PZC reporta;
Jomanda, medium
zaterdag 3 november 2001
niets aan. „Ik weet alleen dat Sylvia
op dat moment niet aan kanker leed.
Dat is van boven doorgekomen en ik
zou mezelf verloochenen als ik daar
aan zou twijfelen."
De Inspectie voor de Gezondheids
zorg onderzoekt inmiddels of Joman
da eventueel strafbare feiten heeft
gepleegd door Millecam een foute dia
gnose van haar ziekte te verstrekken
en haar weg te houden van de regulie
re medische stand. Jomanda en Mille-
cams vriendin Olga Tampot zeggen
dat Millecam een vreselijke hekel aan
reguliere artsen had. Niettemin zegt
Jomanda: „Ik heb haar naar drie art
sen gestuurd, maar nergens werd kan
ker geconstateerd." Overigens zegt
Jomanda dat 'de andere wereld' de
dood van Millecam in week 34 heeft
voorspeld. „Op de eerste dag van die
week is ze overleden."
Tijdens de begrafenis van de actrice
was het medium in Canada. „Midden
in de nacht, in het donker, heb ik alles
opgeschreven. Als de boel rustig is ge
worden, zal ik dat publiceren." Overi
gens worden kankerpatiënten via een
prikbord in de hal opgeroepen te
schrijven over de hulp die ze hebben
ontvangen.
Het medium juicht het onderzoek toe.
Ze zegt dat ze niets te verbergen heeft.
Ze heeft in Ravensbosch nu ook een
praktijkruimte vrijgemaakt voor een
reguliere arts. „Ik constateer negen
van die tien keer dat de artsen die de
mensen hier behandelden een ver
keerde diagnose stelden. Ik zou daar
graag met die artsen over willen pra
ten, maar ik krijg geen gehoor. De
macht van de witte jassen verdoezelt
alle fouten. Als de alternatieven over
de schreef gaan, staat het in alle kran
ten. Maar over al die fouten in de zie
kenhuizen lees je bijna niks. Ze mogen
bij mij alles controleren. Ik heb in de
27 jaar dat ik dit werk doe, nog nooit
een klacht gehad."
Dankbetuigingen
Er is al vaker op aangedrongen om de
praktij ken van Jomanda eens goed te
gen het licht te houden. Want klopt het
wel dat mensen wonderbaarlijk gene
zen? Zeker, het wemelt van de dank
betuigingen in de kerk en de mevrouw
achter de x'eceptie loopt weer normaal
nadat Jomanda 'het plaatje in haar
voet heeft kwijtgemaakt'. Dat ont
dekte de behandelende arts tot zijn
ontsteltenis. Ze kan heel veel voor
beelden noemen.
Ewald Vervaet onderzocht in 1995 een
aantal van die genezingen in het blad
Skepsis. Onder de veelzeggende titel
'Nooit blind geweest en toch genezen'
beschrijft hij het verhaal van het Bel
gische meisje Mieke, van wie Joman
da beweert dat ze haar het licht in de
ogen heeft teruggegeven. Vervaet
komt na speurwerk tot de conclusie
dat het kind nooit blind is geweest. De
genezing van andere gevallen blijkt
volgens hem ook niet erg sterk. Jo
manda pareert: „Zwak onderzoek en
de inf ormatie is verkregen onder psy
chische druk."
Het bovenzaaltje in Ravensboscl? zit
foto Diana Scheilen/GPD
met honderd man hartstikke vol. Er
staan beelden van Maria en er hangen
schilderijen van Jomanda. Steeds
neemt ze een of meer door de gasten
meegebrachte cadeautjes in haar
handen, vertelt er een verhaal bij en
deelt ze weer uit. Zo brengt ze ontvan
ger en schenker bijeen en met elkaar
in contact. „Als bezoekers met elkaar
gaan praten over hun ellende, is de
helft van het genezingsproces al ge
klaard", zegt de vrouw die de sleutel
hanger van uw verslaggever ten deel is
gevallen. We constateren dat we hier
beiden uit louter nieuwsgierigheid
zijn. We worden niet door een ziekte
verbonden.
Jomanda brengt nu en dan een groet
over uit het hiernamaals, roept men
sen op niet te veel koffie te drinken,
geen vlees te eten en het laatste stukje
verdriet uit de longen te ademen. Ze
pakt een cadeautje vast dat met veel
fantasie op een oliebol lijkt. De 'ande
re wei'eld' wijst een man aan die de bol
ontvangt. „Heeft u iets met oliebol
len?" Het antwoord is bevestigend.
„Ik kan ze goed eten, ja. "Dan: „U
moet wel eerst het vet in de zak laten
lopen, dan kunnen ze een orgaan gun
stig beïnvloeden."
Sommigen zijn wat lastiger te helpen.
Want ze hebben nog verdriet of pijn
uit een vorig leven. Zelf zou Joke
Damman in een vorig leven ooit als
priesteres de minnares van de Egypti
sche koning Ramses zijn geweest.
Het volgende cadeau is een citroen. Ze
noemt de vrucht een teken van zuiver
heid; een porseleinen kinderhand
staat voor nieuw leven; een plumeau
voor innerlijke schoonheid. Vier pak
jes op elkaar betekent: te veel ballast.
Een roos staat voor de liefde die gaat
zegevieren. Ze schenkt hem aan een
jonge vrouw, die meteen begint te hui
len want er is een baby op komst. En
de vrouw die de roos op tafel heeft ge
legd? Huilt ook. Want ze zou ook zo
graag, maar heeft geen relatie meer.
Een andere vrouw krijgt het advies
naar het ziekenhuis te gaan voor een
echo. „Op déze plaats. Maar voor het
zelfde geld gebeurt er nu iets waar
door het weg gaat. Maar houd me op
de hoogte."
Het meisje dat een 'kandelaar met
lichtpuntje' krijgt zegt intens be
droefd te zijn dat het lichtpuntje nooit
meer zal komen. „Als de andere we
reld zegt van wel, dan komt het als
nog", zegt Jomanda. Heeft de andere
wereld het ook wel eens mis? Een off
day? „Nee", verzekert Jomanda. „Het
kan even duren, maar er wordt altijd
aan de problemen gewerkt."
Hoe ver strekt haar macht? Kan ze in
plaats van al die kratten Spa bijvoor
beeld ook de zee instralen? Ze lacht.
„Zou ik eens kunnen proberen. Ik
schrik soms echt van mezelf. In Israël
legde ik de hand op het voorhoofd van
een zwaar zieke, bedlegerige vrouw.
Ze kwam overeind en zei: Ik voel de
kracht van God. Soms denk ik: tot hier
en niet verder."
Emile Hollman
J omanda voor het altaar van het kerkj e in het Limburgse Ravensbosch
In het voormalige klooster Ra
vensbosch in Valkenburg blijft
het medium Jomanda onverdro
ten en onverstoord signalen uit 'de
andere wereld' doorgeven. Niet
gehinderd door de burgemeester
van die Zuid-Limburgse plaats,
ondanks het feit dat deze niet
staat te juichen bij de spirituele
activiteiten van de voormalige
ballerina. En ook niet gehinderd
door het onderzoek van de Inspec
tie voor de Gezondheidszorg naar
de rol van Jomanda bij de dood
van actrice Sylvia Millecam.
Er zijn mensen die uit het gezicht en
de handen van Jomanda getallen,
kleuren en cijfers zien komen. Veel
mensen zelfs. Elk jaar honderden en
dat al bijna dertig jaar lang. Ze zien
haar veranderen in de gedaante van
een dierbare overledene, beweren
door haar God te hebben ervaren, zeg
gen door haar toedoen genezen te zijn
van allerhande kwalen. En ze komen
iedere week trouw en massaal naar de
bijeenkomsten die ze organiseert, bij
voorbeeld in het voormalige klooster
Ravensbosch in Valkenburg, waar
vroeger de paters Oblaten woonden.
Ze wil zich er definitief vestigen en
haar activiteiten uitbreiden. En daar
zit burgemeester Nuytens van Val
kenburg nou niet op te wachten. Hij
wil af van het, zoals hij dat noemt,
quasi-godsclienstig toerisme.
Jomanda vraagt even aandacht voor
een echtpaar op de eerste rij. De man
stelt zich voor en zegt dat hij uit het
Duitse Kevelaer komt, het beroemde
Maria-bedevaartsoord over de grens
bij Arcen. Hij laat weten dat zijn
vrouw tijdens een healing van Joman
da in Tiel is opgestaan uit haar rol
stoel en kijk maar: ze maakt er geen
gebruik meer van. Wat de Maagd Ma
ria thuis niet klaar krijgt, dat lukt Jo
manda wel, luidt de boodschap.
De ongeveer honderd mensen die deze
donderdagmiddag bijeen zijn geko
men in een bovenzaaltje van het voor
malige klooster, applaudisseren
geestdriftig. Ze hebben ten minste
twee dingen gemeen: verschrikkelijk
verdriet en geloof in de paranormale
talenten van Jomanda. Of beter ge
zegd: in gedaanten uit 'de andere we
reld' die via haar tot hen spreken.
Sommigen beginnen op de onver
wachtste momenten hartstochtelijk
te huilen, anderen schrompelen let
terlijk ineen, hyperventileren of
zwaaien hun hoofd onophoudelijk
heen en weer. De mensen die door Jo
manda zijn uitgenodigd op een tafel te
komen liggen, kermen soms afschu
welijk. Je wordt er zelf hartstikke
naar van. Maar Jomanda blijft ont
spannen en houdt de sfeer licht.
Het medium ziet dingen die wij in de
zaal niet kunnen zien. Deze middag
ziet ze zo'n negentig 'witte gedaanten'
tussen het publiek, die hard werken.
Ze ziet heel wat 'spirituele operaties',
abcessen die verwijderd worden,
mensen die aan slangen liggen en
schedels die gelicht worden.
Bij de mevrouw op de tafel wordt vol
gens Jomanda op dit moment een
enorme klomp uit de maag gehaald en
bij uw verslaggever wordt aan zijn
rechteroor gewerkt. Maar het kan ook
zijn schrijnende schouder zijn. Later,
in de kerk, als Jomanda vraagt om te
gaan staan als je sensaties voelt in je
benen of je rug, zodat die door de witte
gedaantes weggewerkt kunnen wor
den, schrik ik me een ongeluk omdat
mijn binnenste begint te trillen. Het
blijkt mijn mobiele telefoon.
Katholieke snit
Het fenomeen Jomanda heeft altijd
veel rooms-katholieken aangetrok
ken. Ze hield jaren praktijk in Venlo
en haar eerste openbare bijeenkomst
was in Herkenbosch. Zelf denkt ze dat
ze zoveel katholieken aantrekt omdat
ze van katholieke snit is. „Er zijn men
sen die zeggen: 'Bij jou heb ik God le
ren kennen.' God is geen man met een
baard. Hij is liefde, licht en energie en
daarmee zijn we allemaal verbonden.
Moeder Maria is het symbool van
vrouwelijke energie, zoals Jezus man
nelijke energie is." Van dergelijke op
merkingen wordt een bisschop geheid
niet blij.
Iedereen die Jomanda in haar blauwe
gewaad voor het altaar van het kerkje
in Ravensbosch ziet staan, kan de ge
lijkenis met een Mariabeeld niet ont
gaan. Tijdens de avondhealing laat
een vrouw weten dat haar grootste
wens is het Ave Maria luidkeels te mo
gen zingen. En wie is Jomanda dan om
haar teleur te stellen? „Je hebt vorig
jaar twee Maria verschijningen ge
had? Ja, ik weet wat het is", zegt Jo
manda. Want zelf heeft Maria haar de
weg gewezen naar dit kerkje. Vandaar
dat ze haar ding hier doet in een zee
van Mariabeelden. Hoewel later die
avond een vrouw vertelt dat de Chris
tus op een schilderij haar net heeft
aangekeken. Een dag later belt Jo
manda daar nog speciaal over op. Dat
ze na de healing nog even terug is ge
gaan naar de kerk om naar dat schil
derij te kijken. „Ongelofelijk, ik zag
de ogen van Jezus duidelijk open en
dicht gaan." Misschien, zo denkt ze,
heeft het te maken met haar voorne
men om voortaan ook de geboorte van
Christus te gaan vieren. Trouwens,
dat mensen haar vergelijken met Ma
ria, beschouwt ze als een compliment.
„Veel mensen zien me als een moeder.
Toch ben ik gewoon mezelf.Maar het
begrip 'zelf' is bij een medium een wat
ingewikkeld begrip.
Uitverkoren
Want wanneer spreekt Joke Damman
de echte naam van de in 1948 te De
venter geboren vrouw, en wanneer de
heldervoelende, helderhorende en
helderwetende Jqmanda? De vraag
luidt of ze sinds 11 september iets van
de andere wereld heeft doorgekregen
dat voor ons van belang kan zijn? Niet
echt. „Ik heb wel altijd gezegd dat het
fout zou gaan bij het vertrek van Bill
Jomanda:Als de alternatieven over de schreef gaan, staat het in alle kran
ten. Maar over al die fouten in de ziekenhuizen lees je bijna niks."
foto Jaap de Boer/GPD
Clinton, maar dat kan ik ook als mens
gezegd hebben."
Jomanda zegt zich af en toe te pletter
te schrikken en paf te staan van wat ze
allemaal zegt en doet. Want haar li
chaam wordt tijdens zo'n bijeenkomst
geregeerd door 'de andere wereld'. Ze
zegt geen idee te hebben waarom pre
cies Joke Damman is uitverkoren. Ze
vermoedt dat het iets te maken heeft
met een vorig leven. Haar paranorma
le talenten werden ontdekt door een
genezer die haar afhielp van een huid
ziekte.
Gelukkig kan ze zichzelf ook helpen.
Toen ze de vriend van André van Duin
een boek wilde brengen en uitgleed,
zwol haar enkel op tot bedenkelijke
dikte. Ze kon zelf de pijn wel wegtrek
ken maar niet lopen. Later lukte het
haar met de ogen de enkel weer tot
normale proporties terug te brengen,
tot grote verwondering van zichzelf.
In de wereld van bekende Nederlan
ders is Jomanda trouwens een geac
cepteerd fenomeen. Ze kwam zelf op
radio en televisie, schrijft voor een
roddelblad waarin ze ook veelvuldig
figureert, is bevriend met mensen als
André van Duin, Corry van Gorp en
Corry Konings en werd grootgemaakt
door Tineke de Nooij. De medische
stand beschuldigt haar van misdadig
heid, onder meer door haar bemoeie
nis met de doodzieke en inmiddels
overleden actrice Sylvia Millecam.
Eigenlijk praat Jomanda daar niet
1 V
meer over met de pers. Maar kom.
Laat ze tijdens de middaghealing nou
contact krijgen met Sylvia vanuit de
andere wereld. „Ze heeft nog geen
rust zolang de discussie over haar
ziekte hier doorgaat.Jomanda krijgt
contact met haar als een vriendin van
de overleden actrice een gedicht voor
leest. Daarin schuift die vriendin, Ol
ga Tampot, Millecams voormalige
vriend de schuld van haar dood in de
schoenen. Want die zou de actrice, nog
steeds volgens Tampot, onder psychi
sche druk hebben gezet om siliconen
in haar borsten te laten spuiten. En zij
en Jomanda beweren bij hoog en laag
dat dat spul is gaan lekken en een bac
teriologische infectie heeft veroor
zaakt. De bewijslast van Jomanda is
dun, maar volgens haar boven elke
twijfel verheven.
Cadeautjes
De bezoekers van haar bijeenkomsten
nemen cadeautjes mee die Jomanda
weer uitdeelt aan andere bezoekers.
Schenker en ontvanger hebben veel
gemeen. Zoveel zelfs dat 'het nooit zo
kan zijn' dat het cadeautje van ie
mand met kanker bij een ander met
een bacteriologische infectie terecht
kan komen. Uitgesloten. Het cadeau
tje dat de zieke Millecam destijds
meegaf kwam niet bij een kankerpati
ënt terecht. En daar veranderen de ge
vonden kankercellen in het lichaam
van Sylvia Millecam voor Jomanda
i
