Vrees in VS voor kernoorlog
Yerkiezingsrellen in Zambia
PZC
Jaarwisseling verloopt
vrijwel zonder incidenten
Bomexplosies bij drie
kerken op Sulawesi
Argentinië zakt weg
in bestuurlijke chaos
India en Pakistan zouden inzet nucleaire wapens voorbereiden
Iran ziet euro x-, 0
ais verlossing Evacuatie buitenwijken Sydney wegens bosbranden
Gevechten in
Tsjetsjenië
Vliegtuig maakt
rechtsomkeert
na bommelding
Meer doden vuurwerkramp China
Saoedische homo's onthoofd
Sloman Traveller in Bremerhaven
Doden in Alpen door lawines
Mkz nog in één Brits graafschap
woensdag 2 januari 2002
van onze redactie buitenland
NEW DELHI - De relatie tussen
India en Pakistan bleef ook tij
dens de jaal-wisseling gespan
nen. De Amerikaanse krant
Washington Times meldt op ge
zag van bronnen bij de Ameri
kaanse geheime diensten dat
beide landen het gebruik van
kernwapens voorbereiden. Is
lamabad probeert wel New Del
hi tegemoet te komen door men
sen op te pakken die lid zouden
zijn van twee extremistische is
lamitische bewegingen.
Volgens de Washington Times
treft Pakistan voorbereidingen
voor het transport van nucleaire
wapens naar de grensstreek met
India. Tegelijkertijd zijn er aan
wijzingen dat India zich op
maakt voor de inzet van korte-
afstandsraketten die ook de Pa
kistaanse hoofdstad Islamabad
zouden kunnen treffen. Volgens
de Amerikaanse geheime dien
sten zouden deze installaties al
morgen in gebruik kunnen wor
den genomen. Een nucleaire
aanval vanuit Pakistan zou ook
voor het einde van de week uit
gevoerd kunnen worden. Beide
partijen zouden onverminderd
militairen, tanks en ander wa
pentuig haar de grensstreek
overbrengen om hun posities te
versterken.
Arrestaties
De Pakistaanse autoriteiten
hebben ongeveer honderd men
senaangehouden op verdenking
van lidmaatschap van twee ex
tremistische, islamitische be
wegingen. Een woordvoerder
van een van deze groeperingen,
de Lashkar-e-Taiba, heeft dit
gisteren gezegd.
Deze bewegingen zitten volgens
India achter een zelfmoordaan
slag op het Indiase parlement op
13 december. De arrestaties zijn
een manier om de opgelopen
spanning tussen de twee landen
te doen afnemen. India heeft de
aanhouding en uitlevering van
'terroristen' geëist.
Diplomatie
Beide partijen probex-en diplo
matiek de oplopende ruzie te
sussen, maar in de praktijk heb
ben die pogingen nog weinig ef
fect. Er vielen in de nacht van
maandag op dinsdag zeker vijf
tien doden bij beschietingen en
aanslagen in het omstreden
Kashmir.
De Indiase premier Vajpayee zei
in zijn nieuwsjaarsrede dat over
alles valt te praten, als Pakistan
zijn anti-Indiase houding af
zweert en terrorisme effectief
bestrijdt. Pakistan liet maan
dag al weten dat het tot overleg
bereid is over brandende kwes
ties, inclusief Kashmir.
In de Nepalese hoofdstad Kath-
mandu begint vrijdag een regio
nale topconferentie waar de
twee landen overleg op hoog ni
veau zouden kunnen voeren,
maar volgens een hooggeplaats
te Indiase bron kan daar geen
sprake van zijn.
India bestuurt zijn deel van
Kashmir met circa acht miljoen
inwoners als deelstaat Jammu
en Kashmii'. Het is de enige In
diase deelstaat waar moslims in
de meerderheid zijn. Plet Pakis
taanse deel wordt bestuurd on
der de namen Azad (wij)
Kashmir en Northern Areas,
waar zeker twee miljoen men
sen wonen. Een wapenstil
standslij n uit eind jaren veertig
vormt de grens tussen beide sta
ten. RTR/ANP/DPA
TEHERAN - In weinig wereld
steden heerst zoveel blijde ver
wachting over de euro als in
Teheran. In Iran, waar de Ver
enigde Staten lange tijd vrijwel
uitsluitend als de Grote Satan
zijn aangeduid, zien velen de
euro als de komende verlossing
van de dollar.
Ondanks de breuk in de diplo
matieke betrekkingen met de
VS in 1980 rekent Iran nog
steeds in Amerikaanse dollars
voor internationale transacties.
Een Iraans dagblad heeft echter
uiteengezet dat dit straks niet
meer hoeft, als de euro zich sterk
houdt tegenover de dollar.
De euro moet dan niet alleen
door Iran als enige munt voor
internationale transacties wor
den aanvaard, maar ook door de
Organisatie van Olieproduce
rende Landen (OPEC). ,,Iran
moet de gelegenheid aangrijpen
om uitsluitend deze nieuwe
munt te gebruiken voor zijn
transacties, zijn uitvoer van olie
zowel als export van andere
producten", zo stelde Iran News
maandag. „De euro's moeten
onze deviezen worden."
De Iraanse nationale oliemaat
schappij zorgt voor 80 procent
van de buitenlandse deviezen
die de staat ontvangt, in 2001
zo'n 15 miljard dollar. Deze on
derneming zinspeelt al jaren op
een vervanging van de dollar.
,,De euro zal ons van het juk van
de dollar bewijden en wij zullen
de euro omarmen", zo stelde de
onderneming eerder. AFP
GROZNY - Bij een operatie van
Russische troepen in Tsjetsjenië
zijn zeker 73 rebellen en twee
Russische militairen gedood.
Twintig rebellen werden gevan
gengenomen.
De gevechten hadden plaats
dertig kilometer ten oosten van
de hoofdstad Grozny. DPA
van onze redactie buitenland
SYDNEY - Bewoners van buitenwijken van de Austra
lische stad Sydney hebben van de autoriteiten opdracht
gekregen hun huizen te verlaten, nadat in de buurt
branden waren uitgebroken.
Het vuur rukt als gevolg van de harde wind snel op naar
de bewoonde gebieden, aldus functionarissen. Eerder
op de dag kregen burgers het advies juist niet hun hui
zen te verlaten.
In een park in de noordelijke buitenwijk Pennant Hills
brak gisteren brand uit. Sinds kerst woedden er rondom
Sydney grote bosbranden, maar het is voor het eerst dat
in de noordelijke woonwijken brand uitbreekt. De
brandweer noemt de situatie in het gebied, op minder
dan 20 kilometer afstand van het stadscentrum, 'zeer
ernstig'.
,,Er is wel paniek. Mensen willen evacueren", aldus een
woordvoerder van de brandweer. Hij zei niet te weten
hoe de nieuwe brand is ontstaan.
De afgelopen dagen zijn al zeker 150 huizen en 250.000
hectare bos in vlammen opgegaan. Acht mensen zijn ge
arresteerd op verdenking van brandstichting. RTR
van onze redactie buitenland
RIJSWIJK - Over de hele wereld
is de jaarwisseling zonder grote
incidenten verlopen. In New
York werden de slachtoffers van
de aanslagen van 11 september
herdacht. In de Europese steden
bleef het over het algemeen rus
tig. Er waren rellen in de Franse
stad Straatsburg. Op veel plaat
sen werd de invoering van de eu
ro uitgebreid gevierd.
De jaarwisseling in New York
ging dit keer gepaard met uitge
breide veiligheidsmaatregelen.
Honderdduizenden mensen
moesten eerst door de metaal
detector, voor ze de viering op
en rond Times Square konden
bijwonen. De aanwezigen her
dachten massaal de slachtoffers
van de aanslag op het World
Trade Center, waarbij een klei-
EDMONTON - Een Canadees
verkeersvliegtuig dat met 130
mensen aan boord op weg was
naar Edmonton is na een telefo
nische bommelding terugge
keerd naar de luchthaven van
waar het was opgestegen. Dat
meldde de politie gisteren.
De Boeing 737 van West Jet Air
lines was maandagmiddag net
opgestegen van de luchthaven
van Saskatoon in de Canadese
pi"ovincie Saskatchewan, toen
een vrouw de vliegmaatschap
pij belde met de mededeling dat
een man aan boord een bom bij
zich had. Nadat het vliegtuig in
Saskatoon was geland, werd de
genoemde man voor verhoor
meegenomen, maar al snel werd
hij vrijgelaten. Aan boord wer
den geen explosieven aange
troffen. De identiteit van de
vrouw is inmiddels bij de politie
bekend. AP
ne drieduizend mensen omkwa
men. In de hele stad werden cle
klokken geluid.
Burgemeester Giuliani nam
even na twaalven afscheid van
zijn stad. Hij droeg de fakkel
over aan Mike Bloomberg, die
op Times Square de eed aflegde.
Giuliani is uitgebreid geprezen
over de manier waarop hij na de
aanslag de stad bestuurde.
De plechtigheid op Manhattan
was van grote symbolische be
tekenis en in de eerste plaats be
doeld om aan te geven dat de
stad veilig is. Veel Amerikanen
gaan het nieuwe jaar in met de
gedachte dat er sinds de aansla
gen iets wezenlijks is veranderd.
Maar bij verreweg de meesten
wint de hoop het van de angst,
zo blijkt uit een enquête die de
zender ABC en het dagblad
Washington Post hebben laten
uitvoeren.
Rouw
Peru rouwde om de slachtoffers
van de vuurwerkramp van afge
lopen weekeinde. Zo'n driehon
derd mensen vonden in de
hoofdstad Lima de dood nadat
in een complex van winkels en
woningen een enorme brand
was ontstaan bij het afschieten
van vuurwerk.
In enkele Europese steden ging
de viering van oud en nieuw ge
paard met ongeregeldheden.
Net als de afgelopen jaren wa
ren er problemen in de Franse
stad Straatsburg, waar ongere
geldheden een traditie lijken te
worden. In de arme wijken van
de stad raakten jongeren slaags
met de politie. Enkele mensen
raakten gewond, vijftig auto's
gingen in vlammen op. In het
noorden van Spanje bekogelden
Baskische nationalisten de poli
tie met molotovcocktails. Ook
daar vielen gewonden.
Een groot deel van de Europese
viering van oud en nieuw stond
in het teken van de introductie
van de euro. Behalve in Maas
tricht werd de komst van de Eu
ropese munt gevierd in Brussel,
Berlijn en Frankfurt, waar de
Europese Centrale Bank (ECB)
is gevestigd. Bij de ECB hadden
zich tienduizend mensen verza
meld om de introductie van de
euro te vieren.
In Italië liepen meer dan vijf
honderd mensen verwondingen
op bij het afsteken van vuur-
wexk. De meeste ongelukken
deden zich voor in Napels, dat
bekend staat als bolwerk van il
legaal vuurwerk.
Een ongeluk van een heel ande
re aard deed zich voor in Japan,
waar de traditionele rijstbal
ook dit jaar weer slachtoffers
maakte. De o-mochi bleef ste
ken in de kelen van twee man
nen, die ondanks de bekende ri
sico's de verleiding niet konden
weerstaan. ANP
Een aanhanger van de oppositiepartij is tijdens rellen bij het gebouw van het Zambiase hooggerechts
hof in Lusaka getroffen door een steen. Yoav Lemmer/EPA
door Eelco van der Linden
LUSAKA - Vijf dagen om twee
miljoen stemmen te tellen; dat is
zelfs voor Afrikaanse begrippen
te gek. De Zambianen accepte
ren de gang van zaken rond de
presidentsverkiezingen van af
gelopen donderdag niet. Het
uitblijven van de definitieve
uitslag deed duizenden gisteren
opnieuw de straat op gaan.
Daar raakten ze slaags met de
oproerpolitie.
Gisteravond behaalde de oppo
sitie, die de regeringspartij
MMD van fraude en malversatie
beschuldigt, een eerste over
winning. Het hooggerechtshof
besliste dat de regering geen
overwinnaar van de presidents
verkiezingen mag uitroepen,
voordat door dezelfde recht
bank is uitgemaakt hoe ernstig
er is gefraudeerd. De rechtbank
zal vandaag een (eerste) uit
spraak doen.
De einduitslag werd gisteren
nog steeds niet vrijgegeven,
hoewel met vrijwel alle stem
men geteld het duidelij k was dat
de winnaar Levy Mwanawasa
heet. Deze kandidaat van de na
tien jaar vertrekkende presi
dent Frederick Chiluba kreeg 31
procent van de stemmen, twee
meer dan Anderson Mazoka, de
belangrijkste oppositieleider.
De zakenman Mazoka had lang
op kop gelegen. Zaterdag al eis
te hij de overwinning op, nadat
voor hem duidelijk was gewor
den dat regeringspartij het re
sultaat 'aan het bijsturen was'.
Die mening werd door velen ge
deeld, ook door internationale
waarnemers. Men onderschreef
de eis van de oppositie dat de
fraude moest worden onder
zocht alvorens de uitslag be
kend te maken.
Terwijl tien oppositiekandida
ten in het hooggerechtshof wa
ren om te eisen dat de fraude
wordt onderzocht, gingen bui
ten duizenden woedende aan
hangers de confrontatie aan met
zwaar bewapende ordetroepen,
die veelvuldig traangas ge
bruikten.
Leuzen werden geroepen tegen
regeringspartij MMD en presi
dent Chiluba.
Grof
De frustratie in Zambia is
enorm. Er is melding gemaakt
van stembussen die verdwenen
zijn of boven water kwamen na
dat het tellen al was afgerond.
Ook bleken er bussen volgestopt
met veel meer stembiljetten dan
er kiezers geregistreerd ston
den. Een naaste medewerker
van Anderson Mazuka, Jona
than Sapele, onderstreepte dat
de fraude in sommige delen van
het land 'eenvoudig te grof was',
'te doorzichtig en dus dom'.
Hij noemde als voorbeeld de
Copperbelt, de regio met de voor
Zambia zo cruciale kopermij
nen, waar tien jaar van chaos en
PEKING - Reddingswerkers hebben in een vuurwerkfabriek
in de Chinese provincie Jangxi, die zondag vooreen deel in de
lucht vloog, 34 lijken van werknemers geborgen. Tientallen
mensen worden nog vermist.
Gevreesd wordt dat meer dan honderd mensen door de reeks
ontploffingen om het leven zijn gekomen, aldus plaatselijke
media gisteren.
Ongeveer tweehonderd werknemers wai'en zondag in de fa
briek Panda Export Fireworks in de stad Huangmao aan het
wex-k toen in een opslagplaats een explosie plaatsvond. Hier
door ontstond een i~eeks van ontploffingen, waardoor zeker
tien werkplaatsen zijn vernield.
De oorzaak van de explosies is nog onbekend. Volgens lokale
media voldeed het bedrijf niet aan alle veiligheidsmaati-ege-
len. RTR
RIAD - In Saoedi-Arabië zijn diïe mannen in het openbaar
onthoofd. Ze waren wegens hun homoseksualiteit ter dood
veroordeeld. De minister van Binnenlandse Zaken zei giste
ren dat het om recidivisten ging.
In 2001 werden voor zover bekend ten minste 81 mensen ge-
executeei'd. Saoedi-Arabië past de islamitische shai'ia-wet-
geving strikt toe.
Niet alleen homoseksuelen, ook 'onverbetexüjke' drugsver
slaafden, moordenaars, verkrachters en drugssmokkelaars
krijgen de doodstraf. Ze worden meestal in het openbaar ont
hoofd. AFP
BREMERHAVEN - Het Duitse vrachtschip Sloman Traveller,
dat op de Nooi'dzee bij Vlieland enkele dagen in brand stond,
is gisteren voor reparatie in het Duitse Bremei'haven aange
komen. Het schip was maandag op sleeptouw genomen.
De brand aan boord van de Sloman Traveller ontstond vrij
dag na enkele explosies. De 16-koppige bemanning kon wor
den gered.
Specialisten konden het vuur in het schip, dat allerlei chemi
caliën als lading had, pas na enkele dagen blussen. ANP/DPA
INNSBRUCK - In de Alpen zijn maandag zeker vier mensen
om het leven gekomen door lawines.
In de Franse Alpen werden nabij Queimoz twee mensen mee-
gesleui-d door een lawine. Ze maakten deel uit van een groep
wandelaars met een begeleider.
In het Oostenrijkse Tirol werd een 25-jaxige Amerikaan be
dolven toen hij buiten de piste aan het skiën was.
In het Zwitserse Valais werd een skiër meegesleurd door een
lawine toen hij een piste afdaalde die gesloten was. AFP/DPA
LONDEN - Op één na alle gx-aafschappen in het Verenigd Ko
ninklijk zijn mkz-vrij. Dat heeft het Britse ministerie van
Landbouw gisteren bekendgemaakt.
Volgens een woordvoerder zijn op twee plaatsen in het graaf
schap Northumberland nog sporen van de veeziekte aange
troffen.
Bij enkele schapen werden antistoffen gevonden. Uit voor
zorg worden daar de komende dagen ongeveer 2100 schapen
geruimd.
Sinds 30 september zijn in Groot-Brittannië geen nieuwe ge
vallen van mond- en klauwzeer gemeld. Sinds het begin van
de uitbraak, tien maanden geleden, werden meer clan vier
miljoen dieren afgemaakt. AFP
van onze redactie buitenland
PALU - Zeker twee politieagen
ten zijn gisteren in Palu op het
Indonesische Sulawesi gewond
geraakt door een bomexplosie
bij een kerk. Dat heeft de Indo
nesische politie gemeld. Eerder
zei het Indonesische persbureau
Antara dat twee agenten om het
leven waren gekomen.
De agenten waren gealarmeerd
door gelovigen die vlak voor
aanvang van een kerkdienst een
verdacht pakketje zagen liggen.
Volgens de politie zijn de agen
ten gewond geraakt toen zij be
zig wax'en het explosief onscha
delijk te maken.
Bij drie andere kex'kën in Palu
deden zich maandag vlak voor
het begin van het nieuwe jaar op
hetzelfde tijdstip explosies
voox'. Door de ontploffingen, in
alle gevallen buiten de kei'kge-
bouwen, werden ramen en deu
ren vernield. Op het moment
van de explosies waren er geen
mensen in de kerken.
Sulawesi is de laatste jaren het
toneel van botsingen tussen
moslims en christenen. Nog
geen twee weken geleden werd
een overeenkomst bex-eikt tus
sen moslims en christenen bij de
stad Poso. ongeveer 100 kilome
ter van Palu. De afgelopen drie
jaar zijn al meer dan duizend
doden gevallen als gevolg van
i"eligieus geweld.
In de Indonesische hoofdstad
Jakarta is een 21-jai"ige man ge
dood toen een granaat explo
deerde voor een x-estaui'ant in
een uitgaanswijk. De politie on
derzoekt of de man de granaat
zelf bij zich had of dat hij het
slachtoffer is van een aanslag.
RTR/AFP
corruptie bij diverse privatise
ringen zich vooral vertaald heb-
beix in sluitingen en massale
werkloosheid. „Het valt door
niemand uit te leggen hoe de
MMD hier aan zoveel stemmen
is gekomen", aldus Sapele.
Internationale waarnemers, zo
als die van cle Amerikaanse Car
terstichting en de EU, toonden
zich gisteren ook erg kritisch,
maar wilden met een definitief
oox-deel wachten totdat de op
perrechter een besluit had geno
men. De EU, die in Zambia ook
erg actief was met 'kiezersedu
catie' en het organiseren van de
batten, werd gisteren door mi
nister Vernon Mwaanga van de
regeringspartij fel bekritiseerd.
Mwaanga beschuldigde de EU
van 'ophitsing' en 'het samen
zweren met de oppositie tenein
de de MMD uit het zadel te
stoten'. „We hebben hen uitge
nodigd als waarnemers, niet om
de vex"kiezingen te organise
ren", aldus Mwaanga. GPD
door Frans Lindenkamp
SAO PAULO - De Grondwetge
vende Vergadering van het Ar
gentijnse Congres is gisteren
voor de tweede maal in negen
dagen tijd in spoedzitting bij
eengekomen om een opvolger te
kiezen voor de afgetreden presi
dent Fernando de la Rua. De
naam van het nieuwe staats
hoofd was bij het sluiten van de
ze editie nog niet bekend.
De tweede spoedzitting was
noodzakelijk geworden, nadat
interim-president Adolfo Ro
driguez Saa twee dagen geleden
ook aftrad. Hij kon binnen zijn
Peronistische Rechtvaardig
heidspartij (PJ) niet genoeg
steun meer vinden voor de vor-
ming van een nieuwe over
gangsregeling. Die moet snel
een uitweg zien te vinden uit de
escalex-ende economische en so
ciale chaos, die nu ook een ge
vaarlijk politieke dimensie
heeft gekregen. Het kabinet van
Saa tx-ok zatex-dag de cosequen-
ties uit het zelfde felle volkspro-
test waarmee vlak voor de kerst
De la Rua tot terugtreden werd
gedwongen. Het oproer ont
aardde in de zaterdagmorgen
vroeg in de bestorming van het
Congres. De woede was gericht
tegen corrupte lieden waarmee
Saa zich omringd had en tegen
nog steeds geldende opnameli
miet van 2500 gulden per
maand. Die maatregel werd on
der De la Rua ingesteld om het
bankwezen overeind te houden.
Saa hield hieraan vast uit vrees
dat intrekking een ran op de
spaartegoeden zou veroorza
ken. De steun voor Saa binnen
zijn eigen PJ sloeg vorige week
om in achterdocht. In de zeven
dagen dat de vertrokken inte
rim-president aan de touwtjes
trok, was het hem niet gelukt
een overtuigend crisismanage
ment van de grond te tillen. De
argentino, de derde munt naast
de peso en de dollar waaxmee
Saa de gestrande economie wil
de activeren, was al dood vóór
de geboorte. Gesproken werd
over een emissie van 15 miljard
gulden. Onverantwoord groot,
zo waarschuwden economen.
Daardoor was de argentino al
gedevalueerd nog voordat één
biljet in omloop was gebracht.
Lot bezegeld
Toen Saa ook nog opperde het
PJ-part ij akkoord voor de presi
dentsverkiezingen van 3 maait,
in cle koelkast te zetten en de
ambtstermijn van De la Rua tot
2003 vol te maken, was zijn lot
bezegeld.
Het volk heeft het vertrouwen in
de politieke partijen en de de-
moci'atische instituties volledig
verloren. Voor de meeste Argen
tijnen is de politieke arena een
marktplaats voor het nasti-even
van pei'soonlijk gewin. GPD
