Dit is China voor gevorderden
Vakantiebeurs 2002: Om in de stemming te komen
Yunnan
wonen
zaterdag 5 januari 2002
Een bruiloft van het Bai-volk is een kleurrijke gebeurtenis. De Bai-minderheid bepaalt het beeld in Dali, in het noordwesten van Yunnan.
foto's Rob de Vries/GPD
Yunnan biedt overweldigende landschappen, zoals hier in Dali.
1900 meter en met anderhalf
miljoen inwoners, is een heel
andere stad: geen smog zoals in
Beijing, want Yunnan kent al
leen lichte industrie. Men leeft
opbrengt (rijst bijvoorbeeld),
maar Yunnan levert ook zestig
procent van alle bloemen van
het land.
Kunming heeft een levendig
er vooral van wat het platteland centrum, er heerst een relaxte
Yunnan is de zuidwestelijke provincie van China, in oppervlakte
meer dan tien keer zo groot als Nederland. Om er te komen heb
je een visum nodig, dat bij groepsreizen doorgaans door de reisorga
nisator geregeld wordt. Anders is het te krijgen bij de consulaire af
deling van de Chinese ambassade in Den Haag.
China is goedkoop, afdingen in winkels en bij kramen is een 'must'.
De munt is de Yuan, ongeveer 15 eurocent. Inentingen zijn niet ver
plicht, maar je laten vaccineren (DTP, tyfus, Hepatitis A) en het
slikken van malariapillen kan verstandig zijn.
VNC Travel heeft bij zijn vele China-reizen een speciale China's
Minderheden-reis van 15 dagen, waar Guangzhou, Lijiang, Dali en
Kunming in zitten. De prijs bedraagt: 2.295 euro. Meer informatie:
VNC Travel in Utrecht: www.vnc.nl en 030-231150.
De vliegmaatschappij die je naar Yunnan brengt is China Southern
Airlines in Amsterdam: www.cs-air.nl en 020-4120302.
sfeer en het ligt vlakbij het
fraaie 300 vierkante kilometer
grote Dian-meer. De belang
rijkste attractie ligt buiten de
stad, het beroemde Stenen
Woud: torenhoge pieken van bi
zar gevormd grijze kalksteen,
270 miljoen jaar ontstaan door
erosie, op een gebied van meer
dan 80 hectare.
Veel minder oud (van 1999) is
het Wereld Tuinen Expo-terrein
in Kunming zelf. Vooral het bij
wonen van een avondshow, met
honderden dansers en zangers,
is een onvergetelijke belevenis.
En een aanrader is zeker ook het
bezoeken van een van de lokale
straatmarkten, daar kijk je echt
je ogen uit.
Aanmerkelijk toeristischer dan
Kunming is het westelijker,
richting Tibet, en nog veel hoger
- 2500 meter - gelegen Lijiang,
dat een prachtig oud centrum
heeft. Met echte terrasjes - en
die vind je niet veel in China -
waarop je voor twee gulden een
Iedereen wil op de foto bij de 4506-meter-steen in het hooggelegen
Lijiang. De plek is met een kabelbaan te bereiken.
kolossale fles lekker, Chinees
bier kunt drinken. Typerend
voor het stadshart zijn de smalle
straatjes waarvan het plaveisel
uit grote blokken basalt be
staat, met weggezakte huisjes,
waarvan de daken van bovenaf
gezien op een ingenieus vlecht
werk lijken.
Het centrum dat bij een stevige
aardbeving in 1996 gelukkig
niet al te veel schade opliep, is
door de UNESCO een paar jaar-
geleden terecht op de lijst van
Werelderfgoederen geplaatst.
Vlakbij dat centrum ligt, onder
aan de steile wand van de Oli
fanten-heuvel, het Zwarte Dra
ken-vijver-park. Goed voor een
hele plezierige wandeling.
Pictogrammen
Even buiten Lijiang vind je het
dorp Baisha, bewoond door het
Naxi-volk, een van die minder
heden. Buitengewoon vriende
lijke, eenvoudige mensen, die
iedere vreemdeling direct thuis
uitnodigen. Mensen ook met een
buitengewoon interessante cul
tuur. Hun geschreven, oor
spronkelijke taal bestaat uit
pictogrammen, en de vrouwen
spelen er de hoofdrol. Die doen
het belangrijke werk, ze beheer
sen de markt, het erfrecht gaat
via de jongste dochter.
De kost verdienen de Naxi vaak
met maïs, die op grote, staande
houten rekken gedroogd wordt.
Het is van origine een bergvolk,
en die bergen zijn in de buurt
van Lijiang voor Europese be
grippen hóóg. De Jade Draak-
berg is bijvoorbeeld meer dan
5500 meter.
Alleen bereikbaar voor zeer er
varen bergbeklimmers? Nou,
met een kabelbaan kom je ook
een heel eind. Die brengt je van
af een hoogte van 3300 meter,
vlakbij een golfbaan in aanleg
die uiteraard de hoogste van de
wereld wordt, in rap tempo naar
een station op 4506 meter. De
belangstelling ei-voor is enorm,
iedereen wil bij de 4506-meter-
steen op de foto. Opvallend is
dat niet iedere bezoeker op een
kort verblijf in de eeuwige
sneeuw gekleed is: mannen in
kostuum, vrouwen op hoge hak
ken.
Opvallend is ook dat veel men
sen een zuurstof-flesje bij zich
hebben en dat ook driftig ge
bruiken want de lucht blijkt op
die hoogte heel ijl te zijn; je
wordt al snel wat duizelig, hebt
moeite om je ademhaling onder
controle te houden. „Maar je
voelt je hier, boven de wolken,
wél als een engel", zegt een Chi
nees.
Een andere minderheid bepaalt
het beeld in Dali, dat in het
noordwesten van Yunnan ligt.
Het zijn de Bai, die 32 procent
van de bevolking uitmaken.
Kleine, sierlijke mensen, die
vaak kleurrijk gekleed gaan, en
die typisch genoeg wel een eigen
spreektaal hebben, maar geen
geschreven. Ook Dali ligt hoog,
op 2000 meter.
Het is een mooie, open, groene
en gezellige stad met een stads
muur. Hier en daar een pleintje
waar gezellige terrasjes zijn, en
waar wat oudere Chinezen met
elkaar zitten te kletsen, te roken
of een spelletje doen. In een an
der straatje kun je zomaar naar
een pleintje achter een restau
rant geroepen worden, waar een
groepje Chinezen op leeftijd
vol verve muziek zit te maken,
op voor ons vaak onbekende
instrumenten, en er - zo hoort
dat in China - wat schel bij zin
gen.
Pagodes
Grootste attractie van Dali zijn
drie lichtgeel-gekleurde pago
des van een bijzondere elegan
tie. De middenste pagode, de
QianxunTa, is 70 meter hoog, de
andere twee 42 meter. Tegen
over de pagodes ligt het diep
blauwe Erhai-mer, aan de voet
van de berg Cang, die beroemd
is vanwege zijn marmer.
Een stad waar je automatisch
ook terecht komt als je naar
Yunnan wil, maar die aan de
oostkust ligt, niet zover van
Hongkong, is Guangzhou (bij
ons beter bekend als Kanton),
de hoofdstad van de provincie
Guangdong. Want daar vlieg je
met China Southern Airlines
heen als je verder Yunnan in wilt
duiken Er wonen niet minder
dan 9 miljoen mensen. Toch is
het een mooie, gezellige stad.
Het zoveelste bewijs voor ken
ners dat China, en dan met name
ook het zuiden van dit relatief
veilige land, op toeristisch ge
bied een bloeiende toekomst te
gemoet gaat.
Rob de Vries
In 1978 bezochten 1,8 mil
joen buitenlandse toeris
ten China. In 2000 waren dat
er meer dan 10 miljoen. Die
gaan vooral naar steden als
Beijing (wie wil er niet even
op de Grote Muur of op het
Plein van de Hemelse Vrede
gestaan hebben) of het ro
mantische Sjanghai. Maar in
de uithoeken van het Chine
se rijk is het minstens zo in
teressant, zeker zo mooi én
oorspronkelijker, echter. Zo
als in Yunnan, in het zuid
westen.
Langzaam glijdt het land
schap voorbij, in het busje
tussen Lijiang en Dali. En het is
móói, afwisselend, met scherpe
contouren want de lucht op zo'n
2000 meter hoogte is blauw en
helder als glas. Groen zijn de
rijstvelden, soms in terrasvorm
tegen een berg aan.
Langs de weg lopen Chinezen
met handkarren, of ze zitten op
een kar die door een karbouw
getrokken wordt. Op weg naar
een volgend dorp of stadje, met
langs de straat de 'open deur
winkels en -werkplaatsen' op
rij.
De muren van oude huisjes zijn
vaak nog van blokken turf ge
bouwd. En niemand lijkt er
haast hebben. 'Auto's' met een
open diesel-motorblok van een
tractor, pruttelen niet harder
voort dan 15 kilometer per uur.
Alles maakt een behoorlijk au
thentieke indruk; dit is het
China zoals je je dat had voorge
steld, hier in Yunnan, de zuid
westelijke provincie van het on
metelijke Chinese rijk. Dit moet
'China voor gevorderden' zijn,
voor mensen die de veel jachti-
ger en al behoorlijk verwesterde
grote steden aan de oostkust,
Beijing en Sjanghai, al een keer
gezien hebben.
Want Yunnan biedt niet alleen
overweldigende landschappen
en interessante steden, maar het
is ook de provincie van de min
derheden. Die allemaal hun ei
gen historie hebben, hun eigen
cultuur hebben behouden of te
ruggekregen, hun eigen, vaak
kleurrijke kleding dragen. De
provincie telt niet minder dan
32 van die minderheden, het
hoogste aantal van heel China.
Dat ze uitgerekend in Yunnan
zitten, heeft te maken met het
feit dat een groot deel van deze
regio gelegen is op uitlopers van
de Himalaya. De volken die er
woonden, 'mountaineers', had
den daardoor nauwelijks con
tact met buurvolken, konden
helemaal zichzelf blijven.
Minderheden
Kees van Galen, directeur van
VNC Travel (dat - vandaar de
afkorting - uit de Vereniging
Nederland-China is voortgeko
men): „Ja, Yunnan, dat is groen,
weidsheid, de Himalaya, de
vriendelijke bevolking, maar
vooral ook die minderheden.
Die hebben trouwens een be
hoorlijk stuk autonomie, ze zijn
ook in gewestbesturen verte
genwoordigd. En Yunnan is veel
toegankelijker geworden, er
zijn nu goede wegen. Maar ook
voor ons begon het reizen naar
China oorspronkelijk met Beij
ing, Sjanghai en het terracotta
leger in Xi'an."
Kras Ster Vakanties is in die
trips de grootste, met z'n 'negen
dagen Beijing', VNC Travel
volgt op de tweede plaats als het
om vervoer van Nederlandse
toeristen naar China gaat. Dit
jaar zullen dat er zo'n 8000 zijn,
en de helft ervan gaat inderdaad
naar de Chinese hoofdstad Beij
ing. Uitstekend om in dat voor
velen onbekende land de sfeer te
proeven, maar het is natuurlijk
een beetje China voor begin
ners.
Kunming op een hoogte van
Wel op vakantie, maar dan
dichtbij. Het eigen land en
Oost-Europa, vooral onder
kampeerders, lijken dit jaar in
trek. Bovendien wordt het alle
maal iets bescheidener. Dat
blijkt uit de deelnemers die zich
hebben aangemeld voor de Va
kantiebeurs 2002 die volgende
week in Utrecht wordt gehou
den.
De Vakantiebeurs telt dit jaar
minder deelnemers dan voor
heen. Bovendien zijn de stands
een stuk eenvoudiger ingericht.
Enkele (grote) touroperators
zijn niet aanwezig en ook bij
voorbeeld KLM en de Neder
landse Spoorwegen ontbreken
op de deelnemerslijst.
Volgens de organisatie zal de
Vakantiebeurs qua vloeropper
vlakte echter net zo groot zijn
als vorig jaar. Dat kan inder
daad kloppen, want daar waar
touroperators en luchtvaart
maatschappijen een pas op de
plaats maken, verschijnen er
steeds meer stands van instan
ties die slechts zijdelings met
toerisme te maken hebben: toe
leveranciers van foto- en film
camera's, een fietsenfabrikant,
de Koninklijke Marine en Meteo
Consult.
Nederland is als vanouds weer
zeer prominent aanwezig in de
Jaarbeurshallen. De op het bin
nenland gespecialiseerde tour
operator VVV Vakanties ver
wacht dit jaar een forse groei
van het aantal vakanties in ei
gen land. „In sommige provin
cies zien we een soort inhaalef
fect na de mkz-crisis van vorig
voorjaar. Bovendien speelt mee
dat we een prachtige herfst heb
ben gehad, en dat na de aansla
gen in de VS de animo voor verre
vliegreizen is afgenomen", al
dus woordvoerder Erik Bos.
VW Vakanties heeft het aanbod
voor het jaar 2002 dan ook fors
uitgebreid, niet alleen in de po
pulairste provincies Gelder
land, Zeeland en Brabant, maar
ook elders in het land. Het 'Lek
ker weg in eigen land'-pavil joen
in hal 8 telt 65 deelnemers, vari
ërend van grote steden tot at
tractieparken.
Zuiderbuur Vlaanderen staat
dit jaar in het teken van fiets-
toeri.sme, niet in het minst van
wege het WK wielrennen dat in
oktober in Belgisch Limburg
wordt gehouden. Bovendien is
er begin februari het WK veld
rijden. De Vlamingen spelen
daar op in met diverse fietsar-
rangementen.
Het Vlaamse Fietsjaar 2002
wordt in hal 7 gepresenteerd, de
favoriete hal van de actieve va
kantiegangers. Daar is ook weel
de klimwand aanwezig, net als
een mountainbikeparcours, een
tokkelbaan en een duiktank.
Het duikpa vil joen is uitgebreid
tot twintig reisorganisaties die
bezoekers laten kennismaken
met de duikuitrusting en het be
wegen onder water. Jaarlijks
kiezen circa 200.000 landgeno
ten voor een duikvakantie, een
aantal dat nog steeds groeit.
Hoewel de Vakantiebeurs
slechts beperkt ruimte biedt
aan tenten en caravans, is er dit
keer een nieuwtje: een caravan
voor jongeren. Jongeren kam
peren graag en veelmaar willen
niet geassocieerd worden met
een in hun ogen duffe caravan.
Studenten van een kunstacade
mie en technische universiteit
hebben samen een reiswagen
ontwikkeld, die lijkt op een
vouwwagen en die vooral de
jeugd moet aanspreken. De ca
ravan, te zien in het kampeerpa-
viljoen in hal 7, is nog niet in
productie genomen.
Oost-Europa
Het kampeerpaviljoen is opge
zet als een landelijke camping,
inclusief een picknickplaats
voor bezoekers. Veel aandacht is
er voor Oost-Europa, dat kam
peerders langzaamaan steeds
meer mogelijkheden biedt.
Oost-Europa zit ook anderszins
in de lift. Vorig jaar gingen ruim
honderdduizend mensen naar
Oost-Europa, waarvan bijna
een derde deel naar Rusland.
Ook Bulgarije en Oekraïne
scoorden goed, Roemenië bleef
iets achter. Nu nog worden
voornamelijk hotelreizen ge
boekt, maar steeds meer cam
pings proberen tegemoet te
komen aan de wensen van wes
terse kampeerders.
Een nieuwe bestemming is
Zuid-Siberië, bereikbaar per
avontuurlijke Trans Siberië Ex
press. Dichterbij ligt Polen,
waar zowel steden als natuur
gecombineerd kunnen worden.
Hongarije is altijd al in trek ge
weest bij Nederlanders en pro
beert op de beurs nog meer
toeristen in de stemming te
brengen met onder meer Hon
gaarse muziek en een groot
Hongaars restaurant. De Oost-
Europese bestemmingen pre
senteren zich in hal 2.
Ook aanwezig op de beurs is
ACSI, bekend van de begeleide
caravanrally's die al jaren wor
den georganiseerd. Voor het
eerst biedt ACSI de mogelijk
heid tot het boeken van een vas
te kampeerplaats op 120 cam
pings in Europa. Boeken gaat
via internet. ACSI, dat ook in
hal 2 staat, signaleert overigens
eveneens een groeiende interes
se voor Oost-Europa.
De verre bestemmingen staan
bijeen in de hallen 11 en 12. Zij
hopen vooral dat de Vakantie
beurs toeristen weer over even
tuele vlieg- en reisangst heen
helpt. Woordvoerster Patricia
Egelie van TUI Nederland (on
der meer Arke en Holland Inter
national) stelt 'dat we van be
roerd naar steeds beter gaan'.
„We merken dat de stedenrei-
zen, waaronder die naar New
York, aantrekken. Na de grote
inzinking na 11 september komt
ook Florida weer op gang. Dat
was altijd een belangrijke win-
terbestemming voor ons. We
verwachten dat deze maand
mensen, die eigenlijk sinds sep
tember nauwelijks meer gereisd
hebben, trek krijgen om zich
weer met vakantie bezig te hou
den. Op de Vakantiebeurs kun
nen ze in de stemming komen."
Fred van Cleef van de toeristi
sche afdeling van de Canadese
ambassade sluit zich daarbij
aan: „We verwachten dat we de
mensen kunnen overtuigen van
de vele maatregelen die we ge
nomen hebben om de veiligheid
verder te bevorderen. Ln per
soonlijke contacten op de Va
kantiebeurs hopen we het pu
bliek een duwtje in de rug te
geven."
Alice Plekkenpol
De Vakantiebeurs wordt van 9
tot en met 13 januari gehouden
in de Jaarbeurshallen te
Utrecht, gelegen tegenover het
Centraal Station. Geopend da
gelijks van 10.00-18.00 uur
(vrijdag tot 22.00 uur). Dag
kaart 10 euro, 60-plussers 8,50
euro, avondbezoek 7,50 euro,
gezinskaart 25 euro, meerda-
genkaart 15 euro.
Meer informatie: vvww.vakan-
tiebeurs.nl en 030-2955082.
