Delta Nuts moet zuiniger worden
PZC
Niet de eerste de beste molenaar
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet
Visserij niet alleen
schuldig aan slechte
kabelj au wstand
Delta Nuts schaft
toeslag op water
vakantiehuizen af
15
Inkomsten dalen door concurrentie op energiemarkt
Theatersport
in Brogum
Misstap visser zwaar gestraft
Meldpunt Bemoeizorg druk gebeld
Zeeuwse huizen minder waard
Rijkssubsidie voor waterlinie
kLt?E_N llAR-M
zaterdag 3 november 2001
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Delta Nuts
bedrijven moet goedkoper gaan
werken. Door de concurrentie
op de energiemarkt worden
stroom en gas goedkoper en da
len de inkomsten. .Anderzijds
gaan de kosten omhoog omdat
meer geld besteed moet worden
aan het vasthouden van oude
klanten en het winnen van nieu-
„De marges staan onder druk",
verklaarde directeur J. de Back
gisteren bij de presentatie van
het ondernemingsplan 2002. Hij
kondigde aan dat Delta nog zui
niger gaat werken. ,,We gaan
heel verstandig investeren, dus
geen bloopers maken waar we
later veel geld aan kwijt zijn.
Daarnaast moeten we goedkoop
stroom inkopen." Verder ver
wacht De Back veel van de stra
tegie om aan klanten zo veel
mogelijk producten tegelijk te
verkopen. Delta heeft maar
200.000 kanten en is daarmee
veel kleiner dan de concurren
ten. „Maar onze klanten nemen
wel zes producten af. Dat zijn
dus eigenlijk 1,2 miljoen klan-
ZIERIKZEE - Theatersportver
eniging Kiekieris uit Zierikzee
speelt zaterdag 17 november
een 'thuiswedstrijd' in Brogum.
Kiekieris daagt de theater-
sportgroep 'De Getemde Feeks'
uit Rotterdam uit tot het spelen
van geïmproviseerde theater
stukken.
De ingrediënten van de scènes -
karakters, relaties, plaats van
handeling- vragen de spelers
aan het publiek. Met deze aan
wijzingen spelen de acteurs een
toneelstuk. De aanwezige rech
ters geven punten voor onder
meer speltechniek, inhoud en
amusement. Maar het publiek
geeft de uiteindelijke doorslag.
Zij mogen beslissen wie de
mooiste, leukste of origineelste
scène heeft neergezet.
De voorstelling begint om 20.00
ten." President-commissaris J.
Hennekeij ziet bovendien mo
gelijkheden in West-Brabant en
op Goeree-Overflakkee. Delta
heeft daar al klanten die water
afnemen. „Die adressen kun je
benutten voor onze andere pro
ducten als elektriciteit, gas, af
valverwerking en internet. "On
danks dalende inkomsten door
de hevige concurrentie, levert
de bedrijfsvoering dit jaar een
winst op van 68 miljoen gulden.
Aan de veranderde eigendoms
verhoudingen binnen elektrici
teitsproducent EPZ houdt Del
ta nog eens 134 miljoen over. De
winst uit de gewone activiteiten
stabiliseert zich. Vorig jaar was
die 64 miljoen, voor volgend
jaar wordt gerekend op 66 mil
joen gulden. Alle bedrijfsdivi-
sies netwerken, energie, water,
milieu en retail verdienen geld.
Rode cijfers
Milieu, baart wel enige zorgen,
omdat die divisie maar net uit
de rode cijfers blijft. Een winst
van 22 miljoen gulden wordt
desondanks haalbaar geacht.
Als de overname van het afval
bedrijf OLAZ doorgaat, is voor
deel te behalen uit samenwer
king met andere afvalbedrijven
die Delta al bezit, zoals Phoenyx
en Verstraeten-Verbrugge,
voorspelde De Back. Delta zit er
momenteel financieel zeer
warmpjes bij. Het bedrijf be
schikt eind dit jaar over een
spaarpot van 2,2 miljard gul
den. Die is niet te groot, vindt De
Back, omdat de komende jaren
ook grote investeringen nodig
zijn in onder meer automatise
ring (72 miljoen gulden) en
nieuwe energieprojecten. Het
bedrijf ziet kansen voor de
bouw van een nieuwe energie
centrale in het Sloegebied. Daar
zitten enkele van de grootste
energieverbruikers van het
land: Thermphos, waarvan Del
ta aandeelhouder is, Pechiney
en Total. Volgens De Back kost
die centrale 600 tot 700 miljoen
gulden. Het eerste onderzoek
heeft de lichten op groen gezet:
de balans tussen de inkoop van
brandstoffen en de verkoop van
stroom valt positief uit. „Nu
gaan we intern verder praten.
Als we besluiten ermee door te
gaan, volgen andere onderzoe
ken."
De riante spaarpot is bovendien
nodig om de aandeelhouders te
vreden te houden.
Omdat de inkomsten onder
druk staan door de concurren
tie, kan de winstuitkering aan
de aandeelhouders (50 procent
provincie en 50 procent ge
meenten) ook dalen. Om te
voorkomen dat die hun belang
in het bedrijf kwijt willen en een
concurrent via een achterdeur
het bedrijf binnensluipt, belooft
Delta een vast dividend van 30
miljoen gulden per jaar.
Indien de resultaten tegenval
len, moet de spaarpot worden
aangesproken om aan die belof
te te voldoen, verklaarde De
Back.
1 f T-- r
Molen de korenhalm in s-Gravenpolder.
door Rob Paardekam
's-GRAVENPOLDER - Mole
naar Piet Snoep uit 's-Graven
polder is gisteren door vereni
ging De Zeeuwse Molen geëerd
met de zogeheten 'scherpha-
mer'.
Deze prijs wordt elk jaar uit
gereikt aan een persoon of or
ganisatie die zich heeft inge
spannen voor het behoud van
één of meer Zeeuwse molens.
Snoep is jarenlang molenaar
geweest op De Korenhalm in
's-Gravenpolder, de molen
waarbij nu zijn dochter woont.
Hij is niet anders gewend dan
het molenaarsleven, want ook
Snoeps vader verdiende zijn
geld op de windmolen. „Hij
heeft van jongs af aan meege
werkt", zegt voorzitter A. Cor-
nelissen van De Zeeuwse Mo
len.
De oorlogsjaren waren zware,
maar goede tijden voor Snoep,
omdat de Zeeuwse molens de
rest van Holland van meel
voorzagen. Volle scheepsla
dingen vertrokken wekelijks
vanuit Zeeland naar het noor
den. Wat Snoep volgens Cor-
foto Willem Mieras
nelissen zo bijzonder maakt, is
dat hij ondanks de achteruit
gang, onder meer door concur
rentie van de meelfabrieken,
altijd heeft geprobeerd de mo
len draaiende te houden. Dat
doet Snoep ook nu nog, want
ondanks dat hij de tachtig al is
gepasseerd, is hij als vrijwillig
molenaar nog steeds aan De
Korenhalm verbonden.
VLISSINGEN - Een Zeeuwse boomkorvisser is door het ge
rechtshof in het Franse Duinkerken veroordeeld tot een zeer
hoge geldboete: 800.000 Franse franc oftewel 269.000 gulden,
meldt Visserij nieuws.
Om welke visser het gaat, wilde Justitie in Duinkerken giste
ren niet meedelen.
Volgens een woordvoerder van de Algemene Inspectiedienst
(AID) van het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij (LNV) is het vonnis al eind juli dit jaar uitgesproken.
De visser was in een gesloten visgebied actief geweest en heeft
ook nog geprobeerd zich aan de Franse controle te onttrek
ken, aldus de AID-voorlichter.
Eerder dit jaar hielden Franse viscontroleurs meer Neder
landse vissers aan voor eenzelfde soort vergrijp. Zij moeten
nog voorkomen in Duinkerken.
GOES - Het Zeeuwse Meld- en Actiepunt voor Bemoeizorg
(MAB) dreigt tenonder te gaan aan het eigen succes. Het bu
reau zoekt sinds 2000 actief mensen op die door isolement of
door onaangepast gedrag verkommeren en overlast veroorza
ken en probeert hen naar professionele hulp te leiden. Het bu
reau van psychiatrische zorgverlener Emergis en de GGD
Zeeland kreeg in 2000 56 meldingen. Tot november dit jaar
verwerkte het bureau al 111 meldingen. Ook omdat het bu
reau steeds vaker gevraagd wordt in te springen bij acute
overlastsituaties, wordt de belasting te hoog voor de vijf in
deeltijd werkende verpleegkundigen.
Het 'Laatste Kans Project', dat huisuitzettingen door sociale
problemen poogt te voorkomen, werd dit jaar aan het bureau
Bemoeizorg toegevoegd en draagt verder bij aan de werk
druk.
Daarbij loopt de subsidie die het Zorgkantoor voor het Laat
ste Kans Project geeft in juli 2002 af.
VLISSINGEN - De woningprijzen in Zeeland zijn gedaald.
De gemiddelde prijs is in het derde kwartaal van dit jaar met
anderhalf procent gezakt tot net onder de drie ton. In juli lag
dat nog op 304.122 gulden. De Zeeuwse huizenmarkt wijkt
daarmee behoorlijk af van de landelijke ontwikkeling. De ge
middelde huizenprijs in Nederland is dit kwartal juist met 2,6
procent gestegen tot 460.096 gulden. Zeeland loopt ook in de
prijs voor appartementen stevig uit de pas. Terwijl landelijk
sprake is van een stagnatie, de prijs bleef staan op 302.247
gulden, moet in Zeeland 9,7 procent meer worden betaald
voor een appartement. Dat kost nu gemiddeld 251.748 gul
den. Dat is de grootste stijging van het land.
BERGEN OP ZOOM - De gemeente Bergen op Zoom en Stich
ting Vrienden van Fort de Roovere krijgen van het ministerie
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen 150.000 gulden
om de West-Brabantse waterlinie uit de vergetelheid te halen.
De West-Brabantse waterlinie stamt uit de Tachtigjarige
Oorlog.
In die tijd werd in West-Brabant een uitgebreid stelsel van
verdedigingswerken aangelegd. In 1628 verrees bij Halsteren
Fort de Roovere. Samen met de forten Moermond en Pinssen
vormde deze de zogeheten Linie naar Steenbergen. Via de
Sluis aldaar, kon het gebied tussen Steenbergen en Halsteren
onder water worden gezet. Dit diende voornamelijk het
Zeeuwse belang. De Spanjaarden moesten immers uit het
Zeeuwse gewest geweerd worden.
Om mensen weer warm te laten lopen voor de West-Brabantse
waterlinie moeten er onder meer een informatiecentrum, een
uitkijktoren en verschillende fiets- en wandelpaden komen.
door Harmen van der Werf
VLISSINGEN - Niet alleen
de visserij is schuldig aan de
slechte kabeljauwstand in de
Noordzee. Steeds meer visse
rijbiologen komen tot die
ontdekking. „Wij onder
schatten de ingewikkeldheid
van het zeesysteem", aldus
onderzoeker Han Linde
boom van het instituut voor
de groene ruimte Alterra.
Veranderende natuurlijke
omstandigheden, zoals zon-
ne-activiteit en wisselende
zeestromingen, hebben
waarschijnlijk zeker zoveel
invloed op de ontwikkeling
van de visbestanden in zee,
vermoedt Lindeboom. Hij
steunt daarmee Ad Corten,
onderzoeksmedewerker van
het Nederlands Instituut
voor Visserij ondex-zoek (RI-
VO), die onlangs is gepromo
veerd.
Coi*ten lichtte zich met name
op de haring. Visserijactivi
teiten hebben grote invloed
op de haiingstand, luidde
één van zijn conclusies, maar
dat hebben klimaatverande
ringen en veranderingen in
zeestx-omingen zeker ook.
Voor Corten was dat een
openbaring.
Wat de RIVO-medewerker
voor de haxing heeft gecon
stateerd, geldt evenzeer voor
andere vissoorten. De pro
blemen met de kabeljauw bij
het Canadese Newfoundland
hebben visserijbiologen aan
het denken gezet. Ondanks
een jarenlang verbod op ka
belj auwvisseiij blijft het be
stand klein.
Lindeboom leidt daaruit af
dat er meer aan de hand moet
zijn, mede vanwege de huidi
ge problemen met kabeljauw
in de Noordzee. „Opvallend
is", stelt hij, „dat de kabel -
jauwvisserij Id ij Canada in
1989 verslechterde, toen er
sprake was van een maxima
le zonne-activiteit. Om de elf
jaar heb je dat verschijnsel.
En wat zie je in de Noordzee.
Elf jaar na Canada zakt daar
de kabeljauwstand in.
„Het idee is", legt Linde
boom uit, „dat er bij een
maximale zonne-activiteit
meer magnetische zonne
stralen lichting aarde ko
men. Dat heeft invloed op
hogere luchtlagen en dat be
ïnvloedt weer het klimaat.
Vooral zeesystemen zijn daar
gevoelig voor gebleken.
Sprongsgewijze veranderin
gen kunnen daardoor ont
staan in visbestanden."
De les die hieruit geleerd kan
worden, is wat betreft Linde
boom niet dat het visserijbe
leid helemaal omgegooid
moet worden. Het blijft vol
gens hem belangrij k de visse
rij activiteiten in toom te
houden. „Maar het is duide
lijk", stelt hij, „dat beper
king van de visserij druk niet
alles oplost. Er is vaak meer
aan de hand. Het verhaal van
zeesystemen is ontzettend
ingewikkeld."
door Jacques Cats
KRUININGEN - Mocht iemand
in Zuid-Beveland dezer dagen
tussen de coniferen in zijn voor
tuin plotseling nóg zo'n exem
plaar aantreffen, dat zich bo
vendien zelfstandig weet te
verplaatsen, dan moet hij niet
meteen aan zijn verstandelijke
vermogens gaan twijfelen. Wel
licht betreft het hier een als
struweel vermomd lid van de
Luchtmobiele brigade, dat on
gezien van een stek bij Breda
naar een locatie ter hoogte
van Kruiningen moet zien te ko
men.
De vai'iant op het spel 'ik zie, ik
zie wat jij niet niet ziet' wordt
opgevoerd in het kader van een
militaixe oefening. Dertig man
schappen van het elfde infante-
riebataljon in Schaarsbergen
doen er aan mee. Ze mogen er
een week over doen.
Het gaat hier om een ontsnap-
pings- en ontwijkingsoefening,
legt tweede luitenant R Jacobs
uit. Daarbij wordt uitgegaan
van de veronderstelde situatie
dat de militairen door een crash
met een helikopter achter de vij -
andelijke linie zijn geraakt en -
geheel verstoken van hulp van
de eigen troepen - moeten pro
beren zich weer bij de strijd
makkers te voegen.
Hulken
Om dat te kunnen zonder op te
vallen, zijn de soldaten volledig
gecamoufleerd en gToengeschil-
derd, zodat ze wegvallen tegen
het landschappelijk decor. Zo
blijven ze ongezien voor de vij
and die de jacht op dit menselijk
wild heeft geopend. Een vers
kadetje inslaan bij een dorps
bakker is er natuurlijk ook niet
bijwant die burger kan, net zo-
Een man van de luchtmobiele brigade in vol ornaat. Waarschijnlijk krijgt u ze zo niet te zien tijdens de
oefening in de buurt van Kruiningen. foto J u les Pengel
als dat in het echt gebeurt, de in
formatie doorspelen aan cle lo
kale autoriteiten. En dan zou de
missie op een mislukking kun
nen uitlopen. De soldaten
moeten het hebben van hun in
de eigen rugzak meegesjouwde,
onsmakelijke doch voedzame
overlevingspakket.
De verplaatsing geschiedt
hoofdzakelijk onder dekking
van de duisternis. Overdag
houdt het militaire voetvolk
zich gedeisd in de bosjes. Poli
tiemensen met hondenteams
treden tijdens de oefening op als
vijand. Zij moeten de wande
lende takken zien te snappen.
Voor wie wordt gepakt is het let
terlijk: einde oefening. De sol
daten mogen alles uit de kast
halen om de speurhonden op een
dwaalspoor te brengen. Dat is
redelijk goed te cloen door een
route via sloten te kiezen waar
door de honden tenminste tijde
lijk het spoor bijster raken. Het
inzetten van een schoonmaak
middel wil ook wel helpen, maar
dat voert de gemiddelde soldaat
niet in zijn uitrusting mee. Het
strooien van de peper uit het
noodrantsoen kan wel een nut
tig effect sorteren. Luitenant
Jacobs: „Daar houden honden
niet zo van."
De vraag ligt voor de hand of het
wel zo verstandig is om, juist nu
y ld/Areter ee>/ itvmol&hs wjê ik 'taan ca pfok Mtf**
am&rrt: e&t anoeeea>u.e6a omdat !k pacht
"oheeuetkte invmremci" cncrn ikhamz. pat HiiTovee. eet/pbiivcusinir? hap <sy
een kiapcp ce biuuv haptscoevenmn Hterovee.HeiveoaicezoPOPui.Aiee-
wpjamooth mee een va&CHPLAfy is-- icievisieipeiletie "rad vanfcetci/n
cor de jonge
r. gea se t&jiiorrt h mewóitt culbsa
De ruwe ompai ik zo veecppht veer.
Poeoee opkpjh scHxtceei HeB Hu/to
-■■-rcaur-ujk het(tinu6c:luk\t\6 weehi
~26KC£ h5& IKe&H C/&V6 j0A/6e
maa£ Ufeerrj/j' t*ec woe Her iseecr
Mee re F\oërcH fcew m&t
Reserveer snel,
want VOL VOL
Tel. 0118-588276/261
DE, PAREL,
Advertentie
Nieuw Nieuw Nieuw Nieuw
Kuur- en Beautycentrum
Vanaf 1 november zijn we voor behande
lingen (o.a. gezichtsbehandelingen, pakkin
gen en massages) op dinsdag en woensdag
ook 's avonds geopend tot 21.00 uur!
Vanaf 2002 is het iedere 1 e dinsdag van de
maand (m.u.v. feestdagen) de hele dag
damesdag!
Openingstijden:
Mat/m zo van 12.00 tot 22.30 uur.
Dinsdagavond vanaf 17.30 uur dames
avond.
Babelweg2, Domburg
E-mail: info@hofdomburg.nl
Internet: www.roompot.nl
er zoveel onxust heex-st in de sa
menleving, een dergelijke oefe
ning te beginnen. Het is moge
lijk dat een onwetende burger
zo'n in het gi'oen verpakte mili
tair voor een terrorist houdt. De
militaire woordvoerder denkt
niet dat dat gevaar valt te duch
ten, want de soldaten dienen
woongemeenschappen te mij
den en zich overdag schuil hou
den.
De vaardigheidstraining stond
ovei-igens al geruime tijd ge
pland „Onze oefenschema's
gaan dooi". Mocht het nodig zijn
dat we ingezet woi'den, dan die
nen we op alle omstandigheden
voorbereid te zijn."
door Maurits Sep
MIDDELBURG - Recreatiebe-
drijven en eigenaren van tweede
woningen hoeven voortaan
geen toeslag meer te betalen
voor de levering van water in de
drukke zomermaanden. Delta
Nutsbedrijven schaft de zoge
noemde recreatietoeslag af, om
dat de druk van het toerisme
steeds meer verspreid is over het
jaax\
De recreatietoeslag diende er
voor de extra kosten die Delta
moest maken, te compenseren.
Omdat in de zomer veel meer
water nodig is dan in de rest van
het jaar, moest extra water naar
de kust worden gehaald vanuit
onder meer het Haringvliet en
West-Bi-abant. Nu recreatie
parken en tweede woningen
steeds langer worden bewoond,
is de piekvraag relatief kleiner
geworden.
Vakantiehuis
Voor toeristenverblijven zoals
vakantiehuisjes, jachthavens,
kampeerplaatsen en tweede
woningen gold tot nu toe een
vast bedrag per maand van 7,82
gulden. Daar kwam de xeciea-
tietoeslag bovenop. Die bedroeg
6,25 gulden per maand per wo
ning, per kampeerplaats of per
tiende hectare. De afschaffing
van de heffing kost Delta een
miljoen gulden per jaar.
De recreatietoeslag was volgens
directeur J. deBack van Delta al
langer aan kritiek vanuit de toe-
ï'istensector onderhevig. „We
hebben er nog eens goed naar
gekeken, naar de argumenten
geluisterd en het bleek ons niet
zo veel geld te kosten als we
dachten." Hij gaf aan dat ook cle
problemen bij het innen van de
toeslag een rol hebben gespeeld
in het besluit. „Voor een cam
ping is het duidelijk: dan bere
ken je het aantal kampeexplaat-
sen maal de heffing. Maar bij
tweede woningen was het lasti
ger, omdat sommige langer
worden bewoond dan andere."
Bij de belangenorganisatie van
cle ïecreatie Recron was vrij
dagavond niemand meer be
reikbaar voor commentaar.
Politie neemt
katapult visser
in beslag
RILLAND - De politie
heeft gisteren een 63-jai-i-
ge man uit het Belgische
Kapellen betrapt op het in
bezit hebben van een ka
tapult.
De man zat te vissen in het
Spuikanaal ter hoogte
van de Westelijke Spuika-
naalweg in Rilland. Daar
bij gebruikte hij een kata
pult. Hij man heeft een be
keuring gekregen.