King of Pop
verbreekt
stilzwijgen
PZC
vroeger óók entertainment
Klassieke muziek was
Nederlander krijgt
miljoenen voor
Beatles-boeken
Michael
Jackson
Speciale uitgaven van solo-cd's
Bond in
Utrecht
27
he King of Pop komt na lange tijd weer eens met een
troonrede. Komende dinsdag ligt de nieuwe ed van
Michael Jackson in de winkel. De titel Invincible
lijkt te wijzen op zelfgenoegzaamheid. Maar nee, het is
slechts het meisje in het liedje dat onoverwinnelijk is.
donderdag 25 oktober 2001
Michael Jackson in 1996 tijdens een optreden in de Amsterdamse Arena.
Als Michael Jackson al de ko
ning van de popmuziek is,
zoals hij zichzelf ooit betitelde,
heeft hij de afgelopen tien jaar
ineen vrijwillige vorm van bal
lingschap geleefd. Zijn rijk
moest het een decennium lang
doen met twee platen die leun
den op oude successen. De heer
ser kwam wel tot het volk via
spectaculaire tournees, maar
het was meestal niet de muziek
die hem op hun lippen bracht.
Michael Jackson zweeg in alle
talen en moet met droeve Bam-
bi-ogen hebben gelezen wat er
ondertussen over hem werd ge
zegd. Nu doet hij zijn mond
open, om het antwoord te geven
waar hij het beste in is: zingen.
Hetzou een dik boek worden als
alle al dan niet op waarheid be
rustende verhalen over de in
middels 43-jarige Amerikaan
achter elkaar zouden worden
gezet. Nou roept de telg uit de
kinderrijke familie ui.t Gary, In
diana, dat ook wel enigszins
over zichzelf af. Jackson geeft
niet of nauwelijks interviews en
weerspreekt zelden verhalen
die over hem de ronde doen. En
los daarvan: hij is een beetje een
raar mannetje. Ooit een zwarte
jongen met kroeshaar, nu een
bijna sneeuwwitte man (door
een pigmentziekte) met een
klein wipneusje, dunne lippen
en sliertig haar rond het vrou
welijke gezicht. En daar komt
een piepstemmetje uit van het
soort dat kleine diertjes in
Disney-films plegen te krijgen.
Sinds zijn vierde soloplaat als
volwassene, Dangerous in 1991,
is er veel gebeurd met en rond
Jackson. Hij vertelde Oprah
Winfrey dat zijn vader hem
vroeger sloeg. Hij wordt be
schuldigd van ontucht met een
jongetje en voorkomt een proces
door tientallen miljoenen gul
dens te betalen. Hij trouwt met
Elvis Presleys dochter Lisa Ma
rie en scheidt anderhalf jaar la
ter van haar. Hij trouwt met ver
pleegster Debbie Row en
scheidt ook van haar. Het zijn
wat dieptepunten uit tien jaar
ellende.
Daartegenover staat dat Jack
son uit het laatste huwelijk twee
kinderen kreeg: zoon Prince en
dochter Paris. En kinderen ste
len immer zij n hart. Als ze ziek
zijn, nodigt hij ze uit in zijn pri-
vé-pretpark. Als ze ergens hon
gerlijden stuurt Jackson geld,
goederen en eten via zijn 'Heal
the world'-organisatie.
Het zijn allemaal gebeurtenis
sen die hem overal ter wereld in
de publiciteit deden belanden.
Meestal geheel tegen zijn zin in.
Op zijn nieuwe album zingt hij
de paparazzi, de roddelpers, in
het lied 'Privacy' verbeten toe:
'You've got the people confused,
you tell the stories you choose.
You tiy to get me to lose the man
I really am. You keep on stalking
me, invading my privacy. Won't
you just let me be'. 'Privacy'
lijkt overigens vooral te gaan
over de clood van prinses Diana.
Een gemiddeld mens zou al lang
zijn bezweken onder zoveel rod
dels, geruchten en halve en hele
waarheden. Michael Jackson
lijkt er onderhand mee te kun
nen omgaan, zo zingt hij in 'Un
breakable': 'You can't touch me,
'cause I'm untouchable. You'll
never break me, 'cause I'm un
breakable'.
De vraag is of Michael Jackson
als 'The King of Pop' ook 'un
breakable' is. Na een door de
platenmaatschappij toegestane
eenmalige beluistering van het
album Invincible kan daar nog
geen voldragen antwoord op
worden gegeven. Bovendien,
voorspellingen over popmuziek
komen zelden uit, aangezien
grilligheid bij het publiek een
grote rol speelt.
Aan platenmaatschappij Sony
Music zal het niet liggen. Invin
cible wordt beschouwd als een
'schat'. Geheimzinnigheid en
nervositeit regeren de wereld
wijde promotiecampagne,
waarin enkele tientallen miljoe
nen Amerikaanse dollars zijn
gestopt. De angst voor het
vroegtijdig uitlekken van de
muziek via vooral internet was
groot en medewerkers van de
platenmaatschappij zouden
zondig gedrag bestraft zien met
ontslag op staande voet.
De vraag rijst of Invincible al
die drukte waard is. Op de eerste
plaats valt het niet te ontkennen
dat een nieuw album van 'The
King of Pop' in de wereld van de
popmuziek een gebeurtenis is.
Michael Jackson hééft bewezen
een fantastische componist te
zijn, over een geweldige stem te
beschikken en baanbrekend te
kunnen dansen. In diverse op
zichten heeft de Amerikaanse
artiest gepionierd. Onder meer
met zijn cinematografische vi
deoclips en zijn sponsoring door
een multinational. Redenen ge
noeg om relatief uitgebreid stil
te staan bij z'n eerste cd in tien
jaartijd.
Sceptici vragen zich al hardop
af wat Michael Jackson nog
heeft te zoeken of te bieden in
het sterk veranderde popkli
maat, waar r&b- en hiphopar
tiesten de dienst zouden uitma
ken. Die sceptici vergeten dat
oudgedienden het nog altijd
voor het zeggen hebben. Kijk al
leen maar naar de vele succes
volle reünies van oudere
popartiesten. Bovendien heeft
Jackson gepoogd aansluiting te
vinden bij de jeugd van nu. Op
Invincible zijn diverse trendy
artiesten te horen, zoals Brandy,
wijlen Notorious B.I.G. (mid
dels een oude opname), R. Kelly
en Babyface. En als belangrijk
ste producer is de befaamde
Rodney Jerkins aangetrokken.
Dat wü allemaal nog niet zeg
gen dat Invincible een uiterst
moderne plaat is geworden, die
'vet cool' is voor 'the kids'. Nou
nee, Invincible is van a tot z een
typisch Michael Jackson-al
bum. Niet meer en zeker ook
niet minder.
Het leek vorige maand even heel
erg mis te gaan met het begin
van de campagne. Op 10 sep
tember gaf Jackson een concert
in New York, waarvoor per
kaartje 12.250 gulden (5558 eu
ro) moest worden neergeteld.
Terreuraanslag
Door de terreuraanslag op de
VS, een dag later, werd er nau
welijks over geschreven. En ook
de eerste single, 'You rock my
world', werd vanwege de titel
nogal ongelukkig bevonden.
Die zwakke start is alweer ver
geten nu is besloten dat 'Cry' op
veler verzoek uit de VS begin
december de nieuwe single
wordt. Het lied wordt sterk in
verband gebracht met de emo
ties na de aanslagen. En dat is
foto Phil Nijhuis/GPD
mooi, met het oog op Kerstmis.
In Nederland worden van Invin
cible komende maandag 80.000
exemplaren verstuurd naar de
platenwinkels. Dat levert me
teen de platina-status op. Sony
Music gaat uit van 150.000
stuks binnen negentig dagen.
Michael Jackson beleeft vanaf
dinsdag een comeback, zoveel is
zeker. Zijn status is immers bij
na mythisch geworden, gevoed
door geheimzinnigheid rond
zijn persoon en zijn leven,
nieuwsgierigheid naar alles wat
hij te melden heeft en toch ook
mededogen. Mededogen om een
popster die het zichzelf niet
makkelijk heeft gemaakt en die
geplaagd wordt door leed van
het soort dat ons allen kan over
komen. En dat zijn immers de
mooiste sterren.
Fred Hoogendoorn
De Alkmaarder Azing Molt-
maker heeft een miljoenen
contract getekend met de Ame
rikaanse uitgever Philip Kamin.
De afspraak is dat twintig boe
ken over The Beatles van Molt-
maker in Amerika uitgegeven
worden. Te beginnen in juni vol
gend jaar met 'Stg. Pepper's Lo
nely Hearts Club Band, creation
of a masterpiece', in een eerste
oplage van honderdduizend
stuks.
Momenteel is een vertaler in
Amerika bezig het boek van het
Engels in het Amerikaans te
vertalen. Nodig, volgens Ka-
min, omdat de Amerikanen toch
andere woorden bezigen dan de
Engelsen.
Moltmaker was vorige maand in
New York om de contracten af te
sluiten. Vanuit zijn kantoor in
Manhattan noemt Kamin hem
'de beste researcher van de
Beatles'.
Moltmaker runt in Alkmaar
sinds een jaar het Beatles-muse
um. Hij gaat zich vanaf nu volle
dig toeleggen op het schrijven
en de voorbereidingen van de
promotie in Amerika. Daarom is
vanaf volgende week zaterdag
het museum dicht. Moltmaker
wil een jaar lang met een deel
van zijn collectie, samen met de
verzameling van Philip Kamin,
door Amerika toeren.
Verguisd en geprezen, Azing
Moltmaker is een omstreden
man. Initiatief kan de geboren
Zaankanter niet worden ont
zegd. Hij zette in het verleden
onder meer strip winkels, een vi
deo- en platenwinkel, een
artiestenmuseum en een Rob de
Nijs-museum op. Niet zonder
problemen. Menig project mis
lukte en hij had vele aanvarin
gen. Zijn jongste project, het
Beatles-museum in Alkmaar,
sluit na een jaar ook de poort.
Maar de oorzaak is nu een posi
tieve.
Fouten
Moltmaker erkent dat hij in het
verleden fouten heeft gemaakt.
„Ik ben geen heilige geweest,
maar dat zijn zaken van twintig
jaar geleden. Iedereen begint
daar weer over te zeuren, dat
moet eens afgelopen zijn. Hier
in Nederland word je direct af
geschoten als je boven het gras
uitgroeit. Ik oriënteer me nu op
het buitenland."
Philip Kamin is vol lof over de
Nederlander. „Moltmaker is de
eerste die boeken heeft geschre
ven over de verschillende al
bums van The Beatles. Een
uniek concept. Hij is veruit de
beste researcher die ik ken. Na
dat ik een boek gelezen had, heb
ik per e-mail contact met hem
opgenomen."
Moltmaker werkte twintig jaar
aan het eerste boek dat in Ame
rika verschijnt, dat de totstand
koming van het album Sgt. Pep
per's Lonely Hearts Club Band
tot in alle details beschrijft. In
juni, precies 35 jaar na het uit
brengen van het fameuze al
bum, wordt het boek in Amerika
gelanceerd. „It's gonna be fan
tastic", aldus Kamin vanuit
New York. De fotograaf zegt
met Moltmaker alle grote ste
den in Amerika aan te willen
doen om het boek te promoten.
„En we gaan interviews regelen
bij radio- en tv-stations. Tege
lijkertijd komt er een Beatles
Fan Book uit. Schrijvers zijn
Moltmaker. de Amerikaan
Rhonda Markowitc en de En
gelsman Keith Badman. Zij be
schrijven de opkomst van alle
internationale fanclubs van de
legendarische band vanaf het
eerste optreden in de Cavern
Club in Liverpool."
Kamin is niet de eerste de beste.
De van oorsprong Canadese fo
tograaf werkte met de groten
der aarde op popmuziekgebied.
Genesis, Yes, Mick Jagger, The
Who, Pink Floyd, Led Zeppelin,
Roxy Music en Madonna om er
een paar te noemen. In 1978 re
gistreerde hij de tournees van
Genesis. In New York startte hij
vier jaar later de uitgeverij Phi
lip Kamin Photography Pub
lishing. Inmiddels heeft hij ruim
veertig muziekboeken uitgege
ven.
Dat Moltmaker miljonair gaat
worden, staat volgens de schrij
ver en zijn uitgever vast. Kamin:
„Boeken van de Beatles verko
pen nog steeds goed. En de boe
ken van Moltmaker zijn heel
goed. Ze worden hoog gewaar
deerd en de recensies zijn zeer
goed."
Moltmaker is razend enthousi
ast. „Het is allemaal ontzettend
spannend. Een groot avontuur.
Dit is het grootste Beatles-pro
ject aller tijden. Daar ben ik
trots op."
Zestien Beatles-boeken zijn in
middels af. En het eind is nog
lang niet in zicht. „Als ik vier
boeken per jaar schrijf, heb ik
nog tien jaar werk. Ja, dat blijf
ik doen, ook al ben ik zo meteen
financieel onafhankelijk. Ik wil
gewoon blijven schrijven, dat
vind ik leuk."
André Nij'hoff
Hoes van Invincible, de nieuwe cd van Jackson.t
Ter gelegenheid van het verschijnen van de
nieuwe cd van Michael Jackson zijn z'n vorige
vier solo-cd's uitgebracht in 'special editions', ge
huld in nieuwe verpakkingen en in de meeste ge
vallen met niet eerder uitgebracht materiaal.
Een kort overzicht:
Off the wall (1979): het eerste echte solo-album
van de volwassen Michael Jackson, na zijn succes
met The Jackson 5. Alleen al in de VS werden er
zeven miljoen van verkocht (150.000 in Neder
land). Met onder meer de hits 'Don't stop 'til you
get enough', 'Off the wall' en 'She's out of my life'.
Extra op deze speciale uitgave: demoversies van
'Don't stop 'til you get enough' en 'Workin' day
and night' en interviews met producer Quincy Jo
nes en componist Rod Temperton.
Thriller (1982): zijn tot nu toe succesvolste plaat,
met gastbijdragen van onder meer Paul McCart
ney en Eddie van Halen. Van Thriller werden in de
VS 24 miljoen exemplaren verkocht (1,5 miljoen
in Nederland) en het album kreeg acht Grammy
Awards. Van de negen stukken werden er zeven
hits: 'This girl is mine', 'Billie Jean', 'Beat it',
'Wanna be startin something', 'Human nature',
'Thriller' en 'P.Y.T. (Pretty young thing)'.
Extra op deze speciale uitgave: een demoversie
van 'Billie Jean', twee niet eerder op een soloplaat
verschenen stukken: 'Someone in the dark' en
'Carousel', een fragment uit de Thriller-sessie met
acteur Vincent Price en interviews met Quincy Jo
nes en Rod Temperton.
Bad (1987): een combinatie van rock met dance,
waarvan in de VS acht miljoen exemplaren (in
Nederland een half miljoen) zijn gekocht. Van de
elf stukken werden er negen hits: 'I just can't stop
loving you', 'Bad', 'The way you make me feel',
'Man in the mirror', 'Dirty Diana', 'Another part
of me', 'Smooth criminal', 'Leave me alone' en 'Li-
berian girl'. Extra op deze speciale uitgave: frag
menten uit 'Streetwalker' en 'Fly away', een
Spaanse versie van 'I just can't stop loving you' en
een interview met Quincy Jones over het maken
van 'Bad'.
Dangerous (1991): tot nu toe zijn laatste soloplaat
met alleen nieuw werk. Is met zes miljoen exem
plaren de minst verkochte soloplaat van Jackson
in de VS (300.000 in Nederland). Extra op deze
speciale uitgave: geen nieuwe geluiden, wel een
nieuw boekje met niet eerder verschenen foto's.
Hierna verschenen nog de albums History /Past,
present and future book 1 (1995) en Blood on the
dancefloor/History in the mix (1997).
Azing Moltmaker in zijn Beatlemuseum in Alkmaar, foto Martin Mooij/GPD
Bond: een strijkkwartet van vier klassiekgeschoolde meiden die een gedurfde overstap maakten naar
de popmuziek.
Bond komt naar Nederland en speelt zon
dag 28 oktober in het Utrechtse Mu
ziekcentrum Vreclenburg. Bond? Een
strijkkwartet van vier klassiekgeschoolde
meiden die een gedurfde overstap maakten
naar de popmuziek en met de hit 'Victory',
hun debuut-album Born en een solide pro
motiecampagne de wereld overrompelde.
Gladjes gestroomlijnde en elektrische strij
kersklanken op hier en daar een klassiek
thema.De Bond UK Tour hebben ze inmid
dels succesvol afgesloten.
•,Ze zijn goed", zegt de taxichauffeur op weg
naarde Royal Music Hall in Glasgow, „real
ty good, and goodlooking as well." Beter
kun je het niet samenvatten.
Vier meiden - product van producer en
'klassieke vrouwenhandelaar' Mel Bush,
die onder anderen ook Vanessa Mae bedacht
-kijken je recht aan vanaf de posters. Acht
hrutale ogen, van donkerbruin tot licht
blauw, op een recht rijtje; op een andere lijn
vier even rode monden, licht geopend, een
glansje op de onderlip. Niet te beroerd sexy
tot zeer sexy te poseren met hun instrumen
ten of een videoclip in bikini te lanceren, li j -
ken eerste violist Haylie Ecker (24), tweede
violist Eos (24), altviolist Tania Davis (24)
en cellist Gay-Yee Westerhoff (28) wel erg
ver verwijderd van hun vroegere klassieke
ambities.
-Ach, iedereen op het podium krijgt tegen
woordig make-up en ziet er goed uit, we vin
den onszelf helemaal niet bijzonder wat dat
betreft", zegt Eos een paar uur voor het con
cert. „We krijgen waarschijnlijk zo vaak op
merkingen over ons uiterlijk, omdat we vier
meiden zijn. Over vier jongens als strijk
kwartet hoor je zoiets nooit. Maar voor ons
komt de muziek op de eerste plaats en hoe j e
eruit ziet, ja dat speelt tegenwoordig helaas
op zoveel gebieden een erg grote rol. We pro
beren er maar niet te veel aan te denken,
want dan word je onzeker. Het is voor ons
veel belangrijker om de muziek goed te krij
gen dan ons uiterlijk."
's Avonds draait een veelkleurige lichtshow
het publiek de duizeling in. Op het podium
staat behalve het glitterige meisjeskwartet
met bloot middenrif, een voltallige band
van vijf jongens superstrak te spelen en te
doen alsof ze er niet zijn. Alleen op uitnodi
ging van de girls mogen ze één voor één een
bescheiden showtje mee-stelen. Want het
gaat hier wel om Bond en dat zijn vier mei
den die zo 'glamorous' mogelijk over het po
dium bewegen. Geen kleinigheid met strijk
instrumenten. Zelfs niet met elektrische
violen en cello die niet meer zijn dan snaren
over een toets, en alleen nog de vage contour
van het oorspronkelijke instrument tonen.
De Spicegirls van de strijkers? „Nee, we lij
ken absoluut niet op ze", wuift Gay-Yee de
vergelijking weg. „Wat overkomt, is dat we
alle vier heel graag spelen en op het podium
staan. Dat ziet er sterk uit. We hebben een
innerlijke kracht die uit de muziek naar vo
ren komt." Girlpower dan? „Daar houden
we op zich niet zo van, want we're women."
(Haylie). „Yeah, we're women!(Gay-Yee).
Dat weten ze aardig te verbergen zodra ze
op het podium hun mond open doen. „Hi
Scotland", groet Haylie na het openings
nummer, en nadat response uitblijft van het
tweeduizendkoppige, in leeftijd zeer gemê
leerde publiek, giechelt ze nog iets over
Sean Conneiy. Zoals bijna iedere aankondi
ging van de meiden in een giechel eindigt.
Een groot deel van de show speelt Bond op
elektrische instrumenten, maar plotseling
staan ze met de oude vertrouwde houten in
strumenten te strijken. En dan verandert
behalve de muziek, ook de sound.
Is er een groot verschil tussen die instru
menten? Eos: „Elektrische instrumenten
voelen anders, er is geen klankkast. Bij de
akoestische viool hóór je niet alleen of je
zuiver speelt, je vóelt het ook aan de trillin
gen." Tania: „Je kunt er ook meer toonkleu-
ren op produceren. Die elektrische instru
menten zijn vooral praktisch, want met een
hele band achter je raak je zo in de verdruk
king. En mét contactmicrofoons verlies je
zoveel aan klank en loop je grote kans op
rondzingen."
Pop of klassiek, het kan Bond niet zo veel
schelen hoe ze gecategoriseerd worden. Eos:
„Voor ons telt alleen of we de muziek goed
vinden, daar gaan we voor, en of we het leuk
vinden om te spelen." Gay-Yee: „Maar ex-
zijn heel wat klassiekgetrainde musici in
bijvoorbeeld de dancemuziek. Dat realise
ren mensen zich vaak niet."
Zal dan die kloof tussen pop en klassiek uit
eindelij k verdwijnen? „Ik geloof dat jullie in
Nederland een nogal cultureel ondeiiegd
publiek hebben. Jullie publiek voor heden
daagse muziek is totaal anders dan bijvoor
beeld het Engelse", weet Haylie. „Cage kan
bij jullie nog een uitvei'kochte zaal opleve
ren. Holland is een heel goed voorbeeld van
een land met een open mentaliteit."
Gay-Yee: „Er bestaat een bekrompen pu
bliek dat klassieke muziek tot iets andei-s
maakt dan het vroeger was. Klassieke mu
ziek was vroeger óók entex-tainment. Als je
in de tijd van Mozart naar een opera ging,
dan ging dat over de politieke situatie van
die tijd en over de maatschappij. Klassieke
muziek zal heus niet uitsterven. Het bestaat
al honderden jaren. Maar we moeten wel
iets doen om klassieke muziek ook voor jon
ge kinderen toegankelijk te maken. Dat
doen wij ook met Bond. Het is niet zo dat
popmuziek beter dan klassieke of omge
keerd. Ze zijn allebei even goed alleen bie
den ze iets anders."
Na het concert, waar het publiek niet uit z'n
dak ging, maar wel enthousiast meeklapte
waar het kon, stapt het viertal in de grote ro
ze Bond-dubbeldekker, terug naar het ho
tel. En is er tijd voor een laatste vraag. Is er
een muzikaal leven na Bond? „Tuurlijk, een
nieuw leven!" reageert Gay-Yee prompt.
Haylie: „We zijn nog zo bezig. We hebben
een jaar de cd gepromoot, en nu zijn we on
the road met een echte show. We zijn als
groep erg bij elkaar betrokken en groeien
ook als groep, bewegen dezelfde kant op,
zoals een echt klassiek strijkkwartet, of een
huwelijk. Ja, het is eigenlijk een sooi*t huwe
lijk. We hebben een five-album-deal en dit
is pas onze eerste. Als we er slim genoeg mee
omspringen, kunnen we nog heel wat berei
ken met wat we nu al vei-worven hebben. We
zijn vier verschillend-muzikale mensen en
dat geeft een kracht die heel lang mee kan."
Joke Dame
Concert Bond: Muziekcentrum Vredenburg
Utrecht, zondag 28 oktober.