Advanta teleurgesteld in Europa duurzame teelt Rechtbank groeit uit z'n jasje ligt in de super Vergrijzing slaat toe onder kapiteins van Nederlandse vloot Loodswezen hervat na drie jaar opleiding Argwaan tegen biotechnologie blijkt te groot voor multinational Slciltcl SUCCCS Defensie geeft uitleg over straaljagers boven Sluiskil Vernielingen Gratis internet in bibliotheken van Hulst en Kloosterzande vrijdag 11 januari 2002 doorHarmen van derWerf RILLAND - Met 'pijn in het hart' heeft Advanta Van der Ha ve besloten te stoppen met de proeven met genetisch veran derde gewassen in Rilland. Ter wijl in de Verenigde Staten en andere delen van de wereld bio technologie op grote schaal wordt ingezet, moet men er in Europa niets van hebben. „In Europa overheerst de achter docht, omdat Europa het zich blijkbaar kan veroorloven", al dus woordvoerder woordvoer- der C. Noome. Deze week bracht oucl-minister J. Terlouw de resultaten van het publieke debat over biotechno logie naar buiten. Teelt van ge netisch veranderde gewassen in Nederland is in veel gevallen niet mogelijk was een van de I conclusies. Dat heeft Noome verbaasd. Volgens hem staat die haaks op andere aanbevelingen in het rapport van cle commissie i onder leiding van Terlouw. ,,Er I j worden allerlei voorwaarden gesteld aan de toepassing van I genetisch veranderde gewas sen, zoals de oprichting van een 1 onafhankelijk Europees con trole-instituut. De voedselvei ligheid moet gegarandeerd zijn. De consumenten moeten kun nen zien wat zij kopen, of er bio technologie is toegepast. Ik ben het daar best mee eens. En ver volgens wordt vastgesteld dat de teelt van genetisch verander de gewassen in veel gevallen niet mogelijk is. Dat is onbegrij pelijk." De commissie-Terlouw geeft argumenten voor haar stellingname. In het kort komen die erop neer dat Nederland te klein is om 'veilig' genetisch veranderde gewassen te telen. De kans is groot, heeft de com missie van wetenschappers be grepen, dat andere gewassen worden 'aangetast'. En land bouw- en natuurgebieden lig gen in Nederland zo dicht bij el kaar, dat wilde flora en fauna door genetisch veranderde ge wassen beïnvloed kunnen wor den. Noome is niet onder de indruk. „Wij beginnen niet bij nul. De Cogem, de Commissie Geneti sche Modificatie, beoordeelt bij alle vergunningaanvragen voor Greenpeace blokkeerde twee jaar geleden een schip dat genetisch gemanipuleerde soja naar Gent vervoerde. veldproeven ook altijd of het product zonder gevaar voor mens en milieu kan worden ver markt. Of het commercieel, dus grootschalig, kan worden inge zet. Onze aanvraag voor een proef met veldmais is daar ook op beoordeeld en gehonoreerd. Bovendien, waar heb je echte natuur in Nederland? Op de Ho ge Veluwe staan bomen gewoon in rijen." Dat Nederland te klein zou zijn, gaat er bij Noome evenmin in. „In de Verenigde Staten is dertig miljoen hectare land ingezaaid met genetisch veranderde soja en maïs. Dat is zo'n groot opper vlak. Als er gevaar zou bestaan voor uitkruising naar wilde planten en andere landbouwge wassen, dan zou dat net zo goed opgaan voor de VS. Maar in de VS en in andere delen van de we reld, zoals India en Zuid-Afri- ka, zien ze vooral de voordelen van biotechnologie. In Europa overheerst de achterdocht, om dat Europa het zich blijkbaar kan veroorloven. Wie ligt er nu wakker van dat boeren een pro bleem hebben met de bestrij ding van ziekten, zoals een beestje dat de maïs van binnen uit opvreet? Wij hebben een maissoort ontwikkeld, waai' die beestjes niet tegen kunnen. In de VS wordt die volop gebruikt. Éénderde van de maïs die in de VS wordt geteeld, is genetisch veranderd. In Nederland verko pen we er niets van. En dat terwijl de hoofdconclu sie van de commissie-Terlouw luidt, dat het Nederlandse pu bliek zich nauwelijks interes seert voor de toepassing van biotechnologie in de akker bouw. Met dieren ligt dat iets ge voeliger. „Die staan dichter bij ons, bij mensen", verklaart Noome. De invloed van actie groepen als Greenpeace is van de andere kant toch zo groot, dat Albert Heijn alle voedingsmid delen met genetisch veranderde componenten weert. Noome weet: „Albert Heijn selecteert daar heel streng op." Ander werk Advanta is in Rilland gestopt met biotechnologie. Vijfentwin tig mensen moesten ander werk zoeken. De meesten konden bij Advanta blijven, in de klassieke zaadveredeling, die goed is voor 90 procent van de omzet van de foto Charles Strijd Engels-Nederlandse multina tional. „Niet alleen wij trekken ons terug uit Europa, ook ande re multinationals doen dat. In Leiden is een bedrijf gestopt met 75 personeelsleden." Toch denkt Noome dat Europa op den duur niet zonder bio technologie kan. Akkerbouwers worden gedwongen minder che mische bestrijdingsmiddelen te gebruiken. Genetisch verander de gewassen kunnen dan uit komst bieden. „Maar het gaat veel tijd kosten om in Europa de argwaan te overwinnen. Zeker tien tot vijftien jaar." doorRinus Antonisse RILLAND - Duurzame akker bouw staat nog helemaal aan het begin. Wel zijn er enkele aanzetten en is de milieubelas ting door de akkerbouw al be hoorlijk teruggebracht. De landbouw zit nog te veel in een twintigste-eeuwse, industrieel georiënteerde wijze van wer ken. Er is een heel grote omslag nodig. De sleutel van de doorbraak ligt uiteindelijk bij de consument en de grote supermarktketens. Duurzame akkerbouw is alleen mogelijk als de producten door dringen tot de schappen van de supermarkten. Tot nu toe zijn slechts kleine partjes - de niches - van de markt aangeboord. Een echte doorbraak komt er niet van. Dit betoogde H. Wijffels, voor zitter van de Sociaal Economi sche Raad, gisteren tijdens een symposium over de toekomst duurzame akkerbouw in Zee land. Aanleiding was het tienja rig bestaan van stichting Zeeuwse Vlegel, initiatiefnemer van de teelt van milieuvriende lijke tarwe voor producten als brood, pannenkoekenmeel, wa fels en snelkooktarwe. Wijffels prees de stichting als 'pionier van de duurzaamheid'. De SER-voorzitter maakte dui delijk dat duurzaamheid dé hoofdlijn wordt bij de ontwik keling van de maatschappij in de 21ste eeuw. De landbouw moet daar hoe dan ook in mee. „Het is geen bevlieging of een luxe verschijnsel, maar een heel fundamentele ontwikkeling die blijvend is." Hij is optimistisch over de toekomst van de plant aardige productie, die basis van de voedselketen is. Voorwaarde is dan wel dat het systeem van buikproductie - zoveel mogelijk produceren tegen zo laag moge lijke kosten - wordt ingeruild voor een duurzamer systeem, met een grotere verscheiden heid aan producten. Wijffels signaleerde dat er in al le schakels van de keten tussen producent en consument weer standen bestaan tegen een om slag. „De boeren zelf zijn over wegend sceptisch gestemd. Er wordt nog te veel gedacht aan hét vierde gewas. De afzetorga nisaties zijn nogteveel ingericht op het oude model en hebben grote moeite met differentiatie, omdat dit een efficiënt verwer kingsproces aantast. De handel wil zoveel mogelijk de handen vrij houden en zich niet binden aan vaste relaties met leveran ciers." Volgens de SER-voorzitter is nieuw ondernemerschap in alle schakels van de keten nodig. Eén recept voor de verandering is niet te geven. „Actie en be wustwording moeten hand in hand gaan. We moeten de land bouw als het ware opnieuw uit vinden." In dit verband juichte Wijffels de toenadering tussen oud (landbouw) en nieuw (mi lieubeweging) groen toe. „Ik droom van een grote groene coa litie. Die is nodig om de consu ment te bereiken." Daar draaide het tijdens het symposium vooral om: hoe als Zeeuwse Vlegel de consument warm krijgen voor de milieu vriendelijke en gezonde pro ducten. Voorzitter J. de Koeijer erkende dat de stichting daar afgelopen tien jaar onvoldoen de in is geslaagd. Resultaat is nu dat er een wachtlijst is van boe ren die graag vlegeltarwe willen telen, maar niet aan de bak ko men omdat de afzet stagneert. Als de overheid de verantwoor delijkheid afschuift op de vrije markt, zal de verduurzaming van de akkerbouw "in Zeeland moeizaam van de grond komen, meende De Koeijer. Presentatie Commissaris van de koningin W. van Gelder wees erop dat de provincie waar mogelijk inzet op méér duurzaamheid. Ei-voor zorgen dat de Zeeuwse Vlegel beter in de markt wordt gezet achtte hij voor de provinciale overheid niet haalbaar. Losla ten van het etiket streekproduct en meer mikken op een verkoop als gezond product? Een pas klaar antwoord bleef uit. Zeeuwse Vlegel buigt zich ko mende tijd in elk geval over een getiktere presentatie van de producten. Nieuwe vreemdelingenkamer moetpla krijgen door Jacques Cats MIDDELBURG - De recht bank in Middelburg is amper zes jaar na de ingebruikne ming al uit het jasje gegroeid. Er moet ruimte worden ge schapen voor de vestiging van een nieuwe activiteit in Mid delburg: de vreemdelingenka- De vreemdelingenkamer be handelt alle beroepen die te maken hebben met de rechten van vreemdelingen op asiel of verblijf. Daarvoor zal vervan gend onderdak worden ge zocht voor het parket. Daar naast verhuist het archief van de rechtbank naar het Zeeuws Archief aan het Hofplein. Aanvankelijk is nog gedacht aan een verdere uitbouw van het gerechtsgebouw. „Met de nieuwe oplossing denken we de komende tien tot vijftien jaar vooruit te kunnen", ver wacht president van de recht bank M. Steenbeek, sprekend namens het bestuur van de or ganisatie. Wel zal enig organisatietalent nodig zijn om de zittingscapa citeit zo efficiënt mogelijk te kunnen benutten. Want het aantal zalen waar recht wordt gesproken, blijft hetzelfde. Steenbeek: „We proberen alles wel in eigen huis te houden. De rechtbank moet zitting houden op één plek." De vestiging van een vreemde lingenkamer brengt een perso neelsuitbreiding met zich mee van vijf rechters en rond de 25 secretarissen en administra tieve krachten. Steenbeek: „Op een bezetting van 120 is dat een redelijke uitbreiding." Het is nog niet bekend wat de nieuwe werkplek wordt van de 75 medewerkers die aan het parket zijn verbonden. Op het ogenblik wordt uitgekeken naar vervangende huisvesting. De vreemdelingenrechtspraak is tot nu toe tot een aantal ar rondissementen beperkt ge bleven. Door de forse toename van het aantal zaken moeten alle arrondissementen een stukje van het werk overne men. De zaken worden centraal over het land verdeeld. Dat bete kent dat Middelburg ook be roepen behandelt van vreem delingen die niet in deze regio verblijven. De vreemdelingen- rechtspraak wordt onderge bracht bij de bestuursrecht spraak, in welke sector vooral veel ruimtelijke ordenings kwesties aan de orde komen. In het Middelburgse gerechts gebouw vinden voorts de strafrechtspraak, de kanton rechtspraak en de civiele rechtspraak plaats, zoals de behandeling van familieza ken. Door de komst van de vreemdelingenkamer is het gebouw van de rechtbank te klein geworden. foto Lex de Meester SLUISKIL - 'Een dezer dagen' kan commissaris van de konin gin Van Gelder eindelijk het antwoord tegemoet zien op een paar prangende vragen die hij al een half jaar geleden stelde aan het ministerie van Defensie: Welke luchtmacht, de Belgische of de Nederlandse, stuurde vo rig jaar enkele keren straalja gers over de explosieve fabrie ken van Hydro Agri in Sluiskil? Hadden de piloten opdracht daartoe, of was het een eigen machtige schending van dit luchtruim? Het lijken simpele vragen, maar om de een of andere reden liet het antwoord van Defensie maar op zich wachten, zodanig lang dat ook een woordvoerder van het ministerie er intussen merkbaar mee in zijn maag zit. 'Eigenaardig' noemt hij de gang van zaken, om er even later aan toe te voegen dat 'de brief ken nelijk ergens in het ongerede is geraakt'. De ambtenaar die het antwoord zou moeten schrijven is nu ook onvindbaar, maar daar wil de woordvoerder zich niet meer achter verschuilen. „We moeten wel serieus blijven. Dat antwoord moet nu echt bin nenkort de deur uit." Maar dat zei een collega van hem drie we ken geleden ook al. „Kan zijn, het gaat nu gebeuren." Op het kabinet van de commis saris en in de directiekamer van Hydro Agri kijkt men er nieuws gierig naar uit. Sinds de mel ding door het bedrijf bij Van Gelder zijn boven Hydro Agri geen oefenende gevechtspiloten meer waargenomen OOSTBURG - Bij een horeca- pand aan de Markt in Oostburg zijn twee beelden ter waarde van enkele duizenden euro's vernield. Ook drie bloembak ken moesten het ontgelden. door Ben Jansen VLISSINGEN - Het Neder lands Loodswezen laat zich niet langer verlammen door onze kerheid over de gevolgen van de marktwerking die de minister van Verkeer en Waterstaat wil invoeren. Vorig jaar is voor het eerst sinds 1998 weer een begin gemaakt met de opleiding van nieuwe loodsen en het Neder lands Loodswezen is met de Vlaamse collega-dienst in ge sprek over vervanging van loodsboten. In zijn nieuwjaarstoespraak stelde voorzitter A. Nauta van het Loodswezen in de regio Scheldemonden gisteren vast dat de overheid de loodsen nu al enkele jaren voortdurend in het ongewisse laat over de omvang van hun markt. Dat komt omdat beslissingen uitblijven over de loodsplicht, over mogelijke concurrentie door semi-loods- diensten en over de positie van de beroepsorganisatie en daar mee de kwaliteit van de dienst verlening. Nauta: „Maar we geloven in on ze toekomst. We hebben gecon stateerd dat onze klanten in toe nemende mate de dupe dreigden te worden. De vraag naar loods- diensten neemt niet af en de vei ligheid krijgt steeds meer be langstelling. Daarom hebben we eind vorig jaar in onze regio dertien loodsen in opleiding ge nomen. Dit jaar volgen er nog negen." Vervanging Samen met het Vlaamse Loods wezen is een onderzoek begon nen naar de mogelijkheid de loodsboten die aan de noordelij ke en de zuidelijke toegangsgeul van de Westerscheldemonding op station liggen, te vervangen door schepen van het zoge naamde swath-type. Dit kata- maran-achtige model met tor- pedo-vormige drijflichamen onder water ondervindt weinig hinder van zeegang en golfslag. De samenwerking tussen het Nederlandse en het Vlaamse Loodswezen heeft ook geleid tot een gezamenlijk geautomati seerd systeem voor het bestellen van een loods. Nauta voegde eraan toe dat het Nederlandse en het Vlaamse Loodswezen het ook op beleids matig en strategisch niveau goed met elkaar kunnen vinden. Over de manier waarop loods- diensten in de toekomst moeten worden uitgevoerd bestaat tus sen beide organisaties geen ver schil van inzicht. Intensieve operationele en eco nomische samenwerking is vol gens Nauta van belang voor ha vens, scheepvaart en veiligheid in de Scheldemond. door Harmen van derWerf DEN HAAG - Het kapiteinsbe stand op de Nederlandse koop vaardijvloot is sterk vergrijsd. Van de ruim vijftienhonderd ge zagvoerders die op Nederlandse schepen varen, is veertig pro cent ouder dan vijftig jaar. Zij zullen binnen tien jaar de vloot verlaten, is de verwachting. Minister Netelenbos van Ver keer en Waterstaat heeft dit aan de Tweede Kamer laten weten om aan te tonen dat het echt no dig is buitenlandse kapiteins op Nederlandse schepen toe te la ten. Anders loopt het binnen en kele jaren al spaak en zullen schepen naar andere landen uit vlaggen. Dat wil Netelenbos vóór alles tegengaan, want het kabinet heeft zich niet voor niks sinds 1995 ingespannen om de vloot weer op niveau te krijgen. Gun stige belastingmaatregelen hebben ertoe geleid dat de han delsvloot is gegroeid van 383 schepen in 1996 tot 591. Al die schepen konden bemand worden, dankzij de instroom van buitenlandse officieren, uit de Europese Unie en vooral van buiten de EU. Hun aantal is ge groeid van zo'n 250 in 1995 tot ongeveer tweeduizend vorig jaar. Ook het aantal Nederland se stuurlieden is toegenomen, maar dat laat onverlet dat mo menteel twee van de vijf officie ren van buitenlandse afkomst is. Doorstroming Veel Nederlandse officieren zijn doorgestroomd naar de rang van kapitein, want die functie staat tot op heden alleen open voor Nederlanders. Of bij uit zondering voor EU-kapiteins. Dat zal moeten veranderen, heeft minister Netelenbos met instemming van de Tweede Ka mer al eerder vastgesteld. Netelenbos wist echter nog niet iedereen te overtuigen. Vandaar dat zij heeft laten uitzoeken hoe de leeftijdsopbouw van het ka piteinsbestand is. Die is volgens haar verontrus tend. Er waren afgelopen jaar 1536 kapiteins werkzaam op de Nederlandse vloot, van wie er 343 tussen de 54 en 61 jaar oud zijn. Zij gaan op korte termijn met pensioen en zij zullen zeker niet allemaal veivangen kunnen worden door Nederlandse offi cieren. „Versnelde promotie is mogelijk", stelt Netelenbos, „maar vanuit verstandig perso neelsbeleid kent dat ook gren zen." Netelenbos probeert in haar brief aan de Tweede Kamer de angst weg te nemen dat buiten landse kapiteins de Nederland se zullen verdringen vanwege lagere loonkosten. In het alge meen zijn buitenlandse kapi teins van buiten de EU niet goedkoper, aldus de minister, onder meer omdat zij niet onder het gunstige Nederlandse belas tingregime voor zeevarenden vallen. Bang voor kwaliteitsverlies is Netelenbos ook niet. Noorwe gen en Engeland laten al buiten landse kapiteins op schepen toe. Deze landen staan in de top vijf van kwaliteitslanden in de zee vaart, evenals Nederland. Het wetsvoorstel dat het moge lijk maakt buitenlandse kapi teins op Nederlandse zeesche pen aan te stellen, is onlangs voor advies naar de Raad van State gestuurd. De Tweede Ka mer moet er vervolgens nog over spreken, maar daar is er een meerderheid voor. HULST - In de openbare bibliotheken van Hulst en Kloosterzande kan men vanaf heden gratis inter netten. Natuurlijk zijn er wel en kele voorwaarden. Zo mag men maar een half uur per persoon achter de computer en mogen slechts twee personen per computer werken. De ge- interesseerden moeten zich vooraf melden bij de balie of het inlichtingen bureau van de biblio theek. Verlengen met een half uur is mogelijk als er geen reserveringen of wachtenden zijn- Voor verzenden of ont vangen van e-mail is een eigen e-mailadres nood zakelijk. Op verzoek kan (als cle dienst het toelaat) beperkte instructie wor den gegeven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 17