Studie naar kweken mosselzaad
PZC
Einde voor politicus Schoenmakers
Veerverbinding op de Antillen
Provincie moet zelf
plannen maken voor
verdere ontwikkeling
W erkge vers vereniging
sluit contract voor
levering goedkoop gas
Rijontzegging
voor drankrijder
,21
Argenta Marin uit Colijnsplaat doet haalbaarheidsonderzoek
Rit met buurtbus duurder
Debat over natuurcompensatie
Interimmanager Ecoscope
Landinrichting krijgt 3,5 miljoen
Pachtprijs minder omhoog
Drugsbezitters aangehouden
lilt lÜSSS 'n zee,and
woensdag 31 oktober 2001
Deze catamaran vaart tussen Curacao en Bonaire
door Jacques Cats
KRALENDIJK - Curasao en
Bonaire worden na lange tijd
weer door een veerboot met el
kaar verbonden. Dankzij een
Zeeuws initiatief gaat met in
gang van morgen een catama
ran twee keer per dag op en neer.
De veerverbinding is vooral be
doeld als goedkoper alternatief
om naar Curacao te komen.
De al geruime tijd op Bonaire
woonachtige en uit Veere af
komstige Tonny Leijnse uit Vee-
re is jaren met de voorbereidin
gen bezig geweest. Leijnse is
naast de locale overheid een be
langrijke financier van Flamin
go Fast Ferries, zoals de onder
neming heet die de veerdienst
exploiteert.
De in Australië gebouwde cata
maran biedt plaats aan 175 per
sonen. Het is een luxe vaartuig
met airco, televisie en bar aan
boord. Er zijn zowel binnen als
buiten zitplaatsen. De beman
ning is voor een deel opgeleid
door het nautisch instituut in
Vlissingen. Voor een retourtje
moet 95 worden neegeteld.
Volgens Leijnse is dat een sterk
concurrerende prijs vergeleken
met de kosten die zijn verbon
den aan een vliegtocht. Deze
trip duurt weliswaar een kwar
tier maar komt op rond 240.
Bovendien moet je soms dagen
tevoren boeken. Een ticket voor
de veerboot kan tien minuten
voor vertrek worden gekocht.
De boottocht duurt ongeveer
anderhalf uur. De catamaran
legt op Curacao midden in Wil
lemstad aan, vlakbij de pontjes-
brug. Leijnse mikt op 50.000
passagiers op jaarbasis. De lo
cale bevolking van Bonaire
vormt een belangrijke doel
groep. Op het eiland is weinig te
krijgen en wat er te koop wordt
aangeboden is duur. Een uit
stapje naar Curaijao biedt uit
komst voor wie boodschappen
wil inslaan. Daarnaast wordt
verwacht dat veel toeristen ge
bruik zullen maken van de ver
binding. Curagao biedt ook
duiklocaties, maar de onderwa
terwereld is bij Bonaire tien
keer mooier, meent Leijnse.
door Rinus Antonisse
COLIJNSPLAAT - Mosselzaad
produceren zonder een aanslag
te plegen op de natuur. Daaraan
werkt de Colijnsplaatse onder
neming Argenta Marin. Het be
drijf is bezig met een onderzoek
naar de haalbaarheid van de
kweek van mosselzaad in een
kunstmatige omgeving, niet in
zee maar gewoon op het land.
Als het lukt, dan hoeft er minder
natuurlijk mosselzaad te wor
den opgevist.
Het dagelijks provinciebestuur
ziet wel wat in het onderzoek
van Argenta Marin, waarvoor
twee jaar is uitgetrokken.
Daarom krijgt het bedrijf een
provinciale bijdrage van 46.800
gulden.
Het project past prima in het
'bevorderen van perspectief
biedende nieuwe vormen van
visserij en cultures', waarvan in
het provinciaal sociaal-econo
misch beleidsplan sprake is.
Naast vormen van aquacultuur
moet de ontwikkeling van nieu
we kweekmethoden (bijvoor
beeld los van de bodem) en
vangsttechnieken bijzondere
aandacht krijgen.
Het initiatief van Argenta
Marin richt zich met name op de
ontwikkeling van een methode
voor mosselzaadproductie in
een kunstmatige omgeving,
een zogenaamde hatchery/nur
sery.
Een hatchery is in feite een labo
ratorium waar mosselen onder
gecontroleerde omstandighe
den tot voortplanting worden
gebracht.
Daarna volgt een opgroeifase in
een zogeheten nursery, waar de
mosselen worden opgekweekt
tot bruikbaar zaad voor de bo
demcultuur.
De techniek is op zich niet onbe
kend. In het buitenland zijn
vergelijkbare initiatieven in
uitvoering, die al positieve re
sultaten laten zien.
Bij het onderzoek van Argenta
Marin wordt ook voor een deel
gebruik gemaakt van de daar
ontwikkelde kennis en ook zal
voor de ontwikkeling van de
kweektechniek nauw samenge
werkt worden met het kenriis-
en onderzoeksinstituut TNO.
De doelstelling van de onderne
ming" is om na een onderzoeks
periode van twee jaar een com
mercieel bedrijf te beginnen,
dat werkt biedt aan zes perso
nen en vijf procent van de totaal
benodigde mosselzaadproduc
tie in Nederland oplevert. Dat is
een hoeveelheid van ongeveer
30.000 mosselton. „Wij zijn er
van overtuigd dat dit project
een wezenlijke bijdrage levert
aan de bedrijfszekerheid in de
mosselsector en een aanzet kan
zijn tot een alternatieve win
ning van mosselzaad", aldus
Jan Pieter Wisse van Argenta
Marin.
„Het onderzoek zal in ieder ge
val leiden tot kennis en inzicht
in de voortplantingstechniek
van mosselen.
In Nederland is er op dit gebied
momenteel geen kennis aanwe
zig." Als blijkt dat mosselzaad
op het droge kan worden gepro
duceerd, dan draagt het onder
zoek ook bij aan een verminde
ring van de druk op waardevolle
natuurgebieden, meent Wisse.
De jaarlijkse strijd om het op
vissen van mosselzaad in de
Waddenzee tussen vissers en na
tuurbeschermers komt dan
minder onder druk te staan.
DEN HAAG - De Kamercommissie voor Landbouw, Natuur
beheer en Visserij (LNV) wil spoedig overleg" met staatssecre
taris Faber van Natuurbeheer en haar collega De Vries van
Verkeer en Waterstaat over natuurcompensatie langs de Wes-
terschelde. Aanleiding is de r'eactie van het kabinet op de kri
tiek van de Europese Commissie op die natuurcompensatie.
Volgens de regering wordt er in verband met de sinds 1997 uit
gevoerde verdiepingswerken in de Westerschelde wel vol
doende natuur gecompenseerd, Brussel vindt van niet. Ook in
de Tweede Kamer wordt zeer kritisch gedacht over het na
tuurcompensatieprogramma.
RENESSE - J. Louisse wordt per 1 november de nieuwe inte
rimmanager van Ecoscope BV. Na het vertrek van Waterland
Neeltje Jans-directeur B. van der Hoef heeft de gemeente
Schouwen-Duiveland als aandeelhouder besloten een twee
de overbruggingsperiode in te lassen. Gesprekken over het
plan het Renesser milieucentrum in samenwerking met
Werkgroep School Biologie onder te brengen in een nieuwe
stichting, zijn nog niet afgerond. Louisse, die als manager in
het bedrijfsleven zijn sporen heeft verdiend, zal Ecoscope
voornamelijk de winter door helpen. Over drie maanden moet
er een structurele oplossing voor de leiding van het centrum
op tafel liggen.
MIDDELBURG - De landinrichtingsprojecten Schouwen-
Oost, Hoek en Schouwen-West profiteren van het extra geld
dat Zeeland in 2001 voor landinrichting krijgt. Bovenop de
aanvankelijk toegezegde 2 miljoen gulden komt nog een 3,5
miljoen extra.Voor deze drie projecten is gekozen omdat daar
panklare plannen voorhanden zijn. Het meeste geld, 3 miljoen
gulden, gaat naar de projecten Hoek en Schouwen-Oost. Be
doeling is in de omgeving van Hoek een groot nieuw bos aan te
leggen. Ook voor natuurontwikkeling en inrichting van reser-
vaatsgebied komt geld beschikbaar. In Schouwen-Oost gaat
het om aanleg van fietspaden langs de Delingsdijk en de El-
kerzeeseweg. Voor Schouwen-West komt er 0,5 miljoen gul
den bij. Dat bedrag wordt onder meer besteed aan wegbe-
planting en de aanpak van wateroverlast in de Kop van
Schouwen.
DEN HAAG - De pachtprijzen voor los land mogen met in
gang van vandaag met 15 procent worden verhoogd met een
maximum van 12 5 gulden per hectare per j aar. Het ministerie
van Landbouw heeft dit gisteren bekend gemaakt. Staatsse
cretaris Faber wilde aanvankelijk een verhoging met 20 pro
cent toestaan, maar zij stuitte op weerstand in de Tweede Ka
mer. Haar eigen partij, de PvdA, kwam met een motie waarin
het ministerie werd opgeroepen de verhoging te beperken tot
15 procent. De motie haalde het ruimschoots, alleen WD en
D66 stemden tegen. Faber heeft zich die uitspraak aangetrok
ken en ernaar gehandeld. Pachtprijzen zijn in 1998 voor het
laatst aangepast.
CAD ZAND - In Cadzand-Bad zijn een 18-jarige jongeman uit
Sluis en een 20-jarige uit Terneuzen aangehouden die enkele
grammen speed bij zich droegen. Het kwam hen op een pro
ces-verbaal te staan. De drugs werden in beslaggenomen. De
zelfde vlieger ging op voor een 18-jarige Belg die op de Hul
ster Koolstraat werd aangetroffen. Hij was in het bezit van
drie gram softdrugs.
door Rinus Antonisse
KAMPERLAND - Zeeland
moet zich niet blind staren op
het (vele) geld dat naar de grote
steden gaat. Niet zielig doen
over achterstelling van het plat
teland, maar zélf initiatieven
nemen. Zorgen voor een sterk,
ambitieus plan om de provincie
verder te ontwikkelen. Daar
voor zijn in het Haagse beslist
geldbronnen aan te boren.
Van belang is dat Zeeland het
unieke van de provincie - ruim
te, landschap, natuur, water -
hierbij niet verloochent. De
aanwijzing tot Nationaal Land
schap kan in deze ook aankno
pingspunten bieden voor ont
wikkeling. Dat is beter dan
uitgaan van het schrikbeeld dat
Zeeland verwoi'dt tot een land
schapspark waar niets meer
mogelijk is.
Peptalk van minister Van Box
tel (Grote Steden- en Integratie
beleid) tijdens een D66-bijeen-
komst, dinsdag in Kamperland.
Thema: Zeeland, een dunbe
volkte provincie, virtueel één
grote stad. De bewindsman
vond dat een goede gedachte, al
moet Zeeland niet de illusie
koesteren daarmee op één lijn te
komen met de échte grote ste
den. Het is volgens hem wel ge
wenst dat ook de inwoners zelf
(Advertentie)
De kookspeciaalzaak voor o.a.
alle mogelijke pannen,
pepermolens, knofloofpersen,
raspen, bak
blikken, pasta-, keuken-,
espresso-machines,
staafmixers, en nog veel meer.
En de volgende merken:
Fissier, Le Creuset, Sigg, Magi-
mix, Kitchen Aid, Bamix, Bosch,
Global, Zwilling Henkels, etc.
De enige dealer van
Middelburg:
Goes.
L. Noordstr. 25
St. Adriaanstr 8
achter de presentatie van de
provincie als één digitaal gebied
staan. „Dan is meerwaarde mo-
gelijk."
Van Boxtel hield een vurig plei
dooi voor verdergaande digitale
ontwikkeling van de ovei-heid,
zodat diezelfde overheid voor
de burger makkelijker bereik-
baar wordt. Hij maakte gewag
van allerlei experimenten die in
gang gezet zijn. „Daarbij is één
leidend thema voor de overheid
erg" belangrijk: veiligheid en be
trouwbaarheid. Het verkeer
tussen overheid en burger moet
zo veilig mogelijk zijn". In dit
verband merkte hij op dat de
mensen zich nog onvoldoende
bewust zijn van de noodzaak de
eigen activiteiten op de digitale
snelweg goed te beschermen.
De minister gaf aan dat binnen
twee jaar een veilige elektroni
sche handtekening rond is. Dan
wordt het mogelijk een burger-
sei*vice-kaart uit te geven. „Eén
pas, te gebruiken voor over-
heids- en servicediensten", al
dus Van Boxtel. Hij liet weten
dat in 2003 in een aantal ge
meenten experimenten worden
gehouden met stemmen via in
ternet, waarbij knoeien en ver
gissingen uitgesloten moeten
zijn. „Het is een ingewikkeld ge
heel, het mag' geen wild-west
vertoning worden.
De D66-bewindsman achtte het
noodzakelijk dat ieder gezin in
Nederland een snelle toegang
tot de virtuele wereld krijgt. Als
tussenfase kunnen faciliteiten
worden ingericht in bijvoor
beeld dorpshuizen en andere
openbare gebouwen. „Pak het
wijkgebouw, het ziekenhuis."
Van Boxtel was enthousiast
over het inrichten van digitale
trapvelden in grote steden,
waar volop gebruik van wordt
gemaakt. In 1,5 jaar zijn er al
zo'n honderd aangelegd.
Directeur J. Bakker van Zee-
landNet merkte op dat 95 pro
cent van de Zeeuwse huishou
dens in beginsel toegang heeft
tot de kabel en dus vrij makke
lijk kan aansluiten op cle digita
le snelweg. Hij onderstreepte
dat dit vooral mogelijk is door
de bemoeienissen van Delta
Nutsbedrijven hiermee; parti-
culiere bedrijven waren daar,
gelet op het rendement van de
investeringen, niet aan begon
nen. Minister Van Boxtel stelde
dat Zeelandzich met deze situa
tie gelukkig mag prijzen. Hij
prees het experiment van de ge
meente Borsele om als raad di
gitaal te gaan vergaderen.
De buurtbus in Waarde.
door Maurits Sep
MIDDELBURG - De prijzen in
de Zeeuwse buurtbussen gaan
omhoog. Kaartjes op de lijnen
190 en 194 worden volgend jaar
gemiddeld 4,9 procent duurder.
Reizigers die met de Interliner
tussen Zierikzee en Rotterdam
pendelen, hoeven niets extra's te
betalen.
Buurtbus 190 rijdt tussen Sir—
jansland en Kerkwervé op
Schouwen-Duiveland. De
Zuid-Bevelandse lijn 194 heeft
als vast vei"trekpunt Waarde en
rijdt naar Krabbendijke of naar
Kruiningen/Yerseke.
Een enkele rit voor vol tarief op
de buurtbussen kost nu omgere-
kend 1,25 euro, dat wordt 1,30
euro. Een enkeltje tegen geredu
ceerd tarief wordt twee euro
cent duurder en gaat 0,70 euro
kosten.
De prijs voor een vier-ritten-
kaart tegen de normale prijs
gaat omhoog van 3,97 naar 4,20
euro, die voor gereduceerd ta-
rief van 2,16 naar 2,30 euro. De
prijsverhogingen lopen in de
pas met de algemene stijging
van de prijzen in het openbaar
vervoei'. Plaatsbewijzen in het
stads- en streekvervoer worden
gemiddeld 4,88 procent duur
der, die in de buurtbussen 4,9
procent.
Eurocenten
Het mai'ginale verschil wordt
veroorzaakt door de overgang"
naar de euro. Het omrekenen
van guldens naar euro's levert
foto Willem Mieras
bedragen op die eindigen op eu
rocenten. Prijzen worden afge
rond op ronde getallen en dus op
veelvouden van tien eurocent.
In een anatal gevallen is dat
gunstig voor de klant, soms be
tekent het een afronding" naar
boven.
De Interliner tussen Zierikzee
en Rottei-dam wordt niet duur
der. Dat komt omdat de prijzen
zijn gekoppeld aan die van de
spoorwegen. De NS heeft beslo
ten de vervoersbewijzen niet
duurder te maken.
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Het woord 'te
leurgesteld' komt niet over Ger-
rit Schoenmakers' lippen. Dat
klinkt veel te politiek. Hij had
graag nog een periode in de
Tweede Kamer doorgebracht,
met als hoofdtaak cultuur. Maar
het mocht niet zo zijn. Hij lijkt
er na enkele nachten slapen re
delijk vrede mee te hebben.
Het is dinsdag. De Tweede Ka
mer komt voor het eerst sinds de
bekendmaking van de PvclA-
kandidatenlijst afgelopen
weekeinde bijeen. Schoenma
kers zit in zijn parlementszetel
te wachten op de stemmingen.
WD'er Jan te Veldhuis, ook uit
Middelburg, komt even naar
hem toe.
Het is duidelijk waar ze het over
hebben, over het feit dat
Schoenmakers zich terugge
trokken heeft als kandidaat
voor de Kameiverkiezingen van
mei volgend jaar.
Na één gesprek met de PvdA-
kandidaatstellingscommissie
had Schoenmakers het al door:
Dit wordt geen direct verkies
bare plaats.
„Maar dat was in 1998 niet veel
anders. Ook toen verliep dat ge
sprek rampzalig. Ik weet niet
welke instructies die commis
sieleden hebben en over welke
informatie zij beschikken, maar
ze wisten vrijwel niets van mijn
prestaties."
Hij maakte tegenover de com
missie ook een aparte beweging.
Hij vertelde zijn kandidatuur te
willen intrekken, als er een jon
gere Zeeuwse PvdA-kandidaat
zou zijn voor een verkiesbare
Gerrit Schoenmakers:„De tijd is gekomen om meer aandacht te be
steden aan mijn eigen ziel en zaligheid" foto Dirk Jan Gjeltema
plaats. „Datisongebruikelijkin
de politiek."
Schoenmakers wist toen nog
niet dat statenlid Gerard Bos
man uit Oosterland zich als
kandidaat had aangemeld. „Ik
heb dat later van hem gehoord
op een werkbezoek aan Tholen.
Hij had toen al zijn derde ge
sprek gehad."
Bosman is vijfenvijftigste op de
kandidatenlijst geworden.
Schoenmakers: „Ik had geen zin
in zo'n positie achterin het pelo
ton. Dat is geen kansrijke plek."
Hij betwijfelt of het zal lukken
Bosman hoger te krijgen, zoals
het PvdA-gewest Zeeland mis
schien wil proberen. „Dat is bij
na onbegonnen werk. Of je moet
de Randstadgewesten meekrij
gen."
Over zijn werk in Den Haag is
Schoenmakers overigens niet
ontevreden. „Ik heb zeker de
laatste anderhalf jaar leuke
dingen gedaan. De wet stedelij
ke vernieuwing. De afvalstof
fenwetgeving, met die discussie
over statiegeld op blikjes. Het
hele welstandsbeleid."
Veel aandacht trok hij er niet
mee in de media. Terwijl hij als
wethouder in Middelburg juist
wel erg opviel. Schoenmakers
vindt dat verschil logisch. „Je
staat als wethouder in de voor
ste linies. In de Tweede Kamer is
slechts een klein deel van het
werk interessant voor de pers.
En ik heb ook nooit mee willen
doen aan de Tweede Kamer als
nationaal theater."
Hij had in een nieuwe periode
graag cultuur willen doen.
„Want daar ben ik goed in, maar
klaarblijkelijk hebben anderen
daar andere ideeën over."
Met Schoenmakers veiiiest de
PvdA een politicus die in Mid
delburg in elk geval bekend
stond als kleurrijk. Bij de PvdA,
maar niet alleen daar, staan
vooral ambtenaar-achtige kan
didaten op de lijst. „Ik was geen
wethouder als alle anderen, ik
was ook geen Kamerlid als alle
anderen."
Op de vraag of hij de politiek
vaarwel zegt, antwoordt hij
voorzichtig: „Normaal gespro
ken is het afgelopen. Ik ben zes
tig jaar. De tijd is gekomen om
meer aandacht te besteden aan
mijn eigen ziel en zaligheid."
Het is bekend dat Schoenma-
kers goede contacten onder
houdt met de Middelburgse
raadsleden Piet Kraan en Haya-
ti Akdag, die uit de PvdA zijn
gestapt en Leefbaar Middel
burg hebben opgericht. Schoen
makers wijst resoluut een kan
didatuur voor die pairtij van de
hand. „Geen sprake van. Ik
stond buiten die ruzie in de
PvdA Middelburg. Kraan en
Akdag waren goecle partijgeno
ten. En ik mag toch zeker zelf
bepalen met wie ik omga."
Schoenmakers haast zich direct
na het gesprek naar de trein,
naar de welstandscommissie
van de gemeente Schiedam,
waarvan hij voorzitter is. Op de
agenda staat een nota over ar
chitectuur. Eén van zijn ware
passies.
door Maurits Sep
SAS VAN GENT - De werkge
versverenigingen in Zeeland,
Noord-Brabant en Limburg
hebben namens vijftien bedrij
ven een contract gesloten met
Obragas in Helmond voor de le
vering van goedkoop gas. De
deelnemers zijn ongeveer 25
miljoen gulden goedkoper uit
dan wanneer zij ieder voor zich
een gascontract zouden afslui
ten.
Het is het derde mantelcontract
dat de werkgeversverenigingen
BZW en LWV voor leden afslui
ten. De twee vorige overeen
komsten, met Eneco/Shell
Energy en met Essent, gingen
over de levering van goedkope
stroom. Van die collectieve in
koop profiteren 150 bedrijven.
Een derde elektriciteitscontract
is bovendien in de maak. De in
schrijving daarvan eindigt van
daag.
Het gascontract met Obragas
gaat over de levering van zestig
miljoen kubieke meter gas. Het
gaat in op 1 januari 2002, als de
markt voor gascontracten voor
een deel van de bedrijven open
gaat. Zij kunnen dan zelf kiezen
bij wie ze hun gas kopen. Door
één overeenkomst te sluiten
voor vijftien bedrijven besparen
de deelnemers minimaal vijf
tien procent op hun gasreke-
ning.
Over de deelnemende bedrijven
doet woordvoerder E. Princée
van de Brabants-Zeeuwse
Werkgeversvereniging (BZW)
slechts summiere mededelin
gen. Namen wil hij niet geven,
noch waar de bedrijven van
daan komen. Hij wil hoogstens
bevestigen 'dat er Zeeuwse be
drijven bij zitten'. „En ik kan
zeggen dat ze xxit verschillende
sectoren komen. Er zitten be
drijven bij die gas nodig hebben
voor hun productieproces, maar
ook gezondheidsinstellingen."
De BZW en de LWV hebben vol
gens Princée onderhandeld met
alle gasleveranciers in het ver
spreidingsgebied van de werk
geversverenigingen en met een
paar buitenlandse. Daaronder
valt ook Delta Nutsbedrijven.
De keus is uiteindelijk op Obra
gas gevallen omdat dat bedrijf
niet alleen voor het gasverbruik
zelf een lage prijs berekende,
maar ook de meeste inspannin
gen deed om de kosten van het
transport van het gas te druk
ken.
Obragas heeft 186.000 klanten
in de regio Oost-Brabant. Het
energiebedrijf behaalde vorig
jaar een omzet van ongeveer 150
miljoen euro (330 miljoen gul
den). Obragas is onlangs over
genomen door het Duitse ener
giebedrijf RWE.
Delta Nuts
Delta Nutsbedrijven zegt wei
nig te lijden onder het mantel
contract van de BZW en de LWV.
„Alle grote klanten in Zeeland
zitten al voor langere tijd bij ons
onder contract", reageert
woordvoerster M. van Zuilen.
Bovendien is de balans tussen
het verlies aan klanten en het
winnen van nieuwe afnemers
door de liberalisering van de
energiemarkt nog steeds posi
tief.
door Aector Doorns
MIDDELBURG - Officier van
justitie M. Kappeyne van de
Coppello sprak gisteren in Mid
delburg harde taal tegen een 47-
jarige drankrijder uit Sint
Maartensdijk.
„U bent een potentiële doodrij
der." De man was voor de acht
ste keer betrapt wegens dron
ken rijden en kreeg gisteren
hiervoor de rekening gepresen
teerd: anderhalf jaar rijontzeg
ging en zestig uur werkstraf.
Politierechter G. van Unnik:
„Dit is huiveringwekkend. U
moet met grote regelmaat dren
ken achter het stuur zitten,
want de pakkans is niet groot".
De Tholenaar deed gisteren ver
woede pogingen om het rijbe
wijs te mogen houden. „Ik begin
aan een niexxwe periode. Ik zet er
een streep onder."
De man zag met het opleggen
van een forse rijontzegging zijn
werk in gevaar komen. „Ik moet
op het werk mensen ophalen en
wegbrengen. Ik hoopte mijn
werk te behouden."
