Bouw platform Heerema vordert
Zeeuwgrond maakt beton uit bagger
Bilaal
11
De euro zorgt voor een
verrijking van de taal
Financiële kwesties
binnen relaties zijn
veelal ingewikkeld
Drie Zeeuwse bedrijven betrokken bij assemblage in Noorwegen
Bakon Food
in Goes
schrapt
15 banen
het bedrijf
profijt
donderdag 20 december 2001
door Jeffrey Kutterink
T0NSBERG - Heerema Tens-
berg in Noorwegen is begonnen
met de assemblage van een
groot boorplatform voor het
Ringhorne olieveld in de Noord
zee. Opdrachtgever is Esso Ex
ploration and Production Nor
way AS. Aan de bouw werken
drie Zeeuwse bedrijven mee:
Heerema Havenbedrijf, Islime-
wa Elektro en Bayards Alumi
nium Constructions. Door het
krappe tijdsschema is de bouw
een race tegen de klok.
Op weg van het vliegveld Torp
naar Heerema Tonsberg (onge
veer 100 kilometer ten zuiden
van Oslo) is het al zichtbaar: het
boorplatform in aanbouw to
rent boven alles in de omgeving
uit. En dat terwijl de boortoren
eer nog niet bovenop staat. De
t opbouw van het kolos trekt dan
ook veel bekijks.
In augustus 2000 kreeg Heere
ma Tonsberg de opdracht van
j Exxon Mobil om het boorplat
form te ontwerpen, te construe
ren en op zee te installeren. Hee
rema Tonsberg is onderdeel van
Heerema Fabrication Group die
deel uitmaakt van de Heerema
Group. Het boorplatform be
staat simpel gezegd uit het on
derstel, het dek, twee boormo-
dules (met de boortoren) en een
leefgedeelte met helikopterdek.
Het dek is net zo groot als een
voetbalveld - honderd meter
lang en vijftig meter breed. Het
meet 20 meter in de hoogte en
weegt zes miljoen kilo. Voor het
ontwerp is het Noorse ABB Off-
shore Systems verantwoorde
lijk. Heerema Tonsberg heeft de
constructie gebouwd.
Hollands Glorie
Het 700 miljoen gulden kosten
de project heeft een hoog Hol
lands-gloriegehalte. De boor-
modules zijn gebouwd bij
Grootint in Zwijndrecht. De
elektrische installatie erin is
aangelegd door Istimewa Elek
tro uit Vlissingen. Het onderstel
komt van Heerema Havenbe
drijf Vlissingen en de alumini
um trappen langs het platform
van Bayards. Na een jaar van
voorbereiden, ontwerpen en
bouwen, is in Noorwegen nu be
gonnen met de assemblage. Een
ratrace, want de circa 300 me
dewerkers van Heerema Tons-
berg hebben er een maand of
vier de tijd voor. „De moeilijk
heid van het project zit hem dan
ook niet in het technische ge
deelte, maar meer in de hoeveel
heid beschikbare tijd", zegt
directeur G. Amundsen van
Heerema Tonsberg. „Zo'n 85
procent van het werk is nu Klaar.
Wat rest, is het assembleren en
testen."
Naar Nederlandse maatstaven
is het 'Ringhorne-platform' een
groot project. „In Noorwegen
behoort dit soort bouwwerken
tot de middenmoot", legt
Amundsen uit. „We bouwen
voor verschillende oliemaat
schappijen vaak veel grotere
exemplaren. Dit platform komt
te staan op een olieveld in het
zuiden van het continentaal
plat. Daar is het niet zo heel
diep, circa 130 meter. Daarom
kan het platform op een onder
stel worden gezet. De hele grote
boorplatforms liggen vaak op
velden in het noorden, waar het
veel dieper is. Die platforms
drijven op zee en worden op de
bodem verankerd door middel
van kabels."
De twee boormodules zijn vori
ge week vanuit Zwijndrecht
naar Tensberg gesleept. Het zijn
twee grote stalen ruimten vol-
gestampt met techniek om te
zorgen dat de boorinstallatie
werkt. De bijna 2 en 3 miljoen
kilo zware 'blokken' zijn deze
week met behulp van de bok
Asian Hercules II van Smit
Transport and Heavy Lift op het
dek gezet. „Om de Drilling
Equipment Set en het Drilling
Support Module te kunnen ta
kelen zijn stroppen gebruikt
van 60 meter lang, veertig centi
meter in diameter en een ge
wicht van zes ton", vertelt
marktingmanager H. Svendsen
van Heerema Tonsberg. „Het
bijzondere van het Drilling
Equipment Module is dat het
volledig kan bewegen. Zo kan
de toren boven elk van de 24
oliebronnen worden geplaatst."
Istimewa Elektro stuurt bin
nenkort een ploeg van zo'n tien
medewerkers om de elektrische
installaties in de twee modules
aan elkaar te koppelen. Later
wordt het 'living quarter' met
het helikopterdek op zee op het
platform geplaatst. Het 'hotel'
is in Zweden gebouwd en ligt af
gemeerd op een ponton aan de
kade van Heerema Tonsberg.
Het moeilijkste van de assem
blage is het plaatsen van de
boortoren. Svendsen: „Als de
boortoren op het platform
wordt gezet, is het hoogste punt
100 meter hoog. De hijskraan
waarin de boortoren hangt is
110 meter hoog. De speling is
dus vrij gering."
De bouw van het platform moet
in maart zijn voltooid. „Dan be
gint een periode waarin de op
drachtgever het platform kan
testen", aldus Svendsen. „Als de
opdrachtgever dat eist, kunnen
er nog laatste modificaties wor
den doorgevoerd. Het etsen is
bedoeld om er zeker van te zijn
dat het platform na installatie
ook daadwerkelijk direct in be
drijf kan worden genomen." Na
een testperiode van twee maan
den wordt het platform in mei
naar de Noordzee versleept.
„Daar wordt het door twee gro
te kranen op het kraanschip
Thialf van Heerema Marine
Contrators in één keer op het
onderstel gezet", legt Svendsen
uit.
Onderstel
Het onderstel is ontworpen en
wordt gebouwd door Heerema
Havenbedrijf in Vlissingen, al
dus commercieel directeur P.
Wirds van de Heerema Fabrica
tion Group (HFG). Heerema
Havenbedrijf is onderdeel van
HFG. Medio maart wordt het
versleept naar het olieveld.
Daar zal het rechtop worden ge
zet en met heipalen in de bodem
worden verankerd. Per poot
gaan er drie heipalen van 5 0 me
ter lang de zeebodem in.In au
gustus moet het platform opera
tioneel zijn. Dan moeten 60.000
vaten olie per dag worden ge
produceerd.
Leraar Nederlands Ruud Eggermont foto Charles Strijd
Het dok Asian Hercules II van Smit Transport and Heavy Lift hijst in het Noorse Tonsberg een boormo-
dule op het dek van het boorplatform in aanbouw. foto Heerema Tpnsberg
door Sheila van Doorsselaer
Het duppie, de piek, de
knaak, het joetje, het geel
tje, de meier en de rug, nog even
en deze bargoense benamingen
van onze florijnen tellen niet
meer. Ook onze aloude gezegden
en spreekwoorden met een ver
wijzing naar geld - en we heb
ben er nogal wat - verliezen
straks letterlijk hun waarde.
Creatieve geesten zijn al druk
doende nieuwe varianten te be
denken. En dat is geen fluitje
van een... Tja, van een wat?
Ruud Eggermont, leraar Neder
lands op scholengemeenschap
De Rede in Terneuzen, maakt
zich er niet druk over. KRO's
OntbijtTV wel. De redactie
heeft een wedstrijd uitgeschre
ven voor iedereen die zich ge
roepen voelt een nieuwe bena
ming voor de nieuwe munten en
briefjes te bedenken. Want laten
we wel wezen, de repliek die we
geheid bij de bakker of de slager
zullen krijgen - „heeft u er mis
schien een munt van twintig eu
rocent bij?" - dat schiet niet op.
Het 'bekt' allesbehalve lekker.
De actie van OntbijtTV heeft de
naam Euroka meegekregen en
er is veel animo voor, dat bewij
zen de vele honderden inzendin
gen. Een paar voorbeelden: De
'jeut' als nieuwe naam voor het
tien euro biljet (voorheen 'joet'),
de 'centeuro' voor een eurocent,
de 'rok' voor een briefje van
honderd euro (omdat op dit bil
jet afbeeldingen staan uit de Ba
rok en Rococo-stijl) en wat te
denken van de 'eller' als bij
naam voor een biljet van vijftig
euro?
Eggermont: „Het is mij opge
vallen dat veel mensen de bar
goense benamingen niet meer
gebruiken. Jongeren in ieder ge
val niet, want die kennen deze
bijnamen niet eens. De mensen
die nog wel spreken van de mei
er, joet of rug, zullen deze bijna
men ook na de invoering van de
euro vast blijven gebruiken."
Volgens Eggermont zullen ook
de spreekwoorden en gezegdes
blijven bestaan. We blijven dus
voor een dubbeltje op de eerste
rang zitten, een duit in het zakje
doen en wie voor een dubbeltje
is geboren, wordt nooit een
kwartje. Hoewel taalpuristen
vrezen voor de verarming van
onze taal, voorspelt Eggermont
juist een verrijking. „Er zullen
vast nieuwe spreekwoorden
rondom de euro bijkomen. En
dat is juist het leuke van taal.
Taal leeft."
pagina 28: stuiver drie keer
omdraaien
Dit is de zevenentwintigste afleve
ring van een serie over de invoering
van de euro op 1 januari. Suggesties
en ideeën voor verhalen rond de
komst van de euro kunnen worden
gemaild naar: euro@gpd.nl
GOES - Bakon Food Equipment
in Goes schrapt 15 van de 60 ar
beidsplaatsen. Gedwongen ont
slagen zijn niet uitgesloten.
De reorganisatie is volgens de
directie noodzakelijk omdat de
markt is ingezakt na de aansla
gen in de Verenigde Staten op 11
september. De directie stelt dat
er een sociaal plan is. Vakbond
FNV bestrijdt dat en stelt dat ze
te laat en onvolledig is geïnfor
meerd. De bond noemt de ma
nier van handelen incorrect.
Het in 1986 opgerichte bedrijf
legt zich toe op het ontwerpen
en vervaardigen van machines
voor de ambachtelijke en indu
striële banketbakkerij. Bakon
verwachtte begin september
nog een omzetgroei van 15 pro
cent per jaar. De omzet bedroeg
in 2000 circa 16 miljoen gulden.
„Na de aanslagen in de Verenig
de Staten is het aantal orders
gedaald met 30 tot 40 procent",
zegt directeur F. Koenmans van
Bakon. „Dat heeft volgens ons
te maken met de afwachtende
houding van ondernemers.
Doordat investeringen worden
uitgesteld, worden er minder
machines besteld. We verwach
ten een daling van de omzet met
15 tot 20 procent. Daarom zijn
we genoodzaakt om ingrijpend
te reorganiseren. Dat betekent
dat er mensen worden ontslagen
op alle afdelingen, van kantoor
tot productie. Het is inderdaad
hard om vlak voor de kerstda
gen dit besluit te moeten nemen.
Niemand verdient het."
Niet charmant
FNV-bestuurder C. £oban vindt
dat de directie 'niet charmant'
en 'niet correct' handelt. „We
zijn vorige week pas ingelicht
door het bedrijf dat het niet
goed ging. De banken zouden
geen krediet meer willen verle
nen en er zou een rapport zijn
over hoe het bedrijf er voor
staat. Maar ik ken de inhoud
daarvan niet. Op ons initiatief is
er dinsdag een gesprek geweest
met de directie, want we willen
dat er een collectieve afvloei
ingsregeling komt. Daarmee is
het bedrijf niet akkoord gegaan.
Dat betekent dat mensen zon
der inkomen kunnen komen te
zitten. Dat is onacceptabel."
Volgens Qoban had het bedrijf
eerder de bond moeten inscha
kelen. „Dan hadden we nog een
goede regeling kunnen beden
ken Nu zullen we elke individu
ele ontslagen werknemer juri
disch bijstaan in de procedure
bij de kantonrechter."
door Jeffrey Kutterink
NIEUWDORP - Zeeuwgrond
zamelt licht verontreinigde
grond en baggerspecie in om
daaruit zoveel mogelijk bruik
bare stoffen te halen. Het doel is
om van elke duizend kilogram
zo'n 70 tot 80 procent te herge
bruiken Is de grond of bagger te
erg vervuild is, dan maakt
Zeeuwgrond er een betonsoort
van die onder meer geschikt is
als onderlaag voor (asfaltwe
gen.
Zeeuwgrond is gezamenlijk op
gezet door OLAZ, KWS in Goes
en De Vries van de Wiel mi
lieutechniek in Schagen. Het
bedrijf is als Secundaire Grond-
stoffenbank Zeeland bv opge
richt in 1996, maar moest door
het eigen succes al snel de poor
ten sluiten.
„Er waren meer dan voldoende
aanbieders van verontreinigde
grond en baggerspecie. Maar de
afnemers bleven weg en dus
konden we de grond en het slib
niet kwijt"vertelt projectleider
A. Ursem. „Dat kwam omdat
het hergebruik van licht veront
reinigde grond of baggerspecie
nog niet zo bekend was. Nog
steeds staan instanties en over
heden er gereserveerd tegen
over, maar ik moet wel zeggen
dat die houding snel verandert."
Daarom is het bedrijf in 2000
onder de naam Zeeuwgrond bv
nieuw leven ingeblazen en is er
in Nieuwdorp een depot inge
richt. In augustus van dit jaar is
het officieel geopend. Tot nu toe
is er tussen de 5000 en 10.000ton
bagger en een veelvoud aan ton
nen grond ingezameld. De be
doeling is die hoeveelheid op te
schroeven tot 15.000 a 20.000
ton per jaar. Ursem: „We probe
ren zoveel mogelijk herbruik
bare stoffen uit het slib en grond
te halen. De 20 tot 30 procent
waarmee dat absoluut niet kan,
wordt vervoerd naar een stort
plaats."
Voordat het slib en de grond te
recht komt in het depot, keurt
Zeeuwgrond eerst het aangebo
den materiaal. „Baggerspecie of
grond dat te zwaar is verontrei
nigd, laten we de aanbieder
weer ophalen."
Geluidswallen
De baggerspecie kan vervuild
zijn met olie en PAK's (polycy
clische aromatische koolwater
stoffen), zware metalen (lood,
kwik, zink, koper, arceen, cad
mium, nikkel) of bestrijdings
middelen. „We kunnen het slib
laten rijpen. Het watergaal er
dan uit en de specie klinkt in.
Wat overblijft is vergelijkbaar
met grond en goed in te zetten
bij het maken van bijvoorbeeld
geluidswallen."
Het dit jaar geopende depot in Nieuwdorp.
In het gronddepot is plaats voor
schone en licht verontreinigde
grond. In het Bouwstoffenbe
sluit wordt onderscheid ge
maakt in schone grond, niet her
bruikbare grond en klasse 1 en 2
grond. „Categorie 1 is direct
toepasbaar. Vaak gaat het om
grond waarin wat puin zit. Ca
tegorie 2 is ook nog bruikbaar,
mits het geïsoleerd wordt toege
past bijvoorbeeld met folie."
„Schone grond zien we niet zo
veel", zegt Ursem. „Instanties of
overheden verkopen die grond
vaak zelf. Maar zodra de grond
licht verontreinigd is, krijgt de
lading een negatieve waarde.
Die soorten grond krijgen we
hier dus vaak aangeboden."
Licht vervuilde grond kan voor
alles worden gebruikt. „Zodra
bijvoorbeeld een gemeente
grond nodig heeft om iets op te
hogen, kan ze bij Zeeuwgrond
terecht. Ook geluidswallen
kunnen er mee worden aange
legd. Vorig jaar is er grond ge
bruikt voor het ophogen van de
berm van Rijksweg 58."
Het hergebruik zorgt ervoor dat
er minder grondstoffen nodig
zijn. „Vroeger groeven we ver
vuilde grond weg, brachten het
naar een stortplaats en haalden
weer schoon zand uit de Wad
denzee om de grond op te hogen.
Naam
Zeeuwgrond
Plaats
Nieuwdorp
Opgericht
1996
Aantal medewerkers
5
(niet in dienst van Zeeuwgrond)
Omzet
2 miljoen gulden
En zo ging het in een vicieuze
cirkel door. Ik chargeer het een
beetje, maar het geeft wel aan
dat door het hergebruik van
licht verontreinigd grond en slib
minder primaire grondstoffen
worden gebruikt. Want er hoeft
minder zand uit de Waddenzee
te worden gehaald, waarmee de
levenscyclus van grond wordt
vergroot."
Om te voorkomen dat er bij het
ophalen grond of slib op de weg
terecht komt, moeten vracht
wagens door een waterbassin
rijden. „De banden zijn dan
schoon. Chauffeurs kunnen er
met een installatie de klep af-
spuiten, zodat de wagens weer
schoon de weg op gaan. Het mag
niet gebeuren dat er verontrei
nigde grond op de weg terecht
komt."
Afvalwater
Het vervuilde water gaat naar
een groter bassin waarin het 'af
valwater' uit het hele depot te
recht komt. Dat wordt geloosd
op de vuil waterriolering die uit
komt bij de waterzuiveringsin
stallatie van Vlissingen-Oost.
Als het gaat om het inzamelen
van verontreinigde grond en het
zoeken naar afnemers, dan is
Zeeuwgrond niet het enige be
drijf. Vaak doen grote aanne
mers, gemeenten, provincie en
Rijkswaterstaat ook dergelijke
werkzaamheden. Bijzonder is
dat Zeeuwgrond van verontrei
nigd grond of slib dat niet ge
schikt is voor hergebruik, beton
gaat maken.
,De techniek bestaat al een paar
jaar, maar wordt in de regio
foto Dirk-Jan Gjeltema
Zeeland nog niet veel toege
past."
Tijdens het proces wordt een be
paalde stof toegevoegd zodat de
verontreinigingen in de grond,
meestal zware metalen, niet
meer kunnen uitspoelen. Pro
jectleider Ursem: „Daarvoor
zijn in laboratoria verschillende
tests ontwikkeld. Daarmee is te
zien hoe het materiaal zich ge
draagt als er honderd jaar lang
neerslag op valt. Als de veront
reinigde stoffen in het beton niet
uitspoelen, is het materiaal ge
schikt voor gebruik."
Er kan totaal 40.000 kubieke
meter grond worden opgeslagen
in de tijdelijke opslagplaats.
Dat lijkt veel, maar volgens Ur
sem is het een klein depot. De
verontreinigde grond en bag
gerspecie komt uit Zeeland en
dan met name van Walcheren,
de Bevelanden en Schouwen-
Duiveland. „Het grootste pro
bleem vormen de transportkos
ten. Het bedrijf ligt niet langs
het water en dat betekent dat de
grond en bagger met vrachtwa
gens moet worden aangevoerd.
We zouden ook aanvoer willen
uit Zeeuws-Vlaanderen, maar
de transportkosten zijn daar
voor nu te hoog. Dat verandert
als de Westerscheldetunnel
open gaat."
door Cees Manders
Clara's vader, een vermo
gend zakenman in ruste,
heeft er niet van geslapen.
Zijn enige dochter, met wie
de verhouding koel is, blijkt
al een tijdje samen te wonen
met John. John had een café,
maar ging failliet en leeft nu
'van de bijstand'. Van zijn
schulden is hij voorlopig niet
af.
Vader maakt zich grote zor
gen over haar financiële situ
atie. Hij had al twee ton (in
euro's) op haar spaarreke
ning gezet, afkomstig van
zijn overleden vrouw. En ge
regeld stort hij bij.
Maar wat gebeurt er nu met
al dat geld? Doen de schuld
eisers van John zich daaraan
te goed? Of maken ze dat sa
men op in het casino of met
een reis om de wereld? De
laatste keer dat vader en
dochter nog contact hadden,
maanden terug, was zij niet
bereid over haar nieuwe lief
de te praten. „Ach, dat be
grijp je toch niet, daar ben je
gewoon te oud voor...."
Een notaris, zijn oude zaken
relatie, wordt geraadpleegd.
Als twee mensen gaan sa
menwonen, wat gebeurt er
dan met hun geld? Gaat dat
samen? Dit zou in Clara's ge
val catastrofaal zijn. Of blijft
het apart, gescheiden? De no
taris weet hem enigszins ge
rust te stellen.
„Laten we eerst vaststellen
wat de relatie is tussen uw
dochter en haar vriend. Wo
nen ze ongehuwd samen, dan
blijft wat van Clara is van
haar en wat John niet heeft
wordt niet van hem, dat
krijgt hij ook niet. De vermo
gens blijven dus volledig ge
scheiden. Maar dit neemt
niet weg", zegt de notaris,
„dat niets uw dochter kan
stoppen als ze besluit haar
geld samen met haar partner
op te maken, in Rio of Aca-
pulco. Hij kan dan hoogstens
problemen krijgen met de
bijstand."
Anders is het als die twee een
'geregistreerd partnerschap'
aangaan of trouwen. Voor de
wet is geregistreerd partner
schap en huwelijk precies
hetzelfde. Het eerste moest er
alleen komen, omdat een ho-
mosexueel huwelijk toen nog
niet kon. Nu kan dat wel, dus
dat geregistreerde partner
schap is overbodig gewor
den.
„Zijn ze getrouwd of hebben
ze hun partnerschap laten re
gistreren op het stadhuis,
dan is de situatie anders",
gaat de notaris verder. „Dan
komt het erop aan te weten
hoe ze getrouwd zijn: ge
woon, dus in gemeenschap
van goederen, of onder hu
welijkse of partnerschaps-
voorwaarden. Bij huwelijkse
voorwaarden blijven de ver
mogens meestal gescheiden,
zoals dat ook gebeurt bij on
gehuwd samenwonen. Maar
zijn ze getrouwd in gemeen
schap van goederen, dan
wordt dat spaartegoed van
uw dochter één met de schul-
den van haar partner."
„Maar hoe kan ik nou weten
of ze ongehuwd samenwonen
of getrouwd zijn, en dan nog
onder huwelijkse voorwaar
den of niet? Mijn dochter zegt
dat me dat niet aangaat." De
notaris weet hier ook geen
antwoord op. In de wet is pu
blicatie van aangifte van hu
welijk en geregistreerd part
nerschap uitvoerig geregeld.
Maar het stadhuis, of de Bur
gerlijke Stand lijkt wel door
een adder gebeten als je
vraagt of je mag weten of
meneer x of mevrouw y ge
trouwd is. „Maar dat is ver
trouwelijke informatie, me
neer! Dat mogen we zomaar
niet zeggen!" Een notaris
heeft wel een directe lijn met
de Burgerlijke Stand, maar
hij mag die alleen in erfrech
telijke kwesties gebruiken,
niet als bijvoorbeeld een cli
ënt iets wil weten over de
burgerlijke staat van zijn
dochter
Testament
„Nee, ik kan u hier niet hel
pen", zegt de notaris. „Maar,
wacht 's even", roept de hij
dan uit. „In het testament
van uw vrouw stond toch
dat haar erfenis niet in enige
gemeenschap mocht vallen7
Nou dat betekent dat wat
Clara en haar vriend verder
ook doen, de erfenis van
uw overleden vrouw voor
uw dochter behouden blijft.
Dus dan zou het toch nog
mee kunnen vallen, hoop
ik." GPD
