Ook piloot wil veilig landen
Terug naar de Zeeuwse wortels
PZC
l||>'
Publiek dolenthousiast bij
promconcert in Zierikzee
Verkrachter van
krantenjongen hoort
20 maanden eisen
14
Veren varen
wellicht nog
even door na
opening tunnel
mam b—a
Vlieggevaar
lezers schrijven
Rust en ruimte
kunst cultuur
Karlijn Haars toont haar werk in gemeentehuis Heinkenszand
vrijdag 11 januari 2002
MIDDELBURG - De kans be
staat dat de veerboten van de
PSD nog even moeten blijven
varen als de Westerscheldetun-
nel al open is. De tunnel is mis
schien al eerder klaar dan de
boten voor het fiets-voetveer
Vlissingen-Breskcns.
Gedeputeerde J. Hennekeij van
verkeer denkt in de loop van ja
nuari te weten of er inderdaad
een hiaat zit tussen de opleve
ring van de tunnel en die van het
fiets-voetveer. Hij zegt dat in re
actie op schriftelijke vragen van
de Partij voor Zeeland.
De PvZ wil weten hoe de provin
cie er in dat geval voor gaat zor
gen dat fietsers en voetgangers
toch worden overgezet. „Ze
worden hoe dan ook overgezet",
belooft Hennekeij. „Over de
manier waarop dat dan gaat en
over de kosten, gaan we ons bui
gen."
Kosten
Het kan zijn 7dat een beroep
wordt gedaan op de boten en het
personeel van de Provinciale
Stoombootdiensten, bevestigt
Hennekeij. In dat geval komen
de kosten voor rekening van de
provincie. Maar daar staan dan
ook opbrengsten tegenover, al
dus de gedeputeerde. Een ande
re mogelijkheid is dat de toe
komstige exploitant van het
fiets-voetveer andere schepen
van zichzelf inzet op de lijn Vlis-
singen-Breskens. Die kan dat
dan gewoon in zijn bedrijfsvoe
ring verwerken.
„Maar we lopen nu wel heel ver
op de zaken vooruit", waar
schuwt Hennekeij. „Want er is
nog geen opleveringsdatum
voor de Westerscheldetunnel.
Bovendien zijn we nu bezig met
de technische beoordeling van
de ontwerpen van twee rederij
en voor het fiets-voetveer.
Daarna gaan we naar de kosten
kijken. Vervolgens wordt een
exploitant gezocht."
De kans op een hiaat tussen
de tunnel en het fiets-voetveer
bestaat altijd, beaamt Hennek
eij. Maar als de opdracht voor
de bouw van de boten begin fe
bruari wordt verstrekt, kunnen
die achttien maanden later
klaar zijn. Als de tunnel in no
vember 2003 klaar is, is er hele
maal geen probleem, rekent hij
voor.
door Maurits Sep
Dirk van Os van Osair op Vliegveld
Midden-Zeeland raakt het echt
beu. „Wanneer wordt Vliegveld Mid
den-Zeeland nu eens met rust gelaten?
Het is zo moeilijk om steeds tegen men
sen te moeten praten die alleen maar
kraaien dat het hier gevaarlijk is, ter
wijl ze geen kennis van zaken hebben.
Wat moeten we nog doen om mensen
gunstig te stemmen?"
Nu ligt er weer een rapport over de vei
ligheid van het vliegveld. „Iedereen
doet alsof het hier kleinrSchiphol is.
Het is gewoon een stukje gras waarvan
daan gevlogen wordt." Ging het onder
zoek maar over Schiphol, schampert
Van Os. „Daar is veel meer mis dan
hier."
Het rapport van O. Lamers van de TU
Delft stelt niet dat er veel mis is op het
vliegveld, maar wel dat de veiligheid
van de omwonenden niet voldoende
wordt beschermd door de rijksover
heid. De werkgroep SUZAN (Stop
Uitbreiding Zeeland Airport Nu) over
handigde het rapport gisteren aan ge
deputeerde T. Poppelaars. Voorzitter
H. Meijer - die tevens zitting had in de
afstudeercommissie van Lamers en het
onderwerp voor de studie had aange
dragen - verzoekt de provincie daarbij
het voortouw te nemen voor verdere
studies en besprekingen. En waar
schuwt: „De tijd van een ontwijkende
overheid is voorbij."
Gat
Poppelaars pareert met de vaststelling
dat juist dankzij de inspanningen van
de provincie het aantal starts en lan
dingen op Midden-Zeeland aan een
maximum van 45.000 is gebonden.
„Bovendien hebben wij in 2000 al ge
constateerd dat het Rijk een steek laat
vallen in het veiligheidsbeleid. Daarom
hebben we dat gat zelf gedicht door het
vliegveld aan dezelfde eisen te onder
werpen als de andere bedrijven in Zee
land."
Gezeten aan de hoek van de tafel luis
tert voorzitter H. Wind van de Raad van
Commissarissen van het vliegveld mee,
de oren gespitst. Om de verwijzing van
Meijer naar twee ongevallen op Mid
den-Zeeland in een paar maanden tijd,
vorig jaar, moet hij een beetje lachen.
Wind: „Dat klinkt allemaal heel dra
matisch, maar in één geval ging het om
een noodlanding. Dat vliegtuig is niet
neergestort. Het maakte, met een zeer
ervaren piloot, een gecontroleerde
buiklanding omdat het landingsgestel
niet uitging. Er kon helemaal niks ver
keerd gaan. Wij hebben wat lacherig
li
'd
—"ES. K. 'J,
s»1
Mensen van Midden-Zeeland zien weinig heil in een veiligheidscontour rond het vliegveld.
'W- iW&B'1
foto Ruben Oreel
gedaan over alle ophef die daarover
ontstond. We hebben geen seconde na
gedacht over schade aan de omgeving
of omwonenden. Er was geen of maar
een heel klein risico.
Dat laat onverlet dat veiligheid een ge
meenschappelijk probleem is, haast de
president-commissaris zich te zeggen.
„Wij zijn dus geen tegenstanders van
SUZAN, we willen uiteraard praten
over de veiligheid voor de omgeving en
wat wij daaraan kunnen doen."
Een veiligheidscontour, streeft SU
ZAN na. Ofwel, een zone rond het vlieg
veld waarbinnen niet gebouwd mag
worden om de veiligheid van mensen op
de grond te beschermen. Maar daar
heeft Wind geen hooggespannen ver
wachtingen van. „Buiten die contour
kan immers ook een vliegtuig naar be
neden vallen."
Trainen
Precies, beaamt Van Os. „Honderd pro
cent veiligheid bereik je alleen als je alle
vliegtuigen in Nederland aan de grond
houdt. Maar dat is geen optie. Trou
wens, wanneer is voor het laatst een
vliegtuig naar beneden gekomen an
ders dan door een fout van de piloot?
Veiligheid is vooral een kwestie van
trainen, trainen, trainen."
En daar gaan de tegenstanders van het
vliegveld de fout in, vindt Van Os. Met
hun streven naar minder vliegbewegin
gen beperken ze de piloten in de mo
gelijkheid hun vliegervaring op peil te
houden. „De bedrevenheid kan minder
worden. Je moet een aantal vliegbewe
gingen maken om je brevet te behou
den."
En heeft een piloot drie maanden niet
gevlogen, dan moet hij eerst met een
controleur de lucht in om te bewijzen
dat hij in geval van nood handelingen
nog blindelings kan uitvoeren, zegt
Wind, die zelf over een vliegbrevet be
schikt. Want anders dan bij fietsen, dat
je nooit schijnt te verleren, kan bij vlie
gen de souplesse wel verloren gaan,
beaamt hij. „Strengere eisen aan de
kwaliteit van de vliegtuigen, aan de op
leiding van de piloot en aan de weers-
condities waarin gevlogen mag wor
den, vind ik dan ook belangrijker dan
veiligheidscontouren."
Wind roemt de sociale controle onder
vliegeniers. Zelfs iemand die een alco
holarm biertje heeft gedronken en ach
ter de stuurknuppel wil stappen, wordt
al op zijn schouder getikt. En de nood
zaak om ook bij twijfelachtige weers
omstandigheden het luchtruim te kie
zen, zoals bij commerciële vluchten kan
spelen, voelen sportvliegers niet. „Die
nemen echt geen onnodige risico's."
Van Os haalt nogmaals zijn neus op
voor 'strengere richtlijnen'. „Wat nou
richtlijnen, iedereen wil veilig naar be
neden, ook de piloot."
door Aector Doorns
MIDDELBURG - Tegen een 44-
jarige man uit Vlissingen is gis
teren bij de rechtbank in Mid
delburg wegens verkrachting
van een jongen dertig maanden
gevangenisstraf, waarvan tien
maanden voorwaardelijk ge-
eist. Het slachtoffer was dertien
jaar toen hij begin 2000 als
krantenjongen door de ver
dachte binnen werd gevraagd.
Na het eerste contact werden er
tegen betaling en cadeautjes
seksuele spelletjes gedaan.
Officier van justitie R. Jeuken
vond de ontucht en verkrach
ting, meermalen gepleegd over
een lange periode, bewezen.
De Vlissinger ontkende dwang
te hebben toegepast. Wel gaf hij
toe dat er sprake was geweest
van een seksuele relatie. De jon
gen had verklaard dat hij de
man moest bevredigen. Het
slachtoffer ging regelmatig bij
verdachte langs. „Het was dé
jongen alleen om het geld te
doen. Het heeft uiteindelijk een
jaar en negen maanden ge
duurd", zei de officier. Toen de
jongen in het ziekenhuis werd,
opgenomen kwam de kinderarts
er achter dat hij misbruikt wercl,
Zijn pleegmoeder informeerde!
Stichting Jeugdzorg Noord-
Brabant, die aangifte deed.
Raadsman F. te Braake meende
dat zijn cliënt geen geweld had
gebruikt. „Er heeft geen ver
krachting plaats gevonden. Hij
bekent de ontucht, maar de jon
gen zocht hem ook telkens op." i
Te Braake vroeg om een straf,
gelijk aan het voorarrest en een
werkstraf. De Vlissinger beloof
de geen relatie met kinderen
meer aan te gaan en zei in thera
pie te willen.
Uitspraak op 23 januari.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
In de PZC van 9 januari pleit
voorzitter Van Nunen van de
Brabants-Zeeuwse werkge
versvereniging voor meer indu
strie en minder natuurgebieden
in Zeeland. Hij denkt dat het
wegtrekken van jongeren naai
de randstad daarmee gestopt
kan worden, omdat hier in Zee
land niets te beleven zou zijn: de
economische standaard is te
laag. Misschien zouden de jon
geren meer in Zeeland vinden,
als ze meer liefde voor de natuur
geleerd zou worden. Zoals de
ouderen zongen, piepen de jon
gen. Nu is er een spiraal naar be
neden: hoe moet een kind nu in
teresse voor een boomkikker
ontwikkelen, als deze al niet
meer bestaat? Hoe kan iemand
nu leren genieten van de natuur
als er geen 'echt' natuurgebied
meer is? Ik denk dat het weg-
trekken van de jongeren naar de
randstad niets met werkgele
genheid te maken heeft: de
kranten staan vol met vacatu
res. Het hoort bij het jong zijn
om andere leefstijlen en cultu
ren te ontdekken. Zeeuwse jon
geren trekken naar Amsterdam;
Amsterdamse jongeren trekken 1
naar New York. Net zo goed als
het hoort bij oudere mensen, die
doodmoe zijn van de stress en de
drukte in de steden, om de rust
in natuur te gaan zoeken. Dié
het wel belangrijk vinden dat in
hun woongebied prachtige
bloemdijken zijn en wier dag
goed is als ze een boomkikker
kunnen ontdekken. Het zoü
toch rampzalig zijn als zulke ge
bieden dan niet meer zouden be
staan in Nederland?
Ellen Meijns-Booii
Oostkapelseweg
Grijpskerke
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Bravo-geroep en
een tussentijds staand applaus
zijn opmerkelijk enthousiaste
reacties voor een nuchter
Zeeuws concertpubliek. In de
Nieuwe Kerk in Zierikzee ge
beurde het gisteravond tijdens
de eerste van drie proinconcer-
ten van het Zeeuws Orkest on
der leiding van dirigent Joan
Berkhemer.
Sommige criticasters binnen
het muziek wereldje sneren een
beetje over de veelheid aan
Weense zoetsappigheid en Itali
aanse romantiek, waarmee het
Zeeuws Orkest het publiek aan
het begin van 2002 onthaalt.
Het doel met deze programme
ring een breder publiek te inte
resseren, blijkt wel binnen be
reik. Al moet gezegd dat de
première in Zierikzee geen dui
delijk beeld schept. Het ge
meentebestuur deed alle vier
honderd kaartjes cadeau als
geste voor het zojuist afgeronde
Jaar van de Vrijwilligers. Overi
gens toonden 950 vrijwilligers
er belangstelling voor en moes
ten dus ook velen worden te
leurgesteld.
„U weet niet half hoe leuk wij
het zelf vinden om in deze
vreemde, materialistische tijd
dit soort romantische liederen
te spelen", vertrouwde Berkhe
mer het publiek toe. Hij ontpop
te zich niet alleen als bezield
dirigent, maar ook als enthousi
aste spreekstalmeester. Gast
vrijer onthaal dan de ouverture
uit de Fledermaus van Strauss
met een bruisende wals en een
pittige polka was nauwelijks
denkbaar.
Absolute romantiek vulde daai--
na de Nieuwe Kerk met het
overbekende Italiaanse O sole
mio, met «als solist de jonge ta
lentvolle tenor Charles Hens.
Nog vers in het gehoor van de
zojuist weer grijs gedraaide
kerstplaten lag het Sleigh Ride
van Leroy Anderson.
Ludiek
Direct daarop bouwde het or
kest een klein feestje met de lu
dieke uitvoering van Type Wri
ter van dezelfde componist. Het
enthousiasme onder de honder
den toeschouwers zwol voel
baar op. Sopraan Marta Blom
wist vooral te overtuigen in haar
duet Parigi uit La Traviata van
Verdi, samen met Charles Hens.
Niet alleen hun zangkwaliteiten
maar ook hun performance
maakte indruk.
Hoogtepunt van het promcon
cert werd het celloconcert van
Friedrich Gulda met een spetter
rende solo van Floris Mijnders:
Het publiek werd op speelse
wijze langs tal van muziekstij
len gevoerd. Gulda's compositie
bood een vette knipoog naar de
Oostenrijkse blaaskapels, afge
wisseld door mooi ingetogen
passages. Zo zat het publiek het
ene moment geconcentreerd te
luisteren om direct daarop weer
mee te deinen als ware het car
naval. Na wederom Straus met
de Kaiserwalzer en de polka
Unter donnerund blitz, sloothet
Zeeuws Orkest af met een uit
stapje naar popmuziek. This is
my life en Mc Arthur Pare zong
popzangeres Marjon van Iwaar-
den.
'Fijne avond', 'magnifiek', en
'goed dat ik gekomen ben', luid
den de reacties onder een zeer
gemêleei-d publiek.
Het Zeeuws Orkest geeft van
avond het promconcert in de
Sint-Jacobskerk in Vlissingen
(20.15 uur) en zaterdagavond m
de Sint-Baafs in Aardenburg
(20.00 uur).
zonder haven', waarin een
gebroken ankerblokje is ver
werkt.
De tekeningen zijn meer dan
voorstudies, vertelt Haars. „Ze
ondersteunen mijn werk. Soms
zijn het schetsen vooraf, maar
ik blijf ze maken terwijl ik aan
een project bezig ben. Ik zie ze,
als autonoom werk. Alles hoort
bij elkaar en maakt deel uit van
een onderzoek naar een be
paald thema. In dit geval is het
thema water en dus ook mijn af
komst, maar ik heb bijvoor
beeld ook werken gemaakt over
de angst om dingen te verlie
zen."
Loslaten
„Als ik aan zo'n onderzoek be
gin, weet ik dat ik iets wil, maar
niet precies wat. De vraag is
vooral: als ik een thema heb, hoe
kan ik dat visueel maken? Het
leuke is natuurlijk dat ik niet
weet hoe iets uiteindelijk wordt.
Terwijl je met iets bezig bent,
wordt het altijd anders dan je in
je hoofd had, vaak omdat in de
praktijk helemaal niet kan wat
je had bedacht.
Een van de belangrijkste dingen
die ik op de academie heb ge
leerd is het loslaten van een idee.
Dat is moeilijk- Het is een van
de moeilijke dingen in het le
ven, het loslaten van zekerhe
den."
Onderwijs
Haars heeft de Hogeschool voor
de Kunsten in Utrecht doorlo
pen en is afgestudeerd in de
vakken beeldhouwen en ruim
telijke installaties. Ze is gedi
plomeerd docent beeldende
kunst. Sinds kort geeft ze les op
een technische school in Den
Haag.
„In mijn eigen werk probeer ik
vooral dingen te verbeelden, als
het ware iets uit de werkelijk
heid te tillen. Het onderwijs aan
jongens van dertien is heel
praktisch, ze moeten iets ma
ken. Maar een belangrijke link
met mijn werk is dat ik ze een
vak leer waarvoor ze hun zintui
gen moeten gebruiken, terwijl
ze voor de meeste vakken met
hun hersens bezig zijn. Bij mij
gaat het om het kijken, het voe
len, het ei-varen."
De expositie Weg van het water
van Karlijn Haars is tot en met
14 februari te zien in het ge
meentehuis in Heinkenszand.
De openingstijden zijn maan
dag t/m vrijdag van 8.30-12.30
uur, op donderdag ook van 17-
20 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
HEINKENSZAND - Ze is met
haar werk teruggekeerd naar de
bron. Karlijn Haars is geboren
in Wolphaartsdijk en opge
groeid in Goes en Middelburg.
Inmiddels maakt ze als kunste
nares in Utrecht werken waar
in haar afkomst, vooral de om
gang met water, een belangrij
ke rol speelt. In het gemeente
huis in Heinkenszand toont
ze sinds gisteren tekeningen,
collages, foto's en ruimtelijk
werk onder de titel Weg van het
water.
De titel is voor meerdere uitleg
vatbaar, bijvoorbeeld als 'weg
uit Zeeland', 'gek op water' of
'de weg die het water gaat'. Dat
past goed bij Haars' kunstop
vatting. Weliswaar neemt zij
haar persoonlijk leven als uit
gangspunt voor de dingen die ze
maakt, dat wil niet zeggen dat
ze autobiografische kunst
maakt.
„Ik ben niet dat werk, dat werk
is zichzelf. Het gaat los van mij
staan. Net als schrijvers een
personage in hun boeken veel
van zichzelf kunnen meegeven,
doe ik dat in mijn kunst. Maar
net als in die boeken ben ik niet
dat personage. Niet voor niets
verbeeld ik persoonlijke erva
ringen vaak op een abstracte
manier. Ik wil dat het werk open
staat voor anderen. Ik schi-ijf
niemand voor wat hij erin moet
zien."
Vormen en materialen die Haars
gebruikt hebben een relatie met
haar Zeeuwse afkomst. Zout
hout en touwverbindingen,
scheepsvormen, zeewater zelfs;
ze kan ze goed gebruiken
voor haar werk. De boot ziet
ze als een metafoor die haar
door gebeurtenissen loodst,
een 'drager', net als haar li
chaam.
Altaar
Hoewel ze ruimtelijk werk als
haar specialiteit ziet, zijn in het
gemeentehuis van Borsele in
Heinkenszand ook veel zwart
wit-tekeningen te zien. Dat
heeft alles te maken met de loca
tie, die zich niet leent voor wat
grotere installaties. Verder
toont ze een 'Kist van zee en her
inneringen', waarbij een brief,
haar gitaarspel of een herinne
ring aan Zuid-Engeland tot
beelden hebben geleid die in een
doos zijn opgeborgen.
Opvallend is ook een altaar, een
combinatie van wat aanvanke
lijk twee afzonderlijke werken
hadden moeten worden. Het ene
is een foto van haarzelf, waar
over de zee is geprojecteerd
met twee schelpen die haar als
het ware engelenvleugels ge
ven. Daaronder ligt een open
geslagen boek, getiteld 'Schip
Karlijn Haars: „Ik schrijf niemand voor wat hij in mijn werk moet zien." foto Willem Mieras
Na veel romantische muziek brengt Marjon van Iwaarden, begeleid door het Zeeuws Orkest, een paar
popnummers. foto Pieter Honhoff