
Brabantse en Zeeuwse Mi
lieufederaties op het Deltage
bied tussen Goes en Roosendaal
(met inbegrip van het Land van
Hulst, Tholen en Sint-Philips-
land). Het is een wensenlijst,
vooral bestemd voor beslissers
bij overheden, bedrijfsleven en
maatschappelijke organisaties.
Een zienswijze over de provin
ciegrenzen heen is noodzake
lijk, omdat het unieke over
gangsgebied het steeds
benauwder krijgt, stelde coör
dinator M. van Mierlo van de
ZMF woensdag tijdens de pre
sentatie in Bergen op Zoom. „De
verstoring van de natuurlijke en
ruimtelijke kwaliteit wordt al
maar groter."
Hij noemde: toename goederen
vervoer, overloop glastuin
bouw, uitdieping Westerschel
de, nieuwe autowegen,
intensivering teelten, versprei
de windmolens, bouw nieuwe
woonwijken en uitbx'eiding van
bedx'ijfsterx-einen. De balans
tussen economische ontwikke
ling en ecologische kwaliteit
raakt flink uit evenwicht, aldus
Van Mierlo. Om daar wat aan te
doen is ZeeBra gemaakt.
Groene mallen
De Hedwigepolder bij Saeftin-
ge, de poldei's ten noorden van
Walsoorden/haven Pex~kpolder
en de Van Haaftenpolder aan de
noordkant van Tholen moeten
natuurgebied worden. Rond na
tuurgebieden (ook ki-eken) zijn
buffers gewenst en om indu
strie- en woongebieden moeten
zogenaamde 'groene mallen'
komen. Met name rond Bexgen
op Zoom zijn forse natuurver
bindingen nodig. Kreken horen
een natuurfunctie te kxüjgen en
in gebieden waar water kan
worden opgevangen is bebou
wing ongewenst. Er moet wat
worden gedaan aan doorsnij
dingvan natuurgebieden, onder
meer door aanleg van twee eco
ducten over de A58 bij Bergen
op Zoom.
De van oudsher open polders
mogen niet (vex-der) dichtslib
ben door allerlei activiteiten.
Met name in de Kreekrakpol-
der, die de ovexgang van het zee
kleigebied naar de Brabantse
Wal onderstreept, is bebouwing
absoluut ongewenst. Aardkun
dige waarden, waaronder het
Markiezaat met stuifduinen,
verdienen betere bescherming.
Dat geldt evenzeer voor cul-
tuui-histoi-ische waarden in ge
bieden als de Brabantse Wal,
Tholen en Yerseke Moer. De
Hals van Zuid-Beveland be
hoeft dringend een betere land
schappelijke inpassing; het is nu
een aaneenschaling van lelijk
heid en een weinig uitnodigende
poort naar Zeeland of Brabant.
Voor intensieve landbouw als
varkens- en pluimveehouderij
is geen extx-a plek meer. Ook
grootschalige i-ecx-eatie past niet
in de i-egio; beter is het te mik
ken op kamperen bij de boer en
natuui'campings. Bij kleinscha
lige recreatie horen meer wan
del- en fietspaden en beperkte
waterx-ecreatieve vooi'zieningen
bij de Oestex'dam. Voor wind-
parken worden als locaties ge
noemd Terneuzen-West, de
Autrichepolder, Tholen-Stad,
de Dintelmond en Nooi'dland
bij Bergen op Zoom.
Door compacter te bouwen en
het opvullen van gaten kan
i'uimtebeslag voor wonen be
perkt worden. Doelmatiger
i-uimtegebruik is ook nodig voor
bedi'ijvigheid. Nieuwe bedrijfs-
texreinen, zoals in de Auvexge-
polder tegenover Tholen, wolf
den afgewezen. De Sloeboog
(aftakking Zeeuwse spoorlijn
naar Antwex-pen) is aanvaard
baar, maar dan zonder nieuwe
industriële activiteiten erlangs.
De Zoomweg-Nooi'd is overbo
dig. Het is nodig de luchtveiwui-
ling door de industx'ie bij Ant
werpen beter te bewaken; er
staan nu slechts twee meetsta
tions.
MIDDELBURG - De stichting
Kindex-opvang Walcheren heeft
al haar gebouwen vooi'zien van
borden met het nieuwe logo. Het
grootste bord op de locatie aan
het Meiveldpad 2 in Middelburg
woxxlt vi'ijdag 1 febxmari ont
huld door Marlou Boerbooms.
Zij is de nieuwe dix-ecteur van de
ox-ganisatie. De onthulling vindt
plaats om half elf.
