Scheikundigen poetsen imago op PZC PZC Paul Huf zocht de realiteit, maar dan een beetje mooier Buurtmformatie via de website van de makelaar Cellentekort Groene koers moet chemie weer aantrekkelijk maken 1924-2002 11 januari 1952 vrijdag 11 januari 2002 Hergebruik van grondstoffen en gebruik van niet-giftige, af breekbare materialen in plaats van milieu-onvriendelijk plas tic. Dat zijn de sleutelwoorden waarmee scheikundigen hun vak weer populair willen ma ken. Met een groene koers moet de scheikunde vanzelf weer een beter imago bij het grote publiek krijgen. En dan zal de stagne rende stroom studenten ook wel weer toenemen, zo wordt ge hoopt. door Frits Poelman Het is prof. dr. ir. Leon Jans sen een doorn in het oog. Steeds minder studenten kiezen voor de scheikunde als vak. „We zijn niet sexy genoeg meer", constateert hij. Janssen is hoog leraar aan de enige ingenieurs opleiding op een niet-techni- sche universiteit in Nederland, de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). In een poging het tij te keren koos de Groningse opleiding er voor om, samen met de andere scheikundeopleidingen, de na druk te leggen op 'groene che micaliën' en het schoner maken van chemische processen. Een van de ontwikkelingen waar mee de groep van Janssen zich bezighoudt, is de vervanging van op olie gebaseerde plastics door aardappelzetmeel. Met na me voor de papier- en verpak kingsindustrie is dat waar schijnlijk een goed alternatief. In Indonesië gaan ze met appa ratuur uit Groningen proberen of tropisch zetmeel uit bijvoor beeld knolgewassen als bataten (zoete aardappelen) en cassaves even goed is te gebruiken. Functie Zetmeel en eiwit hebben een moleculaire structuur die lijkt op die van de kunststoffen (po lymeren) die ons dagelijks be staan beheersen. In alles wat we om ons heen zien en dragen zit ten chemicaliën, bijvoorbeeld om kleren en meubels sterker te maken. „Om daarvoor zetmeel te kunnen gebruiken, moeten we dat aanpassen aan de functie die we het willen geven. Dat is niet nieuw, want Avebe doet dat al heel lang voor gebruik in voe doorBob van Huët Vergeleken met wat sommige Amerikaanse makelaars via het internet aan informatie op straat gooien, worden virtuele woningzoekers in Nederland nog met terughoudendheid be diend. De grootste en bekendste sites www.funda.nl (van de makelaarsorganisatie NVM en uitgever Wegener) en www. woonkrant.nl (het Nationaal Wooninstituut en uitgever De Telegraaf) geven naast alle bouwkundige informatie over een pand socio-demografische en 'lifestyle-indrukken' van de buurt, waarin de bewuste wo ning staat. Hoe is de bevolkingsopbouw in de wijk? Wat zijn de belangrijk ste inkomenscategorieën en be stedingspatronen? Welke kran ten worden er gelezen? En - dat wil je natuurlijk echt weten - welke automerken zijn er popu lair? De informatie komt uit consumentenonderzoeken van direct-marketingbureaus of wordt rechtstreeks vergaard door iemand op te bellen in een bepaald postcodegebied. Amerikaanse onderzoekers spitten veel dieper in een post code en makelaars daar zijn minder schuchter met cle ex ploitatie van gegevens. Hoe goed zijn de ziekenhuizen, wel ke test- en examenresultaten scoren de scholen in de buurt en hoe staat het met de criminali teit rond het huis? Sommige si tes in de VS geven de etnische opbouw van de wijk. Voor Jeroen Wilhelm van de Ne derlandse huizensite funda.nl kan de informatie niet uitge breid genoeg zijn. „Maarikweet niet of het relevant is te weten hoeveel allochtonen er in een straat wonen. Je zou kunnen zeggen dat dergelijke informa tie discriminerend is." De huiver van makelaars waar het gaat om de verstrekking van gegevens over de etnische sa menstelling van een buurt - meer allochtonen betekent la- ger&l&izènprijzen - heeft onge- tw^feM- me^r van doen met c_ommèrc,i.ele motieven dan met p|^ek^|i^ec^cl'enkenWant dingsmiddelen (het zogeheten modificeren, red.). Wij willen veel meer nieuwe toepassingen ontwikkelen. Die zijn er genoeg. In schrijfpapier bijvoorbeeld, om er voor te zorgen dat de inkt er niet uittrekt en uw pen lekker blijft rollen", aldus Janssen. De ontwikkeling past bij twee an dere grote veranderingen in de scheikunde. „We hebben jaren lang processen ontwikkeld voor de chemische industrie. Inmid dels zijn we overgestapt op het ontwikkelen van producten. Al le olieraffinaderijen zijn zo langzamerhand wel bedacht." Scheikundigen zijn zich volgens Janssen meer dan ooit bewust van het feit dat hun producten bruikbaar moeten zijn. „We hebben jarenlang de prachtig ste dingen onderzocht, zonder na te denken over de maat schappelijke en economische context. Nu vinden we dat be langrijk. Dat is ook zeker het ge val bij de milieuvriendelijke ontwikkelingen, want ik denk dat de consument niet meer dan vijftien procent extra wil beta len voor eenzelfde, maar 'groen' product." Afbreekbaar Op de kamer van Janssen liggen een paar haakjes die van zet meel zijn gemaakt. Dezelfde haakjes, maar dan van polye thyleen, liggen ernaast. Ze ko men uit dezelfde mal, alleen zijn de haakjes van zetmeel ver kleurd en stuk. „Zetmeel is na melijk afbreekbaar", zegt Jans sen. „Daarom lijken ze nu niet meer zo mooi, maar dat is juist precies het grote voordeel van zetmeel. Het is een fantastisch alternatief voor de verpak kingsindustrie." „De enorme afvalberg van plas tic die we nu op de wereld ach terlaten, ruim anderhalf mil joen ton per jaar, kunnen we decimeren door zetmeel te ge bruiken. Dat breekt automa tisch af als het nat wordt. Dan heb je het dus over een herwin- bare en afbreekbare grondstof die niet giftig is. Dat is een ge sloten cyclus." Als voorbeeld van verpakkingsmateriaal is ook al een soort piepschuim van zetmeel gemaakt. Janssen: „Kunje je voorstellen: dozen vol piepschuim van polystyreen die informatie ligt al op straat. Via de websites van Nederland se gemeenten is met enkele klik ken van de muis precies te zien hoe de etnische samenstelling is van een bepaalde wijk. De makers van funda zullen overigens wel gegevens uit ge- meentegidsen gaan verspreiden over de gemeentelijke voorzie ningen in en nabij de wijk waar de woning staat die de belang stelling heeft gewekt van de le zer van de website. In de internet-sector woedt al enige tijd de discussie over de grenzen van informatieverster king. „We kunnen op een kaart je aangeven waar de scholen zich bevinden, maar moet je daar dan ook een gating aan hangen? Is dit een goede school of een slechte school? Daar zijn we nog niet rijp voor in Neder land. Funda zal daarin geen voortrekker zijn", zegt Wilhelm. Het verwerken van dit soort in formatie in de nabije toekomst sluit hij echter niet uit. „Maar dan alleen als het algemeen ge accepteerd is dit soort gegevens te verstrekken, en als ze echt iets toevoegen." De Registratiekamer, die onder meer toeziet op privacybescher ming, heeft de informatie op funda bekeken. Geen probleem zolang het gaat om gegevens op postcodeniveau en geen per soonsgegevens de ronde doen. De toevoeging van gegevens over de etnische samenstelling van een postcode zou in principe kunnen. Alert De Régistratiekamer zegt alert te zijn, maar houdt grote 'aarze lingen' over bronnen die al te ge makkelijk toegankelijk wor den. De kans op misbruik stijgt daarmee. Eerder was er een ver gelijkbare discussie met het Ka daster, dat ook het internet op wilde. „Onze afweging was dat veel van die kadastergegevens gewoon persoonsgegevens zijn, die kun je niet zomaar voor ie dereen op het net zetten", aldus de woordvoerder. Toch zijn de kadastergegevens openbaar voor wie erheen fietst en de ad ministratieve kosten van de stukken betaalt. GPD weg en zetmeel ervoor in de plaats?" De sterkte van plastic wordt met zetmeel vrijwel ge ëvenaard. „We krijgen het ma teriaal ook even transparant en ik denk dat de kosten voor de in dustrie erg meevallen. We zijn nog wel druk bezig om een be handeling te ontwikkelen waar door we vooraf precies weten hoe lang het materiaal goed blijft." Voor een Zwitsers verpakkings bedrijf heeft Janssen onlangs honderd kilogram basismateri aal van zetmeel gemaakt. Zij Of het nu mode was, een col lectie vlinders of Freddy Hei- neken op een fauteuil van bier dozen. Als het onderwerp hem aansprak, dan maakte Paul Huf er een foto van. Gisteren overleed de eeuwige positivist, 77 jaar oud, in zijn geboorte plaats Amsterdam aan de keelkanker die hij eerder nog dacht te hebben overwonnen. „Ik word portrettist genoemd, glamourfotograaf of studio man. Men probeert je voortdu rend te labelen, maar ik ben niet te vangen", zei hij in 'Huf- jaar' 1999, toen hij zijn 75ste verjaardag vierde. door Marjolijn de Cocq Paul Huf typeerde zichzelf als 'een vrouwenman, een mannetjesdier'. „Maar ik ben geen platterik, niet zo'n per soon die hem de hele dag maar eens ergens in wil steken." On berispelijk gekleed was hij op het dandy-achtige af, met gro te ogen onder borstelige wenk brauwen, altijd een beetje verkikkerd op zijn modellen, altijd op zoek naar raffine ment. De realiteit, maar dan een beetje mooier. Fotogra feerde hij een roos, dan legde hij er nog gauw een dauw-' druppeltje op. „Een echte Huf is van voor naar achteren scherp." Tegen de 350.000 foto's moet Paul Huf in zijn meer dan vijf tigjarige loopbaan hebben gemaakt. Als twaalfjarig jon getje schoot hij zijn eerste por tretten met een Agfa Billy Re cord die hij met zegeltjes van Sunlightzeep bij elkaar had gespaard. In het begin van de oorlog trad hijom niet te werk gesteld te worden, in dienst bij fotograaf Jan Vorstelman. In ruil voor fotomateriaall kreeg hij les van Stefan Nijhoff, zoon van de dichter en leerling van Man Ray. Na de oorlog legde hij de collega's van zijn vader - acteur bij het Amsterdamse gezelschap Comedia - in serie vast: Guus Hermus, Ellen Vo gel, Mary Dresselhuys. Plet was zijn eerste professionele opdracht. Voor gepubliceerde foto's, had hij net ontdekt, kon je geld krijgen. Regisseur Toneelportretten, toneelfoto's - dat was voor hem toen foto grafie. Nooit had hij er bij stil gaan met hulp van een Neder landse machinefabrikant pro beren daar een nieuw soort folie van te maken. In zo'n fabriek wordt het basismateriaal als het ware opgeblazen en daarna ge knipt. Dat vergt heel homogeen materiaal. Subsidie „We zijn benieuwd hoe de proef afloopt. We konden dit onder zoek doen dankzij een subsidie van de Europese gemeenschap, die op zijn beurt geld kreeg van Zwitserland. Allerlei universi gestaan dat doelpunten van voetbalwedstrijden ook foto grafie konden zijn, dat was pers, dat was nieuws, dat was wat anders. En niks voor hem want dan moest je afwachten wat er gebeurde, hij was liever zelf de regisseur. Met de we deropbouw van Nederland be gon ook de wederopbouw van de fotografie, Huf als jongste van de crème de la crème. In 1948 vroeg de KLM hem een kleurenkalender te maken. Vonden zijn collega's reclame net zo vies als je hoereren, het gaf hem de gelegenheid met nieuwe technieken en kleur te experimenteren. In 1954 'brak helemaal de kleurenhel los' toen van Phi lips een grote opdracht volgde om voor platenhoezen te foto graferen. Muziekliefhebbers konden niet meer om het Brit se model Ann Pickford heen, de 52 hoezen die Huf met haar maakte zijn verzamel- en ten toonstellingsobject geworden. En de reclamewereld wist Huf te vinden. Dertig jaar lang stelde Huf scherp op am bachtslieden voor de beroem de 'Vakmanschap is Meester schap' reclames voor bier brouwerij Grolsch. Ook daar voor manipuleerde hij de rea liteit door de bierglazen te be- teiten en bedrijven in dat land doen mee aan deze ontwikkelin gen." Een van de machines waannee het onderzoek naar zetmeel- plastic wordt gedaan, is een zo geheten extruder. Een van de oudere exemplaren is opge knapt en naar de Universiteit van Manado op Sulawesi ver scheept. Op de chemisch-tech- nologische afdeling van deze landbouwkundige universiteit zal RUG-me de werker Marcel de Vries het apparaat deze maand in elkaar zetten en de werken waardoor het water er decoratiever van afliep. „Bij andere bierreclames lijkt het of het glas onder de douche heeft gestaan. Het mist die fi nesse hè?" In zijn studio in de Hazen- straat hartje Jordaan was Paul Huf in 1999 nadrukkelijk 'ali ve and shooting'. Nog wel in de weer met vloeibaar voedsel en poedertjes, was hij na bestra ling genezen verklaard van de eerder dat jaar geconstateerde keelkanker. Maar hij bleef de laatste jaren sukkelen met zijn gezondheid, al was hij tot een paar weken geleden vanaf Bo naire nog actief betrokken bij de organisatie van een ten toonstelling van zijn portret en modefoto's in het Fotogra fie Museum Amsterdam. Plij was een van de grondleggers van het museum, zijn inzet om fotografie als kunstvorm er kend te krijgen niet aflatend. Hij was jarenlang lid van het bestuur van World Press Photo monstreren. „We gaan samen- met de Indonesiërs onderzoeken of tropisch zetmeel geschikt is voor dezelfde toepassingén", al dus Janssen. „Dat zou geweldig zijn, want de afvalberg die daar langs de wegen ligt, is enorm. Daar kunnen ze dan straks wat aan doen." Met behulp van het internet en gastcolleges helpen onderzoe kers uit Groningen cle Indone- siëi-s op weg. Sommigen van de Groningers maken mogelijk promotie op het onderzoek. GPD en een van de initiatiefnemers van de stichting Dutch Photo graphy, Het Rijksmuseum eer de hem in 2000 met de oprich ting van een Paul Huf Fonds voor de aankoop van fotogra fie, de KLM stelde de Paul Huf Award in. ,Ik ben er voorstander van dat je iets op zijn mooist moet la ten zien", zeis Huf. „De wereld is mooi en het is mijn last dat ik daar het meest voor voel." Voor Playboy fotografeerde hij Adèle Bloemendaal, Pen ney de Jager en Viola Plolt - leuk om te doen, maar hij had liever een j ongere meid waar j e minder aan hoefde te verhul len. Als eerste fotograaf vroeg hij een honorarium voor een koninklijk portret toen hij in 1952 Juliana vastlegde, maar tegen het eind van zijn carrière was voor hem het bijzondere van de inmiddels veel gefoto grafeerde Oranjes wel af. In veel opzichten, concludeerde Huf onomwonden, was hij baanbrekend geweest voor de Nederlandse fotografie. Een Rembrandt van zijn tijd, dat was wat al te blasé. Maar toch: „Het is een beetje tongue-in- cheek natuurlijk, maar je bent pas iemand als je door Paul Huf gefotografeerd bent," GPD Spoorkaartje De tarieven voor treinkaartjes gaan de komende tijd flink stijgen. Als gevolg van de ge stegen brandstofprijzen stijgt een biljet voor afstanden bo ven de 22 kilometer met maxi maal vijftien procent. Trommelen In Hoogeveen is onlangs een traditie in ere hersteld: kerk gangers kunnen nu in plaats van aan klokkengelui, horen aan getrommel dat een viering staat te beginnen. Reden voor deze traditie is dat de kapel van Hoogeveen vroeger geen klok bezat, dus moest het volk met de militaire trom alert ge maakt worden op de viering. Miniatuurstad Ergens in de duinen tussen Den Haag en Scheveningen opent vermoedelijk in juni van dit jaar een miniatuurstad zijn - deuren. Veel Nederlandse ele- menten worden in deze minip- laats verenigd. In de stad, die: 'Madurodam' gaat heten, wor- den 120.000 bezoekers per jaar verwacht. Flinke reis Een 70-jarige dame uit Den Haag is weer thuis na een lan ge reis door Nieuw-Guinea. Per kano, liftend en met ge brekkige vliegtuigen verkendei ze het eiland. Als 2 7-jarige had t ze ook al eens door Azië ge trokken. Over je nieuwe huis kunje via het internet veelte weten komen. Ook steeds meer over je nieuwe buren. Hoe ver mogen makelaars gaan in het verstrekken van informatie op hun virtuele pagina's„Ik weet niet of het relevant is te weten hoeveel allochtonen er in de straat wonen." \iL Politici zijn doorgaans kort van memorie, omda een confrontatie met uitspraken of handelingei uit het verleden al te vaak in hun nadeel uitpakt Dat geldt zeker voor minister Korthals van Justitie, dij dezer dagen doet alsof het cellentekort hem als een don derslag bij heldere hemel heeft overvallen. Het cellentekort deed zich voor het eerst nadrukkelijl gelden in het begin van de jaren negentig. De capacitei in het gevangeniswezen bleek volstrekt onvoldoend om het hoofd te kunnen bieden aan de toename van he aantal gedetineerden, met name veroorzaakt door df drugsgerelateerde criminaliteit. Heftige discussie; volgden, bijvoorbeeld over de vraag of twee-in-één-ce' een acceptabele oplossing was. Uiteindelijk is gekozen voor het bijbouwen van gevan genissen. Duizenden cellen kwamen erbij. Het is altijc de vraag gebleven of er genoeg zijn bijgebouwd, wan) de cijfers werden positief beïnvloed door de alternatie ven die er kwamen. De taakstraf en het elektroniscl huisarrest hebben sindsdien per j aar tienduizenden ge; straften buiten de gevangenismuren gehouden. Hoe hel ook zij, eind jaren negentig was het probleem ah sneeuw voor de zon verdwenen. In 1999 werd zelfs vooi het eerst gesproken over een cellenoverschot. Het bleek slechts een momentopname. Want een jaai later, in mei 2000, moest minister Korthals in de Kamei komen uitleggen waarom opeens door gebrek aan cel ruimte meer dan tweehonderd gevangenen een paai dagen eerder naar huis moesten worden gestuurd. In het vervolg van deze kabinetsperiode zou dat niet meei gebeuren, beloofde Korthals. Hooguit in noodsituaties zouden gedetineerden voortijdig mogen opbreken. Inmiddels weten we hoeveel die toezegging waard waS, De afgelopen maanden hebben de Nederlandse huizen van bewaring ongeveer honderd gedetineerden eerder vrijgelaten om plaats te maken voor verdachten die in een politiecel in voorarrest zitten. Daarnaast blijkt de douane op Schiphol al enige tijd de handen niet meer vuil te maken aan drugssmokkelaars, Aanhouding heeft vanwege het cellentekort toch geen zin, is de redenering. Dus worden de drugs in beslag genomen en gaan de smokkelaars vrijuit. Sommigen krijgen voor de vorm een proces-verbaal of een dag vaarding, maar anderen blijken slechts een briefje te ontvangen waaruit blijkt dat hun smokkelwaar in be slag is genomen. Gisteren bleek dat staatssecretaris Bos van Financiën (als baas van de douane) al eind november bij Korthals aan de bel trok over deze absurde gang van zaken. Dat betekent dat de verbazing en ergernis die Korthals vo rige week etaleerde, danig aan spontaniteit heeft inge boet. Korthals legt volgende week verantwoording af aan de Kamer. Die doet er goed aan hem nu eens uitput; tend te confronteren met de toezegging die hij de Kama- deed in mei 2000. Het oog van de meester, fotograaf Paul Huf. foto Harmen de Jong/GPD Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden, zaterdags tot 13 30 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20,00 tot 22.00 uur: Tel, (0118) 484000. Fax (0118) 470100. Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van /,--) per maand: 19,25 per kwartaal: 52,-- perjaar: 198,-- Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail- abo@pzc nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,~ zaterdag:€ 1,50 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd bij de advertentieorderafdeling. Tel 0118-484321 Hoofdredactie: A. L Oosthoek D Bosscher (adjunct) A L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax-(0118) 470102 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax, (0118) 470102 E-mail: redwalch@pzc nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl T erneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel, (0115) 645769 Fax (0115)645741 E-mail: redlem@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114) 372776 Fax (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc,nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax. (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst: 8 30-17 00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur Auteursrechten voorbehouden Uilgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van hel Wegener-concern. De door u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dal wordt gebruikt voor onze (abonnementen)admlnlstratle en om u Ie (laten) Informeren over voor u relevante dlenslen en pro- duoten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecleerde derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, afdeling lezersservice, Postbus 18.4380 AA Vlissingen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 2