Cent valt niet overal even goed 50% Ontlat PZC Kamerkoor bezingt liefde Terneuzenaren mogen kunst kiezen Verplichte verkeersles middelbare scholieren bepleit Kamervragen over erkenning Zeeuws 19 Zeeuwse winkels weren eurocenten vooralsnog niet uit kassa's lezers schrijven kunst cultuur SBKM wil leden van adviesorgaan zelf kiezen Vervuiling Vliegveld II Diermishandeling Zeeuws II Gft toilet KORTING donderdag 17 januari 2002 doorEmile Calon VLISSINGEN - Ruim twee we ken na invoering van de euro ligt de eurocent onder vuur. Een Amsterdamse winkelier heeft de cent al uitgebannen. „We werden gek van die centen", zegt eigenaar V. Baker van de Edah. Ook het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) denkt dat afschaffen van de cent op termijn 'wenselijk zou kun nen zijn'. In Finland zijn de 1 en 2 eurocent al afgeschaft. Supermarktconcern Laurus, waaronder Edah valt, is niet van plan de cent gedag te zeggen. „Dat is niet ons beleid", zegt een woordvoerster. De zaak van Ba ker in Amsterdam is volgens haar de enige die de cent heeft afgeschaft. Baker kan dit doen -omdat hij zelfstandig filiaal houder is. Baker verwacht dat meer on dernemers zijn voorbeeld zullen -volgen. „Tellen van centen is tijdrovend en levert irritaties op." .Baker rondt de prijs op de kas sabon naar beneden af. Dit kost hem naar eigen zeggen 200 euro per week. „Tijd is geld. Het le vert me uiteindelijk meer op." Bedrijfsleider C. van Berkum van Konmar Middelburg is niet van plan het voorbeeld van Ba ker te volgen. De centen geven volgens hem 'totaal geen pro blemen'. Hij krijgt bijval van H. Abrahamse van Bloemenhuis Flora in Terneuzen. Volgens haar puilt haar centenbakje ■soms uit. In die gevallen leegt ze het en wisselt ze de centen 'gra- tis'bij debankin. „Geenproble men dus." L. van Herk van Frituur 't Vis sertje in Vlissingen voorzag op voorhand problemen. Daarom heeft hij zijn prijzen al op 1 ja nuari afgerond op vijf eurocent. Hij heeft dan ook nauwelijks centen in zijn kassalade. Afronden Al deze Zeeuwse ondernemers verwachten wel dat op termijn de cent verdwijnt en dat prijzen net als bij 't Vissertje op een stui ver worden afgerond. De Ter- neuzense bloemiste ziet dage lijks klanten die nauwelijks tot niet het onderscheid kunnen maken tussen de waarde van de twee kleinste koperen munten. Zeker niet als ze het geld uit een wat diepere portemonnee moe ten opdiepen. Volgens het CBL zal de tijdleren of de eurocent in Nederland le vensvatbaar is. „Aan de cent kleven nadelen", erkent een woordvoerster. „Bij de kassa's veroorzaken ze vertraging. Ook is het de vraag of er voldoende centen beschikbaar zijn." Zij kent geen andere winkels dan die van Baker die de eurocent al hebben afgeschaft. MKB Nederland kent de klach ten niet. „Het is gewoon een kwestie van wennen", zegt se cretaris E. Prins. Afschaffen van de cent zal volgens haar veel onrust teweegbrengen. „Ie mand zal voor de afronding moeten opdraaien. Zowel de on dernemers als de consumenten zullen hier geen trek in hebben. Volgens de NederlandscheBank kunnen winkeliers centen wei geren. Niet overal is de eurocent even populair. De Finnen hebben er al genoeg van en ook een Am sterdamse supermarkt hoeft ze niet meer. foto ANP door Henk Postma MIDDELBURG - Verkeerseducatie moet een verplicht vak worden in het voortgezet onderwijs. Dat vindt het re gionaal orgaan verkeersveiligheid Zee land (ROVZ). Voorlopig is het nog niet zo ver. Merkwaardig, want in de leef tijdsgroep 12-18 jaar is het verkeer doodsoorzaak nummer één. Voor middelbare scholieren brengt het verkeer onevenredig grote risico's met zich mee. De afgelopen jaren vielen er onder tieners in Zeeland twee keer zo veel ernstige verkeersslachtoffers clan bij de rest van de bevolking. Logisch, de rol in het verkeer verandert voor jonge ren meerdere malen in korte tijd, zon der dat er wettelijk aandacht is voor opvoeding als verkeersdeelnemer. Het ROVZ probeert wat aan die leemte te doen met het project verkeerseduca tie in het voortgezet onderwijs (VEVO). Het streven is er op gericht op alle mid delbare scholen wat aan verkeersedu catie te doen, al dan niet als onderdeel van bepaalde vakken. Het project loopt nu vijf jaar. Inmiddels doen vrijwel alle scholen er aan mee. Vier scholen laten het nog afweten: Scheldend in Vlissin gen, de Klimopschool in Middelburg, het Sint Willibrordcollege in Goes, en het Buys Ballot College in Goes. In samenwerking met de gemeentebe sturen, die inmiddels allemaal bereid zijn om de verkeerseducatie in het voortgezet onderwijs financieel te sti muleren, wordt geprobeerd ook die laatste scholen over de streep te trek ken. Overigens verschilt de aandacht voor verkeerseducatie per school. Af gelopen schooljaar werden er ruim 6400 Zeeuwse scholieren mee bereikt. Dat is bijna de helft van de leerlingen op de deelnemende scholen. Het organisatiebureau R. Meester te Goes, dat het VEVO-project leidt, mei dt dit in een zeer gedetailleerd j aar- verslag. Er blijkt uit dat sommige scho len afgelopen jaar al hun leerlingen bereikten met een of meerdere ver- keersveiligheidsprojecten. Die scholen zijn: Groen College Goes, De Sprong Terneuzen, Eben Haëzer Kapelle, Praktijkschool Hulst, en De Wissel Goes. Projecten Er zijn ook scholen die maar een klein deel van hun leerlingen met verkeers- veiligheidsprojecten om de oren sloe gen: Goese Lyceum, Zwin College Oost burg, Calvijn College Goes, Nehalennia Middelburg en Scholengemeenschap Schouwen-Duiveland. De aard van de activiteiten loopt sterk uiteen: van een bromfietscursus tot een tekenwedstrijd, een bromfietskeuring, een alcoholproject, een fietskeuring, een gedragscursus en lezingen door po litie of hulpverleners. Ruim de helft van de scholen deed een school-thuis-route project. De activiteiten die daaronder vallen variëren van een enquête onder brugklassers tot het maken van video films over verkeersknelpunten op de route naar school. Incidenteel komt het ook wel voor dat aan verkeerseducatie wordt gedaan als onderdeel van vakken als aardrijks kunde, natuurkunde, techniek, maat schappijleer, informatica en tekenen. Daarbij kan gedacht worden aan veld onderzoek in de woonomgeving, snel heidsmetingen, constructie van bevei ligingsmiddelen of het ontwerpen van posters. MIDDELBURG, Concertzaal Nederlands Kamerkoor o.l.v. Eric Ericson, metiuerkenvan Olsson, Jo- livet, Jennefelt, Ravel en Daniel- Lesur door Douwe Eisenqa In de popmuziek is het onge veer het enige onderwerp. In de 'serieuzere' muziek kom je het echter merkwaardig genoeg nauwelijks tegen, programma's gewijd aan de lief de. Het Neder lands Kamerkoor bezong gisteravond in een halfvolle Concertzaal de liefde in vele fa cetten. Zoals bij dit koor gebrui kelijk, deed ze dat vol overgave en vakmanschap. De Zweedse componist Otto Olsson schreef in 1919 Sex Lat- inska Hymner. Het kamerkoor had er voor het concert vier uit gekozen. De laat-romanticus Olsson was geen muzikale ver nieuwer, al gebruikt hij in dit werk soms twee toonsoorten te gelijkertijd. Voor koormuziek maakt dat niet zoveel uit. Hoe dissonant ook, een koorklank blijft vrijwel altijd mild van ka rakter. De hymne Jesu, dulcis memoria, de 'zoete gedachtenis aan Jezus', klonk dan ook als een melancholisch zacht tapijt, waarboven b ariton JelleDraijer kon schitteren. Prachtig mild waren ook de mannenstemmen in Ave maris stella, een mildheid echter die net iets teveel werd overvleugeld door de wat pene trante toon van de sopranen. De Fransman André Jolivet vormde in 1936 samen met drie vakgenoten een groepje compo nisten, bekend als 'La jeune France' of, meer spottend, als de 'vier kleine spirituele broertjes'. In een mechanische en onper- soonlijke wereld zochten zij in hun muziek naar nieuwe geeste lij ke waarden en menselijke as pecten. Zo heeft het Épithalame voor een twaalfstemmig 'vocaal orkest' een bijna ritueel karak ter. Dit komt vooral tot uiting in het tweede deel met de koppig herhaalde frasen, gisteravond overtuigend gezongen door te nor Robert Coupe. Het ope- ningsdeel Ouvrons les portes de I'amour is een stuk weerbarsti ger en bovendien razend moei lijk om uit te voeren. Deson danks werd deze muziek voor twaalf solisten, waarin geen partij hetzelfde is, door het koor met het grootste gemak ge bracht. Thomas Jennefelt leverde de leukste verrassing. Deze Zweedse componist bewandel de in 1993 met zijn Villarossa Sarialdi de omgekeerde weg. Nadat hij eerste de noten ge- schreven had, 'instrumenteerde hij de muziek met zelfbedachte quasi-Latijnse woorden'. Het stuk refereert hier en daar aan Philip Glass en zelfs aan de koorpartijen van Pink Floyds Atom Heart Mother, maar is voorzien van een zeer persoon lijke handtekening. Een eigen signatuur ontbreekt een beetje bij Jean Yves Daniel- Lesur. De muziek van deze com ponist, ook lid van 'La jeune France', is conventioneler dan die van zijn spirituele broertjes. Zijn koorsymfonie Le Cantique des Cantiques voor twaalf solis ten en koor verklankt de sensue le teksten uit het bijbelboek Hooglied. Conventioneel of niet, in dit zevendelig werk kon het gezelschap haar talenten volledig etaleren, ritmisch tref zeker, goed in balans en spat- zuiver. Een koor om verliefd op te worden... De inwoners van Terneuzen mogen bepalen welke van de vier modellen in wijkcentrum De Triangel straks in de stad te zien zijn. foto Camile Schelstraete door Conny van Gremberqhe TERNEUZEN - Komt er straks een manshoge verrekij ker op de Terneuzense Schel- deboulevard te staan of een vrouwenfiguur in een bevalli ge pose? De bewoners van de Terneuzense binnenstad mo gen het de komende weken zelf bepalen. In de hal van het wijkcentrum De Tx-iangel heeft de gemeente vier modellen tentoongesteld van werken van evenveel kun stenaars waaruit het publiek een keuze kan maken. Vrijdag 25 januari sluit het selectie proces en zal het gemeentebe stuur de ontwerper van het werk met de grootste voorkeur opdracht geven om het defini tieve kunstwerk te laten ma ken. De werken zijn nogal verschil lend van aard. Nicolas Dings zou de Terneuzense Schelde- boulevai'd willen opsieren met twee grote mensenhoofden (twee en drie meter) in terraz zo, rustend in een groot schel- penbed. Andrew March heeft gekozen voor een goudkleuri ge verrekijker in bovenaardse maten. Dora Dolz kiest op haar beurt voor een stenen bank waarin de ondergaande zon en de brede zeearm ver enigd zijn. De veelkleurige bank blijkt bij de eerste res pondenten zeer in trek te zijn. Ook het ontwerp van Maria van Steenoven blijkt in de smaak te vallen. Zij wil op de Terneuzense zeedijk een le vensgrote liggende vrouwen figuur optrekken in groenge- mateerd brons. Voor de laatste fase van het aankledingsproject voor de Scheldeboulevai'd heeft de ge meente Terneuzen ruim 28.300 euro uitgetrokken. Binnen stadbewoners die over de ont werpen hun zegje willen doen, kunnen nog tot en met vrijdag 25 januaxi terecht in de hal van De Triangel en wel tijdens de normale openingstijden. doorErnst Jan Rozendaal MIDDELBURG - De Stichting Beeldende Kunst Middelburg (SBKM) wil zelf de leden uitno digen voor een nieuw in te stel len adviescommissie voor kunst op straat. Het weiven van adviseurs via een open sollicitatie, wat ook een mogelijkheid is, druist in te gen het huidige kunstbeleid, vindt directeur Rutger Wolfson van de SBKM. Vanavond maakt de gemeentelijke commissie cultuur een keuze uit de twee mogelijkheden. Aan de orde is de notitie 'Kunst in de openbare ruimte'. Daarin wordt voorge steld meer geld uit te trekken voor kunst op straat. Ook is een voorstel opgenomen een com missie in te stellen die het ge meentebestuur gaat adviseren over de aankoop daarvan. De commissie moet bestaan uit een kunstenaar uit een andere ge meente, een lokale kunstenaar, een arcliitect, een multi-media- specialist, een stedenbouwkun dige van de gemeente en, als voorzitter, de directeur van de SBKM. In de notitie wordt de manier waarop zo'n commissie moet worden geworven nog opengelaten. Er zijn twee moge lijkheden: via een open sollici tatieprocedure of op uitnodi ging van de SBKM. In beide gevallen benoemt de gemeente raad. De eerstgenoemde proce dure is democratischer, aldus de notitie, de tweede garandeert een goede, deskundige en onaf hankelijke commissie. Wolfson vreest dat het 'de verkeerde kant opgaat' en de gemeente raad kiest voor een sollicitatie procedure. „Dat past in het den ken dat de SBKM geen monopo liepositie moet hebben en dat is volgens mij niet goed. De SBKM is opgericht om het kunstbeleid te verzelfstandigen en te profes sionaliseren. Besturen op af stand, heet dat, om te garande- ren dat het goed gebeurt. Uit de resultaten met de Vleeshal, de Kabinetten van de Vleeshal en de Kunstuitleen blijkt dat uit stekend te werken. Laat ze dan als het gaat om kunst in de open bare ruimte ook op onze des kundigheid vertrouwen. Ik vind het inconsequent als nu van die beleidslijn zou worden afgewe ken." De gang van zaken rond het beeld van het kussende meisje versterkt Wolf sons zor gen over de kwaliteit van kunst op straat. De gemeente kocht dat kunstwerk onlangs aan té gen de zin van de SBKM, die het Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft. Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. Wereldwijde vervuiling neemt toe (PZC, 21-1). De uitstoot van broeikasgas, kooldioxide, is in 10 jaar met 9 procent toegeno men. De beschadiging van ko raalriffen is van 10 tot 27 pro cent toegenomen. We weten allen dat de zeespiegel stijgt. Deltanuts wil een nieuwe con ventionele centrale bouwen die met fossiele brandstof gestookt wordt. Het wox-dt tijd dat we on ze verantwoordelij kheid ne men. Waarom? Stel dat de nieu we centrale een vermogen krijgt van 500 Megawatt dan gaat de ze per etmaal 4.500.000 kilo koolstof verstoken. Een veel voud van dit gewicht verdwijnt, ongecontroleerd, door de schoorsteen om zeer lang als broeikasgas de atmosfeer te be derven. Een kerncentx-ale van hetzelfde vermogen heeft hier voor 1,5 kg uranium 235 nodig. Hetrestproduct, ook 1,5 kg, kan veilig opgeborgen worden. Om te kunnen leven heeft ieder mens op aarde elektrische ener gie nodig. Voor 8 miljard men sen valt dit niet té uit te voeren met windmolens of zonne-ener- gie. In de Derde Wex-eld kan men dit product steeds beter, minder vervuilend, opwekken via de ongecontroleerde uitstoot van fossiele reststoffen. Wij kunnen deze energie steeds veiliger op wekken teiwijl we de nucleaire reststoffen gecontroleerd op bergen. Onze verantwoordelijk heid bestaat er uit dat we de glo bale opwekking van een globaal onmisbaar, maar wel vexvui- lend, product doen via een glo bale werkverdeling. Zij de con ventionele centrales, wij de kerncentrales te beginnen met het in bedrijf houden van de kerncentrale te Borssele. Met dit laatste is de meex-derheid van het electoraat in Zeeland het eens. J. W. Minderhout Haymanstraat 7, Middelburg Dat de heer Van Renswoude het niet eens zal zijn met het afstu- deei-rapport 'Vliegveiligheid rond vliegveld Midden-Zee land' van de heer Lamers is, ge zien vanuit zijn invalshoek van bevlogen gebruiker van het veld, alleszins voox-stelbaar. (PZC, Lezers Schrijven 15-01). Maar zijn uitlatingen over de in tegriteit van de voorzitter van de belangengroep SUZAN, de heer. H. P. Meyer (géén lid van de afstudeercommissiel), zijn on waar en vooral unfair B. Idema Oranjeplaat 59, Arnemuiden Af en toe kun je een artikel in de krant lezen waar je zo woedend van wox-dt, dat je het zonder te ademen en de krant krampach tig in de handen geklemd hou dend leest. Zo ook de PZC van 15-1. De vleesmaffia heeft weer toegeslagen en gezegeviex-d. De veehandelaren die met overtui gend bewijs gefilmd zijn tijdens him martelingen op de vee markten in België gaan vrijuit! Hoe is het in hemelsnaam moge lijk? Zijn er weer omkopingen geweest? We moeten ons goed x-ealiseren dat er zulke enorme bedragen in de vleeshandel om gaan dat alles mogelijk is. Ook bedreigingen en mishandelin gen wox-den nooit geschuwd. Ex- volgde vrijspraak omdat alle mishandelingen met verborgen camera gemaakt waren en alle misstanden aan elkaar gemon teerd wex-den. Met hetzelfde misselijkmakende excuus van 'schending van de privacy' en 'niet toelaatbaar bewijs' is het afgehandeld, waarop de advo caten over 'gerechtigheid' spra ken. Onvoorstelbare dwaling in het rechtsysteem. Is het niet zo dat alleen die beelden van be lang zijn waarop de kwellingen te zien zijn? Wat doen we met de i'echten van die mishandelde dieren die niet voor zichzelf op kunnen komen en geen dure ad vocaten kunnen betalen? Ik heb er geen woorden voor dat het in 2002 mogelijk is dergelijke ern stige misdaden te plegen en vrij gesproken te worden. De ergste straf is te licht voor deze misse lijkmakende figuren (het woord mens is op hen niet van toepas sing). J. WH. Haak St. Jacobsstraat 18 Vlissingen As me noe us behunne het ABN af te schaffen dat zou ah un êêl stik scheele. Zelf praöte ik meestal ABZ, of zógezeid, Aol- gemêên Beschaefd Zeeuws. Want 't is glieke ah Wim van Gilst ok ah uut de doeken ge- dêên eit in deze kx-ante: 't is un onvex-vangbaertaeltje en je kant er je neigen zö lekker in uut- drukken En voe degene die ut nie wille (verstae), clie próate gewoon AGN, Algemeen Ge bruikelijk Nederlands. Mae mie beschaeving ei 't ut meestal niks te maeken zou'k zo dienke. Riet Beukert A.v. Driellaan 77, Middelburg Het deskundige axdikel in de PZC van 12-1, over de uitvin ding van het gft toilet, heeft mij van een jeugdtrauma afgehol pen. De poepdoos komt in een vex-nieuwde versie terug. Zo'n 50 jaar geleden was de plee iets waarvoor ik mij diep schaamde. Ik durfde mijn eerste ïrxeisje nauwelijks mee naar huis te ne men. Ze begx-eep er niets van. Toen ik eindelijk genoeg moed verzameld had om het haar te vex-tellen, stapte ze soepel over die poepdrempel heen. Liefde maakt.... Ze gebx-uikte ook met liefde de ouwe kranten, die in stukken gescheurd gei-eed la gen, omdat wc-papier te duur was voor een arm gezin. In de kx-ant werd in die tijd niet alleen vis verpakt. Het op de compost- hoop dympen lijkt mij geen goed idee. Als wij het vroeger in de moestuin begroeven, wilde er niks meer groeien. Als bet door gaat moet er weer een echte beerwagen met een paard er voor door de stad gaan x-ijden om de tonnen op te halen. „Het kan vex-keren", zei Bredero.de x-eeds. Wat 50 jaar geleden een teken van armoede was, wordt in de nabije toekomst een sta tussymbool: „Joh..heb jij al een gftje?" Leen Jobse Esdoornlaan 17, Middelburg Advertentie verbouwings opruiming m.u.v. standaard en nieuwe collecties Pottenmarkt 13, Middelburg niet vernieuwend vindt. „Als je ambitie koestert, moet je het kunstbeleid aan professionals overlaten. Wij zullen met kunst op straat altijd twee dingen pro beren. Vanuit ons vakgebied een bijzonder beeld kiezen met een landelijke of internationale uit straling, maar ook een wex-k dat voor een breed publiek toegan kelijk is. De fontein van Kaba- kov is nog steeds het beste voor beeld. Dat beeld is populair en Kabakov is een van de belang rijkste kunstenaars ter wereld. Er zijn mensen die Middelburg kennen omdat hij hier een fon tein heeft neergezet." door Harmen van der Werf DEN HAAG - De discussie over het al dan niet erkennen van het Zeeuws als regionale taal is doorgedrongen tot de Tweede Kamer. J. Hoekema (D6(i) heeft hierover gisteren vragen gesteld aan staatssecretaris De Vries van Binnenlandse Zaken. Hoekema wil vooral weten wat de stand van zaken met betx-ek- king tot een eventuele erken ning van het Zeeuws is. De Ne derlandse Taalunie heeft een negatief advies uitgebracht, is hem bekend, maar wat gaat staatssecretaris De Vries daar mee doen? Dat is volgens Hoekema de hamvraag. „Ik heb deze Kamervragen ge steld, omdat ik gelezen heb dat deze kwestie nogal leeft in Zee land", licht Hoekema toe. Dat betekent niet dat hij per se voor erkenning van het Zeeuws. „Ik ken niet alle voors en tegens. Die wil ik van staatssecretaris De Vries vernemen." In het kader van het Europees Handvest voor Regionale Talen zijn in Nederland inmiddels twee talen ex'kend: het Fries en het Nedersaksisch. De laatste taal wox-dt gesproken in Gi'o- ningen, Drenthe en Overijssel en over de grens in Duitsland. Hoekema is niet op de hoogte van de uitslag van de PZC-en- quète onder Zeeuwen over er kenning van het Zeeuws, die za terdag in deze krant verscheen. Slechts een mindex-heid van 34 procent was voor erkenning. De D 6 6 'er kij kt op van dit resul taat. „Het ligt blijkbaar nogal verdeeld. Dat is dan heel anders dan in Fx-iesland of het Neder saksisch taalgebied. De steun voor erkenning van de eigen streektaal is daar enorm." (vawM eitóVst'ArcH^1^ Haat1 bt'mkin fti'H

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 19