Sharon is niet uit op rust en
vrede
VNG-chef: meer dualisme in lokaal bestuur
Overkanten
Israël doet alles om onder uitvoering Mitchell-rapport uit te komen
24januari 1952
Na de tunnelbouwers van het eerste uur dook gis
teren de eerste Zeeuws-Vlaming op in de bouw
put bij Ellewoutsdijk. Zijn reisje onder de Wes-
terschelde werd terecht met enig ceremonieel omgeven.
Want de tweede boormachine moet nog wel een tijdje
draaien, en de bouwers zijn zo wijs nog een slag om de
arm te houden over de opleveringsdatum van de nieuwe
tunnel, maar de voltooiing van de westbuis brengt
Zeeuwse overkanten dichter bij elkaar. Deze mijlpaal
in de tunnelbouw is het begin van een vanzelfsprekend
heid, die de bewoners van de boorden van de Wester-
schelde altijd vreemd is geweest: de vanzelfsprekend
heid van mobiliteit, dag en nacht, weer of geen weer.
Tijdens het feestje in de Ellewoutsdijkse caisson wer
den op de veerboten op de rivier natuurlijk gewoon kro
ketten genuttigd. Maar die smaken sinds gisteren toch
anders. Want weer is een stap gezet naar het einde van
de PSD.
Gedurende decennia stuurde Zeeland aan op een vaste
oeververbinding. Het kostte veel moeite in Den Haag
gehoor te vinden voor de Zeeuwse wensen. Plannen
kregen geen prioriteit, sneuvelden op de financiën,
werden vertraagd door de Belgische eisen van onbe
lemmerde doorvaart. Boven de Westerschelde werd
veel geld uitgegeven aan de grote onderdelen van de
Deltawerken. Niemand twijfelde aan de noodzaak van
een veilige zeewering. Met de dammen en de storm
vloedkering kreeg dat deel van de provincie een accep
tabele infrastructuur in de schoot geworpen. Maar nog
steeds werden maatschappelijke activiteiten onder
broken omdat de boot gehaald moest worden; van wel
ke overkant de deelnemer ook kwam.
Ook lang was er onzekerheid over de techniek van de
oeververbinding. Moet het een brug worden, of een tun
nel, of een combinatie van beide. En als het een tunnel
wordt, kan die dan wel worden geboord in zo'n zachte
ondergrond? Met elke geplaatste betonring werd de
juistheid van de uiteindelijke keuze bevestigd. Maar
het spande er wel om. Even had het de schijn dat de bou
wers midden in de Westerschelde een zestig meter diepe
put moesten slaan om het boorproces weer op gang te
krijgen. Zover kwam het echter niet. Als de tweede boor
over enkele weken ook in Ellewoutsdijk aankomt, lijkt
het grootste leed geleden.
In de brede discussie over de wenselijkheid van de tun
nel werd stevig geschermd met de economische stimu
lans die de verbinding aan de Zeeuwse regio's zou
geven. Die hoge verwachtingen zijn inmiddels getem
perd. Het is waarschijnlijk dat de impact van de nieuwe
tunnel straks vergelijkbaar zal zijn met die van de Zee-
landbrug toen: een aanwinst voor de regio maar geen
aanleiding tot een economische doorbraak. Het succes
van de verbinding zal afhangen van de vraag of de be
scheiden betekenis kan worden gekoppeld aan een re
delijke prijs voor het ritje Terneuzen-Ellewoutsdijk.
Pas als dat lukt, zal het gebruik ervan echt vanzelfspre
kend worden en blijven.
donderdag 24 januari 2002
door Ad Bloemendaal
De Israëlische bevolking zet
zich schrap voor een nieu
we reeks bloedige terreuraan
slagen. „Dit bloedbad zet de
deur wijd open voor een harde
oorlog, die met alle methoden de
zionistische benden zal berei
ken, waar die zich ook bevin
den", aldus de tekst van een
dinsdag door de Harnas gepu
bliceerd pamflet.
Het stuk is een reactie op de
dood van vier topmilitanten van
Harnas en er is geen enkele re
den de passage niet serieus te
nenaen. Het politieke leider
schap van de islamitische ver
zetsbeweging heeft de authenti
citeit ervan bevestigd. En wat je
ook van de Harnas kunt zeggen,
ze komt altijd na wat ze belooft.
De vraag hoe lang dit door kan
gaan, durft bijna niemand meer
te stellen. Twee weken geleden
leek er wat licht aan de horizon,
maar de mooz'd door Israël op
Raid Karim, leider in Tulkarm
van de aan Fatah gelieerde Ak-
sa-brigade, bracht een snel
groeiende reeks gewelddaden
tegen Israëlische burgers op
gang.
Benauwd
Over de vraag waarom Israël het
na veertien dagen van bijna vol
komen rust aan het Palestijnse
front nodig achtte Karim uit de
weg te ruimen, verschillen de
meningen. Premier Ariel Sha
ron begon het benauwd te krij
gen, menen sommigen. In die vi
sie is Sharon tot alles in staat,
zolang hij maar geen bevriezing
van de bouw van nieuwe neder
zettingen hoeft aan te kondigen,
een van de maatregelen uit het
Mitchell-rapport. En had hij
niet beloofd dat hij zou begin
nen met de uitvoering van de
aanbevelingen in dat rapport
als er eerst een week 'totale rust'
zou heersen?
De Israëlische regering staat
niet te popelen om een begin te
maken met de uitvoering van
die bestandsvoorstellen. Dat
zou tot interne ruzie leiden en de
val van de centrumrechtse rege
ring dichterbij brengen.
Maar Sharon heeft geen gebrek
aan excuses. Wat internationaal
werd gezien als twee weken
rust, noemde hij 'virtuele kalm-
Palestijnen in het vluchtingenkamp Ain el-Helweh in de Zuid-Libanese havenstad Sidon protesteerden gisteren tegen de gijzeling van Arafat door Israël. De Palestijnse lei
der kan al sinds begin december de stad Ramallah op de Westoever niet meer uit. foto Mahmoud Zayat/ EPA
te' en 'gezichtsbedrog'. De Pa
lestijnse milities, zei hij, ge
bruikten de betrekkelijke rust
om zich voor te bereiden op
nieuwe aanslagen op onschuldi
ge Israëlische burgers. Dat
rechtvaardigde 'de voortgaande
militaire operaties tegen de ter
roristische infrastructuur',
waarmee Israël volgens hem de
strijd tegen het Palestijnse ge
weld zal winnen. Bijgevolg kre
gen de veiligheidsdienst en de
speciale eenheden geen orders
de liquidatiecampagne tegen
van teiTorisme verdachte Pales
tij nen stop te zetten. Ze moch
ten him lijst gewoon afwerken
en dat betekende de dood van
Karim. De escalatie die volgde
liet zich gemakkelijk voorspel
len. De Aksa-brigade schoot
eerst een soldaat en daarna twee
kolonisten dood. Vorige week
was er de bloedige aanval op een
feestzaal in Hadera en dinsdag
de schietpartij in Jeruzalem.
Dertien Israëlische doden en
tientallen gewonden in een
week. Opnieuw wordt de vraag
gesteld of de liquidatie van ver
dachten de juiste politiek is om
de Palestijnse militanten het
zwijgen op te leggen en de Israë
lische burgerij te beschermen.
Sharon, stafchef Shaul Mofaz
en de hoofden van de veilig
heidsdiensten menen van wel.
Natuurlijk weten we dat dit
soort moorden nieuw geweld
uitlokt, zeggen ze, maar het gaat
om de lange termijn. De radicale
milities beschikken over een be
perkt aantal sleutelfiguren en
als we die doden of gevangen
zetten, is een groot deel van het
karwei geklaard.
Grootspraak
De regering hamert er dagelijks
op dat het ontmantelen van de
milities de taak is van het Pales
tijnse Bestuur, 'maar zolang dat
in gebreke blijft, doen we het
zelf'. Dat is trouwens voor een
deel grootspraak. Maandag om
singelde het leger twee vluchte
lingenkampen bij Tulkarm, die
centra zijn van terreurcellen en
illegale wapenopslag. De Pales
tijnse politie durft er niet bin
nen te gaan en ook het leger zag
uiteindelijk af van ingrijpen
omdat het er niet met tanks en
pantserwagens kan manoeu
vreren. Optreden met infante
rie zou teveel slachtoffers kos
ten.
Van de VS heeft Israël voorlopig
niets te vrezen. Washington
heeft groen licht gegeven, met
als enige voorwaarde dat het le
ger de Palestijnse burgerbevol
king zoveel mogelijk ontziet en
Arafat in leven laat. De Israëli
sche regering heeft daar weinig
moeite mee. Ze beschouwt Ara
fat als 'irrelevant' en verwacht
dat zijn status onder zijn eigen
bevolking de komende maan
den flink zal dalen.
Doordat zijn bewegingsvrijheid
is beperkt tot een miniem deel
van Ramallah is Arafat inwezen
een Israëlische gijzelaar. Het is
afgelopen met zijn wereldleizen
en binnenkort heeft hij zelfs
geen geld meer om de salarssen
van zijn politie te betalen. Sha
ron is ervan overtuigd dat h.j op
de goede weg is, maar of de
slachtoffers van de aanslajen
die nu staan te gebeuren diar
troost uit zullen putten, val" te
bezien. GPD
Dat de gemiddelde burger niet
wakker ligt van nieuwe spelre
gels in het gemeentehuis ver
baast hem niet. Maar dat ook
mensen die iets afweten van ge
meentelijke politiek hem glazig
aanstaren als hij het woord 'dua
lisme' in de mond neemt, vindt hij
wel opmerkelijk. Professor doc
tor Joop van den Berg, bestuurs
voorzitter van de Vereniging Ne
derlandse Gemeenten (VNG),
over een stille revolutie in be
stuurlijk Nederland.
Dierenmishandeling
De dierenbescherming heeft
het gemeentebestuur van Nice
gevraagd honden niet langer
als ontstoppers van de riolen
in te zetten. Wanneer een riool
verstopt is, worden in Nice
honden, die voor een toestel
met borstels zijn gespannen,
het riool ingejaagd. De dieren
overlijden meestal na drie keer
door het riool te zijn gejaagd.
Doe-'t-zelver
In de Amerikaanse stad New
Orleans heeft een man die last
had van hevige maagpijn zich
zelf met een zakmes geope
reerd. Na de behandeling bel
de de man naar het ziekenhuis
met het verzoek om iemand te
sturen die zijn wond zou kun
nen hechten. De patiënt werd
onmiddellijk opgenomen. Hij
maakt een goede kans op her
stel.
Zware regen
Zware regenval heeft dood en
verderf gezaaid op Java. Tien
tallen mensen zijn gedood en
er is grote materiële schade.
Wegen en railverbindingen
zijn weggespoeld. In twee da
gen viel 360 mm regen.
Gesneuveld
Sedert het begin van de oorlog
in Korea zijn 104.644 Ameri
kaanse soldaten gesneuveld,
gewond geraakt, gevangen ge
nomen of als vermist opgege
ven. Dit heeft het Amerikaan
se ministerie van Defensie
medegedeeld.
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L Ooslhoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118)484000
Fax:(0118)470102
E-mail; redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax. (0118) 470102
E-mail redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)273000
Fax (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115) 645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114)372776
Fax. (0114) 372771
E-mail. redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vriidag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst'
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 800 tol 10.30 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail.web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag l/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur-
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van ?,-)
per maand: 19,25
per kwartaal- 52,- -
per jaar 198,--
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk-
maandag t/m vrijdag: /.--
zaterdag 1.50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70 65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd bij
de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is er
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestai
(abonnementen)administratie en om u te (laten) intormeren over v<
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, afdeling -
lezersservice, Postbus 18,4380 AA Vlissingen.
door Paul Burm
en Arnold Mandemaker
Gemeenten doen het helemaal niet
zo slecht. Dat wil VNG-directeur
Joop van den Berg toch maar eens
gezegd hebben. Verhalen over gemeen
telijke blunders, flaters en echte of
vermeende misstanden doen het welis
waar altijd leuk bij de Gouden Eikel
competitie van 'Ook dat nog', maar feit
is dat de gemiddelde Nederlander zeer
tevreden is over de dienstverlening in
gemeente- of stadhuis.
„Ik heb wel eens de neiging om te den
ken dat gemeenteambtenaren zich nog
niet het tiende kunnen veroorloven van
wat bedrijven onder het motto 'morgen
bent u de eerste' hun klanten aan
doen", zegt Van den Berg. Dus dat is
niet de reden dat de gemeentelijke poli
tiek op de schop gaat.
Ook zit het niet in de teruglopende be
langstelling voor het reilen en zeilen
van de gemeente. „Veel burgers vinden
het allemaal wel best, maar gebrek aan
interesse is niet altijd een teken van
ontevredenheid. Leve de saaie demo
cratie, want wee je gebeente als de de
mocratie opwindend wordt. Dan is er
kennelijk iets aan de hand. Ik ken ge
vallen waar de opkomst bij verkiezin
gen heel hoog was. Neem Duitsland
1933: boven de negentig procent en
vrijwillig. Maar dat wil je toch niet
hebben."
Zelfs de persoonlijke onbekendheid
van burgemeesters, wethouders en
raadsleden bij het grote publiek is niet
de reden. „Een flink deel van de bevol
king kijkt met een betrekkelijke onver
schilligheid naar de politiek. Daar
moet je je niet teveel over opwinden
En nee, met de aanstaande wetswijzi
ging 'daalt het paradijs niet op aarde'.
Sterker nog: voor kleinere gemeenten
wordt het straks allemaal een stuk las
tiger. „Dit stelsel is eigenlijk niet op
kleine gemeenten gebouwd. Die moe
ten ermee leven."
Toch staat Van den Berg volledig achter
het project 'dualisering' waar gemeen
ten na de verkiezingen van 6 maart mee
te maken krijgen. Gemeenteraad en het
college van burgemeester en wethou
ders vormen nu, in de woorden van
qud-burgemeester en oud-minister
Bram Peper 'veel handen op een dikke
btfi^^traks worden die taken en be
Door dualisering van de gemeentepolitiek wordt de opkomst bij verkiezingen hoger, meent voorzitter Van den Berg.
voegdheden uit elkaar gehaald. Het
college gaat besturen, de raad contro
leert. Dat brengt niet alleen meer leven
in de gemeentelijke brouwerij, maar
het schept ook meer helderheid. Nu zit
ten wethouders, die ook lid zijn van de
raad, hun eigen beleid te controleren.
En als ze het een beetje slim spelen,
kunnen ze de raad zo in de zak steken.
Beroofd van de mogelijkheid om over
grote lijnen te spreken, duiken veel
raadsleden dan maar in arren moede in
de details van voorstellen.
Wetgevingsopdracht
„De raad moet meer aandacht gaan be
steden aan zijn wetgevingsopdracht",
vindt Van den Berg. „Dat zal moeilijk
zijnHet vergt ook een omschakel ing in
het hoofd. Ik bedoel niet dat de raad al
lerlei verordeningen moet gaan maken,
dat doen wij wel voor hen. Daar zit ook
een hoop juridische techniek in. Nee,
het gaat om kaderstelling. Neem bij
voorbeeld het subsidiebeleid, voor de
toneelvereniging en de fanfare. Wat
doe je wel, wat niet en waarom? De raad
stelt criteria op en stuurt daar het colle
ge mee op pad. Dat houdt een zeker risi
co in. Als een fanfare zich meldt die net
buiten de criteria valt, moet de raad
zeggen: wij hebben dit niet voor de
flauwekul vastgesteld. Of: we hebben
kennelijk een belangrijk criterium ge
mist. Maar wat de raad niet meer kan
zeggen tegen het college is: geef toch
maar die subsidie, wij passen ter plek
ke het kader wel aan. Raadsleden moe
ten, ook op langere termijn, nadenken
over de criteria van beleid."
De raad krijgt ook de mogelijkheid om
een duidelijker stempel op het beleid te
drukken, voorspelt Van den Berg.
„Raadsleden krijgen de ruimte om te
gen de eigen wethouder te zeggen: leuk
en aardig wat je wilt, maar bedenk dat
wij een eigen beoordelingsmoment
hebben. Waarbij ze de keuzevrijheid
hebben om de wethouder te volgen of
zich te oriënteren op wat er leeft onder
de bevolking, de belanghebbenden. En
als er een voorstel van het college komt
waar je niet om hebt gevraagd, of watje
niet begj-ijpt: terugsturen! Heb als raad
het lef om over hoofdlijnen te begin
nen. Dat vindt een wethouder heel ver
velend, maar die went daar dan maar
aan."
Waar raadsleden ver van moeten blij
ven, is de eindeloze brij van details.
„Sommige details moet je helemaal
niet willen vragen. Dat weten ambte
naren veel beter. De kunst is dat je als
raadslid de hoofdlijnen te pakken
krijgt en daarmee aan het werk gaat."
Dualisering biedt kleine fracties die
niet in het college vertegenwoordigd
zijn, meer kansen op profilering, denkt
Van den Berg. „Nu kan een meerder
heid de minderheid behoorlijk bruus
keren. Dat wordt een stuk moeilijker,
want het vragenrecht en het interpella-
tierecht wordt individueel. Je kunt een
oppositiefractie die het naadje van de
kous wil weten straks niet meer tegen
houden."
De commissie Elzinga, die de bestuur
lijke vernieuwing heeft voorbereid is
op een belangrijk punt niet tot een
eensluidend oordeel gekomen: deposi
tie van de burgemeester. Gekozen of
benoemd: die knoop is ook tijdens het
debat in de Tweede Kamer niet doorge
hakt.
Wat er nu ligt is een halfslachtig
compromis, dat gemeenten de moge
lijkheid biedt om een x-eferendum te
houden waarbij de bevolking zich kan
uitspx-eken over twee kandidaten.
Maar men mag ook kiezen voor een
openbare voordracht van twee namen,
waaruit de minister van Binnenlandse
Zaken een keuze kan maken. Waarbij
foto Vincent Jannink/GPD
de afspraak is dat de minister de voor
keur van de raad volgt, tenzij er zwaar
wichtige redenen zijn dat niet te doen.
Maar de burgemeester blijft een door
de Kroon benoemde functionaris.
Lang zal die constructie niet blijven
bestaan, voorspelt Van den Bex-g. „Te
rug naar de klassieke benoemde burge
meester kunnen we niet. Er is daaxwoor
al te veel gebeurd. Er is een proces op
gang gekomen dat je niet op commando
terug kunt draaien. Mijn stellige voor
keur is: direct laten kiezen. De burge
meester kan dan wethouders bij elkaar
zoeken op zijn progx-amma, zoals in
Duitsland."
Legitimatie
Van den Bei'g: „Dan is ook duidelijk dat
de raad zijn eigen legitimatie heeft,
compleet met een eigen voorzitter. Dan
staan er twee instituties tegenover el
kaar die samen een machtsevenwicht
vormen. In deze wetswijziging ligt het
begin van het besef dat de burgemees
ter geen kroonbenoemde functionaris
meer moet zijn, maar echt de man of
vrouw van de gemeente. En dus ook
door de gemeente aan te wijzenDie ge
kozen bux'gemeester komt er met wet
matige onvermijdelijkheid aan."
