PZC
Topdrukte in Westerscheldetunnel
MANER
"DANK U"
m
FAMILIE
BERICHTEN
Veel belangstelling
voor expositie over
alternatieve uitvaart
IP
10
Tunnelbouwers winnen tijd door tegelijkertijd te boren en af te bouwen
FAMILIEBERICHTEN
GEBR. D0MINICUS BV
VAN KANKERBESTRIJDING
maandag 22 oktober 2001
door Wout Bareman
TERNEUZEN - Het is spitsuur in de
Westerscheldetunnel. Het aantal tun
nelbouwers is nu het grootst. Dagelijks
zijn op de bouwterreinen in Terneuzen
en Ellewoutsdijk én in de tunnel zelf
800 mensen aan het werk. Terwijl het
boorproces in volle gang is, is ook de af
bouw begonnen. „Af en toe spettert het
tussen de verschillende bouwteams",
zegt directeur Rob de Leeuw van Kora-
binatie Middelplaat Westerschelde
(KMW).
De tunnelbouwers proberen met een
tot in detail uitgekiende planning en
kele maanden tijdwinst te boeken door
al tijdens het boorproces met de af
bouw van de tunnel te beginnen.
„Vooral voor de Duitsers, die een enor
me ervaring hebben in de tunnelbouw,
is dat nieuw. Die zijn gewend eerst het
boorproces af te maken en dan pas met
de afbouw te beginnen. Nu we het an
ders aanpakken, leidt dat inderdaad
tot spanningen. Maar het is wel een ge
zónde spanning. Iedereen vecht voor
zijn deel van het werk, dat vindt men
het belangrijkste. Dan is het van 'weg
jij met die trein en die kraan!'. En dan
spettert het, ja. Je kunt alles nog zo
mooi plannen - en dat is op zich al een
enorme klus - maar soms loopt het
mis."
Zodra de boormachines Ellewoutsdijk
hebben bereikt - naar verwachting
eind februari, begin maart - neemt het
aantal tunnelbouwers weer snel af.
Binnenkort begint ook het aftellen
voor de medewerkers in de betonfa-
briek. Eind november worden de laat
ste van de 53.000 tunnelsegmenten af
geleverd.
Het is de tunnelbouwers ingepeperd
waar de prioriteiten liggen. De volgor
de is: boren, dwarsverbindingen, af
bouw. Zo, en niet anders. Hoewel dat
flexibiliteit eist, leidt het toch tot sche
ve gezichten. Hoofduitvoerder afbouw
Ton Sens: „Er is een duidelijk verschil
in opstelling tussen Nederlanders en
Duitsers. Wij Nederlanders zijn als het
ware opgegroeid met het poldermodel,
het rekening met elkaar houden En
directeur De Leeuw: „Wat we nu aan
het doen zijn is natuurlijk waanzinnig
complex en, bij mijn weten, nergens
eerder vertoond. Misschien leidt dat bij
sommigen tot een cultuurschok."
Volle toeren
Tunnelboor Neeltje Suzanna, die ruim
twee weken geleden stil werd gezet
voor vervanging van de onverwacht
snel slijtende snijtanden, kwam dins
dag weer op gang en draaide gisteren
weer op volle toeren. Gemiddeld bou
wen de machines veertien tot zestien
meter tunnel per etmaal met nu en dan
een uitschieter naar meer dan twintig
meter. Sara, die de oostbuis boort,
wordt over drie weken van nieuwe snij
tanden voorzien. De Leeuw: „De be
langrijkste problemen met de boorma
chines hebben we nu wel achter de rug.
Al hoor je mij nu niet zeggen dat er he
lemaal niets meer fout zal gaan. Nieu
we vervormingen van het boorschild
van de machines, zoals onder de Pas
van Terneuzen, zijn tot nu toe uitgeble
ven. De slijtage van de snijtanden ho
pen we te ondervangen met een margi
nale aanpassing van de vorm. Daarbij
hebben we dankbaar gebruik gemaakt
van de ervaringen in de baggersector."
De slijtage was vooraf moeilijk in te
schatten. Dat het veel scherpere zand
voor extra slijtage zou zorgen, was in
gecalculeerd, net als de extra proble
men, die zich zouden voordoen in de
overgang tussen de Boomse klei onder
de Middelplaat en het zand onder de
Everingen. DeLeeuw: „Maar het moei
lijke in dit vak is, dat je heel erg afhan
kelijk bent van de soort grond, waar
mee je geconfronteerd wordt. Bij beton
en staal is alles gemakkelijk te bereke
nen, maar werk je met grondsoorten
dan wordt het allemaal veel ingewik
kelder."
Werktreinen
Hij' zegt het in zijn kantoor op het
bouwterrein. Terwijl er om de zoveel
minuten werktreinen voorbij dende
ren, die mensen en 'bouwstoffen' aan-
en afvoeren. Terwijl op vijf kilometer
-
mwbm»
Directeur Rob de Leeuw: „Ik probeer de spanning om te zetten in gezonde spanning."
foto Charles Strijd
afstand, onder de Schelde, de boren
draaien, de dwarsverbindingen wor
den uitgehakt en afgewerkt, de kabel
kanalen, elektra-, verbindings- en
pompkelders worden geplaatst en in
gericht en de bewapening van de hitte-
werende bekleding wordt aange
bracht. De robots, die de hittewerende
bekleding van de tunnelwand moeten
aanbrengen, draaien -na kinderziektes
in de beginfase - opnieuw op proef.
„De logistiek én de lengte van de tunnel
beginnen ons nu parten te spelen", stelt
De Leeuw vast. Én dus zet hij alles op
alles om logistieke problemen op te los
sen en worden koeltorens op het bouw
terrein geplaatst om de temperaturen
in de tunnel - die bij de machines vaak
tropisch zijn - terug te brengen tot aan
vaardbaar ARB O-niveau. De na
velstreng, die permanent frisse lucht in
de tunnelbuizen blaast, blijkt onvol
doende. De Leeuw: „Dat probleem is
opgelost zodra we een opening aan de
Bevelandse kant hebben." Een tunnel
bouwer, eerder deze week op één van de
werktreintjes: „Ja lekker, tocht. Kun
nen we allemaal aan de snotdoek."
Te gelde
KMW wordt, nu de bouw van de tunnel
in het eindstadium komt, geconfron
teerd met nog een ander, voorspelbaar,
probleem. De tunnelbouwers kijken uit
naar nieuwe projecten, waar ze hun
schat aan informatie straks te gelde
kunnen maken. De Leeuw: „Dat ge
beurt bij ieder groot project. Aan de ene
kant streelt het je - onze mensen zijn
kennelijk zeer gewild - anderzijds pro
beer je dat te ondervangen door de
mensen continuïteit te bieden." Daar
voor moeten de aannemers, die samen
de Kombinatie Middelplaat Wester
schelde vormen, nu zorgen.
Over 'de centen' wil De Leeuw niet pra
ten. Iedereen weet inmiddels dat de
tunnelbouwer voor iedere dag dat de
tunnel eerder klaar is dan de geprikte
veertiende november 2003, er een bo
nus van 150.000 gulden wordt opge
streken. Bij zijn aantreden verklaarde
hij dat hij zou pogen guldens terug te
winnen. Minister Netelenbos van Ver
keer en Waterstaat sprak twee weken
geleden, in de tiende voortgangsrap
portage, van een dreigende claimcul
tuur. De tunnelbouwer zou proberen al
financiële tegenvallers te verhalen op
de opdrachtgever, de NV Westerschel
detunnel. De Leeuw na een korte stilte:
„Ik heb een brede rug! "Ook over de op-
leveringsdatum spreekt hij zich niet
uit. „Pas op de dag dat de boren de
overkant hebben bereikt, zeg ik: Pats,
die datum is het!"
Een grafzerk hoeft geen rechthoek te zijn en een rouwbloemstukis
niet per definitie een krans, bleek op de uitvaartexpositie.
foto Willem Mieras
door Rolf Bosboom
GOES - Een erg opwekkend
evenement was het niet, maar
wie zich wilde verdiepen in wat
er allemaal mogelijk is bij een
uitvaart had een leerzame mid
dag. De eendaagse tentoonstel
ling Afscheid kan anders, die
zaterdag in de Grote Kerk in
Goes werd gehouden, bleek in
een behoefte te voorzien. Zodra
de deuren open gingen, was er
volop belangstelling.
De expositie was eigenlijk een
kleine beurs van ondernemers
die direct of indirect met dood
en uitvaart te maken hebben. De
gezamenlijke gedachte achter
het initiatief was mensen te in
formeren welke keuzes er zijn
op dat gebied. Een persoonlijk
ingevuld afscheidsritueel, in
plaats van de geijkte gang van
zaken bij een uitvaart, kan na
bestaanden ook veel troost bie
den, aldus de organisatie.
Zo liet 'gedenksteenstylist'
Sjaak van de Walle uit Nisse
zien dat een zerk meer kan zijn
dat een rechthoekige steen met
een naam erop. Hij presenteerde
diverse ontwerpen, zoals een
hart, de boeg van een schip en
meer abstracte vormen. Even
verderop was het de Goese
'bloemsierkunstenaar' Han
Meerhoff die aantoonde dat
rouwbloemwerk meer omvat
dan kransen. Uiteraard waren
ook grafkisten in alle soorten,
maten en kleuren aanwezig. De
firma P. van Wij k& Zoon uit Ca-
pelle aan de IJssel, maakt zelfs
'designkisten', met naar eigen
zeggen een luxe uitstraling e:
een 'zeer hoge constructiewaar-
de'. Voor de juridische en finan
ciële kwesties waren notarissen
en een verzekeringsadviseur
aanwezig.
Francois van Balkom en Natha
lie Meeuwsen vertelden aan ge-
interesseerden hoe zij 'body re
constructions' doen: het weer
toonbaar maken van mensen die
aan zwaar lichamelijk letsel
zijn overleden.
Ter illustratie hadden zij een ta
fel vol materialen uitgestald,
met onder meer mesjes, injectie
spuiten, garen en scharen. Wie
dat wat al te confronterend
vond, kon bijvoorbeeld naar het
rustgevende harpspel van 'uit-
vaartmusicus' Anna van Avalon
luisteren. De Goese burgemees
ter Van der Zaag, die de ten
toonstelling aan het begin van
de middag opende, sprak van
een 'niet alledaagse gebeurte
nis'. Hij prees het initiatief, om
dat het de dood 'uit het sche
merlicht' haalt. „De dood hoort
bij het leven. Deze expositie
probeert ons dat te laten besef
fen. Ik hoop dat we daarmee een
stapje dichterbij komen in het
doorbreken van het taboe."
sjaak van de walle gedenksteenstilist
iu ;s||iisua9}s>iuep86@0ju! neui-a
IN GEDACHTEN NABI).
Uw gedachten over een uniek gedenkteken geven wij gestalte in
natuursteen. Vraag naar het fotoboek met vele voorbeelden.
Goes: "De Goese Poort"
"Rotonde Ri ngbaan-West
Telefoon (0113) 216555
Middelburg: Arnesteinweg 40
Telefoon (0118) 612579
ZANDEE
DE KUtJPËR
NATUURSTEEN
kunt u tijdens kantooruren afseven bij
de volgende PZC-kantoren:
Oostsouburgseweg 10
Vlissingen:
Zierikzee:
Voorstad 22
I Axelsestraat 16
's Gtavenhofplëin 4
Grachtweg 23
Kantooruren; maandag t/m vrijdag van i
8;0Ótot17i0Öuur.
Zierikzee en jjülst;ÏO tot 17 00 uur.
Zaterdags in Viissingen van 8.00 tot 10.30 uur.
Bellen of faxen kan ook.
Tijdens kantooruren én (uitsluitend voor
overlijdens-Zgeboorte advertenties; maandag
t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en
zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur.
FAX:
(0118)470100
"Specialist in gedenkstenen"
fswU vVCf IJ
Oude Zandweg 2 - 4361 SK Westkapelle - Tel. 0118- 571436
Er zijn heel wat manieren
van kankerbestrijding.
Verpleegkundigen, artsen,
onderzoekers, diëtisten
en vrijwilligers zijn
permanent in de weer.
Allemaal op hun manier.
Wij collectanten doen dat
deze week op onze manier.
Uw manier is geven.
Alvast bedankt!
Ziet, des HEEREN oog is over degenen
die Hem vrezen,
op degenen die op Zijn goedertierenheid
hopen.
Psalm 33 vers 18
Met droefheid geven wij u kennis dat, op de geze
gende leeftijd van 99 jaar, is overleden onze geliefde
schoonzuster en tante
JERINA DE KORTE
Meliskerke Goes
20-05-1902 20-10-2001
Wij zijn dankbaar voor de liefdevolle verzorging die
zij in 'De Zwaluw' te Goes heeft ontvangen.
Haar zwager; Gouda: J. Koppejan
De kinderen van
haar zusters:
Middelburg: A. C. Munter
C. Munter-Sluiter
Middelburg: A. J. Louws-Munter
M. C. Louws
Goes: H. B. Klok
Haarlem: M. den Besten-Geluk
Capelle a/d/ IJssel: J. Geluk
P. Geluk
Doetinchem: A. Colenbrander-Geluk
D. J. Colenbrander
Zelhem: C. Geluk
J. Geluk-Hansum
Gorinchem: f. J. Geluk
J. Geluk-van den Heuvel
Waddinxveen: L.Geluk
Waddinxveen: J. den Engelsman-Geluk
M. den Engelsman
Houten: C. de Gier-Geluk
P. J. de Gier
Utrecht: J. van Nimwegen-Geluk
T. van Ninrwegen
Utrecht: J. L. Geluk
Apeldoorn: A. de Vries-Geluk
H. de Vries
Ermelo: M. Geluk
P. Geluk-Ariese
Goes: M. K. de Jonge
Meliskerke: A. Dekker-Mijnders
K. Dekker
Gouda: M. Beekman-Koppejan
E. Beekman
Correspondentieadres: M. K. de Jonge,
Emmastraat 6, 4461 KW Goes.
De rouwdienst, waarbij u wordt uitgenodigd, zal
worden gehouden D.V. woensdag 24 oktober om
11.15 uur in de aula van rouwcentrum 'De Bevelan-
den', Geldeloozepad 20 (naast de Alg. Begraaf
plaats) te Goes.
Voorafgaand aan de dienst is er vanaf 10.30 uur ge
legenheid tot afscheid nemen.
Aansluitend zal om plm. 12.00 uur de begrafenis
plaatsvinden op de Algemene Begraafplaats te
Goes.
De begrafenis wordt besloten in de aula van boven
genoemd rouwcentrum, waarna er gelegenheid is
tot ontmoeting in de condoléanceruimte.
Geen bloemen
We zijn erg verdrietig dat onze
tante JER1EN
is overleden.
We zullen haar heel erg missen.
Manny en Riet
Goes, 20 oktober 2001.
Het Nationaal Reumafonds bestaat 75 jaar. Dat is ook 75
jaar steun van hulpvaardige mensen. Mensen die geld
geven, collecteren of anderszins ons werk steunen.
Tijdens ons jubileum is dit een boodschap aan al die honderdduizenden die de reumabestrijding helpen. Namens
anderhalf miljoen mensen met reuma: "DANK!!!". Reuma is een ziekte met beperkingen, pijn en onzekerheid.
En is nog altijd niette genezen. Blijf het Nationaal Reumafonds helpen.
REUMABESTRIJDING Nationaal Reumafonds
Voor vragen over (leven met) reuma: De Nationale Reumalijn 0900 - 2030300 (22 cpm) www.reumafonds.nl
- De amandelboom bloeit -
Prediker 12:5
Een bijzondere wijze vrouw, onze lieve schoonzus
en tante, is overleden.
CATHARINA VAN KEULEN-DE BUCK
weduwe van van Keulen
09-12-1902 20-10-2001
Krabbendijke: E. de Buck-Pieterse
neven en nichten
Op hoge leeftijd nam de Heere tot Zich onze altijd
meelevende lieve tante
CATHARINA VAN KEULEN-DE BUCK
Koudekerke Sommelsdijk
09-12-1902 20-10-2001
Koudekerke: neven en nichten de Buck
Dankbetuiging
Wij willen een ieder bedanken voor het getoonde mede
leven na het overlijden van onze broer
DAVID JILLE
Namens familie: K. Jille
Kamperland, 20 oktober 2001
Danltbetuiging
Voor uw blijk van belangstelling en medeleven, ontvan
gen na het overlijden van mijn man, vader en opa
ADRIAAN DE VISSER
betuigen wij. onze oprechte dank.
T. de Visser-Pladdet
Anja
Natasja, Dennis, Sanne
Terneuzen, oktober 2001.
docoToitS 1 Bi
'3
