Lanyards
hang je
om je nek
Jonge dj's leren eigen geluid waarderen
Musical Jackson Five
Berta 5: de koningin
van het platteland
Sting praat
met bomen
Jermaine Jackson, de broer van Michael Jackson, is een musical
aan het maken over zijn beroemde familie. Behalve de musical,
die The Legacy gaat heten, maakt Jermaine samen met een schrijver
een boek over de Jacksons. Volgens het voormalige lid van de Jack
son Five is hij al zo'n drie jaar met het tweedelige project bezig.
De musical gaat vooral over de periode van de Jackson Five, maar
volgt de familie tot op de dag van vandaag.
De broers Jackson hadden in de jaren '70 een reeks hits als de Jack
son Five. Toen Jermaine de groep verliet en zijn plaats werd ingeno
men door broer Randy werd de naam veranderd in The Jacksons.
Vorig jaar traden ze voor het eerst sinds 1984 weer gezamenlijk op
ter gelegenheid van de verjaardag van Michael. ANP
tekeningen van Judith Vanistendael uit Het koeienboek
Op dance festivals, skate scenes of in het café, je komt ze
overal tegen, de lanyards. De nieuwste generatie sleu
telhangers, ook wel keychains genoemd, verovert de markt
van de mode gadgets. Volgens Frans Boersma, eigenaar van
één van de grootste lanyard producenten van Europa, zijn de
mogelijkheden eindeloos „We hebben lanyards met inge
bouwde handsfreeset voor je telefoon en volgende maand
brengen we lichtgevende op de markt."
Oorspronkelijk is de keycha-
in een sleutelhanger die om
je nek gedragen kan worden. De
band wordt om je nek gehangen
en kan verschillen van lengte,
kleur, materiaal maar ook van
systeem om de sleutels aan vast
te maken. Zo kan je kiezen uit
een simpele o-ring, een clip of
een buideltje om je sleutels in op
te bergen of aan vast te maken.
De materialen van de hanger
verschillen van latex tot nylon
en zijn verkrijgbaar in alle kleu
ren van de regenboog. „We zoe
ken de hele wereld af om nieuwe
materialen te vinden en nieuwe
ideeën op te doen", aldus Boers
ma.
De lanyard is twee jaar geleden
uit Amerika komen overwaaien.
Daar was het vooral in de hip
hop- en skater-scene een hot
item. „Ook in Nederland kopen
vooral skaters, hiphoppers en
snowboarders de key-chains,
maar daar komt nu langzaam
verandering in", zegt Alfred
Bommeljé, medewerker van de
skate- vrij etijdswinkel The
Tube in Middelburg.
Verschuiving
Hij merkt dat de vraag naar de
keychain binnen de skatewe-
reld over zijn hoogtepunt heen
is. „Bijna iedereen die skate
heeft al een keychain, dus dan
loopt de verkoop een beetje te
rug." Volgens hem verschuift de
rage nu naar allerlei andere
stromingen in Nederland.
Boersma die al twee jaar
lanyards produceert, is het hier
mee eens. Hij merkt duidelijk
dat steeds meer mensen uit ver
schillende hoeken de key-chain
willen hebben: „Het is natuur
lijk niet alleen handig maar ook
geweldig als aandenken of als
promotie materiaal."
De hangers worden overal voor
gebruikt. Verschillende cafés
hangen aan de landyards bij
voorbeeld toegangsbewijzen
voor speciale feesten, zoals met
oud en nieuw. Op grote dance-
manifestaties komt dit ook
steeds vaker voor. Ook bands
geven weieens key-chains weg
bij een cd. Deze week kregen de
eerste 200 kopers van Blauwe
Ruis, de nieuwe cd van Blof, een
bijpassende lanyard bij de Mu
sic Store.
De verwachting van Boersma is
dat de trend nog een tijd gaat
duren. „Het hoogtepunt is in ie
der geval nog lang niet bereikt",
zegt hij. Volgens hem blijft de
markt zich uitbouwen omdat de
combinaties en mogelijkheden
oneindig groot zijn. Zo is het de
bedoeling dat er volgende
maand fluoriserende en lichtge
vende lanyards op de markt ko
men. Ook de functie van de key
chain wordt uitgebreid.
Zo kan je binnenkort in plaats
van je sleutels ook je mobiele te
lefoon om je nek hangen. Het is
zelfs mogelijk om via een lampje
in de band te zien of je telefoon
afgaat. En wie in het bezit is van
het luxe model kan dan ook via
zijn lanyard handsfree bellen.
Anja Bimmel
Hou je vast: 16 miljoen Ne
derlanders, 13 miljoen var
kens, 100 miljoen kippen, 4 mil
joen koeien, alle schapen,
paarden, honden, katten en an
dere dieren in ons land met po
ten, vleugels of vinnen poepen
samen elke dag een drollenberg
die ver uitsteekt boven de 4880
meter hoge top van de Mont
Blanc.
dag leveren alle koninginnen
van het Nederlandse platteland
samen een belangrijke bijdrage
aan het mestoverschot. Maar
dat zie je graag door de vingers
omdat ze stuk voor stuk zo mooi
zijn, zo Wonderbaarlijk in el
kaar zitten, zich zo koddig ge
dragen, je met fluweelzachte
ogen zo aandoenlijk aankijken,
zo bovenmenselijk presteren.
Het gaat - dat heb je al begrepen
- over onze nationale trots, de
koe.
Zo erg geschrokken dat je van
kleur verschoot en even moest
gaan zitten? Dan dit verbijste
rends er maar meteen achter
aan: het dagelijkse hoopje van
iedere Nederlander weegt ge
middeld niet meer dan 15 0 gram
maar is met dat van alle anderen
goed voor een vracht van 2 mil
joen kilo. Waar nog eens bij
komt de 200 miljoen kilo van de
dieren, elke dag weer. In een op
vallend boek met aan de buiten
kant zelfs iets van goud, en' bin
nenin veel kleur en foto's doen
Rindert Kromhout en Eric Sma
ling uit de doeken wat die rijk
dom te maken heeft met de
honger van de
mensen in arm
Afrika.
Nu dat gezegd
is kan het vol
gende er
ook maar
beter meteen
uit: De prijs van
poep is een
sympa
thiek en
bruikbaar maar ook
nogal saai boek - net
een schoolboek. Aan el
ke zin is te merken dat de
schrijvers je vooral iets
willen leren. Onder an
dere dat poep op onze ak
kers verandert in - jawel -
voedsel zoals aardappelen, sui
kerbieten, tarwe. Ook dat we
erg in onze maag zitten met het
overschot aan poep, omdat het
een gigantisch milieuprobleem
veroorzaakt. Ze doen wat
braafjes hun best je dat allemaal
duidelijk uit te leggen. Je neemt
dan ook graag aan wat ze schrij
ven over de oplossing voor ons
probleem. Want natuurlijk heb
ben ze groot gelijk: Gun arme
landen wat wijzelf graag kwijt
zijn. Daarmee slaan we boven
dientwee vliegen in één klap. De
uitgeputte grond in veel Afri
kaanse landen kan immers wel
een extraatje - onze poep en gra
tis! - gebruiken. Maar zo een
voudig als de oplossing voor ons
en hun probleem lijkt, zo simpel
is de reden waarom alles bij het
oude blijft: 'Poep bestaat voor
negentig procent uit water;
drollen zijn groot en zwaai". De
mest zou met schepen naar (bij
voorbeeld) Kenia vervoerd
moeten worden. Maar dat kost
geld, veel geld.'
Met ieder dertig kilo poep en
nogeens twintig liter plas per
Over dit alledaagse en tegelijk
bijzondere dier valt zoveel op
merkelijks te vertellen dat Bibi
Dumon Tak er een boek over
schreef. Het koeienboek heet
het en je vindt erin wat je allang
wist maar ook wat je nooit zelfs
maar vermoed hebt.
Als je op bladzijde 84 het boek
uit hebt weet je hoe onze voor
ouders er lang geleden in ge
slaagd zijn van wilde runderen
zulke goeiige beesten te maken;
waarom moderne boeren liever
een rietje vullen met 30 miljoen
zaadjes dan een stier en een koe
een ouderwets onderonsje gun
nen; hoe een kalfje geboren
wordt; hoe hels het er bij een koe
vanbinnen toegaat; hoe koeien
wonen; waarom een beste melk
koe een elegant skeletje is met
knokige heupen en uitstekende
botten; wat ervan komt als men
sen gekke dingen met
koeien doen,
en wat er ge
beurt op de
plek waar per
dag duizen
den koeien,
stieren en
kalfjes
naartoe gaan
'alsof het de
gewoonste
zaak van de
wereld is', maar
'waar niemand
graag komt en
waarover de
- mensenliever
niet spreken'.
In elke zin lees je hoeveel
Bibi Dumon Tak van koeien
houdt. En omdat ze zo levendig
schrijft over het wel en wee van
de zusters van Annie 65, Berta 5
en Gree 21denk je al heel gauw:
boeiend, net mensen.
Voor piepjonge boertjes, kleine
burgers en prille buitenluitjes
maakte Lucy Cousins De boer
derij van muis. Met dit flap-uit-
en speelboek kunnen ze de po
pulaire Muis helpen bij het ver
zorgen van de dieren. Ze moeten
het boek er wel eerst helemaal
voor binnenstebuiten draaien
en met een lintje vastzetten,
maar dan is het kleine grut met
deze carrousel van 50 cm x 50
cm met van alles erop en eraan
niet meer te houden.
Jan Smeekens
Rindert Kromhout en Eric Sma
ling: De prijs van poep. Leopold;
15,95.
Bibi Dumont Tak: Het koeien
boek. Querido; 11,95.
Lucy Cousins: De boerderij van
Muis. Leopold; 18,10.
vrijdag 18 januari 2002
Bijna iedereen die skate heeft al een keychain. foto Ruben Oreel
Er gaat geen dag voorbij bij
Radio 538 of er ligt wel een
cassettebandje in de bus van ie
mand die graag diskjockey wil
worden. Om dat ene talent uit de
berg van bandjes te vissen, is het
commerciële radiostation een
jaar geleden de DJ School be
gonnen. Een primeur voor Ne
derlandse begrippen (in de VS is
het een bekend fenomeen). In
middels zijn er twee talenten af
geleverd.
Vroeger zag de wereld er over
zichtelijk uit. Had je een mooie
stem dan lag een radiocarrière
als dj al gauw in het verschiet.
Tegenwoordig niet. Het is niet
alleen maar plaatjes aan elkaar
praten. Dj's zijn tegenwoordig
pure personality's. Of zoals Wim
van Putten, een van de 'docen
ten' van Radio 538 het om
schrijft: „Radio is theater van de
illusie."
Ongeschikt
Dat en méér probeert de ex-
TROS en -NOS-radioman zijn
ieerling-dj 's in te pepex-en. Voor
dat Wim van Putten en zijn
collega (tevens programmadi
recteur van 538) Uunco Cerfon-
taine aan de slag gaan met de as-
pii-ant-dj 's, gaat er een hele weg
van luisteren en praten en dis
cussiëren aan voox-af. „Meer dan
negentig pi'ocent van de inge
stuurde bandjes is totaal onge
schikt. Die jongens hebben het
gewoon niet en zullen het ook
nooit leren. Het gaat niet alleen
om een mooie stem, je moet ook
iets oorspronkelijks hebben,
iets uitbundigs, een soort vro
lijkheid en een niet uit te leggen
538-gevoel. Elk station heeft
zijn eigen sfeer. Noordzee FM
heeft rustige dj's en bijvoor
beeld bij Radio3 FM merk je
toch een soort cynische ondex"-
toon bij de presentatie."Het is
voornamelijk een beetje sturen
wat Van Putten en Cerfontaine
doen. Want meestal is de achter
grond van de jongens niet meer
dan wat 'spielerei' voorde loka
le of de ziekenomroep in hun
woonplaats. „Het gaat maar om
kleine puntjes die wij bijstellen.
Niet meer dan tien a vijftien
puntjes schat ikzo in", zegt Wim
van Putten.
„Wat ons opvalt, is dat sommige
jongens de neiging hebben om
mensen als Edwin Evers (popu
laire dj van Radio 538) na te
apen. Kijk, daar letten wij erg
sterk op: dat je iets ooi"spi"onke-
lijks hebt, echt iets van jezelf.
Op zichzelf is het pi*esenteren
voor deze jongens geen groot
probleem. Want wat ze gemeen
hebben is, dat ze thuis op hun
kamer hebben zitten klooien
met het in elkaar zetten van ra
dioprogramma 's
Jongens? Ja, want het merk
waardige feit doet zich voor, dat
meisjes zelden of zeg maar ge
rust nooit bandjes van zichzelf
insturen. Dat vei'baast Van Put
ten. Hoewel: „Nederland kent
geen echte vrouwelijke dj's,
vind ik eigenlijk. Isabelle (Ra
dio 3FM) is geen echte dj in de
zin zoals wij dat graag willen.
Dus vrouwen hoi"en geen vrou
wen op de radio. Ik vind overi
gens dat vrouwen die wei voor
een muziekstation werken, ook
niet swingen."
Jan van Stipriaan Luïscius
De Britse popster en milieu
beschermer Sting knuffelt
en praat met bomen om in de
juiste stemming te komen om
muziek te schrijven. In de na
tuur luistert hij ook naar het
gras en pi'aat hij met planten.
Het werkt om bomen te knuffe
len, zegt hij, omdat oude bomen
grote oude geesten zijn; ze zijn
hier al langer dan wijen zullen
ons oveiJeven. Ze weten dus
meer, aldus de popstex*. Sting is
niet de enige die contact heeft
met bomen. In Nederland is
vooral prinses Ix-ene bekend om
haar intense relatie met de na-
tuur. ANP
Edwin Evers van Radio 538 is voor veel jonge dj's een inspix-erend voorbeeld.
foto Ton Kastermans/GPD