Camilo Cela was geen pessimist
PZC
DE WEGENWACHT LAAT JE
NIET IN DE KOU STAAN
I
.T
G
A
R
N
Tom Poes en de Mobbeweging
Casper Hobbes
Spaanse Nobelprijs-winnaar voelde compassie voor achtergestelden
het weer
recept
Borlotti met zampone
en tomatensaus
puzzel
T
i
O
s
LU
IJ
CL
CO
G
vrijdag 18 januari 2002
Zeeland: Zacht
van onze redactie buitenland
Hoewel de beschreven ge
beurtenissen en periodes
vaak somber waren, was de kijk
van de gisteren overleden
Spaanse auteur Camilo José Ce-
la op het leven niet pessimis
tisch. Zijn romans getuigen van
warm medeleven met de armen
en achtergestelden. Figuren aan
de rand van de maatschappij als
prostituees en gestoorden schil
derde hij met sympathie af.
Cela maakte naam met zijn di
recte en alledaagse stijl. Zijn
eerste boek De familie van Pas
cal Duarte (1942) werd begroet
als een mijlpaal in de ook voor
de literatuur troosteloze jaren
na de overwinning van generaal
Franco in de Spaanse Burger
oorlog.
Cela kreeg in 1989 als vijfde
Spanjaard de Nobelprijs voor
de Literatuur voor de 'rijkdom
en kracht van zijn proza'. Zes
jaar later mocht hij eindelijk de
belangrijkste literaire onder
scheiding in het Spaanse taal
gebied, de Cervantesprijs, in
ontvangst nemen. Hij had zich
er vaak over beklaagd dat hij
buiten Spanje meer werd ge
waardeerd dan in eigen land.
Vorig jaar kwam hij twee keer
op minder positieve wijze in het
nieuws.
Hij zou in zijn roman Het kruis
van de heilige Andreas hele
stukken uit een boek van de re
latief onbekende schrijfster
Maria del Carmen Formoso La-
pido hebben overgeschreven.
Verder bleek dat hij in tien jaar
drie keer dezelfde tekst voor een
rede had gebruikt.
Cela behoort tot de (niet zo zeld
zame) schrijvers van wie het
eerste boek door velen als het
beste wordt beschouwd. De fa
milie van Pascal Duarte is het
zonder opsmuk vertelde verhaal
van een Spaanse boer die het
moordenaarsinstinct in zich
zelf, dat hem door een vijandige
omgeving werd ingeprent, niet
kan onderdrukken.
Het in meer dan dertig talen ver
taalde boek werd aanvankelijk
door de Spaanse censuur verbo
den. Een ander belangrijk werk
La Colmena (De bijenkorf, 1951
gaat over de ellendige situatie
in het Madrid van na de burger
oorlog. Een groep onduidelijke
figuren benadert elkaar met
wreedheid en onverschilligheid.
De roman, waaraan Cela vijf
jaar werkte, voert zo'n 360 per
sonages ten tonele. La Colmena
werd eerst gepubliceerd in La-
tijns-Amerika. In Spanje werd
het boek verboden door de cen
suur, die er teveel subversieve
elementen in aantrof. Beide ro
mans zijn in Spanje verfilmd.
Avonturier
Cela werd op 11 mei 1916 gebo
ren in Padrón in Galicië in het
noordwesten van Spanje. Zijn
vader was van Spaanse, zijn
moeder van Engelse afkomst
'met wat Italiaans bloed'. Hij
studeerde medicijnen, filosofie
en rechten in Madrid. Tijdens de
burgeroorlog streed hij in Fran
co's troepen, waarbij hij ernstig
(Advertentie)
We staan 24 uur per dag voor je klaar.
Word nu ook lid! v
ANWB
Kom langs!
Hans Belterman
De bruinrode borloni zijn evenals de
witte cannellini oorspronkelijk af
komstig uit Mexico. De borlotti hebben
een betere smaak dan onze bruine bonen
en zijn ook lang niet zo melig. Let er bij de
aankoop wel op dat de kooktijd op de ver
pakking is aangegeven.
Voor 4 hoofdgerechten:
350 - 400 gram borlotti; zout; 4 eetl. olijf
olie (traditioneel); witte peper uit de mo
len; 400 gram zampone (gekookte gevul
de varkenspoot), 8 dikke plakken. Voor
de saus: 1 aardappel, in kleine stukjes; 1
grote rode paprika, vruchtvlees in kleine
stukjes; 6 tomaten, in parten gesneden;
1 bieekselderijstengel, in stukjes; 1 gro
te ui, grof gesnipperd; 1 - 2 teentjes knof
look, ragfijn gehakt; 1 laurierblad; 1 takje
verse tijm en 2 eetl. tomatenpuree.
Voorts: 12 verse basilicumblaadjes, in
smalle reepjes (draadjes) gesneden.
Laat de boontjes, na het spoelen in ruim
koud water, 10 -12 uur weken. Zet ze op
met vers water en laat ze in ongeveer 1
uur of zo lang als op de verpakking is aan
gegeven zachtjes gaar koken. Voeg te
gen het einde van de kooktijd wat zout
toe. Laat de boontjes na het koken even
uitlekken. Houd ze daarna warm in de
zangeres
blad-
metaal
dieren-
heester
lid
woord
afschrift
linoren
kanjer
l
T
2
T
'niènt
6
dieren
geluid
verstote-
ling
plant
l
meertje
prul
school
5
boeren-
puntig
bekeu
ring
1
„kdig
weg
ge
spannen
3
schouw
burgrang
V
4
muziek-
l
zekTre
gelofte
X
gewond raakte. Later distanti
eerde hij zich van Franco. Cela,
die erkende een avonturier te
zijn, had diverse beroepen, zoals
stierenvechter, ambtenaar,
schilder en acteur, voor hij zich
geheel aan de literatuur over-
gaf.
In totaal heeft Cela zo'n zeven
tig werken op zijn naam staan,
behalve 'romans ook verhalen
bundels, reisverhalen en essay
bundels. Onder de romans zijn
verder Rustoord (1943), San Ca-
millo 1936 (1969) en Mazurka
voor twee doden (1983). Als bes
te van zijn reisboeken wordt
Reis in Alcarria (1948), een reis
door een streek ten oosten van
Madrid, beschouwd.
pan waarin ze werden gekookt. Schep er
2 eetlepels olie door en strooi er wat pe
per over.
Verhit een pannetje met dikke bodem.
Laat er 2 eetlepels olie door walsen. Voeg
vervolgens aardappel, paprika, tomaten,
bleekselderij, ui en knoflook toe. Laat al
les, onder voortdurend omscheppen en
kele minuten bakken. Roer er daarna de
tomatenpuree door. Schenk er 3 deciliter
kokend water bij. Voeg laurierblad en
tijmtakje toe. Laat alles 20 - 30 minuten
zachtjes koken. Neem ze na het koken
weerweg.
Gebruik de keukenmachine of een roer
zeef om van de groenten en het kook
vocht een min of meer gebonden saus te
maken. Zeef de saus door een fijne zeef.
Wrijf zoveel mogelijk vaste bestandde
len door de zeef. Voeg naar smaak zout
en peper toe. Roer de helft van de basili
cum door de saus. Warm de zampone-
plakken even in de saus op.
Presentatie: schep de boontjes in het
midden op voorverwarmde borden.
Schik de zampone ernaast. Schep een
deel van de saus over de zampone.
Strooi de rest van de basilicum erover.
Geef de rest van de saus er apart in een
sauskom bij.
In dit diagram is een woord van
12 letters verstopt. Het is te vin
den door, beginnend bij het
vakje met de stip, telkens een
vakje naar links, rechts, onder,
boven of diagonaal te versprin
gen. Elke letter wordt één keer
gebruikt. Hoe luidt het zoek
woord?
De schrijver introduceerde een
stijl die bekend werd als 'tre-
mendismo', een soort duister
realisme, dat toentertijd haaks
stond op de lyrische stijl die zo
karakteristiek was voor menig
Spaans auteur.
Puur taalgebruik
In 1957 werd Cela opgenomen in
de Spaanse Academie. Een jaar
nadat hij de Nobelprijs had ge
wonnen, baarde hij opzien door
in het geheim met een veertig
jaar jongere journaliste te trou
wen. Cela liet zich steeds leiden
door zijn obsessie voor puur
taalgebruik, dat gepaard ging
met talloze kribbigheden, maar
ook een humor die het werk sa
menhang verleende. Zijn passie
voor taal bleek ook uit zijn Ge
heim Woordenboek, waarin hij
de in Spanje gebruikte schut
tingwoorden verzamelde.
Cela geloofde altijd in de kun
stenaar als tegenstander van de
gevestigde orde. „Ik denk dat de
schrijver altijd een eenling zou
moeten zijn, een sluipschutter",
zei hij eens.
Toen hij in 1989 de Nobelprijs
voor de Literatuur kreeg, roem
de het comité van de Zweedse
Academie Cela voor 'zijn rijke
en intensieve proza, die met on
derdrukte compassie een uitda
gende visie geeft op de kwets
baarheid van de mens'. Volgens
het comité was La Familia de
Pascual Duarte het meest popu
laire boek in Spanje, sinds Mi
guel Cervantes' meesterwerk
Don Quichote, dat zo'n vierhon
derd jaar eerder werd gepubli
ceerd. Cela reageerde hierop
met:,Het leven is als een tennis
wedstrijd en deze keer heb ik ge
wonnen."
In Spanje was hij misschien nog
wel bekender als levensgenie
ter, die gek was op eten, reizen
en vrouwen en zich graag ver
toonde in zijn Rolls-Royce, dan
als schrijver.
Cela zei ooit dat zijn grafschrift
zou moeten luiden: „Hier ligt ie
mand die heeft geprobeerd zijn
medemens zo weinig mogelijk te
verneuken." ANP/GPD/AP
Vooruitzichten
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
weer
M
M
max.
8°
9°
10°
9°
min.
5°
5°
6°
6°
wind
ZW 5
ZW 6
ZW 7
ZW 6
Camilo José Cela (1) tijdens de uitreiking van de Cervantes-prijs in 1996 door de Spaanse koning Juan Carlos (r). Sergio Perez/RTR
Zon
vrijdag
onder 17.09
zaterdag
op 8.40
Maan
vrijdag
onder 22.141
zaterdag
op 11.23 I
Nautisch bericht
Er waait een meest matig wind uit west of zuidwest. Het zicht is
goed en het water heeft een temperatuur van 6 of 7 graden.
Toonder Studio's Waterstanden
VRIJDAG
Hoog
water
Laag water
18 JANUARI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
04.57
210
17.15
205
11.26
192
23.20
15A
Terneuzen
05.16
233
17.35
229
11.48
200
23.46
161
Cadzand
04.28
201
16.52
198
10.55
186
23.00
147
Roompot Buiten
04.55
157
17.26
155
11.15
147
23.20
107
Roompot Binnen
06.00
132
18.30
128
12.26
134
Zierikzee
06.25
153
18.45
152
12.30
154
Krammersl. West
06.14
164
18.56
162
00.05
116
12.36
155
Hansweert
05.46
245
18.05
241
12.09
214
Stavenisse/Yers.
06.26
159
18.46
156
00.00
114
12.36
152
Professor Prlwytzkofski had intussen wat van de vloeistof uit het
meer geschept en nam daar nu verschillende proeven mee. „Praw!"
sprak hij smalend. „Starsap! Het is gewoon kalkeswater! Hebt u
dat, mijnheer Pieps?" De assistent was nog niet zover, en in de intre
dende stilte kon men de naderspringende Rep horen roepen. „Niet
zitten!" riep het ventje „Dat is gevaarlijk! Daar komt verstarring
van! Ie moet bewegen!" Deze woorden waren bedoeld voor heer
Bommel, die uitgeblust op de dijk zat. Maar die keek op noch om en
bleef meteen wezenloze glimlach voor zich uit staren. „Tertiar cal-
ciumfosfaat", verklaarde Alexander Pieps na enig dubben. „Dat
zeg ik ja!" riep de hoogleraar uit. „Maar wat geeft het nog meer in
dezer sap? Ongebonden karbonaat, mijnheer Pieps! Merkt u zich
dat aan!"
„Niet zitten!" riep Rep, die inmiddels naderbij gekomen was. Hij
grabbelde zenuwachtig in zijn buidel en haalde er een knalbomme
tje uit. „Kan men een weinig stil zijn, daarachter?" riep de geleerde
streng „Wij zijn hier met ener onderzoeking dadig! Achting! Wat
gebeurt wanneer men dezer vloedigheid drinkt?",,Dan krijgt men
buikpijn, denk ik", zei de assistent onzeker. De professor wilde in
een honend lachen uitbarsten, maar hij werd gestoord door een
knal, gevolgd door een luide gil. Rep had het rotje onder heer Ollie
geworpen, en deze kwam met een schok tot zich zelf.
ZATERDAG
Hoog water
Laag water
19 JANUARI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
05.29
201 17.49
193
11.56
186 23.49
150
Terneuzen
05.52
225 18.16
216
12.15
193
Cadzand
05.08
193 17.25
185
11.30
179 23.29
142
Roompot Buiten
05.36
151 18.00
146
11.44
143 23.54
105
Roompot Binnen
06.37
128 18.53
122
00.14
097 12.49
133
Zierikzee
06.50
149 19.20
146
00.30
114 13.05
151
Krammersl. West
06.55
161 19.26
156
00.35
117 13.10
153
Hansweert
06.22
237 18.46
229
00.09
177 12.42
208
Stavenisse/Yers.
06.56
155 19.26
149
00.36
115 13.06
150
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
O zonni9
lichte sneeuw
matige sneeuw
M
A A
Koufront
Warmtefronl
licht bewolkt
zware sneeuw
lichte regen
OHMS
hagel
Samengesteld Iron!
zwaarbewolkt
matige regen
zware regen
Isobaar
door Bill Watterson
0JE HOETEN OP
ZITN flINST
NOG EEN UUR
(JACHTEN.
Europa: Europese dooi
Horizontaal:
4. Voor een ijdele vis loopt het
slecht af (6); 6. Mening over bas
ketbal (4); 7. Deze sector van het
bedrijfsleven kan niet zonder vis
(6); 8. Volkswagen van de
maand? (8); 10. De boeken van
een meisje met een geheugen
(6),
Verticaal:
1. Beer in het eerste gebouw (5);
2. Dit bestaan is rijk aan lawaai
(9); 3. Breng een heildronk uit op
de sluiting! (5); 5. Het tegenhou
den van een wapen (6); 9. Tot
hier is dit meisje te zien (3).
Oplossingen van gisteren:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL:
1. Kets; 4. beek; 8. wil; 10. bar; 11. lom; 13. bh; 15. aga;
16. sb; 17. ambacht; 20. Raab; 21. heen; 22. scooter; 24.
bt; 25. obi; 26. nc; 28. neg; 29. lip; 32. vod; 34. gaaf; 35.
cafe.
VERTICAAL:
1. Kwab; 2. ei; 3. tl; 5. eb; 6. ea; 7. krib; 9. yoga; 11. lab
boon; 12. machtig; 14. haast; 16. stern; 18. mac; 19. hee;
23. ober; 24. balg; 27. code; 30. ia; 31. pa; 32. va; 33. of.
Crypto-overlapper:
Horizontaal: 5. Miniroken; 6. ideelname; 7. rustiekem; 8.
steemanet.
Verticaal: 1. Misdrukte; 2. pineutjes; 3. toongeval; 4.
leemmeren.
VERWACHTING VOOftVRIJDAGMIDDAG 18 JANUARI 2002
Het dooiproces gaat binnenkort overtuigend van start in de sneeuw-
gebieden vlak over de grens. In de Ardennen was het sneeuwdek de
afgelopen tijd prima geschikt voor langlaufactiviteiten, maar daar
komt een einde aan. Milde lucht en regenval zijn daar de oorzaak
van. Datzelfde geldt voor het Sauerland en de Eifel. De kou bleef daar
een aantal weken hardnekkig aanwezig, maar wordt nu toch groten
deels verdreven. Het smeltwater wat daar het gevolg van is, zal het
waterpeil in de rivieren (ook in Nederland) doen stijgen. Voor lage
temperaturen kan men voorlopig terecht in Noord-Scandinavië en
de Alpen. In Oost-Europa is het vandaag ook nog koud, maar die kou
trekt zich in Rusland terug. De intocht van mildere lucht wordt te
weeggebracht door een stevige westelijke stroming vanaf de oce
aan. Doordat erflinke vaart in de atmosfeer zit, lukt het om tot in Po
len en omgeving de temperatuur op te stuwen. De instroom van
zachte lucht gaat gepaard met veel bewolking en geregeld neerslag
Morgen zijn er alleen brede opklaringen in de Alpen, Zuid-Frankrijk,
Noord-ltalië en aan de Spaanse zuidkust. Zuidoost-Europa kampt op
nieuw met fikse regen- en onweersbuien.
Door: Margot Ribberink
Vandaag is de zon weer af en toe te
zien en blijft het de hele dag droog.
De komende dagen krijgt de zon het veel moeilijker. Vanuit het
westen komen storingen in rap tempo naar Europa. De meeste
regen valt ten westen en noorden van ons land in Ierland, Schot
land en Noorwegen, maar wij krijgen wel met de bewolking en
de wind van die storingen te maken. Die wind kan de komende
dagen flink aantrekken. Het wordt zelfs onstuimig en zondag en
maandag kan de wind aan zee toenemen tot hard of stormachtig,
windkracht 7 of 8. De aangevoerde lucht komt uit het zuidwesten
en is zeer zacht. Begin volgende week kan het kwik ondanks wol
ken en wind overdag op veel plaatsen tot in de dubbele cijfers
oplopen en blijft de temperatuur 's nachts wat ruimer boven het
vriespunt. De regen die valt, valt vooral 's nachts. Overdag is het
op een drup lichte regen of motregen na droog, maar het blijft
wel overwegend bewolkt. Vandaag is er wel een beetje zon en
voelt het uit de wind voor
jaarsachtig aan. Heel anders
was het in 1963. Toen werd
na een zeer koude nacht met
minimumtemperaturen die
in Friesland onder de 20 gra
den beneden het vriespunt
bleven steken, de meest
barre elfstedentocht van de
vorige eeuw verreden.
Overdag bleef het matig
vriezen, maar voelde het
door een stormachtige
oostenwind en stuifsneeuw
nog veel en veel kouder aan.
Slechts 1% van de deelne
mers, waaronder winnaar
Reinier Paping, haalde de
finish, een dieptepunt in de
elfstedentochthistorie.
Wolkenvelden
AWZTEM
