Fotoreeks toont het
eindeloze wachten
Op zoek naar aard van het beestje
PZC
Dit is geen tweezitsbank
lezers schrijven
Postagentschap
Euro II
JSF
Kanaal
Treurwilg
Meeste Zeeuwse
brievenbussen
ongeschonden
nieuwe jaar in
Inloopochtend
over whiplash
'GELICHT
Martin Simek
kunst cultuur
donderdag 10 januari 2002
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langerzijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Is het dan toch zo dat we in de
nadagen van onze beschaving
zijn aangeland? Na de treurige
verhalen over ellenlange
wachtlijsten in de gezondheids
zorg, de problemen bij de spoor
wegen, de agressie, nu weer slui
ting van postagentschappen
(PZC, 5-1). Het woord 'post
agentschap' is al een vorm van
degeneratie. Waar zijn de post
kantoren gebleven? In grote
plaatsen gebouwd als teken van
onze culturele ontwikkeling
met aandacht voor architec
tuur. In kleinere plaatsen iets
minder uitsprekend gebouwd
maar wel met aandacht voor de
mens: klantvriendelijk en be
reikbaar.
Wij zijn het nog van vroeger ge
wend: winkeltjes en de boeren
leenbank in de achterkamer,
een buitenlander zal ons 'post
kantoor' moeilijk kunnen
vinden. Wanneer hij het dan ge
vonden heeft zal ik mij ervoor
schamen wanneer dat achterin
een supermarkt of in een of an
der winkeltje met van alles en
nog wat blijkt te zijn. De stap is
slechts klein: van cultuur naar
barbarij. Het culturele erfgoed
kun je niet zomaar afdanken, de
mens heeft het nodig zich goed
en waardig te voelen. Heeft
'Postkantoren bv' kwaliteit en
klantvriendelijkheid opgeof
ferd aan het grote verdienen?
Jammer, het zal in de toekomst
alleen verliezers opleveren.
Anneke Jumelet-Vette
Magnolialaan 9
Yerseke
Met instemming heb ik het arti
kel in de PZC van 4 januari over
de euroforie gelezen. Dit is het
enige artikel dat mij bereikt
heeft via de media, dat zegt dat
we de realiteit niet uit het oog
mogen verliezen.
Volgens de president van De Ne-
derlandsche Bank zijn wij zelfs
Europees kampioen in het ac
cepteren van een munt die ons
wordt voorgeschoteld zonder
dat ooit een referendum hier
over gehouden is. Tijdens de in
voering is de euro maar liefst
met één dollarcent ten opzichte
van de dollar gestegen, vertelde
Duisenberg euforisch. Het ware
beter dat deze lieden luisterden
naar een hoogleraar economie,
die enige tijd geleden vertelde,
dat Europa zich nooit met Ame
rika zal kunnen meten. De ver
schillen qua economie, cultuur,
religie en politiek tussen de zui
delijke staten en Nederland en
Duitsland zijn te groot om ooit
tot één Europa te komen. Dit
wordt nog bevestigd, omdat na
de aanslagen van 11 september
Amerika niet verder in een eco
nomische crisis belandde. De
koersen op Wall Street zijn bin
nen enkele maanden alweer op
het oude niveau.
Duisenberg, een topman van de
PvdA nota bene, die tussendoor
in het televisieprogramma Bui
tenhof zonder enig onderzoek
naar de oorzaak nog even
900.000 WAO'ers, die volgens
hem ziek, zwak en misselijk
thuiszitten, een trap onder de
gordel geeft, had wél trots kun
nen zijn als hij de kosten vóór de
invoering van de euro, tien mil
jard gulden, had voorgedragen
om het aantal van bijna één mil
joen mensen in Nederland die
op de armoedegrens zitten, te
rug te brengen naar 250.000.
W. P. Steketee
Ramstraat 10
Middelburg
Wat wordt het? Een Joint Strike
Fighter, een Rafale of een Euro-
fighter (PZC 8-1)?
Het is toch wonderlijk dat in
dertijd, gedurende cle koude
oorlog, Rijkswaterstaat in Ne
derland rondreed in auto's van
een Russisch fabrikaat en ook
toen het met Van Doornes Auto
mobielfabrieken (DAF) niet
goed ging bijvoorbeeld de ge
meente Goes lichte vrachtwa
gens aanschafte van Aziatische
makelij. Goedkoper? Op korte
termijn misschien, maar op lan
ge termijn niet. Waarom zou je
in Amerika vliegtuigen kopen
terwijl ze hier 'op het schap
staan'. Gezien de wens van ve
len dat de Europese gedachte
veld wint, ligt het toch voor de
hand, dat wij onze eigen indu
strie niet veronachtzamen. Het
mag dan zo zijn, dat Nederland
se bedrijven voor 900 miljoen
euro kunnen participeren als
men de JSF aanschaft, maar
hoeveel profijt heeft de Europe
se vliegtuigindustrie, die kwali
tatief niet voor de Amerikaanse
onderdoet, als die mag leveren?
Uiteraard is de doelmatigheid
van het vliegtuig zeer belang
rijk, maar de economische con
sequenties voor Europa moeten
zeker niet uit het oog worden
verloren en dan moeten we toch
wat verder kijken dan onze Ne
derlandse neus lang is.
Wim van Gilst
Boogerdlaan 23
Kortgene
In een artikel in de PZC van 4 ja
nuari wordt aangegeven dat de
gedenknaald op de hoek van de
Rouaansekaai en de Dwarskaai
in Middelburg geplaatst is naar
aanleiding van de opening van
het kanaal door Walcheren. Dit
is niet juist. Deze naald herin
nert echter aan de opening op 9
augustus 1817 door Koning Wil
lem 1 van een nieuw havenka
naal dat van Middelburg via
Kleverskerke ten oosten van
Veere in het Veerse Gat, ook wel
Noord Sloe genoemd, uitmond
de en niet voorzien van sluizen
was. Reden voor het graven van
dit getijdekanaal was dat het in
1535 gegraven havenkanaal
naar de Welsinge, de verbinding
naar open zee richting Ramme-
kens steeds meer dichtgeslibd
raakte en de schepen alleen nog
met hoogwater Middelburg
konden bereiken. Pas in 1867 is
men begonnen met de aanleg
van het kanaal door Walcheren.
Op 8 september 1873 werd het
door Koning Willem 3 in ge
bruik genomen. Een deel van
het gegraven havenkanaal rich
ting Veere is hierin opgenomen,
Echter Veere heeft het voor el
kaar gekregen om het laatste
stukje van het kanaal om te la
ten leggen zodat het sluizen-
complex net naast de stad is ko
men te liggen. Een gedenksteen
van de opening van het kanaal
door Walcheren is nog te vinden
in Vlissingen op de dijk tussen
de sluizen en de aanleginrich-
ting van de veerboot Vlissingen/
Breskens.
J. Verlinde
Toutenburg 16
Vlissingen
Je blijft lachen om de bestuur
ders in de provincie Zeeland.
Terwijl ten noorden van de Wes-
terschelde dag in dag uit prach
tige, tientallen jaren oude
beeldbepalende bomen door ge
meenten en waterschap met het
grootste gemak worden omge
zaagd (nu weer aan de Kanaal-
weg in Veere), krijgt een inwo
ner van Zeeuws-Vlaanderen
van de gemeente Oostburg een
proces aan zijn broek omdat hij
één oude wilg snoeit (PZC 8-1).
Ik zou de betreffende ambtena
ren van deze gemeente graag
uitnodigen voor een tochtje
langs het bomenkerkhof op
Walcheren. Wat zou het gewel
dig zijn als een paar van die
groenvriendelijke bestuurders
een poosje orde op zaken kwa
men stellen binnen de kapcul-
tuur van de groenbeheerders op
Walcheren. Maar ze zouden on
getwijfeld gillend de boot terug
naar Breskens nemen bij het
aanschouwen van dit desolate
landschap.
Valerie Schepers
Schellachseweg 7
Middelburg
VLISSINGEN - PTT Post is in
Zeeland vrijwel ongeschonden
de feestdagen doorgekomen.
Slechts in enkele gevallen wer
den brievenbussen met vuur
werk opgeblazen. De schade
bleef beperkt doordat tijdig
maatregelen waren getroffen.
Zo werden op risicovolle loca
ties brievenbussen tijdelijk ver
wijderd. Daar waar ze bleven
hangen, maar toch gevaar voor
vuurwerkvandalisme bestond,
plaatste de TNT Post Groep -
waar PTT Post onderdeel van is
- een aparte gleuf op de bus die
zo dun is dat jongeren er geen
vuurwerk in konden gooien. Die
methode was effectief maar had
een nadeel: veel dikke envelop
pen pasten er niet in.
Enkele particulieren klaagden
bij PTT Post dat ze hun post niet
dicht bij huis kwijt konden.
„Dat is natuurlijk vervelend,
maar het is nog vervelender te
moeten vaststellen dat je post is
verbrand", reageerde gisteren
een woordvoerder van de poste
rijen. Elders in het land kan het
posten van een brief in een aan
tal gemeenten alleen nog maar
bij het postkantoor omdat PTT
Post met de terugplaatsing van
de tijdelijk verwijderde brie
venbussen wilde wachten tot de
scholen weer zijn begonnen. In
Zeeland werd de afloop van de
kerstvakantie niet afgewacht
maar vond de herplaatsing al
meteen op 2 januari plaats.
GOES - De Whiplash Stichting
Nederland houdt op donderdag
17 januari van 10.00 tot 12.00
uur een inloopochtend in het
Oosterschelde Ziekenhuis in
Goes. Deze wordt iedere derde
donderdag van de maand her
haald. Patiënten vinden hier
lotgenoten om ervaringen en
tips uit te wisselen.
door Anita Tournois
TERNEUZEN - „Reportages
over onze steeds veranderen
de multiculturele samenle
ving hebben mijn voorkeur",
zegt fotograaf Willy Lippens
uit Hoek.
Hij exposeert in de Grote Kerk
in de Terneuzense Noord
straat een fotoreeks van asiel
zoekers.
Een reportage die aanspreekt
en de tongen losmaakt.
„Mooie beelden, die voor zich
spreken"mei-ken twee bezoe
kende dames op.
Lippens studeerde fotografie
aan de Akademie voor Schone
Kunsten te Sint Niklaas. De
fotoserie Waiting in a World of
Sand, is zijn afstudeerproject.
De foto's, gemaakt in juni
2000, laten het dagelijks leven
van asielzoekers in centrum
hotel Sluiskil zien.
Nationaliteiten
„Destijds verbleven er 220
mensen van twintig verschil
lende nationaliteiten", merkt
Lippens op. Voor zijn project
maakte hij langdurig en uit
gebreid kennis met hen. Hij
maakte honderden foto's.
Tweeëndertig ervan getuigen
in de Grote Kerk van het uit
zichtloze 'wachten'; verhalen
of portretten van mensen die
de tijd proberen te doden.
Beelden die voor zich spreken:
trappen, gangen, krappe
ruimtes met eenduidig meubi
lair, de televisie altijd promi
nent aanwezig, biddende fa
milies en sigaretten rokende
mannen met een droefgeestige
gelaatsuitdrukking. Hun
troosteloos bestaan wordt
realistisch, maar integer uit
gebeeld.
Lippens is duidelijk begaan
met zijn onderwerp. „Ik
wilde mij helemaal niet con
formeren, was alleen nieuws
gierig naar hun achtergrond
en onderlinge verstandhou
ding.
Ik wilde in principe alleen
maar mooie beelden maken,
maar allengs groeide mijn be
wondering en verwondering
dat deze mensen zo
vriendelijk, verdraagzaam en
gastvrij blijven, ook al is hun
leven veelal saai en uitzicht
loos."
Naast het vastleggen van
mensen en hun woonomge
ving, maakte Lippens ook
portretten.
Mooie mensen
Portretten van mooie mensen,
zoals de twee Congolezen, van
Sara uit Somalië, gehuld in
kleurrijke kleding. Of van de
Soedanees Abdul, afgebeeld
met een foto boven zijn hoofd
waarop hij zijn bul ontvangt
zodat het schrijnende verschil
wordt getoond met zijn verle
den. Zo probeert Lippens de
vluchtelingen hun ontnomen
waardigheid terug te geven.
„Al snel won ik het vertrou
wen van deze mensen. Ik
kreeg en nam de tijd, zocht
steeds het juiste moment van
opname en wachtte de juiste
beweging af."
Tentoonstelling Waiting in a
World of Sand in de Grote Kerk,
NoordstraatTerneuzen t/m 19 ja
nuari. Openingstijden di. t/m vr.
van 9.00 tot 16.30 uur, za. van
13.00 tot 17.00 uur.
Ramon de Nennie: „Door de bank op te hangen geef ik hem een nieuwe betekenis." foto Ruben Oreel
door Jan Dirk van Scheyen
MIDDELBURG - De Belgische
kunstenaar René Magritte
schilderde ooit een pijp en voor
zag dat schilderij van de tekst:
dit is geen pijp. En inderdaad,
wat de kijker zag was geen pijp,
maar een schilderij.
Het doek van Magritte kwam
voort uit een gevoel dat kunste
naars al sinds mensenheugenis
bezighoudt: ziet men wel wat
men ziet? De Middelburgse kun
stenaar en grafisch ontwerper
Ramon de Nennie (43) haakt in
op wat Magritte ons wilde zeg
gen. In de Middelburgse presen
tatieruimte Caesuur heeft De
Nennie een oude tweezitsbank
aan het plafond gehangen. De
bank, ooit door De Nennie als
meubel gebruikt maar uiteinde
lijk afgedankt en in een opslag
ruimte beland, is door de
kunstenaar bevrijd van zijn
grofvuilstatus en vervolgens
van een lik rode en witte verf
voorzien.
„Door de bank te beschilderen
en op te hangen in deze exposi
tieruimte geef ik hem een nieu
we betekenis. Hij wordt ont
daan van zijn gevoelswaarde als
meubelstuk. De bank is een ob
ject geworden", vertelt De Nen
nie. „De filosoof Plato zei geloof
ik al dat de dingen die we zien
niets meer zijn dan schaduwen
van wat ze werkelij k zijn, dat we
met onze rug naar de dingen
staan... Dat spreekt me aan.
Maar ik speel ook een beetje met
het onderscheid dat kunste
naars graag maken tussen aan
de ene kant kunst 'voor boven de
bank' en anderzijds kunst die in
musea hangt, de echte kunst
dus..."
Voor de expositie heeft Ramon
de Nennie zijn meubel van alle
kanten gefotografeerd. Die op
de computer bewerkte afbeel
dingen heeft hij verwerkt in een
zestal kleurige deelobjecten die
eveneens in Caesuur te zien zijn
Ze werden met uiteenlopende
grafische technieken en ver
schillende materialen in elkaar
gezet. Zo is de onderkant van de
bank te zien in een grote licht
bak die met blacklight wordt
verlicht.
De objecten bevatten verwijzin
gen naar de zes cijfers die je op
een dobbelsteen - zinnenbeeld
van het toeval - aantreft.
De Nennie: „Het idee om iets
met die bank te doen is eigenlijk
ook toevallig ontstaan. Je stuit
op zo'n meubelstuk en opeens
krijg je een ingeving Ik ga dik
wijls spontaan aan de slag met
wat ik tegenkom. In de medede
lingenkastjes hier tegenover
Caesuur, die vroeger door de
rechtbank werden gebruikt,
heb ik grafisch werk opgehan
gen waarin een detail van het
dak van het Stedelijk Museum
voor Actuele Kunst in Gent is
verwerkt. Die details heb ik ge
spiegeld afgedrukt. Dat kun je
zien als een grafisch trucje maal
ais je niet weet hoe de afbeel
ding tot stand kwam, kijk je er
weer met heel andere ogen naar.
Ik vind het niet zo belangrijk
hoe men mijn werk uitlegt. Ik
behoor niet tot de kunstenaars
die per se willen dat men dit of
dat in hun werk ziet. Het is veel
leuker om te zoeken naar bete
kenissen. Het hangt van de be
schouwer af of iets iets is, of
niets.Het heeft naar mijn idee
ook met religie te maken. Je
zoekt naar een houvast waarvan
je nooit zeker weet of het ook
echt bestaat. Die zoektocht naar
waarheid en betekenis vind je in
de kunst terug."
Het werk van Ramon de Nennie is
nog twee weken te zien in Caesuur,
Korte Noordstraat 1, Middelburg en
in de getraliede kastjes van Viewpo
int (kutisl in de openbare ruimte
naast de voormalige rechtbank.
Viewpoint toont momenteel ook
werk van De Nennie in de biblio
theek van Knokke-Heist en in de
Blinde Ezelstraat nabij de Grote
Markt in Brugge.
door A. J. Snel
Dezer dagen was Martin Simek in
de Italiaanse streek Calabrië,
waar hij woont, getuige van een ge
beurtenis die hem raakte. „Een man
werd 95 jaar, zonder dat daaraan ge
dacht was door zijn omgeving. Op een
bepaald moment besloot hij een berg
op te klimmen en toen werden de dor
pelingen zich bewust van zijn verjaar
dag. Dat is namelijk de dag waarop hij
met zichzelf een proef neemt: kan ik
die berg nog opkomen? De mensen uit
de dorp besloten met hem mee te gaan.
Zij houden van die man en willen dat
hem niets overkomt. Dat is ieder jaar
de viering."
Authenticiteit zoals van die man van
95, klimmend om zichzelf iets te be
wijzen, daarnaar is Martin Simek
(54), programmamaker bij de RVU, op
zoek. „Ik wil op de televisie mensen
laten zien zoals ze zijn. Met hun getui
genissen of overtuigingen, hun talen
ten en hun verhalen. Het gaat me om
hun eigenheid. Ik zit hier uit te kijken
over het mooiste gebied van de we
reld, met verwilderde sinaasappelbo
men en citroenen en allerlei planten.
Een ruig, rotsachtig landschap waar
een rivier doorheen snijdt. Als ik een
programma voor de televisie maak,
wil ik de planten die mensen zijn, tot
wasdom laten komen. Zelf ben ik niet
meer dan een katalysator. Ik hoef niet
te schitteren. De mensen die in mijn
programma verschijnen, moeten de
kans krijgen het beste van zichzelf te
laten zien. Het beste, dat is toch de
aard van het beestje." Sinds 6 januari
zendt de RVU iedere zondagavond, tot
en met juni, tussen 19.30 en 20.20 via
Nederland 3 het programma 'Simek
op Zondag' uit. In kleine theaters door
heel Nederland ontvangt Simek, in
het bijzijn van publiek, mensen die
hun visies, ambities, talenten of le
vensverhalen willen etaleren. Zater
dag 19 januari houdt hij twee sessies,
om 13.00 en om 16.00, inhetVlissingse
Arsenaaltheater. De RVU is nog op
zoek naar Zeeuwse gasten die in het
programma een rol willen spelen en
naar publiek. Per opname worden ze
ven of acht gasten ontvangen.
„In principe is er maar één beper
king", zegt Simek. „De gasten mogen
niet vervelen. Niet in clichés praten.
Dat is ook de reden waarom ik soms
ontregelend optreed. Ik houd er niet
van als mensen wat ze ooit geleerd of
gelezen hebben of wat ze aan gebab
bel hebben gehoord, in het program
ma komen uitspuwen. De camera laat
meestal niet de mooiste dingen van de
Martin Simek: Mensen moeten in mijn programma de kans krijgen het beste van zichzelf te laten zien.
mens zien en dat heeft te maken met
hun neiging het beste beentje voor te
zetten. Zodra ze de controle over zich
zelf verliezen, zie je hoe mooi en au
thentiek ze zijn. Je kunt een parallel
trekken met tennis. Ik heb dat ge
speeld en ik ben trainer geweest. Ik
heb nooit geprobeerd tijdens lessen de
natuurlijke beweging uit mensen te
halen. Je moet niet proberen anderen
op te leggen wat je zelf als schoon en
effectief beschouwt, maar juist uit
gaan van wat de ander van nature
heeft. Professionals die zich dag in,
dag uit op één bepaald segment con
centreren, verliezen het plezier in het
spel. 'Amateur', dat is verwant aan
'amare', 'liefhebben'. In mijn pro
gramma's probeer ik te laten zien hoe
un iek mensen met liefde en inzet bezig
zijn met hun zaken."
De van oorsprong Tsjechische televi
siemaker vind dat hij het zichzelf niet
makkelijk moet maken, dat hij moet
trachten zich verder te ontwikkelen.
„Ik heb voor de radio en de televisie
interviews gemaakt met beroemdhe
den. Het is veel eenvoudiger een pro
gramma te maken met iemand als
Harry Mulisch dan met een volmaakt
onbekende. Zo'n bekende schrijver,
daar wil iedereen wel naar kijken en
luisteren. De interviewer wordt dan
op de koop toegenomen. Met onbe
kenden gaat het andersJe moet j e dan
soms tot het uiterste inspannen om
een gast tot z'n recht te laten komen.
In het ene geval krijg je van iemand
heel veel energie en in het andere kost
het je heel veel. Je krijgt mensen op het
toneel die hun verhaal er meteen uit
willen gooien en die je moet stilleggen
om ze tot hun recht te laten komen.
Aan anderen moet je trekken om het
tempo juist omhoog te krijgen. Ik vind
het geweldig daarmee bezig te zijn. Ik
geniet van de spanning en ik hoop dat
dat overkomt."
Wie het theater bezoekt, krijgt iets an
ders te zien dan wie de uitzending
volgt. „Er wordt gemonteerd. Sommi
ge mensen die zich melden, moeten bij
nader inzien tegen zichzelf be
schermd worden. En je hebt een enke
le keer dat je een ijdeltuit treft die
niets van betekenis te melden heeft. In
het theater zien mensen wel hoe ik met
zo iemand afreken. Op televisie zul je
dat niet zien. Ik ben er niet op uit men-
fotoGPD
sen te schofferen of te traumatiseren.
Een beroemdheid mag je publiekelijk
harder aanpakken dan iemand die
normaal niet naar buiten treedt.
Het gaat Simek er in de zaal om men
sen twee geweldige uren te bezorgen
en kijkers thuis een programma dat
niet als behang kan dienen en waarbij
niet valt te zappen. „Wat ik in de toe
komst graag ooit zou willen? Een pro
gramma maken dat direct wordt uit
gezonden, met stiltes en al. Maar
daarvoor zal ik nog heel wat ervaring
moeten opdoen."
Gasten voor het programma, dat in het
Vlissingse Arsenaaltheater wordt opgeno
men, kunnen zich melden bij de RVU. E-
mail: simek@rvu.nl. Internet: www.rvu.nl-
/simek. Brieven: Postbus 1950, 1200 BZ
Hilversum. Fax: 035 - 6771409. Telefoon
035 - 6771401 (antwoordapparaat).
Wie het programma wil bijwonen, kan re
serveren via telefoonnummer 0118 -
430303.
