Waarschuwing voor Grevelingen PZC Unieke verzameling kruiken geveild Aanvoer van kleine schar leidt tot onrust Maritiem verleden herleeft in Contrast& 12 lezers schrijven Stilstaand water veroorzaakt uitsterven schelpdieren volgens onderzoek NIOO kunst cultuur Adventszang symfonische ensembles WCT 1 SGP Verdieping IV Zorg WCT II Expositie van wij water vaatjes door Harmen van der Werf VLISSINGEN - De aanvoer van schar onder de in Nederland geldende minimunimaat van 23 centimeter heeft tot onrust ge leid op met name noordelijke vismijnen. De Nederlandse vis sers voelen zich bekocht door collega's op buitenlandse sche pen die zich niet aan de mini- mummaat hoeven te houden. Wat de vissers op buitenlandse schepen doen, is niet illegaal. De Europese Unie heeft 1 januari vorig jaar de minimummaat dinsdag 4 december 2001 voor schar afgeschaft. Neder landse producentenorganisa ties, waarbij praktisch alle vis sers zijn aangesloten, en de georganiseerde handel hebben daarop besloten wel de 23 centi meter te handhaven voor de Ne derlandse aanvoer. Daar wringt nu de schoen. De 'buitenlandse' vissers, vaak Ne derlanders op schepen onder Engelse en Duitse vlag, hoeven zich niet aan de Nederlandse overeenkomst te houden. En als handelaren voor kleinere schal een aardige prijs willen betalen, voeren ze die aan. Dat is tot ongenoegen van Ne derlandse vissers vooral in IJmuiden de afgelopen weken volop gebeurd. Zij moeten vis overboord zetten waar anderen nog duizenden guldens in de week voor krijgen. Dat steekt. De Nederlandse Vissersbond heeft haar leden opgeroepen zich aan de Nederlandse mini mummaat te houden. Ook de Federatie van Visserij vereni gingen wil de overeengekomen 23 centimeter handhaven, maar niet ten koste van alles. „Wij hebben het ministerie van Vis serij voorgesteld de minimum- maat voor alle in Nederland aangevoerde schar van kracht te verklaren", laat secretaris G. Meun van de Federatie weten, „of die maat moet in Europees verband terugkomen." De mini mummaat van schar is overi gens niet afgesproken om jonge scharretjes te beschermen, maar om prijsbederf te voorko men. Kleine schar levert nu een maal minder op. Maar niet al tijd. Schar moet voor export naar de belangrijkste markt, Ja pan, een gewicht hebben van circa 100 gram. In deze tijd van het jaar komen ook jonge schar retjes aan dat gewicht. Meun erkent dat het hanteren van een minimummaat ook van belang kan zijn voor het be stand. „Als je weet dat je toch niets aan die kleinere soort hebt, hou je daar ook rekening mee." Het probleem van de aanvoer van kleine schar speelt, aldus de Vlissingse vismijndirecteur J. de Looff, minder in Zeeland, omdat er weinig 'buitenlandse' schepen zijn. Schar is voor Zeeuwse vissers wel een steeds belangrijkere vis geworden, vooral door de Japanse belang stelling, en omdat de quota voor schol en tong teruggelopen zijn. door Ben Jansen BROUWERSHAVEN - Voor het Grevelingenmeer geldt een waarschuwingsfase. Dat is de conclusie die H. Hummel van het Nederlands Instituut voor Oecologisch Onderzoek (NIOO) in Yerseke trekt naar aanleiding van veranderingen in de dieren wereld in en op de bodem van het meer. Schelpdieren zijn aan het verdwijnen. Wormen, zoals zagers, krijgen de overhand. Dertig jaar na de afsluiting van het Brouwershavense Gat doen zich in de Grevelingen nog steeds veranderingen voor. De afgelopen tien jaar hebben Hu mmel en zijn collega's van het NIOO tijdens hun halfjaarlijkse onderzoek van het bodemleven in de Deltawateren duidelijke veranderingen in het bodemle ven van het meer geconstateerd. Tot 1990 werd de bodem van het Grevelingenmeer vooral be volkt door schelpdieren als mossels, kokkels en allerlei slakken, zoals wadslakken en alikruiken. Sindsdien is een af name van de aantallen gecon stateerd en enkele soorten zijn zelfs helemaal verdwenen. Tij delijk, in de periode 1992-1996, hebben de zee-anemonen een opleving te zien gegeven, maar nu voeren wormen de boven toon in het bodemleven. Hum mel: „De gevolgen zijn in het he le ecosysteem te merken. Zo is er voor schelpeneters als duikeen den nauwelijks nog voedsel te vinden." Aanvankelijk gingen de onder zoekers ervan uit dat de sterfte Bij duikers staat het Grevelingenmeer bekend om de helderheid van het water, omdat het niet stroomt. Het lijkt echter funest voor schelp dieren. foto Willem Mieras onder de schelpdieren moest worden gezocht in giftige stof fen die worden toegepast in scheepsverven om aangroei van allerlei beestjes en algen tegen te gaan. Deze koper- en tinver bindingen maken slakjes op den duur steriel waardoor ze uit sterven. De laatste tien jaar is het gebruik van deze verven evenwel afgenomen, zodat de vermindering van de schelpdie renpopulatie er niet door valt te verklaren. Volgens Hummel is er meer aan leiding de oorzaak van de ver- anderingen in en op de Greve- lingenbodem te zoeken in de afsluiting van het gebied. De bodem slibt dicht doordat zwe vend materiaal in het water naar beneden zakt. Dezelfde ontwikkeling lijkt zich ook voor te doen in het Zijpe, de noorde lijke tak van de Oosterschelde tussen Schouwen-Duiveland, Tholen en Sint-Philipsland. Het Grevelingenmeer geniet GOES - De reformatori sche symfonische ensem bles Con Vocare uit Ka- pelle en Neginot uit Rot terdam geven zaterdag 15 december een concert in de protestantse Maria Magdalena Kerk in Goes. Verder werken de koren Asaf onder leiding van Koos van de Slikke en Met Hart en Stem onder lei ding van Johan de Rijke mee aan de avond, die in het teken staat van ad vent. De ongeveer twee honderd leden van beide koren treden als één sa mengesteld koor op. De orkesten staan onder lei ding van dirigent Maarten Kramer, die zelf veel van de muziekstukken heeft bewerkt. De koororganis ten Jacco Goud en Gerard van de Weege begeleiden de samenzang. De organisatie is in han den van Comité Woord Daad Noord-Midden-Be veland. Zij voeren samen met de andere afdelingen van de organisatie de actie 'Zeeland helpt straatkin deren in de Filipijnen'. Tijdens het concert zal H. de Pater, medewerker van de stichting Woord Daad, vertellen over de si tuatie op de Filipijnen en zijn bezoek aan het land. Ook zal een collecte wor den gehouden, bestemd voor de straatkinderen. Het concert begint om 19.30 uur. door Ernstjan Rozendaal MIDDELBURG - De uitzonder lijke collectie bestaat nog een paar dagen. In veertig jaar tijd hebben twee Walcherse vissers tachtig antieke kruiken bij el kaar gevist. Bij het Zeeuws Vei linghuis komen ze deze week stuk voor stuk in de verkoop. „Het einde van een unieke ver zameling", bevestigt veiling meester Jeroen de Kuyper. De kruiken, waarvan een deel is opgesteld in een achttiende- eeuwse vitrinekast die op de zelfde veiling dertig- tot veer tigduizend gulden moet op brengen, zijn opgevist uit de Westerschelde. Misschien dat een enkele overboord is ge gooid, maar veel waarschijnlij- ker is dat ze uit scheepswrakken komen. Ze zijn namelijk alle maal in hetzelfde ongeveer twee kilometer lange stuk water in de vissersnetten terecht gekomen. De variatie in de collectie is groot. Zo zijn er baardmankrui- ken - daarop is een gezicht te zien - onder meer met het stads wapen van Amsterdam. Er zijn katkopflessen uit de zeventien de eeuw, de glorietijd van de VOC. De zwarte komen uit een steenkooloven, de blauwe uit een houtoven. „Er zijn kruiken bij uit China, Spanje, Holland, Duitsland, Frankrijk en Enge land", vertelt De Kuyper. „Dat geeft aan dat toen al een leven dige handel bestond." De waarde van de kruiken vari eert van enkele honderden tot meer dan duizend gulden. Ze hebben allemaal een veiling- nummer gekregen, wat bete kent dat ze per stuk op de veiling komen. Voor het eerst gebeurt dat 's avonds en verdeeld over twee dagen. De Kuyper: „We hebben dit keer zoveel dat we zowel de donderdag als de vrij dag nodig hebben. Door het 's avonds te doen verwachten we meer publiek te trekken. Er zijn toch veel mensen die best naar een veiling toe willen, maar overdag niet kunnen." In totaal veilt het Zeeuws Vei linghuis meer dan achthonderd voorwerpen, de tachtig kruiken inbegrepen. Zoals altijd worden ook veel schilderijen aangebo den. Het opmerkelijkste doek is ongetwijfeld het veelbesproken winterlandschap van Charles Leickert, afkomstig uit de stad huiscollectie van Middelburg. Voor het schilderij bestaat in ternationale belangstelling, al dus De Kuyper. De opbrengst wordt geschat tussen de hon derd- en honderdvijftigduizend gulden. Verder wordt werk ge veild van onder andere Rei- mond Kimpe. Anton Pieck en Sarika Göth. Andere opmerke lijke zaken zijn een collectie blauw porcelein uit het China van keizer Kangxi (1662-1722) en verschillende grote meubel stukken. De veiling is donderdag en vrij dag vanaf 19.00 uur. Kijkdagen: vandaag van 10.00 tot 20.00 uur, morgen van 10.00 tot 17.00 uur en donderdag van 10.00 tot 18.30 uur. Het Zeeuws Veilinghuis veilt donderdag en vrijdag tachtig antieke kruiken, die zijn opgevist uit de Westerschelde en waarschijnlijk af komstig zijn uit scheepswrakken. foto Lex de Meester door Anita Tournois I TEBNEUZEN-'Van de lucht uii II hel water' is een toepasselijke naam voor de expositie die mo lt men teel te zien is in Galerie Contrast&. Schipbreuken, stormachtige taferelen met hui zenhoge zeeën, stille stranden, vissersboten, haven, rivier- en zeegezichten, zeilboten en zee slagen vormen de hoofdmoot van de voorstellingen, die voor namelijk geschilderd zijn in olieverf op doek of paneel. Scheepsantiek versterkt de ma- l ritieme sfeer. Maritieme schilderijen en scheepsantiek in galerie Contrast&. foto Charles Strijd In een waterrijk land als Hol land, waar bovendien veel han del werd gedreven met overzee se gebieden, werdhet maritieme leven veelvuldig vastgelegd. Ook Zeeuws-VLaanderen kent een traditie met het water, zodat een maritieme tentoonstelling hier op zijn plaats is. Van de lucht en het water omvat wer ken uit de negentiende en twin tigste eeuw van Hollandse en Vlaamse meesters. Romantiek, romantisch realisme, impres sionisme en expressionisme zijn de belangrijste kunststromin gen die de revue passeren Een klassieke uitstraling heb ben de werken van Schotel, de bekendste Hollandse maritieme schilder van zijn tijd en de Mid delburger F. Schütz, die aanwe zig is met een zeegezicht met op de achtergrond Zierikzee. De Belg Steppe geeft blijk van zijn voorliefde voor de Schelde. Daarvan getuigen Schelde met bootjes en Fabrieken langs de Schelde. In werken van Michaux, die Ge zicht op Antwerpen tekende met inkt, in een gemengde tech niek en De Jongere's Havenge zicht in Rotterdam, een olie- verfschilderij met veel wit, speelt het licht een voorname rol. Opvallende schilderijen zijn .van Jamar, die een scheepshel ling neerzet in een expressionis tische stijl die naar abstract neigt en van Narcisse, met een havengezicht in sterke vlakver deling, die kubistisch aandoet. Er hangt ook een olieverfim pressie met visserboten van de Zeeuws-Vlaming Slock, en een tweede werk met de sleepboot De Zeeland van Muller-. De enige vrouw in dit maritieme gezel schap van dertien mannen is Suzanne van Damme, een leer ling van Ensor. Van haar wordt een strandgezicht geëxposeerd. Antieke scheepsmodellen en at tributen maken dit maritieme plaatje compleet. Tentoonstelling Van de lucht en het water in Galerie Contrast&, de Blokken 3-4 Terneuzen, t/m 19 dec. Open: di., ivoe. en zo. 14-17 uur. Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft. Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. (dure) voorzieningen geconcen-. treerd worden op een plaats, zo als dat nu in de nog niet gefu- seerde situatie ook reeds, gebeurt. Ik mag hopen, dat de-i meeste Zeeuwen hun stemge drag niet zullen laten bepalen door dit soort artikeltjes, die al leen maar tot doel hebben (voor-. keur-)stemmen te winnen voor de schrijver en zijn politieke', partij. F.W.van der Poel Touxvbaan 55 Middelburg grote faam bij sportduikers vanwege de helderheid van het water. Hummel vraagt zich af of die helderheid wel zo'n goed te ken is. „Als zwevend materiaal op de bodem neerslaat, geeft dat aan dat er te weinig dynamiek in het water is. Troebel water kan wel eens duiden op een gezonde re situatie." Hummel meent dat het aanbeveling verdient te on derzoeken of water het Greve lingenmeer met behulp van de doorlaatsluis in de Brouwers- dam en de hevel in de Grevelin- gendam beter kan worden ver verst en in beweging gebracht. Intensiever gebruik van de he vel zou er ook toe kumxen leiden dat in het Zijpe meer dynamiek optreedt. Afsterven Volgens Hummel kan een ver slechterende gezondheidstoe stand van een gebied als het Grevelingenmeer in vijf fasen worden verdeeld. „Nummer vijf is de ernstigste. Dan heb je het over volledig afsterven van het ecosysteem. Onomkeerbaar. We zitten nu in fase één, noem het maar een waarschuwingsfase. Er is sprake van een verstoring- die te denken geeft." De bevindingen van het NIOO sluiten aan bij het streven van het ministerie van Verkeer en Waterstaat afgesloten waterge bieden met elkaar in verbinding te brengen en zo ervoor te zor gen dat zout en zoet en voedsel- arm en voedselrijk water met el kaar kunnen vermengen. Ook in een verkennend onderzoek naar de toekomst van de Deltawate ren is deze aanbeveling gedaan. De heer Kolijn (PZC 1 decem ber) suggereert dat hij zich vol ledig aan de bijbel houdt. Of doet hij dat alleen als het hem goed te pas komt? Is de bijbel echt waar: 'van kaft tot kaft'? We vinden er duidelijke tegen spraken in. Enkele voorbeelden: 2 Samuel 24 (de Heer zet David aan tot het houden van een volkstelling) is in tegenspraak met 1 Kron 21 (Satan verleidt David tot de volkstelling). En ook is de stamboom van Jezus anders in Matthaeus 1 en Lucas 3Houdt de heer Kolijn zich aan de voorschriften van het Oude Testament? Eet hij kosher? Twee andere voorbeelden: wil hij de opstandige zoon en de overspe lige vrouw door de burgers van de stad laten stenigen (Deut 21: 18v en 22:20v)? Nee, natuurlijk! Vandaag beoordelen wij (ik neem aan ook hij!) dit op een moderne wijze. De bijbel is het resultaat van een overlevering waarin mensen de Schrift dooi de j aren heen geamendeerd heb ben met wisselende, maar men selijke drijfveren. Dat vermin- dert niets aan de diepe waarde van de bijbel. Wie dat overweegt vindt dat de SGP zwak staat als ze de vrouw het recht ontzegt haar stem te laten horen in de politiek. In dé tijd van het jonge christendom was de vrouw overal in het Midden Oosten volledig monddood. Maar juist op de achtergrond van het Nieu we Testament worden vele in vloedrijke vrouwen genoemd. Dit alles suggereert een uiterst benepen en bevooroordeelde benadering van de bijbel dooi de SGP. Maar het opgeven van een shiboleth is moeilijk! Dr. L. P. Roegholt Noordbolwerk 13 Middelburg De reactie in Verdieping II (Le zers Schrijven 28-11) is geen Zeeuwse visie, eerder een hou ding van boven de Moerdijk. Niemand wil een verdieping want dat is slecht voor Rotter dam. Dat durven ze niet zeggen maar halen alles uit de kast om het tegen te houden. ME Rap portage, de bloemetjes, de bij tjes, de mosselen, de oesters, de IJzeren Rijn en de HSL, de koel torens, de gifgranaten, de 'slechte buurman' enzovoorts. Waar is de Europese gedachte gebleven? Zelf heb ik die ge dachte meer dan vijftig jaar ver dedigd en weet dat de Belgen geen hekel hebben aan 'de' Ol- landers. Zijn er hier toch nog confessionele politieke partijen die zeggen: „Heer, ik ben blij dat ik niet ben zoals mijn buurman" en dan met het vingertje wijzen? Als ik nu de PZC lees met alle fraudes en opties, heb ik het ge voel in België te wonen. Laten we niet met modder gooien, 'de Ollander' en 'de Belg', ze hebben beiden een stigma gekregen, maar ze hebben het er zelf naar gemaakt, toch kunnen beiden zeer goed samenwerken en goed samenleven. Laten we liever moppen over elkaar vertellen en er hartelijk om lachen. Wees ge rust, indien u ooit dringende medische zorg zou nodig heb ben, dan staat die 'slechte buur man' steeds paraat om uw leven te redden. In België hoef je niet op de wachtlijst dood te gaan, ook niet als Nederlander. L. A. A. C. Cloet Boulevard de Ruyter 144 Vlissingen Wat probeert de voormalig Zeeuwse huisarts Buijs, thans politicus te 's-Gravenhage, op een goedkope en helaas door zichtige wijze te scoren met zijn artikel in de PZC van 28 novem ber. Als geen ander hoort hij te weten, dat het heden zo gesteld is, dat een aantal vacante me disch specialistenplaatsen niet in te vullen zijn. Aan de neer gang van met name specialis tisch medisch Nederland heeft het CDA met toen nog rege ringsverantwoordelijkheid hard meegeholpen. Zeeland wordt door dit alles nog erger getroffen, omdat het nu een maal zo is, dat velen aan onze provincie denken als een zeer afgelegen werkplek. Dit alles wordt natuurlijk alleen maar erger, wanneer duur opgeleide dokters hun witte jas verruilen voor politieke ambities. Na tuurlijk willen we allemaal het liefst 'ons' ziekenhuis vlak om de hoekhebben, maar ieder wel denkend mens weet, dat dit niet kan. Een fusie van ziekenhuizen hoeft geenszins te betekenen, dat de medische zorg nog maar op een beperkt aantal plaatsen geleverd kan worden, immers men kan fuseren met instand houden van meerdere locaties. Door te fuseren kan men echter een redelijk aantal overhead kosten reduceren, waardoor de financiële positie verbeterd wordt. In sommige gevallen zal er in de gefuseerde situatie voor gezorgd kunnen worden, dat Is de WCT een slimme zet? vraagt Han de Bruin zich af (PZC, 1-12). Deze keer geen pa gina vol reclame voor de WCT zoals in de PZC van 10-11, waarin volgens tweehonderd ondervraagden 65% voor de WCT zou zijn. Wat men ge vraagd heeft aan deze geënquê teerden en of men die ook voor- gelicht heeft over de negatieve gevolgen, die deze ontwikkeling onherroepelijk met zich mee' brengt, vermeldt deze jubelpa gina niet. Schrijnend is het dat G. de Kok in zijn zoektocht naar natuurcompensatie nagenoeg het gehele Rammekensschor wü laten afgraven voor een getij- dengeul naar de Schorerpolder en gelijkertij d wil zijn collega D Bruinooge nog een groter deel verloren laten gaan door de aan leg van een nieuwe zeewering en de Nieuwlandhaven. Dit naast het onomkeerbare verlies van het Kalootstrand. Hoe lang is? het geleden dat deze natuurbe heerder en havenbestuurder zelf met hun laarzen in de slik gestaan? Dit moet ergens in de verre prehistorie geweest zijn, anders kun je nooit beweren dat De Kaloot direct aan diep vaar water ligt en daardoor maar weinig natuur verloren gaat (Radio-uitzending IKON: 4-11). Zijn zij en andere gedeputeer den wel een aan het Kaloot- strand geweest? Eindelijk eens iemand die vanuit zijn vakge bied aangeeft dat er nog meer. negatieve gevolgen te verwach ten zijn dan dat alleen de steeds kwetsbaarder natuur in de Wes terschelde vernietigd wordt. Droom maar lekker verder, Gert en Daan, ik hoop dat de nuchte re echte natuurminnende Zeeu wen wakker blijven en voorko men dat deze natte droom uitkomt. Die kans krijgen ze ab soluut met de komende verkie zingen. Freddie van Nieulande Scheldepoortstraat 56 Nieuiv en Sint-Joosland Naar aanleiding van het artikel: Alleen prestige is gediend met een containerterminal (1-12).. Hoe krijg je zoveel mogelijk ge zichten de zelfde kant op voor een Westerschelde Container- terminal? Bewerk alle politici in je omgeving met alleen maar. positieve geluiden over de WCT. Doe toezeggingen: als de WCT er komt dan krijgen jullie er wat voor terug. Leg de nadruk op het feit dat het goed is voor de werk gelegenheid in Zeeland. Geef duidelijk aan dat Zeeland zon der de WCT als verloren moet, worden beschouwd. Probeer de Zeeuwse Milieufederatie op je. hand te krijgen. Geef aan als de WCT er komt, dat dan de Wes terschelde niet meer hoeft uit gediept. Probeer in deze de discussie met Antwerpen te ver mij den, omdat Antwerpen niet verdiepen nooit zal toestaan. Bewerk minister Pronk tot uit spraken ten gunste van de WCT, een tochtje over de Westerschel de kan hierbij helpen. Zorg er voor dat politici en milieubewe- ging voorstander worden. Een-, maal ingenomen standpunten' worden namelijk zelden terug genomen omdat men dan niet meer geloofwaardig zou zijn. Zorg voor voldoende positieve berichtgeving in de pers. Ver mijd negatieve effecten van de WCT te onderkennen. Stel te genstanders gerust met een on derzoek (bijvoorbeeld verwach te verkeersoverlast in kernen zoals Goes en Kapelle). Organi seer gratis reis j es met diner naar Hessenatie in Antwerpen. Tracht de publieke opinie op je hand te krijgen, bijvoorbeeld door een enquête onder de Zeeuwse bevolking die positief voor de WCT uitvalt. Vermijd elke discussie met economen of vervoersdeskundigen. En zo wordt Bruinooges brood bruin gebakken, als de deskundigen maar niet aan het woord komen. C. C. Steketee Ovezandseioeg 5 Oudelande VOGELWAARDE - In de biblio theek in Vogelwaarde is een mi nitentoonstelling ingericht met wij watervaatjes van mevrouw Maas-Cleijman. De expositie is tot eind december te bezichti gen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2001 | | pagina 12