Gerrit Brokx was een workaholic
Dialoog India-Pakistan lijkt ver weg
PZC
Streektaal
1933-2002
Katholiek hield ervan de baas te spelen en te zeggen wat hij dacht
12 januari 1952
verdacht. Zijn eigen partij liet
hem vallen als een baksteen. Het
gerucht ging al gauw dat de par
tijleiding ook andere dan poli
tieke motieven zou hebben laten
meewegen in haar beoordeling.
Zo zou de partij grote moeite
hebben gehad met de flamboy
ante levenswijze van G err it
Brokx, die er een buitenechtelij
ke relatie op nahield met jour
naliste Marjolein Uitzingen Per
brief aan het kabinet maakte
fractievoorzitter Bert de Vries
duidelijk dat het CDA Brokx el
ke steun ontzegde. De staatsse
cretaris kon in 1986 niet anders
dan zijn biezen pakken
De toenmalige premier Lubbers
zorgde erin 1988 voor dat Brokx
burgemeester van Tilburg kon
worden. De naam Brokx had
daar overigens nergens op het
lijstje van de vertrouwenscom
missie gestaan en niemand zat
op hem te wachten. De premier
had gewoon zijn zin doorgedre
ven.
Over de ongewenste nieuwe
burgervader deden al snel
praatjes de ronde. Brokx die el
ke morgen het zwembad een
uurtje voor hem alleen wilde.
Brokx die scheppen geld uitgaf
voor een zitje in zijn werkkamer
en een speciale stoel in zijn
dienstauto.
De Tilburgse vijandigheid ver
dween echter toen duidelijk
werd wat Brokx voor de stad be
tekende. De ondernemende
burgemeester maakte van Til
burg een moderne grote ge
meente met de financiën op
orde, met nieuwe wegen en ge
bouwen en met de vestiging van
buitenlandse bedrijven en bij
behorende werkgelegenheid.
„Ik ga honderd keer beter weg
dan ik ben gekomen", zei hij bij
zijn vertrek in 1997.
Brokx, ook wel Gerrit de Rege
laar genoemd, behaalde zijn
successen dankzij een uitge
breid netwerk en keihard wer
ken. Een normale werkweek
telde voor hem 90 uur. ,,Een
weekheeft 168 uur", rekende hij
zaterdag 12 januari 2002
door Margit Kranenburg
De gisterochtend vroeg over
leden Gerrit Brokx (68)
wilde altijd minister worden,
maar het bleef bij staatssecreta
ris. De loopbaan van de CDA'er
was er echter niet minder in
drukwekkend om. Hoewel hij
vaak wrevel opriep zat het be
sturen hem in het bloed. Als
KNVB'er, als wethouder en ge
deputeerde, als staatssecretaris
en als burgemeester leverde hij
daar overtuigende bewijzen
van.
De katholieke politicus hield er
van de baas te spelen en te zeg
gen wat hij dacht. Mr. Gerardus
Philippus Brokx heeft beide ook
altijd volop gedaan. Vrienden
maakte de Brabander met het
nasale stemgeluid er onder col
lega-bestuurders en politici
nauwelijks mee. Bewondering
voor zijn doordrammen kreeg
hij meestal pas achteraf, als de
ontwikkelingen hem gelijk had
den gegeven,
Over zijn bonkige en hoekige
optreden zei hij eens in een in
terview: „Ik móet hard zijn.
Hard. Want deze functies heb
ben nu eenmaal een zekere een
zaamheid. Dat zoetsappige
hoeft voor mij niet zo. Ik ben ook
niet de leukste op verjaardags
partijtjes."
Brokx begon zijn politieke car
rière in 1962 als gemeente
raadslid voor de KVP in zijn ge
boorteplaats Oosterhout. Vier
jaar later werd hij er, inmiddels
afgestudeerd jurist, wethouder.
Via de Provinciale Staten en het
provinciebestuur van Noord-
Brabant maakte Brokx de over
stap naar de landelijke politiek
van het CDA.
Breuk
Hij werd in 1977 staatssecreta
ris van Volkshuisvesting. Vier
jaar later nam hij voor korte tijd
plaats in de bankjes van de
Tweede Kamer en pikte vervol
gens in 1982 weer zijn oude
functie als staatssecretaris op.
Ruim drie jaar later kwam er
echter een breuk in de zo voor
spoedige loopbaan van de ambi
tieuze Brokx. De parlementaire
enquête over de bouwsubsidies
maakte hem, ook al waren er
geen bewijzen, al bij voorbaat
Gerrit Brokx
ooit voor. „Daarvan werk ik er
90, slaap ik er 42 en dan blijven
er dus nog 36 over om andere
dingen te doen."
Brokx heeft bij zijn gewone
werk als bestuurder altijd vele
bijbanen gehad. Hij is onder
meer hoofdbestuurslid van de
KNVB geweest en voorzitter
van de Nationale Havenraad.
Ook had hij een aantal commis
sariaten. Zo was hij voorzitter
van de Raad van Commissaris
sen van NV Westerscheldetun-
nel. Ontspanning zocht hij af en
toe in het theater met zijn vrien
din Marjolein. Bij officiële gele
genheden was ze er nooit bij.
Ook toen Brokx was verdwenen
uit de landelijk politiek, is hij
zich altijd blijven bemoeien met
het CDA. In het dramatische
jaar 1994, toen de christen-de
mocraten fors verloren bij de
verkiezingen, werd hij zelfs ge
noemd als de nieuwe voorzitter.
Maar een terugkeer naar de lan
delijke politiek zat er niet meer
in.
Vrienden en bekenden weten
overigens maar al te goed dat de
ijzervreter Gerrit ook zachte
kanten had, zeker als mensen
troost nodig hadden. Die zijde
kwam meer tot zijn recht na zijn
aftreden in 1997 als burgemees
ter van Tilburg. Een ernstige
ziekte in 1999 (darm- en lever
kanker) maakte van hem een
foto Erik van der Burgt/ANP
milder man. De ziekte liet ook
een man zien, die met een enor
me wilskracht wist te herstel
len. Half november vorig jaar
werd hij opgenomen voor een op
het oog kleine ingreep, die ech
ter gecompliceerde gevolgen
had.
De straatvechter streed de laat
ste weken in het Tilburgse Sint
Elisabeth Ziekenhuis voor zijn
leven, maar hij kon dit gevecht
niet winnen. GPD
Als er iets bestaat als de Zeeuwse volksaard, da:
is een kenmerk daarvan de neiging tot relative-,
ren. Het is aannemelijk dat het gevoel dat je nis
te vee van je neuze moe maeke een historische veranke
ring kent. In van oorsprong maritiem-agrarische ge;
meenschappen heerst, meer dan in verstedelijkt gebiea
het besef dat de mens zijn lot slechts in zeer beperkt-:
mate kan beïnvloeden. Resultaten van menselijke in-
spanning kunnen binnen de kortste keren door de na
tuur teniet gedaan worden dus men moet zich maarnièj
te veel inbeelden. Tïots is geen eigenschap om te etale
ren.
Gezien tegen die achtergrond is het opvallend dat vee
inwoners van deze provincie een zekere fierheid tone
als het gaat om de rijkdom van de Zeeuwse dialecten
Uit. een in opdracht van deze krant verricht onderzoe';
blijkt dat een kleine meerderheid vindt dat niet ieder
een de streektaal hoeft te kunnen spreken. Maar wis
hier woont, moet wel Zeeuws kunnen verstaan, zc
meent een grote meerderheid.
Het provinciebestuur kan zich, als het zich sterk wil
maken voor officiële erkenning van de Zeeuwse streek
taal op Europees niveau, gesteund voelen door velen dis
in deze provincie wonen. Zij zullen er de barricaden
niet voor opgaan, maar kennelijk heerst in een brede
laag van de bevolking zoveel liefde voor de eigen taal
dat men er ongaarne van zou willen scheiden. Als dal
gevoel elders op bestuurlijk niveau gehonoreerd wordt
met een formele erkenning, is dat meegenomen. Nieij
minder, maar ook niet meer.
Het duurzaam gebruik van de Zeeuwse dialecten zal
immers niet afhangen van de vraag hoe ambtenaren eii
bestuurders in Den Haag of Brussel daarover denken,j
Het dialect is de moedervlek van de taal, noteerde de
Zwitserse schrijver en filosoof Friedrich Dürrenmatt.
Zo'n merkteken fs er of het is er niet. De moedervlek kan
via chirurgie worden verwijderd of met behulp van cos
metica worden toegevoegd, maar in beide gevallen is
sprake van een ingreep en wordt iets van eigenheid
kunstmatig weggenomen dan wel toegevoegd.
Officiële erkenning van het Zeeuws heeft slechts een
betrekkelijke, doch voldoende waarde om na te streven.
Mensen die het dialect gebruiken, doen dat omdat het
hun de mogelijkheid voor verfijning en vertrouwelijk
heid biedt waarvoor het Nederlands niet toereikend is.
Als ze verstandig zijn, laten ze zich daarbij leiden door
het. gevoel dat ze van hun ouders als een extraatje voor
het leven de moedervlek van de eigen taal hebben mee
gekregen. In hun zelfbewustzijn mogen ze best door de
overheid, die van ons allemaal is, worden geschraagd.
Dat hoeft niet door geforceerde maatregelen te nemen
als het opnemen van het Zeeuws in lesroosters. Het is
zinvoller initiatieven te steunen van mensen die hun
affiniteit met of liefde voor de mooiste taele van aolle-
maele op een vanzelfsprekende manier en in een veel
heidvan vorm uitdragen. Zonder van d'r neuze te mae
ke.
door Frans van den Houdt
De kernmogendheden Pakistan en
India hebben honderdduizenden
troepen samengetrokken aan hun
gemeenschappelijke grens. India is
de terreurdaden vanuit het buurland
zat en eist ingrijpen door de Pakis
taanse president Musharraf. De crisis
draait om de provincie Kashmir, die
al sinds Pakistan in 1947 onafhanke
lijk werd voor diverse oorlogen heeft
gezorgd.
Beide landen claimen het gebied, dat
nu is opgesplitst in een Pakistaans en
een Indiaas deel. India beschuldigt
Pakistan ervan de islamitische mili
tanten te steunen die willen dat
Kashmir onaf hankel ij k wordt of hele
maal bij Pakistan wordt gevoegd en
die aanslagen plegen in India. Islama
bad vindt op zijn beurt dat New Delhi
eens iets moet doen aan de onvrede in
Kashmir, in plaats van met een be
schuldigende vinger naar Pakistan te
wijzen.
We vroegen de ambassadeurs van Pa
kistan en India in Nederland om sa
men aan de tafel te gaan zitten en te
praten over deze kwestie. Maar geen
van beiden was hiertoe bereid. „Hoe
kunnen wij met elkaar praten terwijl
onze leiders dat weigeren en onze le
gers op scherp staan", luidde het ant
woord van zowel Mustafa Kamal Ka
zi, ambassadeur van Pakistan als zijn
Indiase collega Shyamala Cowsik.
Beiden reageren daarom apart op de
huidige crisis. Verwijten vliegen over
en weer, een dialoog lijkt ver weg.
Opstand
Kazi: „Het conflict is terug te voeren
op de nalatigheid van India om de in
woners van Kashmir bij referendum
hun toekomst te laten bepalen, zoals
in 1947 is afgesproken. In 1989 kwa
men de Kashmiri in opstand, maar in
plaats van te luisteren naar hun
klachten werd een grote troepen
macht naar de provincie gestuurd om
de opstand de kop in te drukken. Uit
eindelijk hield India dubieuze, gema
nipuleerde verkiezingen in het gebied.
Een belediging voor de Kashmiri! De
bevolking in het door India bezette
deel van Kashmir wordt al decennia
lang onderdrukt, vrouwen worden
verkracht door Indiase militairen.
Het conflict is eind vorig jaar weer op
gelaaid, omdat India blijft weigeren
iets te doen aan de heersende onvrede.
Als mensen worden onderdrukt, dan
komen ze in opstand, dat is een na
tuurwet."
Cowsik: „De spanning tussen Pakis
tan en India heeft niks met Kashmir te
maken. Dat is slechts een symptoom.
Het .echte probleem is dat Pakistan
Ambassadeur Kazi van Pakistan foto Rob Keeris/GPD Ambassadeur Cowsik van India foto Rob Keeris/GPD
niet de bevolking - een zeer negatieve
houding ten opzichte van India ont
wikkeld. Pakistan lijkt niet geïnteres
seerd in goede relaties met ons.
Onophoudelijk en systematisch wordt
geprobeerd India te laten bloeden en
te destabiliseren, door terroristische
organ isaties te steunen die onder meer
vanuit Kashmir opereren. India heeft
altijd erg veel geduld opgebracht,
maar de bloedige aanslag op het par
lementsgebouw in New Delhi op 13
december was de druppel. We zijn het
nu echt zat."
Kazi: „Ik noem dit 'cheap politics'.
Een onnozele manier van India om
met de problemen in Kashmir om te
gaan. In plaats van die kwestie echt
aan te pakken wordt Pakistan steeds
als zondebok aangewezen voor ge
weldsdaden in India. Pakistan heeft
zeker te kampen met extremisme en
terrorisme, maar India's historie staat
een gevoel van tfjggflj jf4qnt,i).ejf ,opt- ook bol van het geweld. India is een
beert. Het Und met veel rebellerende ele-
wa't h^j; wil. In planttf IV tyr cijg ipienten. Twee premiers zijn vermoord
te concentreren heeft door hun eigen mensenDe partij van
k..is -~>b ai .liBfid'sov;
premier Vajpayee bestaat uit militan
te hindoe-extremisten, de Bin Ladens
van India." „Natuurlijk zijn wij be
reid de aanslag op het Indische parle
ment te onderzoeken als India met be
wijsmateriaal op de proppen komt.
Maar India weigert te praten en stuurt
in plaats daarvan een half miljoen mi
litairen naar de grens. Een onverant
woordelijke daad voor een nucleair
land dat een leidende rol wil spelen in
de regionale en internationale poli
tiek. Ze maken op een slinkse manier
misbruik van de huidige coalitie tegen
terrorisme in de wereld. Maar India's
agressief gedrag verschilt in niets van
de activiteiten van terroristische
groeperingen. Pakistan is niet zomaar
een rifraf-landje. Wij zijn ook een be
langrijke nucleaire macht in de regio
die serieus genomen wil worden."
Taliban
Cowsik: „De opbouw van een forse
troepenmacht aan de grens was nodig
om te voorkomen dat naast de terro
risten uit Pakistan ook nog eens
verdreven Taliban-strijders uit Af
ghanistan via Kashmir India konden
binnenglippen. We hebben echt ge
noeg van de grensoverschrijdende
terreurdaden, zoals de aanslag op het
pai-lement in New Delhi. De mobiele
telefoons en laptops van de daders
hebben ons alle details verschaft over
hun achtergrond. De groep had ook
aanhangers in India, maar vijf van de
daders waren Pakistanen en lid van
Jaish-e-Mohamadi, een terroristische
groepering die in Pakistan is geves
tigd. Als je als land zo'n organisatie
onderdak verleent, en toestaat dat
geld wordt ingezameld en strijders
worden geronseld en getraind die ver
volgens ongehinderd het parlement in
India kunnen aanvallen, dan ben je
medeplichtig. Datzelfde geldt voor de
activiteiten van een andere terroristi
sche organisatie in Pakistan, Lash-
kar-e-Taiba.
Kazi: „President Musharraf heeft al in
augustus vorig jaar, dus vóór 11 sep
tember, i n een toespraak voor het volk
aangegeven terrorisme en extremisme
te zullen uitroeien. Hij heeft ook al
maatregelen genomen, ook tegen de
twee genoemde organisaties."
Cowsik: „De acties tot dusver waren
een aanfluiting, dat stelde niks voor.
Musharraf probeert ons steeds voor de
gek te houden. Voordat de inval in de
kantoren van genoemde terreurgroe
pen plaatsvond, zijn alle betrokkenen
gewaarschuwd, zodat ze op tijd en
met al hun geld konden verdwijnen.
De politie vond alleen stoelen en bu
reaus. We hebben Musharraf een lijst
gegeven van twintig terroristen die
uitgeleverd moeten worden. Een van
hen leeft als gast van de Pakistaanse
geheime dienst in Karachi. Het land
moet zijn handen aftrekken van de
militante separatisten in Kashmir.
Pas als aan al deze eisen tegemoet is
gekomen, zijn we tevreden en bereid
met Pakistan te praten."
Kazi: „Wij steunende Kashmiri-zaak
zowel moreel als politiek - niet mili
tair - en niemand kan ons dwingen dat
op te geven. Iedereen die dat vraagt is
een idioot. Nogmaals, India moet ein
delijk eens begrip tonen voor de wen
sen en aspiraties van de Kashmiri. Wij
kunnen de militanten in Pakistan nog
zo hard aanpakken, als de burgers niet
gelukkig zijn, blijven ze zich verzet
ten. India moet alle troepen uit het
grensgebied terugtrekken, een dia
loog aangaan met de bevolking. En
VN-waarnemers dienen in de grens
streek de zogenaamde grensover
schrijdende terreurdaden in de gaten
te houden."
Cowsik: „Wij zijn niet meer geïnteres
seerd in een referendum en zien geen
enkele rol weggelegd voor VN-waar-
nemers. Islamabad heeft de afgelopen
decennia het gebied volgestouwd met
Pakistanen, zodat een geheel nieuwe,
scheve situatie is ontstaan. Als ze echt
een volksstemming wilden, dan had
den ze begin jaren vijftig hun troepen
moeten terugtrekken, een voorwaar
de van de VN. Natuurlijk is niet iedere
burger tevreden met het centrale ge
zag, er zijn altijd wel klachten over de
wegen of electriciteitsvoorziening,
maar dat geldt voor elk land.
Escalatie
Afgaande op de betrokken stellingen,
lijken de spanningen tussen India en
Pakistanen voorlopig niet van de
baanVraag is nu of het conflict zal es
caleren en tot een heuse oorlog leidt.
Beide ambassadeurs achten de kans
klein. Kazi: „Maar als we worden
geprovoceerd door India, slaan we te
rug, we hebben het recht ons te verde
digen. Het gebruik van nucleaire wa
pens is dan niet uitgesloten." Cowsik:
„Natuurlijk komt er geen nucleaire
strijd, want die zou voor beide landen
even schadelijk zijn. Ook een conven
tionele oorlog willen we niet. Maar als
Pakistan onze eisen niet inwilligt zul
len we ons zeker beraden op nieuwe
stappen." GPD
Thermosfles
Een horlogehandelaar uit Am
sterdam is gisteren neergesla
gen in de Johannes Verhulst-
straat en beroofd van zijn
bruine leren koffertje.
Verrassing voor de dieven: het
bevatte alleen een thermos
fles.
Sigaretten
De Zwitserse chemicus Ernest
Heimo zegt de zelfontbran-
dende sigaret te hebben uitge
vonden.
Doordat het- ene uiteinde met
een speciale stof is bewerkt, is
het wrijven van deze kant te
gen het pakje genoeg om de si-
gai-et aan te steken. De uitvin
der verwacht een revolutie in
de tabaksproductie.
Grachten
De Amsterdamse inspecteur
van de Rijksverkeersinspectie
ziet wel wat in drooglegging,
van diverse grachten om het
verkeersprobleem in de hoofd
stad op te lossen. Wateren die:
toch niet meer gebruikt vvor-.
den, kunnen in zijn opinie best:
omgebouwd worden tot uit
valswegen.
Trouwlustig
Een Amsterdamse koopman
hoorde gisteren twee jaar cel
tegen zich eisen vanwege hu
welijksadvertenties die hij
had geplaatst. Menige trouw
lustige dame ging hierop in.:
waarna hij de vrouwen in to
taal 26.000 gulden afhandig
wist te maken.
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oosisouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax (0118)470102
E-mail: redactie@pzc nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118) 470102
E-mail redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
T erneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax (0115)645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114) 372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst.
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeven) Provinciale Zeeuwse Couranl BV is een onderdeel van het Wegener-concern, De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)administralie en om u te (laten) inlormeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze inlormalie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij. PZC. aldeling
lezersservice. Postbus 18.4380 AA Vlissingen
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag, op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobelaling geldt een
toeslag van /,--)
per maand 19,25
per kwartaal: 52,- -
per jaar: 198,- -
Voor toezending per post geldt
een toeslag. E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: /,--
zaterdag 1,50
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABNAMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd bij
de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
