Euro veroorzaakt crisis in Rome
PZC
Wij denbosch gaf zonder
controle miljoenen uit
Sharon beschuldigt Arafat van terrorisme
Noorwegen verloor
onschuld na moord
op jonge Benjamin
Minister stapt op na ruzie met premier Berlusconi over Europees beleid
Bolkestein acht
gelijke fiscale
tarieven binnen
EU onmogelijk
Peking pakt
separatisten op
Jongeman met
Franse trein
aan de haal
Einde bestand rebellen Colombia
Chinees dorp vol hiv-dragers
Bosnië vraagt aanhouden Sacirbey
Houthakkers ziek door kernafval
Geen agenten in Britse toestellen
Blair bemiddelt in India en Pakistan
maandag 7 januari 2002
door Hans Geleijnse
ROME - De Italiaanse premier
Berlusconi heeft gisteren per
soonlijk het buitenlands beleid
overgenomen. Oorzaak was het
ontslag zaterdag van de 71-jari-
ge minister van Buitenlandse
Zaken, Renato Ruggiero. Deze
internationaal gerespecteerde
bewindsman was in conflict ge
raakt met Berlusconi en een
aantal ministers over de te vol
gen Europese lijn. 'Hij is het eer
ste politieke slachtoffer van de
euro', schreef een aantal dag
bladen gisteren.
AMSTERDAM - Het gelijktrek
ken van de belastingen binnen
Europa wordt op den duur on
mogelijk. EU-commissaris
Frits Bolkestein, die dit onder
werp in zijn portefeuille heeft,
zei gisteren in het tv-program-
ma Buitenhof dat er geen ak
koord te bereiken is over gelijke
tarieven van bijvoorbeeld BTW
en accijnzen, als de EU is uitge
breid met nieuwe lidstaten.
Gelijktrekken van de inkom
stenbelasting is niet mogelijk,
stelthij vast. „Maar voor accijn
zen zou ik graag harmonisatie
toepassen, en dat geldt ook voor
de BTW. Er zijn nu vijftien tarie
ven en daardoor is het econo
misch verkeer binnen Europa
moeilijker", aldus Bolkestein.
Maar over het onderwerp belas
tingen moeten de vijftien lidsta
ten bij eenstemmigheid beslis
sen; één tegenstem kan een
voorstel torpederen. „De kans
dat harmonisatie lukt, is klein
en wordt steeds kleiner. Je moet
eenstemmigheid hebben; bij
vijftien is dat al moeilijk, bij 25
lidstaden kun je het op je buik
schrijven."
Hij noemde die vorm van be-
sluitvorming het 'moerasmo-
dël', waarbij vergeleken volgens
hem 'het poldermodel niets is'.
In dezelfde uitzending hekelde
hij dit typisch Nederlandse
overlegmodel. ANP
HONGKONG - De politie in de
westelijke Chinese 'autonome
regio' Xinjiang heeft de afgelo
pen weken 166 mensen opge
pakt die strijden voor onafhan
kelijkheid van dit deel van de
volksrepubliek.
Dit meldde de South China
Morning Post zaterdag. Xin
jiang grenst aan Pakistan en Af
ghanistan. Peking beschouwt
de separatisten in het overwe
gend door moslims bewoonde
Xinjiang als terroristen. ANP
Op gezag van Berlusconi werd
in een zaterdag gepubliceerde
regeringsverklaring gesproken
van een 'scheiding met weder
zijds goedvinden'. Maar dat
mag met flinke korrels zout
worden genomen. Tot op het
laatste moment, met bemidde
ling van president Ciampi, is ge
probeerd Ruggiero binnen
boord te houden. Volgens de
rechtse pers is de minister uit
eindelijk ontslagen, de gema
tigde en linkse kranten hielden
het erop dat hijzelf zijn ontslag
had aangeboden.
Berlusconi is gisteren beëdigd
als interim-minister van Bui
tenlandse Zaken.
De interne spanningen over de
Europese politiek groeiden naar
een climax door de haperende
invoering van de euro. Verschil
lende ministers, aangevoerd
door de extreem-chauvinisti
sche Umberto Bossi, lieten zich
laatdunkend uit over de nieuwe
munt. De partijloze Ruggiero
liet daarover publiekelijk zijn
irritatie blijken.
Tot Ruggiero's woede tikte Ber
lusconi vervolgens niet zijn eu
ro-sceptische collega's maar
hem fors op de vingers. „Ik ben
verantwoordelijk voor Buiten
landse Zaken, de door mij be
noemde Ruggiero is slechts een
technocraat", verklaarde Ber
lusconi vrijdag'. Ruggiero gaf lik
op stuk. Zaterdag meldden alle
kranten zijn uitlatingen dat de
situatie binnen het kabinet voor
hem onwerkbaar was geworden
omdat er verschillende visies op
de Europese politiek waren.
Onbekend
Berlusconi zal de nodige moeite
hebben om, zoals president
Ciampi meteen suggereerde,
een opvolger voor Ruggiero te
vinden van gelijk kaliber en Eu
ropese gezindheid. De huidige
vice-premier Gianfranco Fini
zou hoge ogen gooien, maar te
gen hem pleit dat hij internatio
naal nauwelijks aanvaardbaar
is vanwege het fascistische
verleden van zijn partij, de
Nationale Alliantie. Andere
kanshebbers, zoals de christen
democratische parlements
voorzitter Casini en de huidige
minister van Europese Zaken
Buttiglioni, zijn buiten Italië
nauwelijks bekend.
Berlusconi had na zijn verkie
zingsoverwinning in mei al gro
te problemen om een geschikte
minister van Buitenlandse Za
ken te vinden. Het was een pu
bliek geheim dat de partijloze
Ruggiero, een carrièrediplo
maat die verschillende malen
minister was en voorzitter van
de Wereld Handels Organisatie,
werd aangetrokken om de om
streden premier-mediatycoon
en zijn kabinet in het buiten
land een geloofwaardig statuur
te geven. Ruggiero weigerde
aanvankelijk, maar hij werd
uiteindelijk door president
Ciampi en Fiat-eigenaar Agnel
li (Ruggiero had vier jaar een
topfunctie bij Fiat) over de
streep getrokken.
Agnelli, geen boezemvriend van
Berlusconi, klaagde gisteren
dat Ruggiero's vertrek 'een slag
voor het land is, een geweldig
verlies voor de regering'. Oppo
sitieleider Rutelli verweet Ber
lusconi opnieuw schade te
hebben toegebracht aan het
aanzien van Italië. Umberto
Bossi, de nagel aan de doodskist
van Ruggiero, kraaide echter
victorie: „Dit is een geweldige
dag", jubelde hij. „Deze bureau
craat was een vriend van links
en verzwakte onze regering."
GPD
-i W
De op het vrachtschip Karine A (achtergrond) gevonden wapens zijn uitgestald op de kade van de havenstad Eilat.
van onze redactie buitenland
EILAT - De Israëlische premier Sharon heeft gisteren in
de havenstad Eilat gezegd dat Arafat en zijn Palestijnse
Autoriteit een leidende rol spelen in het internationale
terrorisme. De Palestijnse leiding bereidt een nieuw ter
roristisch offensief voor met onder meer in Iran verkre
gen wapens, zei Sharon.
De nieuwe uitval naar het Palestijnse bestuur volgt op
de Israëlische onderschepping van een schip met wa
pens, afgelopen donderdag in internationale wateren.
Israëlische commando's enterden naar eigen zeggen het
vaartuig in de Rode Zee. Het zou vijftig ton wapens ver
voeren voor de Palestijnse Autoriteit. Sharon zei giste
ren dat het schip op weg was naar Gaza en dat de wa
pens vervolgens naar de Westelijke Jordaanoever moes
ten worden gesmokkeld.
Het vaartuig vormde volgens Sharon een onderdeel van
het nieuwe terreuroffensief van de Palestijnse leiding.
Die laatste noemde de hele affaire 'een theaterstuk' van
de propagandamachine van de regering-Sharon. De
kust van de Gazastrook heeft geen haven en is voor een
groot deel strand van joodse kolonies. De rest wordt
door de Israëli's zwaar bewaakt en is ongeschikt voor
in- of uitvoer.
De Palestijnen menen dat Sharon elke politieke toena
dering met alle middelen wil torpederen, inclusief de
publiciteitsstunt met het schip. Ook Iran ontkent elke
betrokkenheid bij het wapentransport dat volgens de
door Armand Snijders
PARAMARIBO - De vorige Su
rinaamse regering van presi
dent Wijdenbosch heeft tijdens
haar zittingsperiode een slordi
ge 155 miljoen euro buiten de
begroting om over de balk ge
smeten. Waar het geld is geble
ven is nog niet duidelijk.
METZ - Een 18-jarige jonge
man is in de nacht van zaterdag
op zondag in de Franse stad
Metz met een locomotief aan de
haal gegaan. Hij werd door con
troleurs van de F ranse spoorwe
gen overmeesterd, maar niet
voor hij een spoor van vernielin
gen had achtergelaten door een
ontsporing.
De locomotief stond op een ran
geerterrein bij het centraal sta
tion van Metz. Vanwege de kou
hadden de rangeerders de motor
van de trein stationair laten
draaien. De jongen wist onge
zien op de locomotief te komen
en zette de trein in beweging.
Tot verbijstering van het perso
neel raasde de locomotief ver
volgens met gedoofde lichten
het station van Metz voorbij.
In allerijl werd een wissel omge
zet maar de snelheid van de
trein was inmiddels zo opgelo
pen dat de locomotief bij de wis
sel uit de rails liep en een paal
ramde. Bovendien werd een
groot deel van de bovenleiding
vernield.
Het treinverkeer rond Metz was
gisteren de gehele dag ontre
geld. GPD
Volgens de huidige minister van
Financiën, Hildenberg, zal het
nog maanden duren voor alle
feiten boven water zijn. Onder
tussen zit de huidige regering
met de gevolgen van het chaoti
sche beleid van Wijdenbosch en
consorten.
Niemand zal tegenspreken dat
de monetaire en economische si
tuatie er wat rooskleuriger uit
ziet dan medio 2000, toen Wij
denbosch na vier jaar het roer
moest overgeven aan Venetiaan
en diens Nieuw Front-coalitie.
De inflatie is tot acceptabele
proporties teruggedrongen en
de waarde van de Surinaamse
gulden is weer redelijk stabiel.
Met hulp van Nederland kon vo
rig jaar een deel van de aanzien
lijke buitenlandse schuld wor
den afgelost en gesaneerd, maai
de financiële positie van Suri
name blijft precair.
Salarissen
De overheid heeft nog altijd tal
van problemen om iedere
maand de eindjes aan elkaar te
knopen. Veel leerkrachten ont
dekten dat eind december, toen
bleek dat hun salaris niet was
gestort. Ouderen ontvangen
hun overheidspensioen zelden
op tijd, terwijl het Nationaal In
stituut voor Milieustudies en
Onderzoek in Suriname de deu
ren moest sluiten omdat de sub
sidieverstrekker, de overheid,
de huur van het pand al bijna
een jaar niet had betaald.
Het is slechts een summiere op
somming van zaken die financi
eel niet lekker lopen. Bovendien
merkt de kleine man nog altijd
weinig van de zich verbeterende
situatie. Hoewel de koopkracht
in Suriname nimmer in cijfers
wordt uitgedrukt, is het duide
lijk dat deze sinds de komst van
de regering-Venetiaan dras
tisch is afgenomen. Energieta
rieven zijn omhooggeschoten
doordat de subsidies groten
deels zijn afgeschaft. En de
koersdaling komt nog altijd niet
tot uitdrukking in de winkels.
De huidige regeerders geven
graag de schuld aan voorganger
Wijdenbosch, die er in vele op
zichten een enorme puinhoop
van heeft gemaakt. Maar de Su-
rinamers worden ongeduldig en
roeren zich. Ze verwijten Vene
tiaan gebrek aan daadkracht
omdat veel verkiezingsbeloften
niet worden nagekomen.
Onrust
De bekendmaking van minister
Hildenberg over door het voor
malige staatshoofd verkwan
selde miljoenen komt niet voor
niets op een moment dat de soci
ale onrust groeit. Het was echter
geen nieuws, alleen werden nu
wat concrete cijfers genoemd.
Daaruit blijkt dat het grootste
deel van het geld dat zonder toe
stemming van het parlement is
besteed, zo'n honderd miljoen
euro, door Wijdenbosch in 2000
is uitgegeven. Ofwel in het jaar
van de door hem verloren ver
kiezingen.
Schandpaal
Surinamers liggen niet meer
wakker van dit soort medede
lingen. Ze maken zich eerder
druk om het feit dat politici uit
het tijdperk-Wij denbosch die
zich overduidelijk schuldig
hebben gemaakt aan strafbare
feiten, niet door de huidige re
gering aan de schandpaal wor
den genageld. Want dat was een
van de verkiezingsbeloften die
velen aansprak. Maar een kleine
twee jaar later is nog niemand
op het matje bij justitie geroe
pen. GPD
van onze redactie buitenland
NEW DELHI - De Britse pre
mier Blair heeft gisteravond in
New Delhi aangedrongen op ge
sprekken tussen India en Pakis
tan. Een dialoog en een politiek
proces moeten in de plaats ko
men van geweld, terrorisme en
extremisme, aldus Blair, die
vandaag doorreist naar Pakis
tan.
Blair had gisteren een onder
houd met zijn Indiase collega
Vajpayee. Beiden onderschre
ven een verklaring waarin ze ie
dereen veroordelen die terroris
me steunt.
De regionale Aziatische topcon
ferentie in de Nepalese hoofd
stad Kathmandu veranderde de
afgelopen dagen niets aan de
spanning.
De Pakistaanse leider Mushar
raf en Vajpayee schudden el
kaar er wel glimlachend de
hand, maar de twee spraken el
kaar verder niet. De ministers
van Buitenlandse Zaken van In
dia en Pakistan praatten op za
terdag even met elkaar in Kath
mandu, maar dat was volgens
zegslieden geen belangwekken
de conversatie.
Slotverklaring
In een slotverklaring zèiden de
zeven regeringsleiders vast be
sloten te zijn om het terrorisme
BOGOTA - De op een na grootste linkse rebellenbeweging van
Colombia, het 4500 man sterke Nationaal Bevrijdingsleger
(ELN), heeft zaterdag aangekondigd dat het een eind maakt
aan het bestand dat sinds de kerst van kracht is. Dat zei de lei
der van de beweging Bautista in een radio-interview.
Volgens Bautista hebben rechtse paramilitairen en dè rege
ring de afgelopen weken hun strijd tegen het ELN voortgezet.
Vrijdag mislukte al het vredesgesprek tussen de regering van
Andres Pastrana en de FARC, de oudste en grootste rebellen
beweging van het Zuid-Amerikaanse land. AFP
PEKING - In het Chinese dorp Houyang in de provincie He-
nan is 80 procent van de 4000 inwoners besmet met hiv, het vi
rus dat aids veroorzaakt. Dat heeft een plaatselijke krant ge
meld. Tussen november 2000 en dezelfde maand vorig jaar
zijn 150 inwoners van Houyang aan aids overleden.
Volgens de krant is de verspreiding van hiv vooral te wijten
aan de illegale handel in bloed. Van de 16- tot 55-jarigen is 90
procent bij deze onwettige praktijk betrokken. EFE
SARAJEVO - De Bosnische autoriteiten hebben de interna
tionale opsporingsinstantie Interpol gevraagd een arrestatie
bevel uit te vaardigen tegen Mohammed Sacirbey.
De oud-diplomaat die tot eind 2000 Bosnië vertegenwoordig
de bij de Verenigde Naties, wordt ervan verdacht ruim
600.000 dollar te hebben verduisterd tijdens zijn ambassa
deurschap.
Onderzoekers van het Bosnische ministerie van Buitenlandse
Zaken kwamen de frauduleuze praktijken op het spoor. Sa
cirbey zou zelfs tot 2,5 miljoen dollar van de diplomatieke
post hebben uitgegeven zonder dat hij daar rekenschap voor
heeft afgelegd.
De voormalig diplomaat en minister van Buitenlandse Zaken
van Bosnië verblijft vermoedelijk in Amerika. RTR
TBILISI - Drie houthakkers die vorige maand in een bos in
Georgië twee containers met hoog radioactief materiaal heb
ben gevonden, zijn in kritieke toestand in het ziekenhuis op
genomen. In het nabijgelegen dorp Dzjvare, 220 kilometer ten
zuidwesten van Tbilisi, is paniek ontstaan, zo hebben de Ge
orgische autoriteiten zaterdag onthuld.
Soso Koekoesjadze van het ministerie van Milieu zei dat des
kundigen van het Internationale Agentschap voor Atoom
energie de containers, die strontium-90 bevatten, zullen on
derzoeken.
Een gebied met een straal van 500 meter is afgegrendeld, zei
Koekoesjadze. Een speciale werkgroep zal het gevaarlijke
materiaal verwijderen, maar wanneer dat zal gebeuren hangt
af van de beschikbare financiën. AP
LONDEN - De Britse regering ziet af van haar voornemen ge
wapende veiligheidsfunctionarissen te laten meevliegen in
Britse passagierstoestellen. Dit heeft The Sunday Telegraph
gisteren gemeld.
Zogeheten sky marshals zouden net als in de VS de vliegtuig
passagiers moeten beschermen tegen terroristische acties.
Britse maatschappijen voelen evenwel weinig voor wapens
aan boord, een argument waarvoor de regering zwichtte.
British Airways is fel gekant tegen 'sky marshals'. Het con
cern vreest dat kwaadwillenden de wapens van de bewakers
afpakken om er vervolgens een toestel mee te kapen. ANP
fotoSven Nackstrand/EPA
Israëli's grotendeels bestond uit anti-tankwapens,
gronddoelraketten en mijnen.
Het omstreden schip, de Karine A, is naar verluidt in Li
banon gekocht door een wapenhandelaar. Die zou in
opdracht handelen van een Palestijnse voorman. Vol
gens Israëlische berichten was ook de kapitein een Pa
lestijn.
De Israëlische bevelhebber generaal Mofaz drong er
gisteren bij politici op aan dat ze hun politiek ten aan
zien van de Palestijnse Autoriteit herzien. Volgens
waarnemers wil hi] nog harder optreden in de bezette
gebieden en geen gesprekken meer voeren met de geko
zen vertegenwoordigers van de Palestijnen.
DPA/AFP/ANP
De Indiase premier Vajpayee (1) en de Pakistaanse president Musharraf (r) schudden elkaar de hand aan
het slot van de regionale Aziatische topconferentie in Kathmandu. De Bhutaanse premier Wangchuk
(m) kijkt toe. foto John MacDougall/EPA
in al zijn verschijningsvormen
te voorkomen en te bestrijden.
Waarnemers spraken van 'een
ijskoude' top, met als enige
lichtpunt het vriendelijke af
scheid dat Vajpayee nam van
Musharraf.
In Indiase ogen was Musharrafs
handdruk een propagandastunt
die verhult dat ook dit bewind in
Islamabad, net als het voor
gaande, geweld gebruikt om het
Indiase bestuur over een deel
van Kashmir te ondermijnen.
De Pakistaanse regering steunt
radicale, islamitische bewegin
gen die Indiaas Kashmir willen
afscheiden van India, zegt New
Delhi. ANP/AFP
Bijna een jaar geleden werd de 15-jarige Benjamin Her-
mansen in een buitenwijk van Oslo doodgestoken door neo
nazi's. Volgende week doet de Noorse rechtbank uitspraak in
de moordzaak waaruit bleek dat het noordelijke paradijs niet
voor iedereen zo mooi is.
door Windy Kester
OSLO - Benjamin had een
Ghanese vader en Noorse
moeder. Hij woonde zijn hele
leven al in Noorwegen en
ging er naar school. Op 26 ja
nuari vorig jaar echter niet
en 's avonds ontmoette Ben
jamin op straat in Holmlia,
een buitenwijk van Oslo, een
vriend die hem zou vertellen
wat hij die dag had gemist.
Ineens stopte er een auto met
daarin twee jongens en een
meisje met kaalgeschoren
koppen. Benjamin en zijn
vriend roken onraad en zet
ten het op een lopen.
Maar Benjamin liep niet hard
genoeg. Hij werd in elkaar
geslagen en met messen be
werkt. Hij probeerde nog
naar huis te komen, maar hij
viel na een aantal stappen
dood neer.
„Niet geprovoceerd, racis
tisch gemotiveerd", klinkt de
samenvatting van de officier
van justitie van de rechtbank
in Oslo. De samenvatting van
een moord 'die Noorwegen
zijn onschuld heeft doen ver
liezen', zoals de commenta
toren het uitdrukken.
Ineens dringt het besef door
dat de boze wereld zich ook
heeft genesteld in het 4,5 mil
joen inwoners tellende land
dat vorig jaar nog door de
Verenigde Naties werd uitge
roepen als het beste land om
in te wonen.
Natuurlijk, iedereen had wel
eens van neonazi's gehoord,
maar ze waren vrij onzicht
baar. Volgens, één jaar oude,
cijfers van de politie zijn er in
Noorwegen zo'n 150 neona
zi's, die zich voornamelijk
ophouden in Oslo en omge
ving en in het zuiden van het
landDit aantal is laag verge
leken met de cijfers in buur
land Zweden. Maar het is
niet duidelijk wat precies als
'neonazisme' gezien wordt en
of dit cijfer alleen de harde
kern is of ook de meelopers
omvat.
Ook wordt de vraag opge
worpen waarom Noorwegen
bijvoorbeeld op het gebied
van mensenrechten een voor
trekkersrol vervult, terwijl
thuis de, omschakeling naar
een goed functionerende
multiculturele samenleving
zo moeilijk lijkt. Er wonen
zo'n 280.000 immigranten in
Noorwegen, het grootste deel
hiervan is Europeaan en de
meeste hiervan komen weer
uit Denemarken of Zweden.
Mensen die er 'anders' uit
zien zijn een zeer kleine min
derheid en vallen op.
Benjamin viel op door zijn
donkere huidskleur. Dit was
de enige 'reden' dat de neo
nazi's hem pikten toen ze die
noodlottige avond voorbijre
den. De twee jongens (20 en
22 jaar) en het 18-jarige
meisje die nu terechtstaan,
hebben bekend Benjamin ge
dood te hebben, maar zeggen
dat dit niet de bedoeling was.
Het waren, volgens een van
hen, niet onschuldige jon
gens als Benjamin, die ze
haatten. „We wilden eigen
lijk een criminele buitenlan
der pakken."
Michael Jackson
Deze onnozelheid en zinloos
heid deed in Oslo 40.000
mensen de straat op gaan in
een fakkeloptocht tegen ra
cisme. Rapper Eminem vroeg
tijdens een concert in Noor
wegen een minuut stilte voor
'mijn vriend Benjamin'. Mi
chael Jackson heeft zijn
nieuwste cd aan de jongen
opgedragen. „Er is iets vrese
lijk mis met onze samenle
ving", sprak de toenmalige
premier Stoltenberg vlak na
de moord.
Antiracisme-organisaties
denken dat, hoe cru ook,
Benjamins dood in ieder ge
val het bewustzijn van de
Noren heeft vergroot: racis
me bestaat ook in het wel
vaartsparadijs.
Als het aan de officier van
justitie ligt echter niet lang
meer. Ze wil de verdachten
niet alleen voor moord maar
ook voor discriminatie ach
ter de tralies krijgen, vorige
week eiste zij 21 jaar, de
langst mogelijke straf. De
uitspraak is 17 januari. GPD
