PZC
Krijn Doolaard vindt zijn
inspiratie in de natuur
Juweeltjes van weleer op cd
Nooit te oud om iets te leren
Thoolse barhouder
krijgt maand voor
schikkingsvoorstel
Werkstraffen voor
sigarettensmokkel
Lezingenserie SLAZ
voortgezet door
Pim van Oostrum
Terug naar de
schoolbanken
Weinig animo
voor trouwen op
2 februari 2002
kunst cultuur
woensdag 16 januari 2002
Zangeres Willy Feijtel-Bout is zo enthousiast over het zingen van oude liedjes, dat ze deze heeft verzameld op een cd.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Henk Postma
Je hebt ouderen die, eenmaal met
pensioen, niets liever doen dan op
hun lauweren rusten. Er zijn er ook die
pas dan echt tot leven komen. Mogelijk
heden genoeg. Ook in Zeeland. Wie op
latere leeftijd wijs wil worden, kan de
Zak van Zuid-Beveland in. Of samen
met Dante naar de diepten van de hel.
Beide uitstapjes staan op het voorjaars-
prograinma van de Zeeuwse Senioren
Academie. Die duwt ouderen, nu al zo'n
tien jaar lang, uiteenlopende terreinen
van de wetenschap op. De vijftien cur
sussen van afgelopen jaar trokken 165
deelnemers, een record.
Of het nu gaat om filosofie of geschie
denis, om kunst of cultuur, de Zeeuwse
Senioren Academie weet van wanten.
Je kan er, zoals dat heet 'hoger onder
wijs voor ouderen' volgen. Maar wil je
kennis maken met de computer, dan
kan je er ook terecht. Voor dat laatste
meldde de Vlissinger W. Landzaat, ge
pensioneerd marinier, zich bij de aca
demie aan. Vijf jaar geleden besloot hij
er de introductiecursus computerge
bruik te volgen. Landzaat werd meteen
als bestuurslid gevraagd. Sindsdien
doet hij de promotie. Dat wil zeggen:
aan de weg timmeren met de vijftien
cursussen die, zowel in voor- als najaar,
op touw worden gezet. Onderwijs op
academisch niveau: het klinkt deftig.
Toch kan iedereen eraan mee doenMits
men de jaren des onderscheids heeft be
reikt. Enige vooropleiding is niet nodig.
„Er wordt verondersteld dat deelne
mers langs de weg van zelfstudie en/of
door werk- en levenservaring het ver
eiste ontwikkelingsniveau hebben be
reikt", stelt de programmabrochure de
geïntereseerden gerust.
De academie kent geen echte leeftijds
grens. Landzaat glimlacht. „We rich
ten ons op mensen van vijftig jaar en
ouder. Maar we zullen niemand om een
geboortedatum vragen. Het selecteert
zich vanzelf. Mensen die nog in vol be
drijf zijn, hebben er de tijd niet voor.
Want de cursussen zijn overdag. Tenzij
er zoveel belangstelling is dat we een
dubbele cursus draaien, zoals afgelo
pen naj aar. Toen gaf één van onze popu
lairste docenten, mevrouw J. Vogels,
een cursus over de geestelijke cantates
van Bach. Die trok zoveel belangstel
ling dat ze ook nog zo'n cursus in de
avonduren heeft gedaan."
Faciliteiten
De Zeeuwse Senioren Academie werkt
samen met de Hogeschool Zeeland in
Vlissingen. Die stelt collegezalen, stu
dieruimten en andere faciliteiten be-
De Zeeuwse Senioren Academie presenteert een serie nieuwe cursussen. Eén daarvan belicht landschapstypes in de Zak van
Zuid-Beveland, zoals het heggenlandschap bij Nisse. foto Willem Mieras
schikbaar, deels gratis, deels tegen een
zacht prijsje. Dat betekent dat deelne
mers veelal niet meer dan zo'n 65 euro
betalen, cursusmateriaal inbegrepen.
Daarvoor worden dan, afhankelijk van-
het ondei^werp, zo'n vier tot vijf studie
bijeenkomsten georganiseerd.
De meeste deelnemers komen van Wal
cheren. Er is ook veel belangstelling uit
de Bevelanden. Zelfs uit Schouwen ko
men cursisten naar Vlissingen. De be
langstelling uit die regio's neemt toe.
Zeeuws-Vlaanderen is een zorgenkind.
Vorig jaar is geprobeerd ook daar een
aantal cursussen op touw te zetten.
Daar is er maar eentje van doorgegaan:
een computercursus. De andere zes ge
plande cursussen werden wegens ge
brek aan belangstelling afgeblazen.
Het nieuwe voor j aarsprogramma
speelt zich dan ook weer volledig in
Vlissingen af, uitgezonderd de uitstap
jes en excursies die met sommige cur
sussen gepaard gaan.
Belangstellenden kunnen uit een keur
aan onderwerpen kiezen. Wie over de
grens wil, kan kennis maken met Parijs
of Antwerpen. Geschiedenis en cultuur
van beide steden worden uitvoerig be-
licht. Men kan ook een reis naar het ei
gen innerlijk maken, een trektocht die
van het domein van Koning Arthur,
Parcival en Merlijn tot in de diepten
van de Hel van Dante voert. Wie daar
voor terugschrikt kan zich verdiepen in
de ontstaansgeschiedenis en ontwikke
ling van de Zak van Zuid-Beveland,één
van de elf waardevolste cultuurland
schappen van ons land.
En dan is er de cursussen 'geloven in
muziek', opnieuw aan de werken van
Bach gewijd, inclusief toegang tot de
uitvoering van de Matthaus Passion in
de Grote Kerk van Veere. Andere on
derwerpen: Europese architectuur,
Zeeland en de Verenigde Oost-Indische
Compagnie, West-Europese 'bescha
vingsgeschiedenis', en munten in histo
risch verband. „Steeds weer iets
nieuws", propageert Landzaat. „We
mikken op verscheidenheid, er zijn
geen herhalingen."
Dat geldt niet voor de computercursus
sen. Daar zijn er vier van: een introduc
tiecursus, werken met het tekstverwer
kingsprogramma Word, Surfen op het
Internet, en een vervolgcursus Word.
„Dat zijn natuurlijk geen cursussen
van academisch niveau", zegt Land
zaat. „We zijn ermee gestart omdat er
grote behoefte aan is. „Bij normale
computercursussen gaat men er van uit
dat je met de computer bent opge
groeid, dat je al weet hoe een toetsen
bord werkt of wat een floppy is. Veel ou
deren weten dat niet. Vaak ook ligt voor
hen het tempo te hoog. Daarom bieden
we speciale opleidingen aan. Die zijn
wat duurder dan de andere cursussen
van de academie. Toch trekken ze veel
deelnemers, vaak meer dan er toegela
ten kunnen worden.
door Esme Soesman
MIDDELBURG - De eigenaar
van café-restaurant Havenzicht
in Sint-Annaland heeft vier
weken de tijd om met een schik
kingsvoorstel richting gemeen
te Tholen te komen. Dat bepaal
de de rechtbank in Middelburg
gisteren in een kort geding.
De barhouder had een kort ge
ding aangespannen tegen de ge
meente Tholen, nadat de ge
meente een openbare verkoop
van roerende goederen had aan
gekondigd. Op deze wijze wilde
de gemeente geld binnenkrijgen
dat via eerdere dwangbevelen
aan de café-eigenaar is opge
legd. De kwestie speelt al vanaf
1996. In verband met het over
schrijden van geluidsvoor-
schriften werd in augustus van
dat jaar een dwangsom opge
legd voor elke keer dat de eige
naar in de fout ging, tot een
maximum van 120.000 gulden
Er volgden zeven dwangbeve
len, waartegen de uitbater vier
keer verzet aantekende. Onder
tussen werd het beroep dat de
uitbater begin 1999 bij de Raad
van State indiende ongegrond
verklaard. Zolang een verzets-
procedure bij de rechtbank
loopt zijn dwangsommen niet te
innen. Dat kan wel in de drie ge
vallen waartegen de uitbater
geen verzet heeft aangetekend.
Daar is de openbare verkoop
ook voor bedoeld. Via het kort
geding heeft de uitbater nu ver
zocht om met een schikkings
voorstel te komen. Lukt het de
twee partijen niet om tot over
eenstemming te komen dan doet
de rechter alsnog uitspraak.
GOES - Trouwen op 02-02-02,
dezelfde dag als Willem-
Alexander en Maxima, is niet
populair op de Bevelanden en
Tholen. In totaal staan twee hu
welijken gepland, één in de ge
meente Goes en één op Tholen.
Een huwelijk op dezelfde dag
als de kroonprins en Maxima
heeft z'n voor- en nadelen. De
datum staat leuk op de trouw-
kaarten, maar het gevoel lijkt
toch anders. De huwelijken in
de regio vinden in de middag
plaats, terwijl het koninklijk
huwelijk 's ochtends en een deel
van de middag in beslag neemt.
Alle zes gemeenten op de Beve
landen en Tholen bieden de mo
gelijkheid om op deze bijzonde
re zaterdag te trouwen, maar in
Reimerswaal, Borsele, Kapelle
en Noord-Beveland staan geen
huwelijken op het programma.
Voorlichtster L. Hermsen van de
gemeente Kapelle: „De belang
stelling in onze gemeente om op
een zaterdag te trouwen is so
wieso minimaal. Dat is nu ook
zo. Er was geen belangstelling
om op deze dag te trouwen."
In Goes is één huwelijk gepland
op het gemeentehuis. Om 15.00
uur stappen Marius van Lagen
en Carla Nijssen Dekker in het
huwelijksbootje. Volgens voor
lichtster M. Aerts van de ge
meente Goes is een zaterdags
huwelijk vrij uitzonderlijk.
„Het komt gemiddeld acht tot
tien keer per jaar voor. Meestal
staan huwelijken op vrijdag
middag gepland." Ook in Sint
Maartensdijk, gemeente Tho
len, staat zaterdagmiddag 2 fe
bruari een huwelijk op de rol.
Planning
De trouwerij in Goes is speciaal
op deze datum gepland, maar
niet vanwege het koninklijke
huwelijk, vertelt Carla Nijssen-
Dekker. „Op 2 februari is het
precies twee jaar geleden dat
Marius en ik elkaar hebben ont
moet. Voordat de huwelijksda
tum van Willem-Alexander en
Maxima bekend werd, hadden
wij deze datum al in de agenda
staan." Het huwelijk van Wil
lem-Alexander en Maxima gaat
uiteindelijk niet helemaal aan
het aanstaande echtpaar voor
bij. „De televisie zal wel aan
staan, maar de voorbereidingen
voor ons huwelijk gaan ook
door. Het meeste gaan we op de
video bekijken", denkt Carla.
door Anita Tournoig
TERNEUZEN - Echo-Audio
biedt de bezoekers naast luis
tergenot - boven is een luister-
ruimte - eveneens kijkgenot. Er
zijn steeds wisselende exposi
ties, ingevuld door in Zeeuws-
Vlaanderen woonachtige kun
stenaars. Deze keer is er nieuw
werk te zien van Krijn Doo
laard.
Doolaard, Rotterdammer van
geboorte, volgde de opleiding
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De Stichting
Literaire Activiteiten Zeeland
(SLAZ) vervolgt de lezin
genserie 'Poëzie door de eeuwen
heen' dinsdag 22 januari in de
Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg met een voordracht van
Pim van Oostrum.
Zij gaat in op de functie van
poëzie in de achttiende eeuw.
Een maand later (dinsdag 19 fe
bruari) is de beurt aan hoogle
raar Dick van Halsema, die de
poezie aan het einde van de ne
gentiende en het begin van de
twintigste eeuw onder de loep
neemt.
Nadat Piet Gerbrandy de poëzie
van de oudheid, W. Gerritsen die
van de middeleeuwen en Marij
ke Spies die van de zeventiende
voor Beeldende Kunsten te Rot
terdam, afdeling tekenen en
schilderen. In 1978 kwam hij
met zijn gezin in Nummer Een,
een buurtschap tussen Hoofd
plaat en Breskens, wonen. Te
genwoordig woont de kunste
naar in Groede, waar hij een
eigen atelier De Lijnbaan heeft.
Naast tentoonstellingen in ei
gen land exposeerde hij in En
geland en België. Het werk van
Doolaard wordt ook gebruikt
voor prentbriefkaarten en ka
lenders.
eeuw hebben behandeld, buigt
Van Oostrum zich in de vierde
aflevering over de achttiende
eeuw. Als historisch letterkun
dige promoveerde zij op het
werk van Juliana Cornelia de
Lannoy (1738-1782), waaruit
zij ook een bloemlezing samen
stelde. Schrijven was in de acht
tiende eeuw een zaak van de
hogere en middenklassen. Via
literaire conversatie kon men
aan de etiquette voldoen, zich-
In tegenstelling tot de meeste
kunstenaars gaat Doolaard, na
aanvankelijk abstract te heb
ben gewerkt, steeds meer de fi
guratieve kant op. De natuur is
zijn grootste inspiratiebron.
Zijn werk getuigt van deze lief
de en bewondering. Vooral het
kleine wordt geobserveerd.
Gedetailleerd wordt alles
nauwkeurig weergegeven in
verschillende technieken: pen
tekeningen, acryl- en olieverf-
werken, aquarellen en gemeng
de technieken. Naar de twee
zelf profileren, relaties onder
houden, misstanden aan de
kaak stellen en gewenst zedelij k
gedrag onder de aandacht bren
gen.
Van Oostrum zal niet alleen stil
staan bij de hoogtepunten uit de
achttiende-eeuwse letterkun
de. Ze kijkt met een hedendaag
se bril naar de literaire produc
tie van die tijd en heeft daarom
ook aandacht de context waar
binnen literaire teksten func-
laatste gaat zijn voorkeur uit.
Een rode zakdoek, een tabaks
doos, tuinhandschoenen en een
houten hamer naast een boom
stronk worden minutieus ver
werkt in een grasveld met mar
grietjes.
In Het Killetje kun je de pokken
op de palen tellen. Het werk in
acryl en olieverf is wat grover
van opzet, maar ook hier directe
voorstellingen. In Uitgeran
geerd, een acryl, zien we een ou
de boerenkar tegen een onge
woon felle strakblauwe lucht.
Voorliefde
Naast een grote betrokkenheid
bij de streek blijkt ook een voor
liefde voor het Franse platte
land in een olieverf werkje met
Petanque spelende mannen.
Trompe l'oeuil in gemengde
techniek is een regelrechte ode
aan de natuur, zodat zelfs bin
nenshuis te genieten valt. Welke
techniek echter ook wordt toe
gepast, het werk draagt zijn
stempel door het onopvallend in
het werk verweven van natuur-
wondertjes als een duinkonijn
tje, vlinders, bijtjes, torretjes of
vogels waarbij voor de laatste
een iets prominentere plaats is
gereserveerd. De favoriete
kleur, terug te vinden in haast al
zijn werk, is grijsblauw, zo'n
kleur die vroeger ter plekke
vaak werd toegepast in boeren
huizen.
Tentoonstelling t/m 3 februari in
Echo-Audio, de Jongestraat 1, Ter-
neuzen. Openingstijden: di t/m vr.
13.00-18.00, vr. ook 19.00-21.00 uur,
za. 10.00-17.00 uur.
tioneren. Dat betekent een in-
terpetatie met aandacht voor
milieu en sekse van de auteurs
en het politieke en culturele kli
maat dat destijds heerste.
Van Halsema is hoogleraar aan
de Vrije Universiteit in Amster-
dam.
Aan de hand van de gedichten
van onder anderen Gorter, Leo
pold en Nijhoff zal hij betogen
dat de poëzie aan het begin van
de twintigste eeuw mystieker,
persoonlijker en dus hermeti-
scher werd. De dichter wendde
zich af van de burgerlijke sa
menleving, zag gedicht steeds
minder als een vorm van com
municatie maar eerder als een
autonoom kunstwerk dat voor
meerdere interpretaties vatbaar
is.
Beide lezingen beginnen om
20.00 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
GOES - De liedjes doen haar te
rugkeren naar haar jeugd. Bij
het horen of zingen van het re
pertoire van de componiste en
zangpedagoge Catharina van
Rennes (1858-1940) waant zan
geres Willy Feijtel-Bout uit
Goes zich weer als meisje bij
oma thuis, met de familie samen
zingend, moeder aan het orgel.
„De sfeer van vroeger komt te
rug. De liedjes geven mij een
nostalgisch gevoel."
Onlangs is de cd Mij spreekt de
blomme een tale verschenen.
Daarop zingt Feijtel zevenen
dertig liederen van Catharina
van Rennes, waaronder de ne
gentien op muziek gezette
Kleengedichtjes van de Vlaam
se dichter Guido Gezelle (1830—
1899). De Goese sopraan wordt
begeleid door fluitiste Heieen
Bout, pianist Mar van der Veer
en de zangeressen Anneke van
Alphen, Henrike van der Boom
en Reinera den Hoed. Het is voor
het eerst dat zoveel liedjes van
Van Rennes op cd verschijnen.
Naar veel van de muziekparti
turen heeft Feijtel lang moeten
zoeken. De laatste plaatopna
men, die dateren van begin ja
ren tachtig, zijn al lang niet
meer te verkrijgen.
„Ik wil dat deze liedjes weer be
reikbaar zijn voor de mensen",
verklaart Feijtel haar initiatief.
„Het zal veel mensen eenzelfde
gevoel van herkenning bezor
gen als ik kreeg."
De bekendste titel op de cd is
wellicht 'Klein, klein kleuter
tje'. Daarvan is alleen een pia
no-improvisatie opgenomen.
Maar een wat ouder publiek zal
veel van de andere liederen di
rect mee kunnen zingen. Zo zijn
'Des Zomers' Wie met ons wil
naar buiten gaan), 'De macht
van het kleine' Kleine water-
dropp'len) en 'Engelenwacht'
Als goede kind'ren slapen
zacht) lang bekend gebleven
doordat ze een plekje kregen in
de liedbundel Kun je nog zin
gen, zing dan mee. Maar ook
'Wiegenliedje', 'Zonnelied',
'Madonna-kindje', 'Meimor
gen' en 'Het Angelus klept in de
verte' zijn klassiekers.
door Aector Dooms
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter A. Ha-
meete heeft gisteren een 51-jari
ge inwoner van Vlissingen een
taakstraf van 120 uur en een
voorwaardelijke gevangenis
straf van drie maanden opge
legd. Hij kreeg deze voor het be
zit van illegale sigaretten en
voor medeplichtigheid aan hen
nepteelt. Een 37-jarige man uit
Vlissingen werd wegens bezit
van een kleinere hoeveelheid si
garetten veroordeeld tot een
voorwaardelijke boete van 2500
euro.
Officier van justitie R. Jeuken
kon gisteren het bewijs tegen de
uit Rusland afkomstige mannen
niet helemaal rond krijgen. Het
gros van de illegale sigaretten,
aangetroffen in de woning van
een van de verdachten, kon de
verdachten niet worden aange
rekend. Vooral het laten verta
len door de vrouw van een van
de verdachten was slordig. „Zij
kan zelf bijna geen woord Ne
derlands. De douane had dit eu-
Velen hebben daarmee als kind
kennisgemaakt, in familiekring
of op school, net als Feijtel.
„Mijn liefde voor die liedjes da
teert van heel vroeg. We zongen
ze gezellig met de familie of we
leerden ze op school. Nog steeds
vind ik het juweeltjes. Het zijn
liedjes vol verwondering over
alles wat leeft, vooral over de
natuur. In de Kleengedichtjes
van Gezelle speelt religie een
belangrijke rol. Zowel Van Ren
nes als Gezelle meende dat God
werd weerspiegeld in de na
tuur."
In haar tijd was Van Rennes een
gewaardeerd componiste. Dat
blijkt bijvoorbeeld uit het ver
zoek dat ze kreeg om voor de in
huldiging van koningin Wilhel-
mina, in 1898, een aubade te
componeren. Ze had zelf haar
muziekopleiding genoten bij
Richard Hol, de componist van
'In een blauw geruite kiel' en
'Waar de blanke top der duinen
Net als haar leermeester be
steedde ze veel aandacht aan
kinderliedjes. Ze zette zang
klassen op in Utrecht en Den
Haag. In de laatste kreeg prinses
vel netjes moeten oplossen met
een Russische tolk", aldus Jeu
ken. De sigarettenvangst in de
auto van een van de verdachten
achtte Jeuken wel bewezen.
De douane stuitte op 7 januari
vorig jaar in Vlissingen op
44.200 sigaretten, waarover
geen accijns was betaald. In een
bestelauto een deel van de buit,
10.000 sigaretten, aangetroffen.
De 51-jarige chauffeur werd
hiervoor verantwoordelijk ge
acht. Zijn medeverdachte hield
zes sloffen sigaretten onderzijn
trui verborgen. Het restant van
33.000 sigaretten bleek in een
tas in de woning van de jongste
dader te liggen. Hij verklaarde
de tas een paar dagen voor een
matroos te bewaren. De sigaret
ten waren afkomstig van een
Russisch schip.
De rechter veroordeelde de oud
ste verdachte eveneens voor me
deplichtigheid aan het in stand
houden van de hennepkwekerij.
De 51-jarige Rus huurde een
loods die hij vervolgens onder
verhuurde aan een ander. In de
loods werden 500 hennepplan
ten aangetroffen.
ÜH
Juliana op tienj arige leef tij d les.
De teksten van kinderen - Juli
ana schreef 'Dansende haasjes'
en 'Mooi weer' - werden door
Van Rennes op muziek gezet.
Met de zangklassen verzorgde
ze vervolgens ook kindermati
nees.
Verpleeghuizen
Het repertoire van Van Rennes
behoort tot het collectieve ge
heugen van Nederlanders van
vijftig jaar en ouder, is Feijtels
ervaring. Ze treedt veel op in
verpleeg- en verzorgingshuizen
waar het publiek de liedjes met
enthousiasme begroet. „Mensen
zingen de teksten zo mee. Daar
om dacht ik ook: 'Ik zet ze op cd
Ik betwijfel of de liedjes ook
aanslaan bij een jong publiek
Ze zijn prachtig, maar je moet er
wel even voor gaan zitten om ze
tot je te laten doordringen. Ik
heb het idee dat jongelui dat
niet meer doen."
Morgenavond besteedt het televisie
programma Springtij van Omroep
Zeeland aandacht aan Feijtels ver
tolking van Van Rennes' liederen.
Elk uur vanaf 18.35 uur.
Het Killetje, een aquarel en Onverstoorbaar, gemengde techniek: werken van Krijn Doolaard.
foto Willem Mieras