De ene dag een slalom,
de andere negen holes
Kleur van piste zegt niet alles
Skiën en golfen
aan de Cóte d'Azur
Zwitserse
infoborden
Zweden
Skihuur in
Oostenrijk
Programma
Cycletours
Kerstmarkten
Attractiepark
De Zwitserse bergbanen in
troduceren de komende
winter freeride-checkpoints.
Deze informatiepanelen zijn
bedoeld voor wintersporters die
buiten de pistes naar beneden
willen skiën of boarden. De
checkpoints verstrekken infor
matie over onder meer uitrus
ting, gedragsregels en eventueel
lawinegevaar.
zaterdag 3 november 2001
Informatie over schaatsen,
skiën, langlaufen en slede-
hondentochten in Zweden is te
vinden in het wintermagazine
Puur Zweden. Het magazine is
de start van de allereerste
Zweedse wintercampagne in
Nederland. De uitgave met aan
biedingen van een aantal reisor
ganisaties bestaat uit 36 pagi
na's en is verkrijgbaar via
00800-30803080 en www.zwe-
den.nl/inf o@zweden .nl
Net als in een aantal plaatsen
in Zwitserland is het nu ook
mogelijk om in de vlak naast el
kaar liggende Oostenrijkse
dorpjes Kaprun en Zeil am See
in de ene winkel ski's, boards en
schoenen te huren om dat aan
het eind van de week bij de an
der weer in te leveren. Eindeloos
gesjouw met materiaal is daar
door onnodig geworden. Ook
stellen de deelnemende bedrij
ven hun klanten in de gelegen
heid ski's die om wat voor reden
ook niet bevallen, gedurende de
huurperiode in te ruilen voor
een ander paar.
Eerder dan voorheen heeft de
jubilerende (20 jaar) reisor
ganisatie Cycletours haar pro
gramma voor het komende jaar
gepresenteerd. Nieuw bij de
fietsvakantie-specialist zijn on
der meer een tocht voor jonge
ren door Istrië alsmede verschil
lende rondreizen door Portugal
en Polen waarbij wordt over
nacht in hotels. Het aanbod
'Fietsen met Kinderen' werd
fors uitgebreid met onder meer
trips in Hongarije en Bourgon-
dië. Vijftigplussers kunnen te
recht in de Languedoc. Prijzen
en data worden later bekend ge
maakt, onder meer op de tradi
tionele familie-infodag die dit
jaar op zondag 20 januari in het
Berenbos wordt gehouden.
Verdere informatie: Cycletours,
020-5218480 of www.cycle-
tours.nl.
Wie de kerstdagen in Duits
land wil doorbrengen,
heeft nogal wat mogelijkheden.
Diverse Nederlands reisorgani
saties bieden reizen aan naar
onder meer Leipzig, waar zoals
gewoonlijk het Weihnachtsora-
torium van Johann Sebastian
Bach wordt opgevoerd. Maar
ook is het mogelijk een simpel
dagtripje te boeken naar de ver
maarde kerstmarkten van
Aken, Keulen, Düsseldorf
Dortmund, Essen, Münster en
Oberhausen. Iets meer tijd kost
een bezoekje aan de ook al in
kerstsfeer gebrachte steden als
Berlijn (met speciale shopping-
weekends) en Dresden (met de
oudste kerstmarkt van Duits
land).
Informatie: Duits Verkeersbu
reau, Postbus 12051,1100 AB
Amsterdam, 020-6978066 en
www. duits verkeersbureaunl
In de Deense hoofdstad Ko
penhagen, of concreter ge
zegd het attractiepark Tivoli,
begint de Kerst dit jaar wel heel
erg vroeg. Op zaterdag 17 no
vember al begint daar de kerst
markt en die zal tot en met 23
december duren. In tientallen
kraampjes worden allerhande
artikelen, etenswaren en drank
jes te koop aangeboden en op
het meertje ligt weer een kunst
ijsbaan. Overigens begint de
fameuze kerstmarkt van de his
torische stad Tnder ook al op 17
november.
Meer informatie: Tivoli, Kopen
hagen ,0045-33151001en www-
.tivoli.dk. of Tnder Turistbu-
reau,0045-74721220 en
www.visittonder.dk. In Neder
land: Deens Verkeersbureau,
0900-2025280.
Skiërs in de afdaling. foto Rob van den Dobbelsteen/GPD
door Robert Trent Junior Senior
in 1991. Een hele moeilijke,
technische baan met veel hoog
teverschil. Na 18 holes voel je
zeer duidelijk je kuiten.
Hier een prachtig modern club
huis met een schitterend uit
zicht vanaf het terras. Om deze
Riviera Golf Club zijn ook hui
zen gebouwd, waar golfliefheb-
bers uit de hele wereld wonen.
Geen wonder natuurlijk, want
door het klimaat kun je hier het
hele jaar spelen.
Golf is voor Mandelieu zelfs een
belangrijke toeristische trek
pleister geworden. Vooral in fe
bruari en maart komen er bij
voorbeeld veel Scanclinaviërs.
Mandelieu heeft namelijk ook
een luchthaven, waar kleine
toestellen kunnen landen.
Appartementen
„Het is een nieuw soort toeris
me", aldus de directeur van de
VW Hervé Martin. „Je moet
hier zelfs rekening mee gaan
houden met het bouwen van ap
partementen. Vier mannen met
elkaar willen ruimte en luxe,
maar ze gaan niet opruimen. Er
zijn nu al allerlei aanbiedingen
voor een weekeinde of een
weekje golfen met lessen en
greenfee, maar dat willen we
gaan uitbreiden met een appar
tement en vervoer. Mensen gaan
veel vaker korter op vakanties,
dus dit soort golftripjes van een
paar mannen met elkaar kan
wel eens heel belangrijk gaan
worden voor onze stad, die tot
nu toe vooral bekend is van de
gele mimosa die hier in februari
overal bloeit."
Wie na vier sportieve dagen
even wil uitrusten, kan zich, als
het weer een beetje meezit, op,
het strand vleien en anders toch
minstens bij een strandtent ach
ter glas de lunch nuttigen. En
dat alles op anderhalf uur vlie
gen vanuit Nederland, waar te
genwoordig zes rechtstreekse
vluchten per dag je van Amster
dam en Rotterdam naar Nice
brengen.
Ria Schuurhuizen
Meer informatie: Frans Natio
naal Verkeersbureau, Prinsen
gracht 670, Amsterdam, tele
foon 0900-1122332 of
www.franceguide.com.
Voor veel Nederlandse skiërs de ultieme
uitdaging: een zwarte piste. Maar wan
neer verdient een afdaling deze kwalifica
tie? En is die rode met die 'buckels' (sneeuw
buiten), even verderop, eigenlijk niet veel
zwaarder?
In de Alpen worden pistes volgens interna
tionaal vastgelegde normen verdeeld in drie
moeilijkheidsgraden: blauw (eenvoudig),
rood (middelzwaar) en zwart (moeilijk). In
Frankrijk en Italië hobbelen daar soms nog
een paar 'groene' tussendoor (supersimpel)
en dan zijn er ook zogeheten 'Toui"enabf ahr-
ten' (op het panoramakaartje aangeduid
met een stippellijn) die alleen geschikt zijn
voor geoefende skiërs.
Als het goed is - maar helaas lichten veel
skigebieden daarmee de hand - wordt de
moeilijkheidsgraad niet alleen op de be
wegwijzering aangegeven maar ook op de
pistes.
Dat behoort te gebeuren met ronde, langs de
afdaling geplaatste borden (blauw, rood of
zwart). 'Tourenabfahrten' worden gemar
keerd met een rood ruitvormig bordje en in
de Verenigde Staten bestaat dan nog de met
dropvormige bordjes geduide 'double dia
monds' (only for experts), te vergelijken met
een superzware zwarte afdaling in de Al
pen.
Overigens gelden in Amerika - waar de
bergbanen het wel uit hun hoofd zullen la
ten de pistes niet adequaat te markeren - an
dere normen dan in Europa. In de Alpen
wordt uitgegaan van een indeling die vol
gens de internationale Norm (te vergelijken
met ISO) is vastgesteld. Van belang zijn de
'Langsgefalle' en de 'Quergefalle'. Onder
'Langsgefalle' wordt verstaan de helling
van een piste in de lengterichting; onder
'Quergefalle' de helling van de piste naar
links of rechts.
Je kunt het vergelijken met een vel papier
dat niet alleen schuin wordt gehouden,
maar dat ook nog eens naar links of naar
rechts wordt gekanteld. Er is dan sprake
van zowel een 'Langsgefalle' als een 'Quer
gefalle'.
Wanneer voor het gemak wordt voorbijge
gaan aan het feit dat sommige skigebieden
de regels aan hun laars lappen en om indruk
te maken een 'rode' afdaling zonder scrupu
les promoveren tot een 'zwarte', wordt er
volgens de Norm uitgegaan van de volgende
indeling: Blauw: Langs- en Quergefalle mo
gen niet uitkomen boven de 25 procent.
Rood: Langs- en Quergefalle tussen de 25 en
40 procent. Zwart: Langsgefalle boven de
40 procent.
Let wel: een overwegend 'blauwe' afdaling
hoeft maar een klein stukje 'rood' te hebben
of hij krijgt al de kwalificatie 'middel
zwaar'. De mate van preparatie doet niet ter
zake. Een rode, ijzige 'buckelpiste' kan
daardoor aanzienlijk moeilijker uitvallen
dan een goed geëgaliseerde, zwarte met rul
le sneeuw.
Rob van den Dobbelsteen
Even er tussen uit. Even
lekker gek doen. Wat
dacht u van een paar dagen
skiën en een paar dagen gol
fen met als toetje een dagje in
de zon? Het kan in het voor
jaar. Waar anders dan in
Zuid-Frankrijk.
De Cöte d'Azur, wie kent het
niet? Heerlijke stranden,
blauwe zee, veel tez-rassen,
shoppen op markten en in win-
kelcentra, lekker eten en genoeg
musea voor een hele vakantie
cultuur snuiven. Een ideaal va
kantieoord.
Natuurlijk kun je er allerlei ac
tiviteiten op het water beoefe
nen, zoals waterskiën, surfen,
zeilen. Maar op sportief terrein
biedt de Cóte d'Azur nog veel
meer. Skiën en golfen bijvoor-
beeld. De combinatie lijkt niet
voor de hand te liggen, maar
daar wordt er kennelijk anders
over gedacht. Want sinds een
aantal jaren is er het 'open ski-
golf Cóte d'Azur', een dagje
skiën in Isola 2000 en de volgen
de dag golfen op de baan van St.
Donat in Grasse. En het aantal
deelnemers voor dit evenement,
dat halverwege maart wordt ge
houden, wordt elk jaar groter.
Wie bij skiën in Zuid-Frankrijk
denkt aan de Belgische Arden
nen of het Duitse Winterberg
vergist zich. Hier in de Alpes
Maritimes rijzen de bergen tot
boven de 2000 meter uit de Mid
dellandse zee op. Een echt win
tersportgebied dus.
Betonklomp
Isola 2000 is het grootste dorp in
deze regio. Op anderhalf uur rij
den van Nice (90 km) ligt dit in
de jaren zeventig ontwikkelde
gebied van meer dan 2000 hec
tares ingeklemd tussen vijftien
bergtoppen die reiken tussen de
2450 en 2974 meter. Daar liggen
meer dan 120 km pistes, 46 ver
schillende afdalingen voor ski-
Winter-en zomersport laten zich in het voorjaar in Zuid-Frankrijk
goed combineren. foto GPD
ers van elk niveau. Er zijn gon
dels, stoeltjes en sleepliften om
iedereen snel naar boven te
brengen.
Het voordeel van zo'n skidorp
uit de jaren zeventig is dat alles
centraal ligt, de gebouwen lig
gen in een halve cirkel aan het
eind van een aantal pistes. Dit
plein ligt vol op het zuiden, zo
dat je er lekker in de zon kunt
zitten. Wie komt aanrijden,
heeft niet zo'n prettig gevoel als
je zo'n betonklomp ziet, maal
ais je eenmaal binnen bent,
merk je dat niet meer. Vanuit de
hotelkamers en appartementen
heb je zicht op het centrum van
het dorp. Hier vertrekken de lif
ten diverse kanten uit. Hier
komt men van de pistes naar be
neden. Hier zijn de terrasjes,
restaurantjes, moedei-s spelen
met hun kleine kroost in de
sneeuw, de kindei-skischool is
een eindje verderop. Allemaal
lekker dicht bij elkaar.
Alle gebouwen zijn via gangen
met elkaar verbonden, dus je
hoeft voor de boodschappen
niet meer naar buiten. Hier zijn
ook de disco's en de bioscopen.
Er zijn zoals overal in Frankrijk
veel appartementen, maar ook
een paar hotels, zoals het vier-
sterrenhotel Le Chastillon,
waar je, het zal niemand verba
zen, prima kunt eten. De laatste
jaren zijn er buiten dit centrum
wat kleinere appartementenge
bouwen neergezet en zelfs wat
chalets, waardoor het er wat
vriendelijker uitziet.
Door de speciale ligging van
Isola - in Oostenrijk noemen ze
dat een 'Schneeloch' (sneeuw-
hoek) - valt hier vaker en langer
sneeuw dan in andere gebieden.
Omdat een aantal hellingen in
Isola 2000 op het noorden ligt,
kan hier van half december tot
half mei worden geskied.
Er komen hier vooral veel Fran
sen, in de weekeinden kan het er
behoorlijk druk zijn, maar mid
weeks kun je hier heerlijk en in
alle rust een paar dagen fantas
tisch skiën.
Dominique Fantino is de en
thousiaste directeur van de
VW, die veel evenementen or-
Nice ligt het ski-gebied van Val-
berg, wat minder hoog dan Iso
la, maar wel een gemoedelijk
klein dorpje waar veel mensen
met kinderen komen. Zoals in
veel Franse ski-gebieden is hier
ook een enorm leuke kindertuin
waar de kleintjes al spelend le
ren skiën. Vlak voor Valberg,
komend van de kust ligt Beuil en
dit is een uitstekend langlaufge-
bied.
Zowel in Valberg als Beuil veel
Fransen, maar we treffen er ook
Nederlanders, die er al jaren ko
men skiën en dat combineren
met een weekje zon. Ook Neder
landers met een tweede huis in
ganiseert zoals wedstrijden
Snow Bike en hij is bovendien
een fervent golfer. Zo ontstond
een paar jaar geleden het idee
om die twee sporten te combine
ren. De directeur van de golf
baan in Grasse, de Belg Olivier
Beauvois is een enthousiast ski-
er, dus dat contact was snel ge-
legd.
Sinds twee jaar is er nu halver
wege maart een weekeinde ski-
golf. Op zaterdag een parallel
slalom in Isola en de punten
daarvan gaan mee naar de golf
course de volgende dag op de
baan in Grasse. Alles inbegre
pen, zoals liftkaarten, greenfee,
hotel en maaltijden voor zo'n
270 gulden. Geen wonder dat
het een groot succes is.
Maar ook buiten dit weekeinde
zijn ski en golf gemakkelijk te
combineren. Nog iets dichterbij
Frankrijk komen hier graag,
omdat het zo vlakbij is.
De weg naar Isola is de laatste
jaren wel verbeterd, maar het
blijft redelijk draaien en keren.
Naar Valberg kun je op twee
manieren vanuit de kust komen
en veruit de mooiste is de route
van de Gorges de Cians. Niet zo
beroemd als de Gorges du Ver
don een stukje verderop, maar
minstens zo mooi, je rijdt door
prachtige formaties rode rotsen
met snelstromende watertjes.
In een uurtje ben je in Grasse, de
parfumstad. Na een ochtend of
middag op de baan te hebben
doorgebracht, kan men een van
de parfumfabrieken bezoeken
met hun mooie namen als Moli-
nard, Fragonard en Galimard.
Er liggen maar liefst drie golf
banen in en rond Grasse. In het
gebied tussen Mandelieu en Mo
naco zijn dat er zelfs twaalf,
waarvan de baan in Isola 2000
zeker het vermelden waard is,
de hoogste baan van Europa.
Als je hier even een beetje te
hard slaat, huppelt de bal zo het
dal in.
Even buiten Grasse en even bo
ven Cannes ligt de vriendelijke
18 holes-baan van van St. Do-
nat, een glooiend landschap,
met mooie bomen, watertjes en
bloemen. Ontworpen door Ro
bert Trent Jones Junior in 1993.
De greenfee bedraagt hier en
ook op de meeste andere banen
zo'n 100 gulden door de week en
in het weekeinde 315 gulden. De
meeste banen aan de Cöte
d'Azur zijn vrij toegankelijk be
halve die van Royal Mougins en
die van Monaco. Daar moet je of
miljonair zijn of een hele lage
handicap hebben.
Het plaatsje Mandelieu net ten
zuiden van Cannes heeft twee
golfbanen. Hier ligt de oudste
aan de Middellandse zee, ont
worpen in 1891, uiteraard door
Engelsen en ook nu is de sfeer
een beetje ouderwets, maar wel
gezellig. Het is duidelijk dat er
hier veel leden niet alleen voor
het golfen komen. Tijdens de
lunch merk je duidelijk dat er
(oudere) mensen zijn die hier el
ke dag eten en daarna nog gezel
lig een kaartje leggen.
Maar de baan mag er ook zijn.
Een zeebaan heet dat in golfers
kringen en dat betekent dat je
heel erg veel rekening moet hou
den met de wind.
Kenmerkend voor deze baan
zijn de prachtige kurkeiken, die
de fairways een majestueus ui
terlijk geven. Heel typisch is ook
het feit dat je twee keer met een
pontje over moet varen naar de
volgende hole.
Van recenter datum is hier de
Riviera Golf Club, ontworpen
iVSVtVir-