PZC
Solide dak trotseert elke storm
Scherven bezorgen restaurateur handenvol werk
35
Inspectie
voorkomt
problemen
Woonbeurs
in Maastricht
Dekbedden
van Kardol
Accessoires
in badkamer
1
LI übi
r~ ;fc
DVDLand
zaterdag 3 november 2001
Elk najaar is het op meer
dere plekken in Neder
land wel raak met storm
schade, veroorzaakt door
rukwinden en woest herfst
weer. Eigenaren van een oud
huis en mensen die het dak
door een beunhaas hebben
laten opknappen, lopen het
meeste kans op rondvliegen
de dakpannen. Goed onder
houd is in elk geval nodig.
Het kan deze herfst en winter
weer volop raak zijn: stor
men die ons land teisteren
waardoor talrijke daken hun
pannen verliezen en op straat
kletsen. Met alle ellende van
dien. Met name huizen die voor
1990 zijn gebouwd zijn kwets
baar. Vanaf dat jaar gelden na
melijk strengere bouwvoor
schriften waardoor daken beter
zijn beschermd tegen na
jaarsonheil. De aanpassing van
de regelgeving in 1990 heeft een
reden, want in dat jaar raasden
verschillende zware stormen
over Nederland. Samen richt
ten die voor meer dan twee mil
jard gulden schade aan.
Dat nooit meer, moet de over
heid onder druk van de verzeke
raars hebben gedacht. Vandaar
dat sindsdien pannen bij iedere
nieuwbouwwoning met specia
le haken aan het dak moeten
worden verankerd. „Bij platte
daken is een zogenoemde kim-
fixatie vereist, zodat de wind
niet meer onder de bedekking
kan komen", vertelt prof. ir.
Hendriks, die naast zijn baan bij
de Technische Universiteit ook
een adviesbureau voor daken en
gevels heeft.
De gemeentelijke afdeling
Bouw- en Woningtoezicht con
troleert tijdens de nieuwbouw
of de regelgeving ook wordt na
geleefd. Tenminste, dat zou deze
instantie moeten doen. „In de
praktijk komt er vanwege per
soneelsgebrek niets van de in
spectie terecht", zegt Hendriks.
Bovendien zijn er volgens hem
binnen de dakbedekkingbran
che nogal wat beunhazen actief
en lang niet iedere 'handi ge
kennis' is op de hoogte van de
voorschriften.
Die beunhazen en handige ken
nissen spelen vooral een rol
wanneer het dak van een be
staand huis helemaal of deels
aan vervanging toe is. „Comple
te nieuwbouw daarentegen is in
handen van doorgaans bonafide
aannemers. Zij zijn wel op de
hoogte van de voorschriften en
volgen deze sinds 1990 ook op",
weet de hoogleraar. Kortom, de
kans op stormschade hangt voor
een deel af van wie je inschakelt
en hoe oud je huis is. De klusser
kan echter zelf maatregelen
treffen.
Een goede voorzorg tegen
stormschade aan platte en hei
De daken van nieuwbouwhuizen zijn, mits ze door bonafide aannemers zijn gelegd, meestal wel in orde. Met name huizen van voor 1990 zijn kwetsbaar tijdens een storm.
foto GPD
lende daken, begint met een ge
regelde inspectie. „Bij een plat
dak bijvoorbeeld, moeten geen
plooien in de bitumen bedek
king zitten. Een ander slecht te
ken zijn loszittende delen bij
hoeken en randen: daar kan een
rukwind makkelijker onder
slaan waardoor zelfs de hele
dakconstructie het luchtruim
kan kiezen", vertelt Richard
Tiefing, hoofd technische voor
lichting van het Dak/Informa
tie- en Adviescentrum in Alme-
re.
Tiefing vervolgt: „Goede be
scherming voor een plat dak
bieden tegels of grint om op de
bedekking te leggen. Ook be
groeiing zoals vetplantjes,
houdt de bitumen laag op zijn
plek. Dan moeten de plantjes
wel goed wortel hebben gescho
ten in de onderliggende aarde-
laag. Zoiets duurt een paar
jaar."
Tijdens de controle is het verder
verstandig bladeren uit dakgo
ten te verwijderen, want na
stormschade ontstaat via slecht
onderhouden platte daken vaak
wateroverlast. Een extra goot
voor de verwerking komt daar
om van pas. Liggen er na een re
genbui nog flinke plassen op het
dak, dan werkt de afvoer slecht.
Ook bij hellende daken is het
zaak bladeren uit de dakgoot te
halen. „Tijdens een rukwind
kan water onder de pannen
worden gezogen en als er geen
goede afvoer is, blijft het water
daaronder liggen. Na verloop
van tijd begint de dakconstruc
tie te rotten", zegt medewerker
Boonhof van dakpannenfabri-
kant KDN Teewen uit Roer
mond. Verder moet de klusser
nagaan of alle dakpannen goed
liggen en niet kapot zijn. De
wind kan er onder komen waar
door ze worden opgelicht. En
dan is het net als met schapen en
de dam: als er één weg is, kiezen
gewoonlijk meerdere pannen
het luchtruim.
Worden enkele nieuwe pannen
gelegd, dan zijn exemplaren
verkrijgbaar die met een haak
aan de constructie kunnen wor
den verankerd. „Voor ieder
soort dakpan bestaat wel een
dergelijke haak, maar niet iede
re haak voldoet aan het bouw
besluit", verklaart Boonhof.
„Het is belangrijk daar reke
ning mee te houden." Naast ka
potte exemplaren, komen ook
pannen zonder haak in de buurt
van de nok, dakranden, schoor
steen en dakkapel snel in aan
merking voor vervanging: dit
zijn kwetsbare plekken bij ruk
winden.
Keurmerk
Een paar dakpannen leggen zal
een handige doe-het-zelver met
de nodige valbeveiliging nog
wel lukken. Een plat dak van
een nieuwelaag' voorzien is ech
ter een karwei voor de vakman.
Om de beunhaas van de echte
vakman te onderscheiden, komt
Een aantalpannen van dit huis is tijdens een zware storm losgeraakt.
het keurmerk 'Dakmerk' van
pas. Een vrij grote groep dakbe-
clekkingbedrijven is daarbij
aangesloten en zij klaren het
karwei volgens de strengere
bouwvoorschriften
Wie trouwens pas in actie komt
als het KNMI de eerste storm
aankondigt, is gewoonlijk al te
laat. Meteorologische instituten
berekenen windsnelheden op
basis van het aantal kilometers
per uur: dat is een gemiddeld
cijfer. Plotselinge rukwinden
daarentegen zijn het gevaar
lijkst, duren slechts enkele mi
nuten, veroorzaken de meeste
schade, steken het vaakst de
kop, zijn weer net zo snel ver
dwenen en kunnen door weer-
deskundigen moeilijk worden
voorspeld.
Alex van Hoof
Inlichtingen: KDN Teewen,
Roermond, 0475-349200; Dak-
/Informatie- en Adviescentrum,
Almere, 036-5304950; BDA Da
kadvies, Gorinchem, 0183-
669690.
Lievelingsvaas aan gruzelementen
gevallen? Het erfstuk van je oma
van zijn voetstuk gestoten? Gooi de
brokken niet weg, want zelfs de groot
ste puinhoop kan in oude luister wor
den hersteld. Restaurateur Hanne
Friederichs: „Als je het goed doet, zie je
er geen barst meer van.
Haar atelier in Bredevoort in de Ach
terhoek ligt boordevol kapotte kopjes,
beschadigde beeldjes en vooral scher
ven. Veel scherven. De chaos is slechts
schijn, want Friederichs weet feilloos
de weg in de wirwar van porseleinen
puzzelstukjes. Antieke vazen met een
waarde van tienduizenden guldens
staan achteloos op tafel, als in een
Blokker-filiaal. Friederichs laveert
tussen de eeuwenoude schatten met de
zelfde nonchalance waarmee een ander
over de rommelmarkt loopt. Bang voor
brokken is ze niet: „Ik heb in al die ja
ren slechts één keer wat laten vallen."
De 55-jarige Friederichs is een van de
weinige porseleinrestaurateurs in Ne
derland. Ze is een laatbloeier, gaf zo'n
vijftien jaar geleden haar baan als ge
meente-ambtenaar in Nijmegen eraan
en liet zich omscholen tot restaurateur.
„Ik was als kind al gek van schilderen
en tekenen. Ik tekende thuis op tafella
kens en wilde naar de kunstacademie,
maar daar is nooit wat van gekomen."
Ze werkte een aantal jaren bij Koerts
Restaurators in Aalten en begon daar
na voor zichzelf. Vorig jaar betrok ze
een atelier in Bredevoort, waar ze niet
alleen zelf restaureert, maar ook cur
sussen keramiekrestauratie geeft.
„Een gouden greep", zegt ze. „De cur
sisten komen overal vandaan. Van
Noorwegen tot Canada."
Porselein - het witte goud - is in. Het
wordt niet alleen verwoed verzameld
door particulieren, ook antiquairs en
Hanne Friederichs, een van de weinige porseleinrestaurateurs in Nederland: „Alles is te restaureren, maar er hangt wel een
prijskaartje aan." foto Jan van den Brink/GPD
adellijke families hebben er kasten vol
van.
Friederichs: „Er is ongelooflijk veel
porselein in Nederland. Kijk maar naar
wat er allemaal in kastelen staat, kijk
maar naar wat er geërfd wordt. Er zijn
echter hooguit tien porseleinrestaura-
tors in Nederland."
Wie bij Friederichs aanklopt, moet dan
ook rekening houden met een wacht
tijd van enkele maanden. „Sommige
antiquairs komen met vijftig dingen te
gelijk. Dan duurt het even voordat alles
gemaakt is."
Naast antiquairs, musea en verzeke
ringsmaatschappijen weten steeds
meer particulieren de weg naar Brede
voort te vinden. Ze komen uit alle hoe
ken van het land en uit alle lagen van de
bevolking. „Tandartsen, maar ook
schoonmakers. Ze hebben met elkaar
gemeen dat ze geïnteresseerd zijn in
porseleinMond-tot-mondreclame
een advertentie in een glossy magazine
of een kraampje op een beurs van kas
teelheren bezorgen Friederichs een ge
stage stroom klandizie.
„Het leuke is datje met verschillende
mensen in aanraking komt. Met ver
huizers die wat hebben laten sneuvelen
of met een verzekeraar die een vaas lie
ver voor driehonderd gulden laat res
taureren dan dat hij de waarde van vijf
duizend gulden uitbetaalt."
Pigmenten
Vulmiddelen, speciale lijmen en auto-
lakken zijn de materialen waarmee
Friederichs beschadigd porselein weer
als herboren maakt. „Autolakken zijn
zo mooi kleurecht. Soms gebruik ik
olieverf, dat ligt aan het object. En
soms maak ik zelf kleuren van pigmen
ten. Art deco vind ik het leukste om te
doen, blauw de moeilijkste kleur. Er
zijn ongelooflijk veel kleurnuances in
blauw."
Ze griezelt van mensen die scherven lij
men met Bisonkit, of borden van tien
duizend gulden het stuk in de vaatwas
ser stoppen. „Hou ze voor de sier,
gebruik ze alleen als je er voorzichtig
mee om kunt gaan."
En als er dan toch wat aan diggelen
gaat? „Alles is te restaureren, maar er
hangt wel een prijskaartje aan. Hon
derdvijftig stukjes betekent een ander
prijskaartje dan twee stukken. Soms,
als restaureren duurder uitpakt dan het
stuk waai'd is, heeft het geen zin. Maar
als de emotionele waarde heel groot is,
laat de eigenaar het vaak tóch repare
ren."
Jennifer Faasen
Aarde, water, vuur en lucht.
Dat zijn de elementen
waaraan de beurs Huis Sfeer
2001 zijn opgehangen.
De beurs vindt plaats in het
MECC in Maastricht van
woensdag 7 tot en met zondag
11 november.
Volgens de organisatie betekent
'aarde' lekker leven in een pret
tig interieur. Bezoekers kunnen
terecht bij verschillende bin
nenhuisarchitecten die prakti
sche adviezen geven. 'Vuur' is de
verzamelnaam voor antiek,
kunst en alles wat met verwar
ming te maken heeft. Met 'wa
ter' verwijzen de organisatoren
naar de sanitaire ruimtes in de
woning.
Onder de noemer 'lucht' zijn au
dio en video gerangschikt. Tij
dens de beurs is tevens de expo
sitie Energiezuinige Armaturen
te zien. Het Centrum van Licht-
architectuur laat een interieur
zien waarin de bezoeker het ef
fect van licht in de woning kan
ervaren.
De beurs is van woensdag tot en
met vrijdag geopend van 13.00
tot 22.00 uur, op zaterdag van
12.00 tot 20.00 uur en op zondag
van 10.00 tot 18.00 uur. De en
tree bedraagt 15 gulden.
In samenwerking met Bedding
House in Lisse presenteert de
Amsterdamse ontwerper Wou
ter Kardol een nieuwe collectie
bedtextiel. De collectie bestaat
uit drie ontwerpendie verkrijg
baar zijn in verschillende kleu
ren.
Dekbedovertrek City bevat een
tekst die gebaseerd is op een ge
dicht van Charles Bukowski.
Het gedicht verwoordt het ver
langen om te reizen en de aan
trekkingskracht van de grote
stad. Nacht, liefde en muziek
vormen de inspiratiebron voor
Nocturne. Op Les Mystères de la
Nuit zijn sterren, maan en ko
meten afgebeeld.
Het éénpersoonsdekbed is ver
krijgbaar vanaf 169 gulden, het
tweepersoonsdekbed vanaf 260
gulden en de lits-jumeaux-uit-
voering vanaf 299 gulden.
Meer informatie over verkoop
adressen: 0252-433090.
-
De Duitse sanitairfabrikant
Emco brengt een aantal
nieuwe accessoires voor de bad
kamer op de markt. Het betreft
een zeepdispenser en een
schaaltje. Niet de functie, wel de
vorm is opvallend.
Beide ontwerpen bestaan uit
een kegelvormig bovenstuk van
opaalglas, dat is geplaatst op
een cilindrische sokkel. Van de
zeepdispenser is ook het pompje
opvallend. Volgens Emco is de
vormgeving gebaseerd op art
deco. Het schaaltje is verkrijg
baar voor 130 gulden en de
zeepdispenser voor 165 gulden.
Informatie over verkoopadres
sen via importeur Rijmas: 071-
5686799.
Dvd rukt gestaag op in de Ne
derlandse huiskamer. En
dus duiken er speciaalzaken op.
Na een geslaagde proef met een
zaak in Lisse heeft DVDLand
een tweede vestiging geopend in
hartje Amersfoort. Alles wat te
maken heeft met dvd.is ei^-fce
koop. Dvd-spelers,'deni§üwste
films en games voor Nintendo
en PlayStation.
