Eurofeestje komt traag op gang
Eurocent is lastpak in kassa
Belgen breken
alle pinrecords
Platteland Spanje
en Portugal wacht
op nieuwe munt
Onwetendheid, maar ook spijt onder Seandinaviërs
Warme whiskey voor
geld wisselende Ieren
Minister Zalm moet pasje lenen om te pinnen in Maastricht
2 januari 1952
Amerikanen kunnen
deze week euro's kopen
door Pascale Thewissen
De broodautomaat van de
bakker slikt nog geen
euro's. Bij de slager, iets ver
derop, kan wel al met de
nieuwe muntstukken be
taald worden. Evenals bij de
tankstations in de Belgische
grensstreek. Daar heerst op
nieuwjaarsdag, net als de
dag daarvoor, topdrukte.
Nederlandse automobilisten
tanken massaal over de grens
om zich van hun laatste fran
ken te ontdoen. Nogal wat
landgenoten zijn bang dat
winkels en tankstations
straks geen kleine coupures
meer aannemen en ze niet
meer van hun Belgische
kleingeld afkomen.
Ook de Belgen lijken zo snel
mogelijk van hun oude geld
af te willen, nieuwsgierig als
ze zijn naar de nieuwe munt.
Meteen na oud en nieuw kre
gen de Belgische banken
meer dan 600 geldopnames
per minuut te vetwerken.
Een absoluut record.
Normaal gesproken komt het
aantal transacties op piek
momenten, zoals Kerstmis of
oud en nieuw, niet boven
maximaal 500 per minuut
uit. Tussen middernacht en
half negen gisterochtend
werden 230.000 briefjes van
20 en 50 euro uit de muur ge
haald. Goed voorin totaal 7,6
miljoen euro.
Gisteren was om acht uur 's
ochtends al evenveel geld af
gehaald als vorig jaar op 1 ja
nuari gedurende de hele dag.
Gisteravond stond de teller
al op 26,5 miljoen euro. Vol
gens de Belgische banken
gaat het om een uitzonderlijk
hoog bedrag.
Hoewel er veel geld werd af
gehaald, werd er nog maar
mondjesmaat met euro's be
taald. Slechts tien procent
van de klanten betaalde met
euro's, bleek gisteren uit een
telefonische enquête van
Unizo (unie van zelfstandige
ondernemers) onder winke
liers die gisterochtend hun
deuren openden. Opvallend
is, aldus Unizo, wel de stij
ging van het aantal pinbeta
lingen.
door Harm Harkema
Nog niet eerder was de
Centrale Bank van Ier
land in Dublin zo genereus.
Alle klanten die er gisteren
Ierse ponden in kwamen wis
selen voor euro's, konden
kiezen uit een gratis glas
champagne of warme whis
key, terwijl er voor de niet-
drinkers ook nog thee of kof
fie was.
Om tien uur ging de bank
open, maar al om kwart voor
acht had zich een rij gevormd
die op zeker moment een
lengte van vijftig meter be
reikte. De bank had hier niet
op gerekend en schakelde in
allerijl extra personeel in.
De gemiddelde wachttijd be
liep een uur, maar niemand
die er moeilijk over deed. „Ik
heb het idee dat de mensen
dat er voor over hadden om te
kunnen zeggen dat ze er bij
waren op de historische dag
van de omwisseling", aldus
de woordvoerder.
De overgang verliep in Ier
land - dat zeer pro-Europees
is ingesteld - zonder grote
problemen. Wel moest tot zes
uur in de ochtend gewacht
worden totdat de eerste geld
automaten euro's verstrek
ten. En de camera's snorden
toen premier Ahern bij zijn
buurt winkelt je in Dublin
drie peren, een flesje melk en
een kraslot kocht en betaalde
met Belgische euromunten.
Veel winkels waren gesloten,
maar de zaken die open wa
ren, meldden een levendig
gebruik van de euro. Een pla
tenzaak in het centrum van
Dublin schatte het percenta
ge klanten dat met euro's be
taalde op 25. GPD
eurobiljetten pinnen.
De Markt krijgt eindelijk een
feestelijk tintje als de eui-oboom
oplicht. Voor het oog van heel
televisiekijkend Nederland
openen zich aan de woudreus
een voor een de twaalf bloem
knoppen van de eurolanden. In
het hart van de zonnebloemen
prijken de vlaggen van de ver
schillende naties, terwijl acro
baten capriolen beginnen uit te
halen.
Kale hal
In de SNS-bank beleeft een
groep van tientallen fotografen,
verslaggevers en bankmede
werkers enkele troosteloze mo
menten. Terwijl buiten de feest
vierders elkaar omhelzen bij het
slaan van de klok, staan zij in de
kale hal in eenzame afwachting
door Windy Kester
Euro? Maar toch niet hier in Noorwe
gen? is de verschrikte reactie van de
doorsnee Noorse burger wanneer de
woorden 'euro' en 'nieuwe munt' in de
mond worden genomen. Onwetendheid
en onverschilligheid zijn het lot van de
euro in dit Scandinavische land, dat wel
deel uitmaakt van de Europese Econo
mische Ruimte, maar niet van de Euro
pese Unie en eurozone.
De euro is hier van niemand en alle be
richten over de nieuwe munt spelen zich
dus af in het verre buitenland. Met een
praktisch gevolg: de Noren zitten nog
steeds met een portemonnee vol met va
kantiesouvenirs in de vorm van Duitse
marken en Franse francs. Bijna niemand
weet dat dit kleingeld, tegen de normale
wisselkoers, nu nog gewoon op de reke
ning gestort kan worden.
Aan de andere kant van de zee, in Dene
marken, wordt de euro ook niet inge
voerd, maar is het bewustzijn groter. De
grote winkelbedrijven in de hoofdstad
Kopenhagen hebben de afgelopen weken
laten weten dat zij de euro accepteren als
betaalmiddel. Hiermee wordt de euro
een soort van vierde munteenheid, want
op veel plaatsen worden de Deense,
Noorse en Zweedse kroon al naast elkaar
gebruikt. Op prijskaartjes bij de toeristi
sche trekpleisters als Legoland en Tivoli
komt binnenkort naast de Deense kroon
ook de prijs in euro's te staan. Nu de euro
een feit is, lijken de Denen spijtte krijgen
van hun 'nee' in het EMU-referendum
van vorig jaar. Bij de recente opiniepei
ling bleek maar 43 procent van de Denen
tegen de invoering van de nieuwe munt
in hun land te zijn. Premier Fogh Ras
mussen haakte hier op oudejaarsdag op
in en zei tegen de krant Politiken de tijd
rijp te achten voor een nieuwe volks
stemming.
Onzekerheid
Ook de Zweden krabben zich op het
hoofd. Voor het eerst sinds het land lid
werd van de Europese Unie in 1995 lieten
de opiniepeilingen vlak voor de kerst een
gunstige houding ten opzichte van de eu
ro zien. Als argumenten hiervoor worden
de zwakte van de Zweedse kroon en de
onzekerheid van de economie in het alge
meen aangedragen.
Voorzitterschap
Ook het Zweedse voorzitterschap van de
Europese Unie, de eerste helft van 2001,
kan positief hebben bijgedragen. Hoewel
boze tongen beweren dat het gewoon ty
pisch Scandinavische nuchterheid is:
iets moet eerst werkelijkheid worden
voordat de noordelingen er in geloven.
Nu de Zweden allemaal braaf aan het op
ruimen zijn geslagen en hun vakantie
geld inwisselen, lijkt een gemeenschap
pelijke munt hen niet eens zo'n gek idee.
GPD
woensdag 2 januari 2002
van onze redactie binnenland
Rob de Nijs zingt 'poen, poen,
poen, poen' en Ruth Jacott
imiteert de Material Girl van
Madonna, maar de nationale
euro-show op oudejaarsavond
in Maastricht komt wat moei
zaam op gang. Op het Vrijthof
tellen belangrijke en onbelang
rijke genodigden de laatste ne
gentig minuten af tot de start
van de euro.
Veel genodigden doen dat liever
niet in het theater. Op het bal
kon blijven honderden stoelen
leeg en in de foyer liggen vele
tientallen gastenpassen onaan
geroerd. Een regieassistent
komt mensen van het balkon
naar de zaal beneden verhuizen,
zodat de televisie-uitzending
daar in elk geval geen lege
plaatsen toont.
Ook op de Markt waar om mid
dernacht het hoogtepunt wacht,
gaat het feest aarzelend van
start. Even voor half twaalf sta
ren slechts enkele honderden
tieners naar de danspasjes van
de Venga Boys. Hun zonnige
'Going to Ibiza' staat in schril
contrast met de winterse duis
ternis op het plein.
Maar met nog maar een kwar
tier te gaan, stromen toch ineens
de duizenden kijkers toe waar
de stad op had gerekend. Bij de
SNS-bank zijn de zenuwen in
tussen gespannen. Hier moet
minister Zalm van Financiën
even na middernacht de eerste
van Zalm. Het vuurwerk gaat
aan deze club totaal voorbij. De
historische pin-ceremonie is bij
nader inzien verplaatst van de
geldautomaat aan de straat
naar het interieur van de bank.
„Met zoveel drukte op de Markt
was het onmogelijk om minister
Zalm op een veilige manier te
laten pinnen", zegt woordvoer
der Clim Hoeberechts van de
bank.
Gerrit Zalm blijkt een pasje van
de bank te moeten lenen als hij
met tien minuten vertraging
door de menigte arriveert.
„Zo'n klein kaal mannetje her
kennen ze niet", roept Zalm
over het gedrang door de massa
uit.
Begrotingstekort
In deze eerste drukke momen
ten blijkt de SNS-automaat
geen pasjes van collega-banken
te accepteren. Fotografen vech
ten om de beste plek als de mi
nisterzijn eerste geleende euro's
trekt.
Wat gaat Zalm met zijn eerste
biljetten doen, is de vraag die ie
dereen op de lippen brandt. Hij
gebruikt ze om het begrotings
tekort terug te dringen, zegt hij
droogjes.
Buiten op de stoep hebben tien
tallen wachtenden voor de
straatautomaat hele andere
plannen. Zij zwaaien stralend
met hun eerste Europese flap
pen om daarna snel de kroeg in
te duiken. GPD
Minister Zalm (1) van Financiën en president Wellink van De Nederlandsche Bank nemen in Maastricht tijdens de aanloop naar de euro
nacht afscheid van de gulden. foto Robin Utrecht/ANP
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax:(0118)470102
E-mail redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118) 470102
E-mail. redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115) 645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114) 372776
Fax. (0114) 372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachlweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vriidag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst:
8 30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concem De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze inlormalie geen prijs stelt dan kunt u dil schriftelijk melden bij: PZC, afdeling
lezersservice, Postbus 18,4380 AA Vlissingen.
internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vri|dag: op de kantoren"
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 13.30 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van /,--)
per maand 19.25
per kwartaal- 52.- -
per jaar 198.--
Voor toezending per post geldt
een toeslag. E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag l/m vrijdag: 1,~
zaterdag: 1,50
Alle bedragen zip inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd bij
de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
Scheepsramp
De zee heeft opnieuw slachtof
fers geëist. In de storm die tij
dens de jaarwisseling woedde,
is het Duitse schip Irene 01-
dendorff ten noorden van het
eiland Borkum vergaan. Voor
de 21-koppige bemannig
wordt gevreesd.
De lichamen van elf zeelieden
zijn al aangespoeld op Bor
kum.
Sankt Anton
De koninklijke familie heeft
oud en nieuw gevierd in de-Ti-
roolse wintersportplaats
Sankt Anton.
Voor middernacht trokken de
koningin, prins en de prinses
jes zich terug van een druk
feest om in hun appartement
'de jaarwisseling in gedachten
te beleven met de Nederlan
ders in het vaderland', aldus
prins Bernhard.
Anjerloterij
Een achttienjarig meisje uit
Bergen op Zoom had een
mooie oudejaarsavond. Zij
won de hoofdprijs in de Anjer
loterij: een jaar lang krijgt zij
elke week honderd gulden.
Recordtijd
Het KLM-toestel Adriaan van
Ostade is zondagmiddag in
een recordtijd van Londen
naar Amsterdam gevlogen.
Met de wind in de rug werd de
afstand afgelegd in 53 minu
ten.
door Henk van den Boom
De Spanjaarden hebben dui
delijk moeite om de meer
dan een eeuw oude peseta los te
laten. Mondjesmaat en met de
nodige technische problemen
lukte het gisteren rond het mid
daguur om hier en daar wat eu
ro's uit de muur te pinnen. Bui
ten de grote steden hadden de
pinautomaten blijkbaar nog
nooit van de euro gehoord, want
daar konden alleen nog peseta's
worden getrokken.
Een eigen steekproef om in Bar
celona euro's te pinnen, vergde
een wandeling langs vijf ver
schillende banken voordat de
automaat van de Banco Popular
bereid was 150 euro als maxi
mum bedrag uit te betalen. Bij
twee banken was de pinauto
maat buiten bedrijf. Een ander
slikte zelfs het pasje in en bij
weer een ander waren alleen
maar peseta's te krijgen.
In sommige grote steden waren
de banken geopend. Daar ont
stonden lange rijen mensen die
euro's wilden opnemen. Voor
een kantoor van de Banco de Es-
paria in Madrid stond zelfs een
rij van tweehonderd meter op
straat. Vandaag gaat de opera
tie euro pas goed van start, be
loofde minister van Economi
sche Zaken, Rodrigo Rato.
Vanmorgen zal driekwart van
alle banken in staat zijn om in
euro's uit te betalen. In ruim
4000 dorpen op het platteland,
waar geen banken zijn, worden
tijdelijke hulpkantoren inge
richt. Een paar criminelen heb
ben daar niet op willen wach
ten. In de provincie Zamora
overvielen twee rovers een bank
en gingen er met 90.000 euro's
vandoor.
Ook in Portugal is de overgang
van de escudo naar de euro min
der scherp georganiseerd dan in
Nederland. Hoewel de Portuge
zen warme voorstanders zijn
van de euro, betalen de meesten
de eerste weken nog overwe
gend met de oude munt. De ver
spreiding van de euro zal vooral
via de commercie en de handel
verlopen. Minister van Financi
en D'Oliveira Martins betaalde
gisteren als een van de eerste
Portugezen zijn kop koffie met
een euro. Hij deed een beroep op
de burgers om loyaal mee te
werken aan de invoering van de
nieuwe munt. Portugal heeft
wegens geldgebrek weinig ge
daan aan voorlichting. Vooral
op het platteland weten veel
mensen nog niet hoe ze met de
euro moeten omgaan. GPD
door Ans Bouwmans
Amerikaanse banken en
geldwisselaars willen er
voor zorgen dat Amerikanen
nog deze week euro's kunnen
aankopen om mee te nemen op
reis naar Europa. Pinnen met
een bankkaart in het land van
aankomst is de beste en snelste
manier om aan euro's te komen,
maar veel mensen vinden het
prettig alvast wat cash op zak te
hebben.
Banken als Citibank, Morgan
Chase en Riggs hebben beloofd
uiterlijk eind deze week euro's
in voorraad te hebben. Vanaf
vandaag of morgen kunnen dol
lars ingewisseld worden voor
euro's bij Amerikaanse vesti
gingen van Thomas Cook. Ame
rikaanse media en banken heb
ben het publiek de afgelopen
weken gewaarschuwd voor de
komst van de euro. Een grote su
permarktketen heeft overgeble
ven franken, Duitse marken en
guldens ingezameld voor het
goede doel.
Er is redelijk veel aandacht voor
het feit dat niet alle EU-landen
overgaan op de nieuwe munt.
Onder de weigeraars is Groot-
Brittannië, een van de favoriete
vakantiebestemmingen van
Amerikanen. De Britten houden
hun pond, althans voorlopig.
Daarentegen doet de euro wel
zijn intrede in de speeltuin van
rijk Amerika: enkele gewilde -
Franse - cruisebestemmingen in
de Cariben zijn gisteren overge
gaan op de nieuwe Europese
munt. De dollar bl ij ft voor Ame
rikanen hét betaalmiddel van
de wereld. Diverse commenta
toren en economen concluderen
dat de euro er tot nu toe niet in is
geslaagd de dollar naar de
kroon te steken. GPD
Een kassa gevuld met euro's op Schiphol.
foto Ed Oudenaarden/ANP
door Achille Prick
Een ramp vind ik het, één eurocent, een
stuk van twee eurocent en dan ook nog
eens vijf eurocent, zegt verkoopster Linda
Spin in onvervalst Amsterdams. „Wat een
flauwekul. Schei toch uit, ik hoop en ik denk
dat ze dat kleine grut er snel uithalen, want
het schiet niet op. Het is alleen maar een
hoop gefriemel in de kassa; je breekt er je
nagels mee."
Schiphol Plaza had gisteren de 'primeur'.
Het was de eerste plek in Nederland waar in
allerlei soorten winkels met euro's kon wor
den betaald. Een prima dag om te beginnen
met de nieuwe munt, want het aantal vluch
ten ligt rond de jaarwisseling lager dan nor
maal. Alle tijd dus om te wennen.
„Toch is het bij ons ietsje drukker dan nor
maal", zegt bedrijfsleider Mark Vriesema
van supermarkt Food Village. Vriesema
doelt niet op talloze toeristen van over de
hele wereld die bij hem nog even snel een
boodschap doen, maar op Nederlandse 'eu
rotoeristen'. „Gewoon mensen die nu naar
Schiphol komen en dan met guldens betalen
om zo euro's terug te krijgen."
Wisselgeld
Vriesema heeft twintig procent meer perso
neel rondlopen dan normaal en houdt
voortdurend een oogje in het zeil. „Ik moet
zeggen dat het allemaal op rolletjes loopt.
We hebben meer dan voldoende wisselgeld
in huis en mocht dat onverhoopt toch te wei
nig blijken, loop ik hier zo naar de overkant.
Daar zit een filiaal van ABN Amro en met
hen heb ik de afspraak dat ik altijd geld kan
komen halen."
De meeste winkeliers op Schiphol Plaza
maken gebruik van de nabijheid van een
aantal banken.
„Ik heb vandaag al heel wat guldens gesor
teerd en ingeleverd bij de bank", zegt Ard
Hopstaken. Hij is manager van drie horeca
gelegenheden, waar de kopjes koffie en uit
smijters meestal met contant geld worden
betaald.
,Het gaat goed, maar we balen toch wel van
die centen. Niks kun je meer afronden; je
moet tot op de cent teruggeven en dat valt
flink tegen." En weg is Hopstaken weer, op
weg naar de bank om guldens in te leveren.
Vreemd geld
Dollars, yen, escudo's, guldens, Duitse mar
ken of euro's. Het maakt de winkeliers op
Schiphol Plaza weinig uit. Ze weten niet be
ter dan dat ze voortdurend moeten hande
len met vreemd geld. De komst van de euro
is alleen maar een vooruitgang; het scheelt
twaalf Europese valuta. Ook toeristen van
buiten de twaalf eurolanden hebben geen
problemen met de nieuwe Europese munt.
„Of het nou om Amerikanen, Argentijnen of
Japanners gaat; ze weten al lemaal heel goed
dat Europa vandaag de euro heeft gekre
gen", zegt vestigingsmanager Linda Luinen
van Holland Tourist Information. Dagelijks
melden zich honderden buitenlanders met
talloze vragen, maar nog niemand heeft
zich gemeld met een vraag over de euro.
„Amerikanen zijn juist dol op de euro.
Maanden geleden hadden toeristen uit de
Verenigde Staten al geen belangstelling
meer voor de gulden, ze wilden de prijzen in
euro's weten. Eén euro stellen ze namelijk
gelijk met een dollar. Dat is voor hen mak
kelijk en ook prettig als ze thuis de bankaf
schriften zien van hun trip naar Europa.
Eén euro is immers 'slechts' zo'n negentig
dollarcent, dus dat is een meevallervan tien
procent."
Handig
Bij de aankomsthal staat een vader die ken
nelijk niet zoveel vertrouwen had in de in
troductie van de euro. Zodra zijn dochters
door de deur naar buiten komen, vliegt hij
hen om de hals en drukt ze daarna direct een
paar zakjes euromunten in de handen.
„Ach, ik dacht het kan handig zijn. je weet
maar nooit."
Zijn vrees lijkt vooralsnog ongegrond. Als
de gang van zaken op Schiphol model staat
voor de manier waarop de euro vandaag in
de rest van Nederland volop zal worden ge
bruikt, dan is er geen vuiltje aan de lucht.
Behalve voor caissières met lange nagels.
Die moeten even opletten als ze naar wissel
geld zoeken in de kassa, GPD