PZC
Clubs vrezen willekeur subsidie
Jannis
en vrienden kiezen het ruime sop
,7
Christian snijdt recordschilletje
Roosendaler komt om bij ongeval
Provincie strijdt nog
voor erkenning
Zeeuws als streektaal
Zeeuwse VVD'ers
blij met plek op lijst
Ravage in Hulst
zeeuwse almanak
Treiteren
Verenigingen krijgen meer maar vinden regels onduidelijk
Reddingshonden vinden
lichaam man bij zoekactie
mm
ZEEUWS-VLAANDEREN
maandag 22 oktober 2001
door Rolf Bosboom
KAPELLE - Het provinciebe
stuur blijft strijden voor de er
kenning van het Zeeuws als
Europese streektaal. Volgens
gedeputeerde G. de Kok zijn
daar, ondanks het negatieve ad
vies dat de Nederlandse Taal
unie heeft gegeven, voldoende
steekhoudende argumenten
voor. Hij zei dat zaterdag tijdens
de Zeeuwse Dialectdag, die de
Zeeuwsche Vereniging voor
Dialectonderzoek hield in Ka-
pelle.
Gedeputeerde Staten hebben
begin dit jaar een officieel ver
zoek ingediend bij staatssecre
taris G. de Vries (Binnenlandse
Zaken) om het Zeeuws erkend te
krijgen als streektaal, volgens
de definitie van het Europees
Handvest voor Streek- en Min
derheidstalen. De bewindsman
laat zich adviseren door de Ne
derlandse Taalunie, voordat hij
een beslissing neemt. De Taal
unie raadt De Vries aan het
Zeeuwse verzoek af te wijzen.
De Kok noemde het oordeel van
de Taalunie zaterdag 'bijzonder
teleurstellend en ook onte
recht'. Volgens de gedeputeerde
sluit het handvest geen enkele
regionale taal uit en moet voor
een erkenning niet alleen wor
den gekeken naar taalkundige
argumenten, zoals de Taalunie
doet, maar ook naar psychoso
ciale en politieke aspecten. „De
Nederlandse Taalunie is niet de
aangewezen instantie om daar
over te oordelen. Het handvest
gaat ook expliciet uit van de
verantwoordelijkheid van de
regering."
Als het Zeeuws niet wordt er
kend, betekent dat volgens De
Kok een bedreiging van de
streektaal. „Dan bestaat de
kans dat het wordt gezien als
een taal die nog maar door enke
len wordt gesproken en waarop
wordt neergekeken." Het hand
vest beoogt juist te voorkomen
dat streektalen dreigen te ver
dwijnen. De gedeputeerde wees
er ook op dat het Fries, het Ne-
dersaksisch en het Limburgs
wél zijn erkend, zonder advies
van de Taalunie. „Er is dus een
precedent."
Gesprekken hebben De Kok ge
leerd dat de Taalunie bij haar
standpunt blijft. Daarom pro
beert hij via andere wegen de
beslissing van de staatssecreta
ris te beïnvloeden, onder meer
door te lobbyen bij de Zeeuwse
Kamerleden. Verder gaat hij er
van uit dat De Vries geen besluit
neemt zonder eerst met het da
gelijks provinciebestuur te heb
ben gesproken. De Kok meldde
de aanwezigen op de Dialectdag
verder dat de provincie 'acties'
van verenigingenter ondersteu
ning van het behoud van het
Zeeuws 'absoluut zal onder
steunen'. „Ik hoop dat onze ge
zamenlijke inspanningen ertoe
leiden dat het Zeeuws algemeen
wordt erkend."
Zeeland heeft sinds kort ook een
eigen streektaalconsulente:
Marjolein de Visser van de
Stichting Cultureel Erfgoed
Zeeland. Zij introduceerde
zichzelf op de Dialectdag. Ver
der was er uiteraard veel streek
taal te horen. Cees Maas las voor
uit eigen werk in het Domburgs
en Bouwen Breeman zong, be
geleid door dochter Renske,
liedjes in de streektaal van
Flakkee. De drukbezochte dag
werd afgesloten met een optre
den van de bekende cabaretier
en chansonnier Adrie Ooster
ling uit Groede, die tussen de
grappen door wees op het be
lang van de streektaal. „Dialect
is onze baarmoeder, ons vrucht
water, onze wortels."
HULST - Een 33-jarige
drankrijder uit Terneuzen heeft
vrijdagavond in de Steenstraat
in Hulst voor een ravage ge
zorgd. De man verloor vlak voor
de kruising met de Frans van
Waesberghestraat de controle
over zijn auto. De auto ramde
verschillende paaltjes (Hul
stenaartjes) en een lantaarn
paal. Hij bleek viereneenhalf
keer te veel gedronken te heb
ben. Hij kreeg een rijverbod van
elf uur en een proces-verbaal.
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De Zeeuwse
VVD-Kamerleden A.J. te Veld
huis en J. Geluk zijn dit week
einde zo hoog op de kandidaten
lijst voor de Tweede Kamer
geplaatst, dat hen een nieuwe
periode in Den Haag nauwelijks
kan ontgaan.
Te Veldhuis uit Middelburg
staat drieëntwintigste. Geluk
uit het Schouwse Schuddebeurs
drieëndertigste.
„Ik ben hartstikke tevreden",
laat Geluk (51) zaterdag weten.
Hij is net over zijn plaats op de
lijst ingelicht. „Ik verwachtte
een plek tussen de dertig en vijf
endertig. Dat is precies uitgeko
men."
Vier jaar geleden, toen Geluk
voor het eerst kandidaat was,
stond hij achtentwintigste. Hij
is dus iets gezakt. Hij zit er niet
mee. „Het is altijd een kwestie
van rekenen. De WD-bewinds-
lieden gaan voor, dan de top van
de kamerfractie. Er wordt ook
gekeken naar de verhouding
man-vrouw en de regionale ver
deling. Zeeland heeft al twee
kandidaten. Drieëndertigste op
de lijst vind ik mooi." Geluk
voert vooral het woord over ak
kerbouw- en Zeeuwse zaken.
Waardering
Te Veldhuis (54) is één plaats op
de lijst gestegen in vergelijking
met de vorige verkiezingen, van
vierentwintig naar drieëntwin
tig. ,Ik zie er een blijk van waar
dering in." Al sinds 1982 zit hij
in de Kamer. Weinig Kamerle
den hebben zoveel ervaring.
Zijn klassering op de Kamerlijst
geeft aan dat de WD dat be
langrijk vindt. „Ik heb steeds
verschillende dingen gedaan",
verklaart Te Veldhuis zijn moti
vatie door te gaan. „Elke vier,
zes jaar iets anders, maar steeds
met dezelfde baas, het Neder
landse volk."
De laatste jaren trad Te Veld
huis niet zo op de voorgrond. Als
woordvoerder over de gekozen
burgemeester (WD tegen) en
over uitbreiding van Schiphol
haalde hij wel de pers. „Colle
ga's moeten ook een kans krij
gen", vinclt hij. „Ik doe meer
intern als fractiecoördinator
binnenlandse zaken en justitie.
En sinds een half jaar ben ik
voorzitter van de Vaste Kamer
commissie voor Europese Za
ken."
Te Veldhuis ambieert geen post
in een volgend kabinet met de
WD. „Ik kan nu frank en vrij
mijn mening geven over van al
les en nog wat. Als staatssecre
taris en minister mag je alleen
iets zeggen over je portefeuille
of je volledig aan het kabinets
standpunt houden,"
Op de WD-groslijst stond nog
een Zeeuw, gemeenteraadslid
M. Beverwijk uit 's Heerenhoek.
Hij heeft het niet gehaald. Ex-
waren veel meer liefhebbers
voor een plekje op de lijst dan
plaatsen.
Het veerplein in Breskens op
zondagmiddag. Wachten,
wachten, wachten. De jonge
man in PSD-uniform heeft
net weer het gebaar gemaakt
dat alles vol is. Het portier
van de auto vooraan in de rij
zwaait met een harde klap
dicht.
„Ze zijn kampioen in treite
ren", zegt de Brabantse
vromo die net na het middag
uur met haar gezinnetje op
het halfvolle veerplein was
aangeschoven. Ze had het
mededelingenbord nog zo
goed gelezen. „Afvaart nor
maal", stond er, vlakvoorhet
oprijden naar het boothokje.
„Dan bel je dus naar huis om
te zeggen datje over een uur
tje thuis bent."
I Maar de boot is al vol als er
nog vijftig auto's staan te
wachten.
De krakerige stem uit de
luidsprekers klinkt hoopvol.
„Dames en heren, er vaart
een tussenboot, dus u hoeft
maar een halfuurtje te wach
ten."
Weer bellen naar huis. Half
uurtje later thuis." Tien mi
nuten verder, weer die mono
tone stem.. „Dames en heren,
we hebben een vergissing ge
maakt, de tweede boot vaart
niet, dus toch weer een uur
ivachten..."
Dat is net iets te veel voor de
Brabantse. Ze kijkt woedend
naar het kantoortje van de
bootmannen en roept boos:
„Ik kom hier nooit meer te
rug. Jullie zijn er alleen om
mensen te treiteren."
Hoor Edith Ramakers
GRIJPSKERKE - „Wordt het
champagne of een gewoon ho-
ningbiertje?" Champagne na
tuurlijk, straalden de tweeling
broers Christian en Ferdinand
Kesteloo uit Middelburg. In Im
kerij Poppendamme slaagden
zij er zaterdag in om de langste
appelschil ooit uit één appel te
schillen.
De broers schilden met haast
chirurgische precisie elk een
forse jonagold en brachten het
Nedeiiandse recox-d 'langste ap
pelschil' meters verder. Tot za
terdag stond het op naam van
Wim Brandwijk met een lengte
van 17.10 meter. Christian
maakte een lange flinterdunne
schil van 26 meter en 7 centime
ter, Fei-dinand kwam tot 22 me
ter en 93 centimeter. Het appel
schilrecord van Christian wordt
opgenomen in het Guiness
Books of Recoi-ds.
Bezoekers van de Apple Days
bij de imkerij vroegen zich ver
baasd af wat die twee jongens
aan het doen waren. Er zijn toch
snellere manieren om een appel
tje te schillen. De twee lieten
zich niet afleiden, en draaiden
de scalpel stug door.
De broers (22) trainden de laat
ste weken hun vaardigheid ap
pelschillen. Ze begonnen met
vei-trouwen aan hun poging,
want bij de tests was het goed
gegaan. „Ik schil al zo'n jaar of
drie", zei Christian, tijdens een
korte onderbreking. „Ferdi
nand is later begonnen. Ik zat
een keer op het strand, had een
mesje in mijn hand en begon
mijn eerste appeltje te schillen
met het idee een zo lang mogelij
ke schil te ki'ijgen. Zo is het be
gonnen. Uit een aardigheidje."
Chi'istian schilde vorig jaar 13
meter bij elkaar, maar toen brak
de schil. Ook zatex-dag waren er
enkele kritieke momenten.
Maar dan legde hij de appel
even neer, dacht aan iets anders
en ging even later fris weer ver
der.
Bij fruitkweker Roelse in Kou-
dekei'ke vonden ze de ideale ap
pels. Het werden forse, rode jo-
nagolds met een stevige schil.
Volgend jaar gaan ze proberen
het wereldrecord te verbeteren.
„Dat moet rond de 55 meter lig
gen. Als we grote appels kunnen
plukken, moet dat lukken."
door Marcel Modde
NEELTJE JANS - Ze zijn ge
noemd naar hun redders: Jan
nis, Vincent, Gerard, Nini en
Loes. De jonge zeehonden wer
den deze zomer gevonden op de
stranden van Cadzand, Vlissin-
gen, de Banjaard, Haamstede en
Ouddorp. Zaterdag waren ze
sterk genoeg om weer de Ooster-
schelde in te gaan.
Na een lange reis vanuit het op
vangcentrum Pietei-buren, wor
den de vijf kisten met daarin de
zeehonden zaterdag op een tien
tal meters van de laagwaterlijn
neergezet. Een beetje zenuw-
wachtig van alle plotselinge
aandacht, wachten de dieren op
de volgende ingrijpende erva
ring in hun pas enkele maanden
jonge leven. Wanneer de schui
ven van de kratten omhoog
worden geschoven, is er een kort
moment van vertwijfeling.
Maar dan, aangetrokken door
de weidse Oosterschelde en de
zilte zeelucht, schuifelt het vijf
tal - de één iets overtuigender
dan de ander - de branding in.
Al snel duiken ze kopje onder en
verdwijnen in de veite.
Sociaal
De stroming van het opkomend
water zal hen verder meenemen
de Oosterschelde op. Daar zul
len ze zich aansluiten bij het
dertigtal soortgenoten dat rond
de Roggenplaat leeft, vei*wacht
Jaap van der Hiele van de Eerste
Hulp bij Zeezoogdieren Zee
land. „Ze zullen elkaar eerst
even van een afstandje bekijken
en vervolgens besnuffelen, maar
wanneer dat ritueel achter de
Met chirurgische precisie snijden Ferdinand (1) en Christian Keste
loo de schil tot een lang smal lint. foto Lex de Meester
door Pascalle Cappetti
AARDENBURG - De nieuwe
subsidieverordening in de ge
meente Sluis-Aardenburg is
voor veel vei-enigingen ondui
delijk. Zij vrezen voor willekeur
bij de vaststelling van de bedra
gen.
Ineen brief aan het college en de
raadsleden maken twaalf ver
enigingen uit Aardenburg hun
ongenoegen duidelijk over de op
handen zijnde veranderingen in
de subsidieregeling. De bezwa
ren van de vei-enigingen, zoals
de muziekvereniging, caraa-
valsstichting, tennisclub,
EHBO en het handbooggilde,
richten zich niet zozeer op de
hoogte van de subsidie. Want in
bijna alle gevallen mogen de
verenigingen in hun handen
wrijven over het toegekende be
drag. De bijdx-age van cle ge
meente pakt volgend jaar in
sommige gevallen enkele hon
derden guldens hoger uit dan
het jaar daarvoor-.
Volgens M. Moens, secx-etaris
van de Koninklijke Muziekso-
ciëteit Aax-denbux-gsche Fanfa
ren, hoox-t de gemeente de clubs
daarover dan ook niet klagen.
Kern van het probleem is vol
gens hem dat in de nieuwe ver
ordening 'het instrument van de
subsidiegrondslagen' is verla-
door Anita de Jong
LOON OP ZAND - Vier red
dingshonden van de reddings
hondenwerkgroep Zeeland zijn
zondag ingezet bij een zoekactie
naar een vermiste man in de
Loonse- en Drunense duinen.
Het lichaam van de man (31)
werd na twee uur gevonden.
De man werd sinds 27 septem
ber vermist. Omdat zijn auto op
de parkeerplaats van het dui
nengebied was aangetroffen,
zocht de politie het natuurge
bied af. Dit had echter geen re
sultaat. Ook een zoektocht met
tweehonderd vrijwilligers le
verde niets op.
Gisteren werd een speuractie
met honden opgezet. Omdat het
gebied zo groot is, werd hulp ge-
Na enige aarzeling gaan dezeehondjes richting open water.
rug is, worden ze in de groep op
genomen. Wat dat betreft zijn
zeehonden heel sociaal."
Bij Jannis en zijn lotgenoten is
een chip geïmplanteex'd, zodat
de dieren te hex-kennen zijn
mochten ze later nogmaals aan
spoelen. Met datzelfde doel zijn
ze ook uitgerust met een merk
teken tussen de vinnen, vertelt
Van der Hiele.
De vijf zeehonden strandden af
gelopen zomer ernstig vei-zwa kt
op de Zeeuwse en Zuid-Hol
landse stranden. Twee van hen
waren zogeheten huilers,
slechts enkele weken oud. Ook
de drie andere zeehonden waren
hun moeder kwijtgeraakt en
nog niet in staat voor zichzelf te
zorgen. Toen ze door hun red-
ders werden binnengebracht,
wogen ze tussen de tien en vijf
tien kilo. „Sindsdien zijn ze
flink aangestex-kt. Ze zitten nu
met pakweg 45 kilo op het nor
male gewicht voor hun leeftijd",
aldus Van der Hiele. Tegen de
tijd dat een zeehond volwassen
is, weegt hij het drievoudige.
Strandpaviljoenhouder Jannis
van de Voorde uit Retranche-
ment is blij dat 'zijn' zeehond
het angstige avontuur goed is
doorgekomen. Hij vond het uit
geputte dier in de buurt van de
Zwinmonding. „Je kon duide
lijk zien dat hij ondervoed was.
Maar aan de andere kant was-ie
nog mans genoeg om - letterlijk
- van zich af te bijten. Ik heb
hem in een wasmand gekiept en
achterin de auto gezet, maar ik
was nog niet aan het rijden of hij
stond al bij me." Van de Voorde
en zijn vrouw hebben de zee
hond voor een bedi-ag van dui
zend gulden geadopteerd. Het
geld wordt gebruikt voor finan-
ciei'ing van de opvang in Pieter-
buren. „We hebben thuis al een
paar schapen, paarden en de
foto Marijke Folkertsma
veeax-ts kost ook al snel een paar
duizend gulden per jaar. Dan
kan een beetje steun voor zo'n
zeehondje er nog wel bij. Je
krijgt er een mooi certificaat
voor terug. Dat is leuk om op te
hangen in het paviljoen."
De kans dat ze hun adoptiedier
ooit nog eens terugzien, lijkt ni
hil. „Ik zie nu al het ver-schil niet
meer met Gerard en die drie an-
deren. Maar daar doe je dit soort
dingen ook niet voor."
ten. Met andere woorden, de
verenigingen weten niet meer
waar ze aan toe zijn, betoogt hij
Voorheen werd de hoogte van de
subsidie vastgesteld aan de
hand van het aantal leden. Zo
kon elke club eenvoudig bereke
nen op welk geldbedrag zij recht
had.
Met de invoering van een nieu
we regeling, die overigens nauw
aansluit bij de verordening die
in Oostburg geldt, wordt dit sys
teem losgelaten en zijn de kos
ten van een club, gemeten
over de afgelopen jaren, bepa
lend. Bovendien woi-den de be
dragen niet meer jaarlijks vast
gesteld, maar één keer in de vier
jaar.
Moens wijst erop dat dit een erg
lange pexriode is en dat vei-eni
gingen in het ongewisse worden
gelaten over wat er gebeurt bij
tussentijdse veranderingen of
kostenstijgingen, bijvoorbeeld
als een club opeens veel meer le
den telt of, zoals een muziekver
eniging, nieuwe uniformen no
dig heeft. Die onzekerheid
maakt het volgens hem lastig
om activiteiten te organiseren.
De secretaris van de fanfare be-
giijpt niet waar de subsidies
straks op gebaseerd worden.
„Ze zeggen op de gemiddelde
kosten in de afgelopen jaren.
Maar zoveel als we nu krijgen,
hebben we nog nooit gehad. Dus
dat klopt niet." De overlegsitu
atie die in de subsidieverorde
ning is gecreëei'd, leidt in de
ogen van de briefschrijvende
oi'ganisaties 'per definitie tot
een willekeurige behandeling of
subsidie' „Dan worden we af
hankelijk van een ambtenaar of
wethouder."
Het college van burgemeester
en wethouders geeft aan dat de
nieuwe verordening nodig is om
een einde te maken aan de oude,
omslachtige en arbeidsintensie
ve procedure rondom de bereke
ning. De nieuwe verordening
beoogt juist een eenduidig be
leid te scheppen, omdat er ge
werkt wordt met vaste subsidies
voor meerdex-e jaren die wel
jaarlijks woi-den geïndexeerd.
Moens hoopt dat de raadsleden
er donderdag 25 oktober tijdens
de ï-aadsvergadei'ing alsnog van
ovei-tuigd zijn dat deze verorde
ning niet door de beugel kan. De
vergadering begint om 19.30
uur.
vraagd uit andere regio's. Van
uit Zeeland vertrokken vier
hondenteams (hond plus bege
leider) en drie man ondersteu
ning naar Noox-d-Brabant. Zij
gingen vanuit Udenhout het ge
bied in. Bij de actie waren vijf
reddingshondenverenigingen
betrokken, met in totaal twintig
honden. Volgens A. Heij van de
Reddingshondenwerkgroep
wordt er vaak een bex-oep op de
Zeeuwse honden gedaan. „Als
we zouden willen, kunnen we
elke week wel in actie komen."
Gemiddeld worden de honden
tien tot twaalf keer per jaar in
gezet. De werkgroep traint
sinds een half jaar ook honden
om in het water naar vermisten
te speuren. De verwachting is
dat deze dieren op korte termijn
inzetbaar zijn.
Met groot materieel werden de gekantelde wagens van de N61 verwijderd. foto Peter Nicolai
door Barend Pelgrim
IJZENDIJKE - Op de N61 tussen Biervliet
en IJzendijke is zaterdagochtend tegen half
acht een 32-jarige man uit Roosendaal om
het leven gekomen bij een verkeersongeval.
De ravage op de weg was zo groot, dat een
deel van de N61 lange tijd afgesloten bleef
voor verkeer.
De oorzaak en toedracht van de botsing zijn
de politie nog niet duidelijk. Het slachtoffer
rced in een bestelbus, komende uit de rich-
ting' van IJzendijke. Hij raakte met zijn
linkex-voorkant de voorzijde van een tege
moetkomende vi'achtwagencombinatie. De
aanrijding zou veroorzaakt zijn doordat de
Roosendaler een inhaalmanoeuvre had ge
maakt. Mogelijkheeft hij daarbij de afstand
tot de naderende vrachtwagen verkeerd in
geschat. Na de aanrijding kwam de bestel
bus ondersteboven in de sloot terecht. Het
slachtoffer was al uit het wrak geslingex-d en
kwam onder het voertuig terecht. De 50-ja-
rige Hulster chauffeur van de vrachtwagen
met aanhanger kon door de de klap zijn
combinatie niet onder controle houden. De
vrachtwagen kwam op zijn kant terecht en
de aanhanger met bietenpulp belandde in
de sloot. De bestuurder werd naar het zie
kenhuis gebracht. Het had nogal wat voeten
in aarde voor de weg was vrijgemaakt. Bei
de sloten waren vervuild met bx-andstof en
olie en moesten worden schoongemaakt
door een speciale wagen van Verstraeten-
Verbruggen. Voorts moest er zwaar materi
eel aan te pas komen om de bietenpulp over
te laden in een andex-e vrachtauto. Tegen
half drie 's middags werd de weg vrijgege
ven.
De politie is op zoek naar getuigen van het
ongeval om de toedracht te achterhalen.
