Oostburg steunt landbouwsector
PZC
Scholen model bij chemieproject
Mossel inspireert
uitvinders van
medische lijm
F aunabescherming
vraagt Brussel om
verbod kokkelvisserij
Noordzeezand voor aanleg WCT
Gemeente stuurt brief aan Tweede Kamer over beleid bestrijdingsmiddelen
CDA wil geen nieuwe kerncentrales
Imam Haselhoef spreekt met COC
Psychisch onderzoek hardrijder
Emergis krijgt voorlichtingsprijs
Watertoets voor alle plannen
Rampmuseum
zet 25.000ste
bezoeker in de
bloemetjes
Brandstichter
veroordeeld
Werkstraf en
rijverbod voor
veroorzaker
fataal ongeval
sbw 1V
donderdag 1 november 2001
door Henk Postma
MIDDELBURG - Een onder
wijsproject dat in Zeeland al
enkele jaren draait, staat in het
hele land model voor samen
werking van scholen met che
mische bedrijven.
Het gaat 0111 de samenwerking
tussen middelbare scholen in
Middelburg, Vlissingen en
Goes met het chemisch concern
Atofina in Vlissingen-Oost. Op
de scholen richt een deel van de
scheikundelessen zich op de
chemische processen in de fa
briek. Vertegenwoordigers van
Atofina en de drie scholen (Ne-
halennia, Scheldemond en
Goese Lyceum) lichten het pro
ject volgende week vrijdag toe
op een studiedag in Oss. Naar
het Zeeuwse voorbeeld zijn el
ders in het land zes andere
samenwerkingsprojecten ont
staan tussen scholen en chemi
sche bedrijven. Die verkeren
nog in de startfase. Op de stu
diedag willen zij van de erva
ringen in Zeeland leren.
Het Zeeuwse project werd twee
jaar geleden al gehonoreerd
met de Chemie-Onderwijsprijs
van de VNCI, de Vereniging
van de Nederlandse Chemische
Industrie. Die heeft steeds
meer moeite met het vinden
van nieuw personeel, en ziet in
het project een mogelijkheid
om bij scholieren meer interes
se te wekken voor een loop
baan in de chemie.
De Universiteit van Amster
dam is ingeschakeld 0111 de
nieuwe projecten te begelei
den. Scheikundedocenten van
de drie scholen en medewer
kers van Atofina ontwikkelden
samen lesmateriaal waarin
chemische processen worden
behandeld zoals die bij Atofina
plaatsvinden. Op de scholen
worden er vier theorielessen
aan gewijd, gevolgd door een
praktijkles waarin leerlingen
de processen op microschaal
uitvoeren. Ter afsluiting bren
gen leerlingen een bezoek aan
de fabriek in Vlissingen-Oost.
Daar kunnen ze zien hoe het
proces op industriële schaal
wordt uitgevoerd.
DEN HAAG - Het CDA hinkt in het deze week gepresenteerde
verkiezingsprogramma 2002-2006 op twee gedachten over de
toekomst van kernenergie in Nederland. De christen-demo
craten willen geen nieuwe kerncentrales vanwege het kernaf-
valprobleem. Tegelijkertijd willen zij de kerncentrale Borsse-
le wel openhouden tot het einde van de technische levensduur
op zijn vroegst in 2013. Borssele mag van het CDA open blij
ven, omdat die elektriciteit produceert zonder het broeikas
gas CO. uit te stoten.
KRABBENDIJKE - Imam A. Haselhoef zal maandag in een
gesprek met de belangenorganisatie voor homoseksuelen
COC opheldering geven over zijn bekritiseerde uitspraken
over homoseksualiteit. Hij hoopt dat de gesprekspartners
daarna opnieuw het vertrouwen in elkaar kunnen uitspreken,
zo zei Haselhoef gisteren. De aanleiding voor de ontmoeting
zijn uitlatingen van de imam uit Krabbendijke in het RVU-ra
dioprogramma Spiegels. Haselhoef had maandag gezegd dat
hij achter de richtlijn in de koran staat die zegt dat homosek
suelen die in het openbaar de liefde bedrijven onder bepaalde
voorwaarden de doodstraf moeten krijgen. ANP
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg wil eerst een
psycholoog naar het gedrag van een 21-jarige inwoner van
Sint Jansteen laten kijken, alvorens tot een uitspraak te ko
men. De man wordt verweten schuldig te zijn aan een dodelijk
verkeersongeval in Antwerpen, waarbij 14 augustus vorig
jaar een zeventienjarig meisje, dat in zijn auto zat, om het le
ven kwam. Daarnaast moet hij zich verantwoorden voor een
aantal mishandelingen in het uitgaanscentrum van Hulst.
Officier van justitie A. Flikweert wees eerder op de onbezon
nen en roekeloze manier van rij den van de j onge automobilist.
Volgens de officier genoot de man de reputatie van hardrijder
die levensgevaarlijk risico's neemt. Die conclusie had hij ook
getrokken uit de betrokkenheid van de man bij ongelukken op
Zeeuws-Vlaamse wegen. De officier eiste twee weken geleden
twee jaar cel en drie jaar rijontzegging.
KLOETINGE - Emergis, het centrum voor geestelijke ge
zondheidszorg in Zeeland, heeft een prijs ontvangen voor het
publiciteitsmateriaal dat het gebruikt bij het project 'Alert op
KOPP'. KOPP staat voor Kinderen van Ouderen met Psychia
trische Problemen. De creatieve en originele opzet van het
materiaal vond de Nederlandse Vereniging voor Preventie en
Gezondheidsvoorlichting goed voor een tweede plaats. De
hoofdprijs werd gewonnen door het RIAGG in Zwolle.
DEN HAAG - Alle ruimtelijke plannen in Nederland moeten
voortaan aan de gevolgen voor het waterbeheer worden ge
toetst. Staatssecretaris De Vries van Verkeer en Waterstaat
heeft gisteren de watertoets gepresenteerd, met vertegen
woordigers van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
(VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Wa
terschappen. De watertoets moet ervoor zorgen dat op tijd
wordt onderkend welke gevolgen ruimtelijke plannen heb
ben voor overstromingsgevaar, wateroverlast, waterkwali
teit en verdroging. In 2002 wordt bekeken hoe de watertoets
in de praktijk werkt, waarna die in wetgeving wordt veran
kerd. Het idee voor de watertoets vloeit voort uit de water-
overlastproblemen rond de grote rivieren in 1993 en 1995 én
door de overvloedige regenval eind 1998.
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De gemeente
Oostburg heeft de Tweede Ka
mer in een brief opgeroepen het
bestrijdingsmiddelenbeleid be
ter op de praktijk af te stemmen.
Van het terugdringen van het
gebruik van bestrijdingsmidde
len komt anders niets terecht.
Boeren zullen er niet aan mee
werken.
De oproep van Oostburg komt
aan de vooravond van de behan
deling van de beleidsnotitie
Zicht op Gezonde Teelt. Het mi
nisterie van Landbouw, Na
tuurbeheer en Visserij (LNV)
schetst daarin de toekomst van
het gewasbeschermingsbeleid.
Het doel is teelten zo op te zet
ten, dat het gebruik van land
bouwgif tot een minimum kan
worden beperkt. Alle land
bouwbedrijven die daaraan
meedoen, moeten een soort
keurmerk halen; ze worden ge
certificeerd.
Op zich is dat allemaal mooi,
laat het gemeentebestuur van
Oostburg de Tweede Kamer we
ten.
Met de doelstellingen van het
beleid is niks mis. Het is ook
'prijzenswaardig' dat Neder
land in Europa op dit terrein een
koppositie wil innemen, maar
'niet ten koste van het draag
vlak onder de boeren'.
Draagvlak
Juist dat draagvlak is de laatste
tijd afgebrokkeld, signaleert
Oostburg, omdat bestrijdings
middelen 'om de haverklap' zijn
verboden.
De gemeente leidt dit af uit de
mislukking van een praktijk-
OUWERKERK - Ze 'doen' een
paar dagen Zeeland. Op aanra
den van de eigenaar van het ho
tel in Kortgene waar ze logeren
besloten de heer en mevrouw
Van der Hoeven een kijkje te ne
men in het Museum Watersnood
1953. Daar werd het echtpaar
uit Hillegom gisteren als
25.000e bezoeker feestelijk ont
haald.
Zeven maanden geleden opende
het watersnoodmuseum haar
deuren. De jongste museale
aanwinst op Schouwen mocht
zich van meet af aan verheugen
in veel belangstelling. Binnen
drie maanden na de opening
werd de tienduizendste bezoe
ker verwelkomd.
Het museumwatersnood 1953 is
geen groot museum en al hele
maal niet vrolijk. „Maar het is
wel een bijzonder en een boei
end museum", verklaart voor
zitter C. Geluk van de Stichting
Caissons Ouwerkerk, verant
woordelijk voor exploitatie en
beheer van het museum, het
succes. „Het museum vertelt een
aangrijpend verhaal, maar wel
een heel interessant verhaal."
Een verhaal waar het echtpaar
Van der Hoeven benieuwd naar
was. Ze hadden wel, legt de heer
Van der Hoeven uit, de bouw
van de stormvloedkering in de
Oosterschelde op afstand ge
volgd, maar zich niet verdiept in
het hoe en waarom van de ke
ring. „Daarom zijn we ook al
naar Neeltje Jans geweest.
Het Museum Watersnood 1953
is nog open tot en met zondag 5
november. Daarna gaan de deu
ren dicht tot Paaszaterdag 2002.
Tijdens de winterstop wordt
nog eens heel kritisch naar de
opzet van de expositie gekeken
en waar nodig verbetert. Zo is
het de bedoeling dat de verkla
rende teksten bij de verschillen
de tentoonstellingsobjecten in
het Frans, Duits en Engels ver
taald worden.
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft gisteren
een 25-jarige inwoner van Vlis
singen veroordeeld tot tbs met
voorwaarden wegens brand
stichting. Ook werd hij veroor
deeld tot een straf gelijk aan het
voorarrest. De man stak 21 juli
dit jaar zijn woning in Vlissin
gen in brand. Er ontstond enige
schade. Later kwam de dader
terug om te helpen blussen.
proef met het nieuwe gewasbe
schermingsbeleid. Tweehon
derdvijftig landbouwers deden
daaraan mee. Zij zijn afge-
hf>ik„, nadat het éne na het an-
uere bestrijdingsmiddel werd
verboden. Want ook nieuwe
teeltmethoden kunnen niet zon-
door Henk Postma
DELFT - Dokters hechten een
wond tegenwoordig simpelweg
met lijm. Maar die is slechts ge
schikt voor op de huid. Delftse
wetenschappers zijn ver gevor
derd met de ontwikkeling van
medische lijm die ook inwendig
kan worden gebruikt. Ze heb
ben de kunst afgekeken van de
Zeeuwse mossel.
De blauwe zeemossel, ofwel
mytilus edulis, produceert een
zeer krachtige lijmstofHet zee
diertje hecht zich daarmee vast
aan meerpalen, scheepswan
den, stenen en andere objecten
die zich in zeewater bevinden.
De wetenschappers proberen op
synthetische wijze een zelfde
soort lijm te ontwikkelen.
De nieuwe hechtstof moet het
medici mogelijk maken in de
nabije toekomst niet alleen
huidwonden dicht te plakken,
maar ook (bijvoorbeeld na een
operatie) inwendig weefsel en
inwendige vaten te lijmen. Vei
lige middelen daartoe ontbre
ken nu nog. Verwacht wordt dat
der bestrijdingsmiddelen. Oost
burg: 'Enthousiasme heeft
plaatsgemaakt voor teleurstel
ling'. De boeren willen wel,
maar dan moet de politiek dat
ook mogelijk maken door het
beleid beter af te stemmen op de
praktijk, adviseert de West-
de lijm ook geschikt is om bot
splinters, zoals in het geval van
een verbrijzeld been, weer aan
elkaar vast te plakken.
Volgens de fysisch chemici dr.
Mieke van der Leeden en ir San-
der Haemers, werkzaam op de
Technische Universiteit Delft,
vond de blauwe zeemossel al
miljoenen jaren geleden de op
lossing voor het produceren van
lijm die onder water kan wor
den gebruikt. Het zeediertje
maakt daarvoor, vanuit klieren
in de mosselvoet. verschillende
eiwitten aan.
Er zijn eiwitten die het te lijmen
oppervlak voorbehandelen, ei
witten die de lijm vormen en
weer andere die er een lijm-
draad van maken. Een apart ei
wit zorgt voor het 'coaten' van
de draad om deze te beschermen
tegen afbraak door bacteriën.
De wetenschappers bestudeer
den hoe, en onder welke om
standigheden de eiwitten te
werk gaan. Fysisch chemicus
Haemers hoopt daar volgend
jaar op te promoveren.
De wetenschappers mikken op
de ontwikkeling van syntheti-
Zeeuws-Vlaamse gemeente aan
de Tweede Kamer.
Dat dit kan, bewijst een project
met tulpenbollenteelt in Oost
burg, schrijft het gemeentebe
stuur. Voor de teelt van tulpen
bollen zijn vrij veel chemische
bestrijdingsmiddelen nodig.
sche lijm, want het onttrekken
van het eiwit aan de mossel
blijkt ondoenlijk, en zo het zou
lukken te duur.
De biotechnologie lijkt evenmin
geëigend om de mossellij m na te
maken. Volgens de beide
onderzoekers, die van hun be
vindingen gewag maken in het
universiteitsmagazine 'Delft f
Door afspraken te maken met de
elf deelnemers over de teeltwij
ze, is het gebruik echter tot een
minimum beperkt.
Van zulke praktijkervaringen
kan de landelijke politiek leren,
meent het gemeentebestuur van
Oostburg. Het beleid moet haal-
U
Integraal', hebben ze nog een
groot aantal stappen te gaan al
vorens het juiste synthetisch ei
wit is ontwikkeld. „Het gaat om
goed vingergevoel en het ge
bruik van precies de goede ko
lommen. Maar ze gaan er van uit
dat het binnen afzienbare tijd
haalbaar moet zijn."
De wetenschappers richtten
baar zijn voor de boeren, luidt
de slotconclusie, dan worden de
beoogde milieuresultaten van
zelf gehaald.
De beleidsnota Zicht op Gezon
de Teelt wordt maandag 12 no
vember door de Kamercommis
sie voor Landbouw besproken.
foto Janne Wolterbeek
hun aandacht op de mossel om
dat dit zeediertje actief is in een
milieu van water en zout, wat
overeenkomt met de omstan
digheden waarin menselijke or
ganen functioneren. Van der
Leeden: „De kracht van mossel-
lijmen zijn fysische eigenschap
pen is precies wat medici nodig
hebben."
door Rinus Antonisse
AMSTELVEEN - De stichting
De Faunabescherming vraagt
de Europese Commissie ervoor
te zorgen dat de mechanische
kokkelvisserij in de Ooster
schelde op zo kort mogelijke
termijn helemaal wordt verbo
den.
Volgens de stichting heeft Ne
derland door het verlenen van
een opvisvergunning aan de
kokkelsector de Europese wet
en regelgeving ernstig geschon
den. De manier waarop het eco
nomisch belang wordt be
schermd ten koste van de
natuurbelangen is onjuist, stelt
De Faunabescherming.
De stichting heeft tot nu toe in
eigen land tevergeefs gepro
beerd de kokkelvisserij in de
Oosterschelde een halt toe te
roepen. Zowel bij staatssecreta
ris Faber van Natuurbeheer en
de Raad van State werd bot ge
vangen.
De Faunabescherming vindt
dat de bewindsvrouw zich heeft
laten chanteren door de WD'er
D. Luteijn, voorzitter van de
Producentenorganisatie Kok
kelvisserij. Staatsraad R. Cle-
ton wordt ervan beschuldigd al
leen grote waarde te hechten
aan de belangen van de kokkel
vissers.
De Faunabescherming wijst er
op dat de Oosterschelde onder
de beschermende werking van
de Vogel- en Habitatrichtlijnen
van de Europese Unie valt. Bij
vergunningverlening voor kok
kelvisserij moet rekening wor
den gehouden met de voorwaar
den die in deze richtlijnen zijn
neergelegd.
Ecosysteem
Wanneer blijkt dat een bepaalde
activiteit nadelige gevolgen op
het ecosysteem of beschermde
soorten heeft, moeten passende
maatregelen worden genomen
om ervoor te zorgen dat de kwa
liteit van het gebied niet achter
uit gaat. Voor de mechanische
kokkelvisserij geldt dat die al
leen mag worden toegestaan na
dat door middel van onderzoek
met zekerheid kan worden vast
gesteld dat de activiteiten geen
negatieve effecten hebben, be
toogt De Faunabescherming.
Zowel staatssecretaris Faber
als de Raad van State zijn niet
bereid de Europese regels toe te
passen voor de mechanische
kokkel visserij en daarom is-nu
bij de Europese Commissie een
klacht ingediend. De stichting
wijst op onderzoek van het Ne
derlands Instituut voor Onder
zoek der Zee (NIOZ) naar de ge
volgen voor het ecosysteem van
de kokkelvisserijDat toont aan
dat de mechanische visserij op
lange termijn onomkeerbare ge
volgen heeft voor de samenstel
ling van de bodem en daardoor
een negatief effect heeft op de
dieren die er in leven. Ook wordt
een proefschrift van P. de Goeij
(Rijksuniversiteit Groningen)
opgevoerd, waarin eveneens vde
nadelen van de kokkelvisserij
zijn bewezen.
De Faunabescherming neemt
het Faber en staatsraad Cleton
kwalijk dat zij hetNIOZ-onder-
zoek niet in hun overwegingen
wilden betrekken.
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft gisteren
een 21-jarige inwoner van Bres-
kens voor schuld aan een dode
lijk ongeval veroordeeld tot
vijftien maanden rijontzegging
en 240 uur werkstraf.
De man schepte 27 december
1999 als bestuurder van een be
drijfswagen op de Nieuwesluis-
weg in Breskens een 49-jarige
vrouw uit het Belgische Zemst
die met haar fiets stond te wach
ten bij een oversteekplaats. Het
slachtoffer overleed kort daar
na aan haar verwondingen. De
Bressiaander was op het laatste
moment een auto, die voor de
oversteekplaats was gestopt,
links gepasseerd met als gevolg
het fatale ongeluk.
Een eerste sporenonderzoek
van de politie wees uit dat de au
tomobilist veel harder zou heb
ben gereden dan de maximum
snelheid van tachtig kilometer
per uur, maar uit een herbereke
ning van het Nederlands Foren
sisch Instituut werd aan de
hand van het remspoor mini
maal 77 kilometer vastgesteld.
Twee weken geleden eiste offi
cier van justitie A. S. Flikweert
dezelfde straf. De man is ook be
trokken bij een tweede dodelijk
verkeersongeval dat in septem
ber plaatsvond. Daarvoor moet
hij nog voor de rechtbank ver
schijnen.
é&ÊÊteM êWmzM i
Voor grote projecten is de aanvoer van veel zand nodig, zoals momenteel in de Westhofhaven in het Sloegebied voor de Westerscheldetunnel.
foto Willem Mieras
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Voor aanleg van de
Westerschelde Container Terminal
(WCT) is twintig miljoen kubieke meter
zand nodig. Daarmee wordt in het Sloe
gebied ten behoeve van de kade een ge
bied van 139 hectare ingepolderd. Het
zand moet in beginsel in de Noordzee
worden gewonnen, eventueel aangevuld
met zand uit de Westerschelde.
Voor de zandwinning is een milieu-effect
rapport verplicht. Daarvoor heeft Zee
land Seaports, initiatiefnemer van de
WCT, een zogenaamde startnotitie ge
maakt. Daarin staan de uitgangspunten
voor de zandwinning weergegeven. De
notitie ligt tot en met 3 0 november ter in
zage bij verschillende gemeenten en bi
bliotheken. In die periode kunnen in
spraakreacties worden ingediend.
De container-terminal beslaat een opper
vlakte van ongeveer 180 hectare, waar
van 41 hectare bestaand havengebied.
Het overgrote deel, 139 hectare, wordt
ingepolderd en daar moet de grote hoe
veelheid zand voor worden aangevoerd.
Andere materialen dan zand zijn niet in
voldoende mate geschikt danwel be
schikbaar. Het zand is niet allemaal tege
lijk nodig: de aanleg van de WCT duurt
ruim vijfjaar (te beginnen in 2003), zodat
de landaanwinning stapsgewijs kan
worden uitgevoerd.
Als zandbronnen komen, naast de zand
winning in de Noordzee, in beginsel in
aanmerking: reguliere zandwinning in
de Westerschelde; zand dat vrijkomt bij
het baggeren van de vaarweg in de rivier
en nu op verschillende plaatsen wordt te
ruggestort; zand dat beschikbaar komt
bij andere grote projecten, zoals aanleg
van een slibdepot in de Koegorspolder.
De Westerschelde biedt maar beperkte
mogelijkheden (2,6 miljoen kubieke me
ter per jaar), waardoor zandwinning in
de Noordzee veruit de voorkeur heeft.
Wel wordt nog nagegaan of er combina
ties mogelijk zijn met de winning van on-
derhoudszand uit de Westerschelde. Dat
moet in het milieu-effect-rapport aan de
orde komen.
Een eventuele verdere verdieping van de
Westerschelde - waarvan Antwerpen
fervent voorstander is - kan er ook voor
zorgen dat zand vrijkomt. Toch wordt
dat niet als serieuze optie meegenomen.
De reden hiervoor is dat de besluitvor
ming over een nieuwe verdieping eerst
over geruime tijd afgerond zal zijn, op
zijn vroegst na het moment dat de zand
winning (en daarmee landaanwinning)
voor de WCT dient plaats te vinden. Daar
kan niet op worden gewacht.
In het milieu-effect rapport zal aandacht
worden besteed aan: delocatie(s) waarin
de Noordzee het zand kan worden ge
wonnen; de wijze waarop dat gaat ge
beuren; de milieu-, visserij- en andere ef
fecten in de Noordzee, zodanig dat
beoordeld kan worden of deze aanvaard
baar zijn; op welke manier milieu-effec
ten optreden of kunnen worden gecom
penseerd.
Het zogeheten zoekgebied bevindt zich
binnen de Exclusieve Economische Zone
van Nederland in de Noordzee. Uit eco
nomische overwegingen mag de vaaraf-
stand van de winlocatie(s tot de Wester-
scheldemonding niet meer dan veertig
kilometer bedragen.
Voordelta
De Voordelta is voor het overgrote deel
buiten het zoekgebied gehouden. Ook
gebieden die onder de Vogel- en Habita
trichtlijnen van de Europese Unie vallen
zijn gevrijwaard.
Het zoekgebied begint ongeveer twee ki
lometer uit de kust van Walcheren. Er
liggen al verschillende bestaande zand-
winningsplekken in.
Nagegaan wordt of een combinatie mo
gelijk is, omdat in deze gebieden al scha
de is aangericht en nieuwe schade dan
minder belastend is. Platforms, kabels
en leidingen worden ontzien door een
vrije zone van vijfhonderd meter in acht
te nemen.
Mosselen bezitten het vermogen om zichzelf vast te kleven.